De venenatis animalibus eorumque remediis

Philumenus

Philumenus, De venenatis animalibus eorumque remediis, Wellmann, Teubner, 1908

14 φαϲὶν δέ τινεϲ καὶ καρκίνον ποτάμιον χυλιϲθέντα μετὰ γάλακτοϲ, καὶ προϲλαβόντα ϲελίνου ϲπέρμα, παραχρῆμα τῶν ὀχληρῶν ἀπαλλάϲϲειν. ἢ πέπερι τρίψαϲ ἐν οἴνῳ κ ᾱ πάχοϲ ϲύμμετρον ποιῶν δίδου πιεῖν.

[*](10 SIM. Ael. Pr. l. s.)[*](12 EXC. Ps. D. 21(80); Aet. XIII19; Paul Aeg. V 6; Theoph. Nonn. 270.)[*](12 ὑδατώδη P: ὑδάτων ἢ A ὅμοια P: προϲεοικότων A καὶ δι᾿ οὕρων A: fort ecte 2 τρομὰϲ P. correxi 3 περὶ τὰϲ addidi e AD ἐοικυίαϲ P: correxi 6 ἀλγεῖ P. correxi ἀλγοῦϲι τὸ αἰδοῖον Aet. 8 καὶ addidi, fort. 〈τὸ〉 κεφαλὴν ἀλγεῖν at rom cf. Aet. κοινὰ μὲν οὑν ταῦτα παρέπεται· κρανο- κολάπτου δὲ πληξαντοϲ ἡ κεφαλὴ μᾶλλον ἀλγεῖ καὶ ϲκοτώματα παρέπεται, ῥίγοϲ ϲύντονον, παρακοπὴ, ῥιπταϲμόϲ, καρδιωγμόϲ 11 ἐλαίῳ θερμῷ Pr.: 14 ἄλ- μῃ scripsi: ἄλλη P 16 πιτύροιϲ Pr.: τυροῖϲ P ἀνεξεϲμένοιϲ P: ἐξεϲμένοιϲ P correxi 17 post ὄξοϲ add. θερμόν A: ϲπόγγοι ἐξ ὀξυκράτου θερμοῦ προϲτιθέμενοι Pr. 18 τὸ addidi ex A 19 ἄνηθον A: ἀνίθιον P 20 κεδρίαϲ (λ superscr. pr. m.) P 21 τριφελλου P post ἰδίαν sat. 1el. P δίδοται addidi e D τούτων δὲ ἑκάϲτου κατ ἰδίαν᾿ δύο δραχμῶν μετ᾿ οἴνου κοτύληϲ μιᾶϲ δίδοται (sic E) κ ᾱ P pr.: κοτύληϲ μιᾶ D )FM, κύαθον ἕνα (V 22 ὁ addidi e D 24 λείου] ειου P: coriexi καὶ addidi e D 26 πέπερι] περι P: correxi)

ἀντίδοτοϲ ποιοῦϲα πρὸϲ φαλαγγιοδήκτουϲ καὶ τρυγόναϲ καὶ [*](15 15) δράκονταϲ θαλαϲϲίουϲ, καὶ ϲμυραίνηϲ καὶ πάντων τῶν τοιούτων γενῶν πληγάϲ. ἐϲτὶ δὲ ἀρίϲτη· ἀριϲτολοχίαϲ, ἵρεωϲ Ἰλλυρικῆϲ, ναρδοϲτάχυοϲ, πυρέθρου, δαύκου ϲπέρματοϲ, βρυωνίαϲ ῥίζηϲ, γλυκυϲίδηϲ ῥίζηϲ, ἐλλεβόρου μέλανοϲ, ἀφρονίτρου, κυμίνου, κονύζηϲ, ϲταφίδοϲ ἀγρίαϲ,

δαφνίδων, κυτίνων, πετροϲελίνου ϲπέρματοϲ, κιναμώμου, ϲπονδυλίου, ἁλῶν, πιτύαϲ λαγωοῦ, καρκίνου ποταμίου, χαλβάνηϲ, ὀποῦ μήκωνοϲ, βαλϲάμου· πάντων ἴϲα βαλὼν εἰϲ ὅλμον, κόψαϲ καὶ ϲήϲαϲ, ἀνάπλαϲϲε μετὰ καππάρεωϲ χυλοῦ δραχμιαίουϲ τροχίϲκουϲ, καὶ δίδου πιεῖν μετὰ δυο κυάθων οἴνου.

τῶν μὲν ἀϲπίδων ἐϲτὶν εἴδη κατὰ τοὺϲ θηριακὸϲ τρία· αἱ μὲν 1 γὰρ αὐτῶν εἰϲι χερϲαῖαι καλούμεναι, αι δὲ χελιδονίαι, αἱ δὲ ὀνομάζονται πτυάδεϲ, μεγέθει δὲ αὐται καὶ χρόᾳ καὶ ἐνεργείᾳ ἀλλήλων διαφέρουϲιν. αἱ μὲν γὰρ χερϲαῖαι ευρίκονται πηχῶν τριῶν, ἐνίοτε δὲ καὶ τεϲϲάρων, πολλά κιϲ δὲ καὶ πέντε· ἀνάλογα δὲ τῷ μήκει καὶ τὰ πάθη ἔχουϲιν.

αἱ δὲ πτυάδεϲ αἱ μέγιϲται πηχῶν δύο, αἱ δὲ χελιδονίαι 2 πήχεωϲ ἑνόϲ, κατὰ δὲ χρόαν τῶν χελιδονίων εἰϲὶν ὅμοιαι, ὅθεν καὶ προϲηγορεύθηϲαν· αἱ δὲ πτυάδεϲ τεφρώδειϲ, ἔγχλωροι, χρυϲίζουϲαι, αἱ δὲ χερϲαῖαι καὶ αὐταὶ ὁτὲ μὲν τεφρώδειϲ, ὁτὲ δὲ ἔγχλωροι. ερίϲκονται.

κοινῶϲ δὲ παρέπεται τοῖϲ ὑπ᾿ αὐτῶν δηχθεῖϲιν κεντήματα ἐπὶ 3 τοῦ δήγματοϲ, ὡϲ βελόνηϲ, δύο ἢ τέϲϲαρα, εἰ δὲ θηλυκὰ εἴη, τέϲϲαρα, δίχα πόνου, μηδὲν ἀποκρίνοντα, εί μὴ βιαίωϲ ἀποϲπάϲθαι τὸ ζῷον τύχοι. παρέπεται δὲ νάρκα, ὠχρίαϲιϲ προϲώπου, κατάψυξιϲ, χαϲμαὶ ϲυνεχεῖϲ, βλεφάρων ἐπιμύϲειϲ, τραχήλου παρέγκλιϲιϲ, καρηβαρία, νωθρία, [*](1 SIM. Ael. Pr. (fol. 180r).) [*](11 SIM. Nic. Th. 157; Gal. XIV 235; Paul. Aeρ. V 19.) [*](11 EXC. Aet. XIII 20; Theoph. Ton. 274 (ex Aetio).) [*](22 NIA4. Nie. Th.l.s.; Ps. D.17 (73); Paul. Aeq.V 19; Theoph. Nonn. 274.) [*](22 EXC. Aet. XIII 20.) [*](1 τρυγόναϲ P: τρυγόνοϲ Pr. 2 δράκονταϲ θαλαϲϲίουϲ P: δράκοντοϲ θαλαϲϲίου Pr. 3. 4 νάρδου· ϲτάχυϲ ϲτάχυϲ P: correxi 6 post ϲπέρμα- τοϲ add. ἄγνου ϲπέρματοϲ Pr. 8 ϲείϲαϲ P: corexi αἱ καπάρεωϲ P 10 κυάϲθων Pr. 12 τρία] γ P 13 εἰϲί] ?? P: correxi αἰ δὲ addidi ex Aet. χελιδώνι (in conf. sere.) ἀιδεϲτὸν πιτυάδεϲ P: correxi coll. Aetio πιτυἀδεϲ 14 (semper): correxi coll. Pl. XXVIII 65 Herocl. II 12; Gal. l. s.; Ael. 14 χρόᾳ] ἄχροα P: correi 18 πηχυν ᾱ P: correxi coll. Aet. αἰ δὲ χελιδονίαι μείζουϲ ἑνὸϲ πήχεωϲ εὺρίϲκονται τῶν χελιδονίων P. de gemetivo cf. Kuher3 II 1.413 ὅμοια P: correxi 19 προϲηγορεύθηϲ P: correxi 20 ϲὐγχλωροι P: ὑπόχλωροι Ad.: corr. Oder 23 ὡϲ ἐπι βελόνηϲ Aet. β ἢ δ P τέϲϲαρα (alt.) addidi ex Aet. 26 παρέγκλιϲιϲ Aet.: παρέγκληϲιϲ P)

[*](16 3) καταφορὰ ὑπνώδηϲ, ϲφυγμὸϲ ἀμετάβλητοϲ, πρὸϲ τέλει δὲ ϲπαϲμόϲ·

4 ὁ δὲ θάνατοϲ ἐν ὥραιϲ δύο ἢ τριϲὶν ἐπὶ τῆϲ χερϲαίαϲ, ἐπὶ δὲ τῆϲ χελιδονίαϲ ἔτι καὶ ϲυντομώτερον· τοῖϲ δὲ ὑπὸ τῆϲ πτυάδοϲ προϲεπτυϲμένοιϲ ἀμαύρωϲιϲ, διόγκωϲιϲ προϲώπου καὶ ἀκοῆϲ ἀποκοπή, πόνοϲ ἐλαφρὸϲ καὶ οὐκ ἄτερ ἡδονῆϲ, διὸ καλῶϲ ὁ Νίκανδροϲ (Th.188) ἔλεγεν·

5 ‘καμάτου δ’ ἄτερ ὄλλυται ἀνήρ’· χρόα ἀτρόπιοϲ καὶ χλοανθήϲ, καρδιωγμὸϲ ὀλίγοϲ, μέτωπον δὲ ϲυνεχῶϲ ἀναϲπᾶται, βλέφαρα ἀκινητεῖ μετὰ ἀναιϲθηϲίαϲ ὁμοίωϲ ὕπνῳ, κἂν τούτοιϲ ὁ θάνατοϲ ϲυναναιρει. μηδὲ τρίτον ἡμέραϲ διαλιπών.

6 βοηθοῦνται δὲ οἱ ὑπ’ αὐτῶν πληγέντεϲ ϲυντόμωϲ ἀκρωτηριαϲμῷ, εἰ ἐνδέχεται τὸ δηχθὲν μέροϲ· εἰ δὲ μή, περιϲαρκιϲτέον παραχρῆμα καὶ ἐκτμητέον διὰ βάθουϲ μέχριϲ ὀϲτέου, ὅπωϲ ὑπεκδράμῃ μὲν τὰ δεδηγμένα μέρη καὶ τὰ τούτοιϲ πληϲίον, τὰ δὲ ὑπολειπόμενα τοῖϲ καυτῆρϲιν ἀνικμαϲτέ|ον.

7 ἁπλοῖϲ δὲ βοηθήμαϲιν παραυτίκα χρηϲτέον τούτοιϲ· ὄξοϲ δριμύτατον δίδου πιεῖν, ἕωϲ τῆϲ ποιότητοϲ τοῦ ὄξουϲ ἀντιλάβοιτο· τὸ γὰρ ἐν ταῖϲ ἀρτηρίαιϲ αιμα καὶ πνεῦμα τούτων ὁ ἰὸϲ ὀξυτάτωϲ πήγνυϲι, ὥϲπερ καὶ ὁ τοῦ βαϲιλίϲκου. κατὰ δὲ τῆϲ πληγῆϲ ἐπιτίθει κενταύριον ϲὺν ϲμύρνῃ καὶ ὀπίῳ ϲυλλεάναϲ. ἄλλο· ϲίναπι μετὰ λινοϲπέρμου ϲὺν ὄξει λεάναϲ ἐπίθεϲ.

8 εἰϲ δὲ τὸ γνῶναι, εἰ ζήϲεται ὁ πεπληγμένοϲ, κενταύριον λεάναϲ μετ’ οἴνου δίδου· ἐὰν ἐμέϲῃ τὸ φάρμακον, ἀποθανεῖται, εἰ δὲ μή, ϲψζεται. εἰϲ δὲ τὸ ἀπερᾶϲαι τὴν ἐκ τῆϲ ἀντιδόϲεωϲ φαυλότητα καὶ τροπὴν τὴν ἐν τῷ ϲτομάχῳ ϲκόρδα λεάναϲ δίδου μετὰ ζύθου, ἕωϲ ὑποναύϲιοϲ γένηται, ἢ ὀποπάνακα δίδου ἐν κράματι, καὶ παραχρῆμα ἐνεργήϲει.

9 Nουμἠνιοϲ δέ φηϲιν ὁ θηριακόϲ· τὴν Ἡρακλεωτικὴν ὀρίγανον, εἴτε ξηρὰν εἴτε χλωράν, λεάναϲ πρὸϲ δύναμιν δίδου μετ’ οἴνου. μετὰ δὲ ταῦτα ταῖϲ θηριακαῖϲ ἀντιδότοιϲ χρηϲτέον καὶ τοῖϲ καθολικοῖϲ βοηθήμαϲιν τοῖϲ ἐν ἀρχῇ δεδηλωμένοιϲ.

[*](10 SIM Ps. D. 33 (90) cf. 34.)[*](10 EXC. Aet XIII 20; P paul. Aeg. V 19 (167 ,5); Theϲsh. N onn. 274.)[*](1 ὑπνώδειϲ P. correxi προϲτέλλει P: correxi coll. sAet. ἐπὶ τέλει δὲ καὶ ϲπαϲμόϲ 3 προϲεμπτυομένοιϲ Aet. post προϲεπτυϲμένοιϲ add. Aet. παρέπε- ται 4 post ἀμαύρωϲιϲ ddd. ὄψεωϲ, καρδίαϲ πόνοϲ Aet. 5 ἄτερ D: ἄτερον P 6 δὲ ὀτερ P : coirexi e Nic. ἀτρόπιοϲ D: διτροπιοϲ (ι alt. in ras.) P χλο- ανθήϲ P et D: χλωρανθὴϲ coni. Spr. collato Nic. Th. 173 καρδιωγμὸϲ ὀλίγοϲ D : καρδάμωμον ὀλίγον P 8 ϲυναίρει DA 9 ἡμ P διαλιπών DA: διαλειπών P 12 ἐκτμητέον A : ἐκμητέον P ὑπεκδράμωμεν P: correxi, ὅπωϲ διεκδρ, μὲν τὰ δεδηγμένα μέρη A 13 ὑπολιπόμενα P: λειπόμενα A: correxi: 14 ἀνικματέον A: ἀνιγμαϲτέον P χρηϲτέον addidi 15 ἕωϲ Aet.: ὡϲ P 16 fort. ἀντιλάβηται, aliter Aet. δίδου δὲ ἕωϲ τῆϲ ποιότητοϲ τοῦ ὄξουϲ ἀντιλαμβάνονται κατὰ τὸ δεξιὸν ὑποχόνδριον· τοῦτο γάρ φαϲιν ἀναιϲθητεῖν πρῶ- τον ἐπὶ τῶν ἀϲπιδοδήκτων 17 καὶ adiidi e.x A 18 ἐπιτεθῇ P P.: correx ὀπίῳ Th.: ὅπωϲ P 19 λαχανοϲπέρμου P: correxi εἰϲ Aet.: εἰ P προ- γνῶναι Aet. δίδῶυ πίνειν καὶ Aet. 21 εἰϲ Aet.: εἰ P 23 ϲκόρδα P fort. ϲκόροδα ὑπόναυϲοϲ P: correxi 25 φαϲιν P: correxi)