Περὶ στάσεων
Hermogenes
Hermogenes. Hermogenis Opera. Rabe, Hugo, editor. Leipzig: Teubner, 1913.
Παντὸς οὑτινοσοῦν προτεθέντος ζητήματος, εἰ συνεστήκοι, ἐπισκοπεῖν δεῖ τὸ κρινόμενον, εἰ ἀφανές ἐστιν ἢ φανερόν. κἂν μὲν ἀφανὲς ᾖ, στοχασμὸς ἔσται· ἔστι γὰρ στοχασμὸς ἀδήλου πράγματος ἔλεγχος οὐσιώδης ἀπό τινος φανεροῦ σημείου ἢ ἀπὸ τῆς περὶ τὸ πρόσωπον ὑποψίας, οἷον πεφώραται τις θάπτων νεοσφαγὲς σῶμα ἐπʼ ἐρημίας καὶ φόνου φεύγει· ἀπὸ γὰρ τοῦ θάπτειν φανεροῦ ὄντος ἀφανές τι πρᾶγμα ζητοῦμεν οὐσιωδῶς τὸ τίς ὁ φονεύσας.
[*](1 καὶ ante ὅπως add. Ba Ph, (supr.; m. 2?) Vc | τοῦτο P Ph, m.2 Vc (p 43, 9: τὰς στάσεις; W VII 174, 10: τὴν μέθοδον . . . διʼ ἧς ἑκάστην τῶν στάσεων ἐπιγνωσόμεθα); τούτων Vc Ba Py; τοῦτοων Ac 2 μέθοδος: l. 6 — p. 43, 8 (cf. Sop. V 78, 28 W.): διαίρεσις; p. 43, 15 sq. 3 τοῦ στοχασμοῦ Phy Sr, Syr. 4 αὐτὸ Vc Pγ; τὸ πρᾶγμα αὐτὸ Syr. (cf. Herm. p. 425, 14 Sp); αὐτὸς P Ac Ba Ph. m. 2 Vc | πάντων τῶν ἄλλων Ph: τῶν ἄλλων ἀπάντων Py 5 λέ- ξεται Pc | δʼ om Ph 6 sic mg. Ba Pg Wc, (ἡ μέθοδος) Vδ; δι- αίρεσις τῆς μεθόδου τῶν στάσεων P Ρπ διαίρεσις τῶν στάσεων Py ; περὶ στάσεων (ante 5 ἡ) Ph; μέθοδος διαγνώσεως τῶν στά- σεων DLz; om. Vc Ac ; Syr. 2 p. 53, 24: ἡ δὲ μέθοδος τῆς διαι- ρέσεως τῶν στάσεων; cf. Glöckner l. l (p. 28, 9 ann.) l 28 7 προ- τιθέντος Pc | συνέστη ιει Pa | mg. Vc: ῾ εἰ συνεστήκοιʼ . . πρὸς . . Μινουκιανόν 8 ἠ pro εἰ m. 1 Vc 10 οὐσιωδῶς Ba Sr, m.1 Ac, W VΙΙ]) 179, 24, Sop. 11 ἢ — 12 ὑποψίας om. Ph; deleverat Glöckner, Quaest. rhet, dissertationis thes 2 (collatis Syr. 2 p. 61, 21. Marc. IV 214, 18 W. Sοp. V 85, 8 86, 28 W. adde Sr) | καὶ m. po. supr ante ἢ Ac 12 cf 30, 19. 49, 16. 54, 5. Auct. ad Her. I 11, 18. Quin IV 2, 13 Cic. de inv I 8. 11 14 ζητοῦμεν om m. 1 Vc)Ἂν δὲ φανερὸν τὸ κρινόμενον, πάλιν ἐπισκεπτέον, εἰ τέλειόν ἔστιν ἢ ἀτελές· λέγω δὲ ἀτελές, ᾧ προστεθέντος τινὸς ὡς λείποντος ὄνομά τε εὐθύς γίνεται καὶ οὐκέτι ἔχει ζήτησιν οὐδεμίαν τὸ πρᾶγμα· ἂν γὰρ ᾖ τοιοῦτον, ὁρικὴν ποιήσει τὴν στάσιν· ἔστι γὰρ στάσις ὁρικὴ ὀνόματος ζήτησις περὶ πράγματος, οὗ τὸ μὲν πέπρακται, τὸ δὲ λείπει πρὸς αὐτοτέλειαν τοῦ ὀνόματος· οἷον ἐξ ἱεροῦ ἰδιωτικά τις ὑφείλετο χρήματα, νόμου κελεύοντος τὸν μὲν ἱερόσυλον τεθνάναι, τὸν δὲ κλέπτην διπλᾶ διδόναι, ὡς ἱερόσυλος ὑπάγεται, ὃ δὲ κλέπτης εἶναι λέγει· ἐὰν γὰρ προστεθῇ τὸ καὶ ἱερὰ εἶναι τὰ χρήματα, σαφής γε οὗτος ἱερόσυλος καὶ οὐκέτι ἔχει τὸ πρᾶγμα ζήτησιν.
[*](139)Ἂν μέντοι φανερὸν καὶ τέλειον τὸ κρινόμενον, ἡ ζήτησις περὶ τὴν ποιότητα τοῦ πράγματος ἵσταται, οἷον εἰ δίκαιον, εἰ νόμιμον, εἰ συμφέρον ἤ τι τῶν τούτοις ἐναντίων. καὶ ὄνομα μὲν γενικὸν τούτῳ ποιότης, ἤτοι δὲ περί τι πρᾶγμα ἔχει τὴν ζήτησιν ἢ περὶ ῥητόν· κἂν μὲν περὶ ῥητόν, νομικὴν ποιεῖ τὴν στάσιν, περὶ ὧν [*](12) ὕστερον ἐροῦμεν, ἂν δὲ περὶ πρᾶγμα, λογικήν. — [*](2 ἢ (pro εἰ), om. πάλιν ἐπισκεπτέον, Sr | μὲν ante ὧι add. Pc 3 τι γίγνεται Vc, (γίν.) Ba | μετὰ ταῦτα post καὶ add. Phy 4 τὸ πρᾶγμια om Ph (signum ascriptum est) 5 ὁριστικὴν Ph |ποι- εῖται Vc; ποιεῖ Sr 6 ὁριστικὴ Ph | περὶ πρᾶγμα Marc IV 220, 13 W 7 τοῦ ζητουμένου ὀνόματος Syr. 2 p. 97, 25 8 cf 62, 3: Arist. Rhet A 13 p. 1374 a 4. Cic. de inv l 8, 11 Quint III 6, 41. V 10, 39 10 11 εἶναι κλέπτης V Phy 11 προστεθῆ P Ph: προσθῆις V Py, v. l. Pc 12 γε P Phy ; τε V 13 ζήτησιν οὐδεμίαν Py (cf. l. 4) 16 εἰ συμφέρον εἰ νόμιμον (mg εἰ ἔν- νομον) Ph: εἰ (ἢ Vc) συμφέρον εἰ (ἢ Vc, Sοp.) ἔννομον V Py, Sop., cf Marc. IV 224, 8 17 W 17 ὡς γενικὸν Sop. V 90,18. 20. 97, 6. 9 W., Nilus | τούτων Nilus | κοινὸν Sr | W IV 223, 4: τοὺς περὶ Ἑρμαγόραν ἐλέγχει κτλ. 18 περί τι ῥητόν Ph 19 ῥη- τὸν ᾖ Of, Marc. IV 224, 30 W. | ποιήσει Ph: ποιεῖται Py)
Τὰς μὲν οὖν λογικὰς τῶν στάσεων ἐκ τούτων ἐπιγνωσόμεθα· τὰς δʼ αὖ νομικὰς οὕτω. πρῶτον μὲν περὶ ῥητὰ ἀνάγκη τὴν ζήτησιν ἐνταῦθα γίνεσθαι· ῥητὰ δὲ λέγω οἷον νόμους, διαθήκας, ψηφίσματα, ἐπιστολάς, [*](14) [*](2 ἢ — 3 παθόντα om. Pc |ἕτερον γίγνεται post τι add. Ph ἂν μὲν γὰρ εἰς Ph |αὐτὸν τὸν Ac 6 τι om. Sop |μεθιστῆι Vc, Sop., Nilus; μεθίστησι Ac Phy 7 τι om Nilus; τι καὶ Pc 8 τὸ (pro τι) Pc | πεποιηκέναι τι Ba 11 μὲν P Ba Py; δὲ Vc Ph ; om. Ac | cf. Cic. de inv lI 29, 87. 42, 124 12 ὃ|ν er.] Pa; ὁ Pf Vk 14 δὲ καὶ Py 15 δὲ om. Ac | παράδειγμα om. Pf | alt οἱ om. Py 17 schol. P (W VII 206, 15): πρὸς Μινουκιανὸν κτλ τι Pa h Ac Ba; om Pc γ Vc ; ἡμῖν τι om Vγ, schol. P 18 μετα- στάσεως ἕνεκα Vc Ph | p. 75, 11 20 οὕτως (pro ἐκ τούτων) Ba 21 μὲν οὖν Ph 22 ῥητὸν Pγ, Marc. IV 254, 20 W. al. | ἐν- ταυθοῖ Py)
Εἰ μέντοι περὶ δύο ῥητὰ ἢ καὶ πλείονα ἢ καὶ ἓν εἰς [*](1 κηρύγματα, ὡρισμένα πάντα Nilus, schol. P W VII 213, 6 (cf. Sοp. V 103, 4 W.) 2 [ἢ] καὶ P W IV 255, 16, ἢ περὶ 256. 1: ἢ καὶ περὶ Ah Oh Vg 2. 3 συμβαίνει γίνεσθαι Py 4 διήιρηται Ba Ph, m.1 Vc ὁ om. Ac 5 φαίνωνται χρώμενοι Py 7 τὰς ante 6 περὶ Ph 7 διανοίας τούτου Ac | καὶ post ἢ Pf: om. V Phy 8 ῥητὸν καὶ διάνοια γίνεται PV γίγνεται καὶ ποιεῖ ῥητὸν καὶ διάνοιαν Ph, (om. pr. καὶ) Sοp., (om. γίγνεται καὶ) Pf 10 τὸ P Vc Ba Py, schol. Ph f. 142r; om. Ac Ph | schol. P (W VII 212, 15): ἵνα μὴ δόξῃ πάντα ἐναντιοῦσθαι Μινουκιανῶ, διὰ τοῦτο προσέθηκε τὸ ῾ ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστονʼ 12 εἰ ante 11 ξένος Ph: ante ἐπὶ Vc, cf. 82, 11 cf. Cic. de or. II 24, 100 Quint. VII 6, 6. Aps. 2 p. 273, 2 Sp. -H. πολιορκίας — 13 νόμῳ om. m. 1 Py 14 τι om. Sr, Nilus | τἀυτὸ| συν m. 1, ex ν] Pa; cf. l.17 15 ἄγον Vc, (ω, supr ο) P: συνάγον Py τὸ ἔγγραφον τῶι ἀγράφωι Vc, Sοp. 17 συνάγοντος εἰς τἀυτόν Ac Ba Ph | τινος om. Py 18 cf Quint VII 6, 3. Aps. l 2 p. 275, 5)
Ἡ μέντοι ἀμιφιβολία καὶ ἀπʼ αὐτοῦ τοῦ ὀνόματός ἐστι φανερά· ἔστι γὰρ ἀμφιβολία ἀμφισβήτησις περὶ ῥητὸν ἐκ προσῳδίας ἢ διαστάσεως συλλαβῶν γινομένη· ἐκ μὲν προσῳδίας, οἷον ἑταίρα χρυσία εἰ φοροίη, δημοσια ἔστω, πεφώραταί τις φοροῦσα, καὶ ἣ μὲν τὰ χρυσία φησὶν εἶναι δημόσια, προπαροξυτόνως ἀναγινώσκουσα τὸν νόμον, οἳ δὲ οὐ τὰ χρυσία ἀλλʼ αὐτὴν δημοσίαν εἶναι, παροξυτόνως ἀναγινώσκοντες περὶ δὲ διάστασιν συλλαβῶν, οἷον δύο ἦσάν τῳ παῖδες, Λέων [*](Sp. -Η. 19 λέγειν post τις Ac 20 ἂν Py, ἐὰν Sop. l ῥητὰ ἦ ἢ Nilus | ἢ καὶ πλείονα om. m. 1Py |pr καὶ om. Ph) [*](1 εἴη post 40, 20 ἓν (om. εἰς δύο) Ac 3 ἐναντίου Ph, m. 1Vc 4 δὲ om Ph 5 ὁ supr Ph: om Pcy ; cf 85, 1 6 cf. Auct ad Her. I 11, 19. Cic. de inv. II 51, 153 7 τῆς νεώς Pc V Phy, mg. Pa; αὐτῆς Pa | ἔμεινε Pc | πατρώαι ante νηὶ add. Vc Ph, cf. 85, 3. Syr. 2 p 196, 8 8 ἀπείργεται Ph 9 cf. 87, 14. Senec. controv. l 5 cet 10 ἢ θάνατον ἢ γάμον Ac 11 κόρας post τις Syr 2 p. 196, 11 ; om. Vc Ba Phy 13 ἀπὸ τοῦ (om αὐτοῦ) Vc Ba Ph Sr 15 διαστάσεων Ac | γενομένη Py 10 cf. Theon II 129, 19 Sp. Cic. de inv. II 40, 118 | εἰ χρυσία Vc Pγ 10 18. 19 χρύσεια Ph: cf. 91, 2 17 τις om. V Ph 18 εἶναι Pcy; δεῖν εἶναι Pah V, Syr.; cf. 91, 4 19 νόμον m. 1, τόνον m. 2, Vc 20 ἀνταναγινώσκοντες Phy, v. l. P 20. 21 περὶ δὲ διαστάσεως Md Οh, (ἐκ pro περὶ) DLz 21 cf. Quint VII 9, 6)
Ταύτας μὲν οὖν οὕτως ἐπιγνωσόμεθα, τὴν δὲ μετάληψιν οὐκέθʼ ὁμοίως, ἀλλʼ ὅταν ἡ ζήτησις ᾖ περὶ τοῦ εἰ δεῖ τὸν ἀγῶνα εἰσελθεῖν· ἐν γὰρ μεταλήψει οὔτε εἰ [*](142) ἔστι τι προηγουμένως ζητήσεις, καθάπερ ἐν στοχασμῷ, οὔτε τί ἐστι, καθάπερ ἐν ὅρῳ, οὔτε ὁποῖόν τί ἐστιν, ὡς ἐν τοῖς λοιποῖς, ἀλλʼ αὐτὸ τοῦτο, εἰ δεῖ ζητῆσαί τι τούτων· παραγραφὴ γάρ ἐστι. δύο δὲ αὐτῆς εἴδη· ἣ μὲν γάρ ἐστιν ἔγγραφος. ἀπὸ ῥητοῦ τινος λαμβάνουσα τὴν ζήτησιν, ἣ δὲ ἄγραφος. καὶ ἡ μὲν ἔγγραφός ἔστιν ἀπαγωγὴ τῆς εὐθυδικίας κατὰ παραγραφὴν ἀπὸ ῥητοῦ τινος, περὶ οὗ ἡ ζήτησις· οἷον δὶς περὶ τῶν αὐτῶν δίκας μὴ εἶναι, φόνου κρινόμενός τις ἀπέφυγεν, ὕστερον αὐτῷ χρωμένῳ ἀνεῖλεν ὁ θεὸς ῾ ἀνδροφόνοις οὐ χρῶʼ καὶ πάλιν φεύγει· κατὰ ῥητὸν καὶ διάνοιαν ἡ πρώτη ἐξέτασις, εἶθʼ ἕπεται τὸ στοχαστικόν, εἰ ἐφόνευσέ πουἡ δὲ ἄγραφος ἔστι μὲν ἀπαγωγὴ τῆς εὐθυδικίας καὶ [*](17) αὐτὴ κατὰ παραγραφὴν ἀπὸ ῥητοῦ, τὴν ζήτησιν δὲ οὐ περὶ τὸ ῥητὸν ἔχει, ἀλλὰ περί τι τῶν περὶ τὸ πρᾶγμα, [*](1 ante διέθετο: add καὶ La R Vu: add. τελευτῶν Px VIW Wa; add καὶ τελευτῶν Ba, m. 2Vc; add καὶ τελευτῶν ὁ πατὴρ Pγ 2 καὶ om. V Phy γρ΄ ταύτην Pa | οὖν om. Py, Nilus | δέ γε Ba 7 τῆι post γὰρ add. Phy, (er.) Vc 8 ἔσται Pc | τι om. Ac, Nilus | ζήτησις Ph: ἡ ζήτησις Py; ζητοῦμεν Nilus 9 ποῖον Ph, Nilus 10 ταῖς λοιπαῖς Py; ἐν λοιπαῖς Nilus (at 75, 1 cet.) ζητῆσαί τι τούτων P Ba Ph, m. 2Vc: τὸν ἀγῶνα εἰσελθεῖν Vc Ac Py 14 τῆς εὐθείας Ph, v.l.Pa 15 περὶ ὃ Ac |cf. Demosth. 20, 147. 38, 16 Quint VII 6, 4 16 δὲ post ὕστερον add. Vc Phy: cf. Syr. 2 p. 159, 7 19 mg. ἐν ἄλλοις τὸ εἰ ἐφόνευσέ πουʼ οὐκ ἔστιν Pa; verba desunt Py 20 ἐστὶν ἀπαγωγὴ μὲν Vc | Phy εὐθείας Ph 21 δὲ ζήτησιν Pγ)
Τὰς μὲν οὖν λεγομένας στάσεις οὕτως ἐπιγνωσόμεθα· περὶ δὲ τῆς καθʼ ἑκάστην διαιρέσεως ἤδη λεκτέον. εἰδέναι μέντοι χρή, ὡς τὰ περὶ στοχασμοῦ λεχθησόμενα, περὶ οὗ δὴ πρῶτον ἀναγκαίως λελέξεται, σχεδὸν εἰς ἅπόντα συντελεῖ τὰ μετὰ ταῦτα· διὸ καὶ εἰκότως μακρότερα ἔσται.