De Filio (Orat. 29)

ταῦτα τοῖς αἰνιγματισταῖς παρ’ ἡμῶν, οὐχ ἑκόντων μέν· οὐ γὰρ ἡδὺ τοῖς πιστοῖς ἀδολεσχία καὶ λόγων ἀντίθεσις, ἀρκεῖ γὰρ καὶ εἷς ἀντικείμενος· πλὴν ἀναγκαίως διὰ τοὺς ἐμπίπτοντας, ἐπεὶ καὶ διὰ τὰς νόσους τὰ φάρμακα, ἵν εἰδῶσι μὴ πάντα ὄντες σοφοὶ μηδὲ ἀήττητοι τὰ περιττὰ καὶ κενοῦντα τὸ εὐαγγέλιον. ὅταν γὰρ τὸ τοῦ λόγου δυνατὸν προβαλλώμεθα, τὸ πιστεύειν ἀφέντες, καὶ τὸ τοῦ πνεύματος ἀξιόπιστον ταῖς ζητήσεσι λύσωμεν, εἶτα ἡττηθῇ τοῦ μεγέθους τῶν πραγμάτων ὁ λόγος, — ἡττηθήσεται δὲ πάντως, ἀπὸ ἀσθενοῦς ὀργάνου τῆς ἡμετέρας διανοίας [*](2 προεγείρονται] ἐγείρονται ‘Reg. Cypr.’ || 8 λύει] λυέτω f 21. 15 προβαλώμεθα c) [*](I. καταπ. ῥήγνυται] Matt, xxvii 51; cp. Heb. ix 8, x 19 f.) [*](2. προεγείρονται] Matt, xxvii 52. The reading ἐγ. is manifestly a cor- rection, to bring Gr. into conformity with St Μ.) [*](3. ζωοποιεῖ] John v 21.) [*](ib. καταλύει] Heb. ii 14; cp. 2 Tim. i 10.) [*](4. ἀνάγει ψυχάς] Α ref. to the traditional belief of the "harrowing of hell." Cp. Ign. Magn. 9 παρὼν ἤγειρεν αὐτοὺς τοὺς προΦήτας) ἐκ νεκρῶν, where see ’s note. The doctrine was naturally a favourite one among the speculative sects; see Anaph. Pilati B 8 (Tisch. p. 447).) [*](21. It has been a disagreeable task to examine these objections; believers are not fond of arguing; but it is important to shew that the arguments are not all on the side of heresy. To rely upon logic, however, is the abandonment of faith, the evacuation of the Gospel, and its betrayal. God bring the opponents to a better mind, and grant us a saving hold upon the Trinity.) [*](9. ταῦτα] sc εἰρήκαμεν or εἰρήσθω.) [*](11. εἷς ἀντικείμενος] Satan.) [*](ib. τοὺς ἐμπίπτοντας] ‘our assailants.’) [*](13. ἀήττητοι τ. π. κτλ] κτλ.] ‘invincible in those fine arguments. which make void the Gospel.’) [*](15. προβαλλώμεθα] ’advance’ as a sword or shield.) [*](ib. τὸ το̣ῦ πνεύματος ἀ̣ξ.] ’defeat the credentials of the Spirit by our contentions.’)

ὁρμώμενος — τί γίνεται; τὸ ἀσθενὲς τοῦ λόγου τοῦ μυστηρίου φαίνεται· καὶ οὕτω κένωσις τοῦ σταυροῦ τὸ τοῦ λόγου κομψὸν ἀναδείκνυται, ὡς καὶ Παύλῳ δοκεῖ. ἡ γὰρ πίστις τοῦ καθ’ ἡμᾶς λόγου πλήρωσις. ὁ δὲ ἀναγγέλλων συνδέσμους, καὶ λύων κρατούμενα, ὁ καὶ ἡμῖν ἐπὶ νοῦν ἀγαγὼν διαλῦσαι στραγγαλιὰς βιαίων δογμάτων, μάλιστα μὲν καὶ τούτους μεταβαλὼν ποιήσειε πιστοὺς ἀντὶ τεχνολόγων, καὶ Χριστιανοὺς ἀνθ’ ὧν νῦν ὀνομάζονται. τοῦτο δὴ καὶ παρακαλοῦμεν· δεόμεθα ὑπὲρ χριστοῦ· καταλλάγητε τῷ θεῷ, καὶ τὸ πνεῦμα μὴ σβέννυτε· μᾶλλον δέ, καταλλαγείη Χριστὸς ὑμῖν, καὶ τὸ πνεῦμα ὀψὲ γοῦν ἀναλάμψειεν. εἰ δὲ λίαν ἔχοιτε φιλονείκως, ἀλλ’ ἡμεῖς γε σώζοιμεν ἡμῖν αὐτοῖς τὴν τριάδα, καὶ ὑπὸ τῆς τριάδος σωζοίμεθα, μένοντες εἰλικρινεῖς καὶ ἀπρόσκοποι, μέχρις ἀναδείξεως τελεωτέρας τῶν ποθουμένων, ἐν αὐτῷ Χριστῷ τῷ κυρίῳ ἡμῶν, ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας· Ἀμήν.

[*](6 στραγγαλιας] + τῶν a || δογμάτων] συναλλαγμάτων b || 7 ποιήσειε] ποιήσει a || 9 παρακαλοῦμεν] + καὶ g ΙΙ 10 σβέννυται a || 12 ἔχοιτε] ἔχετε ’in nonnull.’ || 16 ’δοξα] + καὶ τὸ κράτος νυν καὶ ἀεὶ καὶ f)[*](1. τὸ ἁ. τοῦ μ. φ] ‘the weakness of the argument is held to be the zveakness of our creed.)[*](2. κένωσις τοῦ ’στ’] I Cor. i 17.)[*](4. πλήρωσις] the opposite of κέ νῶσις. It is the ‘fulfilling of the word’ even when the λόγος is feeble.)[*](ib. ἀναγγέλλων . . . κρατούμενα] Dan. v 16. Seeiill.)[*](6. στραγγαλιάς] ’ tightly twisted knots’; a quotation from Is. lviii with δογμάτων substituted for συναλλαγμάτων.)[*](8. ὀνομάζονται] sc. Εὐνομιανοί.)[*](9. δεόμεθα ὁ. X.] 2 Cor. v 20.)[*](10. τὸ πνεῦμα μὴ σβ.] 1 Thess. v 19.)[*](14. εἰλικρ. κ. ἀπρóσκ.] Phil, i 10.)