Ὁ πρόδρομος κατὰ διαφόρους ἐπινοίας τοῦ σωτῆρος ὑπάρχων· ὡς θεοῦ προφήτης· ὡς φωτὸς λύχνος, προφωτίζων τοὺς ἐν νυκτὶ τῆς ἀγνοίας ὄντας καὶ προεθίζων τῆς ψυχῆς τὸ ὄμμα πρὸς τὸ δυνηθῆναι καὶ τῷ μεγάλῳ φωτὶ προσδραμεῖν· [[ὡς ἑωσφόρος ἡλίου προάγγελος τῆς μελλούσης ἐφ´ ἡμᾶς διαυγάζειν ἡμέρας κατασημαίνων τὴν ἄφιξιν]] ὡς λόγου φωνή· ἀνάγκη γὰρ πρὸ λόγου φωνὴν γίνεσθαι. [*](1 Joh. 1, 18. — Vgl. Luk. 16, 22f. — 4 Vgl. Röm. 4, 11. — 6 Vgl. Luk. 16, 22f. — 16 Joh. 14, 21. — 26 Vgl. VI, 18. o. S. 127, 21 ff. XIV. I ℵ] 4 ὅτι] + ὁ R | 6 οὗτος SR1V | 10 ἑαυτῇ φησιν < S1, + a. R. S2 | 12 καὶ < RV | 18 ἐστίν] Der Schluss ist verloren gegangen. XVII. I ℵ] 27 πρὸ λόγου] προλέγει S1 | 25 ὡς — 27 ἄφιξιν < ℵ, cf. III. II ABBREV (Cord. p. 42)] 23 ὡς < Μ | ἐν τῇ P | 25 τῷ < P Cord | ὡς — 27 ἄφιξιν < ΑΒBREV; cf. III. III ABC] 22 ὁ < ΑBC | πρόδρομον Α | πρόδρομος] + γὰρ ABC | διαφόρου Α | ὑπάρχων] ὁ Ἰωάννης ABC | 24 ὄντες Β | ὄμμα] ὄνομα Α | 25 δύνασθαι ΒC | τῷ < ABC | ἡλίου] ἥλιος Α.)
497
διό φησιν· »Ἐγὼ φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ«, βοῶντα λέγων τὸν λόγον, ἔρημον δὲ τὴν πρὸς τὴν θείαν διδασκαίαν ἄγνωστον ψυχήν. πῶς γὰρ οὐκ ἔρηημος, στερουμένη θεοῦ λόγου καὶ τῆς δηλούσης αὐτὸν φωνῆς; ἔργον δὲ τῆς φωνῆς σαφηνίζειν τὸ σημαινόμενον, ὃπως ἀσυγχύτως ἐπιβάλλειν δυνηθῶσιν τῷ δηλουμένῳ λόγῳ. τί δὲ προστάττει ἡ τοῦ βοῶντος φωνὴ τῇ ἐρήμῳ; »Εὐθύνατε, φησί, τὴν'' »ὁδὸν κυρίου«. δηλοῖ δὲ ἡ ἔρημος πάντας τοὺς ἀφνοοῦντας τὸν μετὰ τὴν φωνὴν ἐρχόμενον. ὡς γὰρ ὁ βασιλέως προοδεύσας προστάττει τοῖς πρὸς οὓς ὁ βασιλεὺς ἔρχεται εὐθεῖαν ποιῆσαι τὴν ὁδὸν τῶν ἐρχομένων πρὸς τὴν τοῦ λόγου διδασκαλίαν, [[οὓτως ὁ Ἰωάννης τοῦ λόγου. ὡς γὰρ φωνὴ λόγου προτρέχει, οὓτω καὶ τοῦ χριστοῦ, λόγου ὄντος, ὡς φωνὴ ὁ Ἰωάννης.]]
Τί δὲ βούλεται τὸ ὑπὸ Ἰωάννου λεχθέν· »Μέσος ὑμῶν ἔστηκεν »ὃν ὑμεῖς οὐκ οἴδατε«, οὔπω τότε τοῦ Ἰησοῦ ὄντος ἐκεῖ; ἐν γὰρ τοῖς ἑξῆς λέγεται· »Τῇ ἐπαύριον βλέπει τὸν Ἰησοῦν ἐρχόμενον πρὸς »αὐτὸν« ὡς οὐκ ὄντα ἐκεῖ δηλονότι ὅτε ἔφασκε· »Μέσος ὑμῶν »ἓστηκε« μαρτυρῶν ὁ Ἰωάννης περὶ τοῦ φωτός. ᾔδει γὰρ ὃτι καὶ θεὸς λόγος ἦν· οὖτος δὲ παντὶ λογικῷ πάρεστι. καὶ ἐπεὶ ὑπονοεῖταί τισιν ἐν τῷ μεσαιτάτῳ ἡμῶν εἶναι τὸ διανοητικόν, ὅ τινες ἡγεμονικὸν καλοῦσιν, ἐκεῖ δέ ἐστιν ὁ λόγος καθ'ὃν ἐσμεν λογικοί, ὁ αὐτὸς ὤν τῇ εἰκόνι τοῦ θεοῦ καθ' ἣν γέγονεν ὁ ἄνθρωπος κατ'εἰκόνα θεοῦ, δεικνὺς ὅτι ὁ τοῦ θεοῦ λόγος ἐστὶν ὁ μέλλων ἔρεχεσθαι βαπτισ- [*](1 Joh. 1, 23. — Vgl. VI, 18 o. S. 127, 20ff. — 6 Joh. 1, 23. — 15 Joh. 1, 26 — 17 Joh. 1, 29. — 23 Vgl. Gen. 1, 26. XVII. I ℵ]2 ἄγνωστον < ℵ, cf. II | 3 λόγον RV | 4 τὸν]ℵ, cf II | βασίλέως] βασιλεὺς ℵ cf. II III | 10 οὓτως — 12 Ἰωάννης <ℵ, cf Cord. II = (Cord. p. 42)] 1 ἐγὤ < Μ|λέγων nach 2 λόγον Ρ|2 ἄγνωστον]ἀγνοῶν Cord, < Ρ|4 φωνῆς — 5 ὃπως < Ρ|σαφηνίξει Μ |τὸν] τό Μ |5 δυνηθῶσιν ἐπὶβάλλειν Μ |6 τῇ]+ ἐν τῇ Μ |εὐθύνατε — 7 κυρίου hinter 8 ἐρχόμενον = Cord 7 ἡ < |8 ἐχόμενον Ρ |προστάττει τοῖς]λέγει Μ, < =Cord|10 τῶ ἐρχομένω Μ | λόγου] δούλου Ρ Cord | οὓτως — 12 Ἰωάννης < =. ΙΙΙ ABC] ἐγὼ — 8 ἐρχόμενον < ABC |8 γὰρ] δὲ ABC |προστάττει τοῖς < ABC |9 εὐθεῖαν]+ φησί ABC |ποίήσατε BC ποιήσαται Α |10 τῶν ἐρχομένων] τῶν ψυχῶν [+ ἡμῶν ΑC] ABC |πρὸς — 12 Ἰωάννης < ABC. XVIII. I ℵ] II P (Cοrd. r. 450)] 15 τί δὲ — 16 οἴδατε < Ρ Cord | 17 Ἰησοῦν] Ἰωαννην Ρ |18 ὃτε]τότε Ρ |19 ὁ < Cord | 21 ἐν τῷ < Ρ |22 καθ' ὃ Ρ.)
498
θῆναι ὑπ᾿ αὐτοῦ, φησί· »Μέσος ὑμῶν ἕστηκεν« ἀγνοούμενος ὑφ᾿ ὐμῶν· διὰ τοῦτο δὲ ὑμῖν ἀγνοεῖται, ἐπεὶ δέον ἔχοντας αὐτὸν μέσον ἐνεργεῖν τὰ ἐπιβάλλοντα ἠρεμοῦντα αὐτὸν καί, ἵν᾿ οὕτως εἴπω, ἀνενέργητον ἔχετε παρ᾿ ἑαυτοῖς, οὐδὲν πράττοντες ἢ νοοῦντες λογικῶς. ταῦτα περὶ τῆς οὐσίας τοῦ λόγου εἰπὼν συνάπτει ἑξῆς καὶ τὰ περὶ τῆς ἐπιδημίας αὐτοῦ, λέγων· »Ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος« μετὰ τὸν νόμον καὶ τοὺς προφήτας· ἐγὼ γὰρ εἰμι σύμβολον καὶ τέλος ἐκείνων. ἔρχεται δὲ ὀπίσω μου πληρῶν πάντα τὰ προφητευθέντα περὶ αὐτοῦ. ὀπίσν γὰρ καὶ μετὰ τὰ προαναφωνηθέντα ὁ προφητευόμενος ἔρχεται· »μέσος δὲ ὑμῶν ἕστηκεν«, ὡ ἤδη ἀποδεδώκαμεν, »οὗ οὐκ εἰμὶ ἄξιος λῦσαι τὸνν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος«. »ἱμάντα δὲ ὑποδήματος« νοήσεις οὕτως. ὁ τοῦ θεοῦ λόγος ἃ εἰς ἀνθρώπους οἰκονομεῖ οὐ γυμνῇ τῇ θεότητι ἐνεργεῖ, ἀλλὰ μορφὴν δούλου λαβών, ὡς τὴν πορείανν αὐτοῦ τὴνν κατὰ τὴν ἐνέργειαν τῆς οἰκονομίας κεκαλυμμένην εἶναι. τοῦτο γοῦν καὶ ἐν Ψαλμοῖς περὶ αὐτοῦ λέγεται· »Καὶ ἔκλινεν οὐρανοὺς καὶ κατέβη, καὶ γνόφος ὑπὸ »τοὺς πόδας αὐτοῦ«. [[σκοτεινόν τι περὶ τὴν πορείαν αὐτοῦ διὰ τὸ ἀσαφὲς ὑπάρχειν.]] ἱμὰς τοίνυν ὑποδήματος αὐτοῦ, τουτέστι τοῦ γνόφους τοῦ περὶ τοὺς πόδας αὐτοῦ, ὁ τῆς δυσκαταληψίας ἐστὶ λόγος, συσφίγγων καὶ συγκρατῶν τὸ ὑπόκημα περὶ τοὺς πόδας αὐτοῦ, ὡς λύσιν τοῦ ἱμάντος εἶναι τὸ σαφηνίσαι καὶ παραστῆσαι λόγῳ τίνα τρόπον θεὸς ἀνέλαβε σῶμα, σκεπάζων καὶ κρύπτωνν αὐτοῦ τὴν ἐπὶ τὴν οἰκονομίαν πορευτικὴν δύναμιν. ἐπεὶ τοίνυν οὐδενὶ ἀνθρώπων δυνατὸν τὸ δεῖξαι ἀπόδειξιν τῆς ἑνώσεως τὸν τρόπον, εἰκότως ὁ περισσότερον προφήτου ἔχων, οὗ μηδεὶς μείζων ἐν γεννητοῖς γυναικῶν, ὁμολογεῖ μὴ ἱκανὸς εἶναι λῦσαι τὸν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος αὐτοῦ.
[*](6 Joh. 1, 15. — 11 Joh. 1, 27. — 13 Vgl. Phil. 2, 7. — 16 Ps. 17, 10 (ℵa). — 25 Vgl. Matth. 11, 9. — Vgl. Matth. 11, 11. XNIII. I ℵ] 1 ἕστηκεν] + ὁ S | 3 ἐνεργεῖν] ἐνεργοῦντα ℵ, corr. Br | 4 ἔχεται ℵ | 12 ὑποδήματα RV | 17 σκιοτεινὸν — 18 ὑπάρχειν < ℵ, cf. II | 18 αὐτοῦ — 19 πόδας < ℵ, cf. II | 21 λύσιν]λυ S, λύσις RV | λόγον ℵ | 25 περισσότερος ℵ. II P Cord] 1 ἡμῶν P | 2 ἐπεὶ δέον ἔχοντας] ἐπειδὴ ἔχοντες P, ἐπεὶ τὸ ἔχειν Cord | αὐτὸν]λόγον Cord | 3 ἐνεργοῦντα P Cord | ἐπιβάλλοντα] + καὶ P | αὐτὸν < P | 6 τοῦ λέγοντος P | 9 ὀπίσω — 11 ὑποδήματος < P Cord | 12 δὲ] < P Cord | 18 τοίνυν] οὖν τοῦ P γνόφου P | λόγος ἐστὶνν P Cord | 24 ἀνθρώπου P.)499