Declamatio 15

ἐπ' αἰτίᾳ μὲν οὐδαμῶς παρ’ ὑμῖν ἐκρίθην, [*](H. IX 48) ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, μηδὲ κριθείην ποτέ, βεβίωκα γὰρ οὕτως ὥστε μηδὲ συκοφάντῃ παρασχεῖν αἰτίας πρό- φασιν ἢ μέμψεως, τὴν ἐπ’ ἀρετῇ δὲ ταύτην κρίσιν οὐκ ἂν ἀπαξιώσαιμι ὡς ὑπαιτίου μὲν ἀγωνίζεσθαι περὶ τιμωρίας, ὥσπερ Ἀριστοφῶν, ἀγαθοῦ δὲ περὶ δωρεᾶς, ὡς ἐγώ.

ἔστι μὲν οὖν ἐπιεικῶς, ὦ ἄνδρες Ἀθη- ναίοι, τὸ αὐτὸ καὶ σεμνολόγημά μοι πρὸς ὅλον τὸν βίον καὶ ἐναντίωμα πρὸς τὴν παροῦσαν κρίσιν, Ἀρι-

τούτῳ μὲν οὖν εἰ καί τις ὠφείλετο παρ’ ὑμῶν χάρις, ὡς ἔγωγε οὐκ οἶδα ἀνθ’ ὅτου, οὐδὲ γὰρ αὐτὸς ὧς εὖ τι τὸν δῆμον πε- ποιηκώς, ἀλλ’ ὅτι μὴ κακῶς ὑπὸ τοῦ δήμου πέπονθε, τούτῳ σεμνύνεται, πλὴν εἰ καί τι χρήσιμος ὑμῖν γέ- γόνε, τὴν ἱκανὴν ἔχει. ὁσάκις αὐτὸν κινδυνεύοντα περὶ τῆς ἐπιτιμίας ἢ τῆς πατρίδος, ἔστι δ’ ὅτε καὶ τοῦ βίου διεσώσατε, ὥστε καὶ πρὸς ὀφείλων ὑμῖν ἀναφαί- νεται. ὁ δ’ ἐν οὐδενὶ δεηθεὶς ἀγῶνι τῆς ὑμετέρας εὐνοίας καὶ φιλανθρωπίας εἰκότως ἄν, ὅτε πρῶτον αἰτῶ, τύχοιμι. ὄντος δὲ καὶ μόνου ἀκούετε τοῦ μὲν [*](3 Lys. or. 19 p. 157, 4 4 Isocr. or. XV 26 8 Dem. p. 556, 25 16 cf. p. 160, 6 et 23. Aeschin. p. 39, 42) [*](1 τὸ Ρ 3 οὔπω Ma sed πω corr m 2 4 τὸ inserui e Ma om Ρ cf. p. 119, 7 5 καθεκάστην Ρ 8 μεγίστας om Ρ | δοκούσας om Ma 9 ὁ(1) om Ma | μὴ δ’ Ma 10 νηρᾷ scripsi coll p. 120,11; 122,23 πονηρὸς MaP 12 οὐδὲ scripsi οὔτε MaP 14 τούτῳ scripsi e Ma τοῦτο Ρ 15 ὁσάκις — 17 διεσώσατε citant praemissis verbis Κέφαλος (om Zonar.) ῥήτωρ (om lex. Bachm. et Zonar.) auctor συναγωγῆς λέξεων χρησίμων s. v. ἐπιτιμία ed. Bachmann Anecd. I p. 233, 9 et qui ex ea libaverunt Suidas et Zonaras s. v. ἐπιτιμία cf. p. 160, 6 16 ἔστι δ’ ὅτε καὶ] ἢ lex. Bachm. Suid. Zonar. 17 παντὸς post βίου lex. Bachm. Suid. Zonar. | πρὸς ὀφείλων scripsi προσοφείλων MaP cf. p. 132, 6 | ἡμῖν Ma 19 ἀνοίας Ρ 20 μόνον Ma)

οὐ μὴν ἀλλ’ οἱ μὲν τὸ τέλος ἀγνοοῦντες, αὐτὸ δὲ τοῦτο τὸν μὲν πολλάκις, τὸν δὲ μηδ’ ἅπαξ κε- κρίσθαι μαθόντες, τὴν ἑκατέρου δὲ προαίρεσιν οὐκ εἰδότες οἰηθεῖεν ’ίσως ἂν τὸν μὲν ἐξεταζόμενον ἐν πολι- τείᾳ καὶ πολλοῖς ἐμπλεκόμενον | πράγμασι διὰ τοῦτο [*](H. IX 49) καὶ πολλαῖς περιπεσεῖν αἰτίαις, καὶ θαυμαστὸν οὐδέν, εἴ τις ὑπεύθυνον αὑτὸν ἅπασι διδοὺς τοῖς ἐχθροῖς ἐπισπώμενος φθόνον ἀφ’ ὧν εὐδοκιμεῖ καὶ δι’ ὅσων νῦν Ἀριστοφῶν σκήπτεται κρίνεται· περὶ ἐμοῦ δὲ τὴν ἐναντίαν ἔχοι τις ἂν δόξαν, ἰδιωτεύων γάρ, ὡς εἰκός, ἀποδεδρακὼς ἐκ μέσου λέληθε τοὺς συκοφάντας ἐν ἀφανείᾳ βίου, καὶ τὸν μὲν φιλοκίνδυνον ἔσθ’ ὅτε καὶ χρήσιμον ἂν ἡγήσαιτο τῷ μήτε λέγειν ἃ δεῖ μήτε γράφειν ὀκνεῖν, ἐμὲ δὲ βίου μὲν εἷναι νικηφόρον ἀμέμπτως εἰς τοῦτο ἐζηκότα, ἀσύμβολον δὲ τοῖς κοι- νοῖς. καὶ γὰρ οὕτως ἔχει· οὔτε καθ’ αὐτὸν βιοῦντα καὶ μὴ προσαπτόμενον πολιτείας ἀναίτιον διαγενέσθαι μέγα οὔτε πολιτευόμενον αἰτίας πολλὰς ἐκφυγεῖν ἄξιον τιμωρίας, ἀλλ’ οὐδὲ τιμῆς.

5. Τί οὖν καὶ δυσέφικτον καὶ ἄλλως ἄξιον [*](17 Xen. comm. III 4, 5; Agesil. 9, 7; conv. 2,5) [*](3 ὑμῶν Ma sed ὒ in ἡ corr m 2 6 τόνδε Ρ | μὴ δ’ Ρ 7 τὸ Ρ 8 διατοῦτο Ρ 9 καὶ(1) om Ma 10 αὐτὸν Ma Ι διδοὺς scripsi διδῶ MaP 11 ὅσων scripsi e Ma ὅσα Ρ) [*](14 ἐν inserui e Ma om Ρ 15 τὸν scripsi τοῦ Ma sed in τὸν corr m 2 Ρ | τὸ ante φιλοκίνδυνον Ρ delevi | ὅτι Ρ 17 μὲν om Ma 18 ἀσύμβολον scripsi σύμβουλον MaP 22 τιμωρίας, ἀλλ’ οὐδὲ τιμῆς scripsi τιμῆς, ἀλλ’ οὐδὲ τιμωρίας MaP quae praeter τιμῆς delenda censet Hertlinus)

εἰμὶ τοίνυν οὗτος ὑμῖν ἐγώ. οὐδὲ γὰρ οὗτος μέν, ὥς φησιν, ἐπειδὴ πεπολίτευται, κρινόμενος οὐ παύεται, ἐγὼ δὲ τῷ φεύγειν τὰ κοινὰ καὶ τὴν δίκην ἐκπέφευγα. μίαν τὴν πρώτην ὁδὸν τραπόμενοι τὴν εὐθὺ τοῦ βου- λευτηρίου καὶ τῆς πνυκὸς ἀντίτεχνοι καὶ τῶν αὐτῶν ἀνταγωνισταὶ ἐν τοῖς ὁμοίοις ἀνόμοιοι διεφάνημεν, ἥπερ σαφεστάτη διάγνωσις. τὰ μὲν οὖν καθ’ ἕκαστον τῶν πολιτευμάτων μακροῦ λόγου, τὸ κεφάλαιον δὲ περὶ οὗ τά νῦν ἡ κρίσις, πολλὰς γνώμας εἶπεν Ἀρι- [*](3 cf. p. 150, 6. Dem. p. 292, 3 18 cf. p. 149, 18 19 cf. p. 93, 3) [*](2 τοῖς inserui e Ma om Ρ | τὸ Ma 3 τις Ρ 5 πάσῃ τισί coni Hertlinus παρά τισι Cobetus 8 μηδὲν scripsi e Ma μὴ δὲ P μηδ’ olim conieci 10 τούτῳ olim conieci 11 κοινὴ Ρ 16 πεπολίτευταἰ, κρινόμενος οὐ παύεται, ἐγὼ δὲ τῷ φεύγειν τὰ κοινὰ καὶ τὴν δίκην ἐκπέφευγα. μίαν scripsi πεπολίτευται τὰ κοινὰ, ἐγὼ δὲ τῶ φεύγειν καὶ τὸ δίκην φυγεῖν κρινόμενος οὐ παύεται· ἐκπέφευγα μίαν MaP 21 καθέκαστον Ρ καθ’ ἕκαστα Ma cf. p. 133,8; 157,5 23 τανῦν MaP)

7. Δεινὸς δὲ ὢν ἐξ ἔθους τὰ δικανικὰ σοφίζεται τοιόνδε τι· κέκριμαι πολλάκις καὶ νενίκηκα, Κέ- φαλος δὲ οὐδ’ ἅπαξ. εἶτα τοῦτον τοῦ δεδοκι- μασμένου προτιμήσετε; ὥσπερ εἰ περὶ τῆς ἐν πρυ- τανείῳ σιτήσεως ἀγωνισάμενος ἐν τοῖς πολλοῖς δικα- [*](11 cf. p. 180,17. Dem. p. 314, 24 12 Aesch. Ctes. p. 88, 7 Aesch. fals. leg. p. 40, 31) [*](1 γραφή scripsi γραφὴν MaP 5 τίς Ma 6 ἡγοῦμαι Ma 7 τὸ inserui e Ma om Ρ 8 πρόνοιαν τέλος scripsi e Ma cum Cobeto πρόνοιαν · τέλος P | οὕτος om Ma 9 τὸ inserui eMa om Ρ | ταὐτὰ scripsi ταῦτα MaP ταύτῃ olim scripsi 11 αὐτοῦ scripsi e Ma αὐτοῦ Ρ 11 λαγῶ Ρ 13 num κωλῦσαι? at cf. ad t. I 272,5 14 οἷσπερ scripsi ὧσπερ Ma Ρ 16 γ’ Ma Ι εἰσι scripsi ἢ MaP Ι παραμικρὸν Ρ 17 ἐξέθους Ρ 18 τοιόνδε τι scripsi τοιόνδε· ὅτι MaP 20 ὡσπερεὶ olim conieci 21 ἀγωνισάμενος scripsi ἀγωνισά- μενον MaP sed in hoc ν(3) in σ’ corr m2)

εἰ δὲ οὔτε πρὸς τὸν αὐτὸν οὔτε περὶ τῶν αὐτῶν, μὴ προσαγέτω πρὸς τὸν ἀρετῆς ἀγῶνα τὰ τῆς κακίας ἐγκλήματα, εἰ μὴ μόνος τὰ κάλ- λιστα τοῖς αἰσχίστοις κτήσεται, ὃς τοσοῦτον ἀπέχει τοῦ διὰ τὰς πονηρὰς ὑπονοίας, ἔστω γὰρ ὑπονοίας, γέρας ἂν δικαίως λαβεῖν, ὥστ’ εἰ καὶ δωρεᾶς ἄξιον ἄλλο παρείχετο, διὰ τοῦτ’ ἂν εἰκότως ἐκωλύετο, ὅτι πλείω τῶν σεμνολογημάτων ἔχει τὰ ἐγκλήματα. διὸ μή τοι γε τοῦ κεκρίσθαι πολλάκις αὐτόν, μηδ’ ἂν ἑτέρου χρηστοῦ [*](H. IX 51) τινος, | δωρεὰν οἰστέον <ὃν> ἐχρῆν, εἰ καί ἐν ὀνείδους μέρει προὔφερεν αὐτῷ τὰς ἀναριθμήτους κρίσεις, ἐγκαλύπτεσθαι, καὶ οὐδ’ αὐτὸς <ἂν> νὴ τοὺς θεούς, ὀνειδίσαι τούτῳ τὰς γραφάς, εἰ μὴ τοῖς ἑαυτοῦ κακοῖς ἐσεμνύνετο.

κινήσας οὖν καὶ τοῦτον, εἴ τις, αὐτὸς τὸν ἀγῶνα φιλοκινδύνως καὶ νῦν [*](4 cf. t. II 284, 3 17 Dem. p. 576, 13) [*](2 περὶ inserui e Ma om Ρ 3 num πλέον ἂν ante οὐδὲν inserendum coll t. II 437, 20? 4 βελτίονά μου olim conieci) [*](5 πάλιν (1) Ma 7 συκοφάντης Ma | δ’ ἐμέ scripsi δέ με MaP | εἰ δὲ scripsi e Ma οὐδὲ Ρ νῦν δὲ Cobet 8 κρίνεται post αὐτῶν inserendum videtur | μὴ — 9 ἐγκλήματα citat prae- missis verbis ἀγὼν ἡ ἐξέτασις· λίβ’. lex Darmst. fol. 133 v (cf. p. 114) 13 διατοῦτ’ Ρ 14 μή τι Ρ Ι διὸ ante 15 μὴ δ’ MaP huc transposui 15 αὐτὸν scripsi αὐτοῦ Ρ α(??) Ma | τινος χρηστοῦ Ma 16 ὃν inserui auctore Cobeto om MaP 17 προὔ- φερεν scripsi προσέφερεν MaP προέφερε Cobet 18 ἂν in- serui om MaP 19 μὰ coni Hertlinus 20 αὐτοῦ Ρ 21 τινα? | αὐτὸς scripsi αὐτὸν MaP | τὸν om Ma)

εἰ γοῦν ὁ τιμωρίας ἀπο- λυθεὶς δωρεᾶς τεύξεται, καὶ τήμερον ὁ τῆς τιμῆς ἀπο- τυχὼν θανάτῳ ζημιωθήσεται. εἰ δὲ καὶ τὸ μόνον ἀμ- φισβητῆσαι γέρως τοῦ μηδ’ ἐνάμιλλον γενέσθαι σεμνό- τερόν ἐστι, καὶ τὸ δίκην ἐκφυγεῖν ἐντιμότερον τοῦ μηδ’ αἰτιαθῆναι. ὥσπερ οὖν οὐχ ὅστις οὐκ ἄξιος δωρεᾶς, διὰ τοῦτο κολάσεως, οὕτως οὐδ’ ὅστις οὐ κολάσεως, διὰ τοῦτο δωρεᾶς. ὧς τῷ γε τοιούτῳ τὸ δίκην ἢν ἐκινδύνευσε μὴ δοῦναι μεγάλη δωρεά. ἐπίτι- μος εἶ, τὴν ψυχὴν ἔχεις, ἥλιον ὁρᾷς. αὗται τῆς ἀφέ- σεως αἱ τιμαί. ἢ γὰρ οὐκ αἰσχρὸν τὸν αὐτὸν ἄνδρα ἐν τῇ αὐτῇ πόλει χθὲς μὲν καὶ πρῴην καὶ πάλαι καὶ ἀεὶ δωροδοκίας, προδοσίας ἤ τινος τῶν δεινοτάτων εὐθύνας ὑπέχειν, τήμερον δ’ ἐπ’ ἀρετῇ στεφανοῦσθαι, καὶ τοὺς αὐτοὺς ἀκροατὰς εἶναι τότε μὲν τῆς κατη- γορίας, νῦν δὲ τῆς ἀναρρήσεως; ποῖον γὰρ δικαστήριον [*](3 Plat. Phaed. p. 73 A 24 Dem. p. 244, 21) [*](1 φὴς Ma φῆς Ρ 2 κάκιστος Ρ sed λλ supra κ(2) m 3 signum interrogationis posui e Ma punctum Ρ 3 οὐδ’] μὴ δ’ Ma Ι οὐδ’ ἐνὶ scripsi οὐδενὶ MaP 4 χρηστὰ Ρ μεντἂν scripsi μὲν τ’ ἂν MaP 7 μὴ δὲ MaP 12 et 14 μὴ δ’ MaP 13 ἐντιμότερον scripsi ἀτιμότερον MaP 15 et 16 δία MaP | οὐ om Ρ 20 πρώην MaP 21 δωρο- δοκίαν Ρ | ἤ τινος scripsi τινὸς ἢ MaP 24 et 122,1 signum interrogationis posui punctum et colon MaP)

ταῦτα τῆς σῆς ἀρετῆς τὰ ὀνόματα, ταῦτα ἔχεις κηρύγματα. οὐδέποτε εἰρήνην ἄγει οὐδ’ ἀνοχάς. ἀναγκάζει μονονοὺ κἀν ταῖς ἱερομηνίαις καθῆσθαι [*](H. IX 52) αὑτῷ τὰ δικαστήρια. Ι μὴ γὰρ ἐκφεύγῃ τὰς γραφάς, ἀμείβει τὰς αἰτίας. μὴ γὰρ ἀπολύωσιν αὐτόν, ἄλλῃ δίκῃ φυλάττουσιν. ἀναβολὴ τιμωρίας, οὐκ ἀπαλ- λαγὴ τὸ γιγνόμενόν ἐστιν. ἡ μὲν οὐκ ἔχει πω τέλος, ἡ δ’ ἤρξατο. τὴν μὲν κατεγκέκληται, τὴν δὲ παραγράφεται. τὴν μὲν ὑπόμνυται, τὴν δ’ ἀγωνίζεται. μίαν οἶδεν ὁδόν, εἰς δικαστήριον ἐκ δικαστηρίου. πρὶν ἐπινίκια θῦσαι περὶ τῆς ἀκρίτου γραφῆς εὔχεται. δέχεται κα- κὸν ἐκ κακοῦ, καὶ τῆς παρελθούσης σωτηρίας οὐδεμία αἴσθησις ὑπὸ τοῦ προσιόντος φόβου. τάχα καὶ νῦν ἐν γραφαῖς ἐστιν, οὐ γὰρ ἐγὼ πολυπραγμονῶ τὰ τούτου κακά, ζηλωτὴς δὲ τοῦ καθ’ ἡμέραν ἐπικινδύνου βίου.

ἐγὼ μὲν ᾐδέσθην ἂν τοσαυτάκις ἐπαινούμενος ὁσάκις κατηγορούμενος οὗτος ἀγάλλεται. πάντας ἂν προσεδόκησα μᾶλλον ἢ τοῦτον ἀνταγωνιστὰς τοὺς ἅπαξ ἢ δὶς ἐν ὑποψίᾳ πονηρᾷ γενομένους, σὺ δὲ οὐκ [*](12 Aeschin. Tini. p. 10,5) [*](6 ἔχεις scripsi ἐρεῖ MaP ἐκεῖ coni Hertlinus, ἀεὶ scriben- dum aut ἐρεῖ delendum olim conieci 8 αὐτῷ scripsi τούτω MaP | ἐκφεύγῃ scripsi ἐκφεύγει MaP 9 ἀπολύωσιν scripsi ἀπολύουσιν MaP 11 ἥ δ’ MaP 12 τὴν (1 et 2) P Ι κατακέκληται Πα 13 τὴν μὲν scripsi τήν δ’ MaP Ι ὑπό- μνηται P | δὲ Ma 14 εἰ Ma 19 ζηλωτὴς scripsi ζηλωτὸς MaP | καθημέραν MaP 23 γινομένους Ρ)

Σωκράτης δὲ παρώξυνε καὶ μηδὲν ἀδικῶν τοὺς δικαστάς, ὅτι τῆς ἐν πρυτανείῳ σιτήσεως ἑαυτῷ καταπαίζων ἐτιμήσατο. καὶ οὐκ ἀπεικάσαι Σωκράτει βουλόμενος αὐτὸν εἶπον, πόθεν; ἀλλὰ τὴν αὐθάδειαν ὀργῆς ἀξίαν δεικνύς, ἐπεὶ τίς οὐκ <ἂν> εὔξαιτο φάντῃ περιπεσεῖν, εἰ τὴν τοῦ κατηγόρου κακίαν οἰκείαν ἀρετὴν θήσεται; τί δὲ κωλύσει καὶ τοὺς ἀνδραποδιστὰς ἀπαχθέντας καὶ τοὺς ἱεροσύλους, ἢν ἀφεθῶσιν, εἰς τὸ πρυτανεῖον καλεῖν ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου;

πᾶσι γὰρ ὁδοποιεῖ καὶ νόμον καινὸν τίθησιν ἄξιον καὶ τοῦτον γραφῆς παρὰ μίαν ψῆφον ἀποθνήσκειν ἢ στεφανοῦ- σθαι τοὺς κριθέντας. καὶ ποῦ τοιοῦτός ἐστι νόμος; ἐν Ι Λοκροῖς ἐν βρόχῳ νομοθετοῦσιν οἱ ῥήτορες. καί- [*](H. IX 53) περ ἐνὸν τῷ μεγέθει τοῦ δέους ἀντίρροπον εἶναι τὴν ἐὰν κρατήσῃ χάριν, οἱ δὲ τοῖς ἐξελκύσασιν ἐκ τοῦ κιν- δύνου τὴν κεφαλὴν οὐ περιάπτουσι στέφανον μετὰ τὸν βρόχον, στέργει δὲ ὅτι ζῶν ἄπεισι. καὶ οἶ παρ’ ἡμῖν [*](2 Luc. dial. mar. 14, 1 9 Plat. apol. p. 37 A. Dinarch. or. I ξ 1 p. 90,1 17 Dem. p. 688,26 19 Polyb. XII 16,10sq.) [*](1 ἠγάπας Ρ 3 <ἀνθ᾿> ὧν? Ι ἐφ’ scripsi ἐν 4 καταυθαδιάζῃ olim conieci coll Lobeckio Phryn. 67 5 δ’ ἐμοὶ olim scripsi 6 με] μου Ma 11 num δεικνύειν? | ἂν inserui om MaP 13 κωλύσει scripsi κωλύει MaP Ι ἀνδρα- ποδιστὰς Ma sed ἴ’ in ras m 2 16 ὀδοπ(??)ει Ρ 20 ἐνὸν scripsi ἐνῆν MaP ἐχρῆν coni Spengel 23 ὅστις coni Hert- linus)

15. Ἀγνοεῖς, ὦ σύμβουλε τοῦ δήμου, ὅτι καὶ μικρὸν αἰδοῦς μετέχοντι αἱρετώτερον μίαν ἐνθάδε ἁλῶναι δί- κην ἢ πολλὰς ἐκφυγεῖν, καὶ καταδικασθῆναι διὰ μικρὰ τοῦ περὶ τηλικούτων ὑπονοηθῆναι; σὺ μὲν ταῖς καθ’ ἡμέραν Καδμείαις νίκαις γαυριᾷς, ἐγὼ δὲ καὶ] προσκυνῶ τὴν Ἀδράστειαν· ἀντίθες γὰρ δὴ τὸν ἐμὸν τὸν ἀνεξέταστον βίον. οὐ μεῖζον, οὐ μικρότερον ἔσχον ἔγκλημα. ἀρετῆς δὲ αὐτὸ τὸ μὴ κριθῆναι κρίσις, τὸ καθαρεύειν ψόγου, τὸ μηδ’ ἐγγὺς ὑπονοίας ἀδίκου γενέσθαι ποτὲ καὶ ταῦτα στρεφόμενον ἐν τοῖς πολι- [*](2 cf. Meier-Schoemann-Lipsius Att. Process p. 948 8 Dem. p. 1032, 1 16 cf. ad t. III 114,5 17 cf. ad t. I 158, 5 18 Plat. apol. p. 38 A) [*](3 ἐπωβελίαν scripsi ἐπωβελία MaP Ι μηδὲ scripsi μήτε ΜαΡ μή τις coni Hertlinus 4 τῶν ψήφων post μέρος olim inserui at cf. p. 129, 12 | ὦφλον scripsi auctore Cobeto ὤφελον MaP 9 ἔχη Ρ | ἐν inserui om MaP 10 ἡτισοῦν Ma sed ἡ in ras m 2 | σὲ scripsi σοὶ MaP 12 καὶ om Ma 15 τοῦ] ἢ? at cf. p. 142, 2 Ι διανοηθῆναι Ma | sigrium interro- gationis posui colon MaP | μὲν scripsi δὲ MaP 16 καθη- μέραν Ρ | καὶ cancellavi 17 ἀντίθες scripsi ut p. 139,1 ἀντιθεὶς MaP 18 punctum posui, comma Ρ om Ma 19 κρίσεις Ρ 20 μὴ δ’ MaP)

μάλιστα μὲν γὰρ οὐδὲ τῶν ἰδιωτῶν οὐδεὶς ἀδοκίμαστος, οὐδ’ ἂν μὴ κριθῇ, πολλοὶ δὲ καὶ τοὺς λανθάνοντας ἀνερευνῶσιν, εἰ καὶ μὴ λάβοιεν ἐν ἐκκλησίᾳ, τἄλλα διαιτήματα ἀκριβῶς φυλάττοντες, πό- θὲν ἑκάστῳ βίος, τίσι συζῇ, μετὰ τίνων βαδίζει. μέγα δικαστήριον ἡ πόλις πᾶσι τῶν καθ’ ἡμέραν ἐπιτηδευ- μάτων. ὅταν δὲ καὶ τὰ δημόσια πράττων τις ἀνέγκλη- τος καὶ ἄληπτος ᾖ, μείζονα βάσανον ταύτης ἀναμενεῖτε; καὶ εἰ μὲν ἔτος τουτὶ δεύτερον ἢ τρίτον, ἀφ’ οὗ προσ- ελήλυθα τῷ βήματι, οὐκ ἀξιόπιστος ὁ χρόνος οὗτος οὐδὲ βεβαιωτής· εἰ | δὲ ἀφ’ ἧς ἡμέρας ἐδοκιμάσθην εἰς [*](H. IX 54) ἄνδρας ἐμαυτὸν ἀνέθηκα τῷ δήμῳ φέρων καὶ διῴκηκα μὲν οὐδὲν ὅ τι οὐκ εὖ, κατηγόρημαι δ’ οὐδὲν ὑπ’ οὐδενός, καίτοι κἀμοί τινές εἰσιν ἐχθροί, ἥττους μὲν ἢ τούτῳ τῷ φιλαπεχθήμονι, εἰσὶ δ’ ὅμως, οἶ μὲν ἐφ’ οἶς ἐκωλύθησαν ὑπ’ ἐμοῦ λελυπημένοι, οἱ δὲ πρὸ ἐμοῦ τετάχθαι θέλοντες, οἱ δὲ φθονοῦντεςι ἀλλ’ οὐδὲ σκιὰν εὑρίσκουσιν ἐγκλήματος, ἆρά γε ἀδοκίμαστος εἶναί σοι δοκῶ;

οὐκ ἂν ἐφρόνουν μέγα μὴ κριθείς, εἰ τῶν ἰδιωτευόντων τις ἦν, οὐδὲ γὰρ στρατιώτης ἔξω βέλους μείνας οὐ θαυμαστὸν εἰ μὴ τέτρωται· εἰ δ’ ὁμόσε τοῖς δεινοῖς ἰὼν ὑποτιθεὶς τὸν ἴδιον κίνδυνον δήμου θορύβῳ, συκοφάντου φθόνῳ, τύχης καιρῷ ἄτρωτός εἰμι ταῖς διαβολαῖς οὐχ ἧττον ἢ τὸν Αἴαντα [*](11 Isocr. areop. p. 147a; panath. p. 238c 15 cf. p. 128,16. Dem. p. 701, 25 22 Dem. p. 420, 25) [*](3 καὶ scripsi e Ma δὲ Ρ δὴ olim scripsi 6 πᾶσι scripsi auctore Cobeto πᾶσα MaP | καθημέραν Ρ 8 signuni interrogationis posui e Ma colon Ρ 13 ὅτι οὐκ εὖ scripsi ὅτι οὖς γα ὅτι cum lac 5 litt Ρ | κατηγόρημα Ρ 19 signum interrogationis posui e Ma comma Ρ 20 τίς MaP 23 θορύβου Ρ Ι συκοφάντου scripsi ὑφάντου MaP)

ἐγὼ μέν, εἰ τοῦτό σοι δοκεῖ σεμνὸν εἶναι τὸ κεκρίσθαι <πολλάκις, αὐτὸς πολλάκις κεκρίσθαι> λέγω τρόπον οὐχ ὅν δοκοῦντες ἀδικεῖν, ἄπαγε, ἀλλ’ ὅν οἱ χρηστοί. πολλά μου τὰ δικαστήρια. οἱ βουλευταί, ἐν τούτοις νικῶ τοῖς προβουλεύμασιν. ἡ πνύξ, ὅπου πείθω τοὺς ἐκκλησιά- ζοντας. ἐν δὲ τοῖς δικαστηρίοις αὐτοῖς οὐχ εἷλον ἕτε- ροι. τὸ <δὲ> μέγιστον ἐν αὐτοῖς τοῖς πράγμασιν, μήτε πρὸς ἔχθραν μήτε πρὸς χάριν κρίνει τοὺς ῥήτο- [*](1 Schol. Lyc. 455 2 cf. t. V 514,2 sq. 3 cf. p. 158, 9; 159,7; 171,12. Plat. Gorg. p. 516 A | Aesch. Ctes. ’ξ 195 7 cf. p. 153,6 sq. 10 Dem. p. 375,14; 405,26; 536,18 14 Dem. p. 612,21) [*](1 τε Ma 2 ὁ τι scripsi ὅτι MaP 3 σκλοπῆς Ma 5 ἀπαντήσαι scripsi ἀπαντήσοι MaP 8 αἰσχρῷ λόγῳ καὶ κρείττων scripsi αἰσχροῦ καὶ λόγου κρείττων MaP 9 τούτοις Ρ 12 signum interrogationis posui colon Ρ om Ma 14 ἐννόμως olim conieci 15 κεκρίσθαι P Ι πολλάκις, καὶ αὐτὸς πολλάκις κεκρίσθαι inserui cum Cobeto om MaP 18 τούτοι Ρ 19 ἢ ante ἡ Ρ delevi | νύξ Ρ 21 δὲ inserui om MaP)

τὰ δ’ ἐμοὶ πεπολιτευμένα τοιαῦτα, οἷα μηδ’ ἂν ὁ Μῶμος μωμήσαιτό | φασιν. εἰ δὲ δεῖ με [*](H. IV 55) καθ’ ἑκάστην αἰτίαν ἀφειμένον δεικνύναι, ἀφεῖμαι παρανόμων μέν, ἐφ’ οἷς γράψαντά με οὐδεὶς ἐγράψατο, παραπρεσβείας δέ, ἐφ’ οἷς πρεσβεύσας πολλάκις οὐκ ᾐτίαμαι, καὶ καθ’ ἕκαστον ἔγκλημα, ἴν ὡς τάχιστα τῆς δυσφημίας ἀπαλλαγῶ ταύτης, ὅτι γε μηδ’ ἐναντίως μηδὲν ἐκρίνατε. ὥστ’ ἐφ’ ᾧ μὲν οὗτος ἐπαίρεται, κἀγὼ φανερώτερον ἀφεῖμαι παντὸς ἐγκλήματος, τὸ δὲ τοῦ Κεφάλου καλὸν οὐκ ἂν οὗτος εἰπεῖν ἔχοι.

καὶ σὺ μὲν τὸν δεῖνα διάβολον καὶ τὸν δεῖνα φιλαέτἴον, ἐγὼ δὲ συκοφαντίαν αὐτὴν ἐνίκησα, ᾧ μηδ’ ἀντιβλέψαι τῶν ταύτην τὴν τέχνην ἐχόντων ἐτόλμησέ τις. πολλῷ δὲ τῷ περιόντι νικῶ τούτους ὧν σὺ δι’ ἀγῶνος κρα- τεῖς. τοῦτο καὶ στρατιώτου βέβαιον κράτος, ᾧ μηδ’ εἰς χεῖρας ἐλθεῖν ὑπομένουσι, καὶ ἀθλητῇ καθαρωτάτη καὶ ἀπροφάσιστος ἡ νίκη, ᾧ μηδεὶς ἀθλητῶν ἀνταπο- δύεται τῷ φανερῷ τῆς ὑπεροχῆς καὶ πρὸ τῆς πείρας παρακεχωρηκότες. ὁ μὲν γὰρ ὧς ὅμοιος ἢ χείρων κατα- φρονηθεές, εἰ καὶ περιγένοιτο, τύχη μᾶλλον ἢ ῥώμῃ [*](4 Plat. rep. VI p. 487 A 12 Dem. cor. p.310,28 19 Thuc. VI 83, 1) [*](4 μὴ δ’ Ρ | φησιν coni Hertlinus at cf. t. III 33, 2 ep. 109. 194. 758. 1125 | δὲ δεῖ scripsi auctore Hertlino δ’ ἔδει MaP) [*](5 δεικνύναι Ρ 7 ἐφ’ scripsi ἐν ΜαΡ | οὐκ scripsi οὐδ’ MaP 9 ὅτι scripsi οἱ MaP ἐφ’ οἶς olim scripsi | μὴ δ’ MaP 14 ᾦ scripsi ᾗ MaP | μὴ δ’ MaP 15 τὴν delendum censet Cobetus 16 του Ρ 17 στρατιτω Ρ Ι μὴ δ’ MaP 18 καὶ ἀθλητῇ καθαρωτέρα bis Ρ | καθαρωτάτη scripsi καθαρωτέρα MaP 21 παρακεχωρηκότων olim scripsi at cf. Herm. XH 22, 23. t. I 192, 14 aliaque exempla a me col- lecta in Francesco Zambeccari p. 212)

τίς ἂν οὖν ἢ στρατιώτην κωλύσαι τρόπαιον στῆσαι ἀμαχεὶ καὶ μόνον τῷ φόβῳ τρεψάμενον τοὺς πολεμίους ἢ τοῖς ἀκονιτὶ νικῶσιν ἀθληταῖς τοῦ στεφάνου φθο- νοῖ; οὐκ ἀνταγώνιστος οὐδ’ ἐγὼ στεφανώσομαι ἀπο- σκεδάσας τῷ τοῦ συνειδότος χρηστῷ πάντας ἄμα τοὺς βασκάνους, ἀπορράψας τῶν κακοηθῶν τὰ στόματα, τὰς κακηγόρους γλώσσας ἀποστρέψας, χαλινώσας ἀπόρους συκοφαντίας καὶ ψευδεῖς αἰτίας;

πότε ἡ πόλις ἀδηρίτως ἄρχει τῆς Ἑλλάδος; οὐχ ὅταν παραχωρήσωσι πάντες αὐτῇ τῶν πρωτείων ἑκόντες; οἱ πολλοὶ δὲ καὶ πρὸς πολλοὺς ἀγῶνες καὶ τὰ παρὰ τῶν Ἑλλήνων ἐγ- κλήματα Δεκέλειαν ἐπετείχισε, καθεῖλε τὰ τείχη. διόπερ [*](H. IX 56) τοιαῦτα νῦν | πειθομένη τοῖς ἐμοῖς πολιτεύμασιν οὐ φιλαπεχθημόνως οὐδ’ ἀπερισκέπτως, ἀσφαλῶς δὲ καὶ ἀναιτίως ἐν τοῖς Ἕλλησι πεπολίτευται πρώτη γε πρὸς [*](2 Thuc. II 45, 1 et 54, 2 8 Aesch. fals. leg. p. 31, 5 9 Dem. fals. leg. p. 406,4 14 Thuc. VII 27. 28. Andoc. myst. § 101. Aesch. fals. leg. § 76. Plut. Alc. 23 15 Dinarch. c. Dem. ’ξ 76 16 cf. p. 145,15; t. III 98,2) [*](1 κρατύνειν scripsi κρατύνων MaP κρατεῖν Cobet 3 ἂν delendum censet Cobetus | κωλύσαι scripsi κωλύση MaP κωλύει Cobet 5 ἀκονιτὶ scripsi auctore Cobeto ἀπονητὶ Ma Ρ Ι φθονοῖ scripsi φθονεῖ MaP Cobet 6 ἀνταγώνιστος scripsi ἀναγώνιστος; MaP | ἀποσκεδάσας scripsi ἀποσκεδάσω MaP 7 χρηστοῦ συνειδότι olim scripsi 8 ἀποφράξας olim scripsi coll Dem. p. 406, 5 at cf. Addencla et Corrigenda ad t. III 133,18 9 κακηγόρους scripsi κατηγόρους MaP | ἀπορία Ma 10 ψευδεῖς αἰτίας; scripsi ψεύδους αἰτία; MaP 13 ἀγῶνες scripsi ἀγῶνας MaP 14 ἐπετείχισε scripsi ἀπετείχισε MaP 15 καὶ αὕτη olim conieci 16 φιλαπεχθη- μένως Ρ 17 πεπολίτευμαι Ρ πᾶσι πολιτεύεται Spengel | γε scripsi τὲ MaP delendum censet Spengelius)

23. Ἀλλὰ καὶ νυνὶ τήμερον, εἴ σοι μηδεὶς ἀντεποι- εῖτο τῆς τιμῆς, οὐκ ἂν εὐθὺς λαβὼν ἀπηλλάττου, ἐπεὶ δὲ τὸν ἀντεξεταζόμενον εὕρηκας, κινδυνεύεις πρὸς τῷ μὴ τυχεῖν καὶ κακίων νομισθεὶς ἀπελθεῖν. μικροῦ γε <λόγου> τοῦ μετὰ κινδύνου τὸν ἀναμφισβήτητον εἰς ἀρετὴν κρατεῖν. ἐπεὶ δὲ φιλόνεικος εἶ, φέρε, <τῷ> στικῷ νόμῳ χρήσωμαι. κελεύει δὲ τί; τὰς πλείους κρατεῖν. καὶ νῦν ὅτῳ πλεῖσται γενήσονται, τὸ γέρας λήψεται.

οὐκοῦν ἐμὲ μὲν πάντες Ἀθηναῖοί φασι πολιτεύε- σθαι καλῶς. οὐδεὶς οὐδὲ κρίσεως ἄξιον ἡγήσατο, σοῦ δὲ πολλοὶ κατέγνωσαν, ὦ μέγα φρονῶν τῷ μὴ κατεγνῶ- σθαι. πρῶτον μὲν οἱ κατήγοροι. κἂν ἀθροίσῃ τις αὐ- τοὺς μόνους, ἱκανοὶ πληρῶσαι τὴν ἡλιαίαν εἰσί. τοσ- οῦτοι κατεμαρτύρησάν σου καὶ φανερᾷ γε τῇ ψήφῳ κατεψηφίσαντο. δεύτερον οἶ καταμαρτυρήσαντες, ἄλλο πλήρωμα δικαστηρίου. οὐ τοίνυν οὐδ’ οἱ τῆς ψήφου [*](1 cf. t. II 23, 2) [*](3 ἀτύχημα τὰς συνεχεῖς scripsi auctoribus Spengelio et Co- beto ἀτυχήματα συνέχει Ma ἀτυχήματα συνέχεις Ρ 4 οὕτως Ma οὕτος Ρ 7 τιμῆς scripsi ἐμῆς MaP | ἂν post οὐκ in- serui e Ma, olim post λαβὼν om Ρ 8 πρὸς τῷ μὴ τυχεῖν scripsi e Ma πρὸς τὸ τυχεῖν Ρ ἀποτυχεῖν olim scripsi πρὸς τῷ ἀποτυχεῖν Cobet 10 λόγου inserui om MaP olim δεῖ pro γε scripsi 11 κρατεῖν scripsi κρατεῖ MaP | τῷ in- serui om MaP | δικαστῶν Ma num δικανικῷ? πλεῖστα P γενήσοενταἰ Ρ 15 οὐδὲ scripsi οὔτε MaP 17 τίς Ma) [*](18 ἱκανοὶ Ma sed οἱ ex η corr m3)

25. Ὃ δὲ πάλαι μὲν σκοπῶ, ὀκνῶν δὲ εἰπεῖν ἀναγκά- ζομαι, ὅτι τὰς μὲν σὰς νίκας οὐκ ἀνυπόπτους ὁρῶ καὶ πολλῶν ἀκούω λεγόντων· μόνος Ἀριστοφῶν ἀεὶ φεύγει. οὐδεὶς ἰδὼν ἀδικοῦντα τοῦτον ἐγρά- ψατο; οὕτως εὐκαταφρόνητος αὐτοῖς ὁ ῥήτωρ; οὐδ’ ἐξ ὧν τοὺς προτέρους εἶδον ἡττημένους, ηὐλαβήθησαν; οὐκ ἔστιν. οὐκ ἂν ἐτόλμησαν, εἰ μή τι συνῄδεσαν. πῶς οὖν ἀποφεύγει πάντας; δεινός ἐστι, πιθαυός, εὐσκώμμων, εἰς γέλωτα μετατρέπει τὰς αἰτίας, ἐκλύει τὸν θυμὸν τοῦ δικαστηρίου, στρατηγοὺς ἀναβιβάζεται παραι- τουμένους, τὴν γυναῖκα εἰσκαλεῖ <καὶ> [*](H. IX 57) κλαυθμυριζόμενα, | δεδίδακται δὲ κἀκεῖνα ἱκετεύειν ἐξ ἔθους. τούτοις τὸ δοῦναι δίκην ὧν ἀδικεῖ διακρούεται. τοιαῦτα θρυλοῦσιν, οὐκ ἀληθῆ μὲν ἴσως, ὑπονοοῦσι δέ, ἐπειδὰν ἐν τῇ πάντων δόξῃ προηλωκὼς ᾖ, καὶ νῦν μὲν οὐ διαφεύξεται προ- κατεγνωσμένος. εἶτα παρὰ τὰς ἁπάντων ἐλπίδας ἐκφεύγει.