Panarion (Adversus Haereses)

καὶ ἔχει μὲν ἁμαρτίαν καὶ κρίμα ὁ ἀθετήσας θεοῦ τὴν παρθενίαν καὶ καταισχύνας τὸν ἀγῶνα. παραφθείρας φθείρας γὰρ ἀγῶνα ἀθλητὴς μαστιχθεὶς ἐκβάλλεται τοῦ ἀγῶνος καὶ παραφθείρας τις παρθενίαν ἐκβάλλεται τοῦ τοιούτου δρόμου καὶ στεφάνου καὶ βραβείου ἀλλὰ κρεῖττόν ἐστι κρίμα, καὶ μὴ κατάκριμα.

οἱ γὰρ μὴ <φανερῶς> διὰ τὸ αἰσχυνθῆναι <ἐπὶ> τοῖς ἀνθρώποις, κρυφῆ <δὲ> πορνεύοντες * ποιοῦσι παρθενίας ἢ μονότητος ἢ ἐγκρατείας.

οὐ <γὰρ> πρὸς ἀνθρώπους ἔχουσι τὴν ὁμολογίαν, ἀλλὰ πρὸς θεὸν τὸν εἰδότα τὰ κρύφια καὶ ἐξελέγχοντα πᾶσαν σάρκα ἐν [*](2—4 I Tim. 5, 11f — 11 I Tim. 5, 14) [*](M U) [*](1 ταῦτα U 4 εἰ nach τοίνυν wiederholt U | ἡ < Μ 4f χηρεύσασα + γυνὴ U 5 διὰ τὸ τετάχθαι θεῷ gehört zu κρίμα ἕξει: sie empfängt das Gericht, weil sie Gott sich zur Verfügung gestellt hatte, dann nämlich, wenn sie trotzdem geheiratet hat | vor γήμασα + ἔπειτα U 6 ἑαυτὴν *] αὐτὴν ΜU | vor ἄνευ + καὶ Μ 7 <γὰρ> * 8 ὑπὲρ περισσοῦ U 11 τεκνογονείτωσαν U 12 vor λόγος + ὁ U 13 παρεκβάλλων *] παρεκβάλλουσα Μ U 14 καὶ Ἀποτακτικοὺς < U 15 καὶ1 < U | παρεκβάλλων *] παρεκβάλλουσα < M U 16 γυναῖκα U | vor ἀθετεῖν + καὶ U 18 ὁ (vor ἀθετήσας) < Μ 19 vor ἀθλητὴς + ὁ U 20 τὶς] τὴν Μ 22 μὴ διὰ τὸ] διὰ τὸ μὴ U | <φανερῶς> * | <ἐπὶ> * | τοῖς < Μ 23 <δὲ> * | * etwa <ἔχουσι περισσοτέραν ἁμαρτίαν, διότε προφάσει> * | παρθενίας *] πορνείας Μ U 24 <γὰρ> *)

κρεῖττον τοίνυν ἔχειν μίαν ἁμαρτίαν καὶ μὴ περισσοτίρας· κρεῖττον τὸν πεςόντα ἀπὸ δρόμου φανερῶς λαβεῖν ἑαυτῷ γυναῖκα κατὰ νόμον καὶ ἀπὸ παρθενίας πολλῷ χρόνῳ μετανοήσαντα εἰσαχθῆναι πάλιν εἰς τὴν ἐκκλησίαν, ὡς παραπεσόντα καὶ κλασθέντα καὶ χρείαν ἔχοντα ἐπιδέματος, καὶ μὴ καθ᾿ ἑκάστην ἡμέραν βέλεσι κρυφίοις κατατιτρώσκεσθαι [καὶ] πονηρίας ὑπὸ διαβόλου αὐτῷ ἐπιφερομένοις.

8. Οὕτως οἶδεν ἡ ἐκκλησία κηρύττειν, ταῦτα τὰ φάρμακα τῆς ἰάσεως, ταῦτα τὰ εἴδη τῆς μυρεψικῆς ἐργασίας, αὕτη ἡ κατασκευὴ τοῦ ἁγίου ἐλαίου ἐν τῷ νόμῳ, αὕτη ἡ ἀρωματίζουσα καλὴ πίστις, ἐπισφίγγουσα μὲν τὸν ἀθλοῦντα εἰς ἀγῶνα, ἐπικηρυκευομένη δὲ αὐτῷ διατεῖναι τὸν δρόμον, ὅπως δυνηθῇ στεφανωθῆναι·

αὕτη ἡ τοῦ θεοῦ πραγματεία, πάντα συνάγουσα εἰς τὴν βασιλικὴν διάταξιν, καὶ πορφύραν μὲν ἀπὸ θαλάσσης καὶ ἔριον ἀπὸ προβάτου καὶ λίνον ἐκ γῆς καὶ βύσσον καὶ σηρικὸν καὶ δέρματα ἠρυθροδανωμένα καὶ λίθον τίμιον, τὸν σμάραγδον τὸν μαργαρίτην τὸν ἀχάτην, τοῖς μὲν χρώμασι διαλλάττοντας λίθους, τῇ δὲ τιμῇ

ὁμοτίμους ὄντας, ἀλλὰ καὶ χρυσὸν καὶ ἄργυρον καὶ ξύλα ἄσηπτα καὶ χαλκὸν καὶ σίδηρον, ἀλλὰ καὶ τρίχας αἰγείας μὴ ἀποβαλλομένη.

και αὕτη μὲν ἦν τότε ἡ σκηνή, νῦν δὲ <ἀντὶ> τῆς σκηνῆς ὁ οἶκος ἡδραιωμένος ἐν θεῷ, θεμελιούμενος δὲ ἐν δυνάμιε *. καὶ παυσάσθω πᾶσα αἵρεσις κατὰ τῆς ἀληθείας ἐπεγειρομένη, μᾶλλον δὲ ἑαυτὴν ἀπὸ ἀληθείας διώκουσα.

Καὶ ἕως ὧδε ταῦτα ἐχέτω. τὴν γαῦρον δὲ ταύτην ἔχιδναν, δίκην ἀκοντίου τοῦ καλουμένου ἢ τύφλωπος ἢ μυάγρου, ξύλῳ τῷ σταυροῦ πεπαικότες καὶ καταλείψαντες, ἰὸν μὲν οὐ τοσοῦτον ἔχοντα τὰ ἑρ- [*](2ff vgl. Ancyra can. 19 ὅσοι παρθενίαν ἐπαγγελλόμενοι ἀθετοῦσι τὴν ἐπαγγελίαν, τὸν τῶν διγάμων ὅρον ἐκπληρούτωσαν Basilius ep. 217 can. 60; Migne 32, 797 C ἡ παρθενίαν ὁμολογήσασα καὶ ἐκπεσοῦσα τῆς ἐπαγγελίας τὸν χρόνον τοῦ ἐπὶ μοιχείας ἁμαρτήματος ἐν τῇ οἰκονομίᾳ τῆς καθ᾿ ἑαυτὴν ζωῆς πληρώσει. τὸ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τῶν βίον μοναζόντων ἐπαγγειλαμένων καὶ ἐκπιπτόντων — 13ff vgl. Exod. 25, 3 — 6) [*](M U) [*](2 ἁμαρτίαν μίαν U | τὸν < U 3 ἑαυτῶ λαβεῖν U | παρθενίας + <ἐκπεσόντα>? * 6 [καὶ] Corn. 7 ἐπιφερομένοις *] ἐπιφερομένης M U 11 δὲ < Μ 13 πάντας U 16 vor τὸν μαργαρίτην + καὶ U 17 διαλάττοντας U 20 <ἀντὶ> * | [ὁ]? oder οἶκος + <τῆς ἐκκλησίας>? * | θεμελιούμενος *] θέμενος Μ θεμέλιος 21 ἐν δυνάμει] ἐνδύμασι Μ | * etwa <τῆς ἀληθείας> * 24 σταυροῦ Corn.] + (mißverstanden für Xριστοῦ?) Μ σταυρῶ U)