Vita Aesopi Pl vel Accursiana (sub auctore Maximo Planude) (recensio 1)

Vitae Aesopi

Vitae Aesopi. Fabulae romanenses Graece conscriptae, Volume 1. Eberhard, Alfred, editor. Leipzig: Teubner, 1872.

Τῇ δʼ ἐπιούσῃ τοῦ μὲν δεσπότου εἰς ἄστυ ἐπανα- ζεύξαντος, τοῦ δʼ Αἐσώπου σκάπτοντος ᾗ προσετάγη, ἱερεῖς τῆς Ἀρτέμιδος εἴτʼ ἄλλοι τινὲς ἄνθρωποι τῆς ὁδοῦ πλανηθέντες καὶ τῷ Αἰσώπῳ περιτυχόντες, προὐτρέποντο πρὸς Διὸς ξενίου τὸν ἄνδρα τὴν εἰς ἄστυ φέρουσαν αὐτοῖς ὑποδεῖξαι. ὃ δʼ ὑπὸ σκιὰν δένδρου τούς ἄνδρας ἀπαγαγών πρότερον καὶ λιτὸν παραθέμενος δεῖπνον, εἶτα καὶ ἡγησάμενος αὐτοῖς, εἰς ἣν ἐζήτουν ὁδὸν εἰσήνεγκεν. οἳ μὲν οὖν τοῦτο μὲν ἐπὶ τῇ ξενίᾳ, τοῦτο δὲ καὶ ἐπὶ τῇ ὁδηγίᾳ διαφερόν- τως τοῦ ἀνδρὸς ἐξαρτηθέντες, τάς τε χεῖρας εἰς οὐρα- νὸν ἦραν καὶ εὐχῇ τὸν εὐεργέτην ἠμείψαντο. Αἴσω- πος δʼ ὑποστρέψας καὶ εἰς ὕπνον καταπεσὼν ὑπό [*](1 τῆς om. M V D R H Φ J F Z K καὶ τῆς om. K, in marg. suppl. καὶ 4 ὡς om. Φ, in M abscissum periit 5 δόλους Φ μηχανέβεται P 6 αὐτὸς καθʼ αὑτοῦ τοῦτο λανθάνει ποιῶν V, M in margine (addito γρ.) (Lugd ; cf. W): scripsi ποιῶν λανθάνει non immemor eorum quae post Porsonem Din- dorfius in praef. poët. scen. exposuit: αὑτῶ (αὐτῶ D E H F Z K b) λέληθε τὸ κακὸν (κακῶν P) ἀρχιτεκτονῶν Q D R Φ E H F I K Z, M in textu, v 7 μὲν om. Φ εἰ P cf. 11 ἐπανεζεύξαντος R ἀναζεύξαντος ed. Neuelet. 8 τοῦ δὲ Z, καὶ τοῦ (om. δὲ) Φ κάμνοντος Q προσετάγη V: προσε- τάχθη ceteri (Z ex προετ. corr.) 9 εἴτʼ ἄλλοι τινὲς om. D) [*](11 προυτρέποντο Q D Φ H J F K Z v: qualia in posterum non notabo ἐσ A 12 ὑποσκιὰν E H 13 ἀπάγὼν F Z καὶ ante λιτὸν om. a λυτὸν Q 15 ante ὁδὸν in A. add. εἰς A 2 οὕτω, in margine γρ. τοῦτο (m. pr.?) Q, ante τοῦτο in A erasum τοῦτο 16 δὲ καὶ] δὲ om. E διαφε- ρόντως om. Φ 18 ἦρον F τοῦ εὐεργέτην (ην factum ex ειν) P εὐεργετὴν R ἀμείψαντο Z)

232
τε τοῦ συνεχοῦς πόνου καὶ καύματος, ἔδοξεν ἰδεῖν τὴν Τύχην ἐπιστᾶσαν αὐτῷ, καὶ λύσιν τῆς γλώττης καὶ λόγου δρόμον καὶ σοφίαν τὴν τῶν μύθων χαρι- ζομένην. εὐθύς οὖν διυπνισθείς φησι· „βαβαί, πῶς ἡδέως κεκοίμημαι· ἀλλὰ καὶ καλὸν ὄνειρον ἰδεῖν ἔδοξα. καὶ ἰδού, ἀκωλύτως λαλῶ· βοῦς, ὄνος, δί- κελλα. νὴ τούς θεούς, συνῆκα πόθεν μοι τἀγαθὸν προσεγένετο τοῦτο· εὐσεβήσας γὰρ εἰς τούς ξένους, ἀντιλαμβανομένου τοῦ κρείττονος ἔτυχον. ἆρʼ οὖν τὸ εὖ ποιεῖν ἀγαθῶν ἐστι πλῆρες ἐλπίδων“.

Οὕτω μὲν οὖν Αἴσωπος ὑπερησθεὶς τῷ πράγματι, πάλιν ἤρξατο σκάπτειν. τοῦ δʼ ἐφεστηκότος τῷ ἀγρῷ —Ζηνᾶς ἦν αὐτῷ τοὔνομα — πρὸς τοὺς ἐργαζομένους ἐλθόντος καὶ τούτων ἕνα, ἐπειδὴ μικρὸν ἐσφάλη τοῦ ἔργου, τῇ ῥάβδῳ πατάξαντος, Αἴσωπος παραχρῆμα [*](p. 12 b.)ἀνέκραγεν· ,,ἄνθρωπε, τοῦ χάριν τὸν μηδὲν ἠδικηκότα οὕτως αἰκίζῃ καὶ πᾶσιν εἰκῆ πληγὰς ἐμφορεῖς διʼ ἡμέ- ρας ; πάντως ἀναγγελῶ ταῦτα τῷ κεκτημένῳ.“ Ζηνᾶς δὲ ταῦτα τοὺ Αἰσώπου ἀκούσας, ἐξεπλάγη τε οὐ μέ- σως, καὶ πρὸς ἑαυτὸν εἶπεν· ,,Αἴσωπος λαλεῖν ἀρξά- [*](1 συνεχουσῶν P 2 τύχειν P ἐπιστῶσαν Q, α add. Q 2 λύσιν] ἔκλυσιν deleto qui in ύ erat accentu Z κλύσιν l. κ deleta puncto J 3 χαριζομένων P 4 εὐθεῖς P 5 εἰδέως κεκοίμησαι P εἰδεῖν P Z 6 ἀκωλύτως R m. pr.) [*](δίκελα Φ (A ex corr.) 7 τὸ ἀγαθὸν P 9 ἀντιλα- βομένου ed. Basil. 1547 τοῦ] μου τοῦ Q τοῦ κρείττο- νος] i. e. dei. κρείτονος F, τ F 2 ἄρʼ M V D R F J Z K v 10 ἀγαθὸν Φ ἀγγαθῶν in rasura m. pr. ἐπιπλῆρες H) [*](12 ἤρξατο σκάπτειν om. A, supplet A 2 13 ζηνὰς P plerumque ἦν om. Φ 14 τοῦτον V Q 15 τῇ ῥάβδῳ om. Φ 16 τὸν om. A 1, add. A 2 17 οὕτω R ἐμφοριεῖς P καὶ πᾶσι (uel εἰκῆ δὲ) πληγὰς ἐμφορεῖς δι᾿ ἡμέρας uersus fuerit 18 πάντως] πάντα A 19 ἐσῶπου P ut saepe ἀκού- σας τοῦ αἰσώπου E τὲ M Q D A R E H J F K Z ut saepe )

233
μενος οὐδὲν ἐμοὶ ὄφελος ἔσται. φθάσας τοίνυν αὐτοῦ κατηγορήσω αὐτὸς ἐπὶ τοῦ δεσπότου, πρὶν αὐτὸς τοῦτʼ αὐτὸ δράσῃ, καί με ὁ δεσπότης τῆς ἐπιτροπῆς παραλύσῃ.“ ταῦτʼ εἰπὼν εὐθύ τῆς πόλεως πρὸς τὸν δεσπότην ἤλαυνε. καὶ δὴ σύν θορύβῳ προσελθών, „χαῖρε“ φησί„δέσποτα“. ὃ δέ „τί τεθορυβημένος πά- ρει;“ φησί· καὶ ὁ Ζηνᾶς· „χρῆμά τι τερατῶδες ἐν τῷ ἀγρῷ συνέβη“ .καὶ ὁ δεσπότης „ἦ πού τι δένδρον παρὰ καιρὸν [καρπὸν] ἤνεγκεν; ἢ τῶν κτηνῶν τι παρὰ φύσιν ἐγέννησεν“; καὶ ὅς· ,,οὐχ οὕτως, ἀλλʼ Αἴσωπος ἄναυ- δος τὸ πρότερον ὢν νυνὶ λαλεῖν ἤρξατο.“ καὶ ὁ δεσπό- της „οὕτω σοι μηδὲν τῶν ἀγαθῶν γένοιτο, τοῦτο νομί- ζοντι τέρας εἶναι.“ ὃ δέ „καὶ μάλα·“ φησίν „ἃ μὲν γὰρ εἰς ἐμὲ περιύβρισεν, ἑκών παρίημι, δέσποτα· εἰς δὲ σὲ καὶ θεούς οὐ φορητὰ βλασφημεῖ.“ ἐπὶ τούτοις ὀργῇ ληφθεὶς ὁ δεσπότης τῷ Ζηνᾷ φησιν· „ἰδού σοι παρα- δέδοται Αἴσωπος· ἀπόδου, δώρησαι, ὃ βούλει ἐπʼ αὐτῷ ποίησον. “τοῦ δὲ Ζηνᾶ ἐπʼαὐτῷ γενόμενον παρα- [*](1 ἐμοὶ scripsi; ἐμὸν libri, nisi quod P m. pr. habet ἐμὴν, mutatum in ἐμόν manu altera φθάσω Q, D Φ αὐτοῦ] αὐτός F J K Z v 2 κατηγορήσας M V Q D Φ R E H πρὶν ἂν ? αὐτὸς] prius αὐτοῦ F J K Z v 3 τοῦτο Φ δράσει Φ E H) [*](καί με] κέμε P 4 παραλύσει D Φ E F J K, Z (sed mutauit in η Z 2) a ταῦτα R P ταῦθʼ A εἰπὸν Q εὐθύς R A 2 (εὐθύ A 1) τῆς om. D 5 ἤλαυνεν Φ 6 δεσπότα D, A primo τίτε θορυβομένος ed. Neuel. 7 ζημλᾶς A ἀγρῷ] ἀγρῶ φησί Φ 8 ἦπου τὰ δέμδρα Q R Φ (ἥπου ταδ. P), D (sed mut. in τι δένδρον D 2) ἦπου τί E H 9 καρπὸν om. V Q ἤ τι τῶν κτηνῶν D κτινῶν Q, η add. Q 2 10 ἐγέννησε Q R F J K Z v οὐχʼ M Q D καιὁς ὁ χούτος P τὸ πρ. ἀν. ὢν V τοπρ. a 11 ἄναν- δρος P, postea corr. ἄναυδος νῦν D λαβεῖν a λαλἡν P) [*](14 ἐμὲ] ἡμᾶς εἰς δὲ θεούς καὶ σὲ R 16 φησί, Φ ἰδοῦ E H παραδίδοται R 17 βούλει ὑπʼ D 18 ἐπʼ αὐτοῦ γενόμ. Q αὐτῷ om. F γενομένου E )
234
λαβόντος τὸν Αἴσωπον καὶ τὴν κατʼ αὐτοῦ δεσπο- τείαν αὐτῷ ἀναγγείλαντος, ἐκεῖνος ,,ὅ τι δήποτε βου- λομένῳ σοί ἐστι“ φησίν „ἔργασαι“.