Declamatio 43

Libanius

Libanius, Declamatio 43, Libanii Opera, Vol 7, Declamationes XXXI-LI, Foerster, Teubner, 1913

καὶ ἡ γυνὴ φιλόπολις καὶ ὁ δῆμος φιλε- R IV 798 λευθέριος. ἡ μὲν ἄρτι τοὺς νόμους ἀπέδωκεν, ὁ δ’ ὑπὸ νόμοις αὖθις ποιεῖται τὰ πράγματα. μάχονται δὲ 10 ἄρα, ὥσπερ καὶ γνῶμαι γνώμαις καὶ ψηφίσματα ψη- φίσμασιν, οὕτω καὶ νόμοι νόμοις. κατὰ περίστασιν [*](Ma = Codex Matritensis 4679, olim N-49) [*](Cl = Berolinensis gr. 195, olim Claromontanus) [*](Vat = Vaticanus gr. 108) [*](Μο = Monacensis gr. 113) [*](Mu = Mutinensis gr. CLXXXI) [*](2 Chor. tyr. p. 49, 1 Boiss. 3 Calp. Flacc. decl. 12 sq. Sopat. in Hermog. art. Rhet. gr. ed. Walz. t. V 82, 4 sq.; 201, 28 sq.) [*](6 ἡ στάσις ἀντινομία (MaCl Vat; αὐτονομία MoMu Re) cf. Hermog. de stat. 10 c. scholl. Rhet. gr. ed. Walz HI 56; IV 815, 13 sq.) [*](3 ὅ τι Bcripsi ὅτι libri Re 7 προθεωρία in marg rubr Μο 8 num φιλελεύθερος? at cf. p. 447, 11 9 ὅδ’ MaCl) [*](12 οὕτως Ma)

438
μέντοι καὶ οὐ φύσει τοῖς γε ἀληθῶς νόμοις τὸ μάχι- μον. ἅτερος δὲ τῶν στασιαζόντων τὸν ἕτερον προβα- λεῖται τῶν νόμων. τὸ δὲ ἀγώνισμα καὶ ἀμφοῖν ὑπὲρ τῆς πόλεως, τῷ μέν, ἔνα δευτέρας τυραννίδος ἐλπὶς ἐκκεκόψεται, τῷ δ’ ὑπὲρ τῆς τυραννοκτόνου λέγοντι καὶ τῶν ἐκείνης παίδων, ἔν ἡ τυραννοκτόνος οὐ παν- τελῶς ἄμισθον ἔχῃ τὸ τρόπαιον.

ἔοικε δὲ τὸ ζήτημα τοῦτο τῷ προειλημμένῳ. οἱ γὰρ δικασταὶ πρὸς τῆς ἐξαιτουμένης τοὺς παῖδας τὴν πολιτείαν ἀπέλαβον, ἐφ’ ᾧ καὶ δυσχερῶς ἄν τισι μὴ τὰ φίλτατα ἀποδοῦναι αὐτῇ ψηφίσασθαι δόξαιεν. ἀλλ’ οὗτοι καὶ τὸ τοῦ τυ- ράννου τοῦ πατρὸς μῖσος ἀντιταλαντευέτωσαν καὶ παρ- ευθὺ τὸ προειλημμένον τοῦ ζητήματος ἰσοστατοῦν ἐλεγχθήσεται. δύο γὰρ οὗτοι καὶ δύο πάθη ἀντικεί- μένα, πατὴρ καὶ μήτηρ, τυραννοκτόνος καὶ τύραννος, ὀργή τε καὶ ἔλεος, καὶ νόμοι ἐπίσης καὶ ἄμφω δημοτι- κοὶ καὶ πολίταις μισοτυράννοις ἀνυσιμώτατοι.

ἐπὶ μὲν γὰρ τοῦ προειλημμένου ἐκείνου ὅπερ ὁ τεχνικὸς [*](RIV 799) ἡμῖν παραδίδωσιν ἡ τῆς μοιχείας | ὕβρις ἰδική τις ἦν πρὸ τὸν ἄνδρα, κοινὸν δὲ τὸ ἀπὸ τῆς τυραν- νοκτονίας ὄφελος καὶ τὸ πλέον εἶχεν ἐκεῖσε ὡς ἀπὸ [*](19 Sopat. διαιρ. ζητ. Rhet. gr. ed. Walz. VIII 247, 8 sq. cf. supra p. 433, 11 sq.) [*](1 γε inserui e MaClVat om ΜοΜu Re 3 δὲ inserui e MaClVat om ΜοΜu Re 4 ἴνα bis ΜοΜu 6 μὴ Ma, fort. recte 9 ἐφῷ MaVat 11 ψηφίσασθαι scripsi e Ma ClVat ψηφίσματα ΜοΜu Re 13 τῶ προειλημμένῳ Ma 14 ἐξελεγχθήσεται Ma | γὰρ] καὶ Ma 16 δημοτικοὶ scripsi e MaClVat cum lacobsio Schul δημοτικὸς ΜΟΜu Re 17 μισοτυράννοις Ma sed οτυ in ras m 2 19 ἰδική τις scripsi e MaClVat cum Bastio ep. crit. 64 ἱδικήτις ΜοΜu ἡ δίκησις Re „in Par. 3017 lacunula inter ὕβρις et δίκη, inter δίκη et ἦν“ Boissonad. Anecd. nov. 77)

439
κοινωφελεστέρας τῆς ἀριστείας ἡ τὴν ἄνοδον ὑποδεί- ξασα· ὧδε δὲ καὶ τὸ λαβεῖν τοὺς παῖδας καὶ τὸ μὴ λαβεῖν καὶ ἄμφω κοινὰ καὶ τὸ ἀπὸ τούτων ἀποβησό- μενον, ὁποῖόν ποτ’ ἂν ᾖ, ἐς ὅλον, οἶμαι, τὸν δῆμον ἐνσκήψεται.

εἰ μὲν οὖν ἐφεῖτο γυναῖκα ἐπὶ βήματος λέγειν, οἶκτος ἂν ἦν τὸ πᾶν τοῦ λόγου καὶ δάκρυα· νῦν δ’ ἐπειδὴ ἄλλος ἀντ’ αὐτῆς κατέχει τὸ βῆμα, ἐν οἶς μὲν τὰ τῆς μητρὸς παθαίνεται τὸ πάθος ἐνδείξε- ται, ἐν οἶς δὲ ἄλλως ἀγωνίζεται δριμύξεται τὰ ἐναγώ- νια.

ἕξει δέ τινα καὶ μετρίαν τοῦ τυράννου κατα- φορὰν ὁ λόγος καὶ τοσοῦτον ὁπόσον αὐτῷ χρησιμεύσει πρὸς τὸ τῆς γυναικὸς ἀποσεμνῦναι τὴν τόλμαν μετὰ πολλῆς ἔτι τῆς ἐκπλήξεως καὶ τοῦ θαύματος. εἶτε γὰρ οὐκ ἀγανακτεῖν σκήψεται κατὰ τοῦ τυράννου, ὕποπτος ἔσται καὶ τῇ πόλει διαβληθήσεται ὡς ὑπὲρ τοῦ τυράννου ταῦτα σπουδάζων, οὐχὶ τῆς τυραννοκτό- νου, εἴτε δ’ οὖν πάνυ καταφέροιτο τοῦ τυράννου, μὴ καὶ κατὰ τῶν ἐκείνου παίδων δοκοίη ἄντικρυς παρο- ξύνειν τὸν δῆμον, οὗπερ τοὐναντίον ἅπαν προὔθετο. τὸ δὲ τὰ τῆς τυραννίδος πάντα ἐκτραγῳδεῖν περιττόν, [*](8 cf. t. IV 640, 7 R 12 Plat. Theaet. p. 168 D 20 sq. Chor. tyr. p. 51, 1 sq.) [*](1 τὴν] τὸ Γαῖ 3 καὶ(2) scripsi e MaClVat ἢ ΜοΜu Re) [*](6 πᾶν] περὶ Ma 7 ἀντ’ αὐτῆς scripsi e MaClVat cum Bastio Greg. Cor. p. 891 ed. Schaefer et Sinteni ἐν τἂυτῆς Μο Mu ἐν ταὐτοῖς Re 9 δριμύξεται scripsi e ClVat cum Bastio et Sinteni δριμύττεται Ma δριμύζεται ΜοΜa Re Ι ἐναγώ- νια scripsi e MaClVat cum Bastio et Sinteni ἐναγωνία Μο ἐν ἀγωνία Mu sed in ἀναγώνια corr m 2 οὐαγώνια 11 χρησιμεύσοι MaClVat 12 ἀποσεμνῦναι scripsi e MaCl cum lacobsio Lect Schul et Sinteni ἀποσεμνῦναι VatMoMu Re 13 ἔτι scripsi cum lacobsio Lect Schul et Sinteni ὅτι libri Re) [*](16 ταῦτα — 17 τυράννου inserui e MaClVat om ΜοΜu Re 20 τὰ scripsi e ClVat om Ma κατὰ ΜοΜa Re)

440
ἔγνωσται γὰρ οὐχ ἧττον τοῦ λέγοντος τοῖς ἀκούουσιν, ἄλλως τε καὶ λυπήσει μᾶλλον τὸν δῆμον ἤπερ ἐφέλξεται.