Oratio 54

Libanius

Libanius, Oratio 54, Libanii Opera, Vol IV, Orationes LI-LXIV, Teubner, Foerster, 1908

72
[*](R III 125)

. . . . . . . . ἐπειδὴ περὶ τούτων οὐ κακῶς, ὥς γε ἐμαυτὸν πείθω, διελέχθην, φέρε κἀν τοῖς ἄλλοις οἷός τις εἰς ἐμὲ γεγένηται διέλθω καὶ πείσω τοὺς βελ- [*](R III 126) τούτους τούτους συνδίκους | ὄντας γέ μοι φίλους, ὧς παρεώραμαι μᾶλλον ἢ τοῦτο πεποίηκα.

2. Μικρὸν δὲ ἀναλήψομαι. τὰ μὲν τοῦ παντὸς οὐ λέγω χρόνου, τὰ δ’ ἐν τῷ περὶ τῆς βασιλείου π·ροσ- όδου δεξαμένῳ φροντίδας. ἐν τοίνυν τούτῳ τὰς μὲν νύκτας ἐκείνοις οὗτος προσέκειτο, τὴν δ’ ἡμέραν εἰς ταὐτόν τε καὶ τὴν ἐμὴν συνουσίαν ἔτεμνεν. ἔστι δ’

  • C = codex Chisianus
  • Α = MOnacensis gr. 483 (Augustanus)
  • Ρ = Palatinus gr. 282
  • I = Marcianus append. XCI 2
  • Par = Parisinus gr. 3016
  • [*](11 cf. 1 1 199,4) [*](1 νζ ante πρὸς A, post τιμῶν C 2 in cuius margine ξη΄ in ras m 2 λόγος κδ΄ in marg I sed δ΄ in ras m 3 initium ora- tionis, ut iam Re Anim animadvertit, periit 3 γ’ Par Re | διειλέχθην CAPI cf. ad t. III 221,3 4 τ᾿ Par Mor | διελθὼν. ἐπειδάν τούς Mor 5 τούτους] τούς Par Mor 6 μᾶλλον des fol. 16 in Par Post quod perierunt tria folia quibus con- tinebantur quae sequuntur usque ad ἐξ αὐτῶν p. 82, 7 8 παρὰ? 9 δεξαμένῳ scripsi auctore Re δεξάμενα libri edd)
    73
    ὅτε καὶ πλέον ἔνεμε τούτῳ λόγους τε ποιῶν καὶ συν- τιθεὶς καὶ κριτὴν ἐμὲ ποιούμενος καὶ ἐπαινούμενος. καὶ γὰρ ἐπῄνουν, ὅπως ἡδίων ἀπέρχοιτο μᾶλλον ἢ λυπούμενος. ᾤμην γὰρ αὐτὸν ἐκ τοῦ τοιοῦδε πρός τι προβήσεσθαι κάλλιον.

    ὁ δ’ ἀντὶ τούτων φιλῶν μοι τὰ γόνατα καὶ τὸν υἱὸν εὐχόμενος ἐπιδεῖν ἐν ἐμοῖς ὁμιληταῖς καὶ λέγων, ὡς, εἰ τῆσδε λάβοιτο τῆς ἀρχῆς ἢν ἔχει, καὶ γὰρ ὑπῆσαν ἐλπίδες ἐκ τῶν παρ’ αὐτοῦ δεδομένων τοῖς εἰδόσι λαμβάνειν, λέγων οὖν ὐπερ- βολὰς τιμῶν αἷς εἰς ἐμὲ χρήσεται καὶ μικρὰ πάντα ἀποφανεῖν τὰ πρόσθεν | καὶ τοὺς πρότερον ἄρξαν- [*](R III 127) τὰς τοῦ τιμᾶν σοφιστὴν ἂν ἐπιστήμονας, τί γενόμενος ἐπὶ τῆς ἀρχῆς ἐποίησεν;

    ἐν μὲν Φοινίκῃ πρὸς Ὀλύμπιον καθ’ ἑκάστην ἡμέραν πολὺ τοῦτο ἣν· ἆρά ποτε τὸν ἄνδρα ἐκεῖνον ὄψομαι; ἆρ’ ἐρῶ τι πρὸς αὐτόν; ἆρ’ ἀκούσομαι φθεγγομένου; μικρὰ μὲν οἴκοι διατρίψει, τὰ πολλὰ δὲ ἐμοὶ συνέσται τοῦτο ἐμοῦ πείθοντος ἢ καὶ βιαζομένου. καὶ ἣν οὐδὲν ἐν τῷ στόματι τοσοῦτον ὁπόσον ἐγώ. καὶ ταῦτα ἐπανήκων ἤγγελλεν Ὀλύμπιος. ὃ καὶ πολλοὺς ἐποίησεν ὧς ἐμὲ βαδίζειν, ὅπως, εἴ τι τῆς ἀρχῆς ὕστε- ρον δέοιντο, δι᾿ ἐμὲ τούτου τυγχάνοιεν ἔχοντες τῶν [*](1 cf. t. I 198,19 sq. 11 cf. p. 76, 1 sq.; t. I 199,1 sq. 14 cf. p. 79,17; t. I 200,8; Sievers p. 286) [*](5 προσβήσεσθαι CA sed in hoc σ eras | ὃ Α ὁ Ρ sed ΄ add m 2 8 αὐτῷ Mor 10 καὶ foramine abreptum C, in ras P 2 inser A f om Mor 11 ἀποφανεῖν Ρ sed ν (2) add m 2 ἀποφαίνειν CA sed in hoc in ἀποφανεῖ corr f, Mor | πρόσθε CA sed in hoc v add f cf. t. III 376,6 12 γενόμενος Mor sed γρ γινόμενος in marg 15 τι C sed i in ras m 2 τί A sed suprapos f, PI 17 ταπολλὰ I | δ᾿ Re 21 εἰς Mor) [*](22 ἔρι P sed οῦ σθπρα ἑ pos m 2 ἐμοῦ Mor | τοῦτο Α sed in τούτου corr, Μοr)

    74
    εἰς ἐμὲ γεγενημένων αὐτοῖς ἀναμιμνήσκειν.

    καὶ προσδοκίας οὔσης ἐμὲ κεκλήσεσθαι πὰρ αὐτοῦ διά τῶν ἡμεροδρόμων ἀλλήλοις ἀπαντώντων, <τῶν> ἡκόντων, τῶν> 1 δὲ ἀναστρεφόντων καὶ ῥήματα ρωθεν εἰς ἑκατέρους φερόντων αἰ μέν ἐλπίδες αὗται, κέκλημαι δὲ δι’ οὐδενὸς εἰς τήνδε τὴν ἡμέραν ἡμερο- δρόμου οὔτε ἀρχομένης ἡμέρας οὔτε μεσούσης, οὐ δείλης ὀψί·ας, οὐ περὶ λύχνων ἁφάς.

    οὐδ’ ἀναλώ- [*](R III 128) σαμεν μέρος τι τῆς νυκτὸς | εἰς λόγους, οὐ σπου- δαίους, οὐ παιδιάν ἔχοντας. ἀλλὰ ταῦτα μὲν πρὸς τὸν δεῖνα καὶ τὸν δεῖνα καθ’ ἑκάστην ἡμέραν. κἂν πολλάκις ἐπεισέλθωσι τὰ αὐτοῦ δρῶντος, τὰ μὲν εὐ- θὺς ἔρριπται καὶ κεῖται χαμαί, οἱ δέ ἐμπιμπλᾶσιν αὐτῷ τά ὧτα λόγων ἀδίκων κατὰ μὲν τῶν παροξὐνον- τες, ἐπιεικῶν ἀνθρώπων, εὔνουν δὲ ποιοῦντες τοῖς ὀφείλουσι δίκας.

    7. Τὸ δὲ μέγιστον, ἐν ᾧ μάλιστ’ ἄν τις κατίδοι τὴν ὕβριν, ἔστι μοι παῖς αἰσχυνόμενος καὶ τοῦτ’ ἐκ [*](7 Cf. t. I 490,3 8 Her. VII 215 18 Cimon cf. p. 77, 16; 78,10; ep. 878) [*](3 ἀλλήλοις punctis del A f om PI | ἀπαντώντων scripsi auctoribus Re et Cobeto Coll. 267 ἀπάντων libri edd | τῶν μέν ἡκόντων, τῶν inserui τοῖς ἥκουσι inser coni Re καὶ τῶν μέν ἰὀν- των, τῶν Cobet Coll. 267 4 δέ] τῶν coni Re | καὶ om Mor 5 ἑκατέρας Ρ 6 κεκλημένος Mor | τήνδε A 7 οὐ] οὔτε Mor 8 αὐγάς Mor sed γρ ἁφάς in marg | ἀναλώσαμεν reposui 6 libris at ἀνάλώσαμεν Α ἀνηλώσαμεν edd cf. t. III 24,3; 170,3) [*](9 τί I 10 παιδιάν Α sed γρ παιδείαν in marg, e παιδείαν corr p 2 παιδείαν Mor 12 αὐτοῦ Re αὐτοῦ Mor qui τὰ αὐτὰ δρῶντες coni αὐτὰ libri 13 δ’ edd | ἐμπιμπλᾶσιν reposui ex AP ἐμπιπλᾶσιν reliqui libri edd cf. ad t. III 384,28) [*](15 ἐπιεικῶν ἀνθρώπων ante παροξύνοντες Mor at cf. p. 85, 22 17 μάλιστα ἄν τις κατίδῃ τῶν ὕβριν Mor)

    75
    τοῦ συνδικεῖν οὐκ ἀπολωλεκώς, ἀλλ’ οὐ κακ·ὸς μέν εἰπεῖν, ἧττον δὲ ἔχων τῶν τοῦτο οὐκ εἰδότων. τοῦτον οὗτος καὶ ᾔδει καὶ ἐπῄνει καὶ λαμπρὸν ὑπισχνεῖτο ποιήσειν, εἰ τοῦτον παραλάβοι τὸν θρόνον. ἡγούμεθ’ οὖν αὐτόν, ἐπειδὴ παρέλαβεν, ἐμπεδώσειν τε τὰς ὐπο- σχέσεις καὶ καλέσειν εὐθέως καὶ δώσειν ἐξουσίαν εἰσ- όδων καὶ τὸν κορυφαῖον τῆς στρατιᾶς κελεύσειν τοῦ- τον δάεσθαι καὶ πρὸς ἅπαντας ἐρεῖν τοὺς ῥήτορας, ὅτι βούλοιτ’ ἂν | ἕκαστον ὅ τι δύναιτο συμπράτ- [*](R III 129) τειν καὶ τοῦτο σφίσιν ἐν ἁμίλλῃ γενέσθαι.

    ὁ δ’ οὐδὲν τοιοῦτον, οὔτε μεῖζον οὔτε ἔλαττον. καίτοι χρῆν ἐπιστέλλοντά τε αὐτὸν πρὸς ἐμέ θεῖναί που τῆς ἐπιστολῆς τὸν ἄνθρωπον ἤ, εἰ μὴ τοῦτο, μετ’ ἐκείνην κελεῦσαι προσειπεῖν οὐ φανέντα τε ἐν τοῖς ἀπηντηκόσι ζητῆσαι πάλιν τε ἐν ταῖς δίκαις οὐ φανέντα ζητῆσαι. ἢ πολλῆς ἣν πραγματεί·ας ποῦ δὲ ὁ δεῖνα; εἰπεῖν; ἀλλ’ οὐδέ πρὸς αὐτὸν ἐμὲ μετὰ ταῦτα ῥῆμα τοιοῦτον οὐδέν.

    ἐγὼ δὲ ἠξίουν καὶ πάντων ἀκουόντων εἴσω τε κεκλῆσθαι τὸν ἐξ ἐμοῦ καὶ εἰσελθόντα γε δευτέρᾳ κλήσει τῇ δι᾿ αὐτοῦ πλησίον αὐτῷ γενέσθαι καὶ συνα- ριστῆσαί τε καὶ συνδειπνῆσαι. οὐ γὰρ δὴ τοῦ πάντας ἑστιᾶν τοὺς συνδίκους ταῦτ’ ἂν εἶχεν | ἀνάγκην [*](R III 130) [*](16 Dem. p. 101,22) [*](1 κακὸς Ρ sed ὁ in ras m 4 2 δ’ Re 6/7 συνόδων Mor 8 δέχεσθαι scripsi auctore Cobeto Coll. 267 ἀνέχεσθαι libri edd 9 ὁ τι βούλοιντ’ ἂν ἕκαστοι Μορ σεδ γρ ἕκαστον in marg | βούλοιτ᾿ Ι sed λ in ras m 3 | ὅτι I 10 ἁμίλλαις Μοι sed γρ ἀμύναις in marg | ὃ δ’ Α ὅδ᾿ Ρ sed ΄ in ras m 2 I Mor ὁδ᾿ Re 11 οὐτ’ Re 15 πάλιν—ζητῆσαι om CAPI) [*](16 πολλῆς ἂν πραγματείας Mor | δ᾿ Re 19 τε scripsi actore Re γε libri edd 21 τε scripsi γε libri edd) [*](22 τοὺς om Mor | τοῦτ’ Mor | ἀνάγκη Mor)

    76
    οὐ τῆς ἐκείνου τέχνης, τῆς δὲ πρὸς ἐμὲ τοῦ τιμήσειν εἰπόντος οἷς οὐκ ἄλλος ἐπαγγελίας τοῦτο πεποιηκυίας, ὥστε μὴ εἶναι μηδενὶ θαυμάζειν, εἰ παρὰ μηδενὸς ἄλλου γε ταῦτα ἀξιώσας ἔχειν νῦν ἠξίουν.

    10. Καίτοι, φησί, πέμψας ἠρόμην, ὅτῳ κωλύ- οιτο μὴ ποιεῖν τὸ τοῦ συνδίκου. οὐκ αὐτός γε ἔπεμψας. πόθεν; οὐδ’ εἶχες ἐν τῇ ψυχῇ τοὔνομα οὐδὲ σὸν ἣν τὸ μὴ σόν. πῶς γὰρ σὸν ὃ μηδ’ ἐνεθυμήθης; δῆλον δὲ ἐκεῖθεν· ἤδη διὰ πολλῶν ἥκων ἡμερῶν καὶ δικῶν καὶ πραγμάτων οὐκ ἤρου ταῦτα τὸν οὐ φαινό- [*](R III 131) μένον ἀφεὶς ἠρωτηκέναι, ἀλλά | τις ἀνὴρ τὸν διδάσκαλον αἰσχυνόμενος οἷς ἡμάρτανες εἶπεν ὡς δεῖ πέμπειν καὶ ταῦτα πυνθάνεσθαι, καὶ ὧς οὐκ ἄπεισι παρὰ σοῦ μὴ τοῦτο ποιήσαντος. ἔπεμπες οὑν οὐχ ἡδέως, τοῦτο δὲ τὸ τῶν ἠναγκασμένων.

    ὡς δὴ ταῦθ’ οὕτω, σὺ κατά σαυτοῦ μάρτυς. ὧς γάρ οὐχ ὑπήκουσεν ἔχων μέν τινα καὶ παρὰ τοῦ σώματος πρό- φασιν, τὸ πλέον δὲ ἀθυμίας ποιούσης, οὐκ ἂν εἰπεῖν ἔχοις δευτέραν ἐρώτησιν ὑπὲρ τῶν αὐτῶν δι’ ἀνθρώ- που δευτέρου.

    12. Καίτοι, φησί, καὶ διὰ γραμμάτων ἐκά- [*](2 cf. p. 73,11) [*](1 σὲ Mor 3 μηδενός· ἀλλ᾿ οὕ γε ταῦτα ἀξίως Mor 8 μὴ δ’ API 9 δ’ Re 11 ἐρηροτηκέναι CA Re ἐρηρωτη- κέναι ΡΙ | τὸν διδάσκαλον Re τῶν διδασκάλων libri Mor) [*](12 ἡμάρτανεν Mor | δὴ Mor 14 ἔπεμπες Ρ σεδ πες ία ras m 5 | οὐχ ἡδέως Ρ sed η in ras m 3 et ε in ras m 5) [*](16 δέ scripsi δὴ libri sed ε σθπρα η σψρ p 2, Re ἐπειδὴ Mor sed γρ δὴ in marg 16 ταῦτα Mor | οὐτῶ, σύ om Mor lacuna indicata 18 ἀθυμίαν Mor 19 ἕλοι Mor 21 καὶ om CAPI)

    77
    λοῦν προσείων, ὥσπερ τινὰ θαλλόν, τὸ διὰ τῶν δικῶν χρυσίον καὶ ἅμα ἐρωτῶν, εἰ πλέον ἄλλοθεν παραπεσὸν | ὑπεροφθῆναι τὸν [*](R III 132) ἐντεῦθεν μισθὸν αἴτιον γεγένηται. τὸν αὐτὸν τοίνυν ἔχω λόγον κἀνταῦθα μετὰ τῆς ἴσης ἰσχύος τὸν ἔλεγχον φέροντα. οὐδὲ γάρ ταυτὶ γράμματα τοῦ πέμ- ψαντος ἣν, ἀλλὰ τοῦ πέμψαι πείσαντος.

    τίς δ’ οὗτος ἣν; Ἡράκλειος ἣν ὁ ῥήτωρ γήμας μὲν ἐκ τοῦ ’κείνου γένους, ὁρῶν δὲ ἡμᾶς ἀμελουμένους, τὴν δ’ ἀμέλειαν ἐν ἀδοξίᾳ τὸν ἀμελοῦντα καθιστᾶσαν. δια- λεχθεὶς τοίνυν τινὶ τῶν ἔνδον καὶ τὸ πλῆθος εἰπὼν τῶν τὸ πρᾶγμα αἰτιωμένων καὶ ὡς οὐκ εἴη λόγος αὐτῷ πρὸς τοὺς ἐγκαλοῦντας, ἐξέβαλεν ἐξ αὐτοῦ τὰ μικρὰ ταῦτα ῥήματα.

    καὶ τἀπὶ τούτοις πάλιν πιστοῦταί μοι τὸ ῥηθέν, ὡς ἄρα ἣν ὁ γράψας Ἡρά- κλειος. οὐχ ὑπακούσαντος γάρ τοῦ Κίμωνος δυνη- θέντος μαθεῖν ὅπως τοῦτο ἐπράχθη, οὔτε λύπην οὔτε ὀργὴν ἔδειξεν οὔτε ὡς οὐκ ἀνέξεται πεπλασμένης νόσου. χρῆν δὲ καλεῖν τε ἰατροὺς | καὶ πέμπειν [*](R III 133) ὧς τὸν ἄνδρα καὶ ζητεῖν, εἴθ’ ἑκὼν εἴτ᾿ ἄκων ἀπέστη [*](1 Plat. Phaedr. p. 230 D 3 Plat. Leg. III p. 686 D. Eur. Or. 1173 8 cf. t. III 51, 3; 52, 14 15 cf. t. III 384,4 R) [*](1 προσείων ἀντὶ τοῦ ἔμπροσθεν σείων Α ἡ πρὸ τὸ ἔμ- προσθεν κατά τόπον ἡ μεταφορὰ ἀπὸ τῶν προερχομένων καὶ δεικνύντων θαλλὸν τοῖς προβάτοις, ἴνα προθύμως ἀκολουθοῖεν P 4 cf. Plat. l. l.) [*](1 θαλόν I 5 λόγον ἔχω I 6 ταυτὶ om Mor 7 δέ Re 8 τοὺ Ρ sed ~ sed m 2 et ᾿ supra υ eras 9 κείνου reliqui libri edd 11 τινὶ om CA 13 ἐξέβαλεν reposui e libris ἐξέβαλλεν edd 14 τἀπὶ reposui e libris sed ᾿ in ras P 2 τὰ ἐπὶ edd 18 οὔτε inserui οὔτ᾿ Mor οὔθ᾿ Re om libri | ὡς om Mor)

    78
    τῶν δικῶν. καλὸν δὲ ἦν, οἶμαι, καὶ καταβοῆσαι καὶ ἀπειλῆσαι καὶ πληγῶν ἐγγύς. ἀπειλήσας γὰρ ἑκάστῳ ὁ φίλος ἐδείκνυτ’ ἂν καὶ ὁ δείσας ἐξ αὐτῶν τούτων κἄν ἔχαιρε τὴν εὔνοιαν τοῦ δικάζοντος θεώμενος ἐν οἷς ἐθορυβήθη. ἀλλ᾿, οἶμαι, καλῶν εὔχετο μάταιον γενέσθαι τὴν κλῆσιν καὶ τοὺς ἀπεσταλμένους ἀπρά- κτους ἐπανελθεῖν, ὅπως τῷ μὲν καλεῖν χρηστὸς εἶναι δοκοῖ, κερδαίνοι αἶνοι δὲ καὶ διὰ τῶν δευτέρων οὐχ ὁρῶν ὃν οὐδὲ ἐβούλετο.

    ἔτι τοίνυν ἐν εἰσφορῶν μνήμη τοῦ διακόνου φήσαντος ὀφείλειν τι Κίμωνα ψευσα- μένου, ἔκειτο γάρ, εἰπόντος δ’ οὖν τοὔνομα καὶ γενο- μένης τοιαύτης ἀνάγκης εἰς τὸ ποῦ δὲ οὗτος; εἰ- [*](R III 134) πεῖν, | πῶς δ’ οὐκ ἀμύνει δικαζομένοις; οὐδενὸς αὐτὸν ἀξιώσας ῥήματος ἐφ’ ἕτερον ᾤχετο. οὕτω σφόδρα ἐσκόπει, τί ἄν μοι ποιῶν χαρίσαιτο.

    16. Καὶ τί δεῖ θαυμάζειν, εἰ ἐν εἰσφορῶν λόγῳ ταῦτα πεπόνθαμεν; χθὲς γὰρ ἔχειν μοι χάριν ὑπὲρ τοῦ παιδὸς λέγων ὧς ἐν οὐ πολλαῖς ἡμέραις πολύ προσλαβόντος . . . . . οὐδ᾿ ἐν τῷ αὐτοῦ παιδὶ τὸν ἐμὸν [*](11 cf. Ar. Ran. 624) [*](2 πληγῶν ἐγγύς] „malim existimare deesse ἄγειν vel ἰέναι“ Re | „fortasse ἠπείλησας γὰρ ἐπ’ ἀγαθῷ, καὶ ὁ φίλος ἐδείκνυτ᾿ ἂν καὶ ἐθάρρησεν ὁ δείσας ἐξ αὐτῶν τούτων“ Re Anim | „malim ἑκάστοτέ“ Re num ὁ ἀπειλήσας γὰρ ἑκάστῳ φίλος ἐδείκνυτ᾿ ?) [*](3 „ὁ (2) malim “ Re | δείσας scripsi cum Re Anim δήσας libri at ει supra η scr p 4, edd 4 κἂν scripsi καὶ libri edd | τοῦ Ρ sed ῦ in ras m 2 5 εὔχαιτο CA Mor) [*](8 δοκοῖ, κερδαίνοι reposui e libris δοκῆ, κερδαίνῃ edd 10 τί I | ψευσαμένου] „addi velim μὲν“ Re 11 γάρ Mor sed γρ χάρις in marg 19 post προσλαβόντος lacunam indicavi fortasse explendam verbis ἀποδοῦναι οὐκ ἠξίωσεν | οὐδέν Mor sed οὐδ’ ἐν coni | αὐτοῦ scripsi auctore Re, ut ex αὐτῶ correxit P 4 αὐτῷ reliqui libri edd | ἐμὸν ἰδεῖν] „videtur ᾤετο aut simile quid interponendum aut certe deest in hac regione aliquid, unde ἰδεῖν 1 aptum sit“)

    79
    ἰδεῖν οὐδ’ ἐν τοῖς ἐκείνῳ παρ’ ἐμοῦ γενομένοις τὸ μηδέν τούτῳ παρ’ ἑαυτοῦ, δίκαιον εἶναι νομίζων τὰ αὐτοῦ ἐν τοῖς ἐμοῖς γίνεσθαι κρείττω, τὰ δὲ τοῖς αὑτοῦ χείρω.

    πρὸς τοσοῦτον ἡμῖν ἤκει δικαι- οσύνης ὁ δικαστής. | ὃς οὐδὲ ἐκεῖνο δύναιτ’ ἂν [*](R III 186) εἰπεῖν· ἔχεις, ἄνθρωπε, μισθὸν τῶν ὑπὲρ τῶν λόγων πόνων εἰς μὲν τὴν χεῖρά σοι θέντος τοῦ παιδὸς στατῆρας, πρὸς δὲ τοῖς ποσὶν ἄργυρον τοῦ παιδαγωγοῦ. καίτοι μυρίους διδασκάλους παρὰ πολλῶν ἀρχόντων ὑπὲρ υἱέων μισθὸν ἴσμεν λαβόντας μεθ’ ἡδονῆς τῆς τῶν διδόντων εὐξαμένων, ὧς εἰκός, ἐν ἱεροῖς πολλάκις ἐλθεῖν ἐκεῖνον τὸν χρόνον ὃς αὐ- τοῖς τοῦτο ποιήσει τὸ ἀνάλωμα. ὁ δέ ἀντὶ τοῦ καὶ φεύγοντα τὸ λαβεῖν ἀναγκάσαι λαβεῖν . . . . . . ἀξιῶν καὶ τοῦτο τῆς ἀρχῆς ἀπολαύειν.

    18. Ἀλλ’ εἰ καὶ μὴ χρυσὸν μηδ’ ἄργυρον, τῶν ἐν τῇ γῇ τῇ Τυρίων τρυγωμένων ἔπεμψέ τι καὶ τούτῳ με ἐδουλώσατο; ἀλλ’ οὐδὲ κοτύλην οὔτ᾿ οἴνου οὔτ’ ἐλαίου. οὐκ ἂν οὖν εἰς τὸ μηκέτι ὀφείλειν | μοι [*](R III 186) τῷ δεδωκέναι μισθὸν καταφεύγοι.

    19. Ἀλλ’ ἔστι τὸ ὅλον μῖσος παλαιὸν τὸν μὲν ἄλλον χρόνον κρυπτόμενον, ἐν δὲ τῷ τῆς ἀρχῆς ἐκφανέν. [*](1 γενομένοις] „videtur rursus ἀνεμνήσθη aut simile quid deesse“ 1 Re 2 τοῦτο I 3 αὐτοῦ reposui ex ΑΡΙ αὐτοῦ edd | γίγνεσθαι edd | τα Ρ | τά δέ] „sine dubio leg. τά δ’ ἐμὰ“ Re) [*](4 αὐτοῦ Ι 5 οὐδ’ edd 12 αὐτὸς ΡΙ | αὐτοῖς τοῦτο] „videtur interponendum ἀναγκαὶον“ Re 14 φεύγοντα scripsi φεύγοντας libri edd | τό om I | post λαβεῖν lacunam indicavi auctore Re („videtur 1 μηδὲν δίδωσιν aut tale quid deesse“) 1 | coni Re Anim et Sintenis 15 ἀπολάβειν C 16 μὴ δ᾿ AP μὴ δέ I μηδέ Mor | τὸν Mor 17 Τρυχομένων MOr sed γρ Τρυχομίων in marg | τοῦτο I MOr 19 ἐλαίου. οὐκ ἂν οὖν Re ἐλαίου κανοῦν· libri Mor 20 τὸ Mor)

    80
    ἢ πόθεν οὐκ ἐπετίμησεν οὐκ ἰόντι παρ’ αὐτὸν δι ὅσωνπερ παρά τοὺς ἄλλους ἡμερῶν οὐδ’ εἶπεν· ἀδι- κεῖς οὐ θαμίζων ἡμῖν, ἀλλὰ ποιῶν ὅσα πρὸς τοὺς οὐδὲν ἐοικότας μοι τά γε πρὸς σέ; εἷπε μέν τοιοῦτον οὐδέν, ἡδέως δ’ ἄν, εἴπερ ἐξῆν, ὅτι σοι βέλτιον, ὦ γέρον, οἴκοι μένειν ἢ τοιαῦτα κινεῖσθαι.

    ἔδειξε δὲ οἷς ἄφωνος τὸ λυπήσειν [*](R III 137) εἶπε. τήν τε γὰρ | δόσιν τῶν στατήρων ἐπῆγε τῷ ποιητῇ τῷ τὸν ἡμέτερον χορὸν διὰ τῶν ἐπῶν ὑβρικότι φέρων αὖ μετὰ τὸν τύραννον τὰ αὐτά καὶ ἐπὶ τούτοις ἄγε ᾔδει μάλιστα κακῶς ἀκούοντα τῶν ἐπῶν, ἐν τού- τοις αὐτὸν ἔφασκεν αὑτὸν νενικηκέναι βλέπων εἰς ἐμὲ μόνον ἐν τοσούτοις τοῖς παρακαθημένοις, προκαλού- μενος εἰς. ἔριν ὧς εὐθὺς καταπαλαίσων.

    εἶθ’ ὁ πάνυ βούλεσθαι φήσας ὑπὲρ πολλῶν πραγμάτων εἰ- πεῖν τέ τι πρὸς ἐμέ καὶ ἀκοῦσαι παρόντος οὐδενός, ἐπειδήπερ ἀνέστην ὡς οἰχησόμενος, μόνον οὐκ ἐώθει καὶ σχήματι καὶ βλέμματι καὶ τοῖς ἐν τῷ τοιούτῳ ῥήμασι τὴν ἐν τῷ θοἰμάτιόν με πρὸς τὸ δέον | [*](R III 138) ἄγειν μέλλησιν τὴν μικράν μεγάλην ἡγούμενος. ἐμὲ μὲν οὖν ἡδέως εἶδεν ἀπιόντα, τοὺς δ’ έφ’ ἅπερ [*](3 cf. t. I 142,16 10 Maximum cf. t. III 161,2. ep. 765) [*](1 Δῖός, ὧνπερ Mor 2 ἀδικ εἰς cum ras 2 litt Α 3 οὔθ᾿ ἃ μείζω ἡμῖν Mor | ὅσα] οὐδ’ ἃ? | <οὐδὲ> 1 πρὸς Anim 4 ἀλλ ante εἷπε I et suprapos P 2 et coni Re Anim) [*](5 ἂν <εἶπεν>, 1 εἴπερ Re Anim 6 γέρων I 8 εἷπεν 9 τώ om Mor 12 αὐτὸν Mor αὐτῶν libri | αὐτὸν Re αὐτὸν libri Mor 17 μονονούκ libri sed in μόνον οὐκ corr P 2I, Re οὐκ or | εἰωθότι Mor 19 ῥήμασι Ρ sed σι in ras m 3 20 μέλλησιν Mor μελλήσειν libri)

    81
    αὐτῷ βούλεται συλλαμβάνοντας καθημένους ὁ φάσκων ἐν Φοινίκη πάνυ βούλεσθαι τὴν ἡμετέραν ἰδεῖν, οὐχ ἵνα τῶν ἄλλων ἀπολαύσειεν, ἀλλ’ ἴν ἐμοῦ.

    22. Τῆς αὐτῆς δὲ κἀκεῖνο ψυχῆς. εἶπέ τις Ἰου- λιανόν, τῶν δὲ τὴν βαρεῖαν ὑποστάντων λειτουργίαν ἀνὴρ τὴν διὰ τῶν ἀρμάτων καὶ τὸν ἀγρὸν αὐτῷ τὸν μόνον ὄντα ἀπέδοτο καὶ κατέστησεν ἐν θρήνῳ τὸν πατέρα συνεχεῖ πάνυ | πρεσβύτην ἥκοντα δι᾿ ἐτῶν [*](R III 139) ἑκατόν, τοῦτον δὴ τὸν Ἰουλιανὸν ἐπειδή τις εἶπεν ὧς Λουκιανὸν κομίζειν τά δόξαντα τῷ δικάζοντι, δεσμω- τηρίῳ παρέδωκεν οὐκ εἰσκαλέσας, οὐκ ἐξετάσας τὴν αἰτίαν, οὐκ ἔλεγχον ἀναμείνας, οὐκ εἰς ἀπολογίαν ἐξουσίαν δούς, ἀλλ’ ἀρκεῖν νομίσας εἰπεῖν τινα τῶν ἐκείνῳ δυσμενῶν, ὡς ἀδικεῖ. εἶτα δήσας εἴα δεδέσθαι καὶ οὔτε τῆς ἡμέρας πολύ τι μέρος ἀναλωθὲν οὔτε προσιοῦσα ἡ νὺξ οὔτε λαβοῦσα τέλος οὐθ’ ἡμέρα προσ- τεθεῖσα δευτέρα τὸ κακὸν ἔστησε καὶ ταῦτα ἀνθρώ- που συνήθους αὐτῷ καὶ ἀνυπόπτου πολλὰ ἐπὶ πολλοῖς γράφοντος λῆξαι συμβουλεύοντος ὧν οὐδὲ ἄρξασθαι χρῆν.

    τῷ μὲν οὖν δοκεῖν ἒν σῶμα ἠδικεῖτο, τῇ δ᾿ ἀληθείᾳ μετά τοῦ σώματος οἱ νόμοι. οἳ ταῖς μὲν αἰτίαις ἕπεσθαι τὴν κρίσιν ἀξιοῦσι, τῷ δὲ ἐλέγχῳ τὴν [*](2 cf. p. 73, 13 | Antiochiam; cf. t. 1 442, 3 4 cf. t. III 448, 16 6 cf. p. 90,17 8(1. 10 cf. or. LVI t. III 205 sq. R) [*](1 αὐτῷ βούλεται] „sine dubio transponenda βούλεται. αὐτῷ“ Re 3 τῶν bis Ρ 7 θρήνῳ scripsi e Ρ sed η m 2 θρόνῳ reliqui libri edd φόβῳ Cobet Mnem. III 246 (= Coll. 257) 10 τὰ δόξαντα scripsi coll. p. 82, 22 sq. ἀδοξία libri edd ἀδο- ξίαν coni Re ἃ ἔδοξε Cobet Coll. 1. 1. 11 εἰσκαλέσας Ρ sed ἕσας in ras m 2 | δέ τὴν Mor 13 ἀλλ᾿] οὐκ Mor προσ- ιοῦσα ἡ scripsi auctore Re ἡ προσιοῦσα libri edd 18 ἀνυπ- όπτον I sed ν (2) in ras m 3 20 τὸ I 22 δ’ edd | τὴν I sed τ in ras m 3)

    82
    δίκην, ὅταν τὰ παρὰ τοῦ διώκοντος κρατῇ τῶν παρὰ [*](R III 140) τοῦ φεύγοντος. νῦν δὲ οὐκ | ἐκράτει. πῶς γὰρ τῶν οὐδὲ εἰρημένων; πῶς δ’ ἂν ὅ γε ἀπὼν ἔλεγεν; εἶτα παρὼν κελευόμενος σιγᾶν ἡδίκητ’ ἄν, ἀπὼν δὲ ἐξελήλεγκτο;

    καὶ τὸ μέτρον δὲ αὐτὸ τῆς τιμωρίας σκεψώμεθα. δεσμὸς ἣν ἡ τιμωρία καὶ ἴδει κείμενον ἐν μέσῳ τῶν τὰ δεινότατα εἰργασμένων ταῖς τε ἐξ αὐτῶν ὀσμαῖς ἀπόλλυσθαι καὶ τοῖς τῶν ἁλύσεων κτύ- ποις καὶ δακρύειν τε αὐτὸν καὶ παρά τῶν οἰκείων ἀκούειν ὑπὲρ τῶν τῆς γυναικὸς οἰμωγῶν. βοὴ γὰρ [*](R III 141) οὐκ ἂν ἤρκεσεν οὐδὲ ἀπειλὴ καὶ τὸ | μὴ εἰσίτω τῆς βουλῆς εἰσιούσης. οἶδα δὲ ἔγωγε καὶ τὴν εἰς ἀργύριον ζημίαν ἧττον εἰς λύπην δεσμοῦ κεκριμένην παρά τοῖς εὑ φρονοῦσιν.

    ἀλλὰ πάντως ἔδει δεθῆναι. καλῶς, ἀλλά μίαν ὥραν ἢ δύο ἢ, εἰ βούλει γε, δὶς τοσοῦτον, ὅπερ ἐπὶ τῶν ἔμπροσθεν χρόνων, εἴ που συμβαίη παθεῖν τινα τῶν πολιτευομένων, καὶ μακρόν γε τὸ τοσοῦτον ἐδόκει, τὰ πολλὰ δὲ πρὸ τῶν δεσμῶν αἰ λύσεις τῶν κωλυόντων φθανόντων τὰς εἰς τὴν εἰρκτὴν εἰσόδους.

    26. Καὶ τουτὶ μὲν ἐπ’ ἀδικήμασιν, ἐνταῦθα δὲ τὶ ἂν εὕροι τις; οὐδέν. εἰ γὰρ δὴ τὰ μάλιστα τῶν ἐν τῷ δικαστηρίῳ ῥηθέντων ἤ πραχθέντων μηνυτὴς οὗτος [*](2 δ’ Re 3 τῶν δέ οὐκ εἰρημένων Mor 4 παρὼν scripsi παρ’ αὐτὸν libri Re qui παρὰ τοῦ; (a quonam?) coni παρ’ αὐτῶν Mor 5 ἐξελήλεκτο C Mor 7 τὸν τά δεινότερα εἰργασμένον Mor 8 ὀσμαῖς voce rursus inc Par fol. 17 | ἀπόλ- λυσθαι Ρ sed ο in ras m 2 | ἁλύσεων C cf. t. III 361, 16 9 οἰκετῶν coni Re Anim 11 ἤρκεσεν οὐδέ ἀπειλὴ scripsi ἤρκεσεν, ἀπειλὴ δὲ libri edd 12 δ’ Re | ἐγὼ Par Mor 15 δοθῆναι CAP sed in hoc ο in ε corr m 3, Ι sed ε supra ο scr) [*](18 τὸ inserui ex I et suprapos P 2 om reliqui libri edd 20 εἰρκτὴν IPar Mor 21 τοῦτο Par Mor)

    83
    ἐγίγνετο πρὸς Λουκιανόν, οὐκ ἀπόρρητα ἐξέφερεν οὐδ’ ὅσα σεσιγῆσθαι χρῆν, ἀλλ’ ἃ | τῶν ὑπογραφέων [*](R III 142) ᾀδόντων ἐπὶ τῆς στοᾶς ἅπασιν ὑπῆρχεν εἰδέναι.

    καὶ ταῦτα ἐποίει καὶ παρέβαινε τοὺς νόμους οὐχ ὧς πονη- ρὸν μισῶν ἐκεῖνον οὐδ’ ὧς σκαιὸν εἰς τὰ δικαστήρια οὐδ᾿ ὡς εἰς αὐτὸν κακόν, ἀλλ’ ὧς εἰς ἐμὲ χρηστὸν καὶ νικῶντα τὴν τῶν οἰκετῶν θεραπείαν.

    | δι᾿ [*](R III 143) ἢν, εἰ καὶ μὴ λίαν ἣν ἄμεμπτος, παρά γε τούτου τυγ- χάνειν ἣν δίκαιος ἐπιεικείας. ᾔδει γὰρ αὐτὸν συνόντα τε ἐμοὶ καὶ προνοίας ἀξιούμενον. καὶ ἣν καὶ τῶν εὖ τι πεποιηκότων αὐτόν, ὥστε μηδ᾿ εἰς ἄγνοιαν τῆς οὔσης αὐτῷ πρός με συνηθείας ἀναχωρεῖν. αὐτὸς γὰρ ἣν ὁ πρὶν ὑβρίζειν ἐμὲ τῆς βοηθείας ἢν ἐβοήθησεν αὐτῷ τὴν πρὸς ἐμὲ χάριν αἰτιώμενος, οὐ πρὸς ἕτερον, ἀλλὰ πρὸς αὐτὸν ἐμὲ ταῦτα λέγων.

    29. Καὶ μὴν καὶ Καλλίμαχον ἐν μὲν ταύτῃ | ζῶντα τῇ βουλῇ, παρενοχλούμενον δὲ ὑπὸ τῆς [*](R III 144) σεμνοτέρας, δεόμενον δὲ μὴ τοῦτο πάσχειν, οὐδὲ γὰρ τὸν νόμον κελεύειν, κύριος ὢν δι᾿ ἐπιστολῆς παῦσαι τὴν ἀδικίαν οὐκ ἐβουλήθη διά τὸ λίαν ἐμὲ βούλεσθαι. ἔστι γὰρ ὁ Καλλίμαχος οὗτος τῶν ἡμῖν τε πεπλησια- κότων καὶ πρὸς τῷ δύνασθαι λέγειν κατὰ τὸν τρόπον [*](2 cf. t. III 248, 20 3 cf. t. I 137, 17 17 cf. Dem. p. 242,16 | cf. t. III p. 305 not. 4) [*](2 ὃ Par | σιγᾶσθαι Mor | ἀλλ’ ἃ Re ἀλλὰ libri Mor 3 ᾀδόντων scripsi auctore Cobeto Misc. 163 διδόντων libri edd | τὰς στοὰς Par Mor 5 σκαιὸν scripsi ἐκεῖνον libri edd ἀσεβοῦντα coni Re | τά om Mor 8 τοῦτον Par Mor 9 δικαίως Par Mor 11 τι om Par Mor | μὴ δ’ APIPar Mor | εἷναι ἄγνοιαν ἄγνοιαν inserendum videtur 12 ἀναχωρεῖν — 18 βοηθείας om Par Mor 13 ἐβοήθει Par Mor 18 δὲ τοῦ μὴ Par Mor 21 ἔστιν CA | τῶυ om Par Mor) [*](22 τὸ Par Mor)

    84
    εὐδοκιμῶν. φεύγων οὖν οἷς εὐφραίνειν εἶχέ με, δι’ ὧν ᾔδει λυπήσων ἔπραξε.

    30. Καὶ τί ἂν δέοι περὶ ταῦτα διατρίβειν; ἀλλὰ προσέπεσε μὲν ἡ περὶ τὰ ἄρθρα μοι νόσος καὶ φλέβα ἐτμήθην καὶ ὕπνος οὐδαμοῦ, κακὸν οὐκ ἔλαττον τῆς νόσου. καὶ τοῦτο αὐτὸς οὐκ ἠγνόει. πῶς γὰρ ὄντος τε αὐτῷ παρ’ ἐμοὶ κατὰ τοὺς λόγους υἱέος καὶ πολλῆς ἀνάγκης οὔσης ἐκείνῳ φράζειν πρὸς τοῦτον ἄττα πρα- χθείη καθ’ ἑκάστην ἡμέραν; οὐκοῦν ὁ μὲν εἶπεν ἂν τὴν τοῦ μηδὲν λαβεῖν αἰτίαν, ὁ δὲ ἤκουσε.

    τίς οὖν ἀκούσας γεγένηται; ἆρ’ ἐβόησε τὴν τῶν ἀλγούντων βοὴν καὶ τῶν ἡμεροδρόμων τὸν εἰσόμενον ἐν οἷς | [*](R III 146) εἴην ἔπεμψεν; ἀλλ’ οὔτε τῶν ἄλλων οἰκετῶν οὗτος οὐδένα οὔθ᾿ οἳ φέρουσι τῷ παιδὶ τά βιβλί·α. τοσοῦτον ἀπέσχε τὸν παιδαγωγόν. ἀλλ’ ἡ μὲν νόσος ἔδωκεν ἐπὶ τοὺς λόγους ἐπανελθεῖν ὀγδόης διηκούσης ἡμέρας, ὁ δέ ἣν οὐδὲν βελτίων, ἀλλ’ οὐδ’ αὐτοῦ τοῦ πάλιν ἐν συνουσίαις ἡμᾶς εἶναι τὸν ὧς συνήδοιτο ἐροῦντα ἔπεμψε.

    32. Θεωρείσθω δὴ κἀκ τῶν δευτέρων. τίνα δὴ ταῦτά ἐστι τὰ δεύτερα; κατείληπτο μὲν ἡ δεξιά μοι χεὶρ ὑπὸ τῆς αὐτῆς νόσου μᾶλλον ἢ πρότερον, ὥστε τοῦ πειρᾶσθαί μοι βοηθεῖν ἀποστάντας τοὺς ἰατροὺς βλέποντας εἰς ἀλλήλους ἀθυμεῖν, ὁ δ’ ἤδει μὲν οὗ [*](4 cf. t. I 150,1. ep. 1380 7 cf. t. I 491,17) [*](6 ὄντως C 7 υἱέως Α sed ω ras in o ‚ IPar Mor cf. t. II 314,6 9 οὐκ οὖν Mor 10 ὁ δ’ Par Mor ὁ δ’ Re) [*](16 τοῦ τὸν? | τῶν παιδαγωγῶν IPar Mor | ἡ μὲν abreptum Par ἡμῖν Mor 16 διοικούσης δ᾿ ἡκούσης Mor 17 δ᾿ Re | αὐτοῦ τοῦ Ρ sed ῦ bis in ras m 2 19 ἔπεμψεν Α 20 δέ (2) CAPI 21 κατείληπται Par Mor 24 ὅ Ρ sed e corr in ὅ Par Mor δ᾿ ᾔδει] δὴ Par Mor | οὐ κακὸν Par Mor)

    85
    κακῶν ἣν, ὥσπερ πρότερον, | ἔπεμψε δὲ οὐδένα. [*](R III 146) τῶν δὲ αὐτῷ χρωμένων αἰτιωμένων τε καὶ λεγόντων αὐτὸν ἀδικεῖν τοιοῦτον ἐν τοιούτοις φαινόμενον ὠθού- μενος καὶ νυττόμενος ἔπραξεν ἃ οὐκ ἐβούλετο. πέμπει τὸν υἱὸν πάντα ἐροῦντα μᾶλλον ἢ ἃ τοῖς παροῦσι συνέβαινεν. ἔπειτα οὔθ’ ὁ παῖς ἧκεν οὔθ’ ὧν ἐστι τὸ τρέχειν.