De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

41

ἀρίστη δὲ πρὸς σκευασίαν ἡ ὀρεινὴ καὶ πλατύφυυλλος δάφνη· 2 διαφέρει δὲ τοῦ δαφνίνου τὸ πρόσφατον, χλωρὸν τῇ χρόᾳ, πικρότατον, δριμύ.

δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, μαλακτικήν, ἀναστομωτικήν, κόπων λυτικήν· ἁρμόζει καὶ τοῖς περὶ τὰ νεῦρα πάθεσι πᾶσι καὶ φρίκαις καὶ ὠταλγίαις καὶ κατάρροις καὶ κεφαλαλγίαις. ἔστι δὲ καὶ ναυτιῶδες ποθέν.

41 τὸ δὲ σχίνινον ὁμοίως ἐκ τοῦ καρποῦ τῆς σχίνου πεπείρου σκευασθέν ἤ ὡς τὸ δάφνινον προστυφθὲν ὑγιάζει ψώρας κτηνῶν καὶ κυνῶν, καὶ εἰς πεσσοὺς καὶ εἰς ἄκοπα καὶ λεπρικὰ ἐπιτηδείως μείγνυται· στέλλει δὲ καὶ ἱδρῶτας. καὶ τὸ τερεβίνθινον δὲ ὁμοίως σκευάζεται· ψύχει δὲ καὶ στύφει.

42 τὸ δὲ μαστίχινον ἐκ τῆς μαστίχης λείας σκευαζέσθω. ποιεῖ δὲ πρὸς τὰ ἐν ὑστέρᾳ πάντα, ἠπίως θερμαῖνον, στῦφον, μαλάσσον, καὶ πρὸς τὰ ἐπὶ τὸν στόμαχον ἐπιρριπτόμενα σκιρρώματα καὶ κοιλιακὰ καὶ δυσεντερικὰ καὶ τὰ ἐπὶ τοῦ προσώπου, καθαῖρον καὶ εὔχροιαν περιποιοῦν. συντίθεται δὲ ἐν Χίῳ τῇ νήσῳ κάλλιστον.

ἐπεὶ δὲ καὶ τὰ μύρα εὐθετεῖ ἐπ᾿  ἐνίων παθῶν καὶ μειγνύμενα 2 φαρμάκοις καὶ ἐμβρεχόμενα καὶ ὀσφραινόμενα, ἀκόλουθον ἡγούμεθα καὶ τὴν τούτων παράδοσιν ποιήσασθαι· ἃ δεῖ [*](4 SIM. Pl. XXIII 86. D. eup. I 229 (212) I 57 (120).) [*](8 SIM. Pl. XV 28. XXII 89 (e S. N.). D. eup. II 27 (237) Pallad. II 20. Afric. Cest. 299; Aet. I s. v. ἔλαιον σχίνινον (═ Nic. M. XVI 10).) [*](8 EXC. cf. Gal. XI 871; Paul. Aeg. VII 20 (p. 296. 298).) [*](13 SIM. Pl. XII 72. XXIV 43; Aet. I s. v. ἔλαιον μαστίχινον (═ Nic. M. XVI 22) Paul. Aeg. VII 20 (298).) [*](13 EXC. Gal. XII 69. XI 871. Zach. m. m. VI 10 (118).) [*](1 ad rem cf. D I 78 4 μαλακτικήν om. Da 6 καὶ φρίκαις om. HDa φρίκαις τε (om. καὶ pr.) Di: φρίκαις (comp. scr.) F καταρροιζομένοις HDaDi καὶ κεφαλαλγίαις om. HDiDa: dolorem capitis tollit Dl ante ἔστι add. νεφριτικοῖς δὲ τοῖς ἀπὸ ψύξεως ἄλειμμά ἐστιν ἄριστον ὡς οὐδὲν ἕτερον ὠφελοῦν Di) [*](8 num. cap. μα QDi: με΄ Dl tit. σχοίνινον H περὶ σχοινίνου FDa: περὶ σχινελαίου Di σχοίνινον Q τῆς σχίνου addidi e Dl 9 ἢ addidi προστυφὲν QDa 11 δὲ om, HDa καὶ τὸ] nov. cap. μ𝒢΄) inc. Dl 12 ψύχει — στύφει om. H: est enim frigidus et stipticus Dl ψύχει i. e. siccat) [*](13 num. cap. μβ QDi: μζ Dl tit. μαστίχινον H: περὶ μαστιχίνου F: περὶ μαστιχίνου ἐλαίου Da: περὶ μαστιχελαίου Di σκευάζεται HDa 14 δὲ καὶ Da 15 ἐπὶ] περὶ Di σκιρρώματα Di (κη superscr. v): κηρώματα Q: ἐπικηρώματα ῥιπτόμενα Da: stomachi duritias solvet, ceratis miscetur Dl) [*](17 ποιοῦν HDa ad rem cf. D I 70 19 nov. περὶ μύρων cap. (num. omisso) incip. Di καὶ (pr.) om. Da 21 τῆς τούτων παραδόσεως μεμνῆσθαι Spr. ἃ] ταῦτα vulgo)

42
δοκιμάζοντας ἐπιβλέπειν, εἰ ἀφ᾿  οὗ ἡ κλῆσίς ἐστι τοῦ μύρου, ἐκεῖνο ποιεῖ κατὰ τὴν ὄσφρησιν. ἀρίστη δέ ἐστιν ἡ τοιαύτη κρίσις· ἐπ᾿  ἐνίων μέντοι οὐ φυλάττεται τὸ τοιοῦτον δι᾿  ἐπικράτειαν μειγμάτων σφοδροτέρων, ὡς ἐπὶ ἀμαρακίνου καὶ κροκίνου καὶ τηλίνου καὶ ἄλλων τινῶν, ἅπερ ἐκ τῆς περὶ αὐτὰ συγγυμνασίας δοκιμαστέον.

43 ῥοδίνου σκευασία· σχοίνου λίτρας πέντε οὐγγίας ὀκτώ ἐλαίου λίτρας εἴκοσι οὐγγίας πέντε κόψας καὶ φυράσας ἐν ὕδατι ἕψε ἀνακινῶν, εἶτα ἀπηθήσας εἰς τὰς εἴκοσι λίτρας καὶ οὐγγίας πέντε τοῦ ἐλαίου βάλε ῥόδων ἀβρόχων ἀριθμῷ χιλίων τὰ πέταλα, καὶ τὰς χεῖρας μέλιτι χρίσας εὐώδει ἀνακίνει πλεονάκις ὑποθλίβων ἠρέμα, ἔπειτα ἐάσας τὴν νύκτα ἔκθλιβε. ὅταν δὲ τὸ τρυγῶδες ὑποστῇ, ἄλλαξον τὸ ὑποδεχόμενον ἀγγεῖον, ἀποτίθεσο δὲ εἰς κρατῆρα μέλιτι κατακεχρισμένον. βαλὼν δὲ εἰς λουτηρίδιον τὰ ἐξιπωθέντα ῥόδα ἐπίχει λίτρας ὀκτὼ οὐγγίας τρεῖς τοῦ ἐστυμμένου ἐλαίου καὶ πάλιν ἐξίπου.

2 ἔσται δέ σοι τοῦτο δεύτερον, κἂν βουληθῇς, ἄχρι τρίτης καὶ τετάρτης βροχῆς ἐπιχέων ἐξίπου· γίνεται γὰρ τὸ μὲν πρῶτον, τὸ δὲ δεύτερον, τὸ δὲ τρίτον, τὸ δὲ τέταρτον τὸ μύρον. ὁσάκις δ᾿  ἂν ποιῇς, τοὺς κρατῆρας προκατάχριε μέλιτι. εἰ δὲ θέλεις δευτέραν ἐμβολὴν ποιήσασθαι, εἰς τὸ πρῶτον ἐξιπωθὲν ἔλαιον τὸν ἴσον ἀριθμὸν προσφάτων ῥόδων ἀβρόχων ἔμβαλε, καὶ ἀνακινήσας ταῖς χερσὶ προδεδευμέναις μέλιτι ἐκπίεζε καὶ ποίει τὸ δεύτερον καὶ τρίτον καὶ τέταρτον ὁμοίως ἐκθλίβων. καὶ ὁσάκις δ᾿  ἂν ποιῇς [*](7 SIM. Theophr. de od. 25. 33. 35. 42. 45. 48. 51. 55; Pl. XIII 9. XV 30. XXIII 80. cf. Aet. I s v. ἔλαιον ῥόδινον (═ Nic. M. XVI 13) Gal. XI 537sq.) [*](7 EXC Zach. m. m VI 10 (109).) [*](1 κλῆσις F: κρᾶσις reliqui ἐστι om. H 5 γυμνασίας HDa) [*](7 tit. cap. μγ QDi: μη΄ Dl tit. ῥόδινον H: περὶ ῥοδίνου σκευασίας Di: περὶ τῆς τοῦ ῥοδίνου σκευασίας F: περὶ μύρων σκευασίας· κεφάλαιον πρῶτοι περὶ ῥοδίνου Da ῥοδίνου σκευασία F: om, HDa: ῥόδινον ἔλαιον γίνεται οὕτω Di σχίνου Di 8 εἴχοσι] β F: β΄ (in κ΄ corr.) v: libras iij. ζ. Uiij Dl ἐν om. Di 9 ἀπειθήσας F ἐπιθεὶς Da 10 τοῦ om. Da βάλλε Q post ἀβρόχων add. ἐρυθρῶν Da, cf. Aet. I s. v. χίλια HDiDa τὰ om. H: τὰ πέταλα om. Di 11 post πέταλα add. ἢ κυπείρου λίτραν α΄, ἐλαίου λίτραν α΄, καλάμου λίτραν α΄, ἐλαίου ξέστας 𝒢΄, ῥόδων ξέστην α𝒢΄ HDa εὐώδει om. Di πολλάκις Di 12 ἠρέμα] ἡμέραν Spr. 14 κρατηρίαν F (comp. scr): κρατῆρα reliqui: fort. κεραμέαν γάστραν 15 ἐξιπωμένα Di ἐπίχες HDa ὀκτὼ] κ Q 17 καὶ βουληθεὶς HDi καὶ] ἢ Di ἀποβροχῆς Di 19 τὸ (alt.) om. HDiDa τὰς κρατηρίας QDa: τοὺς κρατῆρας Di 20 ἐπιβολὴν Di 22 ἀβρόχων ῥόδων H ἔμβαλλε Q ἀνακινῶν Di ταῖς] ἐν Da 23 ἐκπίεζε μέλιτι F 24 δ᾿ om. H)

43
τοῦτο, νεαρὰ πρόσβαλε ῥόδα· δυναμικώτερον γὰρ γίνεται.

ἄχρι 3 δὲ ἑβδόμης ἐμβροχῆς ἐπιδέχεται τὸ ἔλαιον τὴν ἐμβολὴν τῶν ῥόδων, ἔπειτα δὲ οὐκέτι· κεχρίσθω δὲ καὶ ἡ ληνὸς μέλιτι. δεῖ δὲ ἐπιμελῶς τὸ ἔλαιον τοῦ χυλοῦ χωρίζειν. συναπολειφθὲν γὰρ κἂν τοὐλάχιστον φθείρει τὸ μύρον. ἔνιοι δὲ αὐτὰ μόνα τὰ ῥόδα θλάσαντες ἐναποβρέχουσι τῷ ἐλαίῳ καὶ ἀλλάσσοντες παῤ ἡμέρας ἑπτὰ ἄχρι τρίτης βροχῆς οὕτως ἀποτίθενται. ἔνιοι δὲ προστύφουσι τὸ ἔλαιον, κάλαμον καὶ ἀσπάλαθον παρεμβάλλοντες, οἱ δὲ καὶ ἄγχουσαν ἕνεκα εὐχροίας καὶ ἅλας πρὸς τὸ μὴ φθείρεσθαι.

δύναμιν δὲ ἔχει στυπτικήν, ψύχουσαν, εὔθετον εἰς ἐμβρέγματα 4 καὶ καταπλασμάτων μείξεις. λύει δὲ καὶ κοιλίαν ποτιζόμενον καὶ καῦσον σβέννυσι στομάχου· ἔστι δὲ καὶ ἑλκῶν θρεπτικὸν κοίλων καὶ τῶν κακοήθων πραυντικόν, ἀχώρων καὶ ἐκζεμάτων ἐπάλειμμα, κεφαλαλγίας ἔμβρεγμα ἐν ἀρχῇ, ὀδονταλγίας τε διάκλυσμα. ποιεῖ δὲ καὶ πρὸς βλέφαρα ἐσκληρυμμένα ἐγχριόμενον, πρός τε ἐντέρων ἐρεθισμοὺς καὶ ὑστέρας φλεγμονὰς ἐγκλυζόμενον χρήσιμον.

44 ἐλατίνου σκευασία· ἐλάτην θλάσας καὶ διακνίσας ἐμβαλών τε εἰς λουτῆρα ἐπίχει ὀμφάκινον ἔλαιον ἐπὶ ἡμέρας τρεῖς ἀνελόμενός τε εἰς σφυρίδα ἐξίπου· ἔστω δὲ ἑκάτερα ἰσόσταθμα· εἶτα ἀποθέμενος καθαρίως ἐν ἀγγείῳ χρῶ.

[*](11 SIM. D. eup II 2 (227) I 106 (147) I 1 (94).)[*](19 SIM. Pl. XII 134.)[*](1 νεαρὰ ὀνυχίζον πρόσβαλε Di: νεαρὰ πρόσβαλε ὀνυχίζων HDa, cf. Aet. I s. v. γὰρ] δὲ Da 2 ἐμβολὴν] ἐμβροχὴν Di 4 χυλοῦ] ξύλου F συναλειφθὲν F: ἀπολειφθὲν reliqui: correxi 5 κἂν F: om. reliqui τὸ μύρον φθείρει HDiDa 6 θλάσαντες] ὀνυχίσαντες: καὶ ἡλιάσαντες Di: καὶ ἡλιάσαντες add. HDa: om. F post ἐλαίῳ add. ἔχοντες (ἔχοντα H) σταθμὸν οὐγγίων 𝒢 εἰς ἕνα (om. H) ξέστην (ξε 𝒢΄ Da) ἐλαίου HDaDi μαλάσσοντες Di: θλάσσντες Da: ἀλλάσσοντες reliqui (ἀγγεῖον supple) παῤ om. Di 7 post ἑπτὰ add. καὶ (om. HDa) ἡλιάζοντες (ἡλιάζουσι H) ἐπὶ (παῤ H) ἡμέρας μ HDaDi ἄχρι τρίτης om. Da τρίτης] τῆς F βροχῆς F: ἐμβροχῆς reliqui καὶ οὕτως H ἀποστίφουσι Da 8 ἐμβαλόντες Da: ἐμβάλλοντες HDi 9 ἕνεκεν Di καὶ (alt.)] ἢ Pl, l s. 10 φθείρεσθαι] ὄζειν Di 11 ψυκτικήν Di 13 καύσωνα H: καύσονα Da: καυσούμενον Zach. 14 θρεπτικὸν κοίλων ἑλκῶν Di καὶ (pr.) om. QDa 15 ἀπάλειμμα QDa 16 τε om. HDi ἐσκληρυμμένα F: ἐσκληρυμένα HDa: ἐσκληρυσμένα Di 17 φλεγμονὰς addidi e Zach. l. s.)[*](19 num. cap. μδ QDi: μθ΄ Di tit. ἐλάτινον H: περὶ σκευασίας ἐλατίνου reliqui ἐλατίνου σκευασία om. HDiDa ἐλάτην i. e. palmae fructum cf. D. I 109 διακνήσας HDa ἔμβαλε εἰς λ. καὶ Di 21 σφυρίδα F: οφυρία Da: σπυρίδα reliqui 22 καθαρίως (comp. scr.) F: καθαρὰ H: καθαρῶ DiDa: reponis diligenter et uteris Dl, cf. D. I 54 ἀγγείοις F: ἀγγείῳ reliqui)
44

δύναμιν δὲ ἔχει ἀναλογοῦσαν τῷ ῥοδίνῳ, κοιλίαν δὲ οὐ μαλάσσει.

45 μηλίνον σκευασία· ἐλαίου ξέστας ἕξ, ὕδατος ξέστας δέκα μείξας προσέμβαλε σπάθης τεθλασμένης οὐγγίας τρεῖς, σχοίνου οὐγγίαν μίαν καὶ ἐάσας ἡμέραν μίαν ἕψησον, εἶτα ἀπηθήσας τὸ ἔλαιον βάλε εἰς ἀγγεῖον πλατύστομον, ἐπιθείς τε ῥῖπον ἐκ καλάμου ἢ ψίαθον ἀραιὰν ἄνωθέν τε ἐπιθεὶς κυδώνια μῆλα καὶ περικαλύψας ἱματίοις ἔασον ἡμέρας ἱκανάς, ἕως ἂν ἐπισπάσηται τὴν ἀπὸ τῶν μήλων δύναμιν τὸ ἔλαιον.

2 ἔνιοι δὲ τὰ μῆλα περιβαλόντες ἱματίοις ἐπὶ ἡμέρας δέκα, ἵνα συνέχηται καὶ μὴ διαπνέηται ἡ εὐωδία, μετὰ ταῦτα ἀποβρέχουσι τῷ ἐλαίῳ ἡμέρας δύο καὶ νύκτας, εἶτα ἐξιπώσαντες ἀποτίθενται. δύναμιν δὲ ἔχει στυπτικήν, ψυκτικήν, ποιοῦν πρὸς τὰ ψωρώδη ἕλκη, πίτυρα, χίμετλα, ἕρπητας καὶ πρὸς τὰς ἐν ὑστέρᾳ ἑλκώσεις ἐγχυματιζόμενον, οὖρά τε ἠρεθισμένα στέλλει ἐγκλυζόμενον καὶ ἱδρῶτας ἐφίστησι· πίνεται δὲ καὶ πρὸς κανθαρίδας, βουπρήστεις, πιτυοκάμπην. εστι δὲ αὐτοῦ δόκιμον τὸ κυδωνίων ὄζον μήλων.

46 οἰνανθίνου σκευασία· οἰνάνθην τὴν ἐκ σταφυλῆς εὐώδη μαράνας βάλε εἰς ὀμφάκινον ἔλαιον καὶ κίνει μεταστρέφων. ἐάσας δὲ ἡμέρας δύο ἐξίπου καὶ ἀποτίθεσο.

δύναμιν δὲ ἔχει στυπτικήν, ἀναλογοῦσαν τῇ τοῦ ῥοδίνου [*](3 SIM. Theophr. de od 26. 31; Pl. XIII 11. XXIII 103; Hices. (Ath. XV 689c); Aet. I s. v. ἔλαιον μήλινον (e Posidonio ?), unde Nic M. XVI 12 cf. Paul. Aeg. VII 20 s. v. Zach. m. m VI 117. Garg. M. 43, 187 R.) [*](17 SIM D. eup. II 27 (237) II 152 (332) II 154 (333).) [*](20 SIM. Pl. XII 133; XIII 5 (∼ Atlh. XV 688 e, cf. Theophr. de od. 27); XV 29. XXIII 80. 91; Hices. (Ath. XV 699c).) [*](20 EC. Aet. I s. v. ἔλαιον οἰνάνθινον (aliis additis), unde Nic. M. XVI 11.) [*](3 num. cap. με QDi: ν΄ Dl tit. λαπάθινον (sic) H: περὶ σκευασίας μηλίνου FDiDa ἔλαιον μήλινον σκευάζεται τὸν τρόπον τοῦτον Di μηλίνου σκευασία om, HDaDi ἐλαίου ὀμφακίνου Dl 4 προσέμβαλλε Q σπάθης FDl: λαπάθης reliqui 6 διηθήσας H (mendo notato): ἀπειθήσας F: ἀπωθήσας Da βάλλε Q 7 τε (pr.)]  δὲ Spr. ῥύπον FDiDa: corr. Sar. cf. D. V 103 ἢ ψίαθον fort. delendum ἀραιὰν] παλαιὰν Di τε (alt.) om. QDa 10 ἐπὶ om. H 14 ψυκτικήν om. F, at cf. Dl cui virtus est frigida et stiptica 15 καὶ πίτυρα Di (dittogr.) 18 πιτυόκαμπον Di: πιτυοκάμπας Spr. 20 num cap. μ𝒢 QDi: να΄ Dl tit. οἰνάνθινον Ha: περὶ οἰνανθίνου DiDa: οἰνανθίνου σκευασία F οἰνανθίνου σκευασία om. HDiDa 21 βάλλε Q)

45
ἐκτὸς τοῦ τὴν κοιλίαν λύειν καὶ μαλάσσειν. καὶ τούτου δέ ἐστι δοκιμώτατον τὸ ἐμφαῖνον ἐν τῇ ὀσμῇ τὴν οἰνάνθην.

47 τηλίνου σκευασία· τήλεως λίτρας ἐννέα, ἐλαίου λίτρας πέντε, καλάμου λίτραν μίαν, κυπέρου λίτρας δύο ἀπόβρεχε τῷ ἐλαίῳ ἐπὶ ἡμέρας ἑπτά, κινῶν ἑκάστης ἡμέρας τρίς, εἶτα ἐξίπου καὶ ἀποτίθεσο. οἱ δὲ ἀντὶ μὲν τοῦ καλάμου καρδάμωμον, ἀντὶ δὲ τῆς κυπέρου ξυλοβάλσαμον συναποβρέχουσιν. οἱ δὲ προστύφουσι τὸ ἔλαιον τούτοις καὶ μετὰ ταῦτα τὴν τῆλιν ἀποβρέχοντες ἐξιποῦσιν.

δύναμιν δὲ ἔχει μαλακτικὴν ἀποστημάτων, πεπτικήν. μάλιστα 2 δὲ ἁρμόζει τοῖς περὶ μήτραν πᾶσι σκιρρώμασι, δυστοκούσαις τε ἔγχυμα, ἐπειδὰν κατάξηρα τὰ περὶ τοὺς τόπους γένηται, προεκκριθέντων τῶν ὑγρῶν, πρός τε τὰς ἐν δακτυλίῳ φλεγμονάς, καὶ ἐγκλύζεται ἐπὶ τῶν τεινεσμῶν ὠφελίμως, πίτυρά τε καὶ ἀχῶρας σμήχει καὶ κατακαύματα καὶ χίμετλα ὠφελεῖ μετὰ κηροῦ, σμήχει τε ἐφηλίδας καὶ εἰς στιλβώματα μείγνυται.

ἐκλέγου δὲ τὸ πρόσφατον καὶ μὴ λίαν παρεμφαῖνον τὴν τῆς τήλεως ὀσμήν, σμῆχον τὰς χεῖρας, γλυκύπικρον ἐν τῇ γεύσει· τὸ γὰρ τοιοῦτον κάλλιστον.

48 σαμψουχίνου σκευασία· ἑρπύλλου, κασσίας, ἁβροτόνου, σισυμβρίου ἄνθους, μυρσίνης πετάλων, σαμψούχου, ἑκάστου αὐτῶν λαμβάνων στοχασμῷ πρὸς τὴν ἑκάστου αὐτῶν δύναμιν [*](3 SIM. Pl. XIII 13. Hices. (Ath. XV 689d).) [*](3 EXC. Aet. I s. v. ἔλαιον τήλινον (═ Nic. M. XVI 17). Zach. m. m. VI 10 (123).) [*](10 SIM. D. I 110 (149) 106 (147).) [*](20 SIM. Pl. XIII 10. XXIII 163; Hices. (Ath. XV 689c).) [*](20 EXC. Zach. m. m. VI 10 (123).) [*](3 num. cap. μζ QDi: νβ΄ Dl tit. τήλινον H: περὶ τηλίνου Da: τηλίνου σκευασία FDi τηλίνου σκευασία omi. HDiDa τήλεος F ἐννέα (θ) QDaDl Zach: ε DiAet. 4 πέντε (ε) QDaDlZach: θ Di: ξέστας η Aet. 5 κνῶν τρίτον (om. ἐκ. ἡμ.) H: κινῶν τρίτον τῆς ἡμέρας Aet. 6 τοῦ addidi 7 τῆς om. DaZach. κυπείρου Di 10 δὲ om. Zach. 11 σκληρώμασι Di: πρὸς τὰς ἐν μήτρᾳ σκληρίας Aet. 12 ἐγχυματίζεται H 13 δακτύλῳ DiDaZach. 14 καὶ om. H 15 ἀποσμήχει Zaci. πρὸς κατακ. καὶ χ. ποιεῖ Di ὠφελεῖ addidi 17 μὴ post λίαν add. H τὴν — ὀσμήν om. Da (spatio relicto) 18 ὀδμὴν H σμιχ F) [*](20 num. cap. μη QDi: νγ΄ Dl tit. σαμψύχινον H: περὶ σαμψυχίνου Da: σαμψυχίνου σκευασία [Di: περὶ σκευασίας σαμψυχίνου σαμψυχίνου σκευασία om. HDiDa σαμψουχίνου scripsi coll. D. III 39, Hices. l. s. ἁβροτόνου om. Da 21 ἄνθους om. H σαμψύχου libri: correxi 22 αὐτῶν (pr.) om. Di λαμβάνων — αὐτῶν om, HDa στοχασμὸν Zach. αὐτῶν (alt.) om. Zach.)

46
ἀποβλέπων, κόπτε ἐν τῷ αὐτῷ πάντα καὶ ἐπίχεε ἐλαίου ὀμφακίνου τοσοῦτον, ὥστε μὴ κατακρατεῖσθαι τὴν δύναμιν τῶν ἐν αὐτῷ βρεχομένων, καὶ ἔασον ἡμέρας τέσσαρας καὶ ἔκθλιβε, καὶ πάλιν τὸ αὐτὸ πλῆθος τῶν αὐτῶν προσφάτων ἀπόβρεχε τὸν ἴσον χρόνον καὶ ἐξίπου ἔστι γὰρ εὐτονώτερον. ἐκλέγου δὲ τὸ μελάγχλωρον τῇ χρόᾳ, σαμψούχου πολλῆς ὄζον, μετρίως δριμύ.

2 δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, λεπτυντικήν, δριμεῖαν. ποιεῖ δὲ πρὸς μύσιν καὶ διαστροφὴν ὑστέρας καὶ ἔμμηνα καὶ δεύτερα ἐπισπᾶται καὶ πνίγας ὑστερικὰς ἀνακτᾶται ὀσφύων τε καὶ βουβώνων ἀλγήματα πραύνει. σὺν μέλιτι δὲ αὐτῷ χρῆσθαι βέλτιον, ἐπειδὴ τῇ σφοδρᾷ στύψει σκληρύνει τοὺς τόπους· λύει καὶ κόπους συγχριόμενον, εἴς τε τὰ ἐπὶ τῶν ὀπισθοτονικῶν καταπλάσματα ἐπιτηδείως μείγνυται καὶ τῶν ἄλλως σπωμένων.

49 ὠκιμίνον σκευασία· τοῦ εἰς τὸ κύπρινον ἠρωματισμένου, ὡς ἀποδείξομεν (I 55), λαβὼν ἐλαίου λίτρας εἴκοσι, ὠκίμου σταθμῷ λίτρας ἕνδεκα οὐγγίας ὀκτὼ ἀποφυλλίσας ἀπόβρεχε νύκτα καὶ ἡμέραν ἐν τῷ ἐλαίῳ, εἶτα ἐξίπου καὶ ἀποτίθεσο. ἐκκενώσας δὲ τὸ ἀπὸ τῆς κυρτίδος ἐπίχει πάλιν τὸ ἴσον πλῆθος τοῦ ἐλαίου καὶ ἐξίπου. καλεῖται δὲ τοῦτο δευτερεῖον· τρίτην γὰρ οὐκ ἐπιδέχεται βροχήν. εἶτα προσφάτου ὠκίμου λαβὼν τὸ ἴσον πάλιν ἀπόβρεχε, ὡς ἐπὶ τοῦ ῥοδίνου εἴρηται (I 43), τὸ δὲ ἤδη ἀποβεβρεγμένον ἐπιχέων καὶ ἐῶν τὸν αὐτὸν χρόνον ἔκθλιβε καὶ ἀποτίθεσο. κἂν τρὶς δὲ ἢ τετράκις θέλῃς, ἀπόβρεχε πρόσφατον ἀεὶ ὤκιμον ἐμβάλλων. δύναται δὲ καὶ ἐκ τοῦ ὀμφοκίνου σκευάζεσθαι· βέλτιον δὲ ἐκείνως.

δύναται δὲ τὸ αὐτὸ τῷ σαμψουχίνῳ, ἔλαττον ἐνεργοῦν.

50 ἁβροτονίνου σκευασία· ἐκ τοῦ εἰς τὸ κύπρινον ἠρωματισμένου [*](11 SIM. D. eup. I 228 (212).) [*](1 ἐπίχει H 3 δ libri 4 τῶν om. Zach. 5 ἔσται Di 6 μελανχλωρόν F σάμψυχον Di πολλῆς Q: πολλ Da: ἐπιπολὺ Di 8 δὲ καὶ HDi ἔμμηνά τε καὶ Di: ἔμμηνα δευτέρως Zach. δεύτερα] ἔμβρυα HDa 11 ἐπεὶ Di) [*](14 num. cap. μθ QDi: νδ΄ Dl tit. ὠκίμινον H: περὶ ὠκυμίνου Di: περὶ σκευασίας ὠκιμίνου F ὠκιμίνου σκευασία om. HDi initium sic habet ἔλαιον ὠκίμινον σκευάζεται ὥσπερ τὸ κύπρινον D] τοῦ — ἀποδείζομεν om. HDi 15 ἀπεδείξαμεν FDa: correxi 16 σταθμῶν F 17 ἀποτίθεσο] ἀπήθει Di 18 ἐκκενώσας — ἐξίπου om. HDa τὸ (pr.)] τὰ HDa 19 δευτέριον FDiDa: δευτερεῖον H 20 πρόσφατον ὤκιμον libri: correxi τὸ om. Di 22 ἀποβεβρεγμένον] i. e. τὸ ἐξιπωθὲν ἔλαιον 24 ἐμβαλών FDa 26 τὸ αὐτὸ F: τὰ αὐτὰ reliqui) [*](27 num. cp. QDi. νε΄ Dl tit. ἀβροτόνινον H: περὶ ἀβροτονίνου DiDa: περὶ σκευασίας ἀβροτονίνου F ἀβροτόνινον ἐκ τοῦ Di)

47
ἐλαίου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε ἁβροτόνου φύλλων λίτρας ὀκτὼ ἔμβαλε καὶ ἀποβρέξας νύκτα καὶ ἡμέραν ἐξίπου. πολύβροχον δʼ εἰ βούλει ποιῆσαι, ἐκβαλὼν τὰ πρῶτα φύλλα, ἐμβαλὼν δὲ ἕτερα φύλλα ἐναποβρέχων ἐκπίεζε.

δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, ποιοῦσαν πρὸς τὰς ἐν ὑστέρᾳ μύσεις καὶ σκληρίας, ἄγον ἔμμηνα καὶ δεύτερα.

51 ἀνηθίνου σκευασία· ἐλαίου λίτρας ὀκτὼ οὐγγίας ἐννέα, ἀνήθου ἄνθους λίτρας ἕνδεκα οὐγγίας ὀκτὼ ἐναπόβρεχε τῷ ἐλαίῳ ἡμέραν μίαν, εἶτα ἐκπίεζε ταῖς χερσὶ καὶ ἀποτίθεσο. ἐὰν δὲ θέλῃς δίβροχον ποιῆσαι, πρόσφατον ἀνήθου ἄνθος ὡσαύτως ἀπόβρεχε.

δύναται δὲ μαλάσσειν τὰ περὶ μήτραν καὶ ἀναστομοῦν, ἁρμόζον πρὸς τὰ περιοδικὰ ῥίγη, θερμαῖνον καὶ κόπους λύον καὶ ἀλγήματα ἄρθρων ὠφελοῦν.

52 σουσίνου σκευασία, ὃ ἔνιοι λείρινον καλοῦσιν ἐλαίου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε, καλάμου λίτρας πέντε οὐγγίας δέκα, σμύρνης δραχμὰς πέντε φυράσας οἴνῳ εὐώδει ἕψε, εἶτα ἀπηθήσας τὸ ἔλαιον ἀπόχει κατὰ καρδαμώμου κεκομμένου καὶ βεβρεγμένου ὕδατι ὀμερίῳ λιτρῶν τριῶν οὐγγιῶν ἓξ καὶ ἐάσας βραχῆναι ἀπόθλιβε· καὶ λαβὼν ἐκ τοῦ ἐστυμμένου ἐλαίου τρεῖς [*](7 SIM. Aet. I s. v. ἔλαιον ἀνήθινον (═ Nic. M. XVI 15); Paul. Aeg. VII 20 s. v.) [*](7 EXC. Zach. m. m. VI 110 (aliis aliunde additis).) [*](15 SIM. Pl. XIII 11; XXI 22; XXIII 95; Aet. I s. v. ἔλαιον κρίνινον (═ Nic. M. XVI 16); Paul. Aeg. VII 20 cf. Pall. de agr. VI 14.) [*](15 EXC. Gal. XII 45.) [*](1 οὐγγίαε — ὀκτὼ om. Spr. 2 ἔμβαλλε QDa: ἐμβαλὼν Di 3 πυλύβροχονs F: πολυχρόνιον reliqui: si volueris meliorem facere Dl 4 ἐμβαλὼν— φύλλα om. Da ἐμβαλλὼν F: ἔμβαλε Di δὲ om. Di φύλλα (alt.) om. HDi: fort. delendum καὶ ἐναποβρέχων Di 6 ἄγων DiDa) [*](7 num. cap. να QDi: ν𝔮΄ Dl tit. ἀνήθινον H: ἀνηθίνου σκευασία DiDa: περὶ σκευασίας ἀνιθίνου F ἀνηθίνου σκευασία om. HDiDa ἀνιθίνου F) [*](8 ἀνίθου F ἄνθος DiDa ια libri 10 εἰ δὲ θέλεις Da δίβροχον F: διάβροχον reliqui) [*](15 num. cap. νβ QDi: νζ΄ Dl tit. σούσινον H: περὶ σουσίνου DiDa: σουσίνου σκευασία F incip. τὸ δὲ σούσινον δ ἔνιοι κρίνινον παλ, οὕτω σκευάζεται Di λίρινον F: κρίνινον HDiDa: myrsinum Dl, cf. D. III 102. Gal. XIX 119 16 πέντε pr.] ε΄ FDi: ?? V. Dl: γ΄ HDa (om. πέντε — οὐγγίας) οὐγγίας δέκα] οὐγγίας γ΄ Di: ?? X Dl: ο ι F 17 δραχμὰς] reliqui φυράσας] κεράσας H ἐπιθήσας τὸ ἔλαιον μετὰ τοῦ καρδ. Da 18 ἀπόχεε H κατὰ] μετὰ HDa, sed cf. D. I 55 19 λίτρας HDa: comp. scr. reliqui: corr. Sar. ἓξ] γ΄ (ut videtur) F: lib. ΙΙΙ et mediam Dl 20 ἐλαίου ἥμισυ λίτρας (comp. scr.) FDi: ἐλαίου λίτρας γ ἥμισυ (ἥμ. comp. scr.) HDa)

48
ἥμισυ λίτρας, κρίνα ἀριθμῷ χίλια ἀποφυλλίσας θὲς ἐν λουτῆρι πλατεῖ, μὴ βαθεῖ, ἐπιχέας τε τὸ ἔλαιον ἀνακίνει ταῖς χερσὶ μέλιτι κεχρισμέναις. ἐάσας δὲ ἡμέραν μίαν καὶ νύκτα, πρωὶ δὲ ἀνελόμενος εἰς κυρτίδα ἐξίπου.

2 τὸ δὲ φερόμενον ἀπήθει εὐθέως ἀπὸ τοῦ συνεκθλιβέντος ὕδατος τῷ ἐλαίῳ· οὐ γὰρ ὑπομένει ὡς τὸ ῥόδινον, συνθερμαινόμενον δὲ ἀναζεῖ καὶ σήπεται. μετάγγιζε δὲ πλεονάκις εἰς ἕτερα ἀγγεῖα μέλιτι κατακεχρισμένα, προσπάσσων ἅλας λεπτοὺς καὶ τὴν συλλεγομένην ἀκαθαρσίαν ἐπιμελῶς ἀφαιρῶν. μετεράσας δὲ ἐκ τοῦ κυρτιδίου τὸ ἐξιπωθὲν ἄρωμα εἰς τὸν λουτῆρα πάλιν ἐπίχει τοῦ ήρωματισμένου ἐλαίου τὸ ἴσον πλῆθος τῷ προτέρῳ καὶ καρδαμώμου κεκομμένου συνέμβαλε ὁλκὰς δέκα, καὶ ἀνακινήσας χρησίμως ταῖς χερσὶ καὶ ἐπισχὼν μικρὸν ἐξίπου, τὸ ἀπορρέον ἀποκαθαίρων.

3 καὶ τρίτον ἐπιχέας πάλιν τὸ αὐτὸ ποίει, προσεπεμβάλλων καὶ τὸ καρδάμωμον καὶ τοὺς ἅλας ὁμοίως καὶ τὰς χεῖρας μέλιτι χρίων καὶ θλίβων. καὶ ἔσται τὸ μὲν πρῶτον ἐκπιεσθὲν ἄριστον, ἐχόμενον δὲ τὸ ἑξῆς, τρίτον δὲ τὸ τελευταῖον. καὶ πάλιν λαβὼν χίλια κρίνα καὶ ἀποφυλλίσας διάθες καὶ ἐπιχέας τὸ πρῶτον ἐξιπωθὲν μεθόδευε, τὰ αὐτὰ ποιῶν ὥσπερ ἐποίεις ἐπὶ τοῦ πρώτου, καρδάμωμον παραμίσγων, εἶτα ἐξίπου καὶ ποίει τὰ αὐτὰ ἐπὶ τοῦ δευτέρου καὶ τρίτου, ὡς εἴρηται, προσεμβάλλων καὶ τὸ καρδάμωμον, καὶ ὁσάκις ἂν ἀποβρέξῃς νεαρὰ κρίνα, δυναμικώτερον ἕξεις τὸ μύρον.

4 ἐπὶ τέλει δὲ ὅταν αὐτάρκως ἔχειν σοι δοκῇ, μίσγε ἐν ἑκάστῃ σκευασίᾳ σμύρνης χρηστῆς δραχμὰς δύο, κιναμώμου δραχμὰς δύο, κρόκου δραχμάς δέκα. οἱ δέ· κρόκου καὶ κιναμώμου τὸ ἴσον κόψας σήσας ἔμβαλε εἰς τὸν λουτῆρα μεθʼ ὕδατος καὶ ἐπίχει τὸ πρῶτον ἐκπιεσθὲν μύρον, [*](1 θεὶς H 2 τε om. Da 3 δὲ (alt.) om. HDiDa 4 κνρτίδα F: om. Da: πυξίδα reliqui 5 τὸ ἔλαιον FDiDa 7 πλεονάκις F: πολλάκις reliqui 8 προσπλάσσων Di ἄλες λεπτὸν (sic) F: ἅλας λεπτὸν DiDa: ἅλα λεπτὸν H: correxi 9 μεταράσσας F: μεταράσας Da: μετακεράσας H 10 ἄρωμα] μάγμα coni. Sar.: fort. recte 11 συνέμβαλλε F: ἔμβαλλε H 15 τοὺς] τὸ libri: τοὺς vulgo βρέχων μέλιτι· καὶ ἔσται] Di 16 τὸν F πρότερον Di: α F 18 διαθεὶε QDa 20 παρασμίγων F: παραμίγων p: παραμίσγων reliqui ἐξιπῶν ποίει HDi 21 καὶ ἐπὶ τρίτου (τοῦ τρ. Da) HDiDa 22 post καρδάμωμον add. εἶτα ἐξίπου καὶ ποείει τὰ αὐτά Di: εἶτα — καρδάμωμον bis habet H ὁσάκις δʼ ἂν (om. καὶ Di 23 σοι om. FDa 24 δοκῆς Da: δόζης H μίσγε om. F ἐν addidi e Da corr. in δραχμάς): δύο coll. Di καρδαμώμου libri et Dl: corr. Sar. (propter ea quae sequuntur) D. I 56 26 ἔμβαλλε Q. ἐμβάλλουσι Spr. 27 καὶ] τότε δὲ Spr.)

49
εἶτα ἐάσας μικρὸν ἀναλάμβανε εἰς ἀγγεῖα ξηρά, προκεχρισμένα κόμμει καὶ σμύρνῃ καὶ κρόκῳ καὶ μέλιτι μεθʼ ὕδατος διειμένοις· τὸ δʼ αὐτὸ ποίει καὶ ἐπὶ τοῦ δευτέρου ἐκπιέσματος καὶ τοῦ τρίτου.

ἔνιοι δὲ τὸ ἁπλοῦν ἐξ ἐλαίου βαλανίνου ἢ ἄλλου καὶ 5 κρίνου σκευάζουσι. δοκεῖ δὲ διαφέρειν τὸ ἐν Φοινίκῃ καὶ ἐν Αἰγύπτῳ γινόμενον· ἄριστον δέ ἐστιν αὐτοῦ τὸ ὄζον κρίνων.

δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, μαλακτικήν, ἀναστομωτικὴν τῶν περὶ μήτραν μύσεων καὶ φλεγμονῶν, καὶ καθόλου πάντων ἐστὶ χρησιμώτατον πρὸς τὰ γυναικεῖα. ἁρμόζει δὲ καὶ πρὸς ἀχῶρας, ἰόνθους, πίτυρα, ἐκζέματα, μώλωπάς τε ταχέως μεταβάλλει καὶ ὁμόχρους ποιεῖ, καὶ καθόλου ἐστὶν ἀραιωτικόν. ἄγει δὲ καὶ χολὴν κατὰ κοιλίαν πινόμενον, κινεῖ δὲ καὶ οὔρησιν. ἐστι δὲ κακοστόμαχον καὶ ναυτίας ποιητικόν.

53 ναρκίσσινον δὲ στύψεις οὕτως· ἐλαίου πεπλυμένου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε, ἀσπαλάθου λίτρας ἓξ οὐγγίας δύο κόψας καὶ βρέξας ὕδατι. τῷ τρίτῳ τοῦ ἐλαίου μείξας ἕψε, εἶτα ἐξελὼν τὸν ἀσπάλαθον καὶ καλάμου λίτρας πέντε οὐγγίας ὀκτὼ καὶ σμύρνης χόνδρον κόψας καὶ σήσας φύρα οἴνῳ παλαιῷ εὐώδει καὶ μείξας ἕψε. ὅταν δὲ καὶ μετὰ τούτων ἀναζέσῃ, ἐξελὼν ἀπήθει τὸ ἔλαιον ψυγέν, εἶτα λαβὼν ἐκ τοῦ ἐλαίου --- --- εἰς λουτῆρα ἀπόχει καὶ τοῦ ναρκίσσου ἔμβαλε ὡς ὅτι πλεῖστον τὸ ἄνθος, ἐπὶ ἡμέρας δύο κινῶν ὡς ἐπὶ τοῦ σουσίνου, ἐξίπου τε καὶ μετάγγιζε πυκνῶς· καὶ γὰρ τοῦτο σήπεται.

ποιεῖ δὲ πρὸς τὰ ἐν ὑστέρᾳ, μαλάσσον τὰς περὶ αὐτὴν σκληρίας καὶ μύσεις. ἔστι δὲ κεφαλαλγές.

[*](7 SIM. D. eup. II 74 (286) I 117 (151 ubi ἔλαιον corrige).)[*](14 SIM. Pl. XV 30 (cf. XXIII 6); XI 129 extr. (e S. N.); Aet I s. v. ἔλαιον ναρκίσσινον (═ Nic. M. XVI 18).)[*](1 post ἀγγεῖα add. μικρὰ HDi προκέκλυσμένα Di 2 καὶ (pr.)] ἢ HDiDa 3 τὰ δʼ αὐτὰ Di δευτέρου καὶ τρίτου ἐκπιέσματος H ἐπὶ τοῦ τρίτου p: τρίτου (om. ἐπὶ τοῦ) v 4 καὶ κρίνου ἢ ἄλλου (ἐλαίου superscr. υ) Di 5 αἰγύπῳ καὶ ἐν φοινίκη H 8 μήτρας ψύξεων Da καὶ καθόλου — ποιεῖ om. Da 13 καὶ κακοστόμαχον (dittogr.) HDiDa)[*](14 num. cap. νγ QDa: νη΄ Dl tit. ναρκίσσινον H: ναρκισσίνου σκευασία reliqui ἔλαιον ναρκίσσινον στύφεται οὕτω Di ἐλαίου καλάμου πεπλυμένου λίτρας (spatio relicto) οὐγγίας ε΄ καὶ σμύρνης ἀσπαλάθου λίτρας H 15 ἐννέα scripsi: (Ο ═ Θ) libri 17 καὶ om. Di καλάμου βάλε Di 18 διασήσας (dittogr.) Q: διασείσας Da φύρασον Di 20 ἀπείθει F: ἀπόθου H: ἀποτίθου Da ψύγειν QDa λαβὼν] βαλὼν DiDa hiatum indicavi 21 ἀπήχει Di ἔμβαλλε Q: post πλεῖστον colloc, Di 22 πλεῖστον] πλῆθος Q 24 δὲ om. QDa 25 κεφαλαλγικόν Da)
50

54 κρόκινον δὲ σκευάζων προστύψεις τὸ ἔλαιον, ὡς εἴρηται ἐπὶ τοῦ σουσίνου, πλήθει καὶ συσταθμίᾳ τῇ αὐτῇ. λαβὼν δὲ ἐκ τοῦ ἐστυμμένου ἐλαίου εἰς τὸ σούσινον λίτρας τρεῖς ἥμισυ βάλε κρόκου δραχμὰς πεντήκοντα καὶ ἀνακίνει πλεονάκις τῆς ἡμέρας, ποιῶν τοῦτο συνεχῶς ἐπὶ ἡμέρας πέντε. ἀπήθει δὲ τὸ ἔλαιον τῇ ἕκτῃ ἀπὸ τοῦ κρόκου καθαρίως, τῷ δὲ αὐτῷ κρόκῳ ἐπίχει τὸ ἴσον πλῆθος τοῦ ἐλαίου καὶ ἀνακίνει ἡμέρας δέκα, εἶτα ἀποχέας πρόσμειξον σμύρνης κεκομμένης καὶ σεσησμένης δραχμὰς τεσσαράκοντα καὶ κίνει ἐν ὅλμῳ χρηδίμως, εἶτα ἀπόθου. ἔνιοι δὲ τῷ εἰς τὸ κύπρινον ἠρωματισμένῳ ἐλαίῳ καὶ εἰς τὸ κρόκινον χρῶνται. ἔστι δὲ αὐτοῦ κράτιστον τὸ κατακόρως κρόκου πνέον, ὅπερ εἰς τὴν ἰατρικὴν χρῆσιν ἁρμόζει, δεύτερον δὲ τὸ σμύρνης παρεμφαῖνον.

2 δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, ὑπνωτικήν, ὅθεν πολλάκις ἐπὶ τῶν φρενιτικῶν ἥρμοσεν ἐν καταβροχαῖς ἢ ἀποσφρανθὲν καὶ τῶν μυξωτήρων διαχρισθέντων. ἐστι δὲ καὶ πυοποιὸν καὶ ἑλκῶν καθαρτικόν, καὶ πρὸς τὰς ἐν τῇ μήτρᾳ σκληρίας καὶ μύσεις καὶ τὰ ἐν αὐτῇ κακοήθη σὺν κηρῷ καὶ κρόκῳ καὶ μυελῷ καὶ ἐλαίῳ διπλασίονι· συμπέττει γὰρ καὶ μαλάττει καὶ πραύνει καὶ ὑγραίνει· ποιεῖ καὶ πρὸς τὰς ἀπογλαυκώσεις μεθʼ ὕδατος ὑπαλειφόμενον. ἀναλογεῖ δὲ αὐτῷ καὶ τὸ λεγόμενον ὀνύχινον καὶ βουτύρινον καὶ στυράκινον, τοῖς ὀνόμασι μόνον διαφέροντα, τῇ μέντοι σκευασίᾳ καὶ τῇ δυνάμει παρόμοια ὄντα.