Περὶ ῥηματικῶν ὀνομάτων

Aelius Herodianus

Aelius Herodianus, Περὶ ῥηματικῶν ὀνομάτων, Grammatici Graeci 3.2, Lentz, Teubner, 1868

ποταμόϲ παρὰ τὸ ποτάζω ποτάϲω ποταϲμόϲ καὶ ποταμόϲ. οὕτωϲ Ἡρωδιανόϲ.

900

ἐϲτι ῥῆμα ψελλῷ, παρ’ ὃ βέλεμοϲ ὡϲ ἔχω Ἔχεήλεμοϲ· πλεοναϲμῷ τοῦ ν βέλεμνοϲ καὶ βέλεμνον. Ἡρωδιανὸϲ περὶ παθῶν.

τὰ εἰϲ ινοϲ ὀνόματα εἰ ἀπὸ ῥήματοϲ παραχθῇ, ἢ ἀπὸ ἐνεϲτῶτοϲ ἢ ἀπὸ μέλλοντοϲ παράγεται, ἔχω Ἐχῖνοϲ, πράξω Πραξῖνοϲ.

Νάξοϲ νῆϲοϲ ἀπὸ τοῦ Νάξου. τινὲϲ δὲ παρὰ τὸ νάξαι, ἅ φαϲι θῦϲαί τινεϲ.

Ὄαξοϲ πόλιϲ Κρήτηϲ ἀπὸ Ὀόξου. τινὲϲ δὲ διὰ τὸ καταγῆναι τὸν τόπον καὶ κρημνώδη ὑπάρχειν. καλοῦϲι γὰρ τοὺϲ τοιούτουϲ τόπουϲ ἄξουϲ καθάπερ καὶ ἡμεῖϲ ἀγμούϲ.

Ἀϲκάλων. Ἄραξοϲ Ἀράξηϲ ὡϲ ἀπὸ τοῦ χαράξω Χάραξοϲ Χαράξηϲ.

ἶποϲ παρὰ τὸ ἴπτω καὶ ἰάπτω ὡϲ κόπτω κόποϲ. Ἡρωδιανόϲ.

τὰ εἰϲ πoc διϲόλλαβα μὴ ἐπιθετικὰ ἔχοντα τὸ ο ἐν τῇ παραληγούϲῃ, εἰ μὴ ὑποϲτρέφει εἰϲ ῥῆμα τῷ ε παραληγόμενον, βαρύνεται, τρόποϲ ὁ τρέπων, τροπόϲ ὁ τετραμμένοϲ.

τὰ εἰϲ ροϲ διϲύλλαβα παραληγόμενα τῷ ο βαρύνεται, ὁπότε γίνεται ἀπὸ τῶν παραληγομένων τῷ ε ἢ ει ἢ αι διφθόγγῳ ῥη- εἰ μή τιϲ διαϲτολὴ γένοιτο, ϲπόροϲ ὅτι ϲπείρω, πτόροϲ ὁ πταρμόϲ ὅτι πταίρω, φθόροϲ ὅτι φθείρω, μόροϲ ὅτι μείρω, κόροϲ ὅτι κείρω, φόροϲ ὅτι φέρω, φορόϲ δὲ ὁ ἄνεμοϲ ὀξυτόνωϲ, ὅροϲ, εἱρω γάρ. — τὸ μέντοι βορόϲ ὁ πολλὰ ἐϲθίων καὶ τὸ χορόϲ καὶ ϲορόϲ ὁ τάφοϲ καὶ τορόϲ ὀξύνεται. οὐ γὰρ γίνεται ἀπὸ τοιούτων ῥημάτων. ϲεϲημείωται τὸ δορόϲ ὁ δεδαρμένοϲ, εἰ καὶ ἐκ τοῦ δείρω γίνεται.

τὰ εἰϲ ροϲ ῥηματικὰ τῇ ει διφθόγγῳ θέλει παραλήγεϲθαι οἷον ἀῖϲϲω αἴγειροϲ, μάϲϲω μάγειροϲ, ὀνῶ ὄνειροϲ.

τὸ Ϲῶϲοϲ ἀπὸ τοῦ ϲώϲω βαρύνεται, ὡϲαύτωϲ καὶΒλῶϲὸϲ παρὰ τὸν βλώϲω μέλλοντα γεγονόϲ.

Ταρϲόϲ τινὲϲ παρὰ τὸ τερϲανθῆναι, οἱ δὲ παρὰ τὸ τερϲῆναι, ἄλλοι δὲ παρὰ τὸν ταρϲόν.

ὥϲπερ παρὰ τὸ ἐργάζομαι γίνεται ἐρκαὶ ἀποβολῇ τοῦ ϲ ἐργάτηϲ βαρυνόμενον καὶ ἀπὸ τοῦ δεϲποϲτήϲ δεϲπότηϲ, οἰϲτόϲ οἶτοϲ, οὕτω καὶ παρὰ τὸ ϲέϲειϲται ϲειϲτόϲ καὶ ἀποβολῇ τοῦ ϲ καὶ ε ϲῖτοϲ.

τὰ εἰϲ τοϲ ῥηματικὰ πρὸ τοῦ τ τὸ κ ἢ τὸ π ἔχοντx ὀξύνεται, πλεκτόϲ,   ἑλκτόϲ, πνικτόϲ, θελκτόϲ, πεμπτόϲ, ἑκτόϲ ὁ ἐχόμενοϲ.

τὰ διὰ τοῦ ατοϲ ῥηματικὰ ἀπὸ τῶν εἰϲ μι ἢ ἀπὸ δευτέραϲ ϲυζυγίαϲ τῶν περιϲπωμένων προπαροξύνεται, ἐρατόϲ, ἐλἅτόϲ, περατόϲ, θεατόϲ, φυρατόϲ, ἰατόϲ.

[*](1. 29 Pheogn. 74, 5.)
901

τὰ εἰϲ τοϲ ἀπλᾶ ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ ἔχοντα πρὸ τοῦ τ ψιλὸν κατ’ ἐπιπλοκὴν ἐπιθετικὰ ὄντα καὶ ῥηματικὰ ὀξύνεται, ἑλικτόϲ, ἀμελκτόϲ, χαρακτόϲ, ὀρεκτόϲ. — 83, 8: ὀξύνεται ἱμερτόϲ, ἐγερτόϲ, ὑφαντόϲ ῥηματικά.