Panarion (Adversus Haereses)

καταλύσαντες δὲ ἐκ τῶν γάμων οἱ φύφρανθέντες κταβάντες εἰς τὸν παράδεισον ἐξεπλάγησαν τὰ ἴχνη εὑρόντες ἐν τῷ παραδείσῳ καὶ ταῦτα ἀνήγγειλαν τῷ βασιλεῖ, λέγοντες ἅπαντες στρατιῶται ἐν τῇ βασιλείᾳ σου καὶ οὐδείς ἐστι παγανός. πόθεν τοίνυν ἴχνη παγανῶν ἐν τῷ παραδείσῳ«;

ό δὲ ἐθαύμασε, καὶ] ὡς μὲν ἡ παραβολὴ δηλονότι τοῦ ἀποκρύφου λέγει ὡς πρὸς τὸν ανθρωπον αἰνιττομένη, ὁ θεὸς δὲ οὐδὲν ἀγνοεῖ. ἡ δὲ διήγησις λέγει ὡς μετεστείλατο τὸν χωλὸν καὶ τὸν τυφλὸν καὶ ἠρώτησε τὸν τυφλόν μὴ σὺ κατῆλθες εἰς τὸν παραδεισον«; ὁ δὲ ἴφη ἔφη κύριε· ὁρᾷς ἡμῶν τὴν ἀδυναμίαν, οἶδας ὃτι [*](5 vgl. Matth. 22, 2 (Luk. 14, 16) — 31 ff fast örtlich ebenso im Talmud; vgl. Holl a. a. Ο. S. 91) [*](M 4 <αὐτῶν> * 11 ἀμυνώμεθα Dind.] ἀμυνόμεθα M 14 ἐπισαίνειν] ἐπιβαίνειν Dind.; Verschlechterung 27 καὶ] * 28 αἰνιττομένη *] αἰνίττεται M; Sinn: das Gleichnis redet von einer Verwunderung des Königs; entspncht es der Art des Gleichnisses, das menschliche Verhältnisse zum nimmt; auf Gott, der eigentlich mit dem König gemeint ist, paßt selbstverständlich nicht.)

εἶτα ἐλθὼν ἐπὶ τὸν χωλὸν καὶ αὐτὸν ἠρώτα σὺ κατῆλθες εἰς τὸν παράδεισόν μου«; ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν »ὠ κύριε, πικρᾶναί μου τὴν ψυχὴν ἐν τῷ μέρει τῆς ἀδυναμίας καὶ λοιπὸν ἡ κρίσις ἀργεῖ. τί οὐν ποιεῖ ὁ κριτὴς ὁ δίκαιος;

ἀναγνοὺς ποίῳ τρόπῳ ἀμφότεροι ἐζεύχθησαν ἐπιτίθησι τὸν χωλὸν τῷ πηρῷ καὶ τοὺς ἀμφοτέρους ἐτάζει μάστιξι, καὶ οὐ δύνανται ἀρνή- σασθαι. ἑκάτεροι ἀλλήλους ἐλέγχουσιν, ό μὲν χωλὸς λέγων τῷ τυ.

φλῷ »ού σύ με ἐβάστασας καὶ άπήνεγκας«; καὶ ὁ τυφλὸς τῷ χωλῷ οὐκ αὐτὸς ὀφθαλμοί μου γέγονας‘;

οὕτως τὸ σῶμα τῇ ψυχῇ καὶ ἡ ψυχὴ τῷ σώματι εἰς ἔλεγχον τῆς κοινῆς ἐργασίας συνάπτεται, καὶ ἡ κρίσις τελεία γίνεται περὶ ἀμφοτέρων, σώματός τε καὶ ψυχῆς, * τῶν ἔργων τῶν] γεγενημένων εἴτε ἀγαθῶν εἴτε φαύλων.

Καὶ ὁρᾶτε οἱ τῆς ἑαυτῶν ζωῆς ἐπιμελόμενοι ὅτι πάντες οἱ κατὰ τῆς ἀληθείας ἐνεχθέντες ἑαυτοῖς τὴν ἀδικίαν προσεπορίσαντο. ὡς καὶ ό ἅγιος προφήτης Δαυὶδ λέγει »συνέλαβε πόνον καὶ ἔτεκεν ἀνομίαν«.

πᾶς γὰρ ὁ συνάγων συνάγων τὸν πόνον τῶν ἀλλοτρίων διανοημάτων ἑαυτῷ τίκτει τὴν ἀδικίαν καὶ τοῖς πειθομένοις· λάκκον ὤρυξε καὶ ἀνέσκαψεν αὐτόν, καὶ ἐμπεσεῖται εἰς βόθρον ὃν εἰργάσατο«.

ἀλλὰ πρὸς ταῦτα πάντα εἴ τις ἔχει ἀντιλέγειν, ἡκέτω· εἴ τις <θέλει> ἀντιπράττειν, τολμάτω. θεὸς γὰρ ἰσχυρὸς »οὐ κοπιάσει οὐδὲ πεινάσει οὐδὲ διψήσει, οὐδὲ ἔστιν ἐξε΄λυρεσις τῆς φρονήσεως αὐτοῦ «, ἐν ᾗ τὰ λελυμένα σώματα ἐγείρει, ἐν ᾗ τὸ ἀπολλύμενον σῴζει,

ἐν ᾗ τὸ τεθνηκὸς ζωογονεῖ, ἐν ᾗ τὸ φθαρτὸν ἀφθαρσίαν ἀμφιέννυσιν, ἐν τὸν κόκκον τὸν πεσόντα εἰς ἀνάστασιν φέρει, ἐν ᾗ τὸν σπαρέντα καὶ ἀποθανόντα εἰς περισσοτέραν φαιδρότητα ἄγει ἀνακαινίζων· ὡς ἐν πολλαῖς γραφαῖς ἐμφέρεται, αἰνιττομένης τῆς ἡμῶν ἀναστάσεως.

71. Εν δὲ τῷ <τοῦ> Δαυὶδ περὶ τοῦ ἐγκαινισμοῦ τοῦ οἴκου Δαυὶδ ψαλμῷ ὡς καραδοκῶν ὁ προφήτης καὶ πνεύματι ἁγίῳ σκοπῶν τὸ μέλλον εὐλόγως περὶ ἀναστάσεως ἔφη· »ὑψώσω σε, κύριε, ὅτι ὑπέλαβές με, ἀνακανίζων μου τὸν οἶκον«, τουτέστιν τὸ σῶμα τὸ πεσόν, [*](4 vgl. Luk. 20, 15 — 15 Psal. 7, 15 — 17 Psal. 7, 16 — 20 Jes. 40, 28) [*](M U (von Ζ. 13 καὶ ὁρᾶτε an)) [*](1 > Dind. 9 τὸ] τῶ M 11 περὶ *] παρὰ Μ | * ὁμοῦ <ὁμοῦ αἰτίων> * 12 τῶν] * | εἴτε . . . εἴτε *] μήτε . . . μήτε M 16 πᾶς] πῶς Μ | ἑαυτὸν Μ τὸν πόνων U | διανοημάτων] διὰ νοσσημάτων M 19 ἔχειν M | ε.ι τις 2] ἐπὶ τῶ U | > * 20 ἀντιπράττων U | τολμάτω] καμάτω U 20f πεινάσει οὐδὲ U 27 δὲ] μὲν U | <τοῦ> * 28 ψαλμῷ *] ψαλμὸς MU 29 εὐλόγως <Μ)