Declamatio 17

ἐστράτευσεν ἂν ὁ Φίλιππος ἀντιλεγόντων, δεδωκότων δὲ αὐτῷ τὴν πυλαίαν τοῦτο οὐ ποιήσει δυνηθείς; τὰς σπονδὰς γὰρ αἰδεσθήσεται. πάνυ γε· τοῦτ’ ἄν σοι μαρτυρή- σαιεν Ἁμφιπολῖται καὶ ΙΙνδναῖοι. ὧν τοὺς μὲν ἐν αὐτοῖς τοῖς ὅρκοις ἀπέσφαξε, τοὺς δὲ ἐξήλασε παρ’ ὧν εἰλή- φει τὴν πόλιν. οὐκ Ὀλυνθίοις Ι ὁμοῦ τε ἀπελο- [*](R III 421) γεῖτο καὶ μηχανὰς προσῆγεν; οὐ Φωκέας ἀπειλῶν Θηβαίοις ἀπώλλυεν; οὐκ ἔνθα ἂν λάβῃ καιρὸν πλεον- εξίας, καταγελᾷ τῶν θεῶν; τίνος οὖν ἡμᾶς ἀπήλλαξας πολέμου τῇ σιωπῇ;

58. Ἀεὶ δεῖ τηρεῖν, ὦ ἄνδρες Αθηναῖοι, καὶ ποιεῖν [*](1 Dem. p. 44,10 11 Dein. p. 83,10 sq. 12 Dem. p. 7, 10 sq. 14 cf. t. II 33, 4 16 cf. t. V 465, 22) [*](3 ὑπειλήφατε Ρ Mor | ἢ scripsi ᾗ inser P 2 Re ὃ Ma om AthH Mor ὡς coni Re Anim 4 ὡς inserui ex HMa, nt coni Re om AthP edd | ὑμέτερος Η sed υ in ras m 3 5 ἐν εἰρήνη scripsi e Ma εἰρήνη AthPH edd 6 δὲ ante αὐτὸν AthPH edd delevi δεῖν coni Re Anim | καὶ can- cellandum? 7 οὐδὲ AthPH Mor 8 „num ἐπεστράτευσεν ἡμῖν?" Re 9 ἀντὶ λεγόντων Ρ 10 οὐκ ἐποίησε coni Mor | δυνηθείς; P sed, add m 2 δυνηθείς, Ma 11 αἰδεσθήσεται Re ἂν αἰδεσθήσεται Ma sed δ in ras m 2 Mor αἰδεσθήσεται σεσθαι AthPH | σοι μαρτυρήσαιεν] συμμαρτυρήσαιεν Ma 13 δ’ Re | ἐζήλωσε Ma | εἰλήφει reposui e libris, ut coni Re εἴληφε edd 16 ἀθηναίοις Ma Ι ἀπώλλυε Ρ Mor ἀπώλλυ Re 17 ἀπήλλαξας ἡμᾶς Ma)

ἀλλ’ εἰ καὶ σφόδρα ἔρρωται τοῖς πεζεταίροις, οὓς ἀκούω πίνειν εἰδέναι <μᾶλλον> μάχεσθαι, μείζων, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, συμμαχία τὸ τῶν θεῶν εὐμενές, καὶ ἔγωγε μετὰ τούτων μόνος ἂν παρατάξασθαι δεξαίμην ἢ μετὰ πολλῶν μυριάδων. αὐτὸς ὁ Πύθιος, οὗ τὸν ἱερὸν χραίνει τόπον, ἡμῖν [*](R III 422) ἂν αὑτόν τε καὶ τὴν αὑτοῦ Ι συμμαχίαν ἐ̓δω- κεν, ὁ Ἡρακλῆς αὐτοῦ που τιμώμενος παλαιὸς ἡμῶν συστρατιώτης, ἡ λαχοῦσα τὴν χώραν θεὸς ἡ ξυλίνῳ τείχει κρείττονι τοῦ Βαβυλωνίου τειχίσασα τὴν πόλιν.

60. Ταῦτα χρῆν ἐνθυμούμενον Αἰσχίνην χρήσα- [*](5 Dem. Phil. I p. 44,28; fals. leg. p. 367,21; 443,29 9 ef. t. IV 248,27; 258,8; 317, 7 R. Dem. OI. II p. 23,2 13 Dem. cor. p. 274, 27 15 Her. VII 176. Polem. Cyneg. § 35. Call. § 62. Paus. I 15,4; 32, 4 16 cf. t. II 33, 24 17 cf. ad t. IV 338, 7; ep. 196 | orac. apud Her. VII 141 v. 6) [*](1 „imo vero ὅπως ἐπιορκεῖν (vel ἀδικεῖν) μὴ δυνήσεται. Vel etiam sic dedit Libanius ἐπιορκεῖν καὶ κακῶς ὑμᾶς ποιεῖν ὅπως μὴ δυνήσεται" Re at cf. p. 226, 2 2 δὲ Re 3 ὅπως scripsi auctore Re οὕτως HMa οὕτω AthP edd 4 οὐδὲ Re 5 δὲ inserui ex AthPMa om H edd Ι voce πύλας des Η 6 μηδ’ ἐν Ma 9 πεζεταίροις Re πεξαιτέροις PMa Mor sed in hoc γρ πεζαίτερον in marg περαιοῖς Ath | μᾶλλον inserui auctore Mor om libri edd 11 τούτων Re τούτου libri τούτῳ Mor 12 δεξαίμην Mor δοξαίμην AthPMa et γρ in marg Mor 13 χρᾷ Mor sed γρ χραίη in marg 14 αὐτὸν AthP Mor Ι αὐτοῦ Re αὐτοῦ libri Mor 15 πη Ma num πρῶτον scribendum coll Paus. ll. ll.? Ι ὑμῶν Ma 16 στρατιώτης) [*](17 Βαβυλωνίων Ρ Mor)

πῶς οὖν; πῶς τοῦτο συνέλθοι ἄν; οἱ μὲν ἄλλοι λεγόντων, ὦ Φίλιππε, καὶ ἐπαι- νούντων γένος τε τὸ σὸν καὶ προαίρεσιν καὶ τύχην, παρ’ ἐμοῦ δὲ ἀρκείτω σιγή, ἣ καὶ σοὶ δώσει τὴν πυλαίαν κἀμοί τινα λόγον Ἀθήνη- σιν. ἱν. ἤδη γὰρ ὑμᾶς οἴεται ἡττᾶσθαι λόγου. οὐκ εἶπες αὐτὸν γίνεσθαι δεῖν, ἀλλ’ οὐκ ἀντεῖπες γινομένῳ. τοῦτο δέ ἐστι καὶ ποιῆσαι Φίλιππον ἀμφικτύονα καὶ φόβον ὁμολογῆσαι πολύν. παρεδήλους γὰρ ὡς ἀντειπεῖν [*](18 Dem. fals. leg. p. 348, 7) [*](1 ἐλέγξαι scripsi ἔλεξε AthP ἐπὶ τούτοις Ma λέξαι Mor sed γρ ἐλέγξαι in marg, Re sed „praefero e margine ἐλέγξαι. quo assumto leg. erit τὸν ἐχθρὸν ἡμῶν ὔ τὸ πρῶτον πρῶτον | τὸ om Ath | πρωτεῖον scripsi πρῶτον libri edd et defendit Iacobs Rev 427 ut dictum pro τὸ πρωτεῦον 4 φθέγξεσθαι scripsi e Ma coll t. V 130, 3 φθέγξασθαι AthP edd 6 αὑτὸν Ma Ι διακωλύει AthMa | συνεργοῦ reposui e libris συνεργοῦ edd 7 ὁ cum ras 1 litt Ma Ι ἐν οἷς inserui auctore Re om libri edd 8 δέδρακεν scripsi auctore Re δεδρακέναι libri edd Ι δ’ Re Ι ἂν inserui ex AthMa om Ρ edd | μὴ Ath 9 αὐτῷ libri edd 10 ὑμῶν Ma Ι πῶς(2) om Ma 11 ὦ in- serui ex AthP om Ma edd 13 σοι ante σιγή Ath 15 „fort. leg. ᾔδει γὰρ ὑμᾶς οἴους τε ἡττᾶσθαι λόγου vel λόγων" Re Ι ἡμᾶς Ath 16 αὐτὸ Ma | γίνεσθαι scripsi e Ma γενέσθαι AthP edd | ἀντεῖπες Ma sed εἶπες in ras m 2 | γιγνομένῳ Ma 17 ἀμφικτυόνα Ρ 18 παρεδήλους scripsi παρεδήλου libri edd)

62. Ἀλλ’ ἔστιν ὑμῖν, φησίν, ἀντειπεῖν, εἰ βούλεσθε, καὶ οὐδεὶς ὑμᾶς τοῦτ’ ἀφῄρηται. οἶδα ὅτι βούλει τοὺς ἀντεροῦντας φανῆναι καὶ πυλα- γόρας ἑτέρους ἐλθόντας αἰτιάσασθαι τὰ πράγματα, ὅπως ἀκριβέστερον εἰδῇ Φίλιππος, ἡλίκων αὐτῷ παρα- κεχώρηκας, καί σοι γένηται πρὸς οἶς εἴληφας μισθὸς δεύτερος.

ἀλλ’ οὐ λύει τοῦτο τὴν σὴν κακίαν, εἴ τις ἕτερος γένοιτο δίκαιος, οὐδὲ τὸ χρηστῶν ἡμᾶς πολιτῶν εὐπορεῖν σωτηρίαν δεῖ τοῖς πονηροῖς εἶναι. οὐδὲ γάρ, εἰ στρατηγῶν καὶ σαθρὸν ὁρῶν τῶν πολεμίων τὸ τεῖχος, οἷον ἐκ πρώτης ἂν καταπεσεῖν μηχανῆς, ἀπῆγες τὸ στρατόπεδον πρὶν ἐξελεῖν, ἦν ἄν σοι τοῦτο πρὸς ἀπολογίαν τὸ ἐξεῖναι πέμψασιν ἑλεῖν. εἰ γὰρ τὸν πρῶ- τον τοῦτο ἔσωζε, καὶ τὸν δεύτερον ἄν καὶ τὸν τρίτον καὶ πάντας ἑξῆς, καὶ οὕτως ἂν ἡ πόλις εἱστήκει τῶν ἀεὶ ῥᾳθυμούντων ἐκ τῶν οὔποτε μὲν προσβαλλόντων, [*](10 Dem. p. 891, 11. Aeschin. p. 89, 29 14 cf. p. 140, 23; t. II 361,8) [*](2 περὶ Ath | αὐτοῦ scripsi αὐτοῦ libri edd 5 φησίν in- serui ex Ath φησι post βούλεσθε Ρ edd om Ma 6 ὑμᾶς om Ma Ι τοῦτο Ma 7 ἀντεραστὰς Ma „post ἀντεροῦντας videtur ἡμᾶς deesse“ Re Ι πυλαγόρας scripsi coll p. 192, 2 227,2; 230,12; 235,18; 236,15; 238,12 et 17 πυλαγόρους libri edd 8 καὶ ante ἑτέρους Ma 9 ἡλίκον Mor 11 εἴ τις ἕτερος γένοιτο δίκαιος διάκονος Ma) scripsi ex AthMa ἀλλ’ Ρ edd 12 τῶ Ma | ὑμᾶς Ma 13 σωτήριον Re 14 γὰρ om Ath 15 ἂν ἐκ πρώτης Re 16 σοι scripsi τι libri edd 17 τρόπον Ath 20 οὔποτε scripsi οὔπω libri edd sed „malim οὐ πώποτε“ Re Ι προσβαλλόντων scripsi προσβαλόντων AthP edd)

ἀλλὰ τοῦτο οὐκ ἔστι πυλαγόρας δίκαιος, ἀλλ’ εἰ μὲν αὐτὸς οὐδὲν τῶν προσηκόντων ἐλλέλοιπας, σώζου· εἰ δ’ ἑτέρου δεῖ τινος τὸ σὸν πράξοντος, ἀποθάνοις. τοῦτον ἡμεῖς οὐκ ἄκοντα ἐξεπέμψαμεν Ι οὐδὲ [*](R III 424) βοῶντα καὶ διαμαρτυρόμενον ὡς οὐκ ἂν δύναιτο τὰ τοιαῦτα ὑπηρετεῖν. οὐδὲ γὰρ ἄλλον οὐδένα, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τῶν οὐ βουλομένων τὰ ὑμέτερα πράττειν βιάζεσθε, ἀλλ’ ἔξεστι καλουμένῳ φυγεῖν καὶ οὐδεὶς κίνδυνος. Αἰσχίνης δὲ πρὶν οὓς ἄξιον ὑμᾶς ἰδεῖν αὐτὸν ὑπισχνούμενος, καὶ ἦσαν οἱ χειροτονοῦντες, οἱ καὶ νῦν αὐτὸν ἐξαιτησόμενοι πάρεισιν.

ἔστι δὲ ὄνειδος, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κοινὸν τοὺς τὰ μέγιστα ἐγχειριζομένους εἰς τὴν ἑτέρων σώζεσθαι χάριν οὐκ [*](6 Dem. cor. p. 232,28; 276,18 13 Dem. p. 1484,4) [*](1 εἰ Mor sed γρ ἢ in marg | προσβάλοιεν scripsi e Ma et γρ in marg Mor προβάλοιεν P προβάλλοιεν Ath Mor προσβάλ- λοιεν Re 2 μὲν post τοῦτο P edd delevi | πυλαγόρος Ath | δίκαιος scripsi e PMa δίκαιον Ath edd sed „aut πυλαγόρου δίκαιον leg. aut πυλαγόρας δίκαιος“ Re τούτῳ μὲν οὐκ ἐστὶ, γόρᾳ δὲ καλόν (vel δίκαιον); Iacobs App Pors 324 Lect 216 Rev 427 3 ἐλλέλοιπας scripsi e Ρ ἐκλέλοιπας Ath edd ἐλέλοιπας Ma Ι σώζου Ma 4 δὲ Ma Re | δεῖ scripsi e Ma δή AthP edd sed „si nihil hic deest, pro δὴ legendum erit δεῖ. verum tur potius aliquid deesse, e. c. εἰ δ’ ἐρρᾳθύμησας, μὴς ἃς, ὡς ἑτέρου δή τινος" Re Ι πράξοντος scripsi e Ma, ut coni Re πράξαντος Ath Ρ edd 8 τῶν οὐ βουλομένων scripsi ex AthP τῶν βουλομένων Ma τὸν οὐ βουλόμενον Mor sed γρ τῶν οὐ βουλομένων in marg, Re | ἡμέτερα P Mor 10 οὓς om Ma 11 αὐτὸν ὑπισχνού- μενος] „hic desunt nonnulla; saltim συνίστη μεγάλα ipse vobis commendabat, ingerebat, obtrudebat, magna promittens, ante- quam vos dispiceretis, quinam idonei essent ad legationem obeun- dam“ Re 12 ἐξαιτησάμενοι Ma Mor 13 μὲν ante τὰ edd sed „aut delendum est μὲν, aut deerit alterum sententiae mem- brum, illi priori oppositum, in quo insit δὲ, e. c. τοὺς δὲ ἐν μικροῖς σφαλέντας διὰ τὴν αὐτῶν προπέτειαν ἀπόλλυσθαι" Re)

τῆς κοινωνίας Ἑλλήνων ᾔτει βασιλεὺς κοινωνεῖν ἀσελγὴς καὶ θρασὺς καὶ τῶν ἀμφικτυόνων ἐχθρὸς καὶ πολέμους ἐπὶ τούτῳ ἐκφέρειν ἀξιῶν. ὁ δὲ δούλου βασιλέως ἀπόγονος Ἀλεξάνδρου τοῦ κηρυκεύοντος Ξέρξῃ κάθηται καὶ δικάζει καὶ φέρει ψῆφον ὡς Ἀθηναῖος, ὡς Λακεδαιμόνιος. καὶ Ἀλέξαν- [*](7 sq. cf. Isocr. pan. § 89 12 Dem. p. 15, 10; 188, 5) [*](13 Dem. fals. leg. § 195. Aeschin. fals. leg. § 26 14 cf. p. 208, 10 sq. Her. VIII 140. Dem. Phil. II p. 68, 14. Harpocr. s. v. Ἀλέξανδρος. Paus. VII 25,6) [*](1 ἀμφικτυών libri 2 πατρῴας Ρ 3 τὴν AthMa | μι- σοῦντας Ma | παρὰ Θηβαίων Re παρ’ ἀθηναίων libri sed in παρὰ θηβαίων corr P 2 Mor 4 ὁ AthP sed in hoc οἱ suprascr m 2 | ἠξίουν Ρ sed v add m 2 5 ἀπέτρεπον Ma sed ἁ in ras m 2 | ἀμφικτυών libri 7 καινότερον coni Re cui oblocutus est lacobs Lect 216 παραδοξότερον Weiske hyperb II 47 at cf. t. I 410, 22 | ὁ om AthMa Ι ποίαν γῆν scripsi e Ma ποίαν γὰρ AthP sed in hoc γρ πότερον supra ποίαν m 2 ποῖον γὰρ Mor sed γρ ποίαν γὰρ in marg ποῖον γὰρ Re sed „fortasse dedit ποίαν μὲν ὑπὲρ θαλάσσης πεζὴν ὁδόν·· ποῖον γὰρ ὑπὲρ θαλάτ- της πόρον Iacobs ποίαν πορείαν Weiske ποίαν ὑπὲρ θαλάττης πορείαν Cobet Coll 273 8 δι’ scripsi cum Iacobsio Anth Pal III 526 Weiskio Cobeto δ’ AthP edd om Ma 9 ἀμφικτυών AthP 10 κοινωνίας Ρ sed ἀμφικτυονίας suprascr m 2 11 καὶ(1) om Ma 12 τούτῳ scripsi e Ma, ut coni Re τοῦτο AthP sed in hoc ω supra ο, edd 13 δὲ inserui e libris om edd | δούλου scripsi auctore Re δοῦλος libri edd 14 „malim κηρυκεύσαντος" Re 15 ὠς(2)] ὁ Ath οὐ P Mor)

ταῦτα πιστεύσειεν ἄν, εἰ πύθοιτο βασιλεύς, ὅτι οἱ τὸν σὸν προπά- τορα τὸν καλύψαντα τῇ δυνάμει γῆν καὶ θά- λασσαν τρέμοντα τῆς Εὐρώπης ἐξελάσαντες καὶ δραπετεύειν ἐφ’ ἑνὸς ἀναγκάσαντες πλοίου κα- ταλύσαντες ἐκεῖνο τὸ φρόνημα προσκυνοῦσι Φίλιππον, ὁ δὲ διέβη μὲν Πηνειόν, ἧκε δὲ διὰ Θετταλῶν, πολλὴν δ’ ἐρημίαν περὶ Πύλας ἐργα- σάμενος γέγονεν εἶς τῶν γνησιωτάτων Ἑλλήνων; εἰ ταῦτα ἀκούσειεν, οὐκ ἂν ὧς ἀπατῶντα τὸν μηνυτὴν διασχίσειε; τί λέγεις; οἶ μικρὸν ὕδωρ καὶ βῶλον γῆς οὐ δόντες τὸν τῆς γῆς, ὧς αὐτοί φασιν, ὀμφαλὸν δεδώκασι; καὶ οἱ τὸν Ι τῶν κηρύ- [*](R III 426) κῶν οὐκ αἰδεσθέντες νόμον, ὅτε τοῦτον ἐμνημό- [*](1 Her. VIII 143; IX 45, 1. Thuc. II 99, 2. Lyc. Leocr. § 71. Plut. Arist. 15,2. Socr. ep. 30,3 2 Harpocr. s. v. Ἀλέξανδρος. schol. ad Dem. 01. III p. 35, 7 4 Dem. Phil. III p. 119,8 Dem. p. 119, 14 sq. 5 Her. VII 225 et 226 6 cf. t. V 477, 8 sq. 7 Her. VII 21 9 Her. VIII 118 15 Aesch. Eum. 166. Eur. Med. 668; Iph. Taur. 1258; Ion 223. 461. Paus. Χ 16, 2. Strab. IX p. 419 16 cf. t. V 499, 10 sq. Her. VII 133. Aristid. pro IV viris t. II 286, 12 Dind. Paus. III 12, 7) [*](3 οὔτ’ Ρ Re Ι οὐδ’ AthP sed in hoc οὐ in οὕτος corr m 2 Mor Ι ἐναντιωμάτων scripsi e Ma ἐναντιωτάτων AthP edd 6 προπατέρα Mor sed γρ προπάτορα in marg 7 θάλατταν Ma 8 τῆς om Ma 10 ἐκείνου Ma 12 δ’ inserui auctore Re om libri edd 16 οὐ δόντες] ἰδόντες Mor μὴ δόντες Iacobs Lect 216 Rev 427 17 τὸν om Ma | κηρύκων Ma sed η in ras m 2 18 τοῦτον scripsi e Ma τούτων AthP edd τοιούτων coni Iacobs Lect 216 Ι ἐμνημόνευσαν Ρ sed η supra ε et η supra ευ m2)

Αἰσχί- νης τοίνυν αὐτὸ πράξας ἐφῖκται. εἰπέ μοι, πρὸς θεῶν ἐγχωρίων, εἰπέ μοι, εἰ, ὅτε τούτων γινομένων ἐσίγησας, ἐξαίφνης ἐπιστάντες πρέσβεις ἀπὸ τῆς Ἀσίας ἔλεγον, ὅτι ὁ βασιλεὺς ὁ μέγας ἔχων ὅπλα ὅσα οὐδεὶς ἄλλος ἀνθρώπων οὐ δούλην μὲν λαβεῖν τὴν Ἑλλάδα βούλε- ται οὐδὲ ἐπιθυμεῖ δένδρων τῶν ὑμετέρων οὐδὲ τῶν ἄλλων ἀγαθῶν, τοσοῦτον δὲ ἐπαγγέλλει καὶ ἥγ’ εἷται ζηλωτὸν ἓν τὸ ἐγγραφῆναι τοῖς ἀμφικτύοσιν, ἆρ’ ἂν ἐσίγησας ἢ ῥήτωρ ἂν ἦσθα; εἰ μὲν γὰρ ταὐτὸν ἂν ἐποίεις, θεᾶσθε τὸν πυλαγόραν· εἰ δ’ εὐθὺς ἀντεῖπες ἐκείνοις, τί ἂν εἶπες, εἴ τις ἐπύθετο· διὰ τί πρὸ τοῦ δεσπότου τὸν δοῦλον ἄγεις; ἢ ὅτι τῷ μὲν συγ- γέγονας, τῷ δὲ οὔπω;

69. Οὐ γέγονεν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, χαλεπώτερον ἔργον οὐδ’ ὅ μᾶλλον ἔδειξε κακῶς πράττουσαν τὴν Ελλάδα. ἀλλ’ ἤκουον Ἀμφίπολιν εἰλῆφθαι. δεινὸν μέν, ἀλλ’ ἐπὶ Θρᾴκης. ἤκουον Ποτίδαιαν. ἔποικοι [*](18 sq. cf. Dem. Ol. I p. 12, 26 sq. 19 Dem. Phil. II p. 70,29) [*](3 ἐφῖκται scripsi auctore Re ἀφῖκται libri edd ἀφεῖται; Cobet Coll 273 Ι εἰπέ — 4 ἐγχωρίων inserui e Ma om edd 4 ἐσίγας Ma 5 πρέσβεις ἐπιστάντες Re 7 ἀνθρώ- πων reposui e libris ἄνθρωπος edd 8 ἡμετέρων Ath 9 ἀπαγγέλλει PMa Mor 10 ἀμφικτυόσιν AthP Mor 10 et 11(2) ἂν om Re 12 ἐποίεις scripsi ex AthP sed in hoc ς add m 2 ἐποίει Ma edd | θεάσασθε Ma sed σθε in ras m 2 πυλα- γόρον AthP | δὲ Ma | ἐκείνοις scripsi ἐκεῖσε AthP edd om Ma) [*](13 διατί AthP 14 τω Ρ Ι οὐ ante συγγέγονας Ath Mor del Re 15 δ’ Re | signum interrogationis posui, punctum libri edd 17 οὐδὲ Re Ι „post τὴν ἑλλάδα deest aliquid e. c. ἡ δωροδοκία, ὑφ’ ἧς ἐκλυθέντες καὶ ναρκωθέντες (vel τυφλωθέν- τες) ἅπαντες οὐκ ᾔσθοντο τοῦ κακοῦ προσιόντος, οὐδὲ ἐφ’ ἑαυ- τοὺς ἥξειν προσεδόκων vel similis quaepiam sententia“ 19 ἤκουον—231, 1 Θράκης inserui e Ma om AthP edd)

ὦ Δευκαλίων καὶ Ἀμφικτύων καὶ Ἀκρίσιε καὶ Στρόφιε καὶ Εὐρύλοχε, οὐκ ἐπὶ ταύ- ταῖς ταῖς ἐλπίσι σὺ μὲν κατέδειξας, οἱ δὲ ἀνενεώσαντο τὸ νῦν καταγέλαστον συνέδριον. πάλιν Κιρραῖοι, πάλιν Ἀκραγαλλίδαι, μᾶλλον δὲ πολλῷ δεινότερα. οἱ μὲν γὰρ ἔξωθεν προσπίπτοντες τοῖς Πυθῶδε ἰοῦσιν ὅ τι ναιντο ἐλῄστευον, ὁ δὲ οὐ θεωροῖς τισιν ἐνοχλήσας οὐδὲ ἀργύριον ἢ σκεῦος ὁδοιπόρων ὑφελόμενος, ἀλλ’ Ὄλυνθον καὶ Μεθώνην καὶ Ἀπολλωνίαν καὶ δύο καὶ τριάκοντα πόλεις καὶ πρῶτος εἰσαγαγὼν νόμον εἶναι πόλεων πράσεις ὑπ’ αὐτῶν τῶν πεπιστευμένων τιμὴν <τῶν> ἀδικημάτων ἔχει καὶ γέγονεν ἀμφικτύων.

καὶ παρὰ μὲν ἑκάστης τῶν πόλεων κατὰ τῶν πονηρῶν αἱ [*](9 cf. p. 215, 4 10 Strab. IX 420. 421. schol. Eur. Or. 1094. Callim. ep. 40, 1 sq. 13 Aeschin. Ctes. § 107. Harpocr. s. v. Κραυαλλίδαι 16 sq. cf. Dem. Phil. III p. 117, 19 sq.) [*](1 τούτοις Ma 3 τόπων Ma 4 βασιλέως Mor βασιλικά libri 5 voce βαλαντιοτόμου inc D 6 ἡμέτερα Ath 7 παρὰ Ma 8 του 9 9 ἀμφικτυών AthPMa ἀμφικτύον D 11 πίσιν Ma | ἀνενεώσαντο scripsi auctore Iacobsio App Pors 324 Lect 216 Rev 427 ἀνεσώσαντο libri edd 13 δὲ om Ma | μέν γε MaD 14 δύναιτο Mor 15 ἐλήστευον PD Mor 16 τῶν ante ὁδοιπόρων Ρ edd delevi Ι ὑφελόμενος scripsi e MaD ἀφελόμενος AthP edd 19 ἀπ’ et λελῃστευμένων Re Anim 20 τῶν inserui auctore Re om libri edd | ἀμφικτυών AthP)

ὁ κινῶν ἀνάθημα εὐθὺς ἀπαχθεὶς ἀποθνήσκει. Φίλιππος δὲ οὐδ’ ἂν αὐτὸς δύ- ναιτο τὸ πλῆθος εἰπεῖν μὴ ὅτι τῶν ἀναθημάτων, ἀλλ’ οὐδὲ τῶν ἱερῶν. τίς γὰρ τοσαῦτα σεσύληκε; τίς κατέσκαψε; τίς ἐνέπρησε; τίς ἀφωμοίωσε τὰς πόλεις τοῖς ἀοικήτοις τόποις οὐ νόμῳ πολέμου προσιών, ἀλλ’ ἀναμιγνὺς φιλίᾳ σίδηρον, συνθήκαις ὅπλα, ὅρκοις φόνους.

ἐνθυμεῖσθε ὁπόσα νῦν διὰ τοῦτον πολ- λαχοῦ γῆς δάκρυα πατέρων ἐπὶ παισί, παίδων ἐπὶ πατράσιν, ἐπ’ ἀνδράσι γυναικῶν, ἀλωμένων, πτωχευόν- των, προσαιτούντων, ἐλεουμένων, οὐδὲ τοῦτο ἐχόντων. [*](4 Theopomp. fr. 249 ed. Mueller (217 Grenfell et Hunt) 5 cf. t. IV 474, 2 et 4 7 Iustin. VIII 3 9 cf. Meier-Schoe- mann-Lipsius, Att. ProceB p. 454 sq.) [*](1 κοινῆ MaD κενοὶ Mor sed ἴδ. καινοὶ ἢ κοινοὶ in marg) [*](2 ὧν D | τῶν ante Μακεδόνων Re delevi Ι ἱερεῖς D Ι προσ- ήκει inserui e MaD om AthP edd sed δεῖ inserendum coni Mor, ἔδει vel ἐξῆν Re, ὅσιον Weiske hyp II 46, θέμις Cobet Coll 273 3 γέμοντα Ma sed ἁ in ras m 2 | τοῦ inserui ex AthMaD om Ρ edd | μίσους Ma | οὐκέτι Ma 5 τοῦτ’ Ρ edd) [*](7 ὃ Ma ὃ Mor | δὲ Re | δελφῶν AthP Mor 9 ἐξέπεσον scripsi auctore Re ἐξέπεσε libri edd Ι διετέλεσεν scripsi ex Ath MaD διετέλει Ρ edd 13 κατέσκαψεν Ma 14 τοῖς inserui e MaD om AthP edd Ι προσιών reposui e libris προσάγων edd Ι ἀλλ’ ἀναμιγνὺς scripsi e D ἀλλὰ ἀναμιγνὺς Ath ἀλλὰ μιγνὺς PMa edd 16 ὁπόσους D Ι διατοῦτον D 18 ἀλω- μένων Re ἀλωμένων libri Mor)

74. Καὶ τί λέγω τοὺς ἀλλαχοῦ; χθές τις ἐμοὶ προσ- ελθὼν τῶν ἐκεῖθεν δεῦρο καταφευγόντων περὶ τῆς εἰσαγγελίας πεπυσμένος ἤρετο, εἰ ταῦτα ἀληθῆ καὶ εἰ Φίλιππος ἀμφικτύων καὶ εἰ σιγῶντος Αἰσχίνου. γνοὺς δὲ ταῦτα οὕτως ἔχειν ἀμφότερα δακρύσας ἀπῆλθεν εἰπὼν οὐδέν. τοιοῦτον ἡμῖν ἀμφικτύονα πεποίηκεν Αἰσχίνης, ᾧ μηδ’ ἰδεῖν τὴν πυλαίαν θέμις, καὶ τοσαύ- της ἀκαθαρσίας ἐνέπλησε τὸν ἁγιώτατον τῶν χώρων.

ἐπέβη τῆς ἀκροπόλεως Ξέρξης, ἀλλ’ Ἀθηναίων ἐκλελοιπότων τὴν πόλιν, ἀλλὰ μισούντων αὐτόν, ἀλλὰ πολεμούντων, ἀλλὰ ναυμαχούντων, ἀλλ’ ἡδέως ἂν διασπασαμένων. Φίλιππος δὲ εἰς τὴν πυλαίαν ὧς φί- [*](1 cf. t. IV 318, 20 R. Dem. fals. leg. p. 439, 3 sq. c. schol.) [*](2 sq. Dem. fals. leg. § 192 sq. p. 401, 12 sq. 13 Dem. Mid. p 553, 12 15 Her. VIII 53. 41) [*](1 Ἀτρεστίδᾳ δεδπυένους scripsi auctoribus Weiskio hyp II 13 διδομένους) et Cobeto Mnem. N. S. II 409 Coll 273 ἀτρείδας διδομένους libri edd sed δεδεμένους coni Re Αἰγείδας πυθομἐ- νους Iacobs App Pors 324 Lect 216 Anth Pal III 398 Ἀτρεστίδας διδομένους Rev 427 2 ὁ inserui auctore Re om libri edd) [*](3 θαυμαστοποιοῖς Ρ Mor sed in hoc γρ θαυματοποιοῖς in marg οἶς post θαυματοποιοῖς inserendum coni Iacobs | δείπνῳ Re δεινῶ libri edd | διαμένων D Ι ἀπ’ Re 6 χθὲς τίς MaD) [*](7 κατ’ καταπεφευγότων Ma κατ’ καταφευγότων Ρ 8 ταῦτ’ Ρ edd) [*](9 ἀμφικτυών libri 10 διάκρισε Mor sed ἴσ. in marg 11 ὑμῖν Re Ι ἀμφικτυόνα AthPMa 12 μηδ’ ἰδεῖν reposui e libris coll p. 235, 8 ut coni Weiskius hyp II 46 et Co- betus Coll 273 μὴ διδόναι edd sed μηδ’ εἰδέναι coni Re Ι μὴ δ’ PMaD 14 ἀλλὰ Ma 15 ἐκλελοιπότων Re ἐλλελοιπότων libri Mor 16 ἂν Ma sed α in ras m 2 17 διασπασομένων MaD Ι φίλος] φίλιππος MaD)

76. Καὶ ταχύ γε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καθεδεῖται μόνος. οἶδα ἐγὼ τὸν ἄνθρωπον. οὐκ ἀγαπήσει ταῖς [*](R III 430) ψήφοις Φωκέων οὐδ’ ἀνέξεται | ψῆφον ἑτέραν ὁρῶν ἰσχύουσαν καὶ νῦν μὲν αὑτῷ συμπνέουσαν, νῦν δὲ ἀνθισταμένην. εὑρήσει προφάσεις κατὰ τῶν συνιόν- των, εὑρήσει Φωκέας ἑτέρους, πάλιν ἀποκόψει μέλος.

οὐ μὴν ἀλλ’ εἰ καὶ τὰ μάλιστα συνέξει καὶ φρου- ρήσει καὶ διατηρήσει τοὺς ἔτι σωζομένους, ἀλλὰ τό γε ἐλευθέρως συνεῖναι καὶ καθῆσθαι καὶ λέγειν καὶ ψη- φίζεσθαι τοῖς ἄλλοις ἀπολεῖται καὶ δεινὴ κατασχήσει τὸ συνέδριον ἀνωμαλία τοῦ μὲν τὸν τῆς τυραννίδος ἐφελκομένου τῦφον, τῶν δὲ καταφερομένων εἰς ταπει- [*](10 Dem. cor. p. 284, 17) [*](2 τρόπον D | punctum post πολέμιος posui om libri edd ἀπὸ τῶν D 4 κοινωνὸς καλείσθω reposui e libris κοινωνὸς καλείτω Mor κοινωνοὺς καλείτω Re sed adnotavit „aut sic dandum, aut μὴ κοινωνὸς καλείσθω“ 5 μὴ δὲ Ρ μηδὲν Ma D Ι ἑστώτων Mor 7 καθελεῖται MaD 10 ὀρῶν scripsi e MaD cum Cobeto Coll 273 ὁρᾶν Ρ edd ὡς Ath Ι αὐτῶ libri edd | συμπνέουσαν scripsi auctore Cobeto Coll 273 Misc 146 coll t. IV 33,17. Dem. 1. 1. συμπλέουσαν ναῦν libri sed ναῦν om D, edd sed „post ἀνθισταμένην videtur πόλιν deesse aut ναμιν aut στρατιάν“ Re 11 δ’ Re Ι προφάσεις scripsi e PMa D πρόφασιν Ath edd 12 Φωκέας ἑτέρους Re φωκέας. ἑτέρου libri Mor | ἀνακόψει Ma Ι μένος Mor sed γρ μέλος in marg 13 ἀλλ’ εἰ] ἀλλὰ D | ταμάλιστα MaD sed in hoc ὰ supra α(1) 14 καὶ διατηρήσει om MaD 16 ἀπολεῖται scripsi e Ma ut coni Re ἀπολλεῖται D ἀπολείπεται AthP edd) [*](17 voce ἀνωμαλία des D Ι τουμὲν Ρ | τὸν om Ath)

78. Ἐμοὶ μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, μὴ γένοιτο τὴν πυλαίαν, μὴ Δελφοὺς ἰδεῖν, μὴ Πύθια τοσαύτης με- ταστάσεως πάντα κεκινηκυίας καὶ τοσούτου νεωτερι- σμοῦ πάντα ἄνω καὶ κάτω πεποιηκότος. σκοτεινὸν μὲν τὸ ἔαρ, ἀτερπὲς δὲ τὸ φθινόπωρον, δακρύων δὲ γέ- μουσα ἡ πανήγυρις. ὑμεῖς δέ, εἰ δύναισθε διὰ Φωκίδος ἐρήμης εἰς Δελφοὺς ἰέναι, σιδηροῖ τινες ἂν εἴητε. | δεῖ γὰρ ἀπὸ τῶν ὅρων εὐθὺς ἀρξαμένους μέχρι [*](R III 431) τοῦ νεὼ θρηνεῖν οὐ τείχους ἑστηκότος, οὐκ οἰκίας μενούσης, οὐ κώμης ἀνδρῶν ὁρωμένης, <πρεσβθτῶν δὲ καὶ γυναίων καὶ παιδαρίων> μόνων

τίς ἔτι πυλαγόρας αἱρήσεται βαδίζειν διὰ τοσού- των κακῶν παρὰ τὸν τούτων αὐτόχειρα; σόν, Αἰσχίνη, τὸ ἔργον, τῆς σῆς ψυχῆς ἡ διακονία. τρυφῶν πορεύσῃ, [*](1 Plat. Tim. p. 62 D 3 Dem. p. 1217, 20 4 Dem. 01. II p. p. 23 23, 18 sq. 12 sq. Dem. fals. leg. leg. 16 cf. p. 258,17 19 Dem. p. 549,5 20 Dem. p. 328,29) [*](1 τοῦ περιόντος ante τοῦ libri Mor delevit Re | τὸ Ma) [*](4 ἴσως inserui e libris om edd | καλλίαν Ma sed λ(1) inser m 2 Ι τὶς AthP Mor τὶς Ma 5 μὲν ἀθήνηθεν Re 9 πάντα Re ταῦτα libri Mor 12 δύναισθε scripsi δύνασθε libri edd 13 ἰέναι] „hic videtur ἄτεγκτοι aut ἀδάκρυτοι aut simile quid deesse" Re 14 ὄρων Re ὀρῶν libri Mor 15 νεῶ libri edd 16 πρεσβυτῶν δὲ καὶ γυναίων καὶ παιδαρίων inserui coll. Dem. 1. 1. p. 361, 23 om libri edd sed „fort. οὐ ὁρωμένης, δένδρων δὲ μόνων λελειμμένων vel οὐ κώμης ἀνδρῶν ὁρωμένης, γυναικῶν δὲ καὶ παιδίων μόνων λελειμμένων“ 18 ἔτι inserui e PMa ἐστί Ath om edd 20 διάνοια Re)

ταχύ γ’ ἂν οὗτος τὸν Κυναίγειρον ἢ τὸν Κόδρον ἐμιμήσατο καὶ τὸ σῶμα ὑπὲρ ὑμῶν ἐπέδωκεν ἢ τοῦ θεοῦ χρήσαντος ἢ μάχης ἐπειγούσης ὃς ἀπ’ ὀλίγων ῥημάτων οὐκ ἐπήμυνε τῇ πατρίδι οὐδ’ ἐλογίσατο πρὸς αὑτὸν ὅτι ἐμὲ μέντοι, τὸν Ἀτρομήτου καὶ Γλαυκοθέας, τὸν τὰ νεήλατα καὶ σῦκα τεθαυ- μακότα, τὸν ἀναιδῆ τριταγωνιστήν, τὸν παμ- πόνηρον γραμματέα, ἐκόσμησεν ὁ τῶν Ἀθη- ναίων δῆμος πρεσβευτήν, πυλαγόραν, σύμβου- λον, τὰ κάλλιστα τῆς δημοκρατίας ἔδωκεν. ἀλλ’ ὧς εἶδε Φίλιππον καὶ χρυσόν, ἐπελάθετο πάντων.

τοῦτον οὖν ἀφήσετε; τίνος ὑμᾶς ἔχοντα προγόνων [*](4 cf. t. IV 975, 15 R. Dem. cor. p. 269, 21; 270, 11 5 cf. t. IV 975, 8 sq. R. Dem. cor. p. 313, 16 | Dem. 1. 1. 23 6 Dem. 1. 1. p. 294, 19 7 Her. VI 114 | cf. t. II 219, 10; t. IV 246, 18 R. Lyc. Leocr. ἑ 84 sq. 11 Dem. cor. p. 270,23; fals. leg. p. 431, 24 12 cf. t. IV 975,12 R. Dem. cor. p. 314,1 13 cf. p. 196,5. Dem. cor. p. 314, 12 14 Dem. cor. p. 270,11; 315,26 | Dem. cor. p. 267,7; 269, 19) [*](1 ὀρῶ μὲν AthP 2 ἀποκτενεῖται τε Mor 3 ἂν ἕξεσθε Ath | ἡμῶν AthMa 4 οὐδαμοῦ Mor sed γρ οὐδαμῆ in marg) [*](5 κἀν(2) scripsi καὶ libri edd 6 δεήσῃ om AthMa 7 Κυναίγειρον Mor sed γρ Κυνήγειρον in marg 8 ἡμῶν Ath) [*](10 οὐδὲ Ma 11 ἀντραμέτου Ath 12 σῦκα PMa στρε- πτοὺς Cobet Coll 274 13 τὸν(1) om Ma 14 ἐκόσμησεν ὁ τῶν Ἀθηναίων δῆμος scripsi e Ma ἐκόσμησε τῶν ἐκόσμησεν ὁ δῆμος AthP edd 15 πυλαγόρον AthP 17 καὶ χρυσόν „malim καὶ τὸν φιλίππου χρθσόν“ Re)

82. Καὶ μὴν κἀκεῖνο αὐτοὺς ἐρωτᾶτε· ὑμεῖς δὲ πυλαγοροῦντες ἐσιγήσατ’ ἂν ἢ οὔ; ἢ γὰρ κακοὺς ὄντας εὑρήσετε καὶ τούτῳ προσομοίους ἢ κατηγόρους Αἰσχίνου, ὃς δελεάσας τὸν δῆμον λόγοις ἐν Ἀρκαδίᾳ ῥηθεῖσιν εὗρεν ὧν ἐβούλετο μείζω καὶ πιστευθεὶς [*](3 sq. cf. t. IV p. 975, 3 sq. R. Dem. cor. p. 270, 7 sq. Apoll. Aeschin. p. 4,5 5 cf. t. IV 975,13 R 6 cf. t. IV p. 975, 9 sq. R. Dem. fals. leg. p. 433, 18 sq. 15 cf. t. IV 976, 11 R sq. Dem. fals. leg. p. 344, 12 sq.) [*](1 τροπαίων et 2 στρατηγιῶν Re τρόπων et στρατηγῶν libri Mor 3 ἄξια Ma 4 τῶν κλοιῶν Ρ Mor 5 θεατῶν Re θεάτρων libri Mor | καὶ τὴν ἀναίδειαν om Ath | Κυρηβίωνος acripsi κηρυβίωνος libri κηρυβιῶνος edd 6 πρόνοιαν Ath | οὗτοι scripsi ex AthMa sed in hoc in ras m 2 cum Cobeto Coll 274 ὅτι Ρ sed οὗτοι in marg m 2, edd sed „post deesse videtur ἐάσω“ Re 7 αὐτοὺς libri edd 10 πολέμους Mor) [*](11 τούτων Re Anim | ἃ AthP 12 κἀκεῖνο reposui e libris κακὲ ἴνους edd κἀκεῖνό γε Cobet | ἑαυτοὺς Ρ | ἐρωτᾶτε scripsi e Ma cum Cobeto ἑωράκατε AthP sed in hoc γρ ἐρωτᾶτε in marg m 2, edd 13 ἐσιγήσατ’ ἂν ἤ οὔ; scripsi cum Cobeto ἐσιγήσατε ἢ οὔ. libri edd 14 πρὸς ὁμοίους Ma 15 Αἰσχίνου reposui e libris sed οὐ in ras Ma 2 Αἰσχίνους edd sed αἰσχίνου malim ut usitatius" Re 16 καὶ ante πιστευθεὶς posui, post ἀπέδοτο libri edd sed post πιστευθεὶς copulam deesse („e. c. ἃ aut vel simile quid“) et καὶ post ἀπέδοτο delendum adnotavit Re)

83. Οὐ παύσεσθε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοῖς ἐμ πόροις τούτοις τὰ νεῦρα τῆς πόλεως ἐγχειρίζοντες; οὐ τοὺς μέν, εἰ μὴ ἀποκτεῖναι βούλεσθε, ἐπὶ τὴν σκηνὴν ἀποπέμψετε καὶ τὸν πρότερον βίον, ἐπὶ Κρέοντα καὶ τὸν Οἰνόμαον, παρὰ τὸν Θεόδωρον καὶ τὸν Ἀριστό- δῆμον, ἐπιστήσετε δὲ τοῖς ὑμετέροις ἄνδρας εἰς τὸν Περικλέα βλέποντας;

δῆμος ἔχων τὸν Παιανιέα Δημοσθένην Αἰσχίνην πυλαγόραν ἐκπέμπει τὸν Κοθω- κίδην; οὐκ ἂν ἤνεγκαν ἐκείνου τὸν θυμὸν οὐδὲ τὴν [*](R III 433) γνώμην | οὐδὲ τὸ ῥεῦμα τῶν λόγων. ἐνίκησεν ἂν Θηβαίους, ἐκράτησεν ἂν Θετταλῶν, κατέπληξεν ἂν τοὺς ἄλλους, ἐξήλεγξεν ἂν τὴν τοῦ Πύθωνος δόξαν. ἀλλὰ νῦν ὁρᾶτε τὸ συμβάν. πυλαγόρας Αἰσχίνης καὶ Φίλιππος ὰμφικτύων. βέλος δὲ οὐδέν, Ἄπολλον, ἐξ [*](2 Dem. fals. leg. p. 421,6 6 Dem. fals. leg. p. 432,10) [*](8 Dem. fals. leg. p. 418, 15; cor. p. 288, 19 et 22; p. 307, 25. Apoll. Aeschin. p. 5, 6 9 Dem. fals. leg. p. 418, 4 | Dem. fals. leg. p. 418,8 12 cf. t. IV 976, 3 R 16 cf. t. IV 248,29; 333,21; 977, 13 R. Dem. Hal. p. 81,24; 82,17; cor. p. 272, 19 sq.) [*](5 παύσεσθε scripsi e Ma cum Cobeto παύεσθε AthP edd) [*](6 οὐ τοὺς μὲν Ma sed ὐ et οὑς in ras m 2 et μὲν m 2 8 καὶ(2) om Ma 9 περὶ Ath 10 ἡμετέροις AthP Mor | εἰς inserui coll p. 89, 14 sq. om libri edd 12 κωθωκίδην Ath κωθωνίδην Ma 13 οὗ οὐκ ἂν ἤνεγκαν ἐκεῖνοι τὸν θυμόν coni Re Anim Ι ἤνεγκα Ρ Mor 14 τὸ inser Re om libri Mor 15 ἐκράτησεν ἂν scripsi ἐκράτησε δὲ Ath ἐκράτησε PMa edd) [*](16 ἄν] γὰρ Ath 17 πυλαγόρος AthP edd 18 ἀμφι- κτυών edd Ι οὐδὲν in οὐδενὶ corr Ma Ι Ἄπολλον ἐπάλλετο coni Iacobs Lect 217 Rev 427)

ἀλλ’ εἰ καὶ μήπω ταῦτα, πολλὰ χρὴ τοι- αῦτα προσδοκᾶν. μέγας ἦν καὶ Ἰάσων ἐκεῖνος ὁ Θετ- ταλὸς καὶ ταῖς παρασκευαῖς καὶ ταῖς ἐλπίσι καὶ τῆς τῶν Πυθίων διαθέσεως ὠρέγετο. ἀλλ’ ὅμως τὰ μὲν ἦν πλησίον, ὁ δὲ ἔκειτο, καὶ τοσοῦτον ἴσχυσαν ἄνδρες ἑπτά.