Oratio 63

οὐκ ἂν ἔτι α δυναίμην ἐνεγκεῖν τούς οὐ δυ- Sieb. ναμένους τουτουσὶ παύσασθαι τῶν κατ’ Ὀλυμπίου βλασφημιῶν, ἃς κατὰ τοῦ τεθνεῶτος, ἐπειδήπερ οὐ ζῇ, καταφρονοῦντες πεποίηνται. δεῖ γὰρ αὐτούς μα- θεῖν, ὧς οὐ παντάπασι τέθνηκε ζώντων αὐτοῦ τῶν φίλων.

ὧν ἐμὲ πρῶτον ἔδει φανῆναι χαλεπῶς ἐνη- νοχότα τὸν μᾶλλον ἑτέρων ἀπολελαυκότα τῆς ἀνδρίας ἐκείνου. δεινὸν γάρ, εἰ ὁ μὲν οὐδένα πόνον μέλλοντα βελτίω τἀμὰ ποιήσειν ἔφυγεν, ἐγὼ δὲ μὴ λόγῳ τὴν χάριν ἀποδοίην. ὂν εἰ μὲν | οἱ λοιδοροῦντες οὐκ Sieb. ᾤοντο ἔσεσθαι, γνώτωσαν οὐκ ὀρθῶς ὑπειληφότες· εἰ δὲ τὰ δίκαιά με ποιοῦντα γράψειν αἰσχρόν, χείρω με τῆς τῶν ἐχθρῶν ἐλπίδος ἐπιδειχθῆναι.

3. Πόλεμον μὲν οὖν οἶδα κινήσων ἐπ᾿ ἐμαυτόν, οἱ γὰρ ἔλεγχον τῆς αὑτῶν ἀδικίας ἕξοντες οὐκ ἔσθ᾿ ὅ τι καθ’ ἡμῶν οὐ βουλεύσουσι, κἂν δύνωνται καὶ ποιήσουσιν· ἐμοὶ δὲ οὐ καλὸν μᾶλλον δείσαι τὰς τού- [*](Β = Codex Barberinus II 41) [*](Am = Ambrosianus Β 69) [*](1 Ὑπὲρ Ὀλυμπίου om Am | λή post ὀλυμπίου Β 10 ποιή- σειν τἀμά Am | μηδὲ? 16 αὐτῶν scripsi αὐτῶν Β Am Sieb 17 ὁ τι scripsi ὅτι BAm Sieb | βουλεύσουσι scripsi e B sed ω in ου corr, Am βουλεύσωσι Sieb 18 ποιήσουσιν scripsi ex Am ποιήσουσι B Sieb)

4. Ἤλπιζον μὲν οὖν πολλά τε καὶ καλὰ περὶ ἐκεί- νου τοὺς τὴν πόλιν οἰκοῦντας ἅπαντας ἐρεῖν τά τε πρὸ τῆς νόσου ταύτης ἐκλογιζόμενος καὶ ὡς ἐν αὐτῇ πολλάκις καθ’ ἑκάστην ἡμέραν ᾔεσαν ἐπισκεψόμενοι [*](Sieb. 77) νικᾶν ἀλλήλους τούτῳ πειρώμενοι, | καὶ ἴσως ἄξιον προσθεῖναι τὰς νύκτας ταῖς ἡμέραις. καὶ γὰρ ἐν νυκτὶ παρεῖχον τῇ κλίμακι πράγματα, ἀνέβησαν, κατέ- βησαν, πάλιν τοῦτο, πάλιν ἐκεῖνο, καὶ τῶν ἰατρῶν οὐκ ἐώντων οὐ κατέκειτο εἰσιέναι πρός γε ταῖς θύραις ἐκάθηντο καὶ ταῖς θεραπαίναις συνῆσαν.

ᾤμην μὲν οὖν συμβάσης τῆς τελευτῆς αὑτοῖς τοὺς ἀνθρώπους [*](1 τὸν inserui ex Am om B Sieb 3 αὑτῷ scripsi αὐτῶ B Am Sieb 5 <ἐν> a ᾧ ? | ἐστὶν ἡ παρά ante τοῖς Β Sieb ut dittographiam 6 βοήθεια inserui „refingebam olim sic : ᾧ μόνον παρὰ τοῖς οἰχομένοις ἐστὶν ἡ βοήθεια παρὰ τῶν ζώντων πρὸς τούς κατηγοροῦντας, quam coniecturam ut nimis audacem nunc repudio, et levi tantum mutatione ita scribo: ὃ μόνον ἐστὶν οἱ παρὰ τοῖς οἰχομένοις, ἐστὶν οἷ παρά τῶν ζώντων πρὸς τούς κατηγοροῦντας “Sieb 7 εὐπορήσαιμι scripsi εὐπορήσαιμεν BAm Sieb | ἐν—9 φέρειν praemissis verbis τοῦ ὑπὲρ Ὀλυμπίου citat Macar fol. 91 (ed. Villoison Anecd. II ρ. 16 = t. I praef. p. ΧΧΧ R) 8 καθιστάμενος — 9 φέρειν] καθίστανται ὅσοι τά πὰρ ’ ἐκείνων σιγὴ φέρουσιν Macar | καθιστάμενος scripsi καθ- ιστάμενοι BAm Sieb 9 ἐκείνων scripsi ex Am Macar ἐκεί- vois Β Sieb 10 voce οὖν des Am 20 αὑτοῖς Sieb αὐτοῖς Β)

6. Τί δὴ τὸ τούτων τῶν λόγων αἴτιον;

Οἱ μέν οὐδαμοῦ τῶν διαθηκῶν εἶναί φασι καὶ τοῦτο αἰτιῶνται. φέρε δὴ πρὸς τούτους πρῶτον δια- λεχθῶμεν. πῶς ἂν οὖν, ὦ βέλτιστοι, διὰ πάντων μὲν στρατιωτῶν, ἀπάντων δὲ συνδίκων τῶν τ' εἰς τὴν βουλὴν τελούντων ἀπάντων ἤρχετο τῶν αὐτοῦ δι- δούς; οὐδὲ γὰρ εἰ Μίδαν ὁμοῦ καὶ Κροῖσον καὶ Κι- νύραν πλούτῳ παρῄει καὶ χρήμασιν, οὐκ ἂν οἷός τ’ ἣν τοσούτων ἀνθρώπων τὴν δεινὴν ταύτην ἐπιθυμίαν ἐμπλῆσαι.

τί δ’ ἣν καὶ τὸ δίκαιον αὐτοῖς πρὸς Ὀλύμπιον; οὔτε γὰρ ὁδὸν μακρὰν ἐπορεύθησαν ἐκείνου κελεύοντος οὔτε πλοῦν πολύν τε καὶ χαλεπὸν ὑπὲρ τῶν ἐκείνῳ συμφερόντων ἤνεγκαν οὔτε ναῦς δυναμένας βλάβην ἐνεγκεῖν ἀφειλκύσαντο. ἀλλ’ οὐδέ τῶν ἑαυτῶν ἀμελήσαντες εἰς τὸ τέρπειν ἐκεῖνον ταῖς παρ’ ἡμέραν συνουσίαις πολὺν ἀνηλώκασι χρόνον. ἀλλ’ | οὐδὲ Sieb. κοινωνίαν εἴποιεν ἂν τραπέζης ἢ λουτρῶν ἢ παιδιᾶς ἢ ὡς πληγὰς ἔδοσάν τε καὶ ἔλαβον συμπλακέντες τοῖς τὸν ἄνθρωπον πεποιηκόσι κακῶς ἢ μέλλουσιν. ἀλλ᾿ ἐὰν λα- βόμενός <τινος> a αὐτῶν ἴρη· σὺ δὲ τοῦ χάριν [*](13 cf. p. 120, 9 sq. t. Ι 199, 18; t. II 548, 2; t. III 419, 17) [*](1 τούτους e τοῦτο corr Β 3 signum interrogationis po- sui, comma Β Sieb 4 ταῦτα inserui 6 punctum post πόλεως posui, colon B, signum interrogationis Sieb 12 αὑτοῦ scripsi αὐτοῦ Β Sieb 20 ἀφειλκύσαντο scripsi ἐφειλκύσαντο B Sieb) [*](26 τινος inserui | ἀξιοῖς scripsi ἠξίους B Sieb)

οὕτως ἐχθές ποθεν ἥκων <τις> a ἠδικῆσθαι ταῖς λέγει. τῶν γάρ ἐν τῇ βουλῇ, φησίν, οὐδεὶς οὐ- δενὸς οὐδὲ τοῦ μικροτάτου τετύχηκε καὶ ταῦτα χάριτας αὐτῷ δεδωκότες. ἀντὶ γὰρ ὧν εὖ πεποιήκει καὶ κοινῇ τὴν βουλὴν καὶ καθ’ ἕκαστον ἰδίᾳ πειθο- μένους ἴν τισιν ἔσχε καὶ οὐκ ἀντιτείνοντας.

ἐκεῖ- νος γὰρ ἣν ὁ δεθῆναι κωλύσας τὴν βουλήν, ἡνίκα ἡ πόλις τῇ προσδοκίᾳ τῆς τοῦ κρατοῦντος ὀργῆς ἐσείετο, μόνος ἐγγυητὴν καταστήσας αὐτὸν τῶν ἄλλων τὸ αὑτῶν θεραπευόντων, ἐκεῖνος ὁ τοὺς εἰς λειτουργίαν ἐμβαίνοντας ἐπὶ τὰ αὐτοῦ χρήματα καλῶν πάντα φόβον ἀνελών, ἐκεῖνος ὁ παύων ἄρχοντας θυμου- μένους, ἐκεῖνος ὁ ποιῶν ἡμέρους, ὁ διδάσκων μὴ τῶν ὀφειλομένων τιμῶν τοὺς βουλεύοντας ἀποστερεῖν. τά μὲν εἰς τούτους παρ’ ἐκείνου καὶ πολλὰ καὶ μεγάλα, [*](Sieb. 79) τὰ δὲ ἐν ταῖς παρὰ τούτων ἀμοιβαῖς καὶ | μικρὰ καὶ ὀλίγα, ὥστ' ὀφείλοντας αὐτοὺς αὑτῷ καταλιπὼν ἀπῆλθε.

πῶς οὖν ὧν εὐεργετήκει καὶ μισθὸν προσώφειλεν; ὥσπερ ἂν εἴ τις ἰατρὸν ἀναστήσαντα [*](3 II. ζ 142 13 cf. t. II 372 sq. et 494 sq.) [*](7 τις inserui 10 εὖ πεποιήκει reposui e Β εὐπεποιήκει Sieb) [*](16 τῶν] inter τὸ et αὑτῶν Sieb delevi | αὐτῶν Sieb αὐτῶν Β) [*](17 ἐμβαίνοντας reposui e Β ἐκβαίνοντας Sieb 18 τοὺς ante ἄρχοντας inser Sieb delevi 23 αὐτοὺς Sieb αὐτὰς Β | αὑτῷ scripsi αὐτῶ B Sieb)

11. Περὶ μέν γε τῶν ἐν τοῖς δικαστηρίοις τοῖς δικαζομένοις καὶ] παρεστώτων καὶ βοηθούντων πρῶτον μὲν ἐκεῖνο λέγω, ὅτι μισθὸν ἔχουσι τῶν βοηθειῶν πλείω τοῦ τεταγμένου διὰ τὴν Ὀλυμπίου φιλοτιμίαν καὶ οὐκ ἂν εἶεν δίκαιοι τῶν διαθηκῶν κατηγορεῖν οὐκ ἐν αὐταῖς ὄντες ἔχοντες ὑπὲρ ὧν ἐβοήθουν. οὐδὲ γὰρ τἄλλα πωλοῦντες τὰς τῶν ἔω διαθήκας ἀπαι- τοῦσί τι λῆμμα μετά τὰς τιμὰς ἃς ὧν ἀπέδοντο ἔχου- σιν. ὁ δέ καὶ διά τούτων τι κερδάνας οὗτος ἄλλην ἔχει τοῦ κέρδους πρόφασιν. ἢν οὐχ εὑρίσκω παρ’ ὑμῖν. ἀλλ’ ἔστιν ὃ μὲν ὑμῶν μόνον, τῷ δὲ καὶ ἔργον τι πέπρακται, περὶ οὐ νῦν οὐ καιρὸς λέγειν. ἀλλ’ ὅμως πολλὰ μὲν καὶ βλάσφημα παρ’ ἀμφοῖν τῶν τε ἐν τῷ βουλεύειν καὶ συναγορεύειν, ἕπονται δὲ τούτοις καὶ οἷς ἡδὺ τὸ κακῶς λέγειν ἐκ τοῦ μηδέν πράττειν λαμβάνον τὴν γένεσιν.

12. Καὶ πρὸς μὲν τοὺς ἐκ τοῦ μὴ λαμβάνειν ἐπὶ τὸ κακῶς λέγειν ἥκοντας ἀρκεῖ, τὸ νῦν εἶναι, τοσαῦτα· ἐφ’ ᾧ δ’ ἄν τις δικαιότερον σχετλιάσαι καὶ καλέσαι γῆν τε καὶ οὐρανὸν καὶ θάλατταν καὶ τοὺς ἐν ἑκάστω [*](1 προσαναγκάζοι scripsi προσαναγκάζῃ BSieb 5 βου- λομένου] „hic inserendum videtur ἐκείνου“ Sieb 8 καὶ can- cellavi 10 τοῦ ante Ὀλυμπίου Sieb delevi 13 τἄλλα scripsi τ’ ἄλλα Β Sieb | ἀπαιτοῦσι τί Β Sieb 15 τί Β 17 ὅ Sieb ὁ Β 26 ᾧ δ’ scripsi ᾧδ’ B Sieb | σχετλιάσαι καὶ καλέσαι scripsi σχετλιάσῃ καὶ καλέσοι B Sieb)

καὶ εἰ μὲν πονηρὸς καὶ πανοῦργος καὶ θεοῖς ἐχθρός, τί μὴ φεύγεις τὰ παρ’ αὐτοῦ δῶρα; εἰ δὲ βέλτιστον ἡγού- μενος λαμβάνεις, τί τὸν τοιοῦτον συκοφαντεῖς; τί δέ λαβὼν ἀπὸ τοῦ μὴ λαβόντος λέγεις κακῶς; τί δ’ ἀφεὶς τὸ δοθέν σκοπεῖν ἐκ τοῦ μὴ δοθέντος βλασφημεῖς; τῷ δεῖνι, φησί, πλέον, ἐμοὶ δὲ οὐ τοσοῦτον. ἕτερος δέ γε τὸ τῷ δεῖνι τοσοῦτον ὅσον αὐτῷ μέμ- φεται. τί οὖν αὐτὸν ἔδει ποιεῖν, εἰ μήτε τοῦτο ἔδει μήτε ἐκεῖνο, ἀλλ’ ἐποίει κατηγορίαν καὶ τὸ ἴσον καὶ τὸ οὐκ ἴσον;

καίτοι καὶ πατέρας ἴσμεν οὕτω παισὶ προσενηνεγμένους. τῷ μὲν ἔδοσαν πλείω τά- λαντα, τῷ δὲ ἐλάττω, τοὺς δ’ ἴσμεν ἴσον ἑκάστῳ νείμαντας. νῦν μέν γὰρ τοῦτ’ ἐφάνη δίκαιον, νῦν δὲ ἐκεῖνο, οἱ δὲ στέργουσι. νῦν δὲ ὕβρις ἄμφω, καὶ τὸ μὴ ὅσον ἄλλος, ἀλλ’ ἧττον, καὶ τὸ ὅσον ἕτερος, ἀλλὰ μὴ πλέον. καὶ οὐκ ἐννοοῦσιν ἀνδρῶν ἀπαίδων ἐνταυθοῖ γραφείσας διαθήκας οὐδ’ ὡς τὰς μὲν ἂν [*](6 Dem. ρ. 241,28; 1481,17) [*](2 τε τῆς scripsi καὶ Β Sieb 4 ἐπαίνου scripsi ἐπαίνων οὐ Β Sieb 6 ἐάν (1) scripsi ἄν Β Sieb 8 καθῶνται scripsi κάθηνταί Β κάθηνται Sieb 16 αὑτῷ scripsi αὐτῷ Β Sieb) [*](20 πλείω scripsi πλέω B Sieb 23 δ' (1) Sieb)

15. Καὶ εἰ δὴ δεῖ κατηγορεῖν Ὀλυμπίου, τοῦτ’ ἄν τις ἔχοι κατ’ αὐτοῦ | λέγειν τὸ μὴ ταῖς διαθήκαις [*](Sieb. 81) ἡνίας ἐμβαλεῖν, ἀλλά σπεῖραι τὰ χρόνῳ καὶ πόνῳ συλλεγέντα διὰ τοιούτων γραμμάτων. ἆρ’ οὖν τὸ μὲν ἀφιᾶσι κὰτ αὐτοῦ ῥῆμα, τά δὲ σιγῶσιν ὡς ἄν τινες τὸ μέν αὑτοῖς χαριζόμενοι, τὸ δὲ τοῖς ἀπὸ τῆς ἀλη- θείας; ἔδει μὲν οὖν καὶ τάχα ἄν τις, εἰ καὶ μὴ ῥᾳδίως, ἤνεγκε· νῦν δὲ τίς οὐκ ἂν ἀποπνιγείη πρὸς τὰς ὑπερ- βολὰς τῶν κατ’ ἐκείνου ῥημάτων; μικρὸν γὰρ δή φασιν εἶναι καὶ τοὺς Κέρκωπας καὶ τὸν Σίσυφον καὶ τὸν Φρυνώνδαν καὶ τὸν Εὐρύβατον πρὸς τἀς μηχανὰς Ὀλυμπίου καὶ τέχνας καὶ παρακρούσεις.

οὐκοῦν τοῦτον τὸν Εὐρύβατον καὶ τὸν Φρυνώνδαν πάντα ἐθεραπεύετε τὸν χρόνον τὸν μακρὸν τοῦτον τὸν τοσ- ούτων ἐτῶν τοῖς καλλίστοις αὐτὸν κοσμοῦντες ὀνό- μασι τοῖς τῶν ἡμιθέων; ὥσθ’ οἱ μὲν ὄντες αὐτῷ φίλοι παρὰ τῶν οὐκ ὄντων ἐζηλοῦντο, οἱ δὲ οὐκ ὄντες ὅπως ἔσονται πάντα ἐποίουν. ᾔδεσαν γὰρ ὡς ἐντεῦθεν κακδν τε ἣν τι διαφυγεῖν καὶ τυχεῖν ἀγαθοῦ τινος. [*](1 Ant. tetr. Ι 2 § 15 ρ. 117, 4 13 sq. Luc. Alex. 4 c. schol. ed. Rab. ρ. 180, 28 sq. Aeschin. fals. leg. § 40 p. 83, 24 14 cf. ad t. Ι 170, 8; III 37, 7. Plat. Prot. p. 327 D. Aeschin. Ctes. § 137) [*](1 μαίνεσθαι scripsi coll. Ant. l. l. φαίνεσθαι B Sieb qui οὐ anteponendum coni 2 ἡ Sieb οἱ Β 10; posui . Β Sieb | ῥᾳδίως scripsi ῥᾴδιον Β Sieb 12 δή om Sieb 17 τὸν (3) reposui e Β τῶν Sieb | τοσούτων Sieb τοσοῦτον Β 21 ὅπως inserui e B, ut inserendum coni Bastius, Lettre critique a Bois- sonade p. 128: „il faut suppleer auant ἔσονται, ὅπως, ἔστε ου un mot “ om Sieb 22 τί Β)

καὶ ταῦτα καὶ ἔτι πλείω τούτων τόν τε ἄλλον ἦν χρόνον καὶ τοῦ νοσήματος ἄγχοντος καὶ ἄρτι τὴν ψυχὴν ἀφέντος καὶ μέχρι τῆς ὑπὸ τῷ δεσμῷ διαθήκης, αὐτὸν γάρ ἕκαστος ἐποίει ταῖς ἐλπίσι κληρονόμον, τῆς μαχαίρας δέ τὰ συνέχοντα τεμούσης καὶ τὰς σφραγῖδας ἀνελούσης καὶ πάντα εἰς φῶς ἀναγούσης καὶ τῶν ἐν τῷ κερδαίνειν ζώντων ἕτερα μὲν προσδοκησάντων, ἕτερα δὲ ὁρώντων, ὀστράκου, φασί, μεταπεσόντος ὁ λυμεών, ὁ ψεύστης, ὁ ἐπίορκος, ὁ καταποντι- στῆς, ὁ τοιχωρύχος, ὁ τῷ δικαίῳ πολέμιος, ὁ μήτε ἀνθρώπους φοβούμενος μήτε τοὺς θεοὺς αἰδούμενος.

ὁ αὐτὸς οὑν ἄνθρωπος καὶ πονηρὸς καὶ χρηστὸς καὶ θεοῖς ἐχθρὸς <καὶ φίλος> καὶ στε- [*](Sieb. 82) φανὼν ἄξιος καὶ τιμωρίας | τῆς διαθήκης ἑκά- τερον ποιούσης, τὸ μὲν πρὶν ἢ φανῆναι, τὸ δὲ φα- νείσης. καὶ βοῶσιν οἶ πρόσθεν ὑπιόντες αὐτόν, ὡς οὐδὲ ταφῆς ἄξιος ἣν τυχεῖν, εἰδότες ὡς πάντων ἀν- θρώπῳ ῥᾷστον ζῶντι τὸν οὐ ζῶντα προπηλακίσαι. πάντως δέ ὁρῶμεν οἷα πάσχουσιν οἱ νεκροὶ παρὰ τῶν ἐκ τάφων ἀξιούντων εὐπορεῖν. εἰ δέ τις αὐτὸν ἐξαί- φνης ἀνέστησε θεῶν ὥσπερ οὖς ἀκούομεν, ἐξέπεσον ἂν αἰ καρδίαι τοῖς ὑβρισταῖς τούτοις καὶ πάντα φθεγ- γομένοις καὶ πάλιν ἂν ἥπτοντο τῶν χειρῶν, ἴσως δ’ [*](8 cf. ad t. III 38, 2 9 cf. t. III 26, 17 21 cf. t. II 77, 21) [*](1 τόν τε ἄλλον ἣν χρόνον repsui e Β τῶν τε ἄλλων ἦν χρόνων Sieb 5 τεμούσης scripsi τεκούσης Β Sieb 6 ἀνα- γαγούσης? 8 φασί scripsi coll. t. III 33, 2 φησὶ Β Sieb 13 καὶ φίλος inserui καὶ εὐσεβὴς inser coni Sieb 14 ἑκάτερον reposui e Β ἑκατέρως Sieb 17 ἄξιος scripsi ἄξιον Β Sieb | ἀνθρώπῳ— 18 προπηλακίσαι citat Macar (ed. Villois. Anecd. t. II Ρ. 16= t. Ι praef. p. XXX R) | πάντων ἀνθρώπῳ ῥᾷστον scripsi κάντων ἀνθρώπων ῥᾷον B Sieb ἀνθρώπῳ παντἱ ῥᾷστον Macar)

19. Ὑπισχνεῖτο γὰρ ἡμῶν ἑκάστῳ τὸν κλῆρον, φασί. κατὰ ποίαν ἀνάγκην; τίνα μὲν ὑμῖν ἐνορῶν ἰσχύν, τίνα δὲ ἀσθένειαν ἐν ἑαυτῷ; τίνας μέλλων δι’ ὑμῶν δυσμενεῖς καταχώσειν; ποῖον αὑτῷ χρυσίον αὐ- ξήσειν; ποῖον ἀργύριον; ποίαν γῆν; ποίους ἀγρούς; εἰ δὲ μὴ ταῦτα, τίνος κινδύνου λύσιν ὠνούμενος; γραφήν τις ἀπήνεγκε κατ’ αὐτοῦ τὸν βασιλέως οἶκον ἀδικεῖν, καὶ τὰ τῶν ἐλέγχων ἐγγὺς καὶ ἡ τιμὴ θά- νατος καὶ ὑμῶν ἦν τὸ σβέσαι μόνων καὶ μισθὸν ἔδει τὸν κλῆρον εἶναι μέλλοντα αὐτῷ τὴν σωτηρίαν οἴσειν ;

οὐχ ὁ μὲν νέος καὶ λαμπρὸς καὶ τῷ δύνασθαι διασύρειν ἑτέρους καὶ] φοβερὸς καὶ δυσπολέμητος καὶ τρέπεσθαι μᾶλλον εἰωθὼς ἢ τοῦτο πάσχειν, τὰ δ’ ὑμέτερα μεγάλα μὲν καὶ αὐτά, τῶν ἐκείνου δὲ ἥττω; πῶς οὖν παρ’ ὑμῶν μέν ὑποσχέσεις οὔτε μείζους οὔτ’ ἐλάττους ἤσαν ἐκείνῳ, παρ’ ἐκείνου δὲ ὑμῖν | τη- [*](Sieb. 83) λικαῦτα; ἀλλ’ οὐ τὸ πᾶν, μέρος δὲ τρίτον ἢ τέταρτον. οὐκοῦν καὶ οὕτω μεγάλα καὶ λόγον οὐκ ἔχοντα.

21. Οὐ τοίνυν οὐδὲ πρὸς τὸν ἄρχοντα νῦν ἡμῶν εἰπεῖν τι φαίνεταί μοι τοιοῦτον δίκαιόν τε εἰδὼς ἐκεῖνον ὄντα καὶ ὡς αὐτὸς μετά τῆς τῶν δικαίων ἀγωνιεῖται μοίρας καὶ ὡς οὐδὲν ἂν δέοι πρός γε τοιοῦτον τόπον ὑπὲρ χρημάτων βομβεῖν μέλλοντά γε ἀνύσειν οὐδέν. [*](6 Plat. Gorg. p. 512 B 26 Plat. rep. VIII p. 564 D; Crit. p. 54 D) [*](1 ἔχουσιν Sieb 2 ἑαυτοῖς reposui e Β αὐτοῖς Sieb 4 ὑμῖν reposui e Β coll. t. III 370, 22 R sed fortasse etiam ἐν anteponendum ὑμῶν Sieb 6 καταστρώσειν? cf. Ken Cyr. III 3, 64; Her. VIII 53, 2 8 μὴ ταῦτα, τίνος scripsi μὴ τίνος (τινὸς α Sieb) ταῦτα Β Sieb 14 καὶ cancellavi 23 τί B)

εἰ δ’ ὄντως ἐφθέγξατο τοιοῦτον, καὶ ὃς ἀκούσας ἠνέσχετο, καὶ νῦν ἐπὶ μικροῖς τοῖς δεδομένοις ἀγανακτεῖ, κηρύττει δὴ πρὸς ἅπαντας, ὅτι τούτων οὐδὲν ἐγὼ διαφέρω τῶν ὑπ’ ἐμοῦ κατεψηφισμένων καὶ ἐξεμεσάντων καὶ τιμωρίᾳ τιμωρουμένων, ἀλλ’ εἰκότως ἂν μετ' αὐτῶν δί- κην διδοὺς λαμβάνω γνώμῃ μὲν ἴσος ὤν, τῇ τύχῃ δὲ βελτίων.

καὶ περὶ ἑτέρων δὲ ἐν ἀρχαῖς ὄντων ταὐτὰ λέγοντες οἱ φάσκοντες ἐκείνοις εἶναι φίλοι ταὐτά με καὶ περὶ ἐκείνων ἀναγκάζουσι λέγειν, ὡς μετὰ δωροδοκίας διὰ τῶν πολλῶν ἦλθον ἀρχῶν ἐν μὲν τῷ δικάζειν ὑπέρ τοῦ τι δεῖν λαβεῖν <ὄντες>, α δέ λαμβάνοντες.

ἐγὼ δέ ἡγοῦμαι οὐδεμίαν γεγε- νῆσθαι τοιαύτην ὑπόσχεσιν οὐδὲ ἐψεῦσθαι τὸν ἄνθρω- πον. εἰ δ’ οὖν καὶ σφόδρα τοῦθ’ οὕτως ἔχοι, συγγνοίην ὅ ἂν τῷ τοὺς κακοὺς ἄρχοντας ἐξηπατηκότι, οὐ γὰρ οὐ- δαμῶς ἄλλως ἣν τῶν δικαίων τυχεῖν ἢ τὰς περιουσίας ἐλπίδας ὑποτείναντι. φενακισμὸν ἀπῄτει τὸ πρᾶγμα [*](Sieb. 84) καὶ τὸν δελεάσοντα κεναῖς ἐλπίσιν | ἢ κακῶς εἶχε τὰ αὑτοῦ διακεῖσθαι. οὐδὲ γὰρ ἰνὶ τὰς δίκας διαβαλεῖν [*](1 ἦν reposui e Β ἦ Sieb 4 τε νόμων scripsi γενομένων Β Sieb 6 ὃς scripsi ὡς Β Sieb | νῦν et 7 τοῖς inserui e Β om Sieb 7 δὴ Sieb δέ Β 9 num ἐξομοσάντων? cf tit. Delph. Bull. de Corr. Hell. XXXI 47, 28 10 τετιμωρημένων?) [*](13 et 14 ταὐτὰ scripsi ταῦτα Β Sieb τί Β | ὄντες inserui 19 ἔχοι scripsi ἔχει Β Sieb 21 περιουσίας scripsi περὶ οὐσίας Β Sieb 23 δελεάσοντα scripsi δελεάσαντα Β Sieb | κακῶς scripsi καλῶς Β Sieb 24 αὐτοῦ scripsi αὐτοῦ B Sieb | ἐνὶ reposui e Β ἐνὶ Sieb)

25. Ἀλλὰ πρὸς τῷ, φασί, μὴ φυλάξαι τὰ πρὸς ἐκείνους ἡμάρτανεν ἀναξίοις τισὶν ὡς πλεῖστα διδούς. καὶ λέγουσι δὴ τὸν δεῖνα καὶ τὸν δεῖνα. οἷς εἰ καὶ τρὶς τοσαῦτα ἐδεδώκει, τὰ δίκαια ἂν ἐποίει, τὰ γὰρ ὀφειλόμενα ἂν ἐδίδου. τίς γὰρ οὐκ οἶδε τώδε τὼ ἄνδρε λιμένας Ὀλυμπίῳ γεγενημένους, ἀποστροφήν, παραμυθίαν, παραψυχήν, ἀφορμὴν εὐ- θυμίας, λύπης φάρμακον;

οὕτω δὲ τῶν αὑτῶν ἀμελήσαντες καὶ τὸ τοῖς ἐκείνῳ δοκοῦσιν ὑπηρετεῖν ποιησάμενοι βίον καὶ πάντως εἰς Ὀλύμπιον βλέποντες πάντα μὲν ἀπέκρυψαν τὰ γονέων, πάντα δὲ τά παίδων, πάντα δὲ τά ἀδελφῶν καὶ προσέτι τὰ τῶν οἰκετῶν, ἐκείνων μὲν πλείω κάμνοντες, τῷ δὲ ἑκόντες τὰ τούτων πράττοντες, ἐν ταῖς ἡδοναῖς ταῖς ἐκείνου <μᾶλλον> a ταῖς ἑαυτῶν ἡδόμενοι, ἐν ταῖς εὐχαῖς τἀκείνου τῶν αὑτῶν προτιθέντες.

ταῦτ᾿ οὖν ὁρῶν καὶ ταῦτ’ ἀριθμῶν καὶ τούτοις εὐφραινόμενος καθ’ ἑκάστην ἡμέραν τί ποιήσειν ἔμελλε; διαθήκαις ἀδικήσειν καὶ τῶν <οὐ τὴν> αὐτὴν περὶ αὑτὸν ἐσχηκότων γνώμην ἀτιμοτέρους καταστήσειν; δικαίως μὲν ἂν ἐν ἀχαρίστοις ἐτάττετο τοῖς μέν τούτων πόνοις ῥᾳστώνην αὐτὸς ἐσχηκώς, ἐν δέ τῷ καιρῷ τῶν ἀμοιβῶν ἑκὼν ἀγνοήσας, τίς τίνος δικαιότερος ἔχειν πλέον. οὐ γὰρ γένος ἐν [*](3 τῷ scripsi τὸ Β Sieb | φασί scripsi, ut coni Sieb φησὶ B Sieb 9 ἀποστροφήν scripsi coll. p. 153, 14; t. II 434,20; III 457, 12 ἀποτροφὴν Β Sieb 10 αὑτῶν scripsi αὐτῶν Β Sieb) [*](12 πάντως scripsi πάντες Β Sieb 16 πράττοντες scripsi παριόντες Β Sieb | μᾶλλον inserui 18 αὑτῶν scripsi αὐτῶν Β Sieb 20 διαθήκαις scripsi διαθήκας B Sieb 21 οὐ τὴν inserui | αὐτὸν scripsi αὐτὸν B Sieb)

ἐρώτα ὃ τὸν Ἀχιλλέα καὶ κλαίειν ἐποίει καὶ καθ- εύδειν οὐκ εἴα. οὐ γὰρ τὸ γένος αὐτὸν εἰσῄει τοῦ τεθνεῶτος, ἀλλὰ πλοῖά τε καὶ πόλεμοι, ἃ μετ' ἀλλήλων διήνεγκαν πλέοντές τε καὶ πόλεις κενοῦντες. οὗτοι δὲ οὐ συνέπλευσαν μὲν οὐδὲ συνεπολέμησαν, οὐ γὰρ ἣν τὸ ἀναγκάζον, ἀλλ’ ὁ μέν αὐτῷ τὸν οἶκον ἐταμίευε, πρᾶγμα ἐπίπονον, ὁ δ’ οὐ μικρὸν ἀφίστατο ποιῶν τὸ κελευόμενον καὶ τοῖς νεύμασιν ὑπακούων ὀξέως μο- νονοὺ συμπεφυκὼς <οὐδὲ> a νυκτὸς ἠνιᾶτο τε καὶ τὸ λυποῦν ἐλαύνων καὶ παρακαθήμενος καὶ ἰώμενος, ἀντὶ τοῦ καθεύδειν ἐκτεταμένος.

ὥστε εἰ καὶ τοῦ παντὸς ἐπεποιήκει κυρίους, εἰκότως ἂν ἐθαυμάζετο. παντὸς γὰρ αἵματος ὁ τρόπος ἰσχυρότερον πρὸς ἀγάπην. φιλῶν μὲν γὰρ οὐδεὶς τὸν φιλούμενον ἂν καταβλάψαι, χεὶρ δὲ πατρὸς ἤδη παῖδα ἀπέκτεινε [*](6 II. ω 3 sq. 11 Dem. c. Aph. Ι ρ. 818,8) [*](2 εἴ γέ τις scripsi εἴτε τὶς Β Sieb 9 τε scripsi γε Β Sieb | οὗτοι scripsi αὐτοὶ Β Sieb 11 ἐταμίευε scripsi ἐβάδιζε Β Sieb qui ἐκόμιζε coni 12 ἐπίπονον re- posui e Β ἐπὶ πόνον Sieb | ὁ δ’ scripsi ὅδ' Β ὁδ Sieb 14 οὐδὲ inserui lac 5 litt Β Sieb qui ἡμέρας τε καὶ supplendum coni 18 παντὸς — 399,1 πατέρα omissa γὰρ particula citat Macar (ed. Villoison Anecd. t. II ρ. 16 = t. | praef. p. XXX R) 19 πρὸς ἀγάπην reposui e Macar σημεῖον Β Sieb | φιλῶν scripsi φίλων Β Macar Sieb γὰρ inserui e Macar om B Sieb | τὸν Scripsi πρὸς B Macar Sieb 20 ἂν κατα- βλάψαι scripsi coll. t. II 88, 22 ἐγκαταβλάψαι B Macar Sieb ἀπέκτεινε reposui e B Macar ἀπέκτανε Sieb)

30. Καὶ μὴν τά γε τῆς μητρὸς οὕτως ἴσχεν. ἐκείνη τειχίζοντα τὴν οἰκίαν εὑροῦσα τὸν Ὀλύμπιον, Μίκκαλον δὲ οὐ τοιοῦτον, ἀρκεῖ γὰρ τοσοῦτον εἰπεῖν, τῷ μὲν ἔδωκε πλείω, | τῷ δὲ ἐλάττω οὐ συνθήκας Sieb. τινὰς τῇ δόσει προσθεῖσα οὐδὲ ὑβρίσασα τούτῳ τὸν λαβόντα, ἀλλ’ ὅ τι ἂν ἐθέλῃ χρῆσθαι τοῖς δοθεῖσιν ἀφεῖσα. εὔχετο μέντοι τοιοῦτον εἰς τὸν πρεσβύτερον γενέσθαι τὸν νεώτερον, ὡς ταῖς τιμαῖς αὀτοῦ <μείζω> ποιῆσαι τἀκείνου.