At quis numerus uniuscuiusque, item quis numerus omnium motuum planetarum sit, nunc quidem nobis ea, quae mathematicorum nonnulli dicunt, intellegendi gratia dicenda sunt, ut possit intellectu formari numerus determinatus. ceterorum vero, quae sequuntur, quaedam quidem nos ipsos quaerere decet, [*](11 perpetua F: om. codd. 14 virtutum] φορῶν Ar. b4 15 familiaris(sima)] cf. infra 18 deferentium slellas F: qui stellas sustinent numerusque orbium qui eas regunt codd. 19 sed—sunt (20) iure om. codd. 24 ordine—sunt 32 vagantium F: om. codd. et—cernitur (33)] locus non sanus. fort. omnino patet unamquamque stellarum et corporum, quae moventur, unumquodque pluribus motibus ferri 37 ceterorum—sequunter (38)] interpretatio inepta verb, τὸ δὲ λοιπόν)
27
quaedam autem a quaerentibus sciscitari, ac, si quid praestantius invenerimus, quam invenerunt qui haec hactenus scrutati contemplatique sunt, omnia in medium afferemus illique fidem adhibebimus, qui certiorem fecerit inquisitionem. dico igitur Eudoxum lationem utriusque, solis acluuae, in | tribus esse spliaeris
[*](f. 18) posuisse, quarum primam eam esse [dicebat], quae non vagantium est stellarum, secuudam vero [per eum circulum, qui per media signa transit, tertiani per eum, qui est obliquus] in latitudine [ipsorum] siguorum. in latitudine autem maiore circulum eum esse obliquum, per quem luna, quam eum, per quern sol fertur. vagantium vero stellarum uniuscuiusque latiouera in quatuor spbaeris esse ponebat. atque harum quatuor primam quidem et secundam eandem esse ac primam et secundam sphaeram solis et lunae; nam et sphaeram quae non vagantium est stellarum, quae omues defert sphaeras, et earn, quae sub hac collocatur sphaera, signorum inquam sphaeram, quoad motum communem omnibus esse, tertiae vero sphaerae polos alios esse atque reliquarum, in eo quidem <circulo>; qui media signa transit, at quartae lationem per obliquum ad medium circulum huius sphaerae esse, tertiae vero spbaerae polos uniuscuiusque ceterarum quidem stellarum Venere et Mercurio exceptis esse proprios, Veneris autem atque Mercurii eosdem esse, atque haec quidem Eudoxus statult. at Callippus positionem quidem sphaerarum eandem quam et Eudoxus ponebat, id est ordinem distantiae earum, multitudinem quoques sphaerarum quidem lovis atque Saturni eandem quam ille tribuebat; soli autem atque lunae unicuique duas spbaeras addendas esse censebat, ut ea, quae apparent, explicara possint, reliquarum vero vagarum unicuique unam sphaeram esse addendam. necessario vero, si debeant omnes compositae ea, quae apparent, reddere, in unaquaque stellarum vagantium alias spbaeras una pauciores esse, quae revolvunt [itemque restituunt positione primam sphaeram eius stellae semper, quae sub ipsa est collocata]. hoc enim pacto dumtaxat vagarum lationem stellarum omnes facere possunt. cum igitur hae spbaerae, in quibus ipsae feruntur, aliae siut octo, aliae vigintiquinque, earum autem has solas revolvi nou oporteat, in quibus
[*](6 primam—pbliquus (8)] ita F imitantio Arist.: codd. lectionem exhibent vitiosam: sphaera . . est . . secunda sphaera signorum, tertia vero sphaera, quae est obliqua . hie et in iis, quae sequuntur, verba κύκλος et σφαῖρα interdiuu permutaatur dicebat om. codd. 17 codd. add. sphaeris post esse (corr.) 18 circulo addidi 32 itemque—collocata (33) ita F secundum textum: codd. exhibent et revohitur [sphaera B] quaeque inferior, donee eo semper revertatur, ubi prima sphaera incepit 34 vagarum] fixarum codd. falso) 28
infinia stella defertur, hae quiclem sphaerac, quae duas
[*](f.18) primas revolvunt, sex erimt; hae vero, quae posteriores quatuor revolvunt, sedecira eruut. omnium igitur shaerarum numerus, turn earum, quae deferunt, turn earum, quae revolvunt eas, quinque erunt et quinquaginta. quodsi luuae solive quispiam eos non addiderit quos diximus motus, summa spbaeiarum quadraginta erunt et sept em.