Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

καὶ ἐστι με) ὁ τοῦ δεοῦ νόμος, ὁ καθαρὸς καὶ ἀσύμπλοκος τῷ χείρονι, αὐτὴ ἡ δεκάλογος, οἱ δέκα λόγοι ἐκεῖνοι οἱ ἐν ταῖς δυσὶ πλαξὶ δεδιχασμένοι, εἴς τε ἀναίρεσιν τῶι ἀφεχτέων καὶ εἰς πρόσταξιν τῶν ποιη- τέων, οἵ καίπερ καθαρὰν ἔχοντες τὴν νομοθεσίαν, μὴ ἔχοντες δὲ τὸ τέλειν, εδέοντο τῆς παρὰ τοῦ σωτῆρος πληρώσεως.

ὁ δέ ἐστι] συμπεπλεγμένος τῇ δικίᾳ, οὖτος ὁ κατὰ τὴν ἄμυναν καὶ ἀνταπόδοσιν τῶν προκδικησάντων κείμενος, ὀφθαλμὸν ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόνται ἀντὶ ὀδόντος ἐκκόπτεσθαι κελεύων καὶ φόνον ἀντὶ φόνου ἀμύνασθαι· οὐδὲν γὰρ ἦττον καὶ ὁ δεύτερος ἀδικῶν ἀδικεῖ, τῇ τάξει μόνον διαλλάσσων τὸ αὐτὸ ἐργαζόμενος ἔργον.

τοῦτο δὲ τὸ πρόσταγμα δίκαιον μὲν ἄλλως καὶ ἦν καὶ ἔστι, διὰ τὴν ἀσθένειαν τῶι νομοθετηδέντων ἐν παρεκβάσειδ τοῦ καθαροῦ νόμου τεθέν, ἀνοίκειον δὲ τῇ τοῦ πατρὸς τῶν ὅλων φύσει τε καὶ ἀγαθότητι.

ἴσως δὲ τοῦτο κατάλληλον, ἐπάναγκες δὲ μᾶλλον· ὁ γὰρ καὶ τὸν ἔνα φόνον οὐ βουλόμενος ἔσεσθσι ἐν τῷ γέγειν »οὐ φονεύσεις«, προστάξας τὸν φονέα ἀντιφονεύεσθαι, δεύτερον νόμον νομοθετῶν καὶ δυσὶ φόνοις βραβεύων ὁ τὸν ἕνα ἀπαγορεύσας ἔλαθεν ἑαυτὸν ὐπ᾿ ἀνάγκης κλαπείς.

διὸ δὴ ὁ ἀπ’ ἐκείνου παραγενόμενος υἱὸς τοῦτο τὸ μέρος τοῦ νόμου ἀνῄρηκεν, ὁμολογήσας καὶ αὐτὸ εἶναι τοῦ θεοῦ, <ὥσπερ> ἔν τοῖς ἄλλοις † καταριθμεῖται τῇ παλαιᾷ αἱρέσει καὶ ἐν οἶς ἔφη »ὁ θεὸς εἰπών· ὁ κακολογῶν πατέρα ἢ μητέρα θανάτῳ τελευτάτω«.

[*](13 vgl. Matth. 5, 38 Lev. 24, 20 — 20 Exod. 20, 13 — 25 Matth. 15, 4 V M)[*](1 > *, vgl. Ζ. 11 2 τὸν] τὸ V | συμπεπληγμένον, ε oben über Vcorr | χείρο|||νι, ο aus ω Vcorr 2 t τῇ ἀδικίᾳ ὂν Pet.] τὴν ἀδικίαν ἥν V M 4 πνευματικῶν καὶ Pet., vgl. S. 455, 1] κατ’ εἰκόνα (wiederholt) V M 5 νομοθετηθὲν, θὲν auf Rasur V corr | ὅ bineingeflickt V corr 9 ἀφεκτέων Corn.] ἀφθέγκτων YM 12 ἐστι] * 18 τῇ] τῆς M 19 τοῦτο] τούτῳ? Harnack; aber der Sinn ist,"daß dieses (sc. Gebot: Blut um Blut) vielleicht zweckmäßig, aber doch nur aus einer Notlage zu begreifen ist 24 αὐτὸ vermutungsweise Harnack] αὐτὸς V M; die Erläuterung bringt Ζ. 25f: indem Jesus (gleichfalls eine Todesstrafe ankündigende) alttestamentliche Wort mit der ὁ θεὸς εἰπὼν ührt, bekennt er, ß auch dieser Teil des Gesetzes von Gott ührt | <ὥσπερ> * 25 † καταριθμεῖται] lies wohl συγκατατέθειται)
455

τὸ δέ ἐστι μέρος αὐτοῦ τυπικόν, τὸ κατ’ εἰκόνα τῶν πνευματικῶν καὶ διαφερόντῶν κείμενον, τὰ ἐν προσφοραῖς λέγω καὶ περιτομῇ καὶ σαββάτῳ καὶ νηστείᾳ καὶ πάΠα καὶ ἀζύμοις καὶ τοῖς τοιούτοις νομοθετηδέντα.