Declamatio 23

Libanius

Libanius, Declamatio 23, Libanii Opera, Vol 6, Declamationes XIII-XXX, Teubner, Foerster, 1911

ἀλλ’ ἐπειδή σοι τοῦτο ἐπεδειξάμην ὡς ἡμέτερος εἶ καὶ οὐκ ἄν ποτε τὴν ἐξουσίαν τὴν ἐμὴν ἐκφύ- γοις, ἀφίημί σε. εἰ μὲν οὖν βούλει μένειν ἐν Μακεδονίᾳ, πολλοὺς παρ’ ἡμῖν ἔχεις πολίτας, Ἀριστόδημον, Καλλίαν, τὸν Φρύνωνος υἱόν. ἐγώ σοι καὶ οἶκον δίδωμι. δώσω <δὲ> καὶ παρ’ ἡμῖν ἀρκοῦσαν καὶ ἔσῃ παρ’ ἐμοὶ μέγας, ὡς Πυθὼν, ὡς Χαρίδημος, ὡς ἕτεροι ξένοι. παραδί- δωμί σοι τὸν Ἀλέξανδρον μαθητήν. παίδευέ μοι μετὰ Ἀριστοτέλους τὸν υἱόν. εἰ δὲ καὶ τοῦ δημη- γορεῖν ἡττώμενος εἶ, πρεσβεύσεις ὑπὲρ ἡμῶν εἰς Θετταλίαν, εἰς Βοιωτίαν, εἰς Ἀρκαδίαν, εἰς [*](3 Lib. prooem. Dem. p. 3, 24 11 cf. p. 238, 9. Dem. fals. leg. p. 442, 29 | Dem. 01. II p. 23, 19 12 cf. p. 334, 19 | Dem. fals. leg. p. 412, 23 sq. 14 cf. ad p. 238, 16. Dem. Aristocr. p. 662, 10 sq.; cor. p. 272,16 | Dem. Aristocr. p. 661,25 sq. cf. p. 370 not. 3) [*](1 ἀποκόψαι VaB | γλῶσσαν VP edd 2 σοι VaBPar 3 τραυλίζουσαν scripsi auctore Iacobsio Ach T 766 ψελλίζουσαν vel τραυλίζουσαν Rev 6) τειχίζουσαν libri edd | ἐκείνην scripsi e VaBPar ut coni Iacobs ἐκείνους HVMaP edd | γλῶσσαν V Ρ edd | πρὸς V | αἰσχύνου MaP 6 πάθοις παρ’ ὑμῶν VaB) [*](8 ἐκφύγῃς V sed ἡ ex οι corr, Ma 9 ἐν μακεδονία μένειν Ρ Mor 11 comma post Καλλίαν inserui om libri edd | τοῦ HVVaBMa 12 ἐκδίδωμι Ρ Mor | δὲ inserui auctore Re om libri edd 13 ἡμῶν VaB | ἀρκοῦσαν scripsi auctore Re οὖσαν Ρ edd om HVVaPParMa | ἡμῖν VaBPar 16 μετ’ HV 17 πρεσβεύεις Ma)

429
Θήβας, εἰς αὐτὰς τὰς Ἀθήνας, ἐὰν ἐθέλῃς. εἰ δὲ ἑτέρωσέ ποι βαδιῇ, μνημόνευσον ὅθεν ἄπει, τίς ἀφίησί σε. ἐγὼ μέν σοι σωτηρίας οὐκ ἐφθό- νησα, ἐφείσθω δὲ καὶ σοὶ σώζειν σεαυτόν.

ἔκλαιον ἑστώς, εἰς τὴν γῆν ἔβλεπον. ὁ δὲ εἶπε, φιλαθήναιε καὶ ταλαίπωρε, δῆλος εἶ πρὸς Ἀθή- νας βλέπων. ἄπιθι μέν, ἀλλ’ ὧς ἐμός, ἀλλ’ ὡς εἶς κἀκεῖ Μακεδόνων. μή με ποιήσῃς ἐπιστο- λῆς δεηθῆναι δευτέρας, σὺ δὲ ἡμῖν γράφε. ὢ τοῦ χρηστοῦ βασιλέως, | ὢ τοῦ θαυμαστοῦ Φι- [*](R IV 320) λίππου, οἶον προσέθηκε τὸν τελευταῖον λόγον· εἰ βούλει, καὶ πολιτεύου, Δημόσθενες. πάντως γὰρ οἶσθα πῶς πολιτεύεσθαί σε δεῖ.

καλέσας δὲ Ἀντίπατρον καὶ Παρμενίωνα τούτοις με παρέδωκε θεραπείας τευξόμενον καὶ παραμυθίας, καὶ τὰ ἄλλα δὲ πάντα ἡμέρως καὶ χρηστῶς καὶ φιλικῶς μοι προσ- ηνέχθη. περιήγαγέ με, τὰς δυνάμεις ἔδειξε, τὰς παρα- σκευάς. τὰ μὲν ἤρετο, τὰ δὲ ἐσκέψατο, τὰ δὲ διηγή- σατο.

ὧς πάντα καλὸς καὶ ἡδὺς ὁ Φίλιππος, ὡς [*](8 Dein. p. 152, 1 sq. 14 cf. p. 250, 15) [*](1 τὰς inserui ex HVVaBParMa om Ρ edd | θέλῃς HV VaBMa 2 δ’ VaMa | ποι scripsi που HVMaP πη VaB Par | βαδιεῖς Mor | μνημόνευσον Ρ sed ν(2) in ras m 2 4 σοὶ om Ma | σεαυτῷ Ρ Mor 5 ἔκλαον VaPar 7 ἀλλ’ ὧς ἐμός om Re | οὑμός? 8 εἰς κἀκείνην Μακεδονίαν HV VaBPar εἰς κἀκείνην μακεδονίαν Ma εἰς κἀκείνη Μακεδό- νων Iacobs Lect 109 Anth Pal III 666 | τε V 10 Φιλίππου] βασιλέως Ma βασιλέως, ὢ τοῦ ἀνεξικάκου φιλίππου VaBPar) [*](12 δὲ ante καὶ VaBPar | πολιτευομένου Ma 13 καὶ post πῶς HV 14 κατέδωκε Ma 15 τἆλλα HMa τ’ἄλλα ἡ VaB τ’ ἄλλα Par 16 προσηνέχθ(??) Ma 17 μοι VaB | comma post με inserui auctore Re om libri edd | ἔδειξέ μοι VaBPar 19 ὁ om HVaBParMa)

430
δεινὸς συμπιεῖν, ὧς μνημονικός, ὧς φιλόδωρος. τί μέγα Ἀριστοδήμῳ τὰς Ἀπολλοφάνους δοῦναι θυγα- τέρας; Δημοσθένην ἀφῆκεν. ἔλυσέ μοι καὶ τῶν ἀπὸ Χαιρωνείας τινάς. ὤφελον ἔτι παρ’ ἐκείνῳ μένειν, ὤφελον οἰκεῖν ἐν Μακεδονίᾳ. νῦν δὲ ἐγὼ μὲν ἐκεῖθεν ἀπηλλάγην, ἔνα μηδὲν εἴπω μηδὲ ἐκεῖ, ἐνταῦθα δὲ ἔχω πράγματα; ὢ τῆς σκαιότητος, ὢ τῆς βίας. οὐκ ἔξεστιν Ἀθήνησι σιωπᾶν, οὐκ ἔξεστι παρ’ ὑμῖν ἀπραγ- μόνως ἀποθανεῖν. ἐν τοῖς ξένοις εἰμί, μέτοικός εἰμι, πάλαι μὲν Ἀθηναῖος, νῦν δὲ Μακεδὼν ὤν.

Οὐ φοβῇ, συκοφάντα, Φιλίππου φίλον, μᾶλλον δὲ δοῦλον; ἐπιστελῶ μου ταῦτα τῷ δεσπότῃ; οὔκ εἰμι κατάσκοπος οὐδὲ περίεργος ξένος, ἀλλὰ δύσερώς τις ἄνθρωπος καὶ τἀς ἀδίκους Ἀθήνας φιλῶν. εἰ δὲ λυπῶ τι φιλῶν, εἰς Μακεδονίαν ἀπελεύσομαι. τί μοι βασκαί- νεις; τί πολυπραγμονεῖς; τί δέ με κελεύεις λέγειν ὡς πρόσφατον ἐκ Μακεδονίας; τί πλεῖον ἑωρακότα; ἓν [*](R IV 321) εἶδον, ἕν οἶδα, ἕν λέγω· φιλαθήναιος | Φί- [*](2 cf. ad p. 417, 13 | p. 358, 10 17 Dem. Aristog. | p. 788, 23) [*](1 συμπιεῖν Ρ sed ι(1) ex ὁ corr m 2 συμπονεῖν HV | μνη- μονευτικὸς VaPar 2 με γὰρ HVVaBParMa | colon post μέγα Ρ, punctum Mor, signum interrogationis Re delevi | ἀπολλο- φάνους Ρ sed α(2) ex o corr m 2 | θυγατέρας δοῦναι Par 3 ἀφῆκε VP edd ἀφῆκα VaBPar | τὸν Ρ 4 τινάς om Par | ὄφελον HVParMa 5 ὄφελον HVVaParMa 6 ἴν’ ἂν coni Iacobs Ach Τ 913 Lect 110 Rev 6 | μὴ δὲ HVaPar μὴ δέον λέγεσθαι coni Re μὴ δέον Cobetus Mnem. N. S. III 149 μηδεὶς ἐγκαλεῖ (vel κρίνει) coni Iacobs | δ’ Ma 7 signum interro- gationis posui punctum libri edd 8 ἡμῖν Ma 10 Μα- κεδὼν ὤν scripsi ex HVVaBPar μετὰ μακεδόνων MaP edd) [*](12 ἐπιστέλλω MaP Mor | signum interrogationis posui punctum libri edd 14 λυπῶ τι scripsi ex Η cum Iacobsio Lect 110 Rev 6 λυπῶ, τι VBP Re qui λυπῶ τινα vel σε legen- dum coni λυπῶ, τί VaParMa Mor 17 πλεῖον scripsi ex Η VVaBPar πλεῖστον Ma πλέον Ρ edd)

431
λιππος. τί με ἀχάριστον, τί με θρασύν, τί με ἀναιδῆ, τί με δυσσεβῆ ποιεῖς; ταῦτα λύτρα κατάθωμαι Φι- λίππῳ; ἐπὶ σιωπῇ παρεγενόμην. τοῦτο καὶ μὴ κελεύοντι Φιλίππῳ αὐτὸς ἐπηγγειλάμην. κῆρυξ ἐπιδημῶ τῆς Φι- λίππου φιλανθρωπίας καὶ τρόπαιον περιέρχομαι οἷον ἐγείρειν μόνον Μακεδόσιν ἐπιχώριον.

86. Ἐγὼ μὲν οὖν οὐδὲν ἐρῶ, τοῖς δὲ λέγουσιν ὀφθήσομαι. πρὸς ἐμέ τις δημηγορείτω βλέπων. τί οἴεσθε; ῥᾳδίως καρτερῶ; χαίρω σιωπῶν; κλαίω μέν, ὅταν οἱ πρυτάνεις προθῶσιν ἐκκλησίαν, ἀλγῶ δὲ μετὰ τῶν ἀτίμων περιιών. στένων ἄνω τοῦ θεάτρου κάθη- μαι, ὅταν δὲ ἀκούσω τοῦ κήρυκος κηρύττοντος· τίς ἀγορεύειν βούλεται; καταβὰς ἀποτρέχω, μή με παρα- πείσῃ τὸ κήρυγμα. καί, μὰ Δία, δι’ οὐδὲν εἰς τὰς ἐκ- κλησίας ἀναβαίνω ἢ ἔνα με Ὑπερίδης βλέπων σωφρονῇ, ἔνα Λυκοῦργος φοβηθῇ τῷ τοὺς φίλους σιωπᾶν, [*](6 cf. t. I 523, 14 et 15 10 Luc. necyom. § 19 12 cf. p. 386,11) [*](1 με(2)] δὲ HVVaBPar | ἀχάριστον scripsi auctoribus Ia- cobsio Lect 110 Rev 6 Anth Pal III 355 et Cobeto Coll 291 χείριστον libri edd | δὲ ante με(3) HVVaBMaP edd delevi cum lacobsio Rev et Cobeto | ἀναιδῆ, τί με δυσσεβῆ scripsi cum Ia- cobsio Lect Rev τί με δυσσεβἣ HVVaB τί με ἀναιδῆ ParMa Ρ edd 2 καταθῶμαι P sed in κατάθωμαι corr m 2 3 signum interrogationis posui colon libri edd 4 „fort. αὐτὸς ἂν“ Re | Κήρυξ VBParMaP edd 5 περιέρχομαι Ρ sed ρ (2) inser m 2 6 μόνον om VaB 8 ἐμὲ τίς HVaPar 9 χαίρω scripsi e VVaBParMa φέρω ΗΡ edd | κλαίων V) [*](10 προσθῶσιν Ma | ἐκκλησίας Ma Mor 12 δὲ post ὅταν posui, post στένων libri edd | κηρύσσοντος VaB 13 βούληται Β | μήτε H 14 μὰ Ρ sed ἁ ex ἡ corr m 2 | δία Ρ sed ι m 2 δι’ VaPar om Β | δι’ om VaB | οὐδὲ Par sed ε in ras m 2 15 (??) om BPar Ι με om P Mor | σω- φρονῆ Ρ sed ῆ ex εῖ corr m 2 16 num μὴ φοβηθΙ ? | φοβηθῇ inser Β βοηθῆται Va σωφρονθιε Par | τῶ Ρ sed ῶ ex ὰ corr m 2 τὸ Ma om VaPar)

432
λέγω δὲ οὐδέν.

ὦ δέσποτα Φίλιππε, πανταχοῦ μὲν πάρει καὶ πανταχοῦ μὲν ὁρᾷς, πάντα δὲ ἀκούεις, τὰ παρ’ Ἀθηναίοις μάλιστα. οὐδ’ αὐτὸς μὲν σιωπῶ, τοῖς δὲ ὑποβάλλω δημηγορίας καὶ ψηφίσματα, ἀλλά μοι σιωπᾶται μᾶλλον ἢ ταῖς ἁλούσαις ἀηδόσιν. οὐδὲ γὰρ δεῖ λέγειν δοῦλον ῥήτορα.

ἐγὼ δὲ καὶ ἐμαυτὸν οἶδα. οὔκ εἰμι ῥήτωρ ἀσφαλής. φοβοῦμαι μὴ λέγων ἁμάρ- τω ἤ τι θρασύτερον ἐξελθὸν λάθῃ με δημηγοροῦντα. [*](R IV 322) οὐκ ἔστι δὲ οὔτε | τεμνομένῳ μὴ στένειν οὔτε ὑφ’ ὑμῶν κελευομένῳ μὴ λέγειν. ἔτι δὲ καὶ τὸ τῆς γλώττης ἔθος ἐμαυτοῦ δέδοικα. ἐν ἄλλοις ἠσκήθην λόγοις. ἐὰν εἰς ἐκείνους καὶ νῦν ἐξολίσθω, πάλιν ᾠχόμην. ἐᾶτε δή με βεβαίως σιωπᾶν. εἰ μὲν φιλῶν τις ἐπιθυμεῖ μου πάλιν ἀκοῦσαι δημηγοροῦντος, φει- [*](5 Aelian. nat. anim. III 40. Philostr. vit. soph. I 21) [*](2 παρεῖ Ρ sed in πάρει corr m 2 | μὲν om Par με Ma | δ’ VP edd 3 παρὰ Β περὶ Va | σιωπῶν Par 4 δὲ] μὲν Ma | καὶ om VaBPar 5 σιωπᾶτε Ma | δὲ post μᾶλλον Ρ Mor | ἁλούσαις scripsi auctore Re cum Iacobsio Add 119 Lect 110 Rev 6 et Cobeto Coll 291 ᾀδούσαις libri ᾀδούσαις edd 6 οἶδα in marg Par 8 ἢ τί HVaParP | ἐξελθὸν λάθῃ scripsi auctore Iacobsio Add 129 Rev 6 ἐξέλθῃ libri edd | μοι Ma | φυγὸν post με excidisse coni Re 9 οὐκ ἔστι δὲ ὅτε ὑπομςένω στένειν. ὡς ὁ ἀφ’, ὑμῶν μὴ ἐώμενος λέγειν Ρ Mor sed οὐκ ἔστι δὲ οὔτε τεμνομένῳ ἔστιν οὔτε γενομένῳ Mor) μὴ στένειν μήτε μήθ’ Mor) ὑφ’ ὑμῶν κλαιομένω καλουμένῳ Mor) μὴ λέγειν in marg P 2 et γρ in marg Mor | μεμνημένῳ Par | στέ- γειν VaPar | οὔτε Re μήτε HVVaBParMa 10 κελευομένῳ Re κλαιομένω libri | ἔτι — 12 λόγοις om VaBPar 12 λέγειν HV | ἐξολίσθω libri sed in ἐξολίσθω corr P 2, edd 13 δέ Η V | εἰ μὲν scripsi εἴτε libri edd sed „εἴτε bene si habet, debebit etiam paulo post pro εἰ δὲ μισῶν legi εἴτε μ. sin autem εἰ δὲ ibi rectum est, etiam hic εἰ μὲν erit exarandum“ Re εἰ coni Iacobs Ach Τ 946 Rev 6 | φιλότις Par 14 τίς HVaPar MaP | ἐπιθυμεῖ μου] ἐπιθυμοῦμαι Β)

433
σάσθω δούλου. ἔχει μου παλαιὰ ταῦτα ψηφίσματα, δη- μηγορίας δημοσίᾳ κειμένας. ἐκείνους ἀναγινωσκέτω τοὺς λόγους. εἰ δὲ μισῶν τις ἐμὲ πάρεστιν, ἱκανῶς ἔλαβε παρ’ ἐμοῦ δίκην. ἐξέδωκεν, ἀπώλεσε. καὶ μὴν τίνος οὐ μείζων αὕτη τιμωρία; ὁ δημηγόρος Δημοσθένης σιωπὰ.

89. Θαρρεῖν κελεύει μέ τις ὡς, κἂν ὁτιοῦν λέγω, μηκέτι ἂν ὑφ’ ὑμῶν ἐκδοθέντα. μὴ γὰρ οὐ βούλομαι; μὴ γὰρ οὐ θαρρῶ; μὴ γὰρ οὐ χαίρων ἀπέλθοιμ’ ἂν εἰς Μακεδονίαν; ἀλλ’ οὐδέν ἐστιν ὅ τι καὶ ἀπολείπε- τᾶι. ὧς εἴ γε καὶ μικρὸν ἦν, εἶπον μὲν ἂν οὐδέν, ἐμάνην δ’ ἄν, ὡς Σόλων, κἀγώ. νῦν δὲ πάντα ἀνάλω- ται, τὰ εἴσω Πυλῶν, τὰ ἔξω, Χαλκιδεῖς, Φωκεῖς, Ἑλ- λήσποντος, Χερρόνησος, Δημοσθένης.

ἡσυχίαν ἄγωμεν, συμπολιτευώμεθα τῇ Τύχῃ. ἐὰν καινὸν γέ- νῆταί τι καὶ σφόδρα βιάζηταί με | καὶ κοινὸν [*](R IV 323) ὁρῶ κίνδυνον ἢ φόβον τῆς Ἑλλάδος εἴτε ἐκ Σού- [*](12 cf. p. 389, 16 13 cf. p. 197, 6) [*](1 μοι HV | τὰ ante παλαιὰ inserendum coni Iacobs Lect 110 Rev 6 | „fort. πάλαι“ Re | ταῦτα scripsi ex HVVaBPar τὰ MaP edd 3 δὲ om VaB | τίς HVaParP | ἐμὲ om Par) [*](4 δίκην scripsi ex HVVaBPar δίκας MaP edd | ἀπώλεσεν Va | μὴν scripsi νῦν libri edd sed „malim καίτοι aut καὶ μὴν“ Re 6 σιωπὰ Ρ sed ᾶ ex ὴν corr m 2 7 με τίς HPar | ὡς om HV | κἂν scripsi e VaBPar οὐ κἂν Ρ sed οὐ del m 2 οὐκ ἂν ΗVΜα edd sed ὡς οὐδ’ ἂν ὁτιοῦν — ὑφ’ ὑμῶν μέλ- λοντα ἐκδοθῆναι coni Re 8 ἀφ’ HV | ἡμῶν Par | ἐκ- δοθέντα scripsi ex HVVaBPar ἐκδοθῆναι MaP edd sed ἐκ- δοθήσομαι coni Mor 10 καταλείπεται Ma Mor 11 μὲν om VaBPar 14 χερόννησος Η 15 συμπολιτευόμεθα Ρ sed ο(2) in ω corr m 2, Mor | ᾗ (i. e. ὑφ’ ἦς) post τύχη excidisse coni Re | ἂν Ρ Mor 17 τῆς] τὲ VaPar | σούσων Ρ sed in σούσων corr m 2)

434
σῶν εἴτε ἐκ Θρᾳκῶν εἴτε ἄλλοθέν ποθεν, ῥαγήσε- ταί μοι φωνή, κἂν μὴ θέλω, ἀπελθὼν εἰς Θήβας πο- λιτεύσομαι.

[*](1 ῥαγήσεται] ἠχήσει, ῥῆξιν ποιήσει suprascr. P 2 2 διὰ τὸ μηδίσαι ποτὲ Θηβαίους in marg P 3)[*](1 εἴτ’ (2) Ma | ῥαγήσεταί τοι Re 2 θέλων VaBParP sed in hoc ν del m 2, Mor | „fort. leg. καὶ ἀπελθὼν uel εἶτ’ ἀπελθὼν“ Re)
435

Sequuntur duae declamationes quarum argumentum ex historia quidem verum non Attica 1) sumptum est.

[*](1) Ad hanc quidem pertinet declamatio inscripta Κατέ- λευσαν Πίνδαρον Θηβαῖοι ἐπὶ τῷ τοὺς Ἀθηναίους ἐγ- κωμιάσασθαι καὶ γράφει τις τούς Ἀθηναίους στρα- τεύειν ἐπ’ αὐτοὺς τοὺς Θηβαίους, sed quoniam tantum reliquiae exstant έlanges Graux p. 631 sq.), aeque atque Al- cibiadis declamatio (cf. t. V 529 not. 1) inter fragmenta locum inveniet.)