Ἑρμηνεία περὶ ἐνεργῶν λίθων

Λίθος ὁ κουράλιος. Μετ’ οἴνου πινόμενος ἑρπετοδήκτοις βοηθεῖ. Ὁ βαστάζων αὐτὸν ἐν πολέμῳ ἀβλαβὴς μένει· καὶ φυλακτήριόν ἐστιν παντὸς κακοῦ, κινδύνου, πολέμου, θαλάττης, μαγιῶν. Σπλῆνα τήκει, φάρμακα φυλάττει, καὶ σάρκας ἀναπληροῖ, καὶ πᾶσίν ἐστιν ἠγαπημένος ὁ βαστάζων αὐτόν.

Λίθος ὁ ἀχάτης. Οὗτος δὲ λίαν ἐρυθρὸς τοῖς σκορπιοπλήκτοις ὠφελιμώτατος ἦν, καὶ τοὺς ψυχορραγοῦντας ἐπιτιθέμενος ὠφελεῖ. Φασίν τινες ὅτι ἐρωτικὸς ἦν, τίθησιν ἐπιθυμητὰς ἄνδρας τε καὶ γυναῖκας περιαπτόμενος. Θέλγει μὲν τὴν καρδίαν καὶ τῶν αἰτήσεων μὴ ἀποτυγχάνειν ποιεῖ· καὶ πρὸς πᾶσαν νόσον ἁπλῶς εὑρίσκεται χρήσιμος.

Λίθος αἱματίτης. Ὅπη ἂν προστριβεὶς αἷμα ἐργάζεται. Οὗτος μετὰ μέλιτος ἢ γάλακτος λειωθεὶς ὀφθαλμικὰς ὀδύνας ἰᾶται· ἐν χειρὶ κρατούμενος ἢ φορούμενος ἐν δικαστηρίοις νίκην ἐργάζεται, καὶ χαρίεντα ποιεῖ τὸν βαστάζοντα. Καὶ μεθ’ ὕδατος πινόμενος ἰοβόλων ὠφελεῖ δήγματα.

Σαφείρι. Ἔναι δυὸ λογίαις, εἶναι πλάβα, καὶ ἀπὸ κεῖνα ὅπου (f. 341 r.) σούρνου εἰς τὸ ἄσπρον· εἶναι χρεία νὰ εἶναι καθάριος, καὶ ἔναι λαμπρὰ κλόρου· καὶ νὰ ἐγνωρίσῃς ἂν ἔναι φίνα, καὶ ἔχει τὴν αὐτὴν βερτοῦδα, καὶ ὑγιαίνει ὅλα τὰ

Ῥουμπῆ. Ἔναι κόκκινον ὡσὰν νηστία, καὶ φέγγει εἰς τὰ σκοτεινὰ καὶ δέ το ὡσὰν τὸ σαφείρι, καὶ ἔχει τὴν σεβερδες (sic) ἀπ’ ὅλες ταῖς πέτραις· ἔναι ἡ καλιότερα καὶ ἀφεντεύει ὅλες ταὶς πέτραις, ὡς ἂν ὁ Χριστὸς τὰ πάντα ὅλα.

Μπαλάσιον. Ἔχει κλόρε ὡς ἂν τὸ κουκκὶν τοῦ ῥοδίου· ὄχι πολλὰ κόκκινον, οὐδὲ πολὺ ἄσπρη· ἀμὴ ἔναι καθάρια καὶ φωτεινή, καὶ φαίνεται ὡς ἂν τὸ σαφείρι; καὶ ἔχει τὴν αὐτὴν βερτοῦδαν εἰς τὸν δρωπικά, ὅπου ἔχει περίσσιον αἷμα, καὶ εἰς τὸν πόνον καὶ ἱλαρόνει πολλὰ τὸ πρόσωπον τοῦ ἀνθρώπου ὅπου τὸ βαστάζει.

Σμελάτρον. Ἔναι πέτρα πράσινη καὶ οὐδὲν ἔναι κανέναν πρᾶγμαν πράσινον· καὶ ἂν ἔν’ καὶ τὴν λίμα τὴν τζακίσῃς, οἱ λιμαδούρες ὅπου θέλουσιν εὐγῆ, ἂν εἶναι καλὰ πράσινες, ἔναι καλὰ φίνα· ἂν ἔν’ καὶ ἔναι εὑρεσιμία, ἢ χαριστικὴ, ἀξιάζει(?) καλιότερα · καὶ ἔχει τινὰ βερτοῦδε· ὁποῦ τὴν βαστάζει ἀπάνου του μεγιοράρει ὅλα του τὰ πράγματα· καὶ ἂν ἔναι ταχὺ ἔχει μέσα του τελέντο (f. 341 v.) καὶ τὴν ἡμέραν ἐκείνην μέσα του καλόν· καὶ ἀπὸ κακὰ γεύματα· καὶ ἂν ἔναι καὶ κανέναν παιδὶν μικρὸν ἢ μεγάλον τὴν βαστᾷ εἰς τὸν σφόντυλάν του οὐδὲν φοβᾶται δαιμονικόν.

Τοπάτζο. Ἔναι πέτρα κιτρίνη εἰς τὸ κλόριν τοῦ ἀλεφαντίνου, ἔλλαμπρη, εἰς δὲ τὴν θεωρίαν ὡσὰν τὸ σαφείρι, καὶ ἔχει τὴν αὐτὴν χάριν. Ἔναι εἰς τοὺς ἀνθρώπους καλόν, ὅπου θέλου νὰ κρατοῦν· καὶ ἂν θέλῃς νὰ τὴν προβαρήσῃς ἂν ἔναι φίνα εἰς τὴν βερτούδα, βάλε τὴν εἰς ἕναν χάρκωμαν ὅπου νὰ βράζῃ, καὶ εἰς μίαν θέλει ἀποβράσῃ τὸ νερόν, καὶ ὥστ’ ὅπου νὰ ἔναι ἡ πέτρα μέσα, οὐδὲν πόρῃ πλέον νὰ βράσῃ τὸ χάρκωμα, οἷον τὸ νερὸν ὅσι στίαν καὶ ἀβάλῃς.

Γρανάτον. Ἔνε κόκκινη καὶ καθάρια, καὶ ἔχει ἔλλαμπρον κλόρε, καὶ δέ την εἰς τὸ λίμα, ὡσὰν τὸ σαφείρι· καὶ ἔναι καλὸν διότι κάμνει καθάριον πρόσωπον ἐκείνους ὅπου τὴν θεωροῦν. Καὶ ὅπου ἀρχίζει νὰ κάμνῃ σπίτιν νὰ τὴν βαστάζῃ ἀπάνω του θέλει κάμνῃ σπίτιν καλόν.

Διασέτηνα. Ἔναι κόκκινη καὶ σκούρα, εἰς τὸ κλόρε ὡσὰν τὸ ζαφείριν· ὅπου τὴν βαστᾷ ἀπάνω του δίδει τοῦ κορμίου του καλόν, καὶ παίρνει ὅλους τοὺς πόνους.

Διαμάντιν. Ἔχει κλόρε τοῦ σιδέρου, καὶ ἔναι καθαρὴ καὶ φωτεινή, καὶ εἰς τὸ κλόρε ὁλωνῶν τῶν καθαρῶν, ἔναι τὸ καλιότερο διαμάντιν, καὶ ἐνσκαράδον καὶ ποντάρισε ἕνα σίδερον, οὐδὲ το τζακίζει. (f. 342 r.) Ἂν θέλῃς νὰ τὸ προβαρίσῃς, δὸς τὸ ἀπάνω εἰς τὸ σίδερον, ἂν ἔναι καλὰ φίνα, καὶ ἔχει τὴν αὐτὴν χάριν. Ἔναι καλὴ εἰς τὰς γυναῖκας τὰς ἐγγαστρωμένας· νὰ τὴν βαστάζῃ οὐδὲν ἀποφαίνεται καὶ

Τουρκέζον οὐδὲ ἄσπρη οὐδὲ πράσινη· ἔναι εἰς κλόρε τζελεστρίνα, καὶ ἔναι σπέσα, καὶ οὐδὲν λάμπει, καὶ δὲν το ὡσὰν τὸ σαφείριν· μὲ τὸ λίμα ἔναι καλὸν εἰς ὅλους ὅπου καβαλλικεύουν (= ἱππεύουσιν)· καὶ δὲν ἐμποροῦν να πέσουν, οὐδὲ τὸ ἄλογον κάμνει ἀδέξιον. Καὶ ὁ ἄνθρωπος ὅπου τὴν βαστάζει οὐδὲν φοβεῖται νὰ πάθῃ εἰς νερόν.

Πατάστα. Ἔναι εἰς τὸ κλόρε τῆς βιόλας, ὅπου τὴν λέγουν φράγκικα βιόλα τζότα· ἔναι καθαρὰ καὶ ἔλλαμπρη ὡσὰν τὸ σαφείριν· καὶ ἔχει τίτοιαν βερτοῦδε· ὅπου τὴν βαστάζει ἀπάνου του οὐδὲν μεθύει ποτέ.

Καντζεοτονή. Ἔναι πέτρα ἀβεγάδη εἰς πολὺ κλόρε, καὶ πολλὲς κοντετζιόνες, καὶ δέ το εἰς τὸ λίμα, ὡσὰν τὸ σαφεριν· καὶ ἔχει τοῖαν βερτοῦδεν· καὶ χαρίζει πλουσιότητες, καὶ πληθύνει τὰ καλά, καὶ δίδει μεγάλην καλοθέλιαν ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους· καὶ θεωρεῖ ἀληθινὰ ὄνειρα ὅπου τὴν βαστάζει.

Ἡ κιοτεγάτρα. Ἔναι πλέα ἄσπρον παρὰ πράσινον καὶ λάμπει καὶ δέ το εἰς τὸ λίμαν, ὡσὰν τὸ σαφείρι· καὶ ἔναι καλὸν (f. 342 v.) εἰς τὴν ἐγγαστρωμένην, ὁδιατὶ βαστόντ 〈ας το〉, οὐδὲν γεννᾶται τὸ παιδίν, ἕως οὗ νὰ ἔλθῃ ὁ καιρός του, ἤγουν τῶν θ’ μηνῶν.

Λίθος νευρίτης κατ’ ἀλλήλων ὀνομάτων διδόμενος ἐν ποτῷ ἐπιθυμίας ἐπιτελεῖ, καὶ πρὸς μαντείας συμβάλλεται, καὶ εἰς δήγματα ἑρπετῶν τιθέμενος ὠφελεῖ· ὅμοιός ἐστιν χλοερῷ πράσῳ.

Λίθος ὁ χαλαζίτης φορούμενος τὰ μέλλοντα φανεροῖ τῷ βαστάζοντι, καὶ πυρετοὺς παύει, καὶ δήγματα βοηθεῖ.

Λίθος ὁ σμάραγδος βασταζόμενος ἐνεργεῖ πᾶσαν χάριν καὶ ἐπιτυχίαν, καὶ εἰ μὲν δοῦλος ὢν βαστάζων ἐλευθεροῦται· εἰ δ’ ἄλλως, πολλῶν ἀγαθῶν κληρονόμος γενήσεται.

Λίθος ὑάκινθος ἐνεργείας ἔχει ὡς τοῦ σμαράγδου, ἀλλὰ καὶ ἔτι πλέον, ἀπὸ κλύδωνος θαλάσσης καὶ ἀφνιδίου κινδύνου ῥύεται τὸν βαστάζοντα.

Λίθος ὁ σπάνιος βασταζόμενος πολλὰ ἀγαθὰ ἐπιφέρει τῷ φοροῦντι.