Panarion (Adversus Haereses)

παντὶ δέ τῳ δῆλόν ἐστιν ὅτι Κίτιον ἡ Κυπρίων νῆσος καλεῖται· Κίτιοι γὰρ Κύπριοι καὶ Ῥόδιοι. ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ Μακεδονίᾳ τὸ γένος κατῴκηκε Κυπρίων τε καὶ Ῥοδίων· ὅθεν δὴ καὶ Ἀλέξανδρος ὡρμᾶτο ὁ Μακεδών. καὶ τούτου ἕνεκεν ἐμφέρεται ἐν τοῖς Μακκαβαίοις ὅτι »ἐξῆλθεν σπέρμα] ἐκ γῆς Κιτιέων«· καὶ γὰρ ἐκ σπέρματος τῶν Κιτιέων Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδών.

ἀλλὰ γενόμενος πάλιν ἐν τῷ τόπῳ , διὰ τὸν ὑποπεσόντα λόγον διεξελθὼν τὴν περὶ τούτων ἱστορίαν, φημὶ ὅτι ἀπὸ τῆς μετοικήσεως πολλοὶ τὰς ἄλλας χώρας κατοικήσαντες τοῦ Ἰσραὴλ ἠσαν σπέρματος κατὰ διαδοχήν.

ἐλέγοντο γὰρ καὶ ἑκάστης χώρας πατριῶται, ὡς καὶ αἱ θυγατέρες τοῦ Ἰοθὸρ τὴν ἀντίληψιν τοῦ Μωυσέως τῷ πατρὶ ἀπήγγειλαν, ὡς ἀποστήσας τοὺς ποιμένας ἐποτισεν αὐτῶν τὰ πρόβατα, καὶ πορευθεῖσαι περὶ τούτου ὑφηγοῦντο τῷ ἰδίῳ πατρί, τοῦ δὲ λέγοντος ὅτι »διὰ τί ἐταχύνατε σήμερον τοῦ ἐλθεῖν;«

πρὸς αὐτὸν ἔφασαν ὅτι »ἀνὴρ Αἰ/γύπτιος ἐρρύσατο ἡμᾶς ἀπὸ τῶν ποιμένων καὶ ἤντλησε καὶ [*](D121) ἐπότισεν ἡμῶν τὰ θρέμματα«, καὶ εὐθὺς ὁ αὐτὸς ἔφη πρὸς αὐτάς »καὶ τί οὐκ ἠγάγετε αὐτὸν ὡδε, ἵνα φάγῃ ἄρτον;«

τίς δὲ οὐκ [*](8—11 vielmehr Jes. 23, 12 — 15 I Makk. 1, 1 — 24ff Exod. 2, 18ff — 27 Exod. 2, 20 — 27ff vgl. Exod. 6,ff V M) [*](4 εἴποτε aus καθότι Vcorr 5 καὶ1 < V | † δοθέντων εἰς πολιορκίαν] wohl ἀποδράντων διὰ πολιορκίαν *, vgl. Z. 7 ἀναχωρήσαντες u. Z. 9 ἀποδιδράσκειν 6 lies ἀχθέντες? * | τῆς < V 9 αὐτῶ M | ἀποδράσκειν V 9f πολέμων 10 εἰς σκιτιεῖς M 11 τῳ] τὸ M 15 σπέρμα] * 16 Κιτιέων *] Ἑλλήνων V M 17 ἐμπεσόντα, ἐμ aus ὑπο Vcorr | διεξῆλθον aus διεξελθὼν Vcorr //// 18 φημὶ *] πλὴν V M 19 οικήσαντες, κατ wegradiert Vcorr κατωκήσαντες M 21 ἀντίλη///ψιν, μ wegradiert Vcorr 22 vor ἀποστήσας + ὁ Μ | πρόβατα] θρέμματα M 23f τί ὅτι aus ὅτι διὰ τί Vcorr 24 πρὸς] ἐπ’ V)

οὗτοι δὲ καταλείψαντες τὴν ὁδὸν οἱ ἀπὸ τοῦ Ἐβίωνος πεπλανημένοι ἐπὶ πολλὰς διεστραμμένας ὁδοὺς καὶ ἀνάντη τρίβον τὸν νοῦν ἐκδεδώκασιν.

26. Αὐχοῦσι δὲ πάλιν περιτομὴν ἔχοντες καὶ σεμνύνονται δῆθεν ταύτην εἰναι σφραγῖδα καὶ χαρακτῆρα τῶν τε πατριαρχῶν καὶ δικαίων τῶν κατὰ τὸν νόμον πεπολιτευμένων, δι᾿ ἡς ἐξισοῦσθαι ἐκείνοις νομίζουσι· καὶ δῆτα ἀπ᾿ αὐτοῦ τοῦ Χριστοῦ τὴν σύστασιν ταύτης βούλονται φέρειν, ὡς καὶ οἱ περὶ Κήρινθον.

φασὶ γὰρ καὶ οὑτοι κατὰ τὸν ἐκείνων ληρώδη λόγον ἀρκετὸν τῷ μαθητῇ εἶναι ὡς ὁ διδάσκαλος«· περιετμήθη, φησίν, ὁ Χριστός, καὶ σὺ περιτμήθητι«.

* καὶ ἴνα κατὰ πάντα τρόπον καταισχύνηται τῆς πλάνης τὰ σπέρματα· καθάπερ χαλινὸς τῇ θαλάσσῃ ἐκ θεοῦ ὁρισθείς, κλεῖθρα καὶ πύλαι, ψάμμος ὅριον θαλάσσῃ καὶ πρόσταγμα τό »ἕως τούτου [*](8ff vgl. Irenaeus adv. haer. I 26, 2; I 213 Harvey et circumciduntur ac perseverant tu his consuetudinibus qttae sunt secundum legem u. Hippolyt refut. VII 34, 1f; S. 221, 10ff Wendland ἔθεσιν Ἰουδαϊκοῖς ζῶσι, κατὰ νόμον φάσκοντες δικαιοῦσθαι καὶ τὸν Ἰησοῦν λέγοντες δεδικαιῶσθαι ποιήσαντα τὸν νόμον· διὸ καὶ Χριστὸν αὐτὸν τοῖ Μοῦ ὠνομάσθαι καὶ Ἰησοῦν (lies υἱόν? * ἐπεὶ μηδεὶς τῶν > ἐτέλεσε τὸν νόμον· εἰ γὰρ καὶ ἕτερός τις πεποιήκει τὰ ἐν νόμῳ προστεταγμένα, ἦν ἂν ἐκεῖνος ὁ Χριστός. δύνασθαι δὲ καὶ ἑαυτοὺς ὁμοίως ποιήσαντας Χριστοὺς γενέσθαι· καὶ γὰρ καὶ αὐτὸν ὁμοίως ἄνθρωπον εἶναι πᾶσι λέγουσιν — 11ff vgl. haer. 28, 5, 1ff; S. 317, 11ff u. Ps. Tertullian adv. omn. haer. 3 et quia scriptum sit: nemo discipulus super niagistrum nee servus super dominum, legem etiam proponit (sc. Ebion) — 13 Matth. 10, 25 — 16 vgl. ffiob 38, 10 — 17f Hiob 38, 11 V M) [*](1 u. 2 Ἀμρὰμ, β oben über Ycorr 5 vor οὗτοι ein οὐκοῦν hin eingeflickt, ür γὰρ getilgt Vcorr | δὲ *] γὰρ V M 9 hinter σφραγῖδα am Rande nachgetragen ἡγούμενοι Vcorr x003C; M 10 δι’ οὓς — νομίζουσι am Rande Vcorr x003C; M | ἧς *] οὓς V 14 hinter περιετμήθη ein γὰρ hineingeflickt 15 *] es ß ein Satz ausgefallen sein, in dem Christus Subjekt war: so fordert es das καταισχύνηται u. die Wiederaufnahme S. 369, 20 * 16 τῆς θαλάσσης M 17 θαλάσσῃ getilgt Vcorr | πρόσταγμα τὸ ἕως aus προστάγματος ἕως Vcorr προστάγματος ὡς M)

ἀλλὰ ἐκεῖ μὲν ἐκ θεοῦ προστάγματος εἰς εὐταξίαν θαλάσσης ἐκ θεοῦ εἴρηται ὁ τοῦ ὅρου λόγος, ἐνταῦθα δὲ ἀφ᾿ ἑαυτῆς ἡ κακία καὶ ἡ πλάνη τυφλώττουσα τὸν νοῦν καὶ τὸν εὐσεβῆ λογισμὸν ἀποστρεφομένη προὔλαβε καθ’ ἑαυτῆς ὥσπερ κύματα ἐγείρειν. τὰ σχέτλια τῶν προαπαγγελλομένων αὐτῆς ὑπολήψεων ἑτέροις κύμασιν ἑαυτῆς σθυ- κρούουσα καὶ ἐν ἑαυτῇ ἀεὶ συντριβομένη ἑαυτήν <τε> διαλύουσα, —

ἢ καθάπερ ἑρπετὸν δεινὸν ἑαυτὸ λυμαινόμενον καὶ ἀντιστρεφόμενον ἀπὸ τῆς κέρκου καὶ ἑαυτὸ βιβρῶσκον αὐτὸ ἑαυτοῦ ἀναλωτικὸν γινόμενον.