Oratio 48

Libanius

Libanius, Oratio 48, Libanii Opera Vol 3, Orationes XXVI-L, Teubner, Foerster, 1906

ἀλλὰ πρῶτον μὲν ἀμφοτέροις κόσμος οὐ μικρός, ταῖς τε βουλαῖς τῷ τε Ἀπρωνίῳ, τὸ τὰς μὲν μὴ σιωπῆσαι, τὸν δὲ συναλγῆσαι. ἔπειτα χρὴ νομίζειν τινὰς τῶν φυγὴν βουλευόντων μεμενηκέναι γνόντας, ὡς οὐ παντάπασιν ἠμέληνται παρὰ τῷ κρατοῦντι τῶν πόλεων αἰ βουλαί. [*](10 Thuc. VI 46,1. Dem. p. 294,20 13 cf. p. 438, 14) [*](1 ταῦτ’ reposui e CMoAPB ταῦτα ΙΜ edd 2 ἂν om Ι 3 τῆς (2) om Μ Bong 4 τοῦτο τίς Ι | αὐτὸν ΜοΙΒ Bong) [*](8 ποιεῖται Ρ sed ε supra αι m2 ποιεῖτε Ι sed ε in ras, Β ποιεῖτ(??)ι Μ 9 φησί τις Β 10 ἐπινεύσηι Α sed γρ ἐπαι- νἐσηι in marg, ἐπινεύση Ρ sed ινευ in ras m2 Ι δ᾿ Re 11 τούτῳ scripsi auctore Re τοῦτο libri edd | λυθῇ Ρ sed ῆ in ras 3 litt m2 12 ἐννοεῖτ(??)ι A 13 Καλχηδόνος ΜοΙΒ) [*](16 μεταπεῖθον Ρ sed ειθ in ras m2 et ΄ supra α eras 19 φυγὴν scripsi auctor Cobeto Coll. 137 φυγεῖν libri edd βουλεν́ειν φυγόντων aut potius φυγεῖν βουλευσαμένων coni Re)

438
εἰ δὲ καὶ μὴ τοῦτο, ἀλλὰ πεφύλακταί γε τῇ σπουδῇ τῇ περὶ ταῦτα ταῖς βουλαῖς τὰ πρὸς αὐτὰς δίκαια, γράμμαθ’ ἃ ἧκεν εἰς τὸ βασίλειον ἀπὸ τῶν ἐκείνων λόγων ζητοῦντα ἐπικουρίαν.

εἰσὶ δὲ οἱ λέγουσιν αὐτὸν ἐφ’ ὃ μὲν εὐθὺς ἧκεν ἐᾶσαι, βουλεύεσθαι δὲ [*](R II 537) τοῖς Βαλεντινιανῷ Ι δόξασιν ἀμῦναι ταῖς βουλαῖς. ὃ οὐκ ἂν ἔτ’ ἦν ἐν μετεώρῳ τῶν ἁπανταχοῦ βουλῶν τὰ τινῶν μιμησαμένων. εἰ γὰρ ἄλλα ἐπ’ ἄλλοις ἀφι- κνεῖτο γράμματα ταὐτὰ δεόμενα καὶ πόλεως ἑκάστης ἐώρα τὴν ῥίζαν κεκακωμένην καὶ γῆ τε καὶ θάλασσα ταὐτὰ ὠδύρετο, πᾶν τὸ μαχόμενον ἡττᾶτο ἂν τοῦ πλή- θους τῶν ἱκετευόντων. νῦν δὲ τοῖς οὐ δεηθεῖσι τὰ τῶν δεηθέντων βέβλαπται. ὥστ’ εἰκὸς ἂν καὶ ἡμῖν ἐγκαλοῖεν οἱ περὶ τὸν Πόντον ὡς παρ’ ἡμᾶς ὧν ἔχρῃζον ἀτυχήσαντες, καὶ μᾶλλόν γε ἡμῖν ἢ ἄλλοις, ὅσῳπερ ἐν μείζονι τάξει τὸ τῆς Ἀντιοχείας ὄνομα.

22. Πρὸς τοίνυν τούτοις κἀκεῖνο ἄν τις ὑμῖν ἐπι- τιμήσειεν, ὅτι πλέοντας καθ’ ἕκαστον ἔαρ ὁρῶντες τῶν ἔτι βουλευόντων ἢ βεβουλευκότων γε παῖδας τοὺς μὲν εἰς Βηρυτόν, τοὺς δὲ εἰς Ῥώμην οὔτε ἄχθεσθε οὔτε [*](10 cf. t. II 299, 7 14 cf. Ι 186, 1; II 92, 11; Dem. p. 43, 14; 110,15; Thuc. Ι 141,6 20 cf. p. 274,2; 281,13 sq.; 283,1 sq.; 339,8 sq.) [*](1 καὶ om Ι 3 γράμμαθ’ scripsi e CMoP sed in hoc θ in ras m2 γράμματ’ Α γράμματα reliqui libri edd | ἐκείνου Ι) [*](5 εὐθὺς om Ι | ἐάσαι ΑΙ | „aut pro βουλεύεσθαι leg. συμβαλέ- σθαι aut leg. βουλεύσασθαι δὲ συλλαβέσθαι (vel ἐπικουρῆσαι vel βοηθῆσαι vel tale quid) τοῖς“ Re 6 άμύναι MoAP sed in hoc΄ in ~ corr m2 cf. p. 156, 6; t II 518,1 7 ἔτ’ om Ι 9 ταὐτὰ Re ταῦτα libri Bong 10 θάλατται CI edd 11 ταὐτὰ Re ταῦτα libri Bong 13 ὥστε ΙΜ edd | εἰκὸς Pa sed γρ εἰκότως in marg m2 | ὑμῖν Ι 14 ἡμᾶς Re ὑμᾶς libri Bong | ἔχρηζον ΜοΡΙΒ Bong 15 ὑμῖν Ι 17 ὑμῖν reposui e libris ὑμῶν edd 18 καθέκαστον Ι)

439
ἀγανακτεῖτε οὐδ’ ὡς τοὺς ἄρχοντας εἰσιόντες φθέγ- γεσθε τὰ εἰκότα. καίτοι τίς οὕτω βραδὺς τὴν γνώμην ἢ λίαν παῖς ἢ Κρόνος, ὡς μὴ δύνασθαι μαθεῖν, ὅ τι βούλεται τούτοις τὸ πλεῖν; οὔτε γὰρ ὑπὲρ δικαιοσύνης καὶ τοῦ μὴ λαθεῖν τι δράσαντες παρὰ τοὺς νόμους εἰς Φοινίκην πλέουσιν οὔτε εἰς τὴν ἑτέραν, ἵν’ ἀφ’ ἑκατέρας φωνῆς ἔχοιεν τὴν βουλὴν Ι ὠφελεῖν, ἀλλ’ [*](R II 538) ἕνα ἀφορμὴν εἰς τὸ τὴν βουλὴν ἐκδῦναι τοὺς νόμους μὲν ἔχοιεν οὗτοι, τὴν γλῶτταν δὲ ἐκεῖνοι. καὶ οὐκ ἐψεύσθησάν γε ἐλπίδος. ἀλλ’ ἴσμεν οὗ δικαίως ἂν ὄντες οὗ καθεστᾶσι νῦν.

ἔδει τοίνυν ὑμᾶς εὶδό- τσς, ὡς ἐπὶ τῇ βουλῇ ταῦτα, βοηθεῖν. καὶ τίς ἂν ἦν λόγος εὐπρεπὴς τοῖς ἐναντιουμένοις πρὸς τοὺς ἔχοντας εἰπεῖν· τί μοι νομοθετεῖς, ἄνθρωπε, περἰ παιδείας; πολλαὶ γὰρ ὁδοὶ ταύτης, καὶ ποδεύσομαί γε τούτων ἣν ἂν ἐθέλω; σοὶ δ’ ἐξῆν ἀντειπεῖν, ὅτι ὁ ταύτας ἐρχόμενος τὰς ὁδοὺς μονονουχὶ βοᾷ δρασμὸν αὐτὰς ἀπὸ τῆς βουλῆς εἶναι. τῷ γὰρ ἐν ταυταισὶ ταῖς πόλεσι πολιτευομένῳ μάταιον ἐκείνοιν ἐκά- τερον ἢ εἰ μὴ τοῦτο, σμικρόν. ἔδειξαν δὲ οἱ σφόδρα εὐ- δοκιμήσαντες ἀπ’ οὐδετέρου τούτοιν εἰς ὄνομα ἐλθόντες. [*](3 Αr. Nub. 929. Vesp. 1480 c. scholl. 8 Ar. Pac. 336) [*](2 οὖτος Ι 3 ὅτι ΜοΙΜ 4 βούκεσθε· CA sed in hoc σθε in ται corr m. rec. βουλεύεσθε Pa sed γρ βούλεται in marg m2 et Μο 5 τι om ΙΜ Bong 6 ἴν’ scripsi e MoAP ἵνα reliqui libri edd 8 ἐκδῦναι MoAP sed in hoc ΄ in ~ corr m3 cf. t, II 533,8 11 καθεστᾶσι Re καθιστᾶσι libri sed ε supra ι pos Ρ2, Bong 12 καί τις Bong Ι ἢν om Ι 15 περὶ παιδείας ἄνθρωπε 1 16 θέλω Ι | δὲ ΙΜ Bong 18 αὐτὰς CMoA sed in hoc ἁ in αῖ corr m. rec., Re αὐταῖς reliqui libri Bong 20 ἔδοξαν Μ Bong)

440
[*](R II 539) ἀλλ’ ἀπὸ τίνων; ἐκείνων ἃ νῦν | ὕβρισταί τε καὶ προπεπηλάκισται οὐ χείρω γενόμενα τὴν φύσιν, πῶς γὰρ ἄν; ἀλλὰ διὰ τοὺς σεμνοὺς τουτουσὶ τοὺς οὐκ ἀξιοῦντας εἰδέναι τὰς ἑαυτῶν. ὅστις οὖν ἐπὶ τοὺς νόμους ἐπείγεται, ταὐτὰ δ’ ἂν εἴποιμι καὶ περὶ τῶν ἑτέρων, κέκραγεν οὗτος οὐκ αὐτῶν ἐκείνων ἐρᾶν, τῶν δὲ ἐξ αὐτῶν φυομένων.

24. Οὐκοῦν καὶ σὲ δεῖ σκοπεῖν, ὅπως ἢ ἐμφράξεις τὰς ὁδοὺς ἢ πάλιν ἔξεις αὐτοὺς ἐν τῷ βουλευτηρίῳ. πολλὰ δ’ ἂν ἐξεύροιεν φροντίδες. τὸ δ’ οὖν προχει- ρότατον, ὁ πατὴρ εἰσελθὼν εἰς τὸ δικαστήριον ἢ ὁ ἐπίτροπος ἢ ὁ ἔφηβος αὐτὸς ὁμολογησάτω, κἂν ἐπ’ ἄκρον ἐκείνοιν ἀφίκηται, μήτοι τῶν γε ὀφειλομένων ἀποστερήσεσθαι τὴν πόλιν. τί τοιοῦτον δεδράκατε, μᾶλλον δὲ ἐμελλήσατε;

τῶν ἐν Φοινίκῃ τινὰ βου- Λὴν ᾄδουσιν ἀπὸ Ῥώμης ἐξ αὐτῶν τῶν τοῦ σοφιστοῦ χειρῶν ἀφελκύσασαν νεανίσκους ἐν λειτουργοῦσιν ἔχειν, ὥστε ἐκείνοις μεταμέλειν τοῦ τε πλοῦ καὶ τῶν περὶ τὸν Θύμβριν ἀνηλωμένων. τοῦτο πολλαῖς ἂν ὑπῆρξε πόλεσιν ἐφ’ ὅσας ἡ τοῦ ταῦτα συμπράξαντος [*](R II 540) ἄρχοντος ἐγίγνετο | πρόνοια. ἀλλ’ οὐκ ἐβουλή- [*](1 cf. p. 281,10 19 cf. p. 391,19) [*](1 ἀλλὰ ΙΒΜ Bong | ἀπὸ τίνων; ἐκείνων Re ἀπό τινων ἐκείνων libri Bong 4 τὰς Β sed ς add m2 5 ταὐτὰ Re ταῦτα libri Bong 6 ἑτέρων ὁρᾶν Pa sed γρ ἐκείνων ἐρᾶν in marg m2 8 ἐμφράξεις scripsi e Ρ sed ει ex η corr m3, Β auctoribus Re et Cobeto Coll. 137 ἐμφράξῃς reliqui libri edd 9 δικαστηρίω Ι 11 προσελθὼν Ι | εἰς τὸ δικαστήριον om Β | βουλευτήριον Μ Bong 12 αὐτὸς scripsi auctore Re οὗτος libri edd 13 ἄκρον Re ἄκρων libri Bong | μήτι CMoIBM Bong 18 ὤστ᾿ Re 19 θύβριν ΜοΡ 20 ταῦτα συμπράξαντος Α sed ταῦτα συμ in marg 21 ἐγένετο Μο)

441
θῆσαν, ὥσπερ οὖν οὐδὲ ὑμεῖς. αἰδεῖσθε γὰρ τοὺς λόγους. τὴν πόλιν δὲ οὔ; τὴν βουλὴν δὲ οὔ; τὴν γῆν δὲ ἣ τικτομένους ἐδέξατο, τὸ βουλευτήριον δὲ τουτὶ τὸ δι’ ὑμᾶς ἄθλιον οὐκ αἰδεῖσθε, ἐν ᾧ ποτε τὰς τουργίας ἥρπαζον οἱ ἑξακόσιοι;

26. Νόμοι γὰρ ὑπὲρ τῶν συνηγόρων κεῖνται, κἂν ἐπ’ αὐτοὺς ἔλθῃ τις, γέλως πολύς. ὑμεῖς δὲ κειμένους μὲν μὴ παραβαίνετε, διδάσκετε δὲ τοὺς λῦσαι κυρίους, ὡς ἀμείνους αὐτοῖς ἐστι νόμους ἀντὶ τούτων θετέον, οἱ βουλήσονται μᾶλλον αὐξηθῆναι πόλεις ἢ τοὺς ἐνίων οἴκους. πολλοὶ δὲ ἤδη νόμοι περὶ τοῦδε τοῦ ἔθνους καὶ ἐτέθησαν καὶ λέλυνται, καὶ δεινὸν οὐδὲν τῶν ὑπὲρ τῶν πόλεων τεθέντων ἀναιρε- θέντων τοὺς κατ’ ἐκείνων ταὐτὸ παθεῖν.

27. | Ὁ δ᾿ ἀνὴρ αἴρεται ἡμῶν καὶ τῷ μήπω [*](R II 541†) δεῦρ᾿ ἥκειν ἐζημιῶσαί φησιν. ἐθελήσει τοίνυν κοσμῆσαι τὴν ἡμετέραν νόμον τιθεὶς σωτῆρα μὲν τῶν βουλῶν, τὸ σπέρμα δὲ παρ᾿ ἡμῶν εἰλη- φότα. πεμπέσθω τοίνυν πρεσβεία. πάντως δὲ ἐν τοῖς ὀλίγοις ὑμῖν εἰσί τινες τῇ διακονίᾳ πρέποντες. ἀλλ’ οὔτε αἱρήσεσθε πρέσβεις οὔτε ἀποστελεῖτε. περιέσται γὰρ τῶν βουλομένων, ἂν ἄρα τινὲς βουληθῶσι, τὸ νοσοῦν.

[*](5 cf. ρ. 429,18)[*](1 αἰδεῖσθαι ΜοΙ 7 αὐτὰς Β Ι τίς Ι 10 οἳ] „malim εἰ“ Re Anim 13 τῆς πόλεως Β 15 locus corruptus ὁ δ’ ἀνὴρ „is est “ Re ὁ δ’ ἀνὴρ ἱμείρεται Sievers ρ. 194 de Cyn- egio cogitans mihi aliquid de Theodosio dictum excidisse et ὁ δ’ ἀνὴρ (i. e. βασιλεὺς) ἐρᾷ τε ἡμῶν scribendum videtur coll. t. Ι 180,16; II 442, 9 sq.; Ιο. Chrys, ad ρορ. Ant. hom. XXI (anno 387 scripta) 2 t. II ρ. 217 Β ubi Theodosius ταύτην (Antiochiam) inquit τῆς ἐνεγκούσης ποθεινοτέραν εἶναι ἐνόμιζον καὶ εὐχῆς μοι διηνεκοῦς ἔργον ἦν τὴν πόλιν ἐκείνην ἰδεῖν καὶ τοῦτον ἐποιούμην ὅρκον πρὸς πάντας | „malim ἡμῖν“ Re Ι τὸ Ι 20 οὔθ᾿ Re)
442

28. Ἥκω δὲ ἐπ’ αὐτὸν ἤδη τὸν κολοφῶνα τῶν κακῶν. οἱ γὰρ διὰ τὴν γενομένην αὐτοῖς ἐπὶ τὰ βελτίω μεταβολὴν τοὔδαφός τε τῆς πόλεως προσκυνεῖν ὄντες δίκαιοι καὶ πανταχόθεν μείζω τὰ ταύτης ποιεῖν καὶ τὰ μὲν ὄντα μικρὰ διατηρεῖν, πειρᾶσθαι δὲ τὰ ἀπόντα προσκτᾶσθαι καὶ μηδὲ τοῦ Ἐρεχθέως ἐν ὁμοίοις λεί- πεσθαι καιροῖς αὐτοὶ σύμβουλοι βουλευταῖς γεγένηνται [*](R II 542) πέμπειν εἰς Ῥώμην τοὺς ἑαυτῶν. οἱ δὲ εἰς | τὸν λιμένα κατέβησαν εἰδότων, παραινούντων, παρακαλούν- τῶν, ἐπαινούντων, ἴσως τι καὶ προστιθέντων ἀργύριον τῷ παρὰ τῶν γονέων.