Selecta in Psalmos [Dub.]

Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατὸς, Κύριος δυνατὸς ἐν πολέμῳ, κ. τ. ἑ. « Θαρσεῖτε, » φησὶν (89) ὁ Σωτὴρ, « ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον· νῦν ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου ἐμβληθήσεται ἔξω. »

Κύρος δυνάμεων, αὐτός ἐστι οὖτος ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης, κ. τ. ἑ. Δυνάμεων Κύριον (90) αὐτὸν εἶπον ὡς ἄρχοντα στρατοπέδων. Σημειωτέον δὲ, ὅτι οἱ τὰ Ἐβραίων ἠκριβωκότες φασί· Τὴν« Σαβαώθ » φωνὴν ἐν τῷ Ἑβραϊκῷ κειμένην εἰς Ἑλλάδος φωνὴν οἱ Ἑβδομήκοντα μεταλαμβάνοντες, ὁτὲ μὲν τὸ, « Κύριος τῶν δυνάμεων, » ὁτὲ δὲ τὸ, « Κύριος κραταιὸς,» ὁτὲ δὲ τὸ, « παντοκράτωρ,» ἔταξαν. Λέγουσι γοῦν, ὅτι καὶ ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ κειμένη τοῦ « Σαβαὼθ » ἡ μετάληψις εἰς τὸ, « Κύριος τῶν δυνάμεων, » γέγονεν. Εἰ δὲ τὸ « Σαβαὼθ ἐπὶ τοῦ Σωτῆρος κεῖται, ἑρμηνεύεται εἰς τὸ « παντοκράτωρ. » Εἰκότως ἡ « παντοκράτωρ » φωνὴ τοῦ Σωτῆρος κατηγορηθείη. Εἰ γὰρ « πάντα διʼ αὐτὸν γέγονε,» καὶ αὐτός ἐστι πρὸ πάντων, ἀκολούθως παντοκράτωρ λέγεται.

Αἰσχυνθήτωσαν οἱ ἀνομοῦντες δακενῆς, κ. τ. ἑ. Ἔστι καὶ μὴ διακενῆς (91) ἀνομῆσαι. « Ἐγενόμην τοῖς ἀνόμοις ὡς ἄνομος· » αὕτη ἡ ἀνομία οὐ διακενῆς. Στρέψον, Δέσποτα, τὴν αἰσχύνην εἰς τοὺς ἀνομοῦντας ἡμᾶς, οὐδὲν ἠδικηκότας. Τοῦτο γὰρ λέγει « διακενῆς.»

Τὰς ὀδούς σου, Κύριε, γνώρισόν μοι, καὶ τὰς τρίβους σου δίδαβόν με, κ. τ. ἑ. Ὁ θέλων γνῶναι (92) τὰς ὀδοὺς τοῦ Κυρίου γενέσθω πραΰς· « Διδάξει » γὰρ, φησὶ, « πραεῖς ὀδοὺς αὐτοῦ,» τοὺς καταπαύσαντας τὴν ἐν τῇ ψυχῇ ἄπαυστον μάχην θυμοῦ καὶ ἐπιθυμίας καὶ τῶν τούτοις ὑποβεβλημένων παθῶν. Τὸ, « Γνώρισόν μοι, καὶ δίδαξον, » ἐπὶ πράγματα λέγει. Βούλεται γὰρ εἰπεῖν, ὅτι, Ἐν ἀπολαύσει με κατάστησον τῶν πράξεών σου, τουτέστιν, Ἐπάγαγέ με εἰς τὰ οἰκεῖα· ὅθεν ἐπιφέρει· « Ὁδήγησόν με εἰς τὴν ἀλήθειάν σου. »

Ἁμαρτίας νεότητός μου καὶ ἀγνοίας μου μὴ νησθῇς, κ. τ. ἑ. Ἐφʼ οἷς γὰρ ἔτι (93) πλημμελεῖ [*](49 Joan. XVI, 33. 50 Joan. XI, 31. 51 Joan. 1, 3. 59 I Cor. IX, 21.) [*](bii, Darbarus.) [*]((92) Ὁ θέλων γνῶνα, ete. Schedæ Grabi, et codex Coislnianus, ac llarbarus.) [*]((93) Ἐφʼ οἰς γὰρ ἔτι. etc. Schedæ Grbii, partimque Corderaus. Nonnulla tamen iisdem fers verbis habent Eusebius, et lhdymus in Catena Barbari.)

Κατὰ τὸ ἔλεός σου μνήσθητί μου, ἕνεκεν τῆς χρηστότητός σου, Κύρε, κ. τ. ἑ. Ἀνθρωποι μὲν (94) μνημονεύοντές τινων, τὰς τῶν προεγνωσμένων φαντασίας ἀνακινοῦσιν ἐν ἑαυτοῖς· Θεὸς δὲ μνημονεύων λογικῆς φύσεως, ἐν αὐτῇ γίνεται. Τούτου γὰρ λέγετων. μεμνῆσθαι ἐν ᾧ χωρεῖ. Χωρεῖ δὲ πρότερον μὲν διὰ τῆς τῶν γεγονότων θεωρίας, ἔπειτα δὲ καὶ διὰ της γνώσεως τῆς ἑαυτοῦ.

Χρηστὸς καὶ εὐθὺς ὁ Κύριος· διὰ τοῦτο νομοθετήσει ἁμαρτάνοντας ἐν ὀδῷ. Ὁδηγήσει πραεις ἐν κρίσει, διδάξει πραεῖς ὀδοὺς αὐτοῦ, κ. τ. ἑ. « Δικαίῳ γὰρ (95) νόμος οὐ κεῖται. » Διὰ γὰρ ταύτην, φησὶ, τὴν αἰτίαν, ἐπειδὴ πρόσεστιν αὐτῷ καὶ τὸ δίκαιον, νομοθετεῖ ἁμαρτάνουσιν ἐν ὁδῷ, τουτέστιν ὑποστρέφει τοὺς ἁμαρτάνοντας εἶναι εἰς εὐσέβειαν, καὶ περὶ μὲν τοὺς ἁμαρτάνοντας, φησὶν, ἐπιδείκνυται τὸ δίκαιον, περὶ δὲ τοὺς ἄλλους τὴν χρηστότητα, ὅθεν ἐπιφέρει· « Ὁδηγήσει πραεῖς ἐν κρίσει, διδσξει πραεῖς ὁδοὺς αὐτοῦ. »

Ἐπίβλεψον ἐπʼ ἐμὲ καὶ ἐλέησόν με, ὅτι μστεσγε· νὴς καὶ πτωχός εἰμι ἐγὼ, κ. τ. ἑ. Ὁ πάντα πραν· τῶν (96) καὶ λέγων τῆς τοῦ Θεοῦ γνώσεως ἕνεκεν, τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς ψυχῆς διαπαντὸς ἔχει πρὸς τὸν Κύριον. Εἴ τις υἱοθεσίας οὐκ ἔλαβε πνεῦμα, οὐ?? τῶν ἀγίων δυνάμεων καὶ αὐτοῦ τοῦ Χριστοῦ γεγ??νεν ἀδελφὸς, λεγέτω μονογενὴς εἶναι καὶ πτωχος ἐστερημένος τοῦ πλούτου τῆς γνώσεως. Οἰμαι δὲ ?? Δαυΐδ μετριάζοντα τούτους ᾄδειν τοὺς λόγους ἄδηλα γὰρ καὶ τὰ κρύφια τῆς σοφίας αὐτοῦ δεόηλωκεν αὐτῷ ὁ Θεός.

Αἱ θλίψεις τῆς καρδίας μου ἐπληδύνθησαν ἐκ τῶν ἀναγκῶν μου ἐξάγαγέ με. Ἴδε τὴν τεπείνωσίν μου, καὶ τὸν κόπον μου, καὶ ἅφες πασος τὰς ἁμαρτίας μου, κ. τ. ἑ. Οὐ πᾶς κόπος (97) ριαιρεῖ ἁμαρτίας, ἀλλʼ ὁ διὰ τὸν Κύριον τῇ πρακτικς προσγινόμενος. Ἀρκέσθητι, φησὶ, Δέσποτα, ταις ενεχθείσαις μοι θλίψεσι, καὶ περίκοψον ἐκ τῆς δεκης ἣν ὑπέχω διὰ τὸ πλῆθος τῶν πλημμελημάτων πεινοῦταί τις ἀπαῤῥησίαστος ὢν ἐκ τῆς τῶν ἀμαρτημάτων συναισθήσεως, καὶ κάμνει διὰ καρπους ?? τανοίας.

Μὴ καταισχυνθείνη, ὅτι ἤ. πισα ἐπὶ σὲ, κ. τ. ἑ. Ἡ ἐλπὶς (98) οὐ καταισχύνει. Θυγάτηρ γάρ ἐστι δοκιμῆς, ἔκγονος δὲ ὑπομονῆς δοκιμή· ὑπομονὴ δὲ ἐκ θλίψεων γίνεται, ὧν πρόξενοι αἱ ἀρεταὶ αἷς ἕπεται γνῶσις Θεοῦ.

Πόρωσον τοὺς νεφρούς μου, κ. τ. ἑ. Νεφροὶ μὲν (99) σύμβολόν εἰσι τοῦ παθητικοῦ μέρους τῆς ψυχῆς, τουτέστι θυμοῦ καὶ ἐπιθυμίας· καρδία δὲ τοῦ λογιστικοῦ.

Ὅτι ὁ ἔλεός σου κατέναντι τῶν ὀφθαλμῶν μου ἐστὶ, καὶ εὐηρέστησα ἐν τῇ ἀληθείᾳ σου, κ. τ. ἑ. Ὁ νοῶν (1) τὰ περὶ ἐλέους ταῦτα ἐρεῖ, μεμνημένος τῆς περὶ ἐλέους θεωρίας· Ὁ ἔλεός σου ὁ τεθεωρημένος μοι, τῷ κατέναντι τῶν ὀφθαλμῶν μου εἶναι, συνεργεῖ πρὸς τὸ εὐαρεστῆσαι ἐν τῇ ἀληθείᾳ σου. Κατʼ ἀλήθειαν γὰρ καὶ οὐκ ἐπιπλάστως εὐαρεστεῖν ποιεῖ τὸ τοῦ Θεοῦ ἔλεος. Σοφοῦ γὰρ καὶ θεωροῦντος τὴν ἀλήθειαν ἡ φωνή. Εἶτα τῆς εὐαρεστήσεως τὰ εἴδη διέξεισιν.

Τοῦ αὐτοῦ. Εἰ ἡ ἀλήθειά (2) ἐστι Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὡς εἶπεν· « Ἐγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια·» ἐν δὲ τῇ ἀληθείᾳ εὐηρέστησε Δαυΐδ τῷ Θεῷ, ἐν τῷ Θεῷ εὐηρέστει ἄρα ὁ Δαυΐδ τῷ Θεῷ. Διὰ τοῦτο, φησὶν, ἔσπευσα εὐαρεστεῖν τῇ ἀληθείᾳ σου, ἀντὶ τοῦ, σοί. Περιφραστικῶς γὰρ τὴν ἀλήθειαν τοῦ Θεοῦ αὐτὸν καλεῖ τὸν Θεόν.

Οὐκ ἐκάθισα μετὰ συνεδρίου ματαιότητος, καὶ μετὰ παρανομούντων οὐ μὴ εἰσέλθω. Ἐμίσησα ἐκκλησίαν πονηρευομένων, καὶ μετὰ ἀσεβῶν οὐ μὴ καθίσω, κ. τ. ἑ. Συνέδριον ματαιότητος (3) πρεσβύτεροι αἱρετικοί· παρανομοῦντες λαϊκοὶ παράνομοι. Ἐκκλησία πονηρευομένων αἱρετικὴ σύνταξις, καὶ ἀσεβεῖς πρεσβύτεροι αἱρετικοί. Τούτοις, φησὶν, οὐ συνῆλθον, ἀλλʼ οὐδὲ τοῖς τὸν θεῖον παραβαίνουσι νόμον συνεφυρόμην. Μάλιστα δὲ πάντων ἀπεστρεφόμην τοὺς τὸ θεῖον ἐνυβρίζοντας σέβας ἐν Ἐκκλησίᾳ δῆθεν συγκροτουμένους· καὶ πρὸς τούτοις τὴν τῶν εἰδωλολατρούντων ἀσέβειαν, οἶς καὶ τὸ συγχρονίζειν ἡγούμην ἐπτισφαλές.

Τοῦ αὐτοῦ. Ταῦτα ῥητέον (4) φιλίπποις καὶ αἱρετισεοῖς. Ταῦτα πάντα τέθεικε, βουλόμενος δεῖξαι, ὅτι οὐδὲ ταῖς ἑορταῖς τῶν εἰδώλων ἐκοινώνησέ ποτε, οὐδὲ τὰ λαμπρὰ τῶν ἀσεβῶν ἠγάπησεν, οὐδὲ ἐξέπληξεν αὐτὸν ὁ τῆς Βαβυλωνίας πλοῦτος, ἀλλʼ ἦν αὐτῷ ἐν ἐπιτηδεύσει ἡ εὐσέβεια καὶ ἡ ταπεινοφροσύνη.

Νίψομαι ἐν ἀθώοις τὰς χεῖράς μου καὶ κυκλώσω τὸ θυσιαστήριόν σου, Κύριε, κ. τ. ἑ. Λογικὸν θυσιαστήριον (5) Θεοῦ ὁ νοῦς ἡμῶν ἐστιν, ἐφʼ οὗ καίομεν τῷ παρὰ τοῦ Πατρὸς εἰς τὴν γῆν βληθέντι πυρὶ πάντα λογισμὸν ἄλογον ἀποσκιρτῶντα τῆς ἀγέλης τοῦ δεσπότου. Ὄτε τοίνυν ἡ ψυχὴ οὐκ ἔξω νεύει, ἀλλὰ [*](55 Joan. XIV, 6.) [*]((98) Ἡ ἐλπίς, etc. Schedæ Grabii, et codex Coislinianus.) [*]((99) Nεφροὶ μέν, etc. Codex Coislinianus.) [*]((1) Ὁ νοῶν, etc. Corderius.) [*]((2) Εἰ ἡ ἀ λἡθεια, etc. Codex Coislinianus, scheAuæ Grabii, Barbarus.)

Κύριε, ἠγάπησα εὐπρέπειαν οἴκου σου, ?? τόπον σκηνώματος δόξης σου. Μὴ συναπολέσῃς μετὰ ἀσεβῶν τὴν ψυχήν μου, καὶ μετὰ ἀνδρῶν αἱμάτων τὴν ζωήν μου, ὧν ἐν χερσὶν ἀνομαι Ἡ δεβιὰ αὐτῶν ἐπλήσθη δώρων, κ. τ. ἑ. Τὴν ψυγὴν ἀπαθῆ διεφύλαξα.

Τοῦ αὐτοῦ. Ὡς δυναμένου (6) καὶ δικαίου συνασολέσθαι τοῖς ἀσεβέσι, ταῦτά φησι. Καὶ ὁ Ἀβραὰμ δὲ πρὸς τὸν Θεὸν, « Μὴ συναπολέσῃς, » φησὶ, « δίκαια μετὰ ἀσεβοῦς; Καὶ ἔσται ὁ δίκαιος ὡς ἀσεβής; » Χρηστέον δὲ τούτῳ τῷ ῥητῷ πρὸς εὐλαβεῖς ἄνδρας ἢ γυναῖκας, συζῶντας ἢ συζούσας κακοῖς.

Τοῦ αὐτοῦ. « δεξιὰ αὐτῶν ἐπλήσθη δώρων. Ἐπειδὴ εἰργάζοντο (7) ἀνομίαν, διὰ τοῦτο τὴν δεξιὰναὐτῶν ἐπλήρουν δώρων.

Κύριος φωτισμός μου καὶ σωτήρ μου, τίνα φοβηθήσομαι; Κύριος ὑπερασπιστὴς τῆς ζωῆς μου, ἀπὸ τίνος δειλιάσως; κ. τ. ἑ. Ὁ ἀνδρεῖος ταῦτα (8) ἐρεῖ καὶ γνώσει πεφωτισμένος, ὁποῖος ἦν ὁ λέγων «Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ ριστοῦν. Καὶ γὰρ εἰ ἀληθῶς ὁ Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν, ἐξουδένωται πᾶς ὁ καθʼ ἡμῶν. Ἐὰν δὲ μὴ ἐκλάβωμεν τὸ, «ζωῆς μου,» ἐπὶ τοῦ εἰπόντος, « Ἐγώ εἰμι ἡ ζωὴ. ἀλλʼ ἐπὶ τῆς ἁπλούστερον νοουμένης, οὐκ ἔσται ὑπερασπιστὴς τῆς τῶν μαρτύρων ζωῆς ὁ Κύριος. Καὶ ὁ Παῦλος δὲ λέγων, « Ὥστε ἐξαπορηθῆναι ἡμᾶς ?? τοῦ ζῇν,» τὴν θεῖαν ἔλεγε ζωήν. Δειλίαν δὲ οὐ πείπταν ὁ ταῦτα λέγων ἐκ διαθέσεως. «Τοῖς» γὰρ «δειλοῖς, ?? τὸν Κύριον, τὸ μέρος ἐν τῇ λίμνῃ τοῦ πυρός. » Προσ κόπτει δὲ ψυχὴ τυφλώττουσα, καὶ πάντα φοβεῖται. καὶ τὴν εἰς Θεὸν ὁμολογίαν ἀρνήσεται· ὑπὸ Θεοῦ δὲ φωτισθεῖσα, πρῶτον μὲν τὸν πρόμαχον αὐτῆς καὶ Σωτῆρά ἐστι θεωροῦσα, μετὰ δὲ ταῦτα τῶν αὐτῆς πολεμίων καταθαῤῥεῖ, εἴτε Θεὸν ἀγνοούντων ἀνβρώ πων, εἴτε δυνάμεων ἀοράτων, ὡς αὐτὸν ἔχουσα τὸν Υἱὸν βοηθόν· ἐν γὰρ τούτῳ τῷ Ἑβραϊκῷ τὸ, σωτ?? μου,» ὄνομα γέγραπται τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησαῦ Χριστοῦ· διʼ ὧν ἄν τις τοῖς Ἑβραῖκοῖς χαρακτῇρσ γρόψῃ τὸν Ἰησοῦν.