Oratio 30

Libanius

Libanius, Oratio 30, Libanii Opera Vol 3, Orationes XXVI-L, Teubner, Foerster, 1906

καὶ γὰρ ἐν τοῖς στρατεύμασιν οὐκ ἴσον μὲν τὸ παρ’ ἑκάστου, φέρει δέ τι τῇ μάχῃ τὸ παρ’ ἑκάστου. οἷον δή τι κἀν ταῖς εἰ- ρεσίαις· οὐκ ἴσοι μὲν ἅπαντες οἱ βραχίονες, συντελεῖ δέ τι καὶ ὁ τοῦ πρώτου λειπόμενος. ὁ μέν τις τῷ σκήπτρῳ τῷ τῆς Ῥώμης συναγωνίζεται, ὁ δέ<τις> σώζει πόλιν ὑπήκοον, ὁ δέ τις ἀγρὸν ἀνέχει παρέχων εὖ πράττειν. ἔστω τοίνυν ἱερὰ πανταχοῦ ἢ ὁμολογούν- τῶν οὗτοι δυσμενῶς ὑμᾶς πρὸς τὴν Ῥώμην ἔχειν δόν- τας αὐτῇ ποιεῖν ἀφ’ ὧν ζημιώσεται.

Οὐ τοίνυν τῇ Ῥώμῃ μόνον ἐφυλάχθη τὸ θύειν, ἀλλὰ καὶ τῇ τοῦ Σαράπιδος | τῇ πολλῇ τε καὶ [*](R II 182) μεγάλῃ καὶ πλῆθος κεκτημένῃ νεῶν, δι’ ὧν κοινὴν ἁπάντων ἀνθρώπων ποιεῖ τὴν τῆς Αἰγύπτου φοράν. αὐτὴ δὲ ἔργον τοῦ Νείλου, τὸν Νεῖλον δὲ ἑστιάματά [*](14 cf. Eunap. vit. soph. p. 73 sq. Expos. tot. mund. § 35 sq.) [*](3 τὰ τηλικαῦτα] τὰ ἐλάττω V2 7 τις] ἀπὸ τῶν θεῶν V2) [*](12 ποιεῖν] τὰς θυσίας V2) [*](1 δαίμονασ U sed να eras 2 „post ἐλάττω addi velim μὲν“ Re 3 καὶ γὰρ — 7 λειπόμενος citat Plan fol. 104 4 ἶσον Ρ sed ΄ in ras m2, Ι sed ΄ ex ~ corr m3 ἶσον Plan 5 καὶ ante τῇ Α sed punctis suprapos del, edd delevi | καὶ τὸ Plan | εἰρεσίαις Α sed ι (1) inser m2 εἱρεσίαις Plan ἐρεσίαις Got) [*](6 ἴσοι Ρ sed ΄ in ras m2 ἶσοι Plan 7 τε τε Got quod in γε corr Re Anim 8 τις inserui | ταύτῃ] ταύτῃ πόλει V 10 ὁμο- λογούντων V sed ὁμολογείτωσαν in marg 12 ζημιώσεται Re ζημιώσετε libri Got Monnier 15 ναῶν V 16 ἀνθρώπων om V) [*](17 ἑστιάματά ἐστιν scripsi coll p. 106, 5. Heliod. Aeth. IX 10. Aristid. t. II 303, 6 Κ. Cosm. Hieros. ad Greg. Naz. carm. 64 ed. Mai Spicil. Rom. II 179, 5 sq. (Eudoc. Viol. p. 305 Vill. 698 Fl.). Sen. nat. quaest. IV 2, 7. Dittenb. Orient. Graec. inscr. sel. 168, 5 et 10 sq. (cf. Wilcken Arch. Pap. III 323) ἑστιᾶ libri ἑστιᾶι Α) sed in ἐστιν ἃ οἴδαμεν corr C s et ἔστιν ἃ (?) μεν (ante μεν nonnullae litterae perierunt) in marg P3, edd ἱερά ἐστι τὰ Cobet Mnem. II 406 (Coll. crit. 127) 1 πείθουσα Re et com- ma post ἑστιᾷ ponens Sintenis 5 νόμοις Ι 8 ἱερὰ ματα ρήματ in ras) in marg Ι | δείξειε Ι 9 ἂν ἐκεῖνο Β 11 γινόμενα V 12 et 13 μὴ δὲ ΡΙΒΜ 12 ἁμᾶσθαι CAPU Got Re. cf. ad t. Ι 153, 24; II 259, 6 16 δεῖν scripsi cum Got e Ρ sed ν add m2, Μ sed ν add m3 et γρ ὡς δεῖ in marg m3, BV δεῖ reliqui libri edd 18 ἱερῶν Ι sed ἱε in ras m3)

106
ἐστιν ἀναβαίνειν ἐπὶ τὰς ἀρούρας πείθοντα, ὧν οὐ ποιουμένων ὅτε τε χρὴ καὶ παρ’ ὧν, οὐδ’ ἂν αὐτὸς ἐθελήσειεν. ἅ μοι δοκοῦσιν εἰδότες οἱ καὶ ταῦτα ἂν ἡδέως ἀνελόντες οὐκ ἀνελεῖν, ἀλλ’ ἀφεῖναι τὸν ποτα- μὸν εὐωχεῖσθαι τοῖς παλαιοῖς νομίμοις ἐπὶ μισθῷ τῷ εἰωθότι.

τὶ οὖν; ἐπεὶ μὴ ποταμός ἐστι καθ’ ἕκα- στον ἀγρὸν τὰ τοῦ Νείλου τῇ γῇ παρέχων, οὐδ’ εἶναι τἀν τούτοις ἱερὰ δεῖ, ἀλλ’ ὅ τι δόξειε τοῖς γενναίοις τουτοισὶ πάσχειν; οὓς ἡδέως ἐκεῖνο ἂν ἐροίμην, εἰ τολμήσουσι παρελθόντες γνώμην εἰπεῖν πεπαῦσθαι | [*](R II 183) μὲν τὰ γιγνόμενα τῷ Νείλῳ, μὴ μετέχειν δὲ αὐ- τοῦ τὴν γῆν μηδὲ σπείρεσθαι μηδὲ ἀμᾶσθαι μηδὲ δι- δόναι πυροὺς μηδ’ ὅσα δίδωσι μηδ’ ἀνάγεσθαι γῆν ἐπὶ πᾶσαν ἃ νῦν. εἰ δ’ οὐκ ἂν ἐπὶ τούτοις διάραιεν τὸ στόμα, οἶς οὐ λέγουσι διελέγχουσιν ἃ λέγουσιν. οἱ γὰρ οὐκ ἂν εἰπόντες δεῖν τῶν τιμῶν ἀποστερεῖσθαι τὸν Νεῖλον ὁμολογοῦσι τοῖς ἀνθρώποις συμφέρειν τὰς τῶν ἱερῶν τιμάς.

[*](14 Dem. p. 375, 14. 405, 26; 536, 18)[*](8 τοῖς μελεινειμονοῦσι (corr μελανειμονοῦσι) V2 cf. p. 91, 12)
107

37. Ὅταν τοίνυν καὶ τοῦ σεσυληκότος μνημονεύωσι, τὸ μὲν ὡς οὐκ ἐπὶ τὰς θυσίας προῆλθε, παρείσθω, ἀλλὰ τίς | οὕτω μεγάλην τῶν περὶ τὰ ἱερὰ χρή- [*](R II 184) μάτα δέδωκε δίκην τὰ μὲν αὐτὸς αὑτὸν μετιών, τὰ δ’ ἤδη καὶ τεθνεὼς πάσχων ἐπ’ ἀλλήλους τε ἰόντων τῶν ἐκ τοῦ γένους καὶ λελειμμένου μηδενός; καίτοι πολὺ βέλτιον ἦν αὐτῷ τῶν ἀπ’ ἐκείνου τινὰς ἄρχειν ἢ τὴν ἐπώνυμον αὐτῷ τοῖς οἰκοδομήμασιν αὔξεσθαι πόλιν, δι’ ἣν καὶ αὐτὴν πλὴν τῶν ἐκεῖ κακῶς τρυφώντων ἅπαντας ἀνθρώπους ἔχει καταρωμένους | τῇ σφῶν [*](R II 185) αὐτῶν ἀπορίᾳ τὴν εὐπορίαν ἐκείνῃ παρέχοντας.

38. Καὶ ὅταν τοίνυν μετ’ ἐκεῖνον τὸν ἐκείνου λέ- γωσι καὶ ὡς καθεῖλε νεὼς οὐκ ἐλάττω περὶ τοῦτο πονησάντων τῶν καθαιρούντων ἢ τῶν οἰκοδομησάντων, — οὕτως οὐκ ἦν ῥᾴδιον ἀλλήλων διαζεῦξαι τοὺς λί- θους δεσμοῖς ἰσχυροτάτοις εἰσενηνεγμένους, — ὅταν οὖν ταῦτα λέγωσιν, ἐγὼ μεῖζόν τι προστίθημι, ὅτι [*](4 Zos. II 29 9 cf. t. Ι 202, 12) [*](1 τοῦ σεσυληκότος] τὸν μέγαν Κωνσταντὶνον αἰνίττεται V2 1 sq. σημείωσαι ἃ φησὶ περὶ τῶν μοναχῶν Κωνσταντίνου ἄνο- μος καὶ παμβέβηλος καὶ ὄντως ἄνομος κεκεντρισμένος (?) καὶ πάσας αἰωνίους τὰς δίκας ὀφείλων ὧν περὶ τὸ ἀληθὲς σέβας ἐξύβρισε A f ὦ τλήμων Λιβάνιε, πόθεν ὁ διάβολος ἐνοίκησεν ἐπὶ σοὶ καὶ διὰ σοῦ βλασφημεῖ τὰ παράνομα; ὢ φύσις ἀθλιωτάτη, οἷα ληρεῖς κατὰ τὴν ἐλευθερίαν καὶ ἀνάπλασιν τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως. ἐλεῶ σε, ταλαίπορε διὰ τὴν ἐλευθερίαν τῆς φιλοσοφίας A P 12 ἐκείνου] υἱὸν suprascr V2) [*](1 μνημονεύωσιν Ι 3 χρήματα om Ι „addendum videtur aut ἠσεβηκότων aut potius ἠσεβημένων“ Re 5 τ’ Re 10 καταρωμένους C sed inter α et p ras 1 litt 11 αὐτῶν om Got 12 τῶν Ι 16 εἰς ἴν συνηγμένους συνηνεγμένους Anim) coni Re εἰσεληλαμένους coni Orelli num συνεζευγμένους?) [*](17 ἐγὼ om Got | μεῖζον τί ΙΒ)

108
ἐκεῖνός γε καὶ δῶρα ναοὺς τοῖς ἀμφ’ αὑτὸν ἐδίδου [*](R II 186) καθάπερ ἵππον ἢ ἀνδράποδον | ἢ κύνα ἢ φιάλην χρυσῆν, κακὰ δὲ ἀμφοῖν τὰ δῶρα τοῖς τε δοῦσι τοῖς τε λαβοῦσιν. ὁ μὲν γὰρ ἐν τῷ τρέμειν καὶ δεδιέναι Πέρσας ἅπαντα τὸν βίον ἐβίω φοβούμενος ἔαρ ἕκαστον ἔξοδον ἔχον, ὥσπερ τὰ παιδία τὰς Μορμόνας, τῶν δὲ οἱ μὲν ἄπαιδες καὶ πρὸ διαθηκῶν ἀπῆλθον οἱ δυσ- τυχεῖς, τοῖς δ’ ἦν ἄμεινον μὴ παιδοποιήσασθαι.

τοι- αύταις μὲν ἀδοξίαις, τοσούτῳ δὲ πολέμῳ τῷ πρὸς ἀλλήλους συζῶσιν οἱ ἀπὸ τούτων ἐν μέσῳ τῶν ἀπὸ [*](R II 187) τῶν | ἱερῶν κιόνων στρεφόμενοι, δι’ οὕς, οἶμαι, ταῦτα. τοιαύτας τοῖς τέκνοις εἰς εὐδαιμονίαν ἀφορμὰς οἱ πλουτεῖν εἰδότες ἐκεῖνοι παρέδωκαν. καὶ νῦν οὓς ἄγει μὲν εἰς Κιλικίαν νοσήματα τῆς τοῦ Ἀσκληπιοῦ χρῄζοντα χειρός, αἱ δὲ περὶ τὸν τόπον ὕβρεις ἀπρά- [*](R II 188) κτους ἀποπέμπουσι, πῶς ἔνεστι | μὴ κακῶς τὸν τούτων αἴτιον λέγοντας ἀναστρέφειν;

40. Βασιλεῖ δὲ τοιαῦτα ἔστω τὰ βεβιωμένα, ὥστε τοῖς ἐπαίνοις ζῆν καὶ τετελευτηκότα, οἷον γενόμενον [*](1 cf. t. II 210, 5 4 cf. t. Ι 375, 12 sq. 5 cf. t. II 275, 17; 326, 14 sq. 6 cf. t. II 265, 13 R. Xen. Hell. IV 4, 17 10 cf. t. II 290,3. t. Ι 376, 2 14 Philostr. vit. Apollon. Ι 7 et 8 et 9 p. 6, 18 et 8, 1 sq. et 9, 11 sq. Κ; vit. soph. II 4 p. 74, 32 sq. Sozom. h. e. II 5 p. 51) [*](1 ὑφ’ αὑτῶν Ι | αὐτὸν A 3 δ’ Re | διδοῦσι V 4 λαμ- βάνουσιν V 5 φοβούμενος ἔαρ scripsi auctore Re collato t. II 326, 14 στράτευμα ἄγων καθ’ ἕκαστον ἰτὸς Ὀρχομένου θέρους ἅμα ἦρι κτλ. φοβούμενος. ἆρ’ CAP sed in hoc φο]βούμενος. ἕκαστον in marg m3, IBU edd ἄρ᾿ Got Monnier) φοβούμενος παρ’ Μ φοβούμενος cum lacuna 4 — 5 litt V 6 ἐξόδων Monnier | ἔχον scripsi auctore Re ἔχων libri edd ἦχον Monnier)) [*](8 τοσαύταις? 11 ἱερῶν ἐκείνων κιόνων Β 15 χρήζοντα ΡΙΒΜ Got (qui χρήζονται in marg habet) 18 Βασιλέι — 19 τετελευτηκότα citat Macar l. l. fol. 89v 18 δὲ om Macar)

109
ἴσμεν <περὶ> τὸν τὴν μὲν ἀρχὴν ἐκδεξάμενον τὴν τὴν Περσῶν δὲ καθελόντα ἄν, εἰ μὴ προδοσία τὸ πέ- ρας ἐκώλυσε. μέγας δέ ἐστιν ὅμως καὶ τεθνεώς. δόλῳ μὲν γὰρ ἀπέθανεν, ὥσπερ Ἀχιλλεύς, ἐκ δὲ τῶν πρὸ τοῦ θανάτου πεπραγμένων, ὡς ἐκεῖνος, ᾄδεται.