Declamatio 10

ὤιμην μέν, ὦ ἄνδρες δικασταί, αὖθις κατη- γορήσοντά μου Νεοκλέα καὶ τῶν πρότερον ἐκείνων πολὺ μείζους αἰτίας ἐποίσοντα πρὸς τουτὶ συλλέξαι τὸ δι- καστήριον ὑμᾶς, ἐκ γὰρ ὧν ἐπεπόνθειν ταῦτα ἐλπίζειν εἶχον· ἐπεὶ δὲ βραδέως ἀνέμνησεν ἑαυτὸν ὡς ἐξ αὐτοῦ γενοίμην καὶ φιλάνθρωπος εἶναι πρὸς ἐμέ φησι, ταύ- της μὲν αὐτῷ τῆς δόξης οὐ φθονῶ, ἀλλ’ ἴστω πατέ- ρων πρᾳότατος καὶ καλείσθω τοῦτο παρ’ ὑμῖν, ἐμὲ δὲ ἐπὶ τῆς συνηθείας ἐν ᾗ κατέστησεν αὐτὸς ἐάτω καὶ τὸν ἄλλον διάγειν χρόνον, ὡς μὴ κατ’ ἄμφω λυποίη, τότε μὲν ἐκβάλλων ὠμῶς, νῦν δὲ οὐ βουλόμενον εἰσ- άγων.

2. Οὗτος μὲν οὖν τὴν ἐμὴν δόξαν ἐλάττωμα πρὸς τὸν ἀγῶνα νενόμικεν ἑαυτῷ, ἐγὼ δὲ τὸ τοῦ πατρὸς ὄνομα καὶ τὸ πατέρας ὑμᾶς εἶναι τοὺς δικάζοντας δέ- δοικα. ἔστι γὰρ φόβος οὐ μικρὸς μὴ τοῖς δικαίοις αὐτοῖς περιὼν καὶ δεικνύειν ἔχων ὡς εἰκότως ἂν διω- θοίμην ἐφ’ ἅπερ οὗτος καλεῖ δόξω τραχύς | τις [*](RIV 380) εἷναι καὶ χαλεπὸς ταῖς προσηγορίαις ὑμῶν τὸ πρᾶγμα κρινόντων. δεῖ δέ, οἶμαι, τούς γε βουλομένους ὀρθὴν θέσθαι τὴν ψῆφον πάντα ἀνελόντας ἐκ μέσου πρὸς ἓν ἐκεῖνο βλέπειν, πότερος δικαιότερα λέγει, κἂν μὲν εὑρίσκητε τοῦτον, τούτῳ δοῦναι τὰς ψήφους, ἂν δὲ ἐμέ, ἐμοί.

3. Εἰ μὲν οὖν ἦν μοι καλόν τε καὶ συμφέρον τὸ τὴν τοῦ παιδὸς καὶ τὴν ἀρχαίαν κομίσασθαι τάξιν. οὐκ ἂν οὗτος ἧκέ με παρακαλῶν καὶ δεόμενος δοῦναί μοι χάριν, ἀλλ’ αὐτὸς ἂν τὴν ὑπὲρ τούτων ἐποιούμην σπουδὴν καὶ προσέπεμπον ἂν τοὺς μάλιστα αὐτῷ χρω- μένους δι’ ἐκείνων ἀξιῶν μοι γενέσθαι τὰς διαλλαγάς· νῦν δὲ ἐξ αὐτῶν ὧν αὐτὸς μὲν βούλεται. παρασχεῖν, ἐγὼ δὲ ὀκνῶ λαβεῖν σκέψασθε, ὦ ἄνδρες δικασταί, ὢ τὴν θαυμαστὴν δωρεάν. εἰ γὰρ μηδεὶς ἂν εὖ φρονῶν φύγοι τὸ λυσιτελοῦν, μαρτύριον ὑμῖν ἴστω τοῦ μὴ [*](5 cf. t. 167, 5) [*](1 ἐλάττονα Cr 4 μοι ante μὴ inserendnm coni Gasda) [*](5 περιὼν L sed ρι in ras m 2 περὶ ὧν ILau 6 καθ’ I | καλεῖ scripsi e CBLILau κινεῖ Cr κινοῖ edd 8 inde a voce ὀρθὴν scriptura in Cr fere abrasa 11 ἂν scripsi e CBI Lau ἐὰν L edd 13 ἦν μοι scripsi e CrC ἦν B τι LILau edd sed ἣν τι coni Re 14 καὶ τὴν in ras L 2 | κομίσαι I) [*](15 με om C 16 num οἱ scribendum coU p. 491, 20 ?) [*](18 γίνεσθαι C 19 δ’ CL edd 21 ἂν om I 22 „fort. τοῦ μή με οἴεσθαι λυσιτελεῖν ἐμοὶ συνοικεῖν“ Re τοῦ οἷον μὲν)

4. Δοκεῖ δέ μοι Νεοκλῆς οὐχ ἅ φησιν ἐθέλειν οὐδ’ ἐπιθυμεῖν αὖθις ἡμᾶς συνελθεῖν, πάλαι γάρ μου κατέγνωκε τὴν ἐσχάτην κακίαν, ἀλλ’ ἡ μὲν ἐπὶ τὸν οἶκον παράκλησίς ἐστι παραπέτασμα, τὸ δὲ τῆς σπου- δῆς ἀπολογία τις περὶ τῶν εἰς ἐμὲ πεπραγμένων πρὸς ὑμᾶς τε καὶ τοὺς ἄλλους Ἕλληνας. αἰσθάνεται γὰρ τῶν τε πολιτῶν πολλοὺς τῶν τε Ἑλλήνων οὐκ ὀλίγους κατηγοροῦντάς τε αὑτοῦ καὶ τοιαῦτα λέγοντας· οἷον ἄρα ἠδίκησεν ἐν παιδὶ Νεοκλῆς. ὧς ἄγριος καὶ θηριώδης καὶ προδότης τό γε αὑτοῦ μέρος τῆς [*](RIV 390) τῶν Ἑλλήνων σωτηρίας. τοῦτον ἡγήσατο | κακὸν οὕτως ὄντα ἀγαθόν, τοῦτον ἀποκηρύ- ξεως ἄξιον, ὃν καὶ ποιήσασθαι υἱὸν μέγα κέρ- δος ἄν τις ἡγήσαιτο νοῦν ἔχων.

καὶ πολλὰ [*](7 Dem. p. 1107, 1 13 cf. p. 319, 19; t. IV 289, 14) [*](ἦν συνοικεῖν coni lacobs Lect 118 at post μὴ inserendum nisi tantum cogitatione repetendum λυσιτελεῖν | με inserui e CrB μοι C om LILau edd) [*](2 οὗτος scripsi e CrCB αὐτὸς LILau edd | μηδὲ scripsi μήτε libri sed τε eras I, edd | ὑμεῖς ante ἐμὲ L edd delevi ἐμοί I 3 ἀντιστῆτε scripsi ἀναστῆτε libri edd sed „malim ἂν στῆτε (we resistatis meis εμολθμεντισ)” Re ἀναστήσητε coni Gasda) [*](4 δέ scripsi e CBILau τε L edd 7 παράκλησίς ἐστι scripsi ἐστὶ παράκλησις CBILau ἤδη παράκλησις L sed ἤδη in ras, edd et lacobs Add 19 pro ἤδη „malim ἥδε“ Re probante lacobsio Anth Pal III 257 | „malim τῷδε·· Re 8 καὶ ante vel τε post ἀπολογία insercndum coni Gasda 11 αὑτοῦ scripsi αὐτοῦ libri edd | τὰ ante τοιαῦτα BL edd delevi 12 παιδὶ scripsi cum Gasda παισὶ libri edd | verba inde a voce ἄγριος aegre in Cr dispici queunt 13 τό γε αὐτοῦ μέρος om C 15 τὸν ante οὕτως inser, sed ὄντα om I 17 ἡγήσαιτο scripsi auctore Gasda ἡγήσατο libri edd)

Ὁρᾶτε δέ. παῖς ἐγενόμην ἐγὼ τούτῳ παρ’ ὑμῖν, ὦ ἄνδρες δικασταί. καὶ ἴσως μὲν εὐθὺς ἠχθέσθη πρὸς τὸν τόκον ὡς ἂν ἐκ βελτιόνων παιδοποιεῖσθαι δυνά- μένος. τοῦτο μὲν οὖν οὐκ ἐγκαλῶ, μεγάλων γὰρ αὑτὸν ἀξιῶν οὐκ ἠδίκει, ἐκεῖνο δέ, ὅτι γνώμης οὕτως ἔχων μή τινος αἰσχύνης νῆς τῷ πράγματι προσούσης οὐκ ἐξέ- θηκεν οὐδ’ ἔρριψεν ἑτέροις ἀνελέσθαι καὶ τρέφειν, οἱ τῆς ἐμῆς ἴσως ἂν ἠνέσχοντο κακίας, ἀλλ’ εἶχεν αὐτὸς καὶ ἔτρεφεν ἐπὶ δεινοτέροις τοῖς μέλλουσι.

τὰ μὲν [*](15 cf. p. 461, 18 sq. | cf. p. t. I 202, 7) [*](2 καὶ ante τοῦτον C 4 διαταῦτά B 5 θαρρεῖ νεοκλῆς ILau 6 αὐτὸς om Re 8 τούτων τῶν] τοιούτων C τῶν τοιούτων B 9 γε post νῦν B, τὲ I 11 τε post αὐτός C | κρείττονας CBILau at κρεῖττον Cr 13 διήγησις in marg rubr I 14 εὐθὺς om ILau 15 ἐκ βελτιόνων I sed γρ οὐκ ἐκ βελτιόνων suprascr m 2 | παιδοποιῆσαι C | voce δυνάμενος des fol 42 r Cr 16 αὐτὸν scripsi αὐτὸν libri ’ in ’ corr edd) [*](17 ἐκεῖνο scripsi e CBLLau, ut coni Re ἐκεῖνος I edd 18 μή scripsi καὶ libri edd | τίνος C „sententia postulat οὐδε- μιᾶς“ Re | ἐξέθηκας οὐκ ἔρριψα C 19 τρέφεσθαι I 20 ἠνείχοντο CB 21 χειροτέροις I)

παρετήρει δὲ νύκτα καὶ ἡμέραν, εἴ που δοίην αὐτῷ πρὸς ὀργὴν ἡν- τινοῦν ἀφορμὴν καὶ λαβών με πεπονθότα τι τῶν συμβαινόντων νέοις οὐκ αἰτιασάμενος, οὐ μεμψάμενος, οὐχ ὅσοις ἐχρῆν εἰς τὸ μεταστῆσαι χρησάμενος πολλά τε τῶν δικαστηρίων ἐμέμνητο καὶ μίαν ἀπαλλαγὴν ἔφασκεν ὁρᾶν τὴν ἀποκήρυξιν πολλὰ μὲν ἐμοῦ λέγον- [*](8 cf. p. 462, 10 16 cf. p. 463, 7) [*](3 ἔπεμπέν edd | πρὸς τοὺς διδασκάλους scripsi e BLau coll p. 462,4 et 10 πρὸς τοὐ διδασκάλου I edd ὡς τοῦ δι- δασκάλου C εἰς διδασκάλου L sed εἰς in ras 5 litt m 2, εἰς τοῦ διδασκάλου aut πρὸς τὸν διδάσκαλον Gasda 6 ἔχειν τῶν ἄλλων I | τῶν ἄλλων] ἑτέρων CB 7 ἄλλην om I 9 με post ἔσεσθαί inserui e libris (μοι B), ut post γε inserendum coni Re, cum γε commutandum Gasda om edd 10 τῶν ante χρηστῶν edd delevi 11 γὰρ om C | κακοῦ reposui e libris, ut coni Gasda καλοῦ edd | αἴτιος κακοῦ μὲν B 12 δὲ(2) inserui e CBILau om L edd 14 πλεῖστα C | ἀπεῖχεν B 16 ἀφορμὴν ἧντ’ ἰνοῦν I | με scripsi νέον libri edd 17 τοῖς ante νέοις B 18 ἐξῆν C | πολλά τε τῶν scripsi πολλὰ δὲ τοῦ τῶν CBILau om (in ras 12 litt) L edd)

πολλὰ τοιαῦτα ἐλέγετο μάτην, ὦ ἄνδρες δικασταί. ληρεῖν γὰρ ἡγεῖτο τοὺς κατέχοντας καὶ μόνος αὐτὸς εὖ φρονεῖν καὶ δεῖν ἐλευθερῶσαι τὴν οἰκίαν τοῦ νοσήματος. αἰσθομένης δὲ τῆς μητρὸς καὶ ἐκπλαγείσης καὶ πρὸς τὰ γόνατα αὐτῷ προσπεσού- σὴς καὶ ἱκετευούσης ἢ μὴ ταῦτα ποιεῖν ἢ καὶ αὐτὴν προσεκβάλλειν, μᾶλλον δὲ ἀποκτεῖναι γυναικὸς ἴφη ταῦτα εἷναι φλυαρούσης, τῷ δὲ οἴκῳ λυσιτελεῖν ἕτερα. καὶ καλῶς ἔλεγεν. οὐ γὰρ ἄν τι μεῖζον ὠφέλησεν αὐτὸν ἢ παιδὸς ἀπαλλαττόμενος πονηροῦ.

ἧκεν ἐπὶ τούτοις εἰς τὸ δικαστήριον, εἷπέ με κακῶς ὅσα ἠθέλησεν. ἐσίγων ἐγὼ λόγον ἔχων μέν, ἀντειπεῖν δὲ οὐ βουλόμενος, αὐτῷ τούτῳ πρώτῳ δεικνὺς ὡς εἰπεῖν κακός. καὶ ἄμα ἐνεθυμούμην ὡς, εἰ καὶ τὸ [*](2 Aesch. Prom. 884) [*](2 ποῦ ILau πῆ C | φέρῃ L sed ῃ in ras m 2 φέρεις I ῃ φέρεις Lau 4 τοῦ ante θυμοῦ B 9 σεαυτοῦ Cobet Misc 146 at cf. t. IV p. 662, 19 R | ἐγένετο C 10 λέγοντας I 12 αἰσθανομένης C 13 αὐτοῦ I 14 τοιαῦτα B 15 ἔφη ταῦτα εἷναι scripsi e CBI εἷναι ταῦτα ἔφη LLau edd 16 ἑτέρα L sed in ἕτερα corr m 2 18 αὐτὸν libri sed ’ in ’ corr L 2 I 2 corr Mor 19 εἷπε I sed ε(2) in ras m 2 | με om I | ὁπόσα C 21 πρῶτον |)

τοῦ δὲ μὲν πολλὰ εἰ- πόντος, ἐμοῦ δὲ οὐ φθεγγομένου τὸ εἰκὸς ἐγίνετο παρὰ τῶν δικαζόντων καὶ κατεψηφίσαντο. εἶθ’ οὗτος μὲν ἀπῄει φαιδρός τε καὶ γεγηθώς, ὥσπερ οἱ τὰ τρό- παια ἱστάντες, ἐγὼ δὲ μετρίως φέρων τὴν τύχην. καὶ οὐκ ἂν φαίην ὡς ἠπόρουν τῶν ὑποδεχομένων οὐδ’ ὡς ἤλεγξεν ὁ καιρὸς τοὺς φάσκοντας εἶναι φίλους, ἦσαν γὰρ ὡς ἀληθῶς κἀν ταῖς συμφοραῖς. καὶ τοσοῦτον ἀπέσχε τοῦ δυνηθῆναι πεῖσαι φυγεῖν τὰς μετ’ ἐμοῦ διατριβὰς τοὺς ἡλικιώτας ὥσθ’ οἱ πολλοὶ τῶν γένει λαμπρῶν ἐρρῶσθαι τοῖς αὑτῶν φράσαντες γυμνασίοις εἰς Κυνόσαργες ἔτρεχον. ἐφ’ οὓς ὅπως οὐ παρώξυνε τοὺς πατέρας οὑτοσὶ Νεοκλῆς οὐδὲ ἔπεισεν ἀποκηρύξαι λέγων ὅτι διαφθερῶ τοὺς υἱεῖς αὐτοῖς καὶ ἐμαυτῷ ποιήσω παραπλησίους τεθαύμακα.

ἐγὼ μὲν οὖν [*](17 Plut. Them. 1. cf. Dem. Or οῖ XXIII § 213 1 ἐν τούτῳ ante διαφύγοιμι C et in ras 2 litt L 2 edd delevi τοῦτον (Neoclem) coni Re 2 ante ἀποκήρυξιν ras 2 litt L 4 συμβαίνοι C | καθ’ ἑκάστην L sed ’ ’ add m 2 6 τοῦ δὲ μὲν πολλὰ εἰπόντος scripsi e B τοῦδε (sed ’ supra ἑ Lau 2) μὲν (μὴν C) πολλοῦ πολοῦ Ι) ῥηθέντος CILau πολλῶν μὲν οὖν παρὰ τοῦδε ῥηθέντων L sed πολλῶν μὲν οὖν παρὰ τοῦδε in ras m 2, edd 7 ἐγίγνετο BLau 8 οὕτως Lau 11 ὑπο- δεξομένων Cobet Coll 261 coll t. IV 686, 5 R 13 ὡς om C 15 ὥστ’ edd I γένει om I 16 αὑτῶν scripsi e CI αὐτῶν BLLau edd 17 οὐκ ἔσθ’ ante ὅπως I 19 δια- φθείρω C I τοῖς υἱοῖς Lau | αὐτῶν I 20 τεθαύμακα om I)

13. Ἀλλὰ νῦν μεταβάλλεται καὶ καλεῖ με πρὸς αὑτὸν καὶ ἀγαπᾶν φησι καὶ ἔχειν βούλεται. τί ταῦτα; γέρων ἀνὴρ οὐκ ἐπὶ τῶν αὐτῶν μένει; οὐδ’ ἃ καλῶς ἔκρινεν ἔχειν τηρεῖ; οὐ δείκνυσι βεβαιότητα τρόπων; οὐ δέδοικε μή τις αὐτὸν Εὔριπον ἐν σκώμματι καλέσῃ; ἀλλ’ εἰ μὲν τῶν νεωτέρων τις τοῦτ’ ἐπεπόνθει, κάκι- στος ἂν ἦν καὶ κατηγόρεις εὐθὺς καὶ ἀπεκήρυττες· αὐτὸς δὲ τοῖς δευτέροις τὰ πρότερα διαβάλλων οὐκ αἰσχύνῃ; ἔα γνῶσιν καλὴν καὶ προσήκουσάν σοι μένειν καὶ μὴ τὴν εὐδοξίαν ἣν ἐκτήσω διὰ τῆς ἀποκηρύξεως ἀνέλῃς.

14. Χάριν δὲ ἣν δίδως οὐ δέχομαι. ἧς γὰρ οὐδὲν 20 δέομαι, ταύτην οὐχ ὁρῶ διότι δεῖ λαμβάνειν. | RIV 393 [*](3 cf. ad p. 504, 19 4 Thuc. II 49, 4 13 cf. ad t. JI 566,13; t. IV 191, 29 R) [*](1 ἑαυτοῦ I 2 οὑτοσὶ C 4 κάμνει C 6 ἀπήλλακτο scripsi cum Gasda ἀπήλλακται libri edd 7 μεταταῦτα BL Mor | ὁ om CBLau 10 αὐτὸν libri edd | verbis τί ταῦτα incipit Cr fol 12 v sed pleraque abrasa sunt 12 τηρεῖν Cr | οὐ δείκνυσι] ὁ δείλαιος Cr 13 ἐν σκώμμασιν σκώμματι C ) εὔριπον CrC | καλέσῃ scripsi e CI, ut coni Re καλέσαι BLau καλέσει L edd et tuetur lacobs Lect 118 Ach Tat 973 14 τοῦτ’ ἐπε- πόνθει scripsi e CBILau ἐπεπόνθει τοῦτο L edd 15 καὶ (1)] καίτοι C 16 πρότερα scripsi e BILau τρόπαια C πρῶτα L edd 18 ante τὴν ras 2 litt I 19 ἀνέλῃς om C ἀνέλοις I 21 λαβεῖν C)

Εἰ μὲν οὖν ἐγκαλεῖ μοί τι καὶ νῦν Νεοκλῆς καὶ δίκην ἀπαιτεῖν ἐθέλει, τί τοῦτο ἔστιν εἰπάτω· εἰ δ’ οὐδὲν αἰτιᾶσθαι δύναιτ’ ἄν, μή με κολαζέτω τῷ τοῦ δοκεῖν χαρίζεσθαι σχήματι. χωρὶς δὲ τούτων, τὸ μὲν οἴκαδέ με καλεῖν τούτου, τὸ δ’ ὑπακούειν ἢ μὴ 15 τουτὶ τοῦ καλουμένου. δράσας τοίνυν ὅπερ ἦν αὐτοῦ καὶ τῆς ἐμῆς εἰς τὸ μὴ πείθεσθαι τοῖς καλοῦσιν ἐξου- σίας ἀνεχέσθω καὶ μὴ τὸ μὴ πείθεσθαί με νομιζέτω θαυμαστόν, ἀλλ’ εἰ τῆς ὕβρεως ἐκείνης οὐκ] ἐπιλελη- σμένος εἱπόμην.

16. Ἡμάρτανες σ γάρ φησι καὶ τοῦτ’ τὴν ἀποκήρυξιν. μόνος, w Νεόκλεις, ἐγώ, τῶν δ’ [*](1 οἶμαι — 2 λαβεῖν om C | γ’ L | ὅπερ scripsi ἢν libri ὃ vel ὅ τι Gasda 2 λαμβάνειν Cr in quo inde ab hac voce iam nihil legi potest 3 οἶον in marg L 2 4 τιμῆς inserui e C coll p. 552, 11 om reliqui libri edd | τινὸς omC | διδοίη scripsi διδοῖ C διδῴη αμ δᾴη X edd 6 δὲ om Lau | δοκεῖ scripsi e Lau cum Gasda δοκῆ CBIL edd 8 ἔχρηζε BLLau edd 9 τοῦτο scripsi οὑτωσὶ libri edd | κατανοῦν Lau | τῷ ILau 1 γίνεται I 10 οὖν om B | μοι καὶ νῦν τὶ 1 | νῦν om B II ἐθέλοι B 12 δύναιτ’ reposui e libris sed αἴτ’ in ras L 2 δύναιτο edd | ἄν delendum censet lacobs Lect 118 at cf. p. 447, 9 15 τουτίδε C | αὐτοῦ L sed οὐ in ras m 2 αὐτῶ B Lau 16 καὶ in ras L 2 | πεύθεσθαι L sed σθαι in ras m 2 17 μὴ(2) inser om CBILau | τοῖς καλοῦσι ante νομιζέτω edd delevi 18 οὐκ cancellavi cum Sinteni 20 ἡμάρτανες re- posui e CLILau ἡμάρτανε B edd)

καὶ οὐ μόνον τοῖς ἐλευθέροις, ἀλλὰ καὶ δούλοις ἤδη που τοῦτο τὸ δίκαιον συγγνώμην ἐνήνοχε. καί τις, οἶμαι, δεσπότης πρᾴως ἔχων ὤφθη πρὸς ἁμαρτίαν οἰκέτου νέου. ἔοικε γὰρ ἡ μὲν νεότης θαλάττῃ κεκινημένῃ, τὸ γῆρας δὲ γαλήνης ἡσυχίᾳ. καὶ τοῦτο οὐ παρὰ μὲν ἡμῖν οὕτω νενόμισται, συγγνώμης δὲ ἀπεστέρηται παρὰ τοῖς βαρβάροις, ἀλλ’ ὅπουπερ ἀνθρώπων γένος, ἐκεῖ καὶ παραίτησις τοῖς νεωτέροις ὁ χρόνος.

φέρε, εἴ τις ἁλοίη τῶν πρεσβυτέρων μεθύων καὶ παροινῶν καὶ μαχόμενος ὑπὲρ ἑταίρας καὶ τύπτων καὶ πληγὰς λαμβάνων, ἆρ’ οὐκ ἂν τοῦτο μείζω ποιοῖ τὴν κατηγορίαν, ὅτι σωφρονεῖν δέον καὶ τῆς ἡλικίας ῥᾷστον αὐτῷ | τὸ σωφρονεῖν ποιούσης RIV 394 ἔξωρος ὢν τὰ τῶν νέων πλημμελεῖ; εἶτα τοῖς πρεσβυ- τέροις οὐ μεταδώσομεν συγγνώμης ὧς τῶν νέων τοῦτο ὄν, πάλιν δ’ αὖ τοῖς νεωτέροις ἀσυγγνώμονες ἐσόμεθα [*](20 Luc. Tim. § 22 22 Dem. p. 547, 8) [*](1 νέων om I | ταῦτ’ — 15 χρόνος praemissis τῆς θεμι- στοκλέους ἐκ τοῦ ἐναντίου μελέτ. κθ citat Macar tbl 85 v 2 ἀγνοεῖς ἔτι C | τέ inserui om libri edd 3 οὐ — 4 ἕτοιμος om Macar | πᾶσιν I 5 καὶ cancellavi cum Gasda | τῶν ante ξένων | 9 ἔχειν B 10 ἔοικε — 11 ἡσυχίᾳ citat floril. Nea- pol. fol 285 I μὲν γὰρ ἡ I 11 κεκινημένῃ L sed κινημένῃ in ras m 2 16 ἑτεῥας Lau 17 οὐ τοῦτο I 18 ποιοῖ scripsi e Lau ποιῇ CL sed in hoc fj in ras m2, i edd ποιεῖ BI vel ποιοίη scribendum coni Gasda 20 μὲν post τοῖς inserendum coni Gasda 21 συγγνώμονες BILau 22 οὐκ ante ἐσόμεθα I)

19. Νεοκλῆς μὲν οὖν, ὦ ξ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ἔστω τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, πάσης αἰτίας καθαρὸς καὶ ὅσων βούλεται παῖς· ὑμεῖς δὲ ὑμᾶς αὐτοὺς ἀναμνή- σατε τῶν ἐπὶ τῆς νεότητος ἕργων. ἀλλ’ οὐκ ἐμισεῖσθε ὑπὸ τῶν γονέων οὐδ’ ἐξηλαύνεσθε τῶν πατρῴων οὐδ’ ἐγίγνεσθε ῥᾳδίως τῶν γεγεννηκότων ἀλλότριοι. θαυ- μάζω δὲ εἰ μεθύουσι μὲν ἀνθρώποις καὶ λυπουμένοις] καὶ θυμουμένοις ἔσται συγγνώμη πλημμελοῦσι διὰ τούτων ἕκαστον, τῇ νεότητι δὲ οὐκ ἱστᾶι <ἐν> s γε οὔσῃ μέθῃ καὶ ἰσχυροτάτῃ κατὰ τὸν ἀληθῆ λόγον.

20. Κηδόμενος γὰρ σοῦ, φησιν, ἀπεκήρυττον, ὅπως γένοιό μοι βελτίων. καὶ τί δὲ ἀδίκημα σωφρονίζειν υἱόν; οὐδέν, ἀλλ’ εἰσίν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πολλοὶ τρόποι τοῦτο ποιοῦντες ἡμερώτεροί τε ἀποκηρύξεως καὶ μείζω τὴν ὠφέλειαν ἔχοντες. οἶς ὑμεῖς κέχρησθε πρὸς τοὺς ὑμετέρους αὐτῶν. εἰσὶ μὲν [*](2 διαγράψομεν scripsi e B διαγράφομεν CILau διαγρά- ψωμεν L sed ιαγραψωμ in ras m 2 edd | ὅλως scripsi e B ὁλωσὶ CLLau edd οὑτωσὶ I | μὲν οὐκ αἰτοῦσιν C πᾶσι τοῖς μὲν L sed πᾶσι in ras m 2, edd 3 ὧς οὐκ ἐξὸν λαμβάνειν, τοῖς δ’ in marg L 2 edd om CBILau cancellavi ὅλως τοῖς πᾶσι aut co λῷστε τοῖς πᾶσι coni Re 6 ἔσται C | ἀνθρωπείας C | καὶ ante πάσης C 7 ὅσον C ὧν B οἴων coni Gasda οἷον βού- λεται παῖδα coni lacobs Lect 119 | παῖς om I 9 οὐδὲ BLau) [*](10 ἐγίνεσθε I | θαυμάζω — 13 λόγον citat Macar fol 86 r μεθύουσιν C I μὲν om C | καὶ λυπουμένοις ἲς suspecta vel in καὶ λυποῦσι mutanda coni Gasda ut dittographiam cancellavi) [*](11 θυμουμένοις κοὶ λυπουμένοιςΙ I | πλημελοῦσι L 13 ἑκά- στων I | ἐν inserui om libri edd 15 γάρ σου B 17 σω- οἷς η φρονίζει I | υἱόν om I 19 οὓς C οὓς I 20 ὑμεῖς Lau | κέχρησθε scripsi auctore Gasda ἐκέχρησθε libri edd | αὑτῶν C)

πῶς οὖν ὑμεῖς ἐπανορθοῦτε τοὺς υἱεῖς; ὧς πατέρας εἰκός. ὁ μὲν καθήψατο ῥήμασιν, ὁ δὲ εἶρξε τραπέζης, τῷ δὲ ἱμὰς ἤρκεσεν, ὁ δ’ αὖ οὐ προσεφθέγξατο χρόνον τινά. πολλὰ ἂν δυνηθείη καὶ βλέμμα ἄγριον καὶ βοὴ μεγάλη καὶ τὸ τοῖς οἰκείοις ἐπ’ αὐτὸν χρῆσθαι δὶς καὶ τρίς. ἀλλὰ δεῖ τινος καὶ μείζονος· ἀπείλησον τοῦτο ὅ πέπονθα ἐγώ, τὴν ἀπο- κήρυξιν. αὕτη | δὲ μελλέτω. καὶ γὰρ ὁ τὸν νόμον [*](RIV 395) τεθεικὼς δοκεῖ μοι τοῖς πατράσι τὴν ἀπειλὴν τεθεικέ- ναι μόνην, εἴπερ ἦν κηδεμὼν τῆς πόλεως.

ἔπρεπε δέ, οἶμαι, νομοθέτῃ γε ὄντι. οὐ γὰρ ἠγνόει δήπου τοῦθ’ ὅτι πολλοὶ χείρους ἔσονται λαβόντες ἐλευθερίαν καὶ] τοῦ ποιεῖν ὅ τι δόξειεν αὐτοῖς, εἴπερ αὐτοὺς οὐδὲ τὸ ζῆν ὑπὸ τοῖς πατράσιν ἴσχυσε κατασχεῖν. τροφῆς μὲν γὰρ ἔμελλον εὐπορήσειν καὶ πολλοὺς ἕξειν τοὺς [*](11 cf. ad t. ni 254, 4. Plat. Phaedr. p. 235 A 13 Dem. p. 1006, 19 sq. Plat. leg. XI p. 928 D sq.) [*](1 ἀγαθοὶ παῖδες] καὶ κακοὶ παῖδες vel οὐ μόνον ἀγαθοὶ παῖδες, ἀλλὰ καὶ κακοὶ coni Gasda 2 τὸ ὄνομα I | πάντη C) [*](3 οὐ ante πόρρω I | δεῖ] οὐ I | οἶμαι] με B 4 τοῦτον C) [*](5 οἰός Re 7 πατράσιν CI πατέρες Lau | γὰρ ante καθή- ψατο I 8 εἷρξε I | ἱμὰς scripsi e CI ἡμᾶς in ἱμὰς corr Lau ἱμὰς BL edd | ὁ δ’ scripsi οὐδ’ C ὅδ’ reliqui libri edd | οὐ omC 11 καὶ(1) inser L 2 om CBILau | τις C τίς BILau) [*](12 τούτω C I πέπονθ’ C 13 μελέτω CI 16 δήπου om B 17 τοῦτο I 18 καὶ cancellavi | τοῦ scripsi τὸ libri edd I οὐδὲ τὸ ζῆν L sed τὸ ζῆν in ras m 2 οὐδὲ ζῆν B οὐδ’ ἐξῆν C sed ὧς γ’ ἐξῆν in marg, ILau 20 ἀπορήσειν C)

ὑμεῖς οὖν καλῶς στοχαζόμενοι τῆς γνώμης τῶν γραμμάτων τοῦ μὲν ὡς ἐκβαλεῖτε πολλάκις ἐμνήσθητε, τὸ δὲ ἔργον οὐχ ὑπεμείνατε, ἀλλ’ ἐν τῷ κεκτῆσθαι ἐπεμελήθητε τῶν τρόπων. Νεοκλῆς δὲ μόνος τὰ μὲν ἄλλα πάντα ἡγήσατο ἀσθενῆ τοσαῦτα καὶ τηλικαῦτα καὶ πολλοῖς ἀρέσκοντα, μίαν δὲ νουθε- σίαν μόνην μηκέτ’ εἶναί μου πατήρ.

24. Καίτοι τήν γε φύσιν τὴν ἐμὴν αὐτός τε ἐπῄνει καὶ τὸν διδάσκαλον ἔφη θαυμάζειν ὡς μεγάλα πράγ- ματα ἀναιρησομένην καί τινα ἔχουσαν ἐν αὑτῇ γεν- 20 ναιότητα. ὅτι δὲ τὴν ὧδε ἔχουσαν οὐκ ἔστιν ἀτρεμεῖν, ἀλλ’ ἀνάγκη ποιεῖν τὸ τῶν γενναίων πώλων, τοῦτο [*](18 cf. ῥ’. 462, 10 19 Plat. leg. XI p. 921 A et D) [*](1 φίλους om I 2 ἕνεκα BI 5 δὲ om C | οὐδενὸς] οὐδενὸς οὐδὲ CB οὐδενὸς cum ras 4 litt L οὐδενὸς ὄντος I sed τ’ suprascr m2 i οὐδὲ Lau corr Mor 8 φοβερὸν coni Re | inserui e CBILau ras 4 litt L om edd i γιγνόμενον L edd 9 διασπασθε Lau 10 ὑμεῖς <μὲν> i οὖν? 11 C 14 πάντα om C | τοσαῦτα I sed ὄντα suprascr m 2 16 ἱκανὴν post μόνην inserendum coni Gasda 17 τε om I 19 ἀναιρησομένην scripsi e CBILau ἀνευρησομένην L edd αὑτὴ scripsi ex Ι αὐτὴ CBLLau edd 20 τὲ C | τὴν in ras L 2 21 τοῦτ’ Lau)

εἶτ’ ἐπὶ μὲν τῶν ἵππων τοῦτο ποιοῦντες εὖ φρονεῖν δόξο- μεν, τοῖς δὲ υἱέσιν, ἂν ὑπὸ τῆς εὐφυίας ἐκτείνωνται, τὴν οἰκίαν ἀλλοτρίαν καταστήσομεν; καίτοι μᾶλλον ἔχει λόγον τοὺς βραδεῖς ἐκβάλλοντας τῶν ὀξέων ἔχε- σθαι ἤ ἐκείνους ἀγαπῶντας τούτοις ὧς πονηροῖς μάχε- σθαι. νῦν δὲ Μιλτιάδης μὲν στέργων διατελεῖ Κίμωνα ὃν ἴστε, καὶ οὐκ ἐποιήσατο τὴν εὐήθειαν τοῦ νεανίσκου πρὸς ἀποκήρυξιν αἰτίαν, τῶν δὲ ἐμῶν ὁ πατὴρ οὐκ ἠνέσχετο σκιρτημάτων, μᾶλλον δὲ τὰς ἄλλας νουθεσίας ἀτιμάσας ἀπεκύρυξε τῆς οἰκίας καὶ λέγει μὴ μισοῦντος [*](2 Eur. Or. 45. Eubul. com. θ’ III 242, 1, 6 M (II 1 p. 190, 75 ἡ II. i ζ 506; ο 263 sq.) [*](1 δὲ ante οὐκ C | ἠβουλήθη C | ’κείνων C 2 τὴν ζεύγλην scripsi τὸ ζεῦγλον libri sed γρ τὴν ζεύγλην suprascr I 2, ecid καταράττουσι scripsi ex ILaii καταράττουσι Β καταρράσσουσι CL edd 4 γινομένων ΒΙ 7 πόνων C 8 γε om I 11 τοῦτο ποιοῦντες in ras L 2 12 κινῶνται C ἀκταίνω Wyttenb. ep. crit. ad Ruhnk. p, 59 (lul. in Const. ed. Schaefer p. 274) et lacobs Add 70 ἐξιστῶνται Gasda ἐντείνωνται Ruhn- ken ep. ad Wyttenb. ed. Mahne p. 11 num ἐκκινῶνται? 13 καίτοι scripsi e BLILau καί τινα C καὶ τί edd καίτοι τί Gasda 15 ’κείνους C 16 δὴ Gasda | μὲν om Lau 17 ὅνπερ I 20 ἀπέρρηξε CILau num <καὶ ἐξέβαλε> adden- dum coll i p. 468, 5?)

26. Ώς τοίνυν ψεύδεται καὶ μισοῦντος ἦν, οὐ μετα- βολὴν ζητοῦντος ῥᾴδιον ὑμᾶς διδάξαι. εἰπὲ γάρ μοι· τὸ τῶν κοινῶν φροντίζειν καὶ τὴν πόλιν εὖ ποιεῖν ἤδη σωφρονοῦντος ἢ παροινοῦντός ἐστιν; οὐκ ἂν εἷναι φαίης τά γε τοιαῦτα μεθυόντων. ἐγὼ δὲ τὸ χθὲς τού- των ἡψάμην τῶν φροντίδων ἢ πάλαι; πῶς οὖν οὐχ ἄμα τε μετεβεβλήμην καὶ πρὸς τὸν οἶκον ἐκαλούμην;

πολλοὺς καιρούς, ὦ Νεόκλεις, διαλλαγῶν, πολλοὺς παραλέλοιπας. ἠγρύπνουν, ἐπεθύμουν ἐμαυτὸν ἐξισῶσαι τῷ Μιλτιάδῃ, σὺ δὲ ἐτήρεις τὴν ἀποκήρυξιν. τριήρεις ἑκατὸν Ἀθηναίοις ἐποίουν, σὺ δὲ οὐκ ἔλυες τὴν ἀπέ- χθειαν. διήλλαττον τοὺς Ἕλληνας πρὸς αὑτούς, σὺ δὲ οὐ διηλλάττου τι παιδί. τὴν γνώμην εὕρισκον τοῦ Πυθίου, σὺ δ’ οὔπω με σωφρονεῖν ἡγοῦ. ἀντέσχον πρὸς τὴν φήμην ἐκείνην καὶ τὸν λόγον τῆς βασιλέως στρα- τείας· Ξέρξης ἐλαύνει τοὺς τὴν Ἀσίαν οἰκούν- τας μικροῦ πάντας ἐπὶ τὴν Εὐρώπην ἄγων, [*](11 cf. p. 464, 16 12 Plut. Them. 4, 2. Corn. Nep. Them. 2. Polyaen. I 30,6. cf. Her. VII 144 14 Plut. Them. 6,3. Her. VII 145. Aristid. Panath. t. I p. 248 Dind. 15 cf. p. 466, 11 sq. Her. VII 143. Plut. Them. 10. Polyaen. I 30, 1 sq. 18 Isocr. paneg. § 88. Her. VII 21) [*](1 καὶ(1) om C 2 με inserui auctore Re coll p. 467,2 om libri edd με ταύτην lacobs Add 231 Lect 119 4 ὑμᾶς om I 6 signum interrogationis posui, punctum libri edd | ἄν, οἶμαι, εἷναι lacobs Add 225 AppPors 302 7 φαίης scripsi, ut coni Mor φαίη libri edd | τοχθὲς CBL ὅτι (inser) οὐ χθὲς I 8 ἢ I sed ἀλλὰ corr m 2 | ἢ πάλαι; πάλαι (an iam dudum? iam du- dum) coni Re cui obloquitur lacobs Lect 119 | δῆλον post πάλαι; inser | οὖν inser I 2 9 μεταβεβλήμην LLau 11 παραλέλοιπας I sed ἶπας in ras 6 litt m 2 παραλελοιπότας Β 14 αὑτούς scripsi e LI αὐτοὺς CBLau edd 16 δὲ I 17 ἐκστρατείας I)

τού- των οὐδέν μου κατέσεισε τὴν γνώμην οὐδ’ ἐξέπληξεν οὐδ’ ἔπεισε καταλῦσαι τὰς ἀμείνους ἐλπίδας. οὐδ’ ἐπὶ ξένια τοὺς ἐπὶ τὴν βῶλον ἥκοντας ἐκάλεσα κήρυκας ἀλλ’ ἀπέκτεινα. καὶ οὐδὲ δι’ οὗ ταῦθ’ ὑμᾶς ἑρμηνέως ἐδίδασκον οὐδ’ οὗτος διέφυγε τὴν δίκην, ἀλλ’ ἦν μὲν ἡμέτερος ἄποικος, ὅμως δὲ ἀπέθνησκεν ἀντὶ τῆς φωνῆς αὑτοῦ.

ταῦτ’ οὐκ ἦν, ὦ Νεόκλεις, ἱκανὰ τεκμήρια τοῦ καλῶς μοι τὴν ψυχὴν ἡρμόσθαι; τούτων ἕκαστον [*](2 cf. p. 477, 9. Her. VII 21 3 cf. p. 477, 12 4 cf. p. 477, 10. t. IV 242, 27 R. Her. VII 24. Isocr. paneg. ’ξ 89 6 Her. VII 56. Gorg. apud [Longin.] subl. 3, 2 11 cf. t. IV 424, 4 R at cf. Her. VII 133. Paus. III 12, 7 12 cf. t. IV p. 821, 26 R. Plut. Them. 6,2 | Mys Samius cf. Aristid. Panath. p. 198,12 cum schol. t. m p. 125, 22 ed. Dind. (p. 47 ed. Frommel) 1 πολλῷ πεζῷ Β 2 στρατιὰ scripsi e L sed ατιὰ in ras m 2, cum Gasda στρατεία CBILau edd 3 τὰ ante βέλη I ὑπὸ L sed ὐπ’ in ras m 2 4 „Voluit, opinor, Libanius γῆν δὲ ποιεῖ ταῖς τριήρεσι θάλατταν, καὶ θάλατταν τοῖς ὁπλίταις αἷς γῆν” Wesseling ad Her. VII 56 p. 536, 33 lacunam statuit Gasda num τὴν θάλατταν post ὁπλίταις et τὴν γῆν post καὶ inserendum? | δ’ ἐποίει C 5 θάλασσαν I 1 δὲ CLau edd | C 8 ἐγνώκασι scripsi auctore Gasda ἐγνώκεσαν libri ἐγνώ- κεισαν edd 11 ξένια scripsi auctore Cobeto Misc. 153 coll Her. II 107. Xen. Anab. VII 6, 3 ξενίᾳ libri sed ν σ post ἁ add edd 12 ἡμᾶς CLau 14 ἀποθνήσκειν I et αὐτὸν ἡγούμην. δίκαιον in marg m 2 15 αὑτοῦ scripsi αὐτοῦ LILau edd οὐ αὐτῆς C αὐτῆς B | Νεόκλεις scripsi e CBILau νεόκλης L edd 16 signum interrogationis posui, comma libri edd)

ἀλλ’, ὦ πρᾳότατε πατέρων, ὁ χρηστὸς καὶ σπουδαῖος ἀνὴρ τῇ γνώμῃ καὶ οἷς προείλετο κρίνεται, κἂν μὴ τὸ πέρας ἀκολουθήσῃ τῶν βεβουλευμένων ἄξιον, οὐδὲν ἧττόν ἐστι σπουδαῖος. τοῦτο μὲν γὰρ ἐκ τῆς Τύχης ἤρτηται, τῷ δὲ δεῖ μηδὲν ὧν ἐσκέφθαι προσῆκον λελεῖφθαι.