Oratio 54

ἔδειξε δὲ οἷς ἄφωνος τὸ λυπήσειν [*](R III 137) εἶπε. τήν τε γὰρ | δόσιν τῶν στατήρων ἐπῆγε τῷ ποιητῇ τῷ τὸν ἡμέτερον χορὸν διὰ τῶν ἐπῶν ὑβρικότι φέρων αὖ μετὰ τὸν τύραννον τὰ αὐτά καὶ ἐπὶ τούτοις ἄγε ᾔδει μάλιστα κακῶς ἀκούοντα τῶν ἐπῶν, ἐν τού- τοις αὐτὸν ἔφασκεν αὑτὸν νενικηκέναι βλέπων εἰς ἐμὲ μόνον ἐν τοσούτοις τοῖς παρακαθημένοις, προκαλού- μενος εἰς. ἔριν ὧς εὐθὺς καταπαλαίσων.

εἶθ’ ὁ πάνυ βούλεσθαι φήσας ὑπὲρ πολλῶν πραγμάτων εἰ- πεῖν τέ τι πρὸς ἐμέ καὶ ἀκοῦσαι παρόντος οὐδενός, ἐπειδήπερ ἀνέστην ὡς οἰχησόμενος, μόνον οὐκ ἐώθει καὶ σχήματι καὶ βλέμματι καὶ τοῖς ἐν τῷ τοιούτῳ ῥήμασι τὴν ἐν τῷ θοἰμάτιόν με πρὸς τὸ δέον | [*](R III 138) ἄγειν μέλλησιν τὴν μικράν μεγάλην ἡγούμενος. ἐμὲ μὲν οὖν ἡδέως εἶδεν ἀπιόντα, τοὺς δ’ έφ’ ἅπερ [*](3 cf. t. I 142,16 10 Maximum cf. t. III 161,2. ep. 765) [*](1 Δῖός, ὧνπερ Mor 2 ἀδικ εἰς cum ras 2 litt Α 3 οὔθ᾿ ἃ μείζω ἡμῖν Mor | ὅσα] οὐδ’ ἃ? | <οὐδὲ> 1 πρὸς Anim 4 ἀλλ ante εἷπε I et suprapos P 2 et coni Re Anim) [*](5 ἂν <εἶπεν>, 1 εἴπερ Re Anim 6 γέρων I 8 εἷπεν 9 τώ om Mor 12 αὐτὸν Mor αὐτῶν libri | αὐτὸν Re αὐτὸν libri Mor 17 μονονούκ libri sed in μόνον οὐκ corr P 2I, Re οὐκ or | εἰωθότι Mor 19 ῥήμασι Ρ sed σι in ras m 3 20 μέλλησιν Mor μελλήσειν libri)

22. Τῆς αὐτῆς δὲ κἀκεῖνο ψυχῆς. εἶπέ τις Ἰου- λιανόν, τῶν δὲ τὴν βαρεῖαν ὑποστάντων λειτουργίαν ἀνὴρ τὴν διὰ τῶν ἀρμάτων καὶ τὸν ἀγρὸν αὐτῷ τὸν μόνον ὄντα ἀπέδοτο καὶ κατέστησεν ἐν θρήνῳ τὸν πατέρα συνεχεῖ πάνυ | πρεσβύτην ἥκοντα δι᾿ ἐτῶν [*](R III 139) ἑκατόν, τοῦτον δὴ τὸν Ἰουλιανὸν ἐπειδή τις εἶπεν ὧς Λουκιανὸν κομίζειν τά δόξαντα τῷ δικάζοντι, δεσμω- τηρίῳ παρέδωκεν οὐκ εἰσκαλέσας, οὐκ ἐξετάσας τὴν αἰτίαν, οὐκ ἔλεγχον ἀναμείνας, οὐκ εἰς ἀπολογίαν ἐξουσίαν δούς, ἀλλ’ ἀρκεῖν νομίσας εἰπεῖν τινα τῶν ἐκείνῳ δυσμενῶν, ὡς ἀδικεῖ. εἶτα δήσας εἴα δεδέσθαι καὶ οὔτε τῆς ἡμέρας πολύ τι μέρος ἀναλωθὲν οὔτε προσιοῦσα ἡ νὺξ οὔτε λαβοῦσα τέλος οὐθ’ ἡμέρα προσ- τεθεῖσα δευτέρα τὸ κακὸν ἔστησε καὶ ταῦτα ἀνθρώ- που συνήθους αὐτῷ καὶ ἀνυπόπτου πολλὰ ἐπὶ πολλοῖς γράφοντος λῆξαι συμβουλεύοντος ὧν οὐδὲ ἄρξασθαι χρῆν.

τῷ μὲν οὖν δοκεῖν ἒν σῶμα ἠδικεῖτο, τῇ δ᾿ ἀληθείᾳ μετά τοῦ σώματος οἱ νόμοι. οἳ ταῖς μὲν αἰτίαις ἕπεσθαι τὴν κρίσιν ἀξιοῦσι, τῷ δὲ ἐλέγχῳ τὴν [*](2 cf. p. 73, 13 | Antiochiam; cf. t. 1 442, 3 4 cf. t. III 448, 16 6 cf. p. 90,17 8(1. 10 cf. or. LVI t. III 205 sq. R) [*](1 αὐτῷ βούλεται] „sine dubio transponenda βούλεται. αὐτῷ“ Re 3 τῶν bis Ρ 7 θρήνῳ scripsi e Ρ sed η m 2 θρόνῳ reliqui libri edd φόβῳ Cobet Mnem. III 246 (= Coll. 257) 10 τὰ δόξαντα scripsi coll. p. 82, 22 sq. ἀδοξία libri edd ἀδο- ξίαν coni Re ἃ ἔδοξε Cobet Coll. 1. 1. 11 εἰσκαλέσας Ρ sed ἕσας in ras m 2 | δέ τὴν Mor 13 ἀλλ᾿] οὐκ Mor προσ- ιοῦσα ἡ scripsi auctore Re ἡ προσιοῦσα libri edd 18 ἀνυπ- όπτον I sed ν (2) in ras m 3 20 τὸ I 22 δ’ edd | τὴν I sed τ in ras m 3)

καὶ τὸ μέτρον δὲ αὐτὸ τῆς τιμωρίας σκεψώμεθα. δεσμὸς ἣν ἡ τιμωρία καὶ ἴδει κείμενον ἐν μέσῳ τῶν τὰ δεινότατα εἰργασμένων ταῖς τε ἐξ αὐτῶν ὀσμαῖς ἀπόλλυσθαι καὶ τοῖς τῶν ἁλύσεων κτύ- ποις καὶ δακρύειν τε αὐτὸν καὶ παρά τῶν οἰκείων ἀκούειν ὑπὲρ τῶν τῆς γυναικὸς οἰμωγῶν. βοὴ γὰρ [*](R III 141) οὐκ ἂν ἤρκεσεν οὐδὲ ἀπειλὴ καὶ τὸ | μὴ εἰσίτω τῆς βουλῆς εἰσιούσης. οἶδα δὲ ἔγωγε καὶ τὴν εἰς ἀργύριον ζημίαν ἧττον εἰς λύπην δεσμοῦ κεκριμένην παρά τοῖς εὑ φρονοῦσιν.

ἀλλὰ πάντως ἔδει δεθῆναι. καλῶς, ἀλλά μίαν ὥραν ἢ δύο ἢ, εἰ βούλει γε, δὶς τοσοῦτον, ὅπερ ἐπὶ τῶν ἔμπροσθεν χρόνων, εἴ που συμβαίη παθεῖν τινα τῶν πολιτευομένων, καὶ μακρόν γε τὸ τοσοῦτον ἐδόκει, τὰ πολλὰ δὲ πρὸ τῶν δεσμῶν αἰ λύσεις τῶν κωλυόντων φθανόντων τὰς εἰς τὴν εἰρκτὴν εἰσόδους.

26. Καὶ τουτὶ μὲν ἐπ’ ἀδικήμασιν, ἐνταῦθα δὲ τὶ ἂν εὕροι τις; οὐδέν. εἰ γὰρ δὴ τὰ μάλιστα τῶν ἐν τῷ δικαστηρίῳ ῥηθέντων ἤ πραχθέντων μηνυτὴς οὗτος [*](2 δ’ Re 3 τῶν δέ οὐκ εἰρημένων Mor 4 παρὼν scripsi παρ’ αὐτὸν libri Re qui παρὰ τοῦ; (a quonam?) coni παρ’ αὐτῶν Mor 5 ἐξελήλεκτο C Mor 7 τὸν τά δεινότερα εἰργασμένον Mor 8 ὀσμαῖς voce rursus inc Par fol. 17 | ἀπόλ- λυσθαι Ρ sed ο in ras m 2 | ἁλύσεων C cf. t. III 361, 16 9 οἰκετῶν coni Re Anim 11 ἤρκεσεν οὐδέ ἀπειλὴ scripsi ἤρκεσεν, ἀπειλὴ δὲ libri edd 12 δ’ Re | ἐγὼ Par Mor 15 δοθῆναι CAP sed in hoc ο in ε corr m 3, Ι sed ε supra ο scr) [*](18 τὸ inserui ex I et suprapos P 2 om reliqui libri edd 20 εἰρκτὴν IPar Mor 21 τοῦτο Par Mor)

καὶ ταῦτα ἐποίει καὶ παρέβαινε τοὺς νόμους οὐχ ὧς πονη- ρὸν μισῶν ἐκεῖνον οὐδ’ ὧς σκαιὸν εἰς τὰ δικαστήρια οὐδ᾿ ὡς εἰς αὐτὸν κακόν, ἀλλ’ ὧς εἰς ἐμὲ χρηστὸν καὶ νικῶντα τὴν τῶν οἰκετῶν θεραπείαν.

| δι᾿ [*](R III 143) ἢν, εἰ καὶ μὴ λίαν ἣν ἄμεμπτος, παρά γε τούτου τυγ- χάνειν ἣν δίκαιος ἐπιεικείας. ᾔδει γὰρ αὐτὸν συνόντα τε ἐμοὶ καὶ προνοίας ἀξιούμενον. καὶ ἣν καὶ τῶν εὖ τι πεποιηκότων αὐτόν, ὥστε μηδ᾿ εἰς ἄγνοιαν τῆς οὔσης αὐτῷ πρός με συνηθείας ἀναχωρεῖν. αὐτὸς γὰρ ἣν ὁ πρὶν ὑβρίζειν ἐμὲ τῆς βοηθείας ἢν ἐβοήθησεν αὐτῷ τὴν πρὸς ἐμὲ χάριν αἰτιώμενος, οὐ πρὸς ἕτερον, ἀλλὰ πρὸς αὐτὸν ἐμὲ ταῦτα λέγων.

29. Καὶ μὴν καὶ Καλλίμαχον ἐν μὲν ταύτῃ | ζῶντα τῇ βουλῇ, παρενοχλούμενον δὲ ὑπὸ τῆς [*](R III 144) σεμνοτέρας, δεόμενον δὲ μὴ τοῦτο πάσχειν, οὐδὲ γὰρ τὸν νόμον κελεύειν, κύριος ὢν δι᾿ ἐπιστολῆς παῦσαι τὴν ἀδικίαν οὐκ ἐβουλήθη διά τὸ λίαν ἐμὲ βούλεσθαι. ἔστι γὰρ ὁ Καλλίμαχος οὗτος τῶν ἡμῖν τε πεπλησια- κότων καὶ πρὸς τῷ δύνασθαι λέγειν κατὰ τὸν τρόπον [*](2 cf. t. III 248, 20 3 cf. t. I 137, 17 17 cf. Dem. p. 242,16 | cf. t. III p. 305 not. 4) [*](2 ὃ Par | σιγᾶσθαι Mor | ἀλλ’ ἃ Re ἀλλὰ libri Mor 3 ᾀδόντων scripsi auctore Cobeto Misc. 163 διδόντων libri edd | τὰς στοὰς Par Mor 5 σκαιὸν scripsi ἐκεῖνον libri edd ἀσεβοῦντα coni Re | τά om Mor 8 τοῦτον Par Mor 9 δικαίως Par Mor 11 τι om Par Mor | μὴ δ’ APIPar Mor | εἷναι ἄγνοιαν ἄγνοιαν inserendum videtur 12 ἀναχωρεῖν — 18 βοηθείας om Par Mor 13 ἐβοήθει Par Mor 18 δὲ τοῦ μὴ Par Mor 21 ἔστιν CA | τῶυ om Par Mor) [*](22 τὸ Par Mor)

30. Καὶ τί ἂν δέοι περὶ ταῦτα διατρίβειν; ἀλλὰ προσέπεσε μὲν ἡ περὶ τὰ ἄρθρα μοι νόσος καὶ φλέβα ἐτμήθην καὶ ὕπνος οὐδαμοῦ, κακὸν οὐκ ἔλαττον τῆς νόσου. καὶ τοῦτο αὐτὸς οὐκ ἠγνόει. πῶς γὰρ ὄντος τε αὐτῷ παρ’ ἐμοὶ κατὰ τοὺς λόγους υἱέος καὶ πολλῆς ἀνάγκης οὔσης ἐκείνῳ φράζειν πρὸς τοῦτον ἄττα πρα- χθείη καθ’ ἑκάστην ἡμέραν; οὐκοῦν ὁ μὲν εἶπεν ἂν τὴν τοῦ μηδὲν λαβεῖν αἰτίαν, ὁ δὲ ἤκουσε.