Isagoge artis musicae
Bacchius Geron
Bacchius Geron. Musici Scriptores Graeci. Jan, Karl von, editor. Leipzig: Teubner, 1895.
Γένος δὲ τί ἐστιν; —Ἡ ἐν τετραχόρδῳ γενομένη διαίρεσις.
Πόσα οὖν γένη ἐστὶ τὰ μελῳδούμενα; Τρία. — Τίνα ταῦτα; — Ἐναρμόνιον, χρῶμα, διάτονον.
Τὸ οὖν ἁρμονικόν πῶς μελῳδεῖται; — Ἐπὶ μὲν τὸ δξὺ κατὰ δίεσιν καὶ δίεσιν καὶ δίτονον, ἐπὶ δὲ τὸ βαρὑ κατὰ τοὐναντίον. (p. 7)
Τὸ δὲ χρῶμα πῶς μελῳδεῖται; — Ἐπὶ μὲν τὸ ὁξὺ καθʼ ἡμιτόνιον καὶ ἡμιτόνιον καὶ τριημιτόνιον, ἐπὶ δὲ τὸ βαρὺ κατὰ τοὐναντίον.
Τὸ δὲ διάτονον πῶς μελῳδεῖται; — Ἐπὶ μὲν τὸ δξὺ καθʼ ἡμιτόνιον καὶ τόνον καὶ τόνον, ἐπὶ δὲ τὸ βαρὺ κατὰ τοὐναντίον.
Τὸ μέντοι διάτονον καθʼ ἡμᾶς οὐ μελῳδεῖται ἐν πυκνοῦ τάξει. — Διὰ τί; Διὰ τὸ λέγεσθαι πυκνὸν τὸ ἔχον δύο διαστήματα τοῦ ἑνὸς ἐλάσσω.
Τετράχορδον δὲ τί ἐστι; Τάξις φθόγγων ἐξῆς μελῳδουμένων, ὧν οἱ ἄκροι πρὸς ἀλλήλους συμφωνοῦσι κατὰ τὸ διὰ τεσσάρων.
Τετραχόρδων οὖν ἐστιν εἴδη πόσα; — Τρρία.— Τίνα ταῦτα; — Πρῶτον μὲν τὸ ὑπὸ βαρυπύκνων περιεχόμενον, δεύτερον δὲ τὸ ὑπὸ μεσοπύκνων περιεχόμενον, τρίτον δὲ τὸ ὑπὸ δξυπύκνων περιεχόμενον.
[*](2 ἐν om. libb. 7 οὖν om. P. ἁρμονικὸν M V. ἐναρ- μόνιον P. 8 καὶ δίεσιν om. M. καὶ διάτονον M, 9 κατ οὐναντίον V P 10 § 23 om. M. 14 καὶ τόνον om. MV. 16 ἐν] ἐπὶ μὲν M.)[*](§ 21 γένος cf. § 79. Cleon. c 3. § 25 cf. p. 287.)Πόσα οὖν ἐστι τετράχορδα ἐν τῷ ἀμεταβόλῳ συστήματι; — Κατὰ μὲν τὸ πλῆθος ἀόριστα, κατὰ δὲ δύναμιν πέντε.
Τινα ταῦτα; — Ὑπάτων, μέσων, συνημμένων, διεζευγμένων, ὑπερβολαίων.
Πόσοι φθόγγοι ἐν τῷ ἀμεταβόλῳ συστήματι; Ὀκτωκαίδεκα. (p. 8)
Τίνες οὖτοι; ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ??18.
Τούτων πόσοι ἑστῶτες;- η.
Τίες οὖτοι: — ?? ?? ?? ?? ?? ?? ?? ??18.
Φἴερόμενοι δὲ πόσοι; — Δέκα.
Τνες οὗτοι; ??. ?? ?? ?? ?? ?? ??17.
Βαρύτονοι πυκνῶν πόσοι; Πέντε. — Τίνες οὐτοι: ?? ?? ?? ?? ??16.
Ὀξύτατοι δὲ πυκνῶν ἐναρμονίων πόσοι; — Πέντε. Τίνες οὗτοι: — ??20 Η?21 ??22 ??23.
[*](4 ὑπάτων M V fere semper, ὑπατῶν VP aliique recentiores. 8 de n 1 § 11. de n. 2 § 13. n. 3 add. M4. L vel potius λ. abiit ad n. 16 V. de n. 4 § 11. 9 de n 7 § 13, 7 hie ?? et in V n. 8 ut § 13 V n. 9 θ π ΥM (Υ in ras.), θ n. 10 ?? ΜV. n. 11 (om. Ζ) V. n. 15 θ ΗΜ , θ ?? 10 n. 16 ut § 14 M, Lλ (ex 3) supra. infra V. n. 17 7α μ V, M, acc. om. omnes n. 18 sine acc. M. ?? V 12 n. 8 ?? V. 13 n. 15 θ θ M. n. 18 ut § 29 M. ?? ?? 15 n. 9 θ M. 16 n. 16 ut § 14 M, λ V, item § 32. n. 17 pro accentu V. om. acc. M. 18 n. 9 θ V M. θ ?? 20 n. 19 ?? P. ?? ΜV, Meib. cum Alypio, sed cf qua-)[*](§ 28. cf JA 2Οa. § 29 v. tabulam in Alypi initio. § 32 βαρυτόνους in spissa regione dicit parypatas et tritas.)Ὀξύτατοι δὲ χρωματικῶν ἐγγεγραμμένιον πόσοι;— Πέντε. Τίνες οὗτοι;— ?? ?? ?? ?? ?? (p.9)
Ὀξύτατοι δὲ πυκνῶν διατόνων πόσοι;— Πέντε.. —Τίνες οὗτοι; ?? ?? ?? ??
Ἄπυκνοι δὲ πόσοι; — Τρεῖς. Τίνες οὗτοι;— ?? ??
Ἡ μέντοι μέση δοκεῖ ἔχειν πρὸς τὰς λοιπάς τινα διαφοράν· κατὰ μὲν γὰρ τὰς συναφὰς βαρύπυκνος, κατὰ δὲ τὴν διάζευξιν ἄπυκνος.
Ἑστῶτας μὲν οὗν φθόγγους διὰ τί λέγομεν εἶναι; — Διὰ τὸ περιέχεσθαι ὑπʼ αὐτῶν τὰ τετράχορδα καὶ πεντάχορδα.
Φερομένους δὲ τοὺς ὑπὸ τούτων περιεχομένους. Διʼ ών τὰ διαστήματα πάντα ἀνίεται καὶ ἐπιτείνεται πλὴν δύο.
Τίνων τούτων; — Ἐκλύσεως καὶ ἐκβολῆς.
Πῶς; — Ἔκλυσις μὲν γὰρ ἀνίεται, ἐκβολὴ δὲ ἐπιτείνεται. — Ἐν τίνι γένει; — Ἐναρμονίῳ, ἐν ἄλλῳ δὲ γένει οὔ.—
[*](de Aristidis signis doceat Bellermann, die Τοnleitern (Berol. 1847) p. 67. n. 20 ?? et in medio inscriptumu parvulum M. inscripto puncto V. n. 21 HV M V n 22 M. θ (ut fere scribitur in codd. pars superior, relicta parfe inferiore) V. n. 23 ?? V libb.)[*](1 χρωματικῶν P, χρωματικὼν factum ex χρωματικὸν M. pos ἐγγεγραμμένων add. διατόνων P. (an scr. διαστολῇ ?) n. 18, 19, 21 23 ut antea. n. 20 bene M. ?? V. signa, quibus hi soal a genere harmonico distnguantur, nuquam in- veniuntur. 5 n. 10 ?? V n. 17 sine acc. M. ?? n. 1 Ζ??- libb. n 18 M, ?? V 9 γὰρ om. M. 10 κατὰ δὲ τὴν δ. ἄπ. om. P. 17 τίνων] τίνες M.)[*](§ 37 de eclysi et ecbola vide A2 6a.)Συναφὰς οὗν πόσας λέγεις ἐν αὐτοῖς ὑπάρχειν; — Τρεῖς. — Τίνας ταύτας; — Αἷς κατὰ φθόγγον ἡ κοινωνία ἐστι. (p. 10) λέγω δὲ οὕτως· ὅταν δύο τετραχόρδων ὁμοιοσχήμων φθόγγος ἐφʼ ἑκάτερα κοινωνῇ, τοῦ μὲν βαρυτέρου τετραχόρδου ὀξύτερος ὤν, τοῦ δὲ ὀξυτέρου βαρύτερος. — Ποῖοι οὗν αὐτὰ φθόγγοι συνάπτουσι; Τὸ μὲν ὑπάτων πρὸς τὸ μέσων ??, τὸ δὲ μέσων τῷ συνημμένων τὸ ?? τὸ δὲ διεζευγμένων τῷ ὑπερβολαίων τὸ ??
Διάζευξις δὲ τί ἐστιν; — Ὅταν δύο βαρυπύκνων φθόγγων ᾖ τόνος ἀνὰ μέσον. — Πόσας οὗν ἐροῦμεν διαζεύξεις; — Δύο. — Τίνας ταύτας; Ἴὴν μέσων καὶ τὴν συνημμένων. — Τὴν μὲν οὗν μέσων καὶ διεζευγμένων ὑπὸ ποίων φθόγγων; — Ὑπὸ l καὶ ?? — ∗Καὶ τὴν συνημμένων καὶ ὑπερβολαίων ὑπὸ ποίων φθόγγων; — Ὑπὸ ?? ?? καὶ ??
---Τοῦτων δὲ εἴδη τὰ αὐτὰ πρὸς ἑαυτὰ πῶς συμφωνεῖ; —Τὰ μὲν συνημμένα κατὰ τὸ διὰ τεσσάρων, τὰ δὲ διεζευγμένα κατὰ τὸ διὰ πέντε. (p. 11)