Acta Joannis

1 Βασιλεύοντος τῶν Ἰουδαίων Ἀγρίππα, ὃν διὰ τὸ συμβουλεύειν [*](266 T) εἰρήνην λιθοβολήσαντες ἀπέκτειναν, ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ Οὐεσπεσιανὸς Καῖσαρ ὑπάρχων πολλῷ στρατεύματι περιχαρακώσας τὴν Ἱερουσαλὴμ τοὺς μὲν δορυαλώτους λαβὼν ἐφόνευσεν, ἄλλους πολιορκήσας λιμῷ διέφθειρεν, καὶ τοὺς πλείστους φυγαδεύσας χρόνῳ διέσπειρεν· τό τε ἱερὸν καθελὼν καὶ τὰ σκεύη τὰ ἅγια εἰς ναῦν ἐμβαλὼν ἔπεμψεν εἰς Ῥώμην ποιήσασθαι τῆς Εἰρήνης σκήνωμα, καὶ τοῖς ἐκ πολέμου σκύλοις ἐκοσμεῖτο.

2 Οὐεσπεσιανοῦ δὲ ἀποθανόντος ἐγκρατὴς γενόμενος ὁ νἱὸς αὐτοῦ Δομετιανὸς τῆς βασιλείας μετὰ τῶν ἄλλων ἀδικημάτων αὐτοῦ προσέθετο καὶ διωγμὸν ποιεῖν κατὰ τῶν δικαίων ἀνθρώπων. μαθὼν γὰρ τὴν πόλιν πεπληρῶσθαι Ἰουδαίωγ, [*](P Paris gr 520 s XI T Taurin B II 9 n 67 s XIII Γ W Vindob hist gr 126 s XV Σ O Ottob gr 27 s XV A Ambros A 63 inf s X aut XI Σ X Vatic gr 834 s XV Δ V Vatoc gr 654 s XI Σ΄ Y — 1181 s  XV R Patmensis 198 s XIV Z — 660 s XV B Batopaed 379 s XII e exempl editum a labeo et U Vatic gr 866 s XIII Cossarto Q Paris gr 1468 s XI I acta concilii in latinum conuersa M Venet Marc gr 363 s XII ab Anastasio C Vindob hst gr 63 anni 1324) [*](Metaphr Symeo Metaphrastes α consummatio Io armenice 𝔄 Abdias qui fertur c transitus Io coptice acta Io syriace α acta Io aethiopice) [*](Γ (═ PWA) 1—2 πρ. - θεολ.]. καὶ ταῦτα μὲν οὕτως ὅπως δὲ πάλιν ὁ ἰωάννης πρὸς τὴν ῥώμην ἄκων τὴν ὑποστροφὴν ἐποιήσατο ἔνθεν ἐρῶ A ‖ πράξις εἰς τὴν μετάστασιν W ‖2 θεολ.] περὶ τῆς ἐξορίας καὶ μεταστάσεαως αὐτοῦ add P ‖ 3 βασ.] γὰρ add A ‖ ἀγρίππου W ‖5 οὐεσπασιανὸς A ‖ 6 δοριαλώτους A ‖ 7 διέφθ.] ἀπέκτεινε A ‖ 10-11 καὶ - ἐκοσμ. om A: del? ‖ 12 οὐεσπασανοῦ A ‖ ἐγκρ. γ. post βασ. (13) A ‖ 13-14 αὐτ. ἀδ. A ‖14 ποιῆσαι A)

3 Δομετιανὲ Καῖσαρ βασιλεῦ πάσης τῆς οἰκουμένης, ὅσοι Ἰουδαῖοι σοῦ δεόμεθα καὶ ἱκέται προσκείμεθα τῆς σῆς δυνάμεως μὴ φυγαδεύειν ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ θείου καὶ φιλανθρώπου σου προσώπου· εἴκομεν γάρ σοι, καὶ τοῖς ἕθεσι καὶ τοῖς νόμοις καὶ πράξεσιν καὶ πολιτείαις μηδὲν ἀδικοῦντες ἀλλὰ Ῥωμαίοις ὁμοφρονοῦντες. ἔστιν δὲ καινὸν καὶ ξένον ἔθνος, μήτε τοῖς ὑμετέροις ἔθεσι ὑπακοῦον μήτε ταῖς Ἰουδαίων θρησκείαις συνευδοκοῦν, ἀπερίτμητον, ἀπάνθρωπον, ἄνομον, ὅλους οἴκους ἀνατρέπον, ἄνθρωπον θεὸν καταγγέλλοντες, οἷς ἐκκλσία ὅπασιν ἐπιγίνεται ξένον ὄενομα χριστιανῶν. οὗτοι θεὸν ἀθετοῖσιν μὴ προσέχοντες τῷ ὑπʼ αὐτοῦ δοθέντι νόμῳ, υἱὸν δὲ θεοῦ καταγγέλλουσιν ἄνθρωπον ἐξ ἡμῶν αὐτῶν γεννηθέντα ὀνόματι Ἰησοῦν, οὗ οἱ γονεῖς καὶ οἱ ἀθελφοὶ καὶ πᾶσα ἡ γενεὰ ἐξ Ἑβραίων ἐξήρτηται· ὃν διὰ τὴν πολλὴν αὐτοῦ βλασφημίαν καὶ τὴν ἄνομον φλυαρίαν ἡμεῖς σταυρῷ παρεδώκαμεν. ψεῦσμά τε ἕτερον τῷ πρώτῳ αὐτῶν βλάσφημον συνάπτουσιν· τὸν γὰρ παγέντα καὶ ταφέντα τοῦτον ὡς ἐκ [*](2 ἐκ] ἀπὸ A ‖ 4 βιβλίον Tischendorf recte ut uid: cf 155, 14 ‖ ἧ A ‖ 5 K.] καὶ add A: cf 155, 5 ‖ 8 πρ. σου A ‖ σοι] σου A ‖ ἔθνεσιν P: cf 11 πρ.] ταῖς πρ. A ‖ 9—10 ἀλλὰ μᾶλλον ὁμ. τοῖς ῥωμ. A om P ‖10 δὲ] γὰρ A ‖ καὶ om P ‖ 11 ἑτέροις P: scr ὑμετέροις ἔθ /// εσιν A ἔθνεσιν P: cf 8 13 ἄνθρ.] τὸ δὴ χεῖρον πάντων add A ‖ καταγγέλλον A fort uerum ‖ 13—14 οἷς-ἅπ.] ὃς ἐκκλησιάσασιν Tischendorf ‖ 14 πασιν⟨....⟩? ‖ πᾶσιν W  ‖ ὄν.] περιφέροντες τῶν add A  ‖ χριστιανόν PW  ‖ οὗτοι] οἷ τὸν W  ‖ 15 θεὸν] τὸν θεὸν μὲν A  ‖ 16 δὲ] τοῦ add A 19 βλ. κ. τ. ἄν. α. A ‖ 21 ἐπισυνάπ- τουσι A  ‖ ⟨σταυρῷ⟩ παγέντα?) [*](V 22 πάσης οὖν τῆς πόλεως χαλεπαινούσης ἐπὶ τῆ καταπτώσει τοῦ ἱεροῦ τῆς ἀρτέμιδος (quae sunt ex Prochoro p 173, 12 Zahn) ἀνήνεγκαν V | 29 ἐπώλεσαι V: scr ἀπολέσει??)

4 Ἐπὶ τούτοις πᾶσιν ὀργῇ συσχεθεὶς ὁ βασιλεὺς θόγμα τῇ συγκλήτῳ ἐκελεύσατο ἵνα ἄρδην τοὺς ὁμολογοῦντας αὐτοὺς εἶναι χριστιανοὺς φονεύσωσιν. τῶν οὖν παραυτὰ τῆς ὀργῆς εὑρεθέντων καὶ τὸν τῆς ὑπομονῆς καρπὸν τρυγησάντων στεψαμένων τε τὸν πάμμαχον ἀγῶνα κατὰ τῶν τοῦ διαβόλου πραγμάτων προσελάβετο ἡ τῆς ἀφθαρσίας ἀνάψυξις.

5 Διεφημίσθη τε ἐν τῇ Ῥώμῃ ἡ τοῦ Ἰωάννου διδασκαλία καὶ μέχρι τῶν Δομετιανοῦ ἀκοῶν, εἶναί τινα ἐν Ἐφέσῳ Ἑβραῖον ὀνόματι Ἰωάννην, ὃς περὶ τοῦ Ῥωμαίων βασιλείου διαφημίζει λέγων ἐν τάχει ἐκριζωθήσεσθαι, καὶ ἑτέρῳ τὴν βασιλείαν τῶν Ῥωμαίων διαδεδόσθαι. ταραχθεὶς δὲ ὁ Δομετιανὸς ἐπὶ τοῖς [*](268 T) δἰρημένοις ἔπεμψεν ἑκατόνταρχον μετὰ στρατιωτῶν ἵνα ἁρπάσαντες ἀγάγωσιν τὸν Ἰωάννην. καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν Ἔφεσον ἐπυνθάνοντο ποῦ μένει ὁ Ἰωάννης. προσελθόντες δὲ τῷ πυλῶνι αὐτοῦ εὗρον αὐτὸν ἑστῶτα πρὸ τῶν θυρῶν, καὶ νομίσαντες αὐτὸν εἶναι θυρωρὸν ἐξήταζον ποῦ μένει ὁ Ἰωάννης. ὃ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· Ἐγώ εἰμι. Οἳ δὲ τὸ μέτριον αὐτοῦ καὶ ταπεινὸν καὶ πενιχρὸν ὑπερηφανήσαντες ἐπέπλησσον μετὰ ἀπειλῆς λέγοντες· Εἰπὲ ἡμῖν τὴν ἀλήθειαν. Ὁμολογοῦντος δὲ αὐτοῦ πάλιν αὐτὸν εἶναι τὸν ζητούμενον, ἀλλὰ καὶ τῶν [*](2 τοῖς om A ‖ 3 βασ.] δομετιανὸς A ‖ 4 ἑαυτοὺς A: cf 22 ‖ 7 δὲ W ‖ τῶν repet A ‖ τραυμάτων A ‖ 10 καὶ om A ‖ τῶν] τοῦ add A ‖ τινα] λεγόντων add A ‖ 13 διαδιδόσθαι διαδοθήσεσθαι Tischendorf: scr ⟨μέλλειν⟩ διαδίδοσθαι? cf 155, 17 ‖ 14 ἁρπ.] πρὸς αὐτὸν add A ‖ 16 ὁ ἰω. μ. A: cf 18 18 θυρ. εἶναι A ‖ ἐξέταζον W λέγοντες εἰπὲ ἡμῖν add A: cf 16 ‖ ὁ ἰω. μ. A: cf 16 ‖ 19 ἀπ. εἶπεν] πραεία τῆ φωνῆ ἀποκρίνεται A ‖ 20 πεν.] θεωρήσαντες καὶ δῆθεν add A 20—21 μετὰ σφοδρᾶς τῆς ἀπ. ἐπέπληττον A ‖ 22 τὲ ἐκείνου A πάλιν om A ‖ ἀλλὰ om A) [*](V 26 scr φασίν??)

6 Καὶ λαβόντες οἱ στρατιῶται δημόσια ὀχήματα ἐν τάχει ὥδενον, μέσον αὐτὸν καθίσαντες. ἐλθόντων οὖν αὐτῶν εἰς τὴν πρώτην ἀλλαγήν, ὥρας ἀρίστου οὔσης, ἐδέοντο αὐτοῦ εὐψυχεῖν καὶ λαβόντα ἄρτον σὺν αὐτοῖς ἐσθίειν. ὁ δὲ Ἰωάννης ἔφη· Τῇ μὲν ψυχῇ χαίρω, τροφῆς δὲ τέως οὐ βούλομαι λαβεῖν. Οἳ δὲ ἐλαύνοντες ἐφέροντο ταχέως. ὀψίας δὲ γενομένης καταχθέντες εἴς τι πανδοχεῖον, καὶ τῆς ὥρας οὔσης λοιπὸν δείπνου, ὄντες φιλοφρονέστατοι ὁ ἑκατόνταρχος καὶ οἱ στρατιῶται παρεκάλουν τὸν Ἰωάννην χρήσασθαι τοῖς παρακειμένοις. ὃ δὲ ἔφη κεκοπῶσθαι καὶ θεῖσθαι ὑπὲρ πᾶσαν τροφὴν τοῦ ὕπνου. καὶ τοῦτο ἑκάστης ἡμέρας αὐτοῦ ποιοῦντος ἐξεπλήσσοντο πάντες οἱ στρατιῶται καὶ ἐδειλίων μὴ ὁ Ἰωάννης ἀποθανὼν κινδύνῳ αὐτοὺς περιβάλῃ· τὸ δὲ ἅγιον πνεῦμα φαιθρότερον αὐτὸν ἐδείκνυ αὐτοῖς. καὶ τῇ ἑβδόμῃ ἡμέρᾳ κυριακῆς οὔσης ἔφη αὐτοῖς· Νῦν καιρὸς τοῦ κἀμὲ χρήσασθαι τροφῆς. Νιψάμενός τε τὰς χεῖρας καὶ τὸ πρόσωπον [*](1 προσμαρτυρούντων A ‖ 1—2 ἐν τ. αὐτὸν σὺν α. ἐξ. A ‖ 3 ἐπ.] αὐτ(??)ς add A ‖ 5—6 ὥδ, ἐν τ. A ‖ 9—10 μεταλαβεῖν οὐ δύναμαι A ‖ 10 ταχ. ἐφ. A ‖ 11 εἴς τι π. κατ. A ‖ κατασχεθέντες PW ‖ 12 φιλ. ὄντες ὁ] τε add A ‖ 13 οἱ] σὺν αὐτῶ add A ‖ 14—15 τοῦ ὕ. μόνου ὑπ. π. ἄλλην τρ. A ‖ 15 αὐτοῦ ἐφ᾿ ἑκ. ἡμ. A ‖ αὐτοῦ om W ‖ 16 μὴ] πως add A ‖ ὁ om W ‖ 17 ἐν μεγάλω αὐτ. περ. κινδ. A ‖ βὲ] ἐν αὐτῶ add A ‖ 18 αὐτὸν αὐτοῖς ἐδ. A ‖ ἑβδό P ‖ 19 αὐτ.] πρὸς αὐτούς A ‖ 20 τροφ. γεύσασθαι A fort uerum ‖ scr τροφῇ?? πρόσωπ.] καὶ add A) [*](V 28 scr ἔσχατον)

7 Πολλοῦ οὖν χρόνου διιππεύσαντος ἔφθασαν τὴν ὁδόν, τοῦ Ἰωάννου οὕτως νηστεύοντος. προσαγαγόντες δὲ αὐτὸν [*](269 T) τῷ βασιλεῖ εἶπον· Σεβαστὲ βασλεῦ, Ἰωάννην σοι προσάγομεν, θεὸν οὐκ ἄνθρωπον· ἐξ ἧς γὰρ αὐτὸν συνελάβομεν ἄχρι τῆς ἄρτι ὥρας ἄρτου οὐκ ἐγεύσατο. Πρὸς τούτοις ἐκπλαγεὶς ὁ Δομετιανὸς ἐξέτεινεν τὸ στόμα, διὰ τὸ παράδοξον φιλήματι αὐτὸν προσαγορεῦσαι θελήσας· τοῦ δὲ Ἰωάννου ἀποκλίναντος τὴν κεφαλὴν κατεφίλησεν αὐτοῦ τὸ στῆθος. καὶ εἶπεν ὁ Δομετιανός· Τί τοῦτο ἐποίησας; οὐκ ἠξίωσάς με φιλῆσαί σε; Καὶ ὁ Ἰωάννης πρὸς αὐτὸν εἶπεν· Δίκαιον τὴν χεῖρα τοῦ θεοῦ ἐν πρώτοις προσκυνεῖν, καὶ οὕτως τὸ στόμα τοῦ βασιλέως καταφιλεῖν· γέγραπται γὰρ ἐν ταῖς ἱεραῖς βίβλοις· Καρδία βασιλέως ἐν χειρὶ θεοῦ.

8 Καὶ ὁ βασιλεὺς εἶπεν αὐτῷ· Σὺ εἶ Ἰωάννης ὁ τὴν βασιλείαν μου λέγων ἐν τάχει ἐκριζωθήσεσθαι καὶ μέλλειν ἕτερον βασιλεύειν ἀντʼ ἐμοῦ, Ἰησοῦν; Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰωάννης εἶπεν αὐτῷ· Σὺ καὶ βασιλεύσῃ πολλοῖς χρόνοις τοῖς ὑπὸ θεοῦ [*](11 et 29 Prou 21, 1 ‖ 30 ??) [*](1 προσεκόμιζεν W ἐκόμισε A ‖ τὸ om. A ‖ 2 ὁρ. π. A ‖ ἔφθ.] ἤνυσαν πᾶσαν A ‖ 4 οὕτω A ‖ δὲ om A ‖ 5 βασιλεῦ] δομετιανὲ A ‖ προσηγάγομεν A ‖ 9—10 τ. κ. ἀπ. A ‖ 11 ἐπ.] ὅτι add A ‖ 12 om W ‖ εἶπεν om A ‖ 13 οὕτω A ‖ 14 ταῖς β. τ. ἱερ. A ‖ τοῖς ἱερεῖς W: cf 152, 4 ‖ 16 εἶπε πρὸς αὐτόν A ‖ 16—17 τ. β. τὴν ἐμὴν ἐν τ. λέγ. καταλυθήσεσθαι A: cf 153, 12 ‖ 17 ἐκριζω- θῆναι W ‖ 18 ἀντὶ W 18—19 αὐτῶ ἰω. ε. A ‖ 19 βασιλεύσει W βασιλεύσεις A fort recte ‖ 19—156, 1 τοῖς - δεδ. om A) [*](V 24 scr ἐγγ. αὐτῷ? ‖ 34 ⟨τὸ⟩ τῶν?? ‖ 31— 156, 22 ἐν φ. τ. corrupta uid)

9 Πρὸς ταῦτα ἔφη αὐτῷ ὁ Δομετιανός· Τίς τούτων ἀπόδειξις; ῥήμασιν μόνοις οὐ πείθομαι· ὄψις ἀδόλων τὰ φθεγγόμενα. τί δύνῃ θεῖξαι ἐπίγειον ἢ ἐπουράνιον ἐν τῇ δυνάμει ἐκείνου τοῦ μέλλοντος βασιλεύειν καθὼς καὶ λέγεις; ποιήσει γάρ, εἴπερ ἐστὶν υἱὸς θεοῦ. Εὐθέως δὲ ὁ Ἰωάννης ᾔτησεν φάρμακον θανάσιμον. κελεύσαντος δὲ τοῦ βασιλέως δοθῆναι φάρμακον αὐθωρὸν προσεκόμισαν. λαβὼν οὖν ὁ Ἰωάννης καὶ βαλὼν ἐν κύλικι μεγάλῳ πληρώσας ὕδατος συνεκέρασεν, καὶ [*](270 T) ἀναβοήσας φωνῇ μεγάλῃ εἶπεν· Ἐν τῷ ὀνόματί σου Ἰησοῦ Χριστὲ υἱὲ τοῦ θεοῦ πίνω τὸ ποτήριον σὺ γλυκανεῖς, καὶ τὸ ἐν αὐτῷ φάρμακον τῷ ἁγίῳ σου πνεύματι συγκέρασον καὶ ποίησον αὐτὸ πόμα ζωῆς καὶ σωτηρίας γενέσθαι εἰς ἴασιν ψυχῆς καὶ σώματος, εἰς πέψιν, εἰς ἀβλαβῆ διοίκησιν, εἰς [*](5 cf Rom 3, 19 ‖ 18 cf Matth 20, 22) [*](3 καὶ alt om P ‖ φ.] πᾶσαι αἱ φ. A φυλὴ Tischendorf ueri similius ‖ ξομολογήσονται A ‖ πᾶσα - καταργ. om A ‖ 5 κ. πᾶν - φραγ. om W ‖ 7 τοῦ θ. om P ‖ 10 πείσομαι A ‖ 11 δύναι W ‖ οὐράνιον A ‖ 12 καὶ om AW ‖ 13 θ.] τοῦ θ. P ‖ 15 φ. α. π.] π. ἄφθορον φ. W προσεκομίσθη αὐτῆ τῆ ὥρα τὸ φ. A ‖ οὖν ὁ] ὀοῦν P οὖν αὐτὸ ὁ A ‖ 16 μεγάλη A: cf 157, 3 ‖ πλ.] τὲ add A ‖ 18 ποτ.] τοῦτο add A ‖ γλύκανον A fort recte ‖ 21 καὶ] ὁμοῦ καὶ τοῦ A) [*](V 25 βοηθήσει ⟨σοι⟩? ‖ 28 scr αὐτοῦ?)

10 Ἐκπιόντος οὖν αὐτοῦ τὸν κύλικα περιέμενον οἱ παρεστῶτες τῷ Δομετιανῷ πότε μέλλει σπασθεὶς καταπίπτειν ἐπὶ τῆς γῆς. τοῦ δὲ Ἰωάννου ἱλαροῦ ἑστῶτος καὶ σῴου προσομιλοῦντος ὠργίσθη ὁ Δομετιανὸς πρὸς τοὺς δόντας τὸ φάρμακον ὡς φεισαμένων τοῦ Ἰωάννου· οἳ δὲ ἐπομοσάμενοι τὴν τύχην καὶ σωτηρίαν τοῦ βασιλέως ἕλεγον ἄλλο μὴ εἶναι δυναταώτερον τούτου τοῦ φαρμάκου. συνεὶς δὲ ὁ Ἰωάννης τί πρὸς ἀλλήλους ψιθυρίζουσιν ἔφη πρὸς τὸν βασιλέα· Μὴ χαλέπαινε βασιλεῦ, ἀλλὰ ὃ λέγω κέλευσον γενέσθαι, καὶ μαθήσῃ τὴν δύναμιν τοῦ φαρμάκου· κατάκριτόν τινα ἐκ τῆς εἱρκτῆς ποίησον ἀχθῆναι. Οὗ παραγενομένου ὁ Ἰωάννης ἐπιβαλὼν ὕδωρ τῷ ποτηρίῳ καὶ περικλύσας μετὰ πάσης τῆς ὑποστάθμης ἐπέδωκεν τῷ κατακρίτῳ. ὃ δὲ λαβὼν καὶ πιὼν παραχρῆμα ἔπεσεν καὶ ἐτελεύτησεν.

11 Θαυμασάντων δὲ πάντων ἐπὶ τοῖς γενομένοις σημείοις καὶ τοῦ Δομετιανοῦ τῷ φόβῳ συσχεθέντος καὶ ἀπερχομένου εἰς τὸ παλάτιον, ἔφη πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰωάννης· Ῥωμαίων βασιλεῦ Δομετιανέ, τοῦτο ἠβουλήθης ἵνα σοῦ παρόντος καὶ μαρτυροῦντος ἐγὼ σήμερον φονεὺς γένωμαι; περὶ τοῦ κειμένου νεκροῦ τί μέλλει γενέσθαι; Ὃ δὲ ἐκέλευσεν ἀρθέντα αὐτὸν ῥιφῆναι. Ἰωάννης δὲ προσελθὼν τῷ πτώματι εἶπεν· Ὁ θεὸς ὁ τῶν οὐρανῶν ποιητής, ὁ κύριος καὶ δεσπότης ἀγγέλων [*](271 T) δοξῶν κυριοτύτων, ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χρι|στοῦ τοῦ παιδός σου τοῦ μονογενοῦς δὸς τούτῳ τῷ δἰ ἀφορμῆς τεθνηκότι ζωῆς παλιγγενεσίαν καὶ ἀπόδος αὐτῷ τὴν ψυχήν, ἵνα μάθῃ Δομετιανὸς ὅτι ὁ λόγος τοῦ θεοῦ καὶ φαρμάκου πολὺ δυνατώτερος καὶ ζωῆς δεσπόζει, Λαβόμενος δὲ τῆς χειρὸς αὐτοῦ ἀνέστησεν αὐτὸν ζῶντα.

12 Δοξαζόντων δὲ τὸν θεὸν πάντων καὶ θαυμαζόντων τὴν τοῦ Ἰωάννου πίστιν, ἔφη αὐτῷ ὁ Δομετιανός· Δόγμα τῆς συγκλήτου ἐξέθηκα πάντας τοὺς τοιούτους ἀναπολογήτους ἀπάγεσθαι· ἀλλʼ ἐπειδὴ διὰ σοῦ εὑρίσκω αὐτοὺς ἀθφῴους καὶ μᾶλλον ἐπωφελῆ εἶναι αὐτῶν τὴν θεοσέβειαν, ἐξορίζω σε εἰς νῆσον, ἵνα μὴ δόξω ἐγὼ αὐτὸς καταλύειν τὰ ἐμαυτοῦ δόγματα. Τὸν μὲν οὖν κατάκριτον ᾐτήσατο ἀπολυθῆναι, καὶ ἀπολυθέντος [*](2 τῷ φόβῳ om P: cf 153, 3 ‖ 3—4 δομ. ῥωμ. βασ. A ‖ 4 τοῦτο om A ‖ ἐβουλήθης A ‖ 6 γίνεσθαι A ‖ ἀχθέντα P ‖ 8 ἀγγ.] ἀρχῶν A fort uere : cf ep ad Col 1, 16 (sed etiam ep Pet 2, 2, 10; 11) ‖ 11 πάλιν γενησίαν P ‖ 12 θεοῦ καὶ om P: del καὶ? ?? ‖ δυν.] καὶ θανάτου add A fort uerum: cf 159, 8 ‖ 14 ζῶν (in ima pagina) P ‖ 15 π. τ. θ. A ‖ 16 τοῦ om A ‖ ὁ om A ‖ 17 ἐκέλευσα A: cf 163, 4 ‖ 20 α. ἐγὼ τὰ ἐμ. κατ. A ‖) [*](V 24 scr τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ ?? ‖ 30 ⟨οὐχ⟩ εὑρίσκει?)

13 Ἑστώτων δὲ αὐτῶν θρεπτή τις Δομετιανοῦ τῶν πρὸς τῷ κοιτῶνι αἰφνιδίως ληφθεῖσα ὑπό του ἀκαθάρτου δαίμονος ἔκειτο νεκρά, καὶ ἀνηγγέλη τῷ βασιλεῖ. κινηθεὶς δὲ ὁ βασλεὺς ἐδέετο τοῦ Ἰωάννου βοηθῆσαι αὐτῇ. ὁ δὲ Ἰωάννης εἶπεν· Οὐκ ἔστιν ἀνθρώπου τοῦτο παρασχεῖν· ἐπεὶ δὲ σὺ βασιλεύειν μὲν σἶδας, ὑπὸ τίνος δὲ ἔλαβες ἀγνοεῖς, μάθε τίς καὶ σοῦ καὶ τῆς βασιλείας σου ἐξουσίαν ἔχει. Καὶ ηὔξατο οὕτως· Κύριε ὁ θεὸς πάσης βασιλείας καὶ δέσποτα πάσης κτίσεως, δὸς τῇ κόρῃ ταύτῃ πνοὴν ζωῆς. Καὶ εὐξάμενος ἀνέστησεν αὐτήν. ἐκπλαγεὶς δὲ ἐπὶ πᾶσι τοῖς θαυμασίοις ὁ Δομετιανὸς ἀπέλυσεν αὐτὸν εἰς νῆσον, ὁρίσας αὐτὸν τακτὸν χρόνον.

14 Εὐθέως δὲ ἀπέπλευσεν ὁ Ἰωάννης εἰς Πάτμον, ὅπλου καὶ ἠξιώθη τὴν τῆς συντελείας ἰδεῖν ἀποκάλυψιν. τελευτήσαντος δὲ τοῦ Δομετιανοῦ παρέλαβεν τὴν βασλείαν Νέρβας, ὃς πάντας τοὺς ἐξορισθέντας ἀνεκαλέσατο· ἐνιαυτὸν δὲ κατασχὼν τὴν βασιλείαν, διάδοχον τῆς βασιλείας Τφαίανὸν ἐποιήσατο. οὗ βασιλεύοντος Ῥωμαίων ἐπανελθὼν εἰς τὴν Ἔφεσον ὁ Ἰωάννης ἐκρά τυνεν πᾶν τὸ τῆς ἐκκλησίας διδασκαλεῖον, [*](272 T) [*](εἶπεν] αὐτῶ add A ‖ ὁ ἰω. post ᾐτήσατο (158, 21) A: del? ‖ 2 καὶ - λ.] ῥυσαμένω καὶ τοῦ θαν, A ‖ 4 ἀφνιδίως A ‖ του om A: τοῦ Tischendorf ‖ δαίμ. ἀκ. ἀν.] περὶ ταύτης add A ‖ αὐτήν P ‖ 7 ἐπεὶ] ἐπειδὴ A ‖ 8 δὲ] τοῦτο add A ‖ τίς] ἐστιν ὃς add A ‖ 9 βασ. σου] σῆς βασ. τὴν A ‖ καὶ] ταῦτα εἰπὼν add A ‖ 11 ζωῆς] εἰς δόξαν πλείονα τοῦ ἁγίου ὀνόματός σου add A ‖ εὐξ. εὐθέως τὴν παῖδα ἀνέστησεν A ‖ 12 ἀπέστειλεν A ‖ 13 εἰς] τινα add A ‖ α. τ. χρ.] καὶ χρ. τ. A ‖ αὐτῷ Tischendorf recte ut uid ‖ 14 Π.] τὴν εἰρημένην νῆσον A ‖ ἐν ἧπερ A ὅπου Tischendorf recte ‖ 15 προηξιώθη A ‖ σφαγέντος A ‖ 17 ἐξορ.] χριστιανοὺς add A ‖ δὲ] ἕνα add A ‖ 19—20 ἐπαν. -  Ἰ.] πάλιν εἰς τ. ἔφ. ἰω. ἐπαν. A ‖ 20 ἐκράτησε A) [*](V 2 post Πάτμῳ ad Prochorum (p 47, 15 Zahn) redit (𝔣 112 - 145) dein (𝔣 145) τοῦ δὲ βασ. et habet V ‖ 26 αὐτίκα] ante memorari debebat exulum reuocatio ‖ 28 φελοῦ V)

18 Ὁ δὲ Ἰωάννης ἠπείγετο εἰς τὴν Ἔφεσον ὑπὸ ὁράματος κεκινημένος· ὁ οὖν Δαιμόνικος καὶ ὁ συγγενὴς αὐτοῦ Ἀριστόθημος καί τις πάνυ πλούσιος Κλεόβιος καὶ ἡ γυνὴ τοῦ [*](1 τε om A ‖ ὁ κύρ] χριστὸς. A ‖ 2 τίνα] ὅσα A ‖ γηρ.] ὁ μακάριος οὗτος ἰωάννης add A ‖ 3 τῆς ἐκκλησίας A: recte? 5—203, 7 om Γ: cf praef,) [*](R 5 ὁ δὲ Ἰ.] antecedunt uerba Prochori p 128, 18 Zahn ed inde a p 127 ualde mutata R ‖ 6 δαιμονικὸς R(?): scr Δαμόνικος cf 165, 1) [*](V 9 scr εὔσχημος? ‖ 26 ἀποστόλου| quae sequuntur (καὶ πᾶσιν ἐπευ- ξάμενος cel) cf 203, 8)

19 Καὶ ἐγγιζόντων ἡμῶν τῇ πόλει ὁ στρατηγὸς Ἐφεσίων Λυκομήδης, ἄνθρωπος τῶν δαιμόνων, ἀπήντησεν ἡμῖν, καὶ προσπεσὼν τοῖς ποσὶν Ἰωάννου παρεκάλει λέγων· Ἰωάννης ἐστί σοι ὄνομα; ἕπεμψέ σε ὁ θεὸς ὃν κηρύσσεις ἐπʼ εὐεργεσίᾳ τῆς ἐμῆς γυναικός, παραπλήγου γεγονότος ἢδη ἡμέρας ἑπτὰ καὶ ἀθεραπεύτου κειμένης. ἀλλὰ δόξασόν σου τὸν θεὸν ἰασάμενος αὐτὴν σπλαγχνισθεὶς ἐφʼ ἡμᾶς. παραστὰς γάρ τις ἤδη σκεπτομένῳ ἐμαυτὸν λογισμὸν δοῦναι τοῦτον ἔφη· Λυκόμηδε, παῦσαι τῆς κατὰ σοῦ στρατευομένης ἐννοίας χαλεπῆς οὔσης· μὴ ὑποβάλῃς σεαυτὸν ταύτην· ἐγοὼ γὰρ σπλαγχνισθεὶς ἐπὶ τὴν ἐμὴν δούλην Κλεοπάτραν ἕπεμψα ἐκ Μιλήτου ἄνδρα ὀνόματι Ἰωάννην ὅστις οὐτὴν ἀναστήσας ἀποδώσει σοι σῴαν. βράδυνε οὖν δοῦλε τοῦ φανερώσαντός μοι θεοῦ σαυτόν, ἀλλὰ σπεῦσον ἐπὶ τὴν πνοὴν μόνην ἔχουσαν γυναῖκα. Καὶ εὐθέως ὁ Ἰωάννης ἀπῄει ἀπὸ τῆς πύλης ἅμα τοῖς σὺν αὐτῷ ἀδελφοῖς καὶ Λυκομήδης εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ. ὁ δὲ Κλεόβιος ἔφη τοῖς αὐτοῦ νεανίσκοις· Ἀπέλθατε πρὸς τὸν συγγενῆ μου Κάλλιππον καὶ ξενίαν ἀρετήν λάβετε παῤ αὐτοῦ—ἔχων γὰρ τὸν υἱὸν αὐτοῦ παραγίνομαι ἐκεῖ — ὅπως εὐπρεπῆ τὰ πάντα εὕρωμεν.

20 Γενόμενος δὲ ὁ Λυκομήδης σὺν τῷ Ἰωάννῃ ἐν τῇ οἱκίᾳ ἐν ᾗ ἡ γυνὴ ἕκειτο πάλιν αὐτοῦ τῶν ποδῶν ἥπτετο λέγων· Ἴδε κύριε τὸ μαρανθὲν κάλλος, ἔδε τὴν νεότητα, ἴδε τὸ διαβόητον ἄνθος τῆς ταλαιπώρου μου γυναικὸς ἐφʼ ᾧ ὅλη ἡ Ἔφεσος ἐξεστήκει· ἐφθονήθην ὁ τάλας, ἐταπεινώθην, ὀφθαλμὸς ἐχθρῶν ἔπληξέ με· οὐδέποτε ἠδίκησα οὐδένα, καίτοι πολλοὺς δυνάμενος βλάψαι, τοῦτο αὐτὸ προορώμενος, μή τι κακὸν [*](1 μαρκέλου R ‖ 5 ἤση R ‖ 9 scr γενέσθω: cf 183, 15 ‖ 11 λικομίδης R ‖ scr εὐδαιμόνων? item Iames ‖ 13 σε]  σε? σει? R ‖ 14 scr παραπλῆγος γεγονυίας? cf 162, 5 ‖ 17 scr ἐμαυτῷ ? ‖ scr τούτων? sed plura corrupta uid ‖ scr Λυκόμηδες ‖ 19 scr σεαυτῷ ?? ‖ ταύτῃ Iames probabiliter ‖ 22 scr ἑαυτόν? ‖ 25 scr Λυκομήδει? ‖ 26 κάλιππον R ‖ 27 scr ἀρεστὴν? ‖ 28 scr εὐτρεπῆ?)

21 Καὶ ἔτι πλείονα λέγων ὁ Λυκομήδης πρὸς τὴν Κλεοπάτραν προσελθὼν τῇ κλίνῃ ἀναβοῶν ἐθρήνει. ὁ δὲ Ἰωάννης ἀπέσπασεν αὐτὸν εἰπών· Μετάστηθι τῶν θρήνων τούτων καὶ τῶν ἀναρμόστων σου ῥημάτων. οὐ προσήκει ἀπεισθῆναι τῷ θεωμένῳ σοι. ἵστη γὰρ ἀπολαμβάνων τὴν αὐτοῦ σύμβιον. σὺν ἡμῖν τοίνυν στὰς τοῖς διὰ ταύτην ἐληλυθόσιν ἔπευξαι τῷ θεῷ ὃν εἶδες φανεροῦντά σε διʼ ὀνειράτων. τί οὖν ἐστιν ὦ Λυκόμηδες; διυπνίσθητι καὶ αὐτὸς καὶ ἄνοιξόν σου τὴν ψυχήν. ἀπόβαλε τὸν πολὺν ὕπνον ἀπὸ σοῦ. δεήθητι τοῦ κυρίου, παρακάλεσον αὐτὸν ὑπὲρ τῆς συμβίου σου καὶ ἀναστήσῃ. Ὃ δὲ πεσὼν ἐπὶ τοῦ ἐδάφους ἐθρήνει ὁλοψυχῶν. ὁ οὖν Ἰωάννης ἔφη μετὰ δακρύων· Ὢ καιυῆς προδοσίας ὁράματος· ὢ καινοῦ πειρασμοῦ ἐμοῦ κατασκευασθέντος· ὢ καινῆς τέχνης τοῦ κατʼ ἐμοῦ τεχνασαμένου. ἡ ἀπʼ οὐρανοῦ φωνὴ ἐνεχθεῖσά μοι ἐν τῇ ὁδῷ ταῦτά μοι ἐπραγματεύσατο; ταῦτά μοι προεδήλωσε τὰ μέλλσντα γενέσθαι ἐνθάδε; παραδιδούς με ὄχλῳ τοσούτῳ τῶν πολιτῶν ἕνεκεν Λυκομήδους; ὁ ἀνὴρ ἄπνους κεῖται, κἀμὲ εὖ οἶδα ὅτι ζῶντα τῆς οἰκίας οὐκ ἐάσει με ἐξελθεῖν. τί μέλλεις κύριε; τί σου τὸ χρηστὸν ἐπάγγελμα ἀποκέκλῃκας ἡμῖν; μή, δέομαί σου κύριε, μὴ δῷς χορεῦσαι τῷ [*](1 εἴ R ‖ scr τύχην τοιαύτην? ‖ ἴδ.] ἡδὺ μὴ R ‖ 2 Κλεοπάτραν(?) εὐλα- βουμένῳ μοι? ‖ 4 scr Κλεοπάτρα (uoc casu ut 5; 2?) ‖ περὶ πολλῶν R ‖ 5 scr σοι μ. προσομιλοῦντα? σοῦ μ. προσομιλούσης? cf 161, 14 ‖ 7 scr μου? ‖ 8 ἐξ ὧν R ‖ scr πρὸς ‖ 10 scr με τὸ φ. ἐβ. ⟨καταλιπεῖν⟩? ‖ 16 scr ἀπειθῆσαι ? ‖ 17 θεομένω R unde δεομένῳ (sequente σου) effeceram: sed cf 161, 16 ‖ scr ἴσθι ?? ἔσῃ? (ἵστη? ἵστι? R) ‖ scr ἑαυτοῦ? ‖ 19 scr σοι ⟨ἑαυτὸν⟩? cf 161, 22 ‖ 23 scr ἀναστήσει (scil αὐτήν)? ἀναστῇ?? ‖ ὀλιγοψυχῶν Ιαμεσ optime ‖ 25 scr ἐμοὶ? ⟨κατ᾿⟩ ἐμοῦ? cf 26; 163,3  ‖ 26 ⟨τοιαῦτα⟩ τεχνασαμένου? ‖ 26 scr παραδιδοῖς? ‖ 30 scr ἐάσουσιν??? ‖ 31 del με?? cf 168, 12 et 15 ‖ 32 scr ἡμῶν ?)

22 Καὶ δὴ τοῦ Ἰωάννου ἐκβοῶντος ἡ Ἐφεσίων πόλις συνέδραμεν εἰς τὸν οἶκον Λυκομήδους ὡς τετελευτηκότος. ὁ δὲ Ἰωάννης ἰδὼν τὸν πολὺν ὄχλον τὸν ἐληλυθότα εἶπε πρὸς κύριον· Νῦν καιρὸς ἀναψύξεως καὶ παρρησίας τῆς πρὸς σὲ Χριστέ. νῦν καιρὸς κάμνουσιν ἡμῖν τῆς ἐκ σοῦ βοηθείας ἰατρὲ δωρεὰν ἰωμένῳ. ἀκαταγέλαστόν μου τὴν ἐνταῦθα εἴσοδον διαφύλαξον. δέομαί σου Ἰησοῦ, ἐπαμύνω πλήθει τοσούτῳ ἐλθεῖν ἐπὶ σὲ τὸν τῶν ὅλων δεσπότην. ἴδε τὴν θλῖψιν, ἴθε τοὺς κατακειμένους. σὺ κατάρτισον καὶ ἀπὸ τῶν ἐντεῦθεν συνεληλυθότων σκεύη ἅγια εἰς ὑπηρεσίαν τὴν σὴν θεασαμένων τὴν δωρεάν σου. αὐτὸς γὰρ εἶπας Χριστέ· Αἰτεῖτε καὶ δοθήσεται ὑμῖν. Αἰτούμεθα οὖν σε βασιλεῦ οὐ χρυσόν, οὐκ ἄργυρον, οὐχ ὕπαρξιν, οὐ κτῆσιν, οὐδὲ τι τῶν ἐπὶ γῆς ὄντων ἀπολλυμένων, ἀλλὰ ψυχὰς δύο δἰ ὧν ἐπιστρέφειν μέλλοντας ἐπὶ τὴν σὴν ὁδόν, ἐπὶ τὴν σὴν μάθησιν, ἐπὶ τὴν σὴν παρρησίαν, ἐπὶ τὴν ἄριστόν σου ἐπαγγελίαν· καταμαθόντες γὰρ τὴν δυναστείαν σου διὰ τοῦ ἐγηγέρθαι τοὺς ἀποψύξαντας σωθήσονταί τινες αὐτῶν. παράσχου οὖν καὶ αὐτὸς ἐλπίδα ἐπὶ σέ. πρόσειμι τοίνυν τῇ Κλεοπάτρᾳ λέγων· Ἀνάστηθι ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ.

23 Καὶ προσελθών, ἁψάμενος τοῦ προσώπου αὐτῆς ἔφη· Κλεοπάτρα, λέγει ὃν ἐφοβήθη πᾶς ἄρχων καὶ πᾶσα κτίσις, δύναμις, ἄβυσσός τε καὶ σκότος ἅπαν καὶ θάνατος ἀγέλαστος καὶ οὐρανῶν ὕψωμα καὶ ᾅδου κυκλώματα καὶ νεκρῶν ἀνάστασις καὶ πηρῶν ὄψις καὶ τοῦ κοσμοκράτορος ἅποσα ἡ δύναμις καὶ ἡ τοῦ ἄρχοντος ὑπερηφανία· Ἀνάστηθι, καὶ μὴ γίνου πρόφασις πολλοῖς ἀπιστεῖν θέλουσι καὶ θλίψεις ψυχὰς δυναμένας ἐλπίσαι καὶ σωθῆναι. Καὶ ἡ Κλεοπατρα εὐθέως μετὰ φωνῆς ἐβόησεν· Ἀνίσταμαι δέσποτα· σῷζε τὴν δούλην σου. ἀναστήσεις δέ μου δἰ ἡμερῶν ἑπτὰ ἡ πόλις Ἐφεσίων ἐκινεῖτο ἐπὶ τῷ παραδόξῳ θεεάματι. ἠρὠτα δὲ ἡ Κλεοπάτρα περὶ τοῦ [*](14 Matth 7, 7) [*](2 scr καταγελῶντι? item Iames ‖ 9 scr ἰώμενε?  (cf 206, 10) item Iames 10 scr ἐπάμυνον? ‖ 12 σοὶ R ‖ 16 κτίσιν R ‖ ὄντων ⟨καὶ⟩? ‖ 17 μέλλ.] μέλλεις πάντας Iames optime nisi forte μέλλ⟨εις τοὺς παρ⟩όντας: cf 21 ‖ 19 scr ἄρρηκτόν?? ἄπταιστόν?? ἄυευστόν? ‖ 30 scr θλῖψις ψυχαῖς δυναμέναις? 33 post ἑπτὰ interpungit, lacunam quae uidelur esse post μου (μου τὸν ἄνδρα· Ἀναστάσης δὲ αὐτῆς temptabat Iames) non signigicat R)