Fragmenta In Lucam (In Catenis)

Origen

Origenes. Origenes Werke, Vol 9. Rauer, Max, editor. Leipzig: Hinrichs, 1930.

[Ὅ γε μὴν βουλόμενος τὸν λύχνον ἐφαρμόζειν τοῖς . . . τῆς ἐκκλησίας.] Πάντας γὰρ ἂν τῷ γράμματι τοῦ γόμου καθάπερ μοδίῳ κρατούμενος ἐστέρησε φωτὸς ἀϊδίου, μὴ διδοὺς θεωρίαν πνευματικὴν τοῖς τὴν αἴσθησιν ὡς ἀπατηλὴν ἐκδύσασθαι σπεύδουσιν. >Ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν τίθεται<· λέγς δὲ τὴν ἐκκλησίαν ἤγουν τὴν ἐν πνεύματι λογικὴν λα- τρείαν, ἵνα πάντας φωτίσῃ, διδάσκων τοὺς ἐν παντὶ τῷ κόσμῳ λόγῳ ζῆν μόνῳ καὶ πολιτεύεσθαι. Μὴ τοίνυν τὸν θεῖον λύχνον, ἤγουν τὸν φωτιστικὸν λόγον, ἀνάπτοντες διὰ θεωρίας καὶ πράξεως ὑπὸ μόδιον θήσωμεν, ἵνα μὴ κατακριθῶμεν ὡς περιγράφοντες τῷ γράμματι τὴν τῆς σοφίας ἀπερίληπτον δύναμιν· >ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν< φημὶ τὴν ἁγίαν ἐκκλησίαν ἐν τῷ ὕφει τῆς ἀληθοῦς θεωρίας, πᾶσι τὸ φῶς τῶν θείων δογμάτων πυρσεύουσαν. [Ἀλλὰ περὶ τούτων καὶ ἐν τῷ Ματθαίῳ εἴρηται· διὸ καὶ Περιττὸν ἐνταῦθα μηκύνειν.]

[*](k (nur Κ*Κ1*) [2— 13 anschlieBend an Fragm. XII als ein Schol. (Ὠριγ. Κ1] 1> Ὅ γε — ἐκκλησ. nur K (ist Anfang u. Schluß d. vorhergeh. SchoKen: XI, 10 u. XII, 14) 6 πάντα 1)

Πέμπει αὐτὸν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ· οὐ γὰρ τοσοῦτον μέτρον δυνάμεως εἶεν δ᾿ ἄν τινες τοῦ τοιούτου ἀκροαταὶ καὶ μαθηταί, πλείονα μὲν οὐ τὴν Ἰησοῦ παρουσίαν οὐ χωρούντων οὐδὲ ἧττον προενοήσατο τῆς χωρήσαντος, ἐξ ὀλίγων δὲ ὧν εἴληφε κηρύσσοντος. Ἀναφέροις δ’ ἂν τὸν

[*](d(D6*D10*)Cε(aus D10))[*](2 αὐτοῦ > ε] ἑαυτοῦ C τοσοῦτο ε δυνάμεως ε 3 καθῆσθαι ε τοῦ > Ce 4 χωρήσει D1D12 τὸ C > d] τῷ D2ε δὲ konj. > ε] τε dC 6 ἀκού- ειν > ε παρακαθήσαντα C 7 ἃ] ὅσα D12 8 ἀκροασταὶ ε 9 δὲ > ε)
239

λόγον καὶ ἐπὶ τὴν ἀνθρώπου φύσιν τοῦ ἔξω Ἰσραήλ, δι᾿ ὃν καταπλεῖ Ἰησοῦς ἐπὶ τὴν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν καὶ πρὸς ὃν ἔξεισιν Ἰησοῦς ἐπὶ τὴν γῆν. >Ἱμάτιον< δέ, φησίν, >οὐκ ἐνεδιδύσκετο< ὁ ἄνθρωπος – οὐκ ἐνεδύσατο γὰρ τὸ καλύπτον αὐτοῦ τὴν ἀσχημοσύνην — >καὶ ἐν οἴκῳ οὐκ ἔμενεν< — οὐ γὰρ ἦν ὡς Ἰακὼβ >ἄνθρωπος ἄπλαστος οἰκῶν οἰκίαν<· διὸ καὶ τοῦτον >αὐτὸν ἀπέλυσε λέγων· ὑπόστρεφε εἰς τὸν σου<· καὶ >ἐν τοῖς μνήμασιν ἔμενεν< οὐ μετὰ τῶν ζώντων, μετὰ νεκρῶν δέ. >Ἧν δέ<, φησίν, >ἀγέλη χοίρων ἱκανῶν βοσκομένη ἐν τῷ ὅρει<· μήποτε δὲ χοῖροι οὐ βόσκονται ἐν τῷ ὄρει, πῶς οὖν >κατὰ τοῦ κρημνοῦ ὥρμησεν ἡ ἀγέλη<; Μήποτε οὖν οἱ φιλήδονοι καὶ γαστρὶ καὶ τοῖς ὑπὸ γαστέρα φίλοι, ὅπου τὰ μνημεῖα, καὶ πλησίον τοῦ λεγεῶνος τῶν δαιμόνων βόσκονται; Ἀγαθότητι δὲ Ἰησοῦς τὴν ζωὴν τῶν χοίρων ἀφανίζει ἐν τῷ ὕδατι καὶ τῶν φιληδόνων καὶ φιλοσωμάτων κακῶν ἐμποδίζει τῇ ἀναπνοῇ διὰ δαιμόνων. Τάχα καὶ σωφρονεῖ ὁ τοιοῦτος· εἴ τις δὲ σωφρονεῖ, παρὰ τῷ Ἰησοῦ ἐστιν, ἀλλ᾿ ὁ ἀρχόμενος σωφρονεῖν >παρὰ τοὺς πόδας< αὐτοῦ.

[*](14 Gen. 25, 27)[*](10 τὴν] τοῦ ε καταπλεῖ + ὁ ε 11 Γαδαρηνῶν ε 13 οἰκίᾳ ε 15 ~ αὐτὸν τοῦτον ε 16 τῶν > ε 17 βοσκομένων 18 κατὰ] μετὰ ε >DD1 19 οὖν > D2D12 γαστρὶ] τοῖς] τῶν ε 21 ζωὴν — χοίρων] τῶν δαιμόνων ε ἀφαν. + σὺν τοῖς χοίροις ε ὕδατι + ἀγέλην ε 22 καὶ2 + τῶν D2D12 διὰ + τῶν D12 23 καὶ] δὲ C σώφρ. ὁ τοιοῦτος > C δὲ konj. Kr.] τε dC 24/25 ~ αὐτοῦ ἐστιν)

Πλὴν ἀλλὰ τοιαύτη μέν ἡ τοῦ θαύματος ἱστορία, χρὴ δὲ ἴσως καὶ ἰσχνότερον αὐτὴν θεωρῆσαι καὶ ὑψηλότερον. Οἱ μὲν οὖν ἁπλούστεροι καὶ ἀκεραιότεροι θαυμαζέτωσαν τὰ μεγαλεῖα τοῦ τοῦ θεοῦ ταῦτα· οἰκοδομεῖ γὰρ καὶ σωματικῶς νοούμενα. Οἱ δὲ δυνάμενοι διαβαίνειν ἐπὶ τὸ βλέπειν, ὅτι καὶ ταῦτα τυπικῶς συνέβαινεν ἐκείνοις, ἐγράφη δὲ δι’ , εὐξάμενοι τῷ θεῷ αἰτήσο)μεν λόγον ἐλθεῖν τὸν σαφηνίζοντα καὶ ταῦτα, πῶς ὁ Ἰησοῦς πρὸς τὴν ἀρχισυναγώγου θυγατέρα προηγουμένως ἀπῇει, οὐ πρὸς τὴν αἱμοῤῥοοῦσαν καὶ ἐν τῇ ὁδῷ αὐτῷ ἀπαντῶσαν, καὶ ὅτι προηγουμένως ἀπιόντος αὐτοῦ πρὸς ἐκείνην πρώτη αὕτη θεραπεύεται. Ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ προηγουμένως μὲν πρὸς τὴν τοῦ ἀρχισυναγώγου [*](d(D*)k(K*; Κ2Κ4Κ5Κ6Κ8: Ὠριγένους καὶ Κυρίλλου) C δεν (als Kyr.) ℵ (Cyr. et Geom.) Vgl. Ambros. in Lucam VI, 57 — 59 (s. Nachtrag) 8 Neues Scholion Ὠριγ.) — 6 f. 1 Kor. 10, 11) [*](2 — 7 > dC 4 καὶ ἀκεραιότ. > ν 7 ἐλθεῖν > ε 8 — 18 8 πῶς ὁ] Ἄξιον δὲ ἐπαπορῆσαι καὶ D6) σαφηνίσαι πῶς ὁ D6) dC δὲ] οὖν C) τὴν nur K8ε ἄπεισιν ε 9 καὶ1 > d αὐτῶ > C 10 ἐκείνην > Κ8ε 10 αὕτη d] αὐτὴ εν 11 μὲν > εν πρὸς] εἰς — 12 θυγατέρα >)

240
θυγατέρα, τὴν τοῖν Ἰουδαίων συναγωγήν, καὶ εὗρεν αὐτὴν νοσοῦσαν καὶ ἀποθανοῦσαν· τὰ γὰρ παραπτώματα τοῦ Ἰσραὴλ πεποίηκεν αὐτὴν ἀποθανεῖν. Ἡ δέ αἱμοῤῥοοῦσα, ἡ ἐν τῇ ὁδῷ, ἡ ἀκαθαρσίας πεπληρωμένη, ἡ ῥέουσα >οὐκ ἐν καιρῷ ἀφέδρου< ἀλλ᾿ ἀεὶ αἱμοῤῥοοῦσα καὶ νοσοῦσα τὴν φοινικῆν ἁμαρτίαν, ἡ ἐξ ἐθνῶν ἐκκλησία, αὕτη πρὸ ἐκείνης πιστεύει τῷ υἱῷ τοῦ θεοῦ. Καὶ ἐκεῖ μέν οὗτος ἀπέρχεται, αὕτη δέ ἀκολουθοῦσα κἂν >κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ< ἅψασθαι θέλει. Ὁ δὲ Λουκᾶς, ὃ μὴ εἶπε Ματθαῖος, προσέθηκεν, ὅτι δωδεκαετὴς ἦν ἡ τοῦ ἀρχισυναγώγου θυγάτηρ καὶ ἡ αἱμοῤῥοοῦσα δώδεκα ἔτη εἶχεν αἱμοῤῥοοῦσα· οὐκοῦν ἅμα τῇ γενέσει ἐκείνης αὕτη αἱμοῤῥοεῖ. Ἐν ἀπειθείᾳ γάρ ἐστιν ἐκείνη, ὅσον χρόνον ζῇ ἡ συναγωγή, καὶ ὁ αὐτὸς ὅρος τοῦ χρόνου τοῦ τέλους ἐκείνης καὶ τῆς ἀρχῆς τῆς σωτηρίας ταύτης ἐστίν. Δώδεκα γὰρ ἐτῶν ἐκείνη ἀποθνήσκει, καὶ δώδεκα ἐτῶν τοῦ πάθους αὕτη πιστεύσασα θεραπεύεται, >ἥτις οὐκ ἴσχυσεν ὑπ᾿< τῶν ἰατρῶν >θεραπευθῆναι<· πολλοὶ γὰρ ἰατροὶ τοὺς ἀπὸ τῶν ἐθνῶν ὑπέσχοντο θεραπεῦσαι. Ἐὰν ἴδῃς τοὺς φιλοσοφοῦντας ἐπαγγελλομένους ἀλήθειαν, ἰατροί εἰσι θεραπεῦσαι πειρώμενοι. Ἀλλ᾿ αὕτη δαπανήσασα τὰ παρ᾿ ἑαυτῆς πάντα >οὐκ ἴσχυσαν ὑπ᾿ οὐδενὸς< τῶν ἰατρῶν >θεραπευθῆναι<· ἁψαμένη δὲ τοῦ κρασπέδου Ἰησοῦ τοῦ μόνου ψυχῶν καὶ σωμάτων ἰατροῦ, διὰ τῆς ἐμπύρου καὶ θερμῆς πίστεως ἰάθη παραχρῆμα. Ἐὰν ἴδωμων τὴν πίστιν ἡμῶν τὴν εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν καὶ νοήσωμεν, πηλίκος ἐστὶν ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ καὶ τίνος ἡψάμεθα αὐτοῦ, ὀψόμεθα, ὅτι πρὸς σύγκρισιν τῶν ἐν αὐτῷ κρασπέδων κρασπέδου ἡψάμεθα. Ἀλλ᾿ ὅμως τὸ κράσπεδον θεραπεύει ἡμᾶς καὶ ποιεῖ ἡμᾶς ἀκούειν ἀπὸ τοῦ Ἰνσοῦ· >θύγατερ, ἡ πίστις σου σέσωκέ σε<· καὶ ἐὰν θεραπευθῶμεν, καὶ ἡ θυγάτηρ ἀναστήσεται τοῦ ἀρχισυνγώγου· >ὅταν<, γάρ φησι, >τὸ πλήρωμα τῶν ἐθνῶν εἰσέλθῃ, τότε πᾶς Ἰσραὴλ σωθήσεται<.

[*](15 Lev. 15, 25 18 ff. vgl. Hieron. in Matth. I 53 (PL 26, 60 A) 32 ff. Röm. 11, 25.)[*](12 τῶν > κεν καὶ — αὐτὴν > d 13 τὸ . . . παράπτωμα dC 14 ἡ2 — 15 αἱμορρ. > dC 15 καὶ νοσοῦσα > ν 16 τὴν — ἐκκη. > κεν ἐκκλ. + καὶ D1 αὕτη > dC] αὐτὴ Κεν πιστεύσει ε 17 αὐτὴ Κεν ἀκολουθοῦσα > Κεν κἂν > Κ8ε] καὶ D2 αὐτοῦ > Κεν θέλῃ D3KK2K8 Ὁ δὲ — 20 θυγάτηρ] ἔτι (δὲ δ) ἡ τοῦ ἀρχισυναγώγου θυγάτηρ δωδεκαέτης ἦν dC (ἑτι ἡ] ἑτι ἡ μὲν D2, καὶ ἡ μὲν D12) 20 καὶ ἡ] ἡ δὲ dC αἱμαρρ.2] ἀσθενοῦσα dC 21 γεννήσει dC ἐκείνης] αὐτῆς cD2D3D12D13, ἐκείνη ε αἱπαθείᾳ Κ 22 συναγ.] τοῦ ἀρχισυναγώγου θυγάτηρ dC 23 γὰρ Κεν 24 ~ αὕτη τοῦ πάθους Κ8ε 25 τῶν > Κ8ε 26 ἐὰν — 27 ἐπαγγ.] οἱ γὰρ φιλοσοφοῦντες ἐπαγγελλόμενοι dC 27/28 πειρόμενοι C 28 αὕτη] αὐτὴ Κ, [εἰς] αὐτοὺς ε αὐτῆς d 29 τῶν ἰατρῶν > dC ἁψ. — 31 παραχρ.] ἥψατο δὲ τοῦ κρασπέδου τοῦ Ἰησοῦ διὰ πίστεως καὶ ἰάθη Κεν 29 κρασπέδου + τοῦ D12 30 ἐμπείρου D3D4D13δ 31 Ἐὰν + οὖν d ~ Ἰησοῦν Χριστὸν Κ8 ε 32 ἡψόμεθα C 34 Ἀλλ᾿ ὅμως] τοῦτο Κ8ε ἡμᾶς2 dC > D2D3D4D12D13 Kεν 35 Ἰησοῦ] θεοῦ DD1 ἐὰν > Κ8ε 36 θυγάτηρ — ἀρχισυν.] τοῦ ἀρχισυν. θυγάτηρ ἀναστήσεται dC + ἐκ νεκρῶν dC 37 φησι > Κεν πλήρωμα] πλῆθος Κ8ε)