Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Hippolytus

Hippolytus. Hippolytus Werke, Volume 3. Wendland, Paul, editor. Leipizg: Hinrichs, 1916.

Ταῦτα μὲν οὖν ἱκανῶς δοκοῦμεν παρατεθεικέναι. διὸ δοκεῖ λοιπὸν αύτάρκως διαδραμόντων ἡμῶν τὰ τοῖς φυσικοῖς δόξαντα, ἀναδραμεῖν ἐπὶ Σωκράτην καὶ Πλάτωνα, οἳ τὸ ἠθικὸν μάλιστα προετίμησαν.

Ὁ μὲν οὐν Σωκράτης γίνεται Ἀρχελάου τοῦ φυσικοῦ ἀκροατής· ὂς τὸ γνῶθι σαυτὸν προτιμήσας καὶ μεγάλην σχολὴν συστήσας ἔσχε πάντων τῶν μαθητῶν ἱκανώτερον τὸν Πλάτωνα, αὐτὸς μὲν [*](lOff S. Bertennann ο. S. S) S. 27 — 24. 26 Cedrenus Ι 278, 23—279 2) [*](1 τῶν > Wolf 2 ἐπηλώθησαν LBT: ἀππλάθησαν Ο πυλῶ Β 4 Ο 5 ταύτην Diele: τοῦτο HSS, οὔτω Karsten μεταβολήν Diels (vgl. Aristot. Meteorol. Ι 14 ρ. 352 a 17): καταβάλλειν RSS, καταβολὴν Roeper 7 ὁρίζειν und νομίζειν Diels Vorsokr. ὁρίζειν δὲ ὡς νομίζεται Dox,) 10 τοῦτο) οὐκ Roeper ὡρισμένων κατὰ τοῦτο, ἄπειρον? ö. 12 τοῦ μὲν οὐν τὸν κόσμον εἰδέναι ίδεῖν HSS, verb. Roeper 13 θείας ö. μιᾶς HSS 14 αὐτῆς HSS ὡς] + ἀπὸ δύσεως Zellor 15 περὶ ἲππωνος Ο + ὁ Delarue ῥηγεῖνος Β 16 γενόμενον — πῦρ > Ο γεννώμενον LB, verb. Roeper κατανικῆσαι κατανικῆσαν LBO 17 νικήσαντος, über γεννή L0 τε] δὲ Β 18 λέγει Zeller: ἔχειν HSS, ἔφη εἶναι Roeper γὰρ Bakhuizen van den Brink, Var. lect. ex bist, philos. ant. p. 47. 52: παρὰ HSS <κατὰ> τὸ φαιν. Diels Dox., doch Vorsokr. 19 γίνεσθαι aus γενέσθαι verb. Β 20 παρατεθηκέναι Β 24 περὶ σωκράτους Ο 26 μαθημάτων Β μὲν) δὲ Β)

19
μηδὲ συγγράμματα καταλιπών·

ὁ δὲ Πλάτων τὴν πᾶσαν αὐτοῦ σοφίαν ἀπομαξάμενος συνέστησε τὸ διδασκαλεῖον μίξας ὁμοῦ φυσικὴν ἠθικὴν διαλεκτικήν. ἄ δὲ ὁ Πλάτων ὁρίζει, ἐστὶ ταῦτα.

Πλάτων ἀρχὰς εἶναι τοῦ παντὸς θεὸν καὶ ὕλην καὶ παράδειφμα· θεὸν μὲν τὸν ποιητὴν καὶ διακοσμήσαντα τόδε τὸ πᾶν κοὶ προνοούμενον αὐτοῦ· ὒλην δὲ τὴν πᾶσιν ὑποκειμένην, ἢν καὶ δεξαμενὴν καὶ Μήνην καλεῖ, ἐξ ἡς διακοσμηθείσης γενέσθαι τὰ τέσσαρα στοιχεῖα, ἐξ ὡν συνέστηκεν ὁ κόσμος, πυρὸς ἀέρος γῆς ὕδατος, ἐξ ὡς καὶ τὰ ἄλλα πάντα συγκρίματα καλούμενα, ζῷά τε καὶ φυτά, συνεστηκέναι·

τὸ δὲ παράδειγμα τὴν τὴν τοῦ θεοῦ εἶναι, ὂ καὶ ἰδέαν καλεῖ οἶον είκόνισμά τι ᾠ προσέχων ἐν τῇ ψυχῇ ὁ θεὸς τὰ πάντα ἐδημιούργει.

τὸν μὲν θεόν φησιν ἀσώματόν τε καὶ ἀνείδεον καὶ μόνοις σοφοῖς ἀνδράσι καταληπτὸν καταληπτὸν τὴν δὲ ὕλην δυνάμει μὲν σῶμα, ἐνεργείᾳ δὲ οὐδέπω· ἀσχημάτιστον γὰρ αὐτὴν οὖσαν καὶ [*](2f vgl. S. 1, 11. 23, 23; Diog. Laert. III 56 — 4 Cedrenus 279, 2. 3 οὐτος παράδειφμα — 4 — S. 23, 24 zugrunde liegt ein Compeudium der platonischen Lehre. Parallelen bieten ’ Eisagoge (Bd. VI des Herraannschen Plato; nach Photius Cod. 48 benutzte Hippolyt den A. in seiner Schrift Περὶ τοῦ παντός), Diogenes Laert. III, Apul. De Piatone et eins dogmate (ich eitlere nach Seiten der Ausgabe von Thomas). Einige wörtliche Parallelen eitlere ich, anderes terial bieten Freudenthals Albinos; Hobein, De Masimo Tyrio, Jena 1895 S. 89 ff; Sinko, De Apulei et Albini doctrinae Platonicae adumhratione, Cracoviae 1905 H. Strache, De Arii Didymi in morali philosophia auctoribus, Berolini 1909, S. 84ff; luvenes dum sumus (Diogenis Laertii Vita Piatonis) Basel 1907 — 4 ff sehr ähnlich Cyrill C. lulian. S. 573 C Migne, s. Dox. S. 10 — — 8 Cedr. 279, — 10 — 6–10. 13–S. 20, 4 vgl. Diog. Laert. III 69. 70 (zwei Principien; Dox. 287 485, 4. 487, 8; Apul. I 5; Iren. II 14, 3 drei Principien) — 7 äus 49 Α πάσης εἶναι γενέσεως ὑποδοχὴν αύτὴν οἶον τιθήνην 53 Α δεξαμενῆς Albinus 8 S. 162, 25ff πανδεχὲς καὶ Μήνην) Dox. S. 308, 5ff — 10 f Albinus 12 S. 167, 8. 9; Seneca Ep. 65, 7. 9 — 10 — 13 Cedrenus 279, 3–6 ὃ καὶ ἔννοιαν τοῦ θεοῦ καὶ καλεῖ — καταληπτόν — 14 f vgl. Albinus 8 S. 162, — 34) [*](1 μηδὲν σύγγραμμα Roeper συγγράμματα so die HSS 3 ὁρίζει, ἐστὶ Roeper: ὁρίζεται HSS 6 πᾶσιν Cedr. (Roeper): πᾶσαν HSS δεαὶ verb. in ἢν καὶ L, ἢν δὴ καὶ Roeper 6f καὶ δεξ. καὶ > Cedr. καὶ δεξ. > 7 τηθήνην HSS 9 ἂπαντα συγκρώματα Τ 10 ἔννοιαν Cedr. ἰδέαν Cedr. (Gronov): ἰδέας HSS 11 εἰκόνισμά τι Cedr.: εἰκονίσματι HSS ᾡ Cedr.: > HSS 11 f ᾡ προσέχων, φησίν, ὁ θ. τὰ π. ἐδημιούργησε Cedr. 12 καὶ τὸν μὲν Cedr. vielleicht richtig τε > Cedr. ἀνείδεον] + καὶ ἄφθαρτον Cedr. 13 + ἀνθρώποις, wieder getilgt Β εἶναι > Cedr. 14 οὔπω B)

20
ἄποιον , προσλαβοῦσαν σχήματα καὶ ποιότητας γενέσθαι σῶμα.

τὴν μὲν οὖν ὒλην ἀρχὴν εἶναι καὶ σύγχρονον τῷ θεῷ, ταύτῃ καὶ ἀγένητον τὸν κόσμον· ἐκ γὰρ αὐτῆς συνεστάναι φησὶν αὐτόν. τῷ δὲ ἀγενήτῳ ἀκολουθεῖν πάντως καὶ τὸ ἄφθαερτον. ᾗ δὲ σῶμά τε καὶ ἐκ πολλῶν ποιοτήτων καὶ ἰδεῶν συγκείμενον ὑποτίθεται, ταύτῃ καὶ γενητὸν καὶ φθαρτόν.