Onomasticon
Eusebius of Caesarea
Eusebius. Eusebius Werke, Volume 3, Part 1. Klostermann, Erich, translator. Leipzig: Hinrichs, 1904.
Dasem urbs Assyriorum nobilis, quam exstruxit Assur inter Nineuen et Chalach.
[*](6 l. Gebaroth 7 colonis CH 9 Gamen CH | Gamol C 14 Gergessa Α Gerges Η)Drys, id est quercus, Mambre iuxta Chebron, quae usque ad aetatem infantiae meae et Constantii regis Imperium terebinthus monstrabatur peruetus et annos magnitudine indicans, sub qua habitanit Abraam. miro autem cultu ab ethnicis habita est et ueluti quodam insigni nomine consecrata.
Damascus nobilis urbs Foenices. eodem autern uocabulo et Masec ancillae Abraam filius appellatus est. porro Masec quid sibi uelit in libris Hebraicarum quaestionum plenius disputaui, hie tantum interpretis sum functus officio, non quo ancillam Abraae Masec nuncupatam probem.
Dan uiculus in quarto a Paneade miliario euntibus Tyrum, qui usque hodie sic uocatur, terminus Iudaeae prouinciae contra septentrionem, de quo et Iordanis flumen erumpens a loco sortitus est nomen. Ior quippe ῥεῖθρον id est fluuium siue riuum Hebraei uocant.
Dannaba ciuitas Balac filii Beor regis Edom, post quem regnauit lob. licet mihi longe aliter uideatur. et est usque hodie uilla Dannaia in octauo miliario Areopoleos pergen||tibus Arnonem, et altera Dannaba [*](115) super montem Fogor in septimo lapide Esbus.
Dothaim ubi inuenit Iosef fratres suos pecora pascentes, qui et usque hodie in duodecimo a Sebaste miliario contra Aquilonis plagam ostenditur.
Debon, quae et Dibon, in solitudine castra filiorum Israel, est autem et alia Dibon, uilla pergrandis iuxta Arnonem, quae cum prius fuisset filiorum Moab, et post eam Seon rex Amorraeorum belli iure tenuisset, a filiis Israel capta atque possessa in partem uenit tribus Gad. meminit huius Ieremias et Esaias in uisione contra Moab.
Debongad castra filiorum Israel.
[*](7 f. Hier, quaest. in Gen S. 24, 33: ubi nos habemus »et filius Masec uernaculae meae haeres meus « in hebraeo scriptum est »masech bethi« 13 vgl. Hier, quaest. in Gen S. 24, 3: »et persecutus est eos usque Dan«. ad Phoenicis oppidum, quod nunc Paneas dicitur. Dan autem unus e fontibus est Iordanis. nam et alter uocatur Ior, quod interpretatur ῥεῖθρον, id est riuus. duobus ergo fontibus, qui haud procul a se distant, in unum riuulum foederatis, Iordanis deinceps appellatur; vgl. comm. in Amos 8, 11 ff.: Dan in terminis Iudaeae, ubi nunc Paneas est etc.)[*](2 Constantini regi Η 13 ριθρον ABCH 26 αρεοπολεως Α(Η))Dysmae Moab, id est ad occidentem Moab, iuxta Iordanem contra Ierichum, ubi Balac rex Moab et maiores natu Madiam Israelem insidiis deceperunt, in quo loco et Moyses scribit Deuteronomium.
Dabira ciuitas in tribu Dan, cuius regem interfecit Iesus. est autem et alia uillula Iudaeorum in monte Thabor regionis ad Diocaesaream pertinentis.
Dor Nafeth, quod Symmachus transtulit Dor maritima, haec est Dora in nono miliario Caesareae Palaestinae pergentibus Tyrum, nunc deserta. quae cum cecidisset in sortem tribus Manasse, eam possidere non potuit, quia habitatores in illa pristini permansere.
Dabir in tribu Iudae, quae uocabatur ciuitas litterarum. hanc praeoccupauit Gothoniel frater Chaleb, interfectis in ea Enacim. fuit autem et ipsa sacerdotibus separata. porro Gothoniel quidam arbitrantur filium fratris Chaleb.
Dabir super Iordanem ciuitas Amorraeorum.
Dimona in tribu Iudae.
Dadan in tribu Iudae.
Denna in tribu Iudae. eadem est autem. quae et Dabir ciuitas [*](116) litterarum.
Dauia siue Dauid in tribu Iudae.
Duma in tribu Iudae uicus grandis in Daroma, hoc est ad australem [*](AC) plagam, in finibus Eleutheropoleos, | decem et Septem ab ea milibus distans.
Damna in tribu Zabulon, Leuitis ciuitas separata.
Dasbath in tribu Zabulon.
Dabrath in tribu Issachar. urbs separata Leuitis.
[*](22 ff. vgl. Hier. comm. in Jes 21, 14 f.: est autem Duma non tota Idumaea prouincia, sed quaedam eius regio, quae ad austrum uergit et ab urbe Palaestinae quae hodie dicitur Eleutheropolis uiginti distat milibus)[*](2 Balaac ACH 7 pertinens Α 18 l. Dalan 21 Dahuia (A)CH | Daubid Α (C) 23 ελευθεροπολεως AC 26 l. Dabasthe)Drys, id est quercus, in Efratha in tribu Manasse, unde fuit Gedeon. et de hac quid nobis uisum sit, in libris Hebraicarum quaestionum diximus. quaeritur enim quomodo Efratha in tribu Manasse nunc esse dicatur.
Dibon, de qua supra diximus, cuius meminit Esaias in uisione contra Moab.
Deseth, quod Aquila transtulit parietem, Symmachus murum. Dodanim, de qua Esaias in uisione scribit Arabiae. est autem iuxta Areopolim.
Darom. huius meminit Iezechiel, quod Symmachus uertit in africum.
Diospolis ciuitas Aegypti, sicut scribit Iezechiel.
Dadan in regione Cedar, de qua scribit Ieremias.
Deblathaim in terra Moab, sicut scribit Ieremias.
Daedan in regione Idumaea, sicut scribit Ieremias. est autem in quarto miliario a metallo Faeno contra aquilonem.
Decapolis, sicut in Euangelio legimus. est autem regio decem urbium trans lordanem circa Hippum et Pellam et Gadaram.
Eden sacri paradisi locus ad orientem, quod in uoluptatem deliciasque transfertur.
|| Euila, ubi aurum purissimum, quod Hebraice dicitur Zaab, et gemmae [*](117) pretiosissimae, carbunculus zmaragdusque nascuntur. est autem regio ad orientem uergens, quam circuit de paradiso Fison egrediens, [*](15 sicut] super qua Α 16 Faeno Β Foeno Α Seno C | aquilonem] + De euangeliis La 20 sacri Va sacer ABC 23 smaragdusque Α Eusebius III.)
Eufrates fluuius Mesopotamiae in paradiso oriens. porro Salustius auctor certissimus asserit tam Tigris quam Eufratis in Armenia fontes demonstrari. ex quo animaduertimus aliter de paradiso et fluminibus eius intellegendum.
Ellasar ciuitas regis Ariocb.
Efratha regio Bethleem ciuitatis Dauid, in qua natus est Christus. est autem in iribu Iudae, licet plerique male aestiment in tribu Beniamin, iuxta uiam, ubi sepulta est Rachel, quinto miliario ab Ierusalem in eo loco, qui a Septuaginta uocatur Hippodromus. legimus Efratham et in Paralipomenon libro, sicut supra dictum est.
|| Incendium. id est ἐμπυρισμός, locus in deserto, ubi quandam partem [*](131) populi flamma consumpsit.
Inthaath castra in deserto filiorum Israel.
[*](AC)|| Ebrona in deserto castra filiorum Israel.
[*](117)Emath, quam transierunt exploratores, qui ab Iesu missi sunt.
Erma, ubi populi pars caesa est Israelis ab Amalec et Chananaeo, quem in Deuteronomio Amorraeum scriptura uocat.
[*](7 Sallust. Hist. IV, 52; vgl. Isidor. Or. XIII, 21, 10: Salustius autem auctor certissimns asserit Tigrim et Euphratem uno fonte manare in Armenia, qui per diuersa euntes longius diuiduntur spacio medio relicto multorum milium, quae tamen terra, quae ab ipsis ambitur, Mesopotamia dicitur. Ex quo Hieronymus animaduertit aliter de paradisi fluminibus intelligendum 12 ff. vgl. Hier, quaest. in Gen S. 54, 22ff.: uerbum hebraicum cbabratha in consequentibus . . . nescio quid uolentes hippodromum LXX interpretes transtulerunt etc.; comm. in Abd 20 f.: Ephratha . . . διώνυμος est appellaturque Bethleem, in qua ortus est coelestis panis 16 S. 42, 10)[*](3 Cepene Α Cephene C | Hieria AC 7 Sallustius Α)Esebon ciuitas Seon regis Amorraeorum in terra Galaad. quae cum fuisset ante Moabitarum, ab Amorraeis belli iure possessa est. meminit huius Ieremias, Esaias quoque in uisione contra Moab. porro nunc uocatur Esbus, urbs insignis Arabiae in montibus, qui sunt contra Iericho, uiginti ab || Iordane milibus distans. fuit autem in tribu Ruben, separata [*](118) Leuitis.
Edrai, ubi interfectus est Og rex Basan gigas et potens, omnisque illius caesus exercitus. nunc autem est Adra insignis Arabiae ciuitas in uicesimo quarto lapide a Bostra.
Eleale ciuitas Ainorraeorum in Galaad, quae cecidit in sortem tribus Ruben. meminit huius et Esaias in uisione contra Moab et Ieremias. sed et usque hodie uilla grandis ostenditur in primo ab Esbus miliario.
Enna, quae est iuxta desertum Cades.
Ermon. mons Ermon, quem Foenices cognominant Sanior, iam et supra positus.
Emecachor, quod interpretatur uallis Achor id est tumultus atque turbarum, ubi Achan lapidibus oppressus est eo quod quaedam de anathemate sustulisset. est autem locus iuxta Iericho haud procul a Galgalis. male ergo quidam putant uallem Achor a nomine eius, qui lapidatus est, nuncupatam, cum ille Achan dictus sit et non Achor siue Achar.
Eglom, quae et Odollam, in tribu Iudae, cuius regem nomine Dabir interfecit Iesus. est autem nunc uilla pergrandis in duodecimo ab Eleutheropoli lapide contra orientem, de qua et supra diximus.
[*](ACH)|| Inemec, pro quo Aquila et Symmachus transtulerunt in valle.
[*](133)[*](AC)|| Esrom, quae et Asor, iuxta eremum in tribu Iudae, de qua et supra [*](118) dictum est.
Enacim. et in hac interfecit Iesus Enacim gigantes de regione montana in Chebron. sed mihi uidetur non esse nomen loci Enacim, sed habitatorum Chebron.
[*](2 ante < Α 7 gigans A(C) 11 et huius C 20 qui putant Α qui putat C 21 nominatam C)Efron in tribu Iudae. est et uilla pergrandis Efraea nomine contra septentrionem in uicesimo ab Aelia miliario.
Edre in tribu Iudae.
Ethnan in tribu Iudae.
|| Ebeziuthia in tribu Iudae.
[*](119)Euim in tribu Iudae.
Eltholath in tribu Iudae.
Ereb in tribu Iudae. est hodieque uilla in Daroma, id est ad austrum, quae Eremiththa nuncupatur.
Esan in tribu Iudae.
Elul in tribu Iudae. est et hodie in regione ad Aeliam pertinente uilla nomine Alula iuxta Chebron.
Elthece in tribu Iudae. est hodieque Thecua uicus in nono ab Aelia miliario contra meridianam plagam, de quo fuit Amos profeta, cuius et sepulcrum ibidem ostenditur.
Engaddi in tribu Iudae, ubi absconditus est Dauid in solitudine, quae est in Aulone Ierichus, hoc est in regione illa campestri, de qua supra diximus. uocatur autem usque hodie uicus pergrandis Iudaeorum Engaddi iuxta mare mortuum, unde et opobalsamum uenit, quas uineas Engaddi Salomon nuncupat.
Esthemo ciuitas sacerdotalis. nunc autem ostenditur pergrandis uicus Iudaeorum in Daroma, qui locus ad Eleutheropoleos pertinet regionem. Emecrafaim. id est uallis Rafaim, in tribu Beniamin. Edomia in tribu Beniamin. nunc autem ostenditur uilla Eduma in Acrabittene duodecim ferme milibus distans a Neapoli contra orientem.
[*](13 ff. vgl. Hier. comm. in Jer 6, 1: Thecuam quoque uiculum esse in monte situm et duodecim milibus ab Hierosolymis separatum quotidie oculis cernimus; Tgl. u. Θεκώ 16 ff. vgl. Hier, in Ez 47, 6 ff.: Engallim enim in principio est maris mortui, ubi Iordanis ingreditur, Engaddi uero ubi finitur atque consumitur; vgl. Hier, quaest. in Gen S. 23, 9 ff.: Asasonthamar hoc oppidum est, quod nunc uocatur Engaddi, balsami et palmarum fertile 17 f. S. 15, 22 ff. 19 Cant 1, 14 25 vgl. Hier. comm. in Abd 1)[*](4 Ethna Α Ethnam C 7 Elolath ΑΒ < C 9 Heremititha Α Eremitatha C 19 Engaddia Α Engadila C 25 Edomaia Α | Edumea Α)Erma. et hanc Iesus cepit rege illius interfecto, quae fuit in sorte Symeonis siue Iudae.
Ether sortis Symeonis. et nunc est uilla pergrandis nomine Iethira in interiori Daroma iuxta Malatha.
Ethtba in tribu Symeonis.
Elcath in tribu Aser. Leuitis ciuitas separata.
[*](ACH)|| Icoc sortis Nefthalim in confinio trium tribuum, id est in tribu [*](134) Zabulon ad australem partem. in tribu Aser ad occidentem, porro in tribu Iadae ad solis ortum.
[*](AC)|| Edrai in tribu Nefthalirn.
[*](119)|| Esthaol in tribu Dan, ubi mortuus est Samson, quae || usque hodie [*](120) ostenditur in decimo Eleutberopoleos miliario contra aquilonem pergentibus Nicopolim.
Eltheco in tribu Dan separata Leuitis.
Elba, de hac tribus Aser accolas pristinos non quiuit expellere.
Eremmon uicus Iudaeorum pergrandis in sexto decimo ab Eleutheropoli miliario contra meridiem in Daroma.
Emathdor in tribu Nefthalum, separata Leuitis.
Emath terminus Allofylorum in regione Damasci.
[*](ACH)|| Inlechi, pro quo Aquila interpretatur in maxilla.
[*](134)Inaczeb, pro quo Symmachus transtulit in ualle Zeb.
Ergab, ad quem locum Ionathan filius Saul ueru dirigit, militaribus iaculis se exercens. pro quo Aquila et Symmachus interpretati sunt lapidem, licet in alio loco Symmachus pro hoc τὴν περίμετρον dixerit.
Echela, ubi absconditus est Dauid. nunc uero Eccela uilla dicitur in septimo ab Eleutheropoli miliario, iuxta quam et sepulcrum Abbacuc profetae ostenditur.
[*](3 Ieththira (A)C 4 Malatham Α 11 mortuus AC vgl. Richt 16, 31 oder l. ortus? moratus La 26 Eccla uilla Α 27 et < C)Elmoni locus; quispiam interpretatur, pro quo Aquila et Theodotion transtulerunt τόν ’δε τινά quod nos dicere possumus hunc uel illum. porro diligens lector agnoscat, quod in principio quoque libri huius aliqua ex parte perstrinxi, me non omnia quae transfero comprobare, sed idcirco quaedam iuxta auctoritatem Graecam relinquere, quia de his in libris Hebraicarum quaestionum plenius disputaui.
Esthama, ad quem locuru misit Dauid.
Eloth, quam aedificauit rex Azarias.
Emath in Esaia ciuitas Damasci, quam oppugnauit rex Assyriorum. meminit huius Zacharias et Iezechiel. in Arnos quoque Emath Rabba scribitur, quod nobis consonat Emath magna, diximus de hac et supra quid nobis uideretur, hanc esse Epiphaniam iuxta Emesam, quae usque hodie Syro sermone sie dicitur.
Eser urbs quam aedificauit Salomon.
[*](121)[*](ACH)ΙΙ Inachim siue Inbachim, pro quo Aquila et Symma ||chus transtulerunt [*](134/5) in fletu. meminit huius et Michaeas profeta.
Inaraba, pro quo Aquila transtulit in humili uel piano, porro Symmachus in campestri.
[*](AC)|| Elcesede quo loco et Naum profeta fuit: nam appellatur Elcesaeus.
[*](131)Emacim, quod Symmachus et Aquila transtulerunt uallium.
Emmaus, de quo loco fuit Cleopas, cuius Lucas euangelista meminit. haec est nunc Nicopolis insignis ciuitas Palaestinae.
Efraim iuxta desertum, ad quam uenit dominus Iesus cum diseipulis suis, diximus de hac et supra sub Efron uocabulo.
[*](3 S. 3, 10ff. 9 f. vgl. Hier, coinm. in Jes 10, 5 ff.: Emath, quam Syri usque hodie Epiphaniam uocant; comm. in Ez 47, 15 ff.; comm. in Arnos 6, 12ff; comm. in Amos 6, 2 ff.: Emath magnam, quae nunc Antiochia nominatur. magnam autem uocat ad distinetionem minoris Emath, quae appellatur Epiphania 19 f. vgl. Hier. comm. in Nahum prol.: cum Elcesi usque hodie in Galilaea uiculus sit, paruus quidem et uix ruinis ueterum aedificiorum indicans uestigia; sed tarnen notus Iudaeis et mihi quoque a circumducente monstratus 23 ᾖ. vgl. Hier. ep. 108, 8: Nicopolim, quae prius Emmaus uocabatur, apud quam in fractione panis cognitus dominus Cleophae domum in ecclesiam dedicauit, u. ö.)[*](3 diligens] licet Α 11 nobiscum sonat Va 13 sic < c 20 Emacim Va Enacim AC)Hucusque per correptam litteram Ε naminum sunt lecta principia, per extensum legamus elementum, quod Graece dicitur Eta.