Oratio 64

Libanius

Libanius, Oratio 64, Libanii Opera, Vol IV, Orationes LI-LXIV, Teubner, Foerster, 1908

ἐγὼ γὰρ καὶ τῇ Πινδάρου ψήφῳ περὶ τῆς φύσεως ἕπομαι κράτιστον αὐτὴν ὁριζομένῃ πανταχοῦ καὶ τῇ γε Εὐρι- πίδου πειθόμενος οὐκ αἰσχύνομαι. τί οὖν Εὐριπίδης | λέγει τῆς Ἑλένης φειδομένης τῶν τριχῶν ἐν ᾧ δεῖ R III 366 τιμῆσαι τῆς ἀδελφῆς τὸν τάφον;

  • ὦ φύσις, ἐν ἀνθρώποισιν ὡς μέγ’ εἶ κακὸν
  • σωτήριόν τε τοῖς καλῶς κεκτημένοις.
    • παρ’ ἐκείνης, φησίν, ἀνθρώποις ἀρετὴ καὶ κακία. 10

    τὸ δέ γε βέβαιον αὐτῆς ἑτέρωθι δηλοῖ λέγων·

  • ὁ μὲν πονηρὸς οὐδὲν ἄλλο πλὴν κακός,
  • ὁ δ’ ἐσθλὸς ἐσθλός,
    • οὗ βούλεται τῆς φύσεως οὐδὲν εἶναι δυνατώτερον οὐδὲ τοσαύτην ἔχειν ἰσχὺν ὥστε τἀκείνης μεθιστάναι, [*](3 Pind. Ol. IX 100 7 Eur. Or. 126 sq. 11 cf. Choric. apol. mim. XVI 7 sq. 12 Eur. Hec. 596 sq.) [*](1 τὸ om Va | ὁποτέρως Ρ sed ως in ras m 2 et add m5 ὁπότερ(??) Μο | ἔχη scripsi e PaMaBVVa ἔχοι reliqui libri edd | κρατεῖν Va 2 μὴν Μα sed μ in τ corr m 2 3 μὲν ante γὰρ Μα 4 ὁριζομένη Μ ὁριζομένου Ρ ὁριζομένωι Va ὁριζομένῳ V | γε om Va 6 signum interrogationis post λέγει inser Ma 2, post Εὐριπίδης Re 8 ἀνθρώποισιν re- posui e PaMaClBVVa ἀνθρώποις reliqui libri edd 9 κε- χρημένοις V 10 παρ’ — 11 λέγων] „haec sapiunt scholia et “ Mor | ἐκείνοις Μο Mor | ἀνθρώποις om Β | ἀρε- τῆς Β | καὶ om Β 11 ἑτέρωθι Ρ sed θι inser m 2 12 μὲν scripsi e PaMaClBV δὲ MaPUMVa sed in hoc μέν suprascr m 2 δ’ ἂρ edd δ’ αὖ Iacobs Lectt 210; Add 369 13 δὲ Μ) [*](14 οὐ P Re οὐ reliqui libri Mor 15 ἔχειν ex εἶχεν corr Va 4 | ἰσχύν ἔχειν ΒV | τἀκείνης scripsi e PaMBVVA τὰ ’κείνης ΜοΡ sed in hoc η in ras m 4, MaCl Mor ἐκείνης U τὰ κείνης Re | μεθιστάνειν PU et in marg M 2 cf. t. II 97, 8)
    450
    τὴν αὐτὴν τῷ Σοφοκλεῖ φωνὴν ἀφιείς. λέγει γὰρ δή- που κἀκεῖνος·

    ὅ τι γὰρ φύσις ἀνέρι δῷ, τόδ’ οὔποτ’ ἂν ἐξέλοις. μάτην οὖν προσάγεις τὰς μαθήσεις ὡς μετακινήσων τὴν φύσιν. ὅ τι γὰρ ἐκείνη δέδωκε, τοῦτο πάγιον ἕστηκε καὶ οὐ τοῖς ἔθεσιν εἴκουσιν αἰ φύσεις, ἀλλ’ ἡ τούτων ἰσχὺς ἀνωτέρα τῶν ἐθῶν. τί οὖν ὁ λόγος σημαίνει; ὁ φύσει σωφροσύνῃ χαίρων οὐκ ἂν ὀρχού- μενος γένοιτο πόρνος. ὁ φύσει ῥέπων εἰς ἀκρασίαν οὐκ ἂν ἀγόμενος εἰς σωφροσύνην ἐπιδοίη.

    διὰ τοῦτο ἤδη τινὲς <οἴπερ> a ἔζων ἐν μέσῳ παιδαγωγῶν πολλοῖς ὀφθαλμοῖς κεκυκλωμένοι πανταχόθεν ἀπειλαῖς, φόβοις, ἐλπίδι πληγῶν, ταῦτα πάντα ὑπερβάντες τὰ τειχία διελέχθησαν τοῖς ἐρασταῖς, οὕτω γὰρ εὐπρεπὲς εἰπεῖν, τίνος ἕνεκεν; ὅτι φύσει μάχεσθαι ἔργον. οἶδα δ’ ἔγωγέ τινας ὡραίους μὲν ὑπὲρ τὸν Ὑάκινθον, [*](1 Soph. fr. 739 N 2 4 cf. t. III p. 50, 7 R 15 Dem. p. 716, 21) [*](1 φωνὴν Ρ sed η in ras m 4 | δήπου om Μ 3 „malim ὅ τι φύσις ἀνδρὶ δῷ“ Re | τὸ δ’ Μ | ἐξέλῃς Μα sed ς add m 2 4 οὖν] φησὶ Va et olim ego scripsi | προσάγεις Μα sed ἀγεὶς in ras m 2 5 ὅτι Μο | ἐκείνη Μα sed οις supra η m 2 | δέδωκεν Μα 6 ἕστηκεν Va | οὐ — 10 ἐπιδοίη citat Plan 7 τί — 8 σημαίνει;] εἰ γοῦν Plan 8 σημαίνει Μορ sed γρ σημαίνειν in marg | ὁ om Plan 10 ὀρχούμενος olim scripsi | δία τοῦτο MClB διατοῦτο MoV 11 οἵπερ inserui οἳ Iacobs Lectt 210 | ἔζων om Va delendum aut cum ζῶντες mutandum censuit Re 12 πολλοῖς — κεκυκλωμένοι citat Plan | κεκυκλωμένοι legi nequit in Μα κεκωλυμένοι Cl) [*](13 πάντα ταῦτα Va et olim ego scripsi 14 διελέχθησαν Ρ sed ἔχθη in ras m 4, Cl sed ἑ (1) in ει corr m 2 διειλέχθησαν Ma a 15 οἶδα — 451, 3 πώποτε citat Plan 16 δ’ cum P 2 Ma 2 om reliqui libri Plan edd | ὡραίους scripsi ὥρᾳ libri Plan edd)

    451
    γονέων δὲ ἀπηρτημένους, παιδαγωγῶν δὲ ἐλευθέρους, ἀκολούθων δὲ ἐρήμους μυρίων μὲν ἐπισπασαμένους ὄμματα τῷ σώματι, | βλέψαντας δὲ εἰς οὐδένα πώ- [*](R III 366) ποτε καὶ πολλῶν μὲν θηρατῶν ἐν μέσῳ στάντας, πάντων δὲ ὑπερενεχθέντας καθάπερ πτηνούς. ὀρφανῶν δὲ σωφροσύνην οὐκ ἂν προσθείην, μή μέ τις ἐμαυτὸν ὑπολάβῃ λέγειν.

    πόθεν δὴ καὶ τοῦτο οὕτως ἔχει; παρ’ Εὐριπίδου δέχου τὴν ἀπόκρισιν λέγοντος ὧς ἡ σώφρων οὐδ’ ἂν ἐν βακχεύμασι διαφθαρείη. παῦ- σαι δὴ τὴν ὄρχησιν συκοφαντῶν κἂν ἴδης ὀρχηστὴν ἀκόλαστον, ἐκεῖνο λέγε πρὸς σαυτόν, ὡς οὗτος μέντοι καὶ σκυτοτόμος ὢν ἢ τἕκτων γύννις ἂν ἦν, κἂν ἴδῃς τέκτονα σωφρονοῦντα, πάλιν ἐκεῖνο λέγε πρὸς σαυτόν, ὡς οὗτος οὐδ’ ἂν ἐν ὀρχήσει τὸ σωφρονεῖν ἀπώλλυ.

    [*](6 cf. p. 111, 14; t. l p. 81, 16 9 Eur. Bacch. 317)[*](1 ἀπηρτημένους Ρα sed γρ ἀπεστερημένους in marg, Plan addens ἀντὶ τοῦ μεμακρυσμένους | τε Va | ἀνηρημένους Va)[*](2 μυρία Μα sed ων supra α m 2, Cl | ἐπισπασαμένους Μα sed ω supra ασα m 2 3 βλέψαντας Ma a sed α (2) in ras m 2 δ’ PPaUVa Re | εἰς om Μ 4 θηρευτῶν Μα sed ευ in ras m 2 5 ὑπερενεχθέντας Ρ sed ε (3) in ras m 2 | ὀρφανῶν Μα sed ρφαν in ras m 2 6 μέ inser Va 2 om BV et γρ in marg Ρα | τὶς ΜοΜ 7 ὑπολάβῃ ἐμαυτὸν Μ ὑπολάβῃ scripsi e PaMMaClVVa ὑπολάβοι reliqui libri edd | οὕτως inser Ma 2)[*](8 δέχου in ras Ma 2 9 ὁ Mor | οὐδ᾿ Μο sed οὐκ in marg, ut Mor | παῦσαι — 14 ἀπώλλυ cotat Plan 11 σαυ- τὸν Ρ sed αυ in ras m 2 αὐτὸν Μα ’ in ‘ corr m 2, CIB Va Plan | μέντοι — 14 οὗτος om Plan 12 ἢ] καὶ Va | γύνις Μα sed ι in ras m 2 | κἂν ἴδης Μα sed ν ι ex ὶ corr m 2)[*](13 ἀντί ante σωφρονοῦντα Μο | σώφρονα Μα | ἐκεῖνο Μα sed ο in α corr m 2, Mor Re ἐκεῖνα reliqui libri | σαυτόν P sed σ in ras m 2 αὐτόν Cl αὑτόν BVa 14 ὧς Μο sed ὦ cum ν eraso in marg om Cl inser Ma 2 | ἐνορχήσει Cl | ὀρχήσει Va sed τὸ ὀρχεῖσθαι suprascr m 3 | ἀπόλλυ UVa ἀ(??)λλυ Μα ἀπώλλυε in marg M 3)
    452

    50. Τὰς γὰρ κόμας, φησίν, ὑπὲρ τὴν Φαίδραν ἠσκήκασι. τί μᾶλλον ἢ κατὰ Θετταλοὺς τοὺς τῷ Σπερχειῷ τρέφοντας τὰς τρίχας; ἐπεὶ καὶ οὗτοι οὐ κείρονται ἀλλ’ ἢ Διονύσῳ θεάτρων ἐφόρῳ θεῷ, καθά- περ ἐκεῖνοι τῷ ποταμῷ εἰ μὲν οὖν αὐτὸ τὸ τῇ κόμῃ συγχωρεῖν προβαίνειν αἰτιᾷ, καρηκομόωντας ’Αχαι- οὺς ἀκούεις· εἰ δὲ τὸ προσάγειν ἐπιμέλειαν τῇ κόμῃ, Λακεδαιμονίους ὁρᾷς ἐν Θερμοπύλαις κτενιζομένους καὶ μετὰ τὴν φροντίδα τῶν τριχῶν τὸ κάλλιστον ἔργον ἐξειργασμένους. μένους. καίτοι εἰ τὴν ἀνδρείαν ἐξέτεμνεν [*](R III 367) ἡ τῆς κόμης πρόνοια, πῶς ἐν ἀκμῇ | τῶν ἀγώ- νων ἐπεμελοῦντο τῆς κόμης; πῶς δὲ ἐντεῦθεν ἐπὶ τὴν μάχην ἥκοντες ἄνδρες ἦσαν;