In Libros Aristotelis De Caelo Paraphrasis

Themistius

Themistius. Themistii In Libros Aristotelis De Caelo Paraphrasis (Commentaria In Aristotelem Graeca, Volume 5.4). Landauer, Samuel, editor. Berlin: Reimer, 1902.

His itaque ita positis de mundi ortu senteutiis, prima hoc modo de medio tollitur. dicit, fieri non potest, ut aliquid sit generatum et tamen aeternum. super hoc enim nullam demonstrationem inveniminime [*](10 fort. del. 36 hoc modo COiTUpta: 1. vicissim, quod ab Al ante nempe inseritur.)

mus, neque couveuit ut in maiore parte rerum inveniatuv, at nil [*](f. 16v) (me hercule) absque denioustratione adsumere debemus, nisi id iu multis sine dubio apevtissime inesse animadvertanms. nos autem videmus, quod generatum est, tantum abesse, ut aeternum remanere possit, ut opposite mode res se babeat ac omne genitum interire manifestum sit.

Convenit autem, ut id boc ordiue disquiramus. quod non babet piincipium uec causam, ut sic se babeat, sicuti fuit aliquaudo, sed veluti quaedam eius perfectio est, ea disposilione praeditum esse, id aliter se habere non potest, convenit igitur, ut iu generatione sui absque accidente causam babeat, ut id postea susciperet, cum fieri non possit, ut eo tempore, quo trausmutatur, omuino absque accidente consistat. mundus igitur, si ita fuit, quemadmodum nunc est, et non sit buius dispositionis principium et causa, veluti iramortalis Deus mutuaque materiae et formae connexio vel quippiam simile, fieri non potest, ut alio se babeat modo atque eo, quo nunc est. si enim mutaretur, oporteret, ut eius generatioui buius dispositionis causa inesset; at quae nam (obsecro) causa erit, si prius ipse constiterit? quod si ita est, ut secundum debitam ac uecessariam causam ita esse debeat, quemadmodum nunc est, nee mutari nee interire poterit. cum autem per bunc sermonem Platonem insinuaret, nonnuUi extiternnt, qui Platonem tueri couantur, dicentes, quod non babet causam, ut ita se babeat, commutari non posse, verum esse; quod vero causam babet, ut ita se habeat, necessario commutari, falsum existere, sed boc omnino sequitur: nempe quod mutatur, jnincipium babet et causam ita se babendi. ratio etenim qua contrario ordine omnino concluditur, ita exstruitur: quod mutatur, ideo mutatur, quoniam causam mutationis babet, quod vero mutationis causam non babet, mutari non potest; inde autem non sequitur, ut quod mutationis causam babet, omnino mutetur. itaque ex Platouis assertione, quod mundus principium habeat ac motum, minime deducendum est, ipsum commutari, sed omnino non mutabitur. etenim praecedentis sermonis coutinuitas boc solum coucludit, nempe quod mutationis priucipium non babet, mutari non potest, quodque mutatur, principium babet.

Verum quod intendit, id profecto est. asserentes si mundus principium et causam non babuerit, ut ita se babeat, omnino mucum [*](11 cum— consistat (13)] ita AI: codd. corrupti 18 si prius et seq.] interpretatio 25 commutari addidi: causam habet, necessario sic se habere oporiere Al 36 asserentes et sq. codd., quae vitiis scatent; fort, vertenda sunt: asserentibus miindum principium et causam minime habuisse, ut ita se habeat, necessario dicendum est, eum esse immutabilem. quamvis vero ea, ex quibus mundus est conflatus, prius ita non se habuisse non dicant, si postremo in ipsa generatione id fiet, hoc perfectionis in eo statueris.)

tari non potest, quamvis ea, ex quibus muudus est confiatus, [*](f. 16v) aliter prius se habere posse nou dicant, si penes eoriim generatio- nem deiuceps erit, hoc perfectiouis eum statuimt. itaque haec, quae aliter prius, quam nunc sunt, se habebant, sic se habebunt semper, quemadmoduni erant, nee fieri potest, ut ilia secus se habeant, quam nunc sint; quodsi ex eis quippiam fuerit geueratum, palam est igitur, ea aliter se habere potuisse iiec semper ita habere; uon enim ex eis quippiam geuerari potuisset, nisi hac ratione se haberent. verum si eo uunc se habeant mode, sicuti prius se habebant, ut aliter quam sint, habere non possint: qui igitur fieri poterit, ut ex illis mundus generetur? verum si fieri posset, ut aliter se haberent ea, quam nunc habeant, et hac potissimum ratione ex illis muudus esset innovatus, quoniam scilicet duas haberent potentias, quarum una ita nunc se habent, altera vero secus antea se habebant: cum iudifferens sit ad has duas potentias, et ex hac in illam transferatur, poterit ergo vicissim ex ilia in banc denuo commeare. quare convenit, ut tunc mundus generetur, cum ex ilia in banc procedit, cum vero ex hac in illam proficiscitur, iterum dissolvatur, idque multotiens contigerit atque in infinitum progredietur, vel contingere poterit. quodsi ita est, mundus igitur incorruptibilis non erit, neque si iuteritus illi accedat, dum in aliam dispositionem commigrat, neqtie si non conimigret, sed aptus sit ad commigrandum, [*](f. 17r) cum eiusmodi potentia praeditus sit.

Cum haec autem Aristoteles dixisset, possent nounuUi illorum sententiae patrocinari, qui mundum generatum esse pronuntiaut (cuius sententiae Plato fuit) dicentes omnino quidem secundum alterum divisiouis membrum non dicitur mundus esse innovatus, nempe si ex iis quidem generatur, quae fieri non potest, ut aliter quam prius se habeant, antequam mundus generaretur. hie enim sermo destruit sese. qui enim fieri potest, ut ex huiuscemodi rebus mundus constituatur? verum id asserimus (iuquient) secundum alterum divisionis membrum, ut mundus videlicet ex iis rebus genitus sit, quae prius quomodolibet se haberent, poterant delude aliter se habere, dixi quae prius quomodolibet se haberent, non iutellegens per hoc prius, quod est ad aliquid, veluti relativum, quod in elemeuto est; etenim nihil prohiberet, quin duae res simul tempore esse possent, quarum altera antiquior altera imaginari potest, veluti trahens attracto, effectu causa ac filio pater. quamvis enim in his noster sermo prius non recte procederet, ipse tamen si ad id, quod hie intendimus, redigatur, perspicuus erit; quamobrem non est, ut maiorem de nominibus curam habeamus. aiunt itaque, cum dicimus mundum ex iis rebus esse genitum, quae [*](4 post sunt add. codd. Al: vel sunt futura)

piius hoc pacto se habeaiit, omnino quidera nobis necessario non [*](f. 17r) evenit, ut dissolutae cum essent prius, potentiam haberent ad dissolutionem ipsam. eteuini dicimus miiudum ea dispositione esse innovatum, qua cousisteve quidem potest, verum eiusmodi potentiam duobus de illis simul dici modis hoc pacto non asscveramus, nempe fieri posse, ut cousistaut ac simul etiam dissolutionis potentiam habeant, quemadmodum nos obligavistis. at quoniam unam potentiam habent, qua eonflantur coustituunturque, vel forniam aliquam veci- piunt, aut quippiam simile, ideo sic constitutae mauent. verumtamen, quod illis inest, ut congregentur, hoc est cousistant, ad constitutionem potentia existit. coag-ruum est ergo, ut eiusmodi potentia non terminato quodam tempore, sed perpetuo in illis inveniatur. nos enim eas non dicimus eam potentiam non habere, qua omnino perpetuo remaneant, sed eiusmodi potentia pricatas manere, qua illis coutiugat, posse in primam eorum dispositiouem reverti, quemadmodum iis usu venit, in quorum proprio termino est, ut formam aliquam induant, vel alio quo- piam modo afficiantur; sed hoc profecto iis non contingit, nisi quia uatura sua parata sunt, ut haec suscipiant. quare convenit, ut duas habeant potentias, quarum una est dispositio ac receptio, altera vero rei adeptae perpetua conservatio. qtiasi quispiam diceret, ferrum duas habere potentias, unam scilicet, antequam candens evadat, qua igneam caliditatem adipiscitur, alteram vero, postquam candens evaserit, qua igneam caliditatem perpetuo couservat, tertiam potentiam non habet, qua ex ignea ilia caliditate in frigiditatem proficiscatur.

Etenim id omne, quod in potentia est, non potest ex se ad actum devenire; convenit autem, ut ad actum deducat id, quod hac ratione in potentia est, altera duarum potentiarum, vel creator, vel forma, vel aliud quippiam; quod postquam fuerit in hoc, id conservat, quod iam in actum devenit; potentiam enim habet, ut sic possit semper servare ; non enim aliquid iuvenitur, a quo e propria, qua nunc est, dispositione commutari queat. summus etenim creator, quatenus creator est, id efficere non poterit, neque etiam potentia poterit se ipsam transmutare. cupreum enim idolum si ab aurifice ex idoli materia in aliud quippiam non commutetur, non cuprum, sed idolum extiterit, nee rursus in cuprum transmutabitur. quamobrem convenit, ut dicamus vel materiam ex se moveri ac se ipsam transmutare ab ea dispositione, in qua erat, postquam [*](1 omnino—evenit] id taniuin nobis nee. evenit codd. 3 ea dispositione—postest] ex [bus] esse genitum, quae hoc pacto se habere possunt codd. 4—11 ita Al commenticie: lectio codd. est corrupta 18 sed—contingit] ita Al: om. codd. 22 ferrum suspectum 35 cupreum enim idolum] scripsi, cuprum codd.)

formam accepit, in priorem dispositionem, vel si ab alio tautum commutari [*](f. 17r) possit, non esse aliqiiid, quod earn transmutet, donee in primam eiiis dispositiouem transferatur, revertatur.

Haec autem omnia convenirent, si a tempore determinato mundi geneiationem iuitiuni duxisse affirmavissemus. atqui uos di- eimus mundi generationem principium non habere, sed eum genitum concipimus, quatenus ex pluribus secundum esse diversis rebus innovatur, cuius partes <cum eo> couveniunt. at ex hac sententia quonani modo sequitur, quod mundus dt corruptibilisf dicimus namque, materiam in universum formam induisse, ac ita corpora innovata esse, sed non dicimus ipsam bac ratione trausmutari, ut in ea tandem forma non inveniatur, quamvis etiam dicamus recipiendi potentiam illi inesse. non enim eorum, quae afficiuntur, aliquid deprehendimus, quod partes eius tempore diverso, partibus ipsis non existentibus diversis, suscipiat; dicimus namque materiam suscepisse formam cum singulis eius partibus, non tamen hac de causa in ea fieri posse asseveramus, ut secundum se formam cum singulis eius partibus Ι non recipiat.

[*](f. 17v)

Atque in universum, cum generatio diversis modis dicatur, consonum erit, ut eorum, quos hoc nomen significat, alii multi modi de mundo dici possint, quorum imum de eo praedicat, nempe compositionem in id, quod earn recipit.

Praeterea Aristoteles deinceps commemoratos hos sermones refellit illorumque absurditatem apertissime demonstrat. etenim, utcunque concesserat dicentibus mundum hoc modo genitum esse, hoc est tempore minime generatum, sed discendi causa vel quavis alia simili ratione <se hoc dicere>, nihil proficiunt, tametsi hunc sermonem asseverent, quin pessimam rationem protulerunt. quamvis autem suppo- namus eos eo modo, quo Ipropriam sententiam explicabant, errasse, verum cum di cant mundum tempore non esse generatum, consen- taneum non est, ut mundum <tempore> esse genitum fateri at videamus (quaeso) quanam ratione eo etiam modo, quo de mundi ortu loquuntur, illi erraverint. dicunt enim, se ipsos de mundo dixisse, genitum eum esse, quamvis genitus non sit, eo modo, quo geometrae figuras ponunt, discendi causa, geometrae namque dum cubum (exempli gratia) in sex quadrata resolvunt, eorum com- positione cubus ipse innovatur; cubus vera uhi compositus est, ea ipsa complectetur, quae sunt eius partes, ita ut simul cum eo existant. dicit: at vero mundi generatio non sic se habet, quemadmodum isti dicunt; cubi etenim quadrata minime opus habent, [*](7 secundum esse] specie Al. 21.22 unum—recipit] ita b: ia a per homoeoteleuton aliquid excidit: unus concretio compositiotie existit Al.)

ut ad primam illorum geuerationem altera generatio sequatur, [*](f. 17v) ueque ad ciibi innovationem intereunt, sed una cum cubo sunt, et hac de causa illorum seuteutia, ipsa quasi discendi causa gene- rata did vel quatenus ipsorum generatio mente concipiatur, recte procedit. ad ea autem, quae de mundi ortu isti protulerunt, ante et post, temporis particulae, omnino consequuntur. ex iis enim quae inordinata erant, nunc vero ordinata facta sunt, mundum compositum esse affirmant, simul autem inordinatum esse et ordinatum, quemadmodum superficies sunt una cum cubis, idem esse potest, sed ordinis privatio tempore praecedit, cumque ordo inno- vatur, ordinis perturbatio evauescit, ex cubi vero generatione, eius superficies minime toUuntur. inter ordinis vero perturbationem et ordinem generatum invenitur; etenim ante geueratura, ex ordinis privatione transitus innovatur. cubum autem superficiesque nihil omnino intercedit, superficies namqiie in cubo deprehenduntur. cum itaque dicant generationem hoc pacto se habere, ac fieri in ea non possit, ut hoc iure simul absque tempore sit, convenit ergo, ut mundi quoque generatio absque tempore non contingat. hiiic autem forte quispiam occurret inquieus, cum dicimus mundum ex ordinis perturbatione esse innovatum, id profecto non asserimus, quatenus ordinis perturbatio antiquior sit, sed quatenus universum, totum ac perfectum existat, atque ex ordinis privatione et ordine simul perficitur; veluti si quispiam diceret aer perlucidus omnino quidem ex eo, quod luce non perlucet, perficitur. cum autem dixisset <ex eo quod luce> non perlucet, noluit profecto asserere, quod aerem, qui perlucet, ’aecedat, quoniam propria eius natura non sit, quod illuminari potest, neque etiam illuminatum, sed quod illuminari potest simul cum illuminato invenitur, quamvis natura sua minime luceat.

Itaque nos de corporibus quoque dicimus, quod ex nuda atque a qualitatibus seiuncta materia innovantur, quamvis eiusmodi materia simul cum illis inveniatur nee earn esse antiquiorem dicimus.

Praeterea Aristoteles deinde adversus secundae sententiae auctores sese opponit, qui mundum vicissim generari ac interire asserunt. quare (inquit) mundus iuxta horiim sententiam aeternus est; dicere enim mundum dissolvi terminarique diversis temporibus, [*](1 ut ad— sequatur] fort, vert.: priore generatione, quae cubi generationem 4 recte om. codd. 25 luce fort, emend.: ex aere qui non perlucet: ex eo quod perlucet et ah ipsa luce Al 26 praecedat scripsi: codd. corrupti: quod ea de causa aer perluceat, quoniam propria eius natura hoc ei inerat, ut ipse non sit lux neque Al. 27 illuminari potest . . . illuminatum, sed quod illuminari potest scripsi: lux, illuminans, sed lux Al.)

a nostra sententia alieuum miuime existit, quae est, ut muudus [*](f. 17v) aeteruus custodiatur. sed nos dicimus, si eius transmutatio a quavis disposilione in aliam esset corruptio, hoc nihil aliud esset ac si quis putaret, si uuiis idemque homo ex pueritia in senectutem, oppositam dispositionem, transmutatus sit, eiusmodi trausitus ac diversas transmutationes corruptionera esse, eteuim si quemadmodum elementorum, quae mundi materia sunt, concretiones numero semper diversae inveuiuutur nee possuut aliquando in una eademque dispositione permanere, ita etiam formae, quae in illis compositionibus, non numero solum verum etiam specie diversae inveniuntur, ita quidem ut prima forma desineret esse ac in aliam formam undequaque diversam commutaretur: forsitan hoc mode probabiiis hie sermo extitisset. verum si ad eandem formam omnino semper erit regressus, non poterit mundus hoc quoque iure non aeternum esse, praesertim secundum eorum sententiam, qui duo contraria po- nunt in eo ac utrumque dispositionis ei convenientis causam statuunt, quemadmodum Empedocles opinabatur, qui dissolutionis causam odium, coucretionis vero amorem esse pronuntiabat. quare con- venit, si mundi constitutio est veluti corporis Ι idque in duabus [*](f.18r) dispositionibus simul consistat, ut mundus quoque semper maneat. non enim consentaneum erit propter mundi transmutationes, quae in terra iiuut, qualis sunt aestas atque hiems, quae duae dispositiones diversae sunt, de illis affirmare, ut eius generatio et interitus existant.

Deinceps adversus tertiae positionis auctores regreditur, qui rauudum esse genitum uuo tempore, altero vero ita interiturum adstruunt, ut miuime amplius renascatur, quemadmodum reliqua omnia, quae ortum interitumque perpetiuntur.

Deinde ait, si itaque mundi infiniti extitissent, tametsi non vera, posse tamen esse haec positio aestimaretur; apertius autem inferius explicabitur, num videlicet haec positio esse possit nee ne, cum investigaverimus, num fieri possit, ut genitus sit mundus et non intereat, an ingenitum aliquod possit interire. etenim si plures, uti diximus, mundi essnt, fieri posset, ut mundus aliquando interiret et amplius non reverteretur. at si plures mundi non sint, sed unus tantum existat, fieri non potest ita eum interire, ut amplius minime revertatur.

Nos autem dicemus, quanam ratione eveniat. etenim si unum mundum esse statuerimus, cui interitus contingat, id profecto ei evenit, cum regreditur in eam dispositionem in qua, antequam esset, constiterat. etenim quemadmodum genitus est propter eam dispositionem, quam habebat, antequam generaretur, mediante [*](14 non supplevi 15 praesertim emendavi: nempe codd)

tvausmutatioue, quae fit ex ea in lianc dispositionem, in qua modo [*](f. 18r) consistit, ita cum in eani liaec dispositio dissolvetur, revertetur eadem dispositio, quae ab initio erat, quandoquidem eadem de causa ad illam revertetur. uon enim fieri posset, ut mundus ex ea dispositione geueraretur, quae in lianc dispositionem commutari non potest; quod si ita se liaberet, oniuino non transmutaretur. si vero in ea dispositioue, quae muudi geuerationem praecedit, erat potentia, qua poterat hie raundus generari, in earn mundus hie rursus dissolvetur, siquidem manet eius potentia. (piare mundus quoque iufinitiens generabitur. etenim eius dispositio, quae muudi ortum praecedit, non desinit esse nee commutabitur, siquidem ingenita existit, et hie mundus, etsi geuitus sit, ea dispositioue, quae ortum eius praecedit, remanente mundus hie ex ea generabitur; si autem in infinitum procedat, ea prima dispositio, sicuti erat, semper remanebit uec non quod ex ea generabitur, etiam remanebit. hac itaque ratione perspicuura sit, mundus si unus tantum existat, fieri non posse, ut ea corruptione intereat, a qua amplius miuime revertatur. si vero cum corrumpetur, in primam dispositionem, in qua antea fuit, non revertetur, sed in alium mundum transferetur ac de eo mundo in alium et sic in infinitum, fieri non potest, ut ad id, quod finem non habet, regredi ac reverti possit; infinitum enim pertransiri non potest.

Et quouiam Aristoteles nonnullos commemoravit, quibus videtur posse aliquid, quod ortum uon habuerit, interire, et non interire id, quod habuit originem, et reliqua quae sequuntur, hie profecto disquirere intendit, num fieri possit, ut id non intereat, quod habuit originem. de hac autem positione disseruit et in hoc quidem non peccavit. quare consentaneum est, ut non solum de mundo inquiramus, an incorruptibilis existat, tametsi ortum habuerit, verum absolute quoque convenit investigare de eo, quod generatur quodque originem non habet, ac de eo, quod interit quodque interitum uon admittit, quonam modo unum ad alterum omnino consequatur. etenim ab universali serraone de his rebus haec de mundo quoque speculatio intellegetur.

Hanc disqimitionem cum sihi proposuerit, prwium significata nominis γενητόν ceterorumque nominum divisit. non generatum nam- que (exempli gratia) tribus modis dicitur, ac tertius modus in duos secatur, ita ut significata huius nominis, nempe non generatum, sint quatuor. uno quidem modo dicitur, quod in universum sive [nunc] [*](14 post procedat add. omnes testes minime sicuti ’] quando erit Al 24 aliquid, quod— originem (25)] aliquid esse incorruptibile, quod habuit originem 28 non solum addldi 29. 30 verum quoniam abs. codd. Al 39 sive . . sive] cf. Aver. p. 75 M Themistius autem dixit quod dicitur in ambobus, scilicet apud esse, et non esse.)

est, sive iiou esf, non generatum est; quo omnia excluduntur, quae [*](f. 18r) per generatmiem suhsistentiam habent, queinadniodum videmus seusum cum geiieratioue minime iuiiovari, veluti caliditas, quae cum calefactione ac domus, quae cum aedificatioue fit. secundum significatum huius nominis, scilicet non generati, est, quod esse quidein potest, sed uondura geueratum est-, etenim id uou geueratum appellant, quouiam adliuc g-eueratum uou est, siquidem eius ortus secundum g-eueiationem fieri posset, veluti tactus, quoniara omnino paratus est, ut geueraii possit, id tameu nondum contiugit.

Nee uou etiam uou generatum dicitur veluti circum mille stadia murum erigere ac ex torreutis fuudo percipere souum vel aliquid simile, de quibus dicitur uou esse, quia uou sunt, sed esse possunt; etenim per id, quod dixerat omnino, non iutellexit ea, quae uou sunt, sed quae esse possunt ut uavis, domus, filius. et apud Alexaudrum secundum hoc significatum omnia generabilia, antequam geneventur, non generata sunt. |

[*](f. 18v)

Tertio vero modo non generatum dicitur, veluti quod bis duo tria constituaut, uec non diametrou lateri commeusurabilem esse. liaec etenim non generata dicuntur, cum nullo tempore siut uec esse possiut, in tautum ut de illis dicatur, quod quaudoque siut et quandoque non. sed quoniam id, (piod fieri uou potest, duobus dicitur modis, uno quidem modo veluti bis duo fieri uou jtotest, ut tria existaut, altero vero modo dicitur, quod facile qui- dem esse uou potest, veluti circum mille stadia murum erigere: primus modus sub tertio coutiuetur eorum, quibus iuxta nostram assertiouem uou generatum dicitur, secmidus autem modus secuudi ambitu circumscribitur, eorum nempe, quae fieri uon possunt, vel eo quod honum non est, quod fiunt, vel quod uou cite fieri possunt. atque iam dictum a nobis est, qua ratioue is modus contiugat, quo aliquid non facile fit. is autem modus, quo uou bene aliquid fit, est, quemadmodum si unius proviuciae homines ebrii extitissent; hoc euim fieri non potest, quia bonum non est, tametsi nihil prohiberet, quin vel sponte vel vi omnes ebrii esse posseut; id uamque ex eorum numero non est, quae omuino fieri uou possunt. verum is modus, quo cito aliquid uou fit, est veluti circum mille stadia vicfr. [*](11 Aver. Paraplir. p. 288 B utpote decent mille leucaruin spatium circumvallare niuro 18 sic omnes testes; sed ad oXcu? (Ar. p. 280b 11) minime referri potest, fort, emend, est: quod dix., non intell. ea, quae omnino non sunt, ad sensum cfr. Av. p. 76 B Them. autem dixit, quod non dixit possibile in eo, nisi ad distinguendum inter ipsum, et impossibde. et intendit per possibile gravem possibilitatem. 14 filius suspectum 15 Alexandruni] quo spectant verba Av. (ib. E): et Jingit, quod Alexander explanabat hunc sermonem secundum inlentionem, qua nos explanavimus, id est res generabiles, antequam generentur 26 secundus emendavi: tertius omnes : cfr. Av. ib. D)

ginti (lierum spatio murum erigere; haec etcnim actio quoque [*](f.18v) fieri noil potest, sed non omuino fieri non potest, hi tres modi, quibus aliquid fieri non posse dicitur, sub secundo modo contiueiitur, quo uon generatum dicitur. his itaque tribus modis aliquid non generatum esse potest, nee inveuitur quartus modus, de quo hoc uomen dicatur, quemadmodum ait Alexander.

Eadem ratione quod generatum est tribus modis dicitur, ad differentiam eius, quod est non generatum. imo quidem modo de eo dicitur, quod non fuit ct postea generatur, veluti tactus qui (piandoque non existit, quaudoque existit. secundo vero modo de eo dicitur, quod non facile inuovationem recipit, veluti circum niille stadia murum erigere, ac de eo, cuius generatio nee cito nee cele- riter fit; haec etenim quoque quamuis iuterdum sint, interdum non sunt; quare convenit, ut in secundum modum, quo non generatum dicitur, collocetur. tertio autem modo de eo dicitur, (juod e regione illi existit, de quo non generatum tertio modo dicitur. etenim secundum cundum modum tertium non generatum dicitur, quatenus nunc non est nee ullo tempore esse potest, primum autem <generatum> quatenus vel nunc est, vel ’postea esse potest, iuxta ordiuem gradumque positionis primi modi eorum, quibus non generatum dicitur, et secundus modus secundo, nee non tertius tertio oppositus est. atqui existimatur Imnc <tertium> modum descriptionem primi esse eorum, quo hie noster sermo dicitur, neiupe si generationem sensu artiore dicimus, quo ait: sive genitum, sive absque (jcncratione, quandoque prius! invenitur, quandoque vero non. sed se- cundus modus, quo generatum dicitur, pouitur ad differentiam secundi modi, quo non generatum pronuntiatur, nee non etiam tertius ad diffe- rentiam tertii. at alia generationis species invenitur, veluti domus navis- que, quae nee secuudae uec tertiae generationi convenit; etenim non estveluti circum mille stadia murum erigere, neque etiam ac si necessario inveniretur, verum generationi non proprie convenit, cuiusmodi tactus existit, qui vel iam generahilis est vel ingenerabilis, utrumque simul, et alter modus ab altero colligitur. sed non invenimus Alexandrum hunc sermonem explicasse, quemadmodum nos eum declaravimus.

[*](3 secundo] tertio omnes testes ut supra 9 quod et sq. emendavi: codd. et Al exhibent: quod non est (generatur Al) nee postea generabitur . . . qui non est quandoque (cum gene- ratione Al.) et quandoque non. 11 non facile] codd. om. non, at infra omnes legunt nec cito ... 14 in secundum] cf. Av. p. 77 B et Themist. intellexit ex hac inteentione illud, quod est difficilis generationis , et dixit , quod haec intentio secunda , quam dixit ex hoc nomine geiierabile, eadem est cum opposita secundae intentionis, quam dixit ex eis, de quibus dicitur non generahile . . 17 secundum modum tertium scripsi: horuin duorum secundum omnes testes; fort, deest aliquid. cf. Av. p. 77C et Them, dixit quod intendebat per hoc, illud, quod necessario generatur. 19 vel nunc est] hoc ’ convenire videtur, minima prima. 22 atqui et seq.] ad rem cf. Av. p. 77 0 et existimatur 24 ait] ρ. 280b 15 28 post at omnes leg. quoniam)

Atqui eadem qiioque ratioue (luod corruptibile est [*](f. 18v) dicitiir, sed hoc secundum quod convenit corruptioni. Si enim aliquid prius erat, postea uon est, <vel> uou esse id corruptibile dicitur, sive illius priuatio fiat per aliquam corruptionem, veluti si trabs aliqua comburatur, sive privatio fiat absque aliqua corruptionis causa, veluti tactus. delnde quod nou esse potest cormptionis causa, quae supevcenit, ut si niagiium fiumen (exempli gratia) de loco ad locum commutetur; is eteuim iuteritus, qui ex magni flumiuis transmutatioue contiugere potest, non est quemadmodum si in proprio loco stetisset ac delude ab eo recessisset, ueque est hie aliquis modus eorum, quibus corruptibilis nomen collectum dicitur; quamobrem de eo uou memiuit absolute, sed postquam fieri posse illi couuexit. tertio autem modo corruptibile dicitur, citur, quod facile ac celeriter iuterit, quemadmodum flamma iguis ac flores plautarum et id geuus alia, id eteuim aequale est ei, cui uon convenit, ut interitum uon admittat, quemadmodum id, quod esse potest et quod uon potest esse, quouiam coutiugens existit.

tadem est etiam ratio eius, quod incorruptibile est, atque idem sermo. aut enim de eo dicitur, quod sine cor- ruptione modo est, modo uon est, <veluti sensus tactus> — eteuim est postea uou est absque corruptiom — vel quod est Ι et cum f. corruptione de esse ad uou esse trausire potest, si coutigerit ali- quaudo uon esse, vel quod nou modo convenit aliquando nou esse, sed esse uou potest, quemadmodum magnum flumen dicitur trans- mutari posse, quamvis minime transmutetur; id eteuim in hoc in- corruptibili simile existit.