Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

34. Οὐδὲ γὰρ ἀμάρτυρος ὁ λόγος γραφῶν τοῖς βουλομένοις εἰλικρινῶς [*]() τὸ ἀληθὲς ἀκούειν, ἐπεὶ οἶδεν ὁ ἀπόστολος μηδέπω τὴν ῥίζαν ἐξ ἀνθρώπων τῆς ἁμαρτίας ὁλοσχερῶς ἀνῃρημένην, ὁτὲ μέν »οἶδα γὰρ ὅτι οὐκ οἰκεῖ ἐν ἐμοὶ τουτέστιν ἐν τῇ σαρκί μου, φράζων, τὸ ἀγαθόν· τὸ γὰρ θέλειν παράκειταί μοι, τὸ δὲ κατεργάζεσθαι τὸ καλὸν οὔ· οὐ γὰρ ὃ θέλω ποιῶ ἀγαθόν, ἀλλ᾿ ὃ οὐ θέλω κακὸν τοῦτο πράσσω. εἰ δὲ ὃ οὐ θέλω, [*](11 Hebr. 12, 15 — 18—S. 454, 2 Röm. 7, 18—20 ) [*](MUS Pa (bis Z. 3 ἀνεστέλλετο) 6—9 Sacra Parall. Bruchst. 420 Holl (= Pa)) [*](1 ἀνάγκη + δὴ Pa | ἔνδον] noch S | ἑαυτῆς Pa 1 f ἀποκρυπτομένην Pa 2 κἂν] εἰ καὶ U 2 f καὶ τῶν νουθετήσεων] < S 3 ἐπεὶ + οὖν U | ἔτι < US 4 [ἅτε]* | εἰλικρινῶς < S 5 ἐπὶ τὸ — ἁγνισμοῦ] der Taufe S 6 γὰρ οὕτως < Pa 7 ἑαυτὸν < Pa | καυχήσηται MU 7 f ὡς μηδὲ — ἀδικίαν] nur auch bis zum Begehren sich frei zu wissen S 8 συμβέβηκε * nach Pa, vgl. S. 454, 6] συνέστηκε MU < S 9 νῦν < S 10 ἀναιρεῖσθαι U ἀναιρεθῆναι Pa | καὶ < S | γὰρ < U | ἐνταῦθα < S 11 οἷον τὰς — πονηράς] < S | μή τις] wenn irgendwo S 12 f ἀναμύειν καὶ — τὰς ἐκφύσεις] sich auszubreiten S 13 f τὰς ῥίζας — φυομένας] das Hervorsprossende S 14 αὐτῆς] ταύτας Μ | τέμνοντες M 14 f ἐνθυμηθῆναι? Jül. 15 περὶ κακίας < S 16 γραφῶν] γράφων M < S 16 f εἰλικρινῶς τὸ ἀληθὲς < S 17 ἀκούειν * nach S] λέγειν MU | οἶδεν + καὶ U 17 μηδέπω τὴν] μηδὲ πρώτην M | ἐξ < S 18 ὁτὲ μέν < S 19 ἐμοὶ + ἀγαθόν M 20 θέλειν] Wollen des Tuns S | τὸ καλὸν < S 21 οὐ θέλω] μισῶ M | τοῦτο] τοῦ U )

454
τοῦτο ποιῶ, οὐκέτι ἐγὼ κατεργάζομαι αὐτό, ἀλλ’ ἡ οἰκοῦσα ἐν ἀμαρτία»·

ὁτὲ δέ »συνήδομαι τῷ νόμῳ τοῦ θεοῦ κατὰ κατὰ τὸν ἔσω ἄνθρωπον· βλέπω δὲ ἔτερον νόμον ἐν τοῖς μέλεσί μου, ἀντιστρατευόμενον τῷ νόμῳ τοῦ νοός μου καὶ αἰχμαλωτίζοντά με τῷ νόμῳ τῆς ἁμαρτέας τῷ ὅντι ἐν τοῖς μέλεσί μου«.

οὕτως οὐδέπω τὴν ἀμαρτέαν αὐτόπρεμνον ἐκ ῥιζῶν διακοπήναι συνέβη, ἀλλὰ ζῆν (οὐ γὰρ εἰς τέλος ἀπέθανεν· πῶς γὰρ τοῦ περιβεβλῆσθαι θανάτῳ τὸν ἄνθρωπον;), ἵνα αὐτῷ συμμαρανθεῖσα καὶ συμφθινήσασα αὐτὴ μὲν εἰς ἄρδην ἀπόληται καὶ διαφθαρῇ, καθάπερ καθάπερ φυτόν, λυθέντος <τοῦ λίθου> ἐν ᾦ κρύπτουσα τὰς ῥίζας ὡς ἔφην ἑαυτῆς διεσῴζετο <τόπῳ>, ὁ δὲ ἄνθρωπος αὖθις μηκέτι »ῥίζαν« »πικρίας« ἔχων ἐξεγερθῇ.

ὡσπεροῦν ἀλεξιφαρμάκου γὰρ τρόπον ὑπὸ τοῦ ἀλεξητῆρος ἡμῶν ἀληθῶς καὶ ὶατροῦ θεοῦ πρὸς ἐκρίξωσιν τῆς ἁμαρτίας παρελήφθη ὁ θάνατος καὶ ἀφανισμόν, ἵνα μὴ διαιωνίζον ἐν ἡμῖν εἴη τὸ κακόν, ἀθάνατον ἄτε ἐν ἀθανάτοις ἀνατεῖλαν, αὐτοὶ δὲ λελωβημένοι καὶ ἐκστάντες νοσούντων τρόπον τῆς οἰκείας ἀριτῆς ἐπὶ πολὺ διατίβωμεν, ἅτε ἐν ὐφεστηκόσιν ἀεὶ καὶ ἀθανάτοις σώμασι τὴν κατὰ τὸ ἁμάρτημα μεγάλην τρέοντες νόσον.

διὸ δὴ καλῶς καλῶς ταύτην πρὸς σωτηρίαν καὶ ψυχῆς καὶ σώματος φαρμακευτικῆς | τρόπον καθάρσεως τὸν θάνατον ὁ θεὸς ηὔρατο, ἴνα πανάμωμοι καὶ ἀσινεῖς οὔτως ἐξεργασθῶμεν.

35. Φέρε γάρ, ἐπειδὴ πολλῶν δεῖ τῶν περὶ τὰ τοιαῦτα παραδειγμά- τωι, ἐντεῦθεν αὐτὰ νάλιστα σκετώμεθα, μὴ ἀφιστάμενοι, πρὶν ἄν πρῶτον εἰς εὐδηλοτέραν ἐρμηνείαν ἀποτελευτήσῃ καὶ ἀπόδειξιν ὁ λόγος.

φαίνεται τοίνυν ὡσπερεί τις δημιουργὸς ἄκρος ἄγαλμα καλὸν ἀπὸ χρυσοῦ [*](2 Röm. 7, 22 — 10f vgl. Hebr. 12, 15) [*](MUS 11–S. S. 457, 3 Sacra Parall. Bruchst. 421 Holl (= 4 καὶ + ἐκ παντὸς U 5 zu αὐτόπρεμνον am untern Rand von 1. Hd. αὐτόπρεμνον προθέλυμνον M 6 διακοπήναι] ἀνασπασθῆναι Μ Ι ἀλλὰ ζῆν οὐ γὰρ εἰς τέλος γὰρ τέλος ἀπέθανεν κτἑ. *] οὐ εἰς τέλος ἀπέθανεν < M S vor ἀλλὰ ζῆν Ι ζῆ U 7 περιβεβλῆσθαι] Hinwelken S Ι τὸν ἄνθρωπον < S 7f συμμαρανθεῖσα — αὐτὴ] die ünde vertrocknet S 8f φυτόν] Wildfeige S 9 τοῦ λίθου> *] ihre Wurzel S Ι ὡς ἔφην < U S Ι αὐτῆς U 10 διεσῴζετο] ζετο M Ι <τόπῳ> * nach S: an dem Ort 11 ὡσπεροῦν] ὥσπερ ναὸς Μ Ι < MU 11f ὑπὸ τοῦ — θεοῦ < S 12 καὶ ἀληθῶς ἰατροῦ U ἀφανισμὸν < S Pa Ι διαιωνίζων M 14 — 17 ἀθάνατον ἄτε — τρέφοντες < S 14 δὲ] #x003E; M τε Pa 15 νοσσούντων M 17 καλῶς + wiederum S σωτηρίαν πρὸς ἄμφω Pa 17 Ι σωτηρίαν καὶ < S 18 des Fleisches und der Seele Ι φαρμακευτικὴν Μ | τρόπον < S 19 οὕτως] οὔτως] M 21 ἐντεῦτθεν] ἔνθεν Ρα Ι σκοπώμεθα M 21 f πρῶτον < S Pa 22 εὐδηλωτέραν M Ι MU Ι καὶ ἀπόδειξιν < S 23 ἄγαλμα] ein Bild oder ein Abbild S Ι ἀπὸ] ὑπὸ)

455
κατεσκευασμένον ἢ ὕλης ἑτέρας αὐτῷ καὶ πάωτα τὰ μέλη συμμέτρως εἰς κάλλος διακεκοσμημένον πάλιν χωνεύοι, λελωβημένον ἄφνω θεασάμενος 1)710 τινος ἀνθρώπου πονηροτάτου, ὂς οὐκ ἐνεγκὼν ὐτὸ βασκανίας | εὐπρε- P550 Tzkc, εῖναι τὸ ἄγαλμα ἐσίνατο, ματαίαν ἡδονὴν καρπιζόμενος τοῦ φθόνου. πρόσσσχες γάρ, ὦ σοφώτατε ’Αγλαοξῶν, ὅτι, εἰ βούλοιτο μὴ μὴ εῖναι [*](D629) μένον ὅλως ὁ δημιουργὸς καὶ ψεκτὸν τὸ μετὰ τοσαύτης αὐτῷ δπουδῆς τε καὶ φροντίδος πεπονημένον, πάλιν προτραπήσεται συγχωνεήσας αὐτὸ τοιοῦτο ποιεῖν οἶον καὶ πρόσθεν ἦν.