Historia ecclesiastica (fragmenta ap. Photium)
Philostorgius
Philostorgius. Kirchengeschichte. Bidez, Josef, editor. Leipzig: Hinrich, 1913.
8a. Artemii Passio 49 Ende: Αὐτὸς δὲ (näml. ὁ τὴν Δάφνην ὥρμησε, τὸ τῆς Ἀντιοχείας κάλλιστον ἐνδιαίτημα. Ebd. 51: Ὁ δὲ Ἰουλιανὸς ἐπὶ τὴν Δάφνην ὥρμησε τὸ προάστειον, ὡς προέφημεν, θυσίας ἑτοιμαζόμενος τῷ Ἀπόλλωνι καὶ χρησμοὺς παρ’ αὐτοῦ δέξασθαι προσδοκῶν. ἡ δὲ Δάφνη προάστειόν
[*](30–S. 87, 18 vgl. Liban. Orat. XI 285 ff u. LX 3 f. Sozomen. V 19 Chrys. De S. Babyla c. Julian. 12 S. 555 E f. Ad popul. Antioch. XVII S. 178 E. Julian. Misopog. 346 B u. 361 D. Zonar. XIII 12, 35. Cedren. I 536, 9. Theophan. 49, 28)[*](26–S. 89, 18 Νουμεριανῷ fehlt in S | 28 ἐπεὶ P | τὸ πρὸσ ἄστεῖον p)μαρτυρικὸν ἐκεῖνο σῶμα παρῴνησεν, ὅσα τε εἰπεῖν ἐξεβιάσθη τὰ [*](Phot.) δαιμόνια, καὶ ὅπως κεραυνῷ τὸ τοῦ Ἀπόλλωνος αὐτῷ καθιδρύματι ἀπετεφρώθη τέμενος, καὶ ὅσα ἄλλα κατὰ ἀνθρώπους τε καὶ ὑπὲρ
[*](2 τὸ Val. τῶ B)ἐστι τῆς Ἀντιοχείας, ἐπὶ τῶν ὑψηλοτέρων αὐτῆς χωρίων, [*](Art. P.) ἄλσεσι παντοίοις συνηρεφές· πολυπρεμνότατον γὰρ καὶ πολυκαρπότατόν ἐστι τὸ χωρίον, ἔνθα τῶν τε ἄλλων παντοίων δένδρων καὶ δὴ καὶ κυπαρίττων ἐξαίσιον πεφύτευται χρῆμα πρός τε κάλλος καὶ ὕψος καὶ μέγεθος οὐ συμβλητόν, νάματά τε πανταχῆ διαθέει ποτίμων ὑδάτων, μεγίστων αὐτόθι πηγῶν ἀναδιδομένων, ἀφ᾿ ὡν καὶ ἡ πόλις ὀλίγαις δὴ πόλεων εὐυδροτάτη τυγχάνειν δοκεῖ. καὶ μὴν καὶ οἰκοδομαῖς λαμπραῖς καταλύσεων καὶ λουτρῶν καὶ τῶν ἄλλων κατασκευῶν εἴς τε χρείαν καὶ κόσμον εὖ μάλα πολυτελῶς ἐξήσκηται τὸ χωρίον. ἐνταῦθα καὶ ἄλλων μὲν δαιμόνων ναοί τε καὶ ἀγάλματα ἠν, διαφερόντως γε μὴν τὸ τοῦ Ἀπόλλωνος ἐξ ἀρχαίων τῶν χρόνων ἐνυπῆρχε θεραπευόμενον. αὐτόθι γὰρ καὶ τὸ περὶ τὴν Δάφνην τὴν παρθένον συμβῆναι πάθος ὁ Ἑλληνικός ἔπλασε μῦθος ἦς δὴ καὶ μάλιστα φέρειν ἔτι δοκεῖ τὴν ἐπωνυμίαν ὁ τόπος.
§ 52] Τὸ δὲ ἄγαλμα τοῦ Ἀπόλλωνος τοιόνδε τὴν ἦν· ἐξ ἀμπέλου μὲν αὐτῷ συνεπεπήγει τὸ σῶμα πανθαυμάστῃ δὴ τέχνῃ πρὸς μιᾶς συμφυίας ἰδέαν συναρμοσθέν, χρυσῷ δὲ πᾶς ὁ περικείμενος πέπλος ἀμφιεννύμενος τοῖς παραγεγυμνωμένοις καὶ ἀχρύσοις τοῦ σώματος εἰς ἄφραστόν τι συνεφθέγγετο κάλλος· ἑστῶτί τε μετὰ χεῖρας ἦν ἡ κιθάρα μουσηγετοῦντά τινα ἐκμιμουμένῳ, αἱ τε κόμαι κοὶ τῆς δάφνης ὁ στέφανος τὸν χρυσὸν ἀναμὶξ ἐπήνθουν, ὡς ἤμελλε χάρις ἐξαστράψειν πολλὴ τοῖς θεησομένοις· ὑάκινθοί τε αὐτῷ δύο
[*](19 ff vgl. Cedren. I 536, 10. Liban. Orat. LX 9 ff mit Försters Anm. H. E. III 11, 4. Arumian. Marcellin. XXII 13, 1. Malalas 234, 5)[*](8 καὶ1 > M | κυπαριττῶν M | 9 ὕψωμα R, vgl. Liban. κυπαρίττων πλῆθος καὶ πάχος καὶ ὕψος | ποταμῶν M | 11 δὴ] δὲ R | εὐυδροτάτη Symeon εὐηδρωτάτη T ἐνυδροτάτη PRMV | 12 λαμπρῶν | 16 τὸ > P | 20 θαυμασία Τ Symeon | δὴ] τῆ MV τινι T 22 πέπλος] αὐτῶ πἐπλω V | 23 συνεφθέγγετο PR συνεφαίνετο MV Symeon συνεπεφέρετο Τ, gl. ob. S. 41, 20–23 | 24 μουσιγετοῦντα MV | Symeon χρυσοῦν PT; vgl. ebd. § 45 PG 96, 1293 A 3: τῇ εἰκόνι τῇ χρυσῇ τοῦ . . . Ἀπόλλωνος | ἔμελλε MVT Symeon | 26 ἐξαστράπτειν MT Symeon ἐξαστράπτιν V | θεησομένοισ PR θεασομένοισ (α durch Corr.?) M θεομένοισ T θεωμένοις Symeon)ἀνθρώπους παρεδοξοποιήθη οὐκ ἐπὶ μέγα παραλλάττοντα τοῖς ἄλλοις οὖτος ἱστορεῖ. λέγει δὲ μαρτυρῆσαι τὸν ἱερὸν Βαβύλαν σὺν τρισὶ
[*](1 τοῖς ἄλλοις s. unt. zu Ζ. 20 ff u. zu S. 92 ff — 2f τρισὶ usw. s. unt. S. 91, 11 f)[*](Art.p.)λίθοι μεγάλοι τὸν τῶν ὀφθαλμῶν ἐξεπλήρουν τύπον κατὰ μνήμην τοῦ Ἀμυκλαίου παιδὸς Ὑακίνθου. καὶ ἀεὶ τὸ τῶν λίθων κάλλος καὶ μέγεθος τὸν μέγιστον προσετέλει τῷ ἀγάλματι κόσμον, ἐνταγέντων περιττῶς πρὸς ἀξιοπρέπειαν αὐτοῦ τῶν ἐργασαμένων, έν ὅτι πλείστοις ἀπατᾶσθαι περὶ αὐτοῦ συμβαίνῃ, τῷ περικαλλεῖ τῆς προφαινομένης μορφῆς εἰς τὸ προσκυνεῖν αὐτῶ̣ δελεαζομένοις. ὅπερ οὐν καὶ αύτὸς ὁ Ἰουλιανὸς πεπονθὼς ἠν· πλείονα γοῦν ἢ σύμπασι τοῖς ἄλλοις ἀγάλ- μασι προσῆγε τὴν θεραπείαν, χιλιόμβας ὅλας ἐξ ἑκάστου γένους αὐτῷ θυόμενος. [§ 53] ἐπεὶ δὲ αὐτῷ πάντα ποιοῦντι καὶ πραγματευομένῳ ὅπως χρῴη τὸ ἄγαλμα πλέον ἠν οὐδέν, ἀλλὰ τοῦτό τε καὶ τὰ λοιπὰ αὐτόθι σύμπαντα ἀγάλματα βαθεῖα σιωπὴ κατεῖχεν, ἐνταῦθα νομίσας τὰ ἀπο τῆς γοητείας ἐνδεῖν ἣν ἱερουργίαν καλοῦσιν Ἕλληνες, Εὐσέβιόν τινα μέγιστον ἐπὶ τῷ ταῦτα δύνασθαι κεκτημένον ἐν ἕλλησι κλέος μεταπεμψάμενος, τούτῳ προσέταττεν ἐπίπνουν ὅτι μάλιστα τὸ ἄγαλμα καὶ ἐνεργὸν ἀποφαίνειν, μηδενὸς ὡν εἰς τοῦτο προσδεῖν αὐτῷ νομίζοι φεισάμενον. τῷ δὲ ἐπειδὴ πάσας ἑαυτοῦ κεκινηκότι τὰς μηχανὰς καὶ μηδὲν ὅ τι πλέον ἂν ἐπινοήσειεν ὑπολειπομένῳ τὸν ὅμοιον ἐσεσιωπήκει καὶ κατὰ φύσιν τρόπον, οὐδέν τι μᾶλλον ἢ καὶ πρόσθεν φθεγγόμενον, ἐνταῦθα ἤδη πρὸς τοῦ Ἰουλιανοῦ ἐρωτώμενος [καὶ] καθότι καθότι μάλιστα σιωπῴη, καὶ ταῦτα πάντων τελεσθέντων ἐπ' αὐτῷ τῶν νομιζομένων παρ' αὐτοῖς, τὸν Βαβύλαν ἔφη τῆς σιωπῆς τούτου τε καὶ τῶν λοιπῶν
[*](9—12 vgl. Zonar. XIII 12, 38. Joh. Chrys. De S. Babyla c. Julian. 15 S. 560 C — 20 ff vgl. Zonar. ebd. 39. Theophan. 49, 30. Socrat. III 18. Theodoret H. E. III 10. Rufin H. E. X 36. Sozomen. V 19, 16. Joh. Chrys. ebd. S. 560 CE ff u. De S. Hierom. Babyla 2 S. 533 f)[*](4 τύπον aus τόπον corr. R | 5 ἀεὶ] δὴ? Mendelssohn | κάλλος > R | 6 ἐνταθέντων — 7 ἐργασαμένων > Τ Symeon | ἐντιθέντων MV | 7 περιττῶς] ἀξίωσ V | ἀξιοπρέπειαν Bidez ἀξιορρέπειαν HSS | ἵν///τι R | 9 αὐτῷ] avxola R | 10 σύμπα P | ἄλλοις > R | 12 πάντα ποιοῦντι] ποιοῦντι xavxa T | 15 εὐσέβειόν V | 16 τῷ Symeon τὸ PRMV > Τ | 17 τούτω PR Symeon τοῦτο ΜVT | τὸ ἄγαλμα T Symeon > PRMV | 20 ἐπινοήσειεν R ὑπονοήσειεν PMT Symeon Cod. B ἐννοήσειεν Cod. A) ὑπονοείσειεν V | ὑπολιπομένῳ Symeon I 21 φίσει P | οὐδέ τι καὶ πρόσφθεγγόμεν(ον) V | πρόσθε R Symeon | 21/22 φθεγγόμενοσ Τ Symeon Cod. A (Cod. B wie im Text) | 22 τοῦ > M | [καὶ] Bidez | 24 παρ’] ἐπ’ MV | τὸν Βαβύλαν Symeon τὸν βαβύλαν ἔσεσθαι ΗSS)παισὶ κομιδῇ μὲν νέοις, τὸ γένος δ᾿ ἀδελφοῖς· τὸ δὲ μαρτύριον ἀπ᾿ [*](Phot.) ἀρχῆς τοιαύτης προβῆναι. ἐπίσκοπος ἠν τῆς Ἀντιοχείας ὁ Βαβύλας. Νουμεριανῷ δὲ τῷ Ῥωμαίων βασιλεῖ ἤ, ὡς ἔνιοι, Δεκίῳ φασὶ κατὰ δή τινα δαίμονα γνώμην ἐμπεσεῖν πληθυούσης τῆς ἐκκλησίας ἐν αὐτῇ. τὸν δέ γε τοῦ θεοῦ ἀρχιερέα κατὰ τὰ προπύλαια στάντα
[*](* 1–S. S. —S. 91, 2 Niceph. H. E. X 28 PG 146,521 D)ἀγαλμάτων αἰτιώτατον εἶναι αὐτοῦ ἐν τῇ Δάφνῃ κείμενον. ὡς τῶν [*](Art. P.) θεῶν τὸν νεκρὸν αὐτοῦ βδελυττομένων καὶ διὰ τοῦτο τοῖς ἕδεσι σφῶν ἐπιφοιτᾶν οὐκ ἀνεχομένων· οὐ γὰρ ἠβούλετο τὴν ἀληθεστάτην αἰτίαν εἰπεῖν, οὐ παντάπασί γε αὐτῆς ἀνεπαίσθητος γεγονώς, ὅτι κρείττων δύναμις σαφῶς ἦν ἡ τὰς τῶν δαιμόνων ἐνεργείας πεδησαμένη, ἄλλως τε καὶ τοῦ δαίμονος αὐτῷ τοῦ τὸν Ἀπόλλωνα ὑποκρινομένου σαφῶς καὶ διαρρήδην, ὡς λέγεται, εἰρηκότος μὴ δύνασθαι άποκρίνασθαι διὰ Βαβύλαν.
[Artemii Passio Folge § 54] Ὁ | δὴ Βαβύλας οὗτος λέγεται ἐπίσκο- μὲν γενέσθαι τῆς Ἀντιοχείας· Νουμεριανῷ δὲ τῷ βασιλεῖ εἰσελθεῖν βουλομένῳ ἐν τῇ τῶν Χριστιανῶν ἐκκλησίᾳ κατὰ δή τινα ἑορτὴν στὰς πρὸ τῶν θυρῶν διεκώλυσεν εἰσελθεῖν
Suidas s. v. Βαβύλας· ἐπίγὰρ σκοπος Ἀντιοχείας. οὖτος, φαπος σί, Νουμεριανῷ, οἱ δὲ Δεκίῳ, κατὰ δή τινα δαίμονα εἰσελθεῖν εἰς πληθύουσαν τὴν ἐκκλησίαν προθυμονμένῳ στὰς πρὸ τῶν θυρῶν ἀντισεῖν
[*](15–S. 91, 10 vgl. Symeon Metaphr. Certamen S. Babylae [= 114, 968 ff. Martyrium S. Babylae ed. Papadopoulos-Kerameus Συλλογὴ Παλαιστίνης καὶ Συριακῆς ἁγιολογίας I 75 ff. Synax. 11, 9. Joh. Chrys. ebd. S. 531 u. 544 ff — 17 οἱ δὲ Δεκίῳ anders Leontius Antioch. bei Chronic. Paschal. a. 253 S. 503, 15. Euseb. H. E. VI 34 u. 39, 4)[*](7 κείμενον Mendelssohn κειμένου HSS u. Symeon | τῶν] τὸν MV | 8 βδελλυττομένων PRT; das Wort auch bei Joh. Chrys. S. 534 C 8 u. 563 E 2 | ἔθεσι MVT Symeon | 10 οὑ sie R ὁ PMVT Symeon | 11 ἦν σαφῶς ∾ MV | σαφῶς > | 12 αὐτοῦ M | 13 καὶ > V Symeon, διαρρήδην καὶ σαφῶς Joh. Chrys. S. | 14 ἀποκρίνασθαι] λαλεῖν Symeon > T | 15 βαβυλᾶσ Suidas Codd. TUSV 19 εἰς] ἐκ Suidas Codd. BE | πλήθουσαν Suidas Codd. TU | 20 nach στὰς + γὰρ Suidas Codd. ARBE | 21 διεκώλυεν διεκόλυεν V) Art. Pass. Codd. MV; viell. hatte Philostorgius etwa: ὁ γὰρ δὴ Β. οὗτος λέγεται ἐπίσκοπος μὲν γενέσθαι τῆς Ἀντιοχείας, Νουμεριανῷ δὲ τῷ Ῥωμαίων βασιλεῖ (ἤ, ὡς ἔνιοί φασι, κατὰ δή τινα δαίμονα εἰσελθεῖν εἰς πληθύουσαν τὴν ἐκκλησίαν προθυμουμένῳ, στὰς πρὸ τῶν θυρῶν, ἀντισχεῖν φάσκ(ον usw.)τοῦ νεώ, τὴν εἴσοδον ἀποτειχίζειν, φάσκοντα, ὅσα γε δυνατὸς εἴη, μὴ περιόψεσθαι λύκον τῷ ποιμνίῳ παρεισδυόμενον. καὶ τὸν μὲν αὐτίκα τῆς ὁρμῆς ἀνακρουσθῆναι, εἴτε στάσιν ὑπειδόμενον, εἴτε ἄλλως μεταβουλευσάμενον· τὸν ἐπίσκοπον πρῶτα μὲν τῆς τόλμης αἰτιᾶσθαι, ἔπειτα δὲ κελεύειν τὸν ὅσιον τοῖς δαίμοσι θύειν, μόνην γὰρ εἰναι τὴν ἐξοσίωσιν ταύτην λύσιν τε τοῦ ἐγκλήματος καὶ τῆς μετὰ ταῦτα τιμῆς τε καὶ δόξης πρόξενον. τὸν δέ, γενναίως πρὸς
[*](4 τὸν > Nie, u. Val., vgl. unt. Ζ. 12 ff | 6 τοῦ > ed.)[*](Αrt.P.Suid)[von hier an Artemii Passio = Suidas] φάσκων εἰς δύναμιν μὴ περιόψεσθαι λύκον τῷ ποιμνίῳ ἐπεισερχόμενον. τὸν δὲ παραυτίκα μὲν ἀνακρουσθὴναι τῆς εἰσόδου, εἴτε στάσιν τοῦ ὄχλου ὑπειδόμενον, εἴτε καὶ ἄλλως αὐτῷ μεταβουλευθέν· ἐν χαλεπῷ μέντοι τὴν ἀντίστασιν τοῦ ἐπισκόπου ποιησάμενον, ἐπειδὴ ὡς ἑαυτὸν ἐπὶ τὰ βασιλεια ἀπηλλάγη, παραστήσασθαί τε αὐτὸν καὶ πρῶτα μὲν τὴν τόλμαν τῆς κωλύσεως ἐγκαλεῖν, ἔπειτα μέντοι κελεύειν αὐτὸν τοῖς δαίμοσι θύειν, εἰ βούλοιτό γε τὴν ἐπὶ τῷ ἐγκλήματι δίκην διαφυγεῖν. τὸν δὲ πρὸς τὴν ἔγκλησιν καὶ τὴν πρόκλησιν διακρούσασθαι· τὴν μέν, φήσαντα ποιμένι ὄντι
[*](2. 9 f u. ISf Job. 10, 11 f)[*](* 11–15 Certamen If, 1.1. 969 A — 16–S 91, 6 ebd. 3, l.l.)[*](9/10 προόψεσθαι Suidas Codd. BE | 11 ἀποκρουσθῆναι Art. Pass., s. εἴτε Suidas = Certamen 969 A u. Photius] εἴτε δὴ Art. Pass. | τοῦ ὄχλου τινα πρὸς τοῦ ὄχλου ἔσεσθαι Art.Pass., Vgl.: εἴτε στάσιν τινὰ πρὸς τοῦ ὄχλου γενήσεαι ὑπιδόμενος Certamen ebd. | 11/12 ὑπειδόμενον = Photius] ὑπιδόμενον Art. Pass. Codd. MV | 12 nach ὑπειδόμενον + εἴτε θεία δυνάμει συμποδισθέντα Suidas Codd. TU, fehlt bei Certamen ebd. | αὐτῶν Art. Pass. Codd. PRT, vgl.: ηὴ καὶ ἄλλως αὐτῷ βουλευθέν Certamen = Symeon bei der Art. Pass. | 13 τῆσ ἐπεσκο Suidas Codd. SV | ἐπειδὴ] ἐπεὶ δὲ Art. Pass., was Certamen zu belegen scheint | 14 ἀπηλλάγη (ἀπολαύοι E) ἐπὶ τὰ βασίλεια ∾ Suidas Codd. BE παραστήσασθαί τε — S. 92, 4 κείμενα] ἐκέλευσεν ἀποτμηθῆναι τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ Suidas Codd. SV | τε #x003C; > Suidas Codd. BE | καὶ] ἐπὶ τοῦ βήματος ἐκέλευσε· καὶ δὴ παραστάντος αὐτοῦ Art. Pass. | 15 τόλμαν] αἰτίαν Suidas, s. Photius u. vgl.: τῇ δὲ ἑξῆς τὸν ἀρχιερέα παραστησάμενος, τὴν τοῦ ναοῦ κώλυσιν ὡς φανερὰν ὕβριν αὐλῷ ἐνεκάλει καί· »τίνι θαρρῶν«, ἔλεγεν, ». . . τῆς εἰς τὸν ναὸν εἰσόδου τὸ ἐμὸν κράτος ἐτόλμησας ἐπισχεῖν;« Certamen ebd. | ἐνεκάλει Art. Pass. | 16 κελεύει Art. Pass. | 17 ἔγκλησιν = Certamen 969 C 5] ἐπέγκλησιν Suidas 18 πρόσκλησιν Art. Pass. Cod. P | φήσαντι Suidas Cod. R | ὄντι > Art. Codd. PRST, aber nach ἑαυτῷ übergeschrieben S2)ἕκαστον τῶν προτεινομένων ἀντιταξάμενον, τὸν μαρτυρικὸν ἀναδήσασθαι [*](Phot.) στέφανον.
[*](1 ἕκαστα ed. | ἀντιταττόμενον ed. | 1/2 ἀναδήσασθαι Νic. ἀναδύσασθαι Β)ἑαυτῷ πάντα προσήδειν ὑπὲρ τοῦ ποιμνίου προθυμεῖσθαι, τὴν δέ, μὴ [*](Art..P. Suid.) ἂν ἑλέσθαι τοῦ ὄντως ὄντος ἀποστάντα θεοῦ ψευδωνύμοις ὀλετῆρσι δαίμοσι θύειν. εἶθ᾿ ὁ μὲν ὡς ἐώρα μὴ πειθόμενον αὐτὸν ἁλύσεσι καὶ πέδαις ἐνδησαμένους τὴν ἐπὶ θανάτῳ ἄγειν κεφαλῆς ἀφαιρήσοντας· ὁ δέ, ἐπειδὴ ἢγετο τεθνγξόμενος, ταúτας ἀναλαβὼν ᾖδε τὰς τοῦ ψαλμοῦ ῥήσεις· »ἐπίστρεψον ψυχή μου εἰς τὴν ἀνάπαυσίν σου, ὅτι κύριος εὐηργέτησέ σε«.
[Art P. § 55 = Suidas Folge] Φασὶ δὲ καὶ τρεῖς παῖδας γένος κομιδῇ νέους, ὑπ᾿ αὐτῷ ἀνατρεφομένους, ἁρπαγῆναί τε ὑπὸ τοῦ βασιλέως καὶ ὡς οὐδ᾿ αu̓τοὶ δύειν ἤθελον, καίτοι ἀνάγκης αὐτοῖς προσαγομένης, καὶ αὐτοὺς κελεῦσαι τὸν βασιλέα τῶν κεφαλῶν ἀφαιρεῖν· οὕς, ἐπειδὴ ἧκον εἰς τὸ προκείμενον ὁ Βαβύλας ἑαυτοῦ προστησάμενος προτέρους προσῆγε τῷ τοῦ μή τινα τρέσαντα αὐτῶν ἀναδῦνται τὸν θάνατον. καὶ ἀποτεμνο ταύτην ἀνειπὼν τὴν φωνήν· »ἰδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοι
[*](9 f Psal. 114, 7 — 11–S S. 92, 1 vgl. Certamen u. Martyrium S. ebd. Gregor. Turon. Hist. Franc. I 30. Theodoret H. E. III 10, 2. Job. Chrys. In Juvent. et Maximin. am Anfang. Antonin. Piacent. Itiner. ed. Geyer S. 190, 19—21 — 18 f Jes. 8, 18. Hebr. 2, 13)[*](* 7 u. —S. 92, 4 Certamen 16 f, 1.1. 980 C ff — 11 f ebd. 7, LI. 973 C 11)[*](5 ὄντωσ ὄντοσ (~ S ὄντωσ ὄντωσ RV) Art. Pass. Codd. RSMV ὄντωσ Pass. Codd. PT u. Suidas (aber ὄντος Symeon bei der Art. Pass. u. ὄντοσ ω Suidas Cod. R); vgl. Certamen 969 C 7: οὐ δυνατὸν . . . τοῦ ὄντως ἀποστάντα θεοῦ ψευσωνύμοις προσέχειν θεοῖς | ἀποστάντα >; Art. Pass. Cod. V | θεὸν Art. Pass. Cod. M | > ὀλετῆρσι Symeon bei der Art. Pass. | 7 ἐνδυσαμένουσ Codd. TUBE | ἐπὶ θάνατον Art. Pass. Codd. PMV, aber ἐπὶ θανάτῳ auch bei Certamen 980 C 8 | 8 τεθνηξάμενοσ Art. Pass. Cod. R | 9 τοῦ ψαλμοῦ τὰς ∾ Art. Pass. | 10 εὐεργέτησέ Suidas Codd. ΑRT | 12 ἀναστρεφομένουσ Suidas Codd. BE | καὶ > Suidas Codd. ARBE | 14 κελεῦσαι τὸν ἐκέλευσε Suidas | 16 βαβυλᾶσ Suidas Codd. TU | ἑαυτοῦ] ἑαυτῶ Art. Pass. Codd. PRMV, vgl.: ἑαυτοῦ προστησάμενος Certamen 980 C 12 | τῷ ξίφει προσῆγε ∾ Art. Pass. Cod. P | 17 τερέσαντα αὐτὸν Art. Pass. Cod. R | 18 nach ἀποτεμνομένω + αὐτῶν Art. Pass. Cod. S | ἂν εἰπὼν Art. Pass. Cod. R ἀνειπεῖν Suidas Cod. U εἰπὼν (εἰπὸν V) Art. Pass. Codd. MV)εδωκεν ο θεος«, επειτα καὶ αυτος προυτεινε τον αυχενα τῳ ζιφει, ἐντειλάμενος τοῖς τὸ σῶμα αὐτοῦ ἀναλεγομένοις τὰς ἁλύσεις καὶ τὰς πέδας αὐτῷ συνθάψαι, »ἵν' ᾖ μοι ταῦτα«, φησί, »κειμένῳ κόμος.« καὶ νῦν μετ’ αὐτοῦ, ὥς φασι, ταῦτα τυγχάνει κείμενα.
[von hier an Artemii Passio allein] Τοῦτον τὸν Βαβύλαν ὸ Ἰουλιανός, ἐπειδὴ πρὸς τοῦ Εὐσεβίου ἤκουσε κώλυμα τοῖς ἀγάλμασιν εἶναι τοῦ μὴ χρᾶν, αὐτίκα προσέταξεν αὐτῇ θήκῃ (λίθου δ' ἐστὶ μεγάλου πεποιημένη) μετάγειν ἐκ τῆς Δάφνης οἶς τι τοῦτο διαφέρει πόρρω που αὐτῶν ἀλλαχόσε ἵνα καὶ ᾑ βούλονται μεταστησαμένους. εὐθὺς οὖν ὁ τῆς πόλεως ὄχλος προχυθἐντες ὡς ἐπὶ μεγάλῃ αἰτίᾳ καὶ περιβαλλόμενοι εἷλκον τὴν θήκην· ἡ δέ, ὡς οὐχ ὑπ’ ἀνθρώπων ἑλκομένη μᾶλλον ἢ κρείττονος αὐτὴν κινούσης δυνάμεως, ἔφθανε τὴν τῶν ἀγόντων προθυμίαν ἐφεπομένη. αὐθήμερόν γέ τοι αὐτὴν σταδίους πλέον ἢ πεντήκοντα κομισάμενοι, ἐν τῷ καλουμένῳ κοιμητηρίῳ κατέθεσαν. ἔστι δὲ πρὸ τῆς πόλεις οἶκος σώματα Παλαιῶν ἀνδρῶν καὶ ἐνίων γε ἐπ' εὐσεβείᾳ μαρτυρουμένων πολλὰ δεδεγμένος· τότε μὲν οὐν ἐνταῦθα τὴν θήκην εἰσεκόμισαν.
[*](1 — 4 vgl. Certamen u. Martyrium S. Babylae ebd. Ende, Job. Cbrys. De S. Babyla c. Julian, 11 S. 554 BD. In epist. ad Ephes. c. IV bom. IX 2 S. 70 D — 5—17 vgl. Job. Cbrys. De S. Babyla c. Julian. 15 f u. De S. Hierom. Babyla 2. Rufin H. E. Χ 36. Sozomen. Y 19, 17 f. Tbeodoret H. E. III 10, 2 f. Socrat. IE 18, 2 f. Tbeophan. 49, 31. Ammian. Marcellin. XXll 12, 8. Julian. Misopog. S. 361 B. Liban. Orat. LX 5)[*](1 μετέπειτα, nacb αὐτὸς ∾, Art. Pass. Cod. Τ Symeon | καὶ > Suidas Codd. ARBE | τὸν αὐχένα Suidas τὸν οἰκεῖον αὐτοῦ αὐχένα τὸν οἰκεῖον αὐχένα αὐτοῦ Y τὸν οἰκεῖον αὐχένα T Symeon) Art. Pass. | nacb ξίφει + τελειωθῆναι Art. Pass. Cod. T Symeon | 2 ἀναλεξομένοισ (so Cod. V ἀναλεξαμένοισ PRSMT) Art. Pass. συλλεξομένοις Suidas | 3 vor κειμένῳ + καἰ Art. Pass. Cod. T Symeon 4 καὶ νῦν — κείμενα Suidas καὶ οὖν (οὖν] δὴ T Symeon, οὖν nach αὐτῶν ∾ MV) καὶ (καὶ > ΜVT Symeon) μετ’ αὐτῶν ἔτι τυγχ·άνει κείμενος, ὥς φασι Art. Pass ., κεῖται δὲ καὶ νῦν ἐν τῇ σορῷ Βαβύλας σὺν τῷ περιτραχηλίῳ ἐκείνῳ κόσμῳ καὶ τοῖς σιδηροῖς δεσμοῖς Certamen 980 D 9; vgl. Job. Cbrys. S. 554 D 5 [u. ebenso ungefähr auch an der anderen Stelle]: καὶ κεῖνται νῦν μετὰ τῆς τέφρας αἱ πέδαι | 6 εὐσεείου V | ἤκουσται P I 8 ἐκ] ἀπὸ Τ Symeon | 9 αὐτῶν PMT αὐτὸν RSY | καὶ ᾖ Batiffol ἦ καὶ PR ἣ καὶ ΜV ἢ καὶ S el καὶ T | βούλωνται S | ob μεταστησομένους? 10 καὶ > MYT Symeon | 12 νικούσησ M | 12/13 13 τὴν τῶν ἀγόντων > R 14 πλέον > P | πεντήκοντα PRSMY Symeon πέντε καὶ πεντήκοντα T 15 κατέθεντο S | πρὸ τῆς πόλεως] ἐν τῆ πόλει R | σώματα Mendelssohn ουν σωμάτων HSS u. Symeon | 17 μὲν τὴν θήκην ἐνταῦθα R)§ 56] Ὁ δὲ Ἰουλιανὸς παρεσκευάζετο πλῆθος ἱερείων τε καὶ [*](Art. P.) ἀναθημάτων, ὡς τῇ ὑστεραίᾳ σὺν αὐτοῖς εἰς τὴν Δάφνην ἀναβησόμενος, νῦν γε δὴ πάντως ἐλπίζων, εἰ μὴ τῶν ἄλλων, ἀλλὰ τοῦ Ἀπόλλωνος τεύξεσθαι ἀποκριθησομένου· ἐπὶ τοῦτον γὰρ αὐτῷ πᾶσα τῆς προθυμίας ἡ ἐλπὶς ἠν καὶ ὁ τόνος ὡς αὐτῶ̣ τι μᾶλλον ἢ τὸ τοιοῦτον διαφέρον κατά τε τὴν μαντικὴν τέχνην καὶ ὅτιπερ αὐτῷ τὸ χωρίον ἀνεῖτο ἡ Δάφνη, νομίζοντι αὐτὸν ἔν γε τῷ οἰκείῳ εἰκότως <πλέον> ἢ τῶν ἄλλων ἄν τινα δαιμόνων ἰσχύειν. Εὐσέβιος καὶ οἱ λεγόμενοι ἱερεῖς καὶ τῶν νεωκόρων τὸ πλῆθος προσδεχόμενοι τὸν βασιλέα ἐν ἀγῶνι μεγάλῳ ἦσαν, καὶ διηγρύπνουν περὶ τὸ ἄγαλμα πάντα πραγματευόμενοι ὅπως ἐπειδὰν ἀφίκηται τύχοι αὐτοῦ φθεγξομένου, ὡς ἄλλης γε αὐτῷ ἔτι προφάσεως εἰς ἀναβολὴν μὴ ὑπολειπομένης. ἐπειδὴ δὲ πόρρω τῶν νυκτῶν ἠν, τοῦ οὐρανοῦ πῦρ ἀθρόως κατενεχθὲν ἐνέσκηψε τῷ νεῷ, καὶ ἅμα πανταχόθεν αὐτοῦ δραξάμενον ἐμπιπρᾷ αὐτῷ ἀγάλματι καὶ αὐτοῖς ἀναθήμασιν. πάντων δὲ ὁμοῦ καταφλεγομένων καὶ τοῦ πυρὸς ἐπὶ μέγα ἐξαιρομένου, βοὴ μὲν αὐτίκα μεγάλη περὶ τὸν νεὼν ἦν καὶ θόρυβος οὐδενὶ ἐοικώς· καὶ δὴ πολλῶν ἐπαμῦναι προθυμουμένων οὐδεὶς ἠν ὁ πρὸς τὸ πῦρ ἀντισχεῖν δυνησόμενος· ἀλλ’ οἱ μὲν ἐπὶ τὴν πόλιν ἔθεον τῷ ἄρχοντι τῆς Ἑῴας Ἰουλιανῷ μηνύσοντες, ὁ δὲ λοιπὸς
[*](13–S. 94, 7 vgl. Theophan. 50, 2. Zonar. XIII 12, 42. Theodoret H. 11, 4 f. Sozomen. V 20, 5 f. Joh. Chrys. ebd. S. 534 D f u. 564 D. De laudibus S. Pauli apost. hom. IV S. 492 D. Expositio in Psalm. CX 4 S. 271 D. Liban. Orat. LX. Ammian. Marcellin. XXII 13. Julian. Misopog. S. 361 B)[*](4 τεύξασθαι T Symeon Cod. B | τοῦτο T Symeon Cod. B, τούτῳ Symeon ed. | 5 ἡ vor τῆς ∾ T Symeon | τόποσ T Symeon Cod. B | ἑτέρω S Symeon ἑτέρου PRMV ἑτέρων Τ | 6 διαφέρον] χωρίον διαφέρον διαφέρων T) ἦν Τ Symeon | τε > ST Symeon | ὅτιπερ T Symeon > PRSMV | αὐτὸ PV | 7 τὸ Τ Symeon | ἡ δάφνησ P | νομίζοντι — 8 ἰσχύειν #x003C; > T Symeon | νομίζων τι S νομίζων τὲ P | αὐτὸν S αὐτῶ PRMV | γε Bidez τε PRMY > | 8 > Bidez | ἄτινα Μ > R | 9 προλεγόμενοι ΜV Symeon RMY | 10 τὸν βασιλέα προσδεχόμενοι ∾ S | ἦσαν P ἤστην SMY ἴστην R ἴσταντο Τ καθίσταντο Symeon | 12 φθεγξομένου S φθεγξαμένου PRMVT Symeon, vgl. ob. Ζ. 4 | αὐτῷ] αὐτῶν HSS u. Symeon, corr. Mai | ἔτι] ἐπι P > V | nach + οὐδεμᾶσ T Symeon (Z. 13 μὴ > Sym.) | 11 vgl. ἀθρόως Theophan. ἐνσκῆψαι τῷ νεῷ Sozomen. V 20, 6, ἐνσκήψας auch bei Zonar. | νεῶ so HSS | 15 αὐτοῦ T Symeon αὐτῶ P αὐτὸν RSMV | ἐμπιπρῶν Τ ἐπίμπρα | αὐτῷ] τῶ Ρ αὐτῶ τῶ ST, Symeon -wie im Text | αὐτοῖς] αὐτοῖς τοῖσ S | 17 ἐξαιρουμένου (aber Symeon Cod. B wie im Text) | νεῶν MT νεὸν R | 19/20 ἐπὶ τὴν πόλιν >)ὄχλος ἔστασαν ὑπ᾿ ἐκπλήξεως, θεαταὶ τοῦ παραδόξου τῆς καταλαβούσης αὐτοὺς συμξορᾶς γινόμενοι. τὸ δὲ πῦρ οὐδενὸς ἠν τῶν ἄλλων ἁπτόμενον, τοσαύτης γε καὶ οὕτως ἀμφιλαφοῦς ὕλης ἐκεῖ πεφυκυίας, ὅ τι μὴ μονώτατον ἐμπεσὸν κατέφλεγε σὺν τοῖς ἐνοῦσι τὸν νεών, ὡς τὸ μὲν ἄγαλμα καὶ πᾶν ὅ τι ἐν ἀναθήμασιν ἠν καθάπαξ ἀφανισθῆναι, βραχέα δὲ λειφθῆναι τῶν οἰκοδομημάτων ἐβάφη μνημεῖα τοῦ πάθους ἃ καὶ νῦν ἔτι δείκνυται σαφέστερον τὸ δεῖγμα τοῦ θεηλάτου πυρός.
[§ 57] Ὁ δὲ Ἰουλιανὸς τὰ συμβάντα ἀκούσας ὀργῆς καὶ δεινὸν ποιησάμενος εἰ οἱ Χριστιανοὶ τοῖς συμβεβηκόσιν ἐπιτωθάσειν μέλλοιεν, αὐτίκα προστάττει τῆς μεγάλης αὐτοὺς ἐξωθεῖν ἐκκλησίας καὶ ταύτην μὲν ἄβατον αὐτοῖς παντελῶς ἀποξαίνειν, ὡς ὅτι ἀσφαλέστατα αὐτὴν ἀποκλεισαμένους, τὰ δὲ κειμήλια πάντα δημοσιοῦν.
Δέδωκε δὲ καὶ τοῖς Ἕλλησιν ἄδειαν ὥστε εἰσέρχεσθαι αὐτοὺς τὰς τῶν Χριστιανῶν ἐκκλησίας καὶ ποιεῖν ὅσα καὶ βούλονται. τούτων οὖν παρὰ τοῦ τυράννου καὶ ἀσεβοῦς Ἰουλιανοῦ κελευσθέντων, τί τῶν μεγίστων κακῶν οὐκ ἐτελέσθη; τί δὲ τῶν ἀπηχεστάτων οὐκ ἐλέχθη, τῶν ἀφέτῳ γλώττῃ λαλούντων τὰ ἄρρητα κατὰ τῆς τῶν Χριστιανῶν πίστεως καὶ βλασφημούντων εἰς τὸν κύριον καὶ θεὸν ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ἐν πάσαις ταῖς πόλεσιν; ἐν μὲν γὰρ usw. [= ob. 4a S. 80, 30 ff]
[*](7 vgl. Joh. Chrys. De S. Babyla c. Julian. 21 S. 572 Bf — 8 ff vgl. Theophan. 50, 7. Theodoret H. E. 111 11, 5 f. Sozomen. Y 20, 5 f. Zonar. XllI 12, 43. Ammian. Marcellin. XXII 13, 2. Joh. Chrys. In Juvent. et Maximin. 2 S. 581 C u. E. Hieronym. Chronic, a. Abr. 2379 — 10 ff vgl. ob. S. 82, 25 ff)[*](1 ὄχλος—ἐκπλήξεως] λαὸσ (ὄχλοσ Sym.) ὑπὸ ἐκπλήξεωσ ἴσταντο Ι ἔστασαν so HSS | 2 γινόμενοι MVSymeon γενόμενοι PRST | 3 οὕτωσ Μ Symeon οὕτος V οὗτοσ PRST | 4 ἐμπεδὸν M Symeon u. ο auf Rasur P2) P ἐμπεσὼν τὸν νεών Symeon τῶ νεῶ HSS | 4 ff vgl. ebd. § 58 [Julians Rede]: πάντως ἤκουσας καὶ αὐτός, ἀσεβέστατε Ἀρτέμιε, τὸ τόλμημα τῶν ἀσεβῶν κατὰ σὲ Χριστιανῶν, ὅπερ ἐποίησαν ἐν Δάφνῃ ἐν τῷ ναῷ τοῦ σωτῆρος Ἀπόλλωνος, καὶ ὡς ἐνέπρησαν αὐτοῦ τὸν ναὸν σὺν τοῖς ἀναθήμασιν καὶ τὸ πάντιμον καὶ θαυμαστὸν ἄγαλμα ἐξηξάνισαν· ἀλλ᾿ οὐ χαρήσονται τούτοις ἐπιτωθάζοντες καὶ χλευάζοντες τὰ ἡμέτερα· ἐγὼ γὰρ ἀπαιτήσω τὴν ὑπὲρ τούτου ποινὴν ἑβδομηκοντάκις ἑπτά [Gen. 4, 24], καθώς φασι τὰ ὑμέτερα λόγια. [§ 59] καὶ ὁ μάρτυς· ἤκουσα ὡς θεήλατος ὀργὴ καὶ κατελθὸν κατέφαγε τὸν θεόν σου καὶ αὐτοῦ τὸν ναὸν ἐνέπρησεν πάντα καὶ κατηδάφισεν; Philostorgius berichtete also wohl, die Christen seien von Julian der Brand- stiftung bezichtigt worden | 7 οb δείκνυσι? | σαφέστερον auch Joh. Chrys. S.572BC u. θεήλατον Sozomen. V 20, 5 u. Joh. Chrys. S. 534 E | ob δεῖμα? vgl. unt. S. 96, 1 9 εἰ οἱ Μendelssohn] εἰ PSMV Symeon εἰ in οἱ corr. R οἱ Τ | 10 προστάττει > 10/11 ἐξωθεῖν ἐκκλησίας] ἐΜεν ἐκκλησίασ γενέσθαι P | 11 vgl. Theodoret III 12, 1: ἄβατον . . . ἀπέφηνεν | 13 τοῖς Ἕλλησιν ἄδειαν vgl. ob. S. 76, 2 f | 14 καὶ 2 > R I 15 Ἰουλιανοῦ > MV Symeon | 1 7 γλώττη P γλώσση RSMVTSymoen)9. Ὅτι τοὺς τοῦ σωτῆρος χρησμούς, οἳ τὴν Ἱερουσαλὴμ ἀνατετράφθαι [*](Phot.) λέγουσιν ὥστε μηδὲ λίθον ἐπὶ λίθῳ μεῖναι, τούτους ὁ ἀποστάτης εἰς ψεῦδος ἐλέγχειν διανοηθείς, οὐ μόνον οὐδὲν ἤνυσεν ὡν έσπούδασεν, ἀλλὰ τὸ ἐν τοῖς χρησμοῖς, εἰ καὶ ἄκων, ἐβεβαίωσεν ἀμετάπτωτον. ὁ μὲν γὰρ τοὺς πανταχῆ συναγείρας Ἰουδαίους καὶ οἴκοθεν χρήματα καὶ δύναμιν ἄλλην παρασχών, ἀνακαινίζειν ἐπέτρεπεν τὸ
[*](1–S 96, 7 u. unt. S. 99, 5ff vgl. Joh. Chrys. Orat. adv. Judaeos V 11 S. 646 u. De S. Babyla c. Julian. 22 S. 574 BC. Gregor. Nazianz. OraL V 3 f u. 6 f Sozoraen. V 22, 4 fff Theodoret H. E. IE 20. Socrat. 111 20. Rufin H. E. X 38 f. Vita Athanas. ex Arabico PG 25, CCL col. 2 BC — 1 f Matth. 24, 2. Mark. 13, 2. Luk. 19, 44 u. 21, 6)[*](* —5 Niceph. H. E. X 32 PG 146, 537 B)[*](2 τούτοις ed. | 5 ff πανταχῆ u. θεήλατα vgl. Theodoret S. 199, 4 u. Μ’, 3)9 a Artemii Passio 58: Αὐτὸς δὲ ὁ . . . Ἰουλιανὸς [s. ob. S. 80, 35 ff] . . . ἐκέλευσε καὶ τὸν ἐν Ἱεροσολύμοις ναὸν τῶν Ἰουδαίων ἀνιστᾶν· καὶ τοὺς Χριστιανοὺς τῆς πόλεως ἐκβαλὼν τοῖς Ἰουδαίοις ἔδωκε κατοικεῖν, ἀποστείλας Ἀλύπιόν τινα τοῦ μετὰ σπουδῆς τὸν ναὸν ἀνοικοδομήσασθαι. Ebd. 68: Ἐπεὶ δὲ ἀνωτέρω εἰρήκαμεν ὡς ὁ παραβάτης Ἰουλιανὸς ἀπέστειλεν εἰς Ἱεροσόλυμα τοῦ τὸν ναὸν τῶν Ἰουδαίων ἀνοικοδομήσασθαι, ὃν Οὐεσπασιανὸς καὶ Τίτος ὁ τούτου υἱὸς μετὰ τῆς πόλεως καὶ αὐτὸν καθεῖλον καὶ ἐνεπύρισαν, καθὼς προείρηκεν ὁ δεσπότης Χριστὸς περὶ αὐτοῦ πρὸς τοὺς θεηγόρους αὐτοῦ μαθητάς, ὅτι οὐ μὴ μείνῃ λίθος ἐπάνω λίθου, ὃς οὐ μὴ καταλυθῇ‘· θέλων οὐν ὁ παράνομος τὰς τοῦ Χριστοῦ φωνὰς ψευδεῖς ἀποδεῖξαι, ἐσπούδαζε μάλιστα τὸν ναὸν οἰκοδομεῖν, προστάξας ἐκ τῶν δημοσίων πραγμάτων τε καὶ χρημάτων ποιεῖσθαι πᾶσαν τὴν τῆς οἰκοδομῆς ἔξοδον. συνδραμόντων οὖν τῶν θεοκτόνων Ἰουδαίων καὶ μετὰ πολλῆς τῆς χαρᾶς τοῦ ἔργου
[*](14 ff vgl. Julian. Fragm. epist. 295 C. Epist. 25 Ende u. bei Lydus De mens. lY 53 S. 110, 4 ed. ünsch — 14–S. 96, 34 vgl. Ammian. Marcellin. XXllI Theophan. 51, 28. Zonar. XIII 12, 24 f. Gedichte des äm übersetzt von Zeitschr. f. kath. Theol. 1878 II S. 354 f — 21 f Mark. 13,2)[*](16 ἀποστείλας — τινα] ἐφ’ ᾧ δὴ καὶ Ἀλύπιόν τινα, ἄνδρα δεισιδαιμονέστατον, κόμητα τιμήσας, ἀποστέλλει Symeon* | 16 τοῦ] τὸ P τὸν T | 10/17 οἰκοδομήσασθαι M | 17 Ἐπεὶ — S. 96, 34 πόλεσιν fehlt in SVT; also nur in PRM überliefert u. bis S. 96, 27 κατέφλεξεν bei Symeon PG 115, 1204 AB | 17 ob ὡς ἀνωτέρω εἰρήκαμεν ∾? | 18/19 ἀνωκοδομήσασθαι R | 19 οὐεσπασιανὸσ Symeon u., σπα in σπε corr., R οὐεσπεσιανὸσ PM Symeon Cod. B | τίτιοσ P | 20 αὐτὸν Symeon τοῦτον HSS | 24 ἀνοικοδομεῖν Symeon | ἐκ δημοσίων auch Socrat. III 20,6 6 26 θεοκτόνων PM Symeon > R | 26 ff vgl. Zonar: σπουδῇ πολλῇ . . . καὶ ὀρύττειν . . . εἰς καταβολὴν θεμελίων ἐπιχειρούντων)ἱερόν. δείματα δὲ θεήλατα γεγονότα, διήγησιν ὑπερβαίνοντα, οὐ μόνον ἔσβεσαν αὐτῶν τὴν προθυμίαν, ἀλλὰ καὶ αὐτὸν καὶ τοὺς Ἰουδαίους εἰς ἐσχάτην ἀμηχανίαν καὶ αἰσχύνην κατεστρέψαντο. τοῦτο μὲν γὰρ πῦρ ἐπενέμετο τοὺς ἐργάζεσθαι τολμῶντας, τοῦτο δὲ σεισμὸς ἐχώννυεν· καὶ ἄλλους ἄλλα πάθη κατεμερίζετο, καὶ ἡ καταισχύνειν δεσποτικὰ λόγια μελετήσασα τόλμα τὸ ἐκείνων ἀκαταίσχυντον καὶ σεβασμιώτατον λέληθεν ἑαυτὴν ἀνακηρύττουσα.
10. Ὅτι πολλοὶ μὲν τῶν εἰς τοὺς Χριστιανοὺς καὶ τὴν εὐσέβειαν ἐκμαωέντων δίκας ἔτισαν οὐ μεμπτάς, εἰς τὸ περιφανέστατον δὲ καὶ ἐπιφανεῖς Ἰουλιανός τε ὁ τῆς Ἑῴας θεῖος ὢν κατὰ τὸ μητρῷον γένος τοῦ ἀποστάτου Ἰουλιανοῦ, καὶ Φίληξ ὁ τοὺς θησαυροὺς καὶ Ἐλπίδιος τῆς βασιλικῆς οἰκίας προεστώς κόμητας πριουάτων
[*](8–S. 97 vgl. Theophan. 50, 16. Theodoret H. E. IH 12, 2 tf. Sozomen. Y mian. Marcellin. XXITI 1, 4 f. Job. Chrys. De S. Babyla c. Julian. 17 S. 564 AC. De laud. S. Pauli apost. Homil. IV S. 492 E. Acta Sanct. August. IV 431 f u. Octobr. X 40—45)[*](* 5–7 Nicepb. H. E. ebd. 537 B 6 — 8–S. 97, 28 ebd Χ 29, 528 C ff)[*](2 ἔσβεσεν ed. | 4 vgl. Socrat. III 20, 12: ἐπενέμετο . . . ταῦτα τὸ πῦρ 6 ἐκεῖνον B, corr. Nie. | 9–12 s. dieselben Αusdrücke bei Theodoret | 10 ἐπιφανεῖς Val. ἐπιξανὴσ B, vgl. z. B. ob. S. 84, 4 f | τῆς Ἑῴας ἄρχων vgl. ob. S. 82, 21 | 11 u. S. 97, 3 Φῆλιξ ed. | 11/12 ἐπιτετραμένος Β, corr. Val. | 12 ob <ὁ> τῆς?)[*](Art. P.)ἐναρξαμένων, καὶ τὴν τῶν θεμελίων τάφρον ἐξορυττόντων ἄμαις καὶ σκάφαις καὶ τοὺς θεμελίους μελλόντων καταβάλλεσθαι, σφοδροτάτη καταιγὶς ἐπελθοῦσα τὸ κενωθὲν ἀντεχώννυ. ἀστραπῶν δὲ καὶ βροντῶν καθ’ ὅλην ἐκείνην τὴν νύκτα συνεχῶς καταπεμπομένων, σεισμὸς ἐγγιζούσης λοιπὸν τῆς ἡμέρας ἐγένετο, ὥστε πολλοὺς καὶ ὑπαίθρους μένοντας ἐναποψῦξαι· καὶ πῦρ ἐκ τῶν ὀρυττομένων θεμελίων ἐξενεχθὲν πάντας τοὺς εὑρεθέντας ἐκεῖσε κατέφλεξεν. δὲ καὶ πόλεις συνέβη, τὰς περὶ Νικόπολιν καὶ Νεάπολιν Ἐλευθερόπολίν τε καὶ Γάζαν καὶ ἑτέρας πλείους· στοά τε τῆς Αἰλίας ἤλγουν Ἱερουσαλήμ, ἡ παρὰ τὴν συναγωγὴν τῶν Ἰουδαίων, πολλοὺς τῶν εἰρημένων κατενεχθεῖσα ἀνεῖλεν, πῦρ τε ἐκραγὲν ἀδήλως πλείστους Ἰουδαίων κατέκαυσεν. ἐγένετο δὲ καὶ σκότος κ·ατὰ τοὺς τόπους ἐκείνους, καὶ σεισμοὶ συνεχεῖς πολλὰς φθορὰς ἐν πολλαῖς ἐργασάμενοι πόλεσιν.
[*](22 ἅμαις Symeon ἄμμαισ PR ἄμαι M; vgl. Theodoret III 20, 3: ἐξ ὕλης ἀργύρου . . . ἄμας | μέλλον R | 23 καταιγὶς u. 26f πῦρ — θεμελίων vgl. Theodoret III 20, 5 | 26 ὁρυσσομένων sie RM = Symeon, vgl. ob. Ζ. 21 | 28 καὶ Νεάπολιν πολιν > Ρ | 29 στοά Mai avodaUSS, vgl. Theodoret III 20, 6: ἒν τινι . . . κατηνέχθη | 30 αἰλείασ Μ, s. unt. S. 97, 80 | ἡ Loofs ἣ P u. Mai ἢ R ἧ)ἡ Ῥωμαίων γλῶττα καλεῖ)· οὗτοι δ᾿ οἱ τρεῖς τῶν ἐξαρνησαμένων εὐσέβειαν εἰς τὸ βασιλεῖ κεχαρισμένον ἠσαν.
Ὁ μὲν οὖν Φίληξ, ἐξ οὐδεμιᾶς ἐμφανοῦς αἰτίας τῶν ἐν φλεβῶν μιᾶς τῆς μεγίστης ἀναρραγείσης, αἵματός τε αὐλὸν ἐξέπεμψεν, ἐκ τοῦ στόματος καὶ θέαμα τοῖς ὁρῶσι γενόμενος φοβερὸν οὐδὲ δι ὅλης ἡμέρας ἤρκεσεν, ἀλλὰ περὶ δείλην ὀψίαν τοῦ αἵματος ἐπιλείποντος καὶ τὴν ψυχὴν συναπέβαλε.
Ο δέ γε Ἰουλιανὸς ἀργαλέᾳ καὶ δυστεκμάρτῳ βληθεὶς νόσῳ ἐπὶ τεσσαράΚοντα τὰς ὅλας ἡμέρας ἀποτάδην ἔκειτο, μήτε φθεγγόμενος μήτε τινὰ συναίσθησιν ἔχων· μικρὸν δέ πως ὑπορραΐσας, πολλὰ μὲν κατεγίνωσκεν ἑαυτὸν τῆς ἀθεμίτου τόλμης καὶ τὴν δίκην ἐκεῖθεν αὐτῶ συναίσθησιν ἔλαβεν καταρραγῆναι· καὶ μέχρι τοῦ μάρτυρα αυτον ἑαυτοῦ τῆς ἀνοσιουργίας γενέσθαι ἀνενεγκών, παντοδαποῖς ἕλκεσι τὴν γαστέρα σπασθείς, συνδιερράγη καὶ τὴν ψυχήν.
Καὶ ὁ Ἐλπίδιος δέ, εἰ καὶ τῶν ἄλλων βραδύτερον, ἀλλ᾿ οὐν τῇ τοῦ Προκοπίου τυραννίδι συμπράττων φωραθείς, ὃς ἐπανέστη τῷ Οὐάλεντι, τῶν τε χρημάτων γυμνωθεὶς καὶ εἱρκταῖς καταβιούς, ἀκλεῶς καταστρέφει τὸν βίον, ἐπάρατος πᾶσι γεγονὼς καὶ ὁ θύτης Ἐλπίδιος ἐπονομαζόμενος.
Ἄλλος δέ τις συνεισελθὼν τοῖς εἰρημένοις ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, ἣν ἐπόρθουν καὶ ἀπεσύλων τὰ ἀναθήματα καὶ τὰ κειμήλια λαφυραγωγοῦντες τὸν ἐν αὐτοῖς θεραπευόμενον ἐξύβριζον, οὗτος δή, προσανασυράμενος τὴν ἐσθῆτα, τῷ θυσιαστηρίῳ ἐνασελγαίνων ἐναπούρησε καὶ παραυτίκα ποινὴν χαλεπὴν καὶ ὀξεῖαν ἀπέτισεν. δι᾿ ὡν γὰρ ὕβρισεν μορίων, ταῦτα μέχρι τῶν ἐντέρων διασαπεὶς καὶ σκωλήκων ἀδιήγητον χρῆμα τεκνώσας, οἰκτρῶς ἄγαν καὶ οὐδ’ ἀφηγήσεως ἀξίως καταστρέφει τὸν βίον. καὶ μὲν δὴ καὶ ἕτεροι παραπλήσια τετολμηκότες ἐφαμίλλους τὰς τιμωρίας δεδώκασιν.