De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

55 κυπρίνου στύψις καὶ σκευασία· ἐλαίου ὀμφακίνου πεπλυμένου [*](1 SIM. Theophr. de od. 27; Pl. XIII 10; Hices. (Ath. XV 689c); Apoll. (Ath. XV 658e ═ Pl. XIII 5); Paul. Aeg. VII 20 s. v.) [*](14 SIM. D. eup. 11 (99).) [*](24 SIM. Theophr. de od. 25. 26. 31. 42. 50. 55; Pl. XIII 12 (e S. N.) XIII 5 (═ Ath. XV 688e); XV 28; Posidon. (Paul. Aeg. VII 20 s. κύπρινον) cf. Aet. I. s. v. ἔλαιον κύπρινον (═ Nic. M. XVI 29).) [*](24 EXC. Zach. m. m. VI 10 (107).) [*](1 num. cap. νδ QDi: νθ΄ Dl tit. κρόκινον H: περὶ κροκίνου DiDa: κροκίνου σκευασία F 3 λίρν γ ἥμισυ FDa, comp. scr. H 4 βάλλε Q corr. Sar. 7 δίκα] ιγ΄ libri: γ΄ Spr.: correxi coll. Dl et iterum aliis decem diebus 9 ἔνιοι δὲ τὸ ἴσον κύπρινον ἠρωματισμένω ἐλαίω (ἠρωματισμένου ἐλαίου H) HDi 11 πνέον] ποιοῦν F: ἐμπνέων Da 12 δὲ om. QDa τὸ τῇ σμύρνῃ παρεμφέρον Di, cf. D. I 59, 61 14 ταῖς τῶν H: τῶν om, Di ἁρμόζει Di ἐν addidi καταβρεχόμενον ἢ ἀποσφραινόμενον Di ἀποφρασθὲν Da ἢ καὶ κατὰ μυξ. διαχριόμενον Di 16 καθαρτικὸν ἑλκῶν Di: ἀνακαθαρτικὸν Da τῇ om. Di 18 συμπέπτει H ὑγραίνει καὶ πραύνει DiDa 21 βουτύρινον καὶ ὀνύχινον Di 22 τῇ (alt.) om. Da ὄντα παρόμοια HDiDa) [*](23 num. cap. νε QDi: ξ΄ Dl tit. περὶ στύψεως κυπρίνου καὶ σκευασίας ἐλαίου FDi: κυπρίνου σκευασία ἐλαίου Da: om. H κυπρίνου — ἐλαίου om. HDiDa ἐλαίου bis habet H)

πλυμένου μέρος ἕν, ὕδατος ὀμβρίου μέρος ἓν ἥμισυ, τὸ μὲν ἐπίχει τῷ ἐλαίῳ τὸ δὲ φύρα ἐν τοῖς ἐμβληθησομένοις ἀρώμασιν. εἶτα λαβὼν ἀσπαλάθου λίτρας πέντε ἥμισυ, καλάμου λίτρας ἓξ ἥμισυ, σμύρνης λίτραν μίαν, καρδαμώμου λίτρας τρεῖς οὐγγίας ἐννέα, ἐλαίου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε, τὸν ἀσπάλαθον κόψας καὶ βρέξας ἐν ὕδατι ἐμβαλὼν ἕψε μετὰ τοῦ ἐλαίου, ἕως ἂν συναναζέσῃ, τὴν δὲ σμύρναν διεὶς οἴνῳ παλαιῷ εὐώδει, τὸν κάλαμον κεκομμένον συναναφύρα μετὰ τῆς σμύρνης καὶ ἐξελὼν τὸν ἀσπάλαθον ἔμβαλε τὸ φύραμα τοῦ καλάμου.

ὅταν δὲ καὶ 2 μετὰ τούτου ζέσῃ, καθελὼν ἀπήθησον τοῦ χαλκοῦ τὸ ἔλαιον καὶ κατάχει κατὰ τοῦ καρδαμώμου κεκομμένου καὶ πεφυραμένου τῷ λοιπῷ ὕδατι καὶ κίνει σπάθη, ἕως ἂν ψυγῇ, μὴ διαλείπων. εἶτα ἀπηθήσας τὸ ἔλαιον ἔμβαλε εἰς τὰς εἴκοσιν ὀκτὼ τοῦ ἐλαίου λίτρας ἄνθους κύπρου λίτρας τεσσαράκοντα ἓξ οὐγγίας ὀκτώ, ἐάσας τε ἀποβραχῆναι ἐξίπωσον διὰ σφυρίδος. ἐὰν δὲ πλείω θέλῃς, τοῦ νεαροῦ ἄνθους τὸ ἴσον ἐμβαλὼν πλῆθος ὁμοίως ἐξίπου, ἐάν τε δίβροχον ἐάν τε τρίβροχον βούλῃ ποιεῖν· δυναμικώτερον γὰρ γίνεται.

ἐκλέγεσθαι δὲ δεῖ τὸ χρηστὸν καὶ 3 μετʼ εὐωδίας πληκτικόν, ἔνιοι δὲ καὶ κινάμωμον μίσγουσιν. δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, μαλακτικήν, ἀναστομωτικήν, ἁρμόζουσαν τοῖς περὶ μήτραν καὶ νεῦρα πάθεσι καὶ πλευριτικοῖς καὶ κατάγμασι καθʼ ἑαυτό τε καὶ κηρωτῇ μειγνύμενον. μείγνυται δὲ καὶ μαλάγμασι τοῖς ἁρμόζουσιν ὀπισθοτόνῳ, συνάγχῃ, βουβώνων φλεγμονῇ καὶ ἀκόποις.

56 ἰρίνου στύψις· σπάθης λίτρας ἓξ οὐγγίας ὀκτώ, ἐλαίου [*](20 SIM. D. eup. II 71 (285) 74 (286).) [*](25 SIM. Theophr. de od. 36. 24. 28; Pl. XXI 42 cf. XIII 5 (═ Ath. XV 388e). 14. 18; Aet. I s. v. ἔλαιον ἴρινον (═ Nic. M. XVI 30); Paul. Aeg. VII 20 s. v.) [*](1 μέρος comp. scr. F α΄ ἥμισυ Di: comp. scr. reliqui 2 ἐν] σὺν libri: correxi 3 ἀσπαλάθου — τὸν (v. 5) om. H ε΄ ἥμισυ Di: comp. scr. reliqui: libras Viiij Dl 5 ἐλαίσυ libri: ἑλενίου coni. Corn. coll. Paul. Aeg. l. s. libras ΧΧ Dl post πέντε add τὸ ἑλένιον καὶ Corn. τὸν] τὴν libri: correxi 6 ἐμβαλλὼν F τοῦ om. HDa 9 τὸν F: τὴν HDi ἔμβαλλε Q καὶ om. H 11 καρδάμου Da 12 διαλιπών Da 13 ἔμβαλλε Q: ἔμβαλε reliqui 14 κυπείρου HDiDa: κυπέρου F: quipri Dl, cf. Pl. XIII 42; D. I 95 15 στυρίδυς FDa δὲ πλείω — ἑὰν om. Da 16 τοῦ om. libri: add. Spr. 17 διάβροχον Da. ἐθέλῃε H 18 δυναμικώτερον — μίσγουσιν om. H δὲ om. F 19 σμίγουσι Da: σμίσγουσιν F 23 δπισθοτονικοῖς HDiZach. l. s. συναγχικοῖς Di: βοηθεῖ καὶ συνάγχῃ Zach. 24 βουβῶσι H) [*](25 num. cap. ν𝔮 QDi: ξα΄ Dl tit. ἴρινον H: περὶ στύψεως ἰρίνου reliqui ἰρίνου στύψις om. HDiDa δκτώ] η libri: ε΄ Spr.)

λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε κόψας ὡς λεπτότατα μεῖξον ὕδατος κοτύλαις δέκα καὶ βαλὼν εἰς χαλκὸν ἓψε, μέχρις οὗ τὴν ὀσμὴν ἀναλάβῃ, εἶτα ἀπήθει εἰς κρατῆρα μέλιτι κατακεχρισμένον. ἐκ τούτου τοῦ ἠρωματισμένου ἐλαίου τὸ πρῶτον ἴρινον σκευάζεται ἐναποβρεχομένης τῷ ἐστυμμένῳ ἐλαίῳ ἴρεως, ὡς ὑπογέγραπται.

2 οἱ δέ· ἐλαίου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε, ξυλοβαλσάμου λίτρας πέντε οὐγγίας δύο κόψας, ὡς εἴρηται, σύνεψε· εἶτα ἐξελὼν τὸ ξυλοβάλσαμον προσέμβαλε καλτάμου κεκομμένου λίτρας ἐννέα οὐγγίας δέκα, σμύρνης χόνδρον οἴνῳ παλαιῷ) ἐμβρέχιων εὐώδει. εἶτα λαβὼν ἐκ τοῦ ἐστυμμένου ἐλαίου καὶ ἠρωματισμένου λίτρας δέκα τέσσαρας ἐναπόβρεχε ἴρεως κεκομμένης ἴσον τῷ σταθμῷ, ἐῶν ἡμέρας δύο καὶ νύκτας δύο, εἶτα ἐξίπου Διαίως καὶ νεανικῶς. καὶ εἰ βούλει δυναμικώτερον εἶναι, τὸν ἴσον σταθμὸν καὶ δὶς καὶ τρὶς ὁμοίως ἐναποβρέχων ἐξίπου.

3 κράτιστον δὲ ὑπάρχει τὸ ἐν τῇ ἀσφρήσει μηδενὸς ἄλλου, μόνης δὲ τῆς ἴριδος πνέον. τοιοῦτον δέ ἐστι τὸ ἐν Πέργῃ τῇς Παμσφυλίας καὶ ἐν Ἤλιδι τῆς Ἀχαίας γινόμενον.

δύναμιν δὲ ἔχει μαλακτικήν, θερμαντικήν, ἐσχάρας τε καὶ σηπεδόνας καὶ ῥυπαρίας ἀνακαθαίρει καὶ ταῖς περὶ μήτραν διαθέσεσιν ἁρμόζει, φλεγμοναῖς τε καὶ μύσεσιν, ἔμβρυά τε ἐκβάλλει καὶ αἱμορροίδας ἀναστομοῖ, πρός τε ἤχους ὤτων σὺν ὄξει καὶ πηγάνῳ καὶ πικροῖς ἀμυγδάλοις, καὶ πρὸς κατάρρους χρονίζοντας διαχριομένων τῶν μυξωτήρων καὶ πρὸς ὀζαίνας.

4 καθαίρει δὲ καὶ τὴν κοιλίαν κυάθου πλῆθος ποθέν, ποιεῖ καὶ πρὸς εἰλεώδη, κινεῖ καὶ οὖρα. ἁρμόζει καὶ ἐπὶ τῶν δυσχερῶς ἐμούντων διαχριομένων τῶν δακτύλων ἢ τῶν ἐμετηρίων, καὶ ἐπὶ συναγχικῶν δὲ διαχριόμενον ἢ ἀναγαργαριζόμενον σὺν μελικράτῳ καὶ πρὸς τραχύτητα ἀρτηρίας. δίδοται καὶ τοῖς κώνειον ἢ μύκητας ἢ κόριον πεπωκόσιν.

[*](18 SIM. D. eup. II 71 (285) II 213 (205) I 63 (125 cf. Cels. VI 7, 8) II 45 (257) II 142. 148 (329sq.).)[*](27 TEST. Ruf. 476: Ruffus et Dyascorides: oleum yrinum valet ad squinantiam mixtum cum melle et fricatum in palato, et etiam in gargarismo.)[*](1 ἐννέα] θ F: ο΄ Da: ογ΄ Di: om. H ὡε] εἰς H ὕδατι DiDa 2 κοτύλας QDi: κοτύλα Da: correxi χαλκὸν QDa: χαλκοῦν Di μέχρι οὗ F: μέχρις οὗ Di: μέχρις HDa 5 ἴρεος F: εἴρεως Da (ut semper) 6 οἱ δέ QDa: ἢ οὕτως Di, cf. D. I 52 ἐννέα] θ F: DiDa (de H non constat) οὐγγίας πέντε om. Da 8 προσέμβαλλε 12 δύο (alt.) fort. delendum 14 δέ ἐστι Da 15 τῇ addidi 16 πνέον] ποιοῦν libri: correxi 17 γινόμενον FDa: γεννώμενον reliqui 19 ἀνακαθαίρει — φλεγμοναῖε τε om. Da 25 ἁρμόζει addidi 27 δὲ addidi 28 τοῖς] τὸ F 29 περιπεπωκόσιν Da)

57 γλεύκινον δὲ σκευάζεται τὸ ἁπλοῦν ἔκ τε ἐλαίου ὀμφακίνου καὶ σχοίνου καὶ καλάμου καὶ νάρδου Κελτικῆς καὶ σπάθης καὶ ἀσπαλάθου καὶ μελιλώτου καὶ κόστου καὶ γλεύκους, συμπεριτιθεμένων τῶν στεμφύλων τῷ ἔχοντι ἀγγείῳ τὰ ἀρώματα καὶ τὸν οἶνον καὶ τὸ ἔλαιον. κινεῖται δὲ ἐπὶ ἡμέρας τριάκοντα δὶς τῆς ἡμέρας, καὶ μετὰ ταῦτα ἐκπιεσθὲν ἀποτίθεται.

δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, μαλακτικήν, ἀνετικήν, ποιοῦσαν πρὸς τὰ ῥίγη καὶ τὰ νευρικὰ πάντα καὶ τὰ ἐν ὑστέρᾳ. παντὸς δὲ ἀκόπου μᾶλλον ὠφελεῖ μαλακτικὸν ὄν.

58 ἀμαράκινον δὲ ἐν Κυζίκῳ κάλλιστον γίνεται. σκευάζεται δὲ διά τε ὀμφακίνου ἐλαίου καὶ βαλανίνου, στυφομένων ξυλοβαλσάμῳ, σχοίνῳ, καλάμῳ, ἡδυνομένων δὲ ἀμαράκῳ, κόστῳ, ἀμώμῳ, νάρδῳ, κασσίᾳ, καρπῷ βαλσάμου καὶ σμύρνῃ. οἱ δὲ πολυτελέστερον αὐτὸ ποιοῦντες μίσγουσι καὶ κινάμωμον· παραλαμβάνεται δὲ μέλι καὶ οἶνος εἰς τὴν τῶν ἀγγείων χρίσιν καὶ φύραδιν τῶν κεκομμένων ἀρωμάτων.

ἐστι δὲ θερμαντικόν, καρωτικόν, μαλακτικόν, ἀναστομωτικόν, 2 πυρωτικόν, οὐρητικόν, εὐχρηστοῦν εἴς τε τὰς σῆπας καὶ σύριγγας καὶ ὑδροκήλας μετὰ τὰς χειρουργίας, περιρρήττει τε τὰς ἐσχάρας καὶ τὰ τεθηριωμένα ἕλκη, πρός τε δυσουρίαν ἁρμόζει περιχριομένου τοῦ δακτυλίου, καὶ πρὸς τὰς φλεγμονὰς αὐτοῦ καὶ πρὸς αἱμορροίδων ἀναστόμωσιν περιχριόμενον, ἔμμηνά τε κινεῖ προστιθέμενον τῇ μήτρᾳ καὶ σκληρίας καὶ οἰδήματα ἐν ὑστέρᾳ διαφορεῖ, καὶ πρὸς τὰ μυότρωτα καὶ νευρότρωτα [*](1 SIM. Pl. XV 29. XXIII 91 (e S. N); Androm. et Heras (Gal. XIII 1039); Col. XII 51 Geop. IX 30.) [*](1 EXC. Gal. XIII 1041; Zach. m. m. VI 10 (106).) [*](2 TEST. Gal. XIII 1041: γλευκίνου σκευασία, ὡε Διοσκουρίδους ἐν τῷ α΄ περὶ ὕλης. Διοσκουρίδης δʼ οὕτως ἔγραψε· γλεύκινον κτλ.) [*](10 SIM. Theophr. de od. 30. 31. 42. 55; Apoll. (Ath. XV 388e); Pl. XIII 5. 10. 14. XXI 163.) [*](10 EXC. Aet. I s. v. ἔλ. ἀμαρ. (unde Nic. M. XVI 28); Paul. Aeg. VII 20 s. v. ἀμαράκινον cf. Gal. XIV 53. XII 570.) [*](20 SIM. D. eup. II 109 (308) I 215 (206) I 213 (205) II 71 (285).) [*](1 num. cap. νζ QDi: ξβ΄ Dl τε] τοῦ Da ἐλαίου om. Gal. 2 σχίνου Gal. καὶ νάρδου κελτ. καὶ καλάμου Gal. 4 συμπεριτριβομένων Gal. 5 καὶ (pr.) om. FDa 6 καὶ μετὰ ταῦτα] εἶτα Gal. 7 ἀνεκτικήν Gal. 8 ῥιγία FDi: ῥίγεα Da πάντα] πάθη Di) [*](10 num cap. νη QDi: ξγ΄ Dl 13 κασσίᾳ om. H καρποβαλσάμου HDi 14 σμίγουσι HDa κιννάμωμον HDiDa 15 χρῆσιν libri: corr Sar. 21 δακτύλου libri: correxi coll. D. II 109 (308) περίχριε καὶ τὸ δακτύλιον ἀμαρακίνῳ ῳ μύρῃ 24 νευρόδτρωτα καὶ μυδτρωτα HDiDaDl)

συμφέρει ἐν πιλήμασιν ἀραιοῖς βρεχόμενον καὶ ἐπιτιθέμενον.

3 τὸ δὲ μεγάλλειον καλούμενον πάλαι μέν ποτε ἐσκευάζετο, ἐκλέλοιπε δὲ νῦν. πρὸς ἐκπλήρωσιν δὲ τῆς ἱστορίας οὐκ ἐστιν ἄτοπον ἐπιμνησθῆναι καὶ τούτου. δὲ σκευασία ἡ αὐτὴ τῷ ἀμαρακίνῳ, πλεονάζει δὲ τῇ ῥητίνη καὶ ταύτῃ διαφέρει. ἐστι δὲ μαλακτικὸν ἠπίως. ἡ μέντοι ῥητίνη μείγνυται τοῖς μύροις οὔτε φυλακῆς οὔτε ἡδονῆς χάριν, χρώματος δὲ καὶ πάχους ἕνεκα. μείγνυται δὲ ἠ τερεβινθίνη ἀφεψομένη, ἄχρις ὅτου ἄν ἄοσμος γένηται. δηλωθήσεται δὲ ἐν τοῖς περὶ ῥητίνης (I 71) ἡ ἕψησις αὐτοῦ.

καὶ τὸ καλούμενον δὲ ἠδύχρουν, σκευαζόμενον δὲ ἐν Κῷ, τῆς αὐτῆς ἔχεται δυνάμεώς τε καὶ σκευασίας τῷ ἀμαρακίνῳ, εὐωδέστερον δὲ τυγχάνει.

59 σκευάζεται δὲ ἐν Αἰγύπτῳ μύρον, ἐπιχωρίως ὑπʼ αὐτῶν καλούμενον μετώπιον διὰ τὴν τῆς χαλβάνης μεῖξιν· τὸ γὰρ ξύλον, ἐξ οὗ γεννᾶται ἡ χαλβάνη, μέτωπον καλεῖται. διʼ ἀμυγδάλων δὲ πικρῶν καὶ ἐλαίου ὀμφακίνου καὶ καρδαμώμου καὶ σχοίνου καὶ καλάμου καὶ μέλιτος καὶ οἴνου καὶ σμύρνης καὶ βαλσάμου καρποῦ καὶ χαλβάνης καὶ ῥητίνης συντίθεται. δόκιμον δέ ἐστι τὸ βαρύοσμον καὶ λιπαρόν, ἐμφαῖνον μᾶλλον τοῦ καρδαμώμου καὶ τῆς σμύρνης ἤπερ τῆς χαλβάνης.

2 σφόδρα δὲ θερμαίνει καὶ πυροῖ καὶ ἀναστομοῖ ἐπισπᾶταί τε καὶ καθαίρει ἕλκη, πρός τε νεῦρα καὶ μύας διακοπέντα ποιεῖ, [*](3 SIM. Theophr. de od. 30. 35. 42. 55; Apoll. (Ath. XV 689a) Pl. XIII 13.) [*](3 EXC. Aet I s. v. (unde Nic. M. XVI 27).) [*](12 SIM. Gal. XIV 52. 306. 262.) [*](15 Theophr. de od. 28sq. Apoll. (Ath. XV 668f.), Pl. XIII 8 (e S. N.): XV 26 D. eup. II 24 (236) cf. Erot. s. v. νίωπον (immo νέτωπον); Gal. XIX 71 Hes, s. v. νέτωπον.) [*](15 EXC. Aet. I s. v. ἔλαιον μετώπιον (unde Nic. M. XVI 25); Paul. Aeg. VII 20 (f. 298); Zach. m. m. VI 10.) [*](1 πιλώμασιν FDi: πυλώμασιν Da quae post ἐπιτιθέμενον add. Spr. libri non habent 3 mg. add. περὶ μεγαλίου (num. cap. om.) Di μεγάλιον FDiDa: correxi coll. Ath. XV 690 f 5 τούτου addidi ἡ σκευασία Da 9 ἄχρις ὅτου ἃν F: ἄχρις ἂν reliqui 12 mg. add. περὶ ἡδύχρου Di ἐν τῇ αἰγύπτω H) [*](15 num. cap. νθ QDi: ξδ΄ Di δὲ] καὶ Di ἐν αὐτῆ H 17 μέτωπον FZach.: μετώπιον reliqui, cf. D. III 83 δι᾿ ἐλαίου ὀμφακίνου καὶ ἀμυγδάλων πικρῶν Spr. Aetio duce 18 καὶ (tert.) om. Di 19 σχίνου Di Aet. l. s. Zach. l. s.: σχίνου τε καὶ Di ῥητίνης i. e. τερεβινθνης 24 τε (pr.) om. QDa τε (alt.) om. Da διακοπέντας F)

ὑδροκήλας τε σὺν σηπταῖς. μείγνυται δὲ καὶ μαλάγμασι καὶ κηρωταῖς, πρός τε ῥίγη καὶ ὀπισθοτονικῶς σπωμένους χρησιμεύει. κινεῖ δὲ καὶ ἱδρῶτας καὶ ἀναστομοῖ τὰ περὶ ὑστέραν καὶ σκληρίας τὰς περὶ αὐτὴν χαλᾷ, καὶ καθόλου μαλακτικὴν ἔχει τὴν δύναμιν.

καὶ τὸ Μενδήσιον δὲ λεγόμενον ἔκ τε βαλανίνου ἐλαίου 3 καὶ σμύρνης καὶ κασσίας καὶ ῥητίνης σκευάζεται. ἔνιοι δὲ μετὰ τὸν κατασταθμισμὸν κινάμωμον μικρὸν προσεμβάλλουσιν ἀνωφελῶς· οὐκ ἐκδίδωσι γὰρ τὰ μὴ συνεψηγμένα τὴν δύναμιν. ἐμφερῆ δὲ ἔχει τὴν ἐνέργειαν τῷ μετωπίῳ, ἥττονα μέντοι καὶ οὐχ οὕτως ἐπιτεταμένην.

60 στακτὴ δὲ καλεῖται τῆς προσφάτου σμύρνης τὸ λιπαρόν, κεκομμένης μεθʼ ὕδατος ὀλίγου ἀποτεθλιμμένης τε διʼ ὀργάνου. εὐώδης δὲ λίαν καὶ πολυτελής ἐστι καὶ καθʼ ἑαυτὴν οὖσα μύρον τὸ καλούμενον στακτή. δόκιμος δέ ἐστιν ἡ ἀμιγὴς ἐλαίου καὶ ἐν ἐλαχίστῳ πλείστην δύναμιν κεκτημένη, οὖσαν θερμαντικήν, ἀναλογοῦσαν τῇ σμύρνῃ καὶ τοῖς θερμαίνουσι τῶν μύρων.

61 κιναμώμινον δὲ ἔκ τε ἐλαίου βαλανίνου καὶ στυμμάτων ξυλοβαλσάμου, καλάμου, σχοίνου, ἡδυσμάτων δὲ κιναμώμου, [*](6 SIM. Pl. XIII 4. 5. 8; Gal. XIX 70.) [*](6 EXC. Aet. I s. v. ἔλαιον Μενδήσιον (═ Nic. M. XVI 26); Paul. Aeg. VII 18 (f. 291) Zach. m. m. VI 10 (123).) [*](12 SIM. Theophr. de od. 29. 14; Pl. XIII 17 cf. XII 68; Ath. XV 688c. 689bsq.) [*](12 EXC. Orib. XII s. v. (στακτὴ — μύρων); Orib. t. V 78 D. s. v. σμύρνα στακτή; Aet. I s. v.; Zach. m. m. VI 10 (123).) [*](19 SIM. Pl. XIII 15 (e S. N.).) [*](1 συνσήπει F: συσσήπει Zach. l. s.: σὺν σηπταῖς reliqui 2 ὀπισθοτονικοὺς καὶ σπωμένους DlZach. l. s. 6 mg. add. περὶ μενδησίου Di: nov. cap. (ξε΄) inc. Dl τε H: τοῦ reliqui, cf. D. I 61 7 μετὰ τὸν om. Q (spatio relicto) 9 γὰρ] δὲ Da φυνεψημένα libri: συνεψηγμένα Ald. cf. Paul. Aeg. l. s. 10 καὶ — ἐπιτεταμένην om. HDiDa) [*](12 num. cap. ξ QDi: ξ𝔮 Dl τῆς om. Di μυρίνης Orib. (corr. O2) 13 ἀποτεθλιμμένου QDiDa: ἀποτεθλιμμένης Orib.AetZach. 14 δὲ Orib.: τε libri πολ. οὗσα καὶ καθʼ ἑαυτὴν μύρον καλούμενον Aet. καὶ (alt.) om. Orib.: seclusi (dittogr.) οὗσα καθʼ αὑτὴν Orib. αὑτὴν H 15 οὗσαν Di τὸ καλοὑμενον om. Orib. ἡ] ὁ F 16 ἐλαί libri: ἐλαίου Aet.Orib. V 78 Zach.: correxi πλείστην—μύρων om. Da οὗσα θερμαντική, ἀναλογοῦσα H οὗσαν om. Orib.Aet.) [*](19 num. cap. ξα QDi: ξζ΄ Dl κιναμώμινον F: κινναμώμινον reliqui τε libri: τοῦ Spr. 20 καλάμου om. H δὲ] τε H: om. Da)

βαλσάμου καρποῦ, σμύρνης τετραπλασίονος παράὰ τὸ κινάμωμον σκευάζεται· μείγνυται δὲ καὶ μέλι εἰς τὴν φύρασιν. δόκιμον δέ ἐστι τὸ μὴ δριμύ, μαλακὸν δὲ τῇ ὀσμῇ καὶ παρεμφαῖνον σμύρνης, παχύ τε καὶ εὐῶδες ἄγαν, τῇ γεύσει πικρόν. τὸ γὰρ τοιοῦτον οὐκ ἐκ ῥητίνης ἀλλʼ ἐκ σμύρνης ἔχει τὸ πάχος· ἡ γὰρ ῥητίνη οὐ προσδίδωσι πικρίαν οὐδὲ εὐωδίαν.

δύναμιν δὲ ἔχει σφόδρα δριμεῖαν καὶ θερμαντικὴν καὶ 2 πικράν. ἀναστομοῖ γοῦν θερμαῖνον καὶ διαφορεῖ καὶ διαχεῖ καὶ ἐπισπᾶται ὑγρὰ καὶ πνεύματα· ἔστι δὲ καρηβαρικόν. ποιεῖ δὲ καὶ πρὸς τὰ περὶ μήτραν σὺν ἐλαίῳ διπλασίονι καὶ κηρῷ καὶ μυελῷ. οὕτως γὰρ ἀποβάλλει τὸ πολὺ τῆς δριμύτητος καὶ γίνεται μαλακτικόν· ἄλλως γὰρ συγκαίει καὶ σκληρύνει βιαιότατα πάντων τῶν παχέων μύρων. ποιεῖ καὶ τρὸς σύριγγας καὶ σῆ πας ἐναργῶς καὶ πρὸς ὑδροκήλας καὶ ἄνθρακας καὶ γαγγραίνας σὺν καρδαμώμῳ, πρός τε ῥίγη τὰ περιοδικὰ καὶ πρὸς τρόμους καὶ τοὺς ὑπὸ τῶν ἰοβόλων θηρίων δακνομένους ἐν συγχρίσματι, ἐπίθεμά τε σκορπιοπλήκτοις καὶ φαλαγγιοδήκτοις σὺν ὀλύνθοις λείοις.

62 νάρδινον δὲ μύρον ποικίλως σκευάζεται διὰ τοῦ μαλαβαθρίνου φύλλου καὶ δίχα τούτου. ὡς τὸ πολὺ δὲ μείγνυται τῷ βαλανίνῳ ἐλαίῳ ἢ ὀμφακίνῳ, πρὸς μὲν τὴν στύψιν τοῦ ἐλαίου σχοῖνος, πρὸς δὲ τὴν εὐωδίαν βάλλεται κόστος, ἄμωμον, νάρδος, σμύρνα, βάλσαμον. ἐστι δὲ χρηστὴ ἡ λεπτή, μὴ δριμεῖα, ἔχουσα τὴν εὐωδίαν τῆς ξηρᾶς νάρδου ἢ ἀμώμου.

δύναμις δὲ αὐτῆς λεπτυντική, δριμεῖα, σμηκτική, θερμαντική. ὑγρὰ δέ ἐστι καὶ οὐ γλοιώδης, ἐὰν μὴ ῥητίνην ἔχῃ. σκευάζεται [*](19 SIM. Theophr de od. 28. 33. 38. 42; Pl. XII 15 (e S. N.); Aet. I s. v. Zach. m. m. VI 10 (105) cf. Gal. X 791; Apoll. (Ath. XV 688e).) [*](1 καρπ F σμύρνης τε (dittogr.) Di 3 μὴ om. Da 4 ἄγαν δὲ Spr. 8 γοῦν] γὰρ Da θερμαίνουσα libri: corr. Sar. 10 κηρωτῇ Da: cerae Dl 11 ιὕτως F: οὕτω reliqui 12 συσκληρύνει Da βιαιότατον βιαιοτα(τ superscr.) F (var. lect.): βιαιότατα om. Di 13 σηπτὰς Q: σήπτας Da: σῆπτας Di: corr. Sar. coll. D. I 58, Erot. 114, 15 14 ἄνθρακας ἐναργῶς F 16 ἀπὸ libri: correxi θηρίων om. H 18 λείοις libri: παρατετριμμένοις Spr. 19 num. cap. ξβ QDi: ξη΄ Dl δὲ om. HDiDa μαλαβάθρου φύλλα Da: μαλαβαθρίνου μύρου H: μαλαβαθρνου Spr., at cf. Dl conficitur cum folio malabatri et sine isto miscetur (foliatum a Pl. l. s. appellatur) 21 ἐλαίῳ] μύρῳ H 22 βάλλεται FDl: om. reliqui κόστος om. H νάρδον HDiDa 23 σμύρνα om. Da χρηστὴ i. e. νάρδοε (unguentum nardinum) 25 αὐτῇ HDa post σμηκτκή add. ἀραιωτικὴ ὑγρῶν DiDa 26 οὐ om. Da)

δὲ καὶ λιτὴ δι᾿ ὀμφακίνου ἐλαίου καὶ σχοίνου καὶ καλάμου καὶ κόστου καὶ νάρδου.

63 τὸ δὲ μαλαβάθρινον ἔχει μὲν στύμματα ἃ καὶ ἡ νάρδος, σμύρνης δὲ πλεῖον· διὸ καὶ γίνεται θερμαντικόν, ἀναλογοῦν τῷ κροκίνῳ καὶ ἀμαρακίνῳ τὴν δύναμιν.

64 σμύρνα δάκρυόν ἐστι δένδρου γεννωμένου ἐν Ἀραβίᾳ, ὁμοίου τῇ Αἰγυπτιακῇ ἀκάνθῃ, οὗ ἐγκοπτομένου ἀπορρεῖ τὸ δάκρυον εἰς ὑπεστρωμένας ψιάθους, τὸ δὲ τῷ στελέχει περιπήγνυται. καὶ λέγεται δὲ αὐτῆς ἡ μέν τις πεδιάσιος λιπαρά, ἧς πιεζομένης ἡ στακτὴ λαμβάνεται, ἡ δέ τις Γαβιρέα λιπαρωτάτη ἐν εὐγείοις καὶ λιπαροῖς τόποις γεννωμένη, ἣ καὶ πολλὴν ἀνίησι τὴν στακτήν. πρωτεύει δὲ ἡ Τρωγλοδυτική, καλουμένη ἀπὸ τῆς γεννώσης αὐτὴν χώρας, ὑπόχλωρος οὖσα καὶ δηκτική, διαυγής· λέγεταί τις καὶ λεπτή, μετὰ τὴν Τρωγλοδυτικὴν ἐναριθμουμένη, ἐνάπαλος οὖσα ὡς τὸ βδέλλιον, ὑπόβρωμος τῇ ὀσμῇ, ἐν εὐηλίοις τόποις γεννωμένη.

ἡ δέ τις καυσαλὶς λεγομένη 2 ὑπέρωρος, μέλαινα, κάτοπτος, ἡ δὲ χειρίστη ἐν ἁπάσαις ἐργασίμη καλεῖται, ψαφαρὰ καὶ ἀλιπής, δριμεῖα, κομμίζουσα [*](3 SIM. Pl. XIII 14 cf. XII 129.) [*](6 SIM. Theophr. h. pl. IX 4, 3sq. de od. 21. 29, 32; Pl. XII 36sq. (e Iuba); Strab. XVI 782; [Arr.] peripl. m. E. 24.) [*](6 EXC. Orib. XII s. v. (σμύρνα — ἄχρηστος, γίνεται δὲ καὶ — αὐτά); Orib. t. V 77 D. (unde Aet. II 196); Gal. XII 127 (unde Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.); Isid. XVII 8, 4 (cf. Sol. 33, 149 M.); Gal. XIV 68.) [*](3 num. cap. ξγ QDi: χθ΄ Dl 4 πλεῖον Q: πλέον reliqui 5 post δύναμιν ex Aet. I s. v. ἔλ. ἰασμέλαιον add. Di cap. ξγ΄ περὶ ἰασμίνου· ἡ δὲ καλουμένη ἰάσμη παρὰ Πέρσαις σκευάζεται ἐκ τῶν ἀνθῶν τῶν λευκῶν τοῦ ἰοῦ, τούτων οὐγγίων β΄ ἐμβαλλομένων Ἰταλικῷ ξέστῃ σησαμίνου ἐλαίου καὶ ἀμειβομένων ἤγουν ἀλλασσομένων ὡς ἐπὶ τοῦ κρινίνου εἴρηται. ἡ δὲ τούτου χρῆσις παρὰ τὰς ἑστιάσεις εὐωδίας ἕνεκα παρὰ Πέρσαις παραλαμβάνεται. ἁρμόζει δὲ καὶ ὅλῳ τῷ σώματι κατὰ τὰ λουτρὰ ἐπὶ τῶι θερμασίας καὶ χαλάσεως δεομένων σωμάτων. βαρυτέραν δὲ ἔχει τὴν εὐωδίαν, ὡς πολλοὺς αὐτῆς μηδὲ (μή p) ἡδέως ἀντιλαμβάνεσθαι) [*](6 num. cap. ξδ QDi: cap. om. Dl 7 ὅμοιον Orib.Di ἐκκοπτομένου Da 8 ὑπεστρωμένους Orib. ἐπὶ τῷ στελέχει Orib.Di περιπηγνύμενον κάλλιον Orib. 9 καὶ λέγεται] καλεῖται Orib. δὲ om. HDiDa τις] τῆς F πεδιάσιμος Di 10 πιεζουμένης Orib. σάβιρα Orib.: γαβιρέα reliqui: ἀβειρμιναία [Arr.] l. s.: Γαβιραία coni. Muell. (GGM I 275) 11 ἥτις Orib. 12 τὴν om. QDa 13 οὖσα post δηκτική colloe. Di: καὶ διαυγὴς οὖσα (om. δηκτική) Orib. 14 συλλέγεται HDiDa fort. δέ τις ἀριθμουμένη Orib.Di 15 ἐνάπαλλος Hp οὗσα om. Drib.FDiDa 16 καύσαλις Orib.: καυκαλὶε reliqui: correxi coll. Hes. s. v. καυσαλίς· ἡ μέλαινα καὶ ὑπέρυθρος (fort. ὑπέρωρος))

τῇ ὄψει καὶ τῇ δυνάμει, καὶ ἡ Μιναία δὲ καλουμένη ἀποδόκιμος. καὶ πιέσματα δὲ ἐξ αὐτῶν γίνεται, ἀπὸ μὲν τῶν λιπαρῶν εὐώδη καὶ λιπαρά, ἀπὸ δὲ τῶν ξηρῶν ἀλιπῆ καὶ οὐκ εὐώδη, ἄτονα δὲ διὰ τὸ προσειληφέναι ἔλαιον εἰς τὴν ἀνάπλασιν. δολίζεται δὲ κόμμει βραχέντι σμύρνης ἀποβρέγματι καὶ μειγνυμένῳ.

3 ἐκλέγου δὲ τὴν νέαν, ψαθυράν, κούφην, ὁμόχρουν πανταχόθεν καὶ τὴν ἐν τῷ θλασθῆναι ἔνδοθεν λευκὰς ὀνυχοειδεῖς ἔχουσαν διαφύσσεις λείας, μικρόβωλον δὲ καὶ πικράν, εὐώδη, δριμεῖαν, θερμαντικήν. ἡ δὲ βαρεῖα καὶ τῇ χρόᾳ πισσώδης ἐστὶν ἄχρηστος.

δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, καρωτικήν, κολλητικήν, ξηραντικήν, στυπτικήν· μαλάσσει δὲ καὶ μήτραν μεμυκυῖαν καὶ ἀνα στομοῖ, ἄγει δὲ καὶ ἔμμηνα καὶ ἔμβρυα συντόνως σὺν ἀψινθίῳ ἢ θέρμων ἀποβρέγματι ἢ πηγάνου χυλῷ προστεθεῖσα. λαμβάνεται δὲ ἀντὶ καταποτίου μέγεθος κυάμου πρὸς βῆχα χρόνιον καὶ ὀρθόπνοιαν καὶ πλευρᾶς πόνον καὶ θώρακος, ῥύσιν τε κοιλίας καὶ δυσεντερίαν.

4 λύει δὲ καὶ ῥίγη πρὸ δύο ὡρῶν τῆς ἐπιβολῆς μετὰ πεπέρεως καὶ ὕδατος τὸ μέγεθος κυάμου ποθεῖσα, ἀρτηρίας τε τραχύτητα καὶ δασυσμοὺς φωνῆς ἀποκαθίστησιν ὑποτιθεμένη τῇ γλώττη καὶ ἀποχυλιζομένη. κτείνει δὲ καὶ ἕλμινθας καὶ πρὸς δυσωδίαν στόματος διαμασᾶται, πρὸς δὲ μασχαλῶν μετὰ στυπτηρίας ὑγρᾶς διαχρίεται. σὺν οἴνῳ δὲ καὶ ἐλαίῳ διακλυζομένη ὀδόντας καὶ οὖλα κρατύνει κολλᾷ δὲ καὶ τὰ ἐν τῇ κεφαλῇ τραύματα ἐπιπασσομένη, καὶ τὰ τεθλασμένα ὦτα καὶ ἐψιλωμένα ὀστᾶ ἰᾶται σὺν κοχλίου σαρκὶ ἐπιχριομένη, καὶ τὰ πυορροοῦντα τῶν ὤτων καὶ φλεγμαίνοντα σὺν [*](11 SIM. Cels. V 2. 8. D. eup. II 78 (292) II 31 (241) II 39 (252) II 47 (259) II 22 (235) I 84 (136 cf. Pl. XXV 175) I 113 (149) I 78 (133) I 162 (177) I 66 (126) I 60 (123) I 122 (154) I 96 (141) I 7 (97).) [*](1 τῇ pr.] καὶ Orib. ἀμιννέα FDi: ἀμινέα Orib.: ἀμμινέα Da: ἀμηναία H: σμύρνη Ἀμιναία Gal. XII 834. 835. 867: correxi coll. Gal. XIV 68 ἔνιοι δ᾿ αὐτὴνὀνομάζουσι Μιναίαν ἀπὸ χωρίου, καθʼ ὃ γεννᾶσθαί φασι τὴν καλλίστην cf. Foes. Oec. Hipp. s. v. ἀδόκιμος Di 2 πίεσμα Da 3 λιπαρά] πικρά Orib. (corr. O2) 4 ἄτονα δὲ Orib.: ἄτονος reliqui μὴ προσειληφέναι HDi: μὴ superscr. F (m. rec.?) 6 ψαφαράν Di 7 τὴν om. Orib.Di 8 δὲ] τε. Orib.Di 9 ἡ δὲ — θερμαντικήν om. H 14 ἢ (pr.) Di: καὶ reliqui cf. D. eup. II 78 (292) 15 χρονίαν H 16 ῤύσιν F: λύσιν reliqui 17 δυσεντερίαν F: δυσεντείας reliqui post δυσ. add. καὶ νεφριτικὰ ὡς τὸ θδέλλιον Spr.: om. libri post δίγη add. ἐπιπολὺ H: ἐπιπολὺ τεταρταῖα Spr. 18 τὸ om. H 21 ἕλμειθας F: fort. ἕλμεις 22 post μασχαλῶν add. πόνους HDiDa: at δυσωδίαν supple coll. D. eup. I 113 (149) διατίθεται Da 24 ἐπιπλασσομένη Da)

μηκωνίῳ καὶ καστορίῳ καὶ γλαυκίῳ.

πρὸς δὲ ἰόνθους μετὰ 5 κασσίας καὶ μέλιτος ἐπιχρίεται, λειχῆνάς τε ἀποσμήχει σὺν ὄξει, καὶ τρίχας ῥεούσας μετὰ λαδάνου καὶ οἴνου καὶ μυρσινίνου καταχριομένη ῥώννυσι. πραύνει δὲ καὶ τοὺς χρονίους κατάρρους διαχριομένων πτερῷ τῶν μυξωτήρων· πληροῖ καὶ τὰ ἐν ὀφθαλμοῖς ἕλκη καὶ καθαίρει τὰ λευκώματα καὶ τὰ ἐπισκοτοῦντα ταῖς κόραις καὶ τραχώματα σμήχει. γίνεται δὲ καὶ λιγνὺς ἐξ αὐτῆς ὁμοίως τῇ ἐκ τοῦ λιβάνου, ὡς ὑποδείξομεν (I 68), ἁρμόζουσα πρὸς τὰ αὐτά.