Oratio 58

ἀλλ’, οἶμαι, τὰς τιμω- ρίας δυοῖν εἵνεκα λαμβάνομεν τοῖς τε ἠδικημένοις βοηθοῦντες καὶ τοῖς οὔπω, τοὺς μὲν παραμυθούμενοι, τοὺς δὲ ῥυόμενοι. ἕως ἂν οὖν ἕνα αὑτῶν ὑβρισμένον [*](5 cf. p. 198, 14. Dem. p. 612, 20; 1258, 6) [*](4 πεφύλακται τά προσήκοντα ΙLΚΜο | τούτων C LKAthMo Mor 6 οὐ τῷ] οὐ τὸ L sad ὸ in ras m 2 et in marg γρ τοῦ m 2 οὕτω IKAthMo Mor | πεπονθέναι L sed γρ πεποιθέναι in marg m 2 | τὸ L sed ὸ in ras m 2 τῷ IKAth Mor | μὴ δέ APBMIK | λογίζεται Ρ sed ται e τ’ corr m 2, Va BMILKAthMo Re 7 οὐ] οὐ μὴ Ath 11 κατεχέατε L sed ε (1) in ras m 2 Κ sed ε (1) in α corr καταχέτε Μο κατέχετε Mor | ἀπέχεσθε ΙΜο ἀπεσχῆσθαι Mor sed γρ ἀπεσχῆσθε in marg 12 τοῦτο BIAth 13 οὐκ οὑν Ρ sed (2) eras om ΚΜο οὔκουν Re | ἄνδρα in marg A f om C 15 ἀλλὰ Β | τἀς τιμωρίας — 18 ῥυόμενοι citat Macar fol. 92 16 δυεῖν ML sed in hoc ει in ras m 2 | εἵνεκα scripsi e Ρ sed ει in ras m 2, Va ἕνεκα reliqui libri Macar edd | τ’ Re 17 τοὺς Ρ 18 τους PI | οὐν ἂν Ι | αὐτῶν APVaBMILKMo αὐτὸν Mor | ὐβρι- σμένον Μο sed κόμε supra με scr m2)

29. Νὴ Δία γάρ, διδάσκαλος ἦν ὁ κελεύων. οὔπω μοι δεσπότην λέγεις. | καίτοι καὶ δούλοις [*](R III 266) ἀδικοῦσιν ἐξ ἐπιτάγματος οὐκ ἀρκεῖ τὸν δεσπότην εἰπεῖν οὐδὲ ἃ παθεῖν ἀπειθοῦντας ἔδει, ἀλλὰ τοῦ πεῖσθαι δόντες δίκην μανθάνουσιν, ὡς οὐ πάντα τῷ δεσπότῃ πειστέον οὐδ’ ἢν τά παρ’ ἐκείνων θυμουμέ- νῶν τῶν ἐκ τῶν νόμων ᾖ χαλεπώτερα.

διδάσκα- λος ἦν ὁ κελεύων. οὐκοῦν ἐχρῆν πρὸς τὸν θαυμά- σιον τοῦτον διδάσκαλον λέγειν, ὡς ἃ μὲν χρὴ κελεύον- τος δράσομεν, πάντα δὲ οὐ δράσομεν καὶ οὐχ ὅσα ἐστὶ κακά; οὐδὲ γὰρ τοὺς γονέας κελευόντων πατάξομεν οὐδὲ βωμοὺς ἀνατρέψομεν οὐδὲ τοὺς ἐκείνοις δυσμε- νεῖς ἀποκτενοῦμεν. γένοιτο δ’ ἄν που διδάσκαλος καὶ θαυμάζων ὥραν μαθητοῦ καὶ κελεύων τῷ δεομένῳ χαρίσασθαι. ἆρ’ οὖν καὶ τοῦτο χαριούμεθα; δεινὸν μέντ’ ἂν εἴη. ὁ γάρ τοι διδάσκαλος ἄμα τε ἐζήτησεν ἃ μὴ χρὴ καὶ τὸ εἶναι τοῦ νέου κύριος ἀπολώλεκεν. [*](1 τῷ om Κ | τὰ om ILAthMo Mor | πεισομένων om Κ 2 ὑβρίζονται L sed αι in ras m 2 ὑβρίζοντι CAPMAth Mor) [*](3 τοις Ρ 5 κελεύων; Re 6 καίτοι γε καὶ BM 7 τὸ Β 9 δόντος C δόντας Β 10 πειστέον τῷ δεσπότῃ Κ | ἧν Μο Mor 11 τῶν (1) in lac 3 litt om Β | ᾖ om Mor 12 κε- λεύων; Re 13 τοῦτον τὸν IKAthMo Mor 14 πάντα — 15 κακά punctis del Μο sed in marg καὶ οὐχ ὅσα ἐστὶ κακὰ πάντα — δράσομεν om CAPVaBM | οὐχ om ILKAthMo Mor 16 ἀναστρέψομεν AP sed in hoc στ in τ corr m 5 | τοῖς C | ἐκεί- νους Κ 18 τοῦ μαθητοῦ Κ μαθητῶν Μο 19 τούτω̣ Mor καινὸν ΒΙ 20 μέντ’ Ρ sed in ras m 4 μὲν ΒΜΜο | γάρ τοι] γὰρ Mor | τ’ ἐξήτησεν Re quod correxit Cobetus Coll. 263 et Misc. 141)

31. Τῆς πόλεως δὲ τόπος ἅπας τοῦτον ἔχει τὸν λόγον, ὅτι γυμνῶσαι τῆς τῶν παιδαγωγῶν φρουρᾶς βουλόμενοι τοὺς νέους, ὅπως ἐπ’ ἐξουσίας τρυγῶσιν, εἶτ’ ἄλλως οὐκ ἔχοντες τὰ τοῦ τάπητος ἐπήνεγκαν, ἴν’ εἰδῶσιν, ὧς ἢ τῶν εὐμόρφων ἀποστατέον αὐτοῖς ἢ ’κείνων ἀντειλημμένοις ἐν τοῖς διὰ τοῦ τάπητος εἶναι κακοῖς.

καὶ τίνας οἴεσθε τοὺς πατέρας ὑμῖν, εἰ ταῦτα ἀκούσαιεν, ἔσεσθαι; φαιδροὺς καὶ οἷοι γένοιντ’ ἂν πατέρες ἐπ’ ἀκοῇ χρηστῇ; δυστυχῶν ἄρα πατέρων παῖδες ὑμεῖς. ἀλλ’ ἀνιάσεσθαι καὶ θρηνήσειν, οἴους ἔφυσαν; εἶτα λύπης τοιαύτης καὶ δακρύων αἴτιοι τοῖς γονεῦσι καθιστάμενοι θεῶν ὀργὰς οὐ δεδοίκατε; ἢ βραχὺς ὑμῖν καὶ τούτου λόγος; μετὰ χρηστῶν γε | [*](R III 268) βιώσεσθε τῶν ἐλπίδων.

33. Καὶ μὴν τοῖς γε τοῦ φοιτᾶν ἀπηλλαγμένοις ἔθος τὰ πεπραγμένα αὑτοῖς ἡνίκα ἐφοίτων ἐν συνου- σίαις διηγεῖσθαι. πότερ’ οὖν ταυτὶ τὰ νυν ἐρεῖτε καὶ φιλοτιμήσεσθε; οὐχ οὕτως ὑμᾶς αὐτοὺς μισήσετε, ἀλλ’ αὐτοί τε ἀποκρύψεσθε κἂν ἄλλος λέγη, χαλεπανεῖτε. οὐκοῦν ἄμεινον μὴ πεπρᾶχθαι ταῦτα οἷς αἰσχυνεῖσθε πεπραγμένοις;

34. Τί δ’, ὁ μαθητὴς οὐκ εὐφροσύνας παρασκευά- ζειν τῷ διδασκάλῳ δίκαιος; πάνυ γε. τούτων οὖν πραττομένων οὐκ ἀθυμεῖν ἡμᾶς ἀνάγκη; παντί που δῆλον. τούτῳ δὲ κἂν μὴ κατάρα τις ἕπηται, ταὐτὸν ἡ λύπη καὶ μετὰ σιγῆς ποιεῖ. τὰς δ’ Ἐριννῦς ὥσπερ τῶν γονέων, οὕτω καὶ τούτων χρὴ νομίζειν κήδεσθαι.

Εἰπέ μοι, παιδαγωγοὶ δὲ ὑμῖν τοῖς ταῦτα δε- δρακόσιν οὐκ εἰσίν; εἰσί. τούτους τοίνυν εἰ μὲν ἀτι- μάζετε, τῆς τῶν ἀσεβῶν ἐστε συμμορίας· εἰ δὲ τιμᾶτε, διὰ τί τοὺς τῶν ἄλλων ἐλαύνετε; ὁ γὰρ ὑμῖν οὗτοι, τοῦτ’ ἐκείνοις ἐκεῖνοι, κέρδος ἐμοὶ φέροντες ὅσονπερ οὗτοι. καὶ εἰ δὴ τῶν ὑμετέρων ὑπ’ ἄλλων τυπτο- μένων ἠδίκητ’ | ἂν ὁ θεσμός, καὶ νῦν ἠδίκηται [*](R III 269) τῶν ἄλλοις ἐφεστηκότων ὑφ’ ὑμῶν ὑβριζομένων.

36. Ἡ δ’ ὕβρις αὕτη καὶ ὁ τῶν ἴσων φόβος ἔλατ- τον ἐκ μείζονος δύναται ποιεῖν τὸ ποίμνιον. ὁ γὰρ οὗ ταῦτα οὐ πείσεται θαυμάζων, τὰ δὲ τῇδε διαβάλ- λων ἐκεῖσε πέμπειν τοῖς γονεῦσι συμβουλεύσει τοὺς αὑτῶν, ἀξιόπιστος δ’ ἂν εἰκότως ὁ παιδαγωγὸς εἴη πλαττόμενος μὲν τῶν ἐνταῦθα ἐρᾶν, τὸ δὲ τοῦ νέου συμφέρον πρότερον ἄγων. οὕτω τοῖς ἡμετέροις πράγ- μασιν ἐπιζήμιον ζητεῖτε τιμωρίαν ἀνθ’ ἧς ἄξιον εὔχε- σθαι τοῖς θεοῖς ὑμᾶς ὑπὲρ ἡμῶν.

37. Ἀλλ’ ἔα τοὐμόν, εἰ δοκεῖ. σκεψώμεθα δὲ πά- λιν τὸν ἀναρριφέντα. οὐκοῦν οὔτε τῇδε ταὐτὸν ἔρ- γον ποιῶν θρέψεται, οὐ γὰρ ποιήσει τοὺς ἑωρακότας ἂ πέπονθεν αἰσχυνόμενος καὶ τὸν ταῦτα δεδεγμένον [*](R III 270) τόπον, ὅποι τ’ ἂν | ἀφίκηται, τὸν περὶ ὧν πε- παρῴνηται λόγον εὑρήσει. ὅ τε μέγιστον ἐν παιδα- γωγῷ, φόβος ὁ κατά τῶν ἀγομένων ἀναιρεθήσεται. ἢν γὰρ ἅπτηται βλακευόντων, ἀντιβλέποντάς τε ἔξει καὶ προφέροντας τὸν τάπητα· τίς οὖν αὐτῷ δώσει τὸν ἄρ- τον; οὐδὲ γὰρ ἐπὶ τὴν τῶν ἐρίων ἐργασίαν τρέψεται, ἥν γε οὐκ οἶδε. λείπεται δὴ προσαιτεῖν μετά δακρύων. [*](3 ου Ι οὐ LK Mor | οὐ om IL sed in hoc ras 2 litt, Κ Mor | οὐ πείσεται in marg Μο, δέ in textu sed del | πείθειν Κ | δὲ om L sed in ras 1 litt, Κ | τῇδε om Μο 4 συμβουλεύσει Ρ sed ει in ras m 5 | τοὺς Ρ sed in ras m 5 et e corr τοῖς VaILKAthMo Mor 5 αὐτῶν ΜΙLΚΜο Mor αὐτοῦ Β | εἰκό- τως om LK | ὁ παιδαγωγὸς — 6 μὲν in marg Mo 2 6 ἐρᾶν μὲν τῶν ἐνταῦθα et ἄγειν Cobet Coll. 264 7 πρότερον L sed προτ in ras m 2 | ὑμετέροις CAPVaBM Mor 9 ὑμᾶς ὑπὲρ ἡμῶν scripsi auctore Re ἡμᾶς ὑπὲρ ὑμῶν libri edd 10 ἐᾶτε Cobet at cf. p. 197, 14 εἰπέ μοι | σκεψόμεθα Μο 11 ἀναρ- ριφθέντα PVaK et coni Cobet at cf. t. II 217, 15 12 ποιῶν ταὐτὸν ἔργον ILk 14 ὃν C | voce πεπαρώ[νηται des Α 15 ὅτι Κ 16 „malim παρὰ“ Re | ἀναιρεθήσεται scripsi ἀναι- ρήσεται libri edd 17 γε ILKMo 18 προφέροντες L sed ε (2) in α corr m 2, K | τί P 19 οὐ Μο)

38. Καὶ μὴν οἱ μὲν οὔπω πρὸς ῥώμην ἥκοντες λόγων εἰκότως ἂν βούλοιντο τοῖς τρόποις εὐδοκιμεῖν τούς τ’ ἐν τῇ δυνάμει ταύτῃ μὴ βλάβην ποιεῖν τῇ παρ’ ἐκείνης δόξῃ τὴν ἀπὸ τῆσδε τῆς κακίας. ἀλλὰ μηδὲ τοὺς ἡμῖν ἐχθρῶς . ἔχοντας φθόνῳ τοῦτο ποι- οῦντας εὐφραίνετε. οὖς ἀπήγγειλέ μοί τις τρυφᾶν ἐν τῇ μνήμη̣ τῇ περὶ τὸν τάπητα καὶ τὴν αἰτίαν ἄγειν ἐπ’ ἐμὲ καὶ ἡμερότητα τὴν ἐμήν. εἰ γὰρ ἐκεῖνος, φησίν, ἤ̣δει πικρῶς κολάζειν, οὐκ ἂν ταῦτα ἡμαρτάνετο. ἐγὼ δὲ ἥδιον ἐκ | λόγων [*](R III 271) ἂν παρεχοίμην εὐτάκτους τοὺς ὁμιλοῦντας ἢ γε] μετά μαστίγων καὶ διά τὸ αἰδεῖσθαι μᾶλλον ἢ διά τὸ πλήττεσθαι.

39. Ἴσως ἂν εἴποι τις ὑμῶν οὐκ ὀρθὴν εἶναι τὴν ἐπιτίμησιν κατὰ πάντων γενομένην οὐ πάντων ὄντων ἐν τῷ τάπητι. ἐγὼ δὲ μετά τῶν δεδρακότων ἀδικεῖν ἡγοῦμαι τοὺς οὐ κεκωλυκότας πολὺ πλείους ὄντας τῶν πεποιηκότων. ὁ γὰρ ἐξὸν ἐπισχεῖν οὐ βουληθεὶς [*](1 ὁτῳοῦν ex ὅτῳ οὑν p corr Ρ 2 καὶ inc Par 4 εἰ C ει I 6 τε ΒΜΙΚ 7 ἐκείνους Va | τῆσδε Ρ sed η in ras m 2 | τῆς om Κ 8 μὴ δέ PBMIParKMo | ἡμῖν scripsi e CPBMPar coll. l. 11 ὑμῖν reliqui libri edd | τοῦτο des Κ | τίς PBIMo 12 οὐδ’ Ι 14 ἥ γε ILAthMo edd Par γε cancellavi 15 ἣ Par | διατὸ bis I 17 εἴπῃ C | τίς Β | ὑμῖν Par 18 τούτων L sed πάν supra τού scr Ath | γινομένην ΒΜΙ 21 ὁ γὰρ — p. 200, 1 πράξεως citave- runt Plan fol. 103 v et Macar fol. 92 | ὁ γὰρ ἐξὸν] ἐπὶ πράγματος ὁ ἐξὸν Macar | οὐ reposui e CPVaBMIPar Ath Plan μή L sed inser m 2, Μο Macar edd)

40, Τῶν οὖν πεποιηκότων τῷ λόγῳ τὴν ἀνάγκην μᾶλλον νομιστέον τὸν λόγον ἢ τοῦ συγγεγραφότος. εὔχομαι δὲ τοῖς θεοῖς πεπλῆχθαί τε τὰς ψυχὰς ὑμῖν ὑπὸ τῶν εἰρημένων καὶ γενέσθαι καλλίους.