Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Ἑρμογένης δέ τις καὶ αὐτὸς νομίσας τι καινὸν φρονεῖν ἴφη τὸν θεὸν ἐξ ὔλης συγχρόνου καὶ ἀγενήτου πάντα πεποιηκέναι· ἀδυνάτως γὰρ ἔχειν τὸν θεὸν μὴ οὐκ ἐξ ὄντων τὰ γινόμενα ποιεῖν. εἶναι δὲ τὸν θεὸν ἀεὶ κύριον καὶ ἀεὶ ποιητήν, τὴν δὲ ἤλην ἀεὶ δούλην καὶ γινομέρνην, οὐ πᾶσαν δέ·

ἀεὶ γὰρ ἀγρίως καὶ ἀτάκτως φερομένην ἐκόσμησε τούτῳ τῷ λόγῳ· δίκην χ(εύμα)τος ὑποκαιομένου βράζουσαν ἰδὼν ἐχώρισε κατὰ μέρος, καὶ τὸ μὲν ἐκ τοῦ παντὸς λαβὼν ἡμέρωσε, τὸ δὲ εἴασεν ἀτάκτωςς φέρεσθαι, καὶ τὸ ἡμερωθὲν τοῦτο [*](2 προδιηγησάμεθα] Ι 2. IV 51 (VI 23) — 6 —11 vgl. Χ 18 — 6 —11 Iren. Ι 28, 1 Ἰουστίνου ἀκροατὴς γεγονώς . . . . μετὰ δὲ τὴν ἐκείνου μαρτυρίαν ἀποστὰς τῆς ἐκκλησίας . . . . ἴδιον χαρακτῆρα διδασκαλείου συνεστήσατο, αἰῶνάς τινας ἀοράτοι·ς ὀμοίως τοῖς ἀπὸ Οὐαλεντίνου μυθολογήσας γάμον τε φθορὰν καὶ πορνείαν παραπλησίως Μαρκίωνι καὶ Σατορνίνῳ ἀναγορεύσας, τῇ δὲ τοῦ Ἀδὰμ σωτηρίᾳ παρ’ ἑαυτοῦ τὴν ἀντιλογίαν ποιησάμενος. Ahnlich Hippolyts Syntagma (Terfc. Adv. haer. 7; Filastrius C. 48: Epiph. XLVI 1.2 und z. T. Theodoret I 20?) — 12—14 Tgl. X 28 — 13 Theodoret 1 19 S. 369 Β Migne: Ἑρμογένης ἐξ ὕλης καὶ συναγεννήτου τὸν θεὸν ἔφη δημιουργῆσαι τὰ πάντα· ἀδύνατον γὰρ ὑπέλαβεν ὁ ἐμβρόντητος καὶ τῷ θεῷ τῶν ὅλων ἐκ μὴ ὄντων δημιουργεῖν (Fortsetzung zu S. 237,8). Tert. Adv. Hermogenem 1ff — 15f Tert. a. a. Ο. 3 S. 128, 12 fff Kr.: deum semper deum, <semper> etiam dominum fuisse fuisse itaque materiam semper <cum> deo domino 129, 23 — 25 — 16 —18 Tert. S. 170, 12ff: »inconditus et confasus et turbulentus fuit «. sie enim et ollae uhdique ebuUientis similitudinem opponis vgl. 43 S. 172, 21 — 18 f vgl. Tert. 38 S. 168. 18ff. 40 S. 170, 5 10) [*](3 καὶ τὰ ö.: κατὰ Ρ 6 Titel τατιανός schwarz Ρ 8 ἀοράτους Iren. Bunsen Ι 381 (I 78): παρὰ τοὺς Ρ, ποτὲ τοὺς Η 9 μυθολογήσασι Ρ 12 Titel ἑρμογένης schwarz 13 ἀγεννήτου ö. 14 γενόμενα H 17 χεύματος Sauppe: χ . . . τος Ρ nach Miller (ich erkannte am ß nur οσ oder ασ), χυτρίου Gö. 18 ἐχώρησε Ρ)

τὸν δὲ Χριστὸν υἱὸν εἶναι ὀμολογεῖ τοῦ τὰ πάντα κτίσαντος θεοῦ, καὶ ἔ)τ(ι) ἐκ παρθένου γεγενῆσθαι καὶ πνεύματος συνομολογεῖ κατὰ τὴν τῶν εὐαγγελίων φωνήν· ὃν μετὰ τὸ πάθος ἐγερθέντα ἐν σώματι πεφηνέναι τοῖς μαθηταῖς, καὶ ἀνερχόμενον εἰς τοὺς οὐρανοὺς ἐν τῷ ἡλίῳ τὸ σῶμα καταλελοιπέναι, αὐτὸν δὲ πρὸς τὸν πατέρα πεπορεῦσθαι.

μαρτυρίᾳ δὲ χρῆται νομίζων ὑπὸ τοῦ ῥητοῦ συνηγορεῖσθαι οὗπερ ὁ ψαλμῳδὸς Δαβὶδ λέγει· »ἐν τῷ ἡλίῳ ἔθετο τὸ σκήνωμα αὐτοῦ, καὶ αὐτὸς ὡς νυμφίος ἐκπορευόμενος ἐκ παστοῦ αὐτοῦ, ἀλαλλιάσεται ὡς γίγας δραμεῖν ὁδόν«. ταῦτα μὲν οὖν καὶ Ἑρμογένης ἐπεχείρει.