Περὶ Ἰλιακῆς προσῳδίας

Aelius Herodianus

Aelius Herodianus, Περὶ Ἰλιακῆς προσῳδίας, Grammatici Graeci 3.2, Lentz, Teubner, 1868

229. δύνηαι: ὡϲ λέγηαι καὶ φέρηαι· «ϲὺ δέ κεν κακὸν οἶτον ὄληαι (ll. Γ 417). Τυραννίων δὲ προπεριϲπᾶ· καὶ δῆλον ὅτι καὶ τὸ πρῶτον αὐτοῦ πρόϲωπον δώϲει δυνῶμαι ὡϲ νικῶμαι· ἀλλ᾿ εἰ ἅπαξ ἐϲτὶ τὸ ὁριϲτικὸν κατὰ χρῆϲιν, δύναμαι δύναϲαι, καὶ ὁμολογεῖται ἀπὸ τῶν εἰϲ μι, ὁμοτονήϲει τούτοιϲ καὶ τὰ ὑποτακτικά· οὕτωϲ καὶ Ἀρίϲταρχοϲ καὶ οἱ ἄλλοι. A.

239. ἔταϲ: ὁ Ἀϲκαλωνίτηϲ ψιλοῖ ἐφ᾿ οὗ ἂν τάϲϲηται, φηϲί, ϲημαινομένυ· νομένου· πολλὰ γὰρ ἡ λέξιϲ ϲημαίνει. εἰ δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἑταίρων, φηϲί, πάλιν ψιλωτέον, ἐπεὶ ϲυγκοπὴ ἐγένετο ὡϲ ἀπὸ τοῦ ἥλατο ἆλτο. πιθανώτερον δέ ἐϲτι, φηϲίν, ἐνθάδε ἀκούειν ἐπὶ τῶν ϲυγγενῶν. Ἀλεξίων δὲ δαϲύνει. ὁ δὲ Ἀρίϲταρχοϲ οὐδὲν ἄντικρυϲ περὶ τοῦ πνεύματοϲ ἀπεφήνατο. ἡμῖν δὲ δοκεῖ ἀφορμῇ ἐκείνῃ χρήϲαϲθαι. εἰ ἄδηλόν ἐϲτι τὸ πνεῦμα, τὰ δὲ τοιαῦτα πολλάκιϲ ἐκ ϲυναλοιφῶν κρίνεται, εὑρέθη δὲ διὰ ψιλοῦ ἡ ϲυναλοιφή, οὐδέποτε δὲ διὰ δαϲέοϲ, δῆλον ὅτι διὰ τοῦτο ϲυγκαταθετέον τῷ Ἀϲκαλωνίτῃ ψιλοῦντι. παρὰ γοῦν Αἰϲχύλῳ οὕτωϲ εὕρομεν «οὕτε δἣμοϲ οὔτ᾿ ἔτηϲ ἀνήρ (fr. 262) καὶ παῤ Εὐριπίδῃ τὸ πόλει μὲν ἄρχων φωτὶ δ᾿ οὐκ ἔτῃ πρέπων». A.

244. ἔνεϲαν: ὡϲ ἔλεξαν. οὕτωϲ καὶ Ἀρίϲταρχοϲ· ἀληθὲϲ γάρ ἐϲτιν ὡϲ πᾶϲ παρῳχημένοϲ διϲύλλαβοϲ παθὼν κατὰ τὴν ἀρχὴν καὶ βραχειαν ἀναδεξάμενοϲ ἀναδίδωϲι τὸν τόνον, κατεῖχε κάτεχε. οὕτωϲ οὖν ἀνέγνωμεν «ἥμενον εἰϲεῖδε ll. Ξ 158) προπεριϲπωμένωϲ, τὸ δὲ ἕτερον «τὰ φρονέων μνηϲτῆρϲι μεθήμενοϲ, εἴϲιδ᾿ Ἀθήνην» (Od. α 118) προπαροξυτόνωϲ. A.

248. τέγεοι: ὡϲ τέλεοι· τέγοϲ γὰρ ὡϲ τέλοϲ καὶ τέγειοϲ ὡϲ τέλειοϲ. A.

260. δέ κ᾿ αὐτόϲ: τοῦτο διχῶϲ ἀναγινώϲκεται. ὅϲοι γὰρ ἡγουνται ἐγκεῖϲθαι τὸν κέ ἐγκλιτικόν, ῥωννύουϲι τοῦ δέ τὴν ὀξεῖαν, ὡϲ καὶ. ὁ Ἀϲκαλωνίτηϲ. οὕτω γὰρ καὶ τὸ ἐν τῇ Ὀδυϲϲείᾳ (γ 255) ἀναγινώϲκει ἤτοι μὲν τόδε κ᾿ αὐτὸϲ ὀΐεαι». ὅϲοι δὲ τὸν καί κατὰ κρᾶϲιν καὶ ἔκθλιψιν, καὶ αὐτόϲ — καὐτόϲ, ἐγκλίνουϲι τὸν δέ. A.

268. εὐχετάαϲθαι: Ἀρίϲταρχοϲ τὸ δεύτερον ᾱ ϲυϲτέλλει, καὶ ὁ Ἀϲκαλωνίτηϲ. ἄλλοι δὲ ἐκτείνουϲιν, οὐχ ὑγιῶϲ. ὅϲα γὰρ εἰϲ θαι λήγει ἀπαρέμφατα μὴ κατ᾿ Αἰολίδα διάλεκτον, τρίτην ἀπὸ τέλουϲ ἔχοντα τὴν ὸξεῖαν, φιλεῖ πρὸ τέλουϲ βραχύνεϲθαι, λέγεϲθαι, τίθεϲθαι, ἵϲταϲθαι, [*](202 transiit in E. M. 656, 15. 205 L. cft. B 662. 239 pro οὐκέτι Lehrsius scripit οὐκ ἔτῃ, quod habet etiam Eust. 642 fin. 248 L. eft. Φ 476. 260 pro μέντοι restituit in versu Homerico μὲν Lehrs.)

κίχραϲθαι, πίμπραϲθαι. ὅϲα δὲ πρὸ τέλουϲ ἔχει φύϲει μακρὰν προπεριϲπᾶϲθαι θέλει, νικᾶϲθαι, φιλεῖϲθαι τὰ γὰρ τοιαῦτα, δίζηϲθαι, φίληϲθαι, ὑποφαίνει Αἰολικὸν χαρακτῆρα. ὅθεν οἱ ἀξιοῦντεϲ ἐκτείνειν τὸ δεύτερον ᾱ ἐν τῷ εὐχετάαϲθαι, πάντωϲ καὶ προπεριϲπῶϲιν· εἰ δὲ δεδώκαϲι τρίτην ἀπὸ τέλουϲ τὴν ὀξεῖαν, δώϲουϲι καὶ τὴν παραλήγουϲαν βραχυνομένην. οὕτωϲ οὖν πάντα τὰ τοιαῦτα ἀναγνωϲτέον· «ἀλλ᾿ ἤτοι ϲε γυναῖκαϲ ἐγὼ δεδάαϲθαι ἄνωγα» ( Od. π 316) «ἐν μέγαροιϲ ἀέκητι ϲέθεν κακὰ μηχανάαϲθαι» (Od. γ 213) «ἄλλοτε μέν ϲε καὶ αἰτιάαϲθαι ἄνωγα» (ll. K 120) «καὶ ἑδράαϲθαι ἄνωγον (Od. γ 35) «μήτε μνάαϲθαι ἄκοιτιν» (Od. α 39). A.

289. ἔϲάν οἱ: ἐγκεκλιμένωϲ ἀναγνωϲτέον οὕτωϲ δύο τόνοιϲ, καίτοι πυρριχιακῆϲ οὔϲηϲ τῆϲ λέξεωϲ, ἵνα μὴ ἄρθρον νοηθῇ τὸ οι ἄλλ᾿ ἀντωνυμία. A.

319. οἱ μὲν διαιροῦϲιν, ἔχεν, εἶτα δεκάπηχυ· οἱ δὲ ἑνδεκάπηχυ. ὁ μὲν οὖν Ἀϲκαλωνίτηϲ οὐδεμίαν προκρίνει οἱ δὲ περὶ Ἡρακλέωνα καὶ Ἀλεξίωνα πιθανωτέραν ἡγοῦνται τὴν τοῦ ἕνδεκα ἀριθμοῦ διαϲτολήν, ἐπειδήπερ τὰ ναύμαχα, τὰ ἐκ δύο ϲυμβληθέντα καὶ κολληθέντα, λέγεται δυωκαιεικοϲίπηχυ. A.

336. ἥμην: προϲπνευϲτέον τὸ ἐνδιατρίβειν γὰρ ϲημαίνει καὶ τὸ καθῆϲθαι. ὅϲοι δὲ ἠθέληϲαν ϲημαντικὸν εἶναι τοῦ ὑπάρχειν, ἐψίλωϲαν· ὃ ϲπανίωϲ εὑρίϲκεται κατὰ τὴν χρῆϲιν τῶν Ἑλλήνων, οὗ τὰ ὑποδείγματα δίδομεν ἐν τῷ περὶ τῶν εἰϲ μι. ὁ μέντοι ποιητὴϲ οὐκ ἐχρήϲαταο. A.

348. ἀπόερϲε· ψιλωτέον τὰ γὰρ φωνήεντα καταλήγοντα εἰϲ τὸ ρ ἐπιφερομένου τοῦ ϲ ψιλοῦϲθαι φιλεῖ, ἄρϲαντεϲ — οὕτωϲ γὰρ ἐλέγομεν περὶ τούτου καὶ ἐν τῇ A ῥαψῳδίᾳ (136) — ,Ἀρϲινόη, «ἐν δὲ ϲταθμοὺϲ ἄρϲε» (Od. φ 45). ὄρϲαϲ, «ὄρϲεο κυλλοπόδιον» (Il. φ 331). ταύτῃ ἀναλογώτερον τὸ ἕερϲα τριϲυλλάβωϲ. AB.

355. τὸ δᾶερ ὡϲ ἆνερ· τοιαῦται γὰρ αἱ εἰϲ ερ κλητικαί. τὴν δὲ ϲέ ἀντωνυμίαν ὀξυτονοῦϲι, τουτέϲτιν ὀρθοτονοῦϲιν, ἐπεὶ πρόϲ τί ἐϲτιν. ἔϲτι μὲν οὖν ἀληθέϲ, ὅτι ἀντιδιαϲταλτική ἐϲτι νῦν ἡ ἀντωνυμία· ἡ μέντοι κοινὴ ἀνάγνωϲιϲ ἀνέγνω ἐγκλιτικῶϲ ἀεὶ τὴν τοιαύτην ϲύνταξιν. ὃ δὲ λέγω, τοιοῦτόν ἐϲτιν. τὸ ἐπεί ϲε εὑρέθη ϲυνεχῶϲ οὕτωϲ ἀνεγνωϲμένον, ἐγκλιτικῶϲ ἀεί, μὴ ἐπιφερομένου ϲυνδέϲμου «επεί ϲ᾿ εἴαϲεν Ἀχιλλεύϲ» (Il. 684). ἐπεί ϲε πρῶτα κιχάνω» (Od. ν 228), «ἐπεί ϲε φυγὼν ἱκέτευϲα (Od. o 277), ἐπεί ϲε λέοντα» (Il. Φ 483). οὕτωϲ δὲ καὶ «ἐπεί ϲε μάλιϲτα πόνοϲ φρέναϲ». καί μοι δοκοῦϲι τῷ πρώτῳ προϲώπῳ ἀκολουθεῖν οἱ οὕτωϲ ἀνεγνωκότεϲ, πιθανῶϲ πάνυ. διὰ γὰρ τῆϲ φωνῆϲ τὸ πρῶτον πρόϲωπον ἐπιδείκνυται, τό τε ὀρθοτονούμενον καὶ τὸ ἐγκλιτικόν, εἴ γε ἡ ἐμέ αἰτιατική, ὅτε φυλάϲϲει τὸ, ε, ὀρθοτονεῖται, εἰ δὲ ἀποβάλοι, ἐγκλιτική ἐϲτιν. εὑρέθη τοίνυν μετὰ τοῦ ἐπεί [*](268 in Od. γ 213 pro μεγάροιϲι δ᾿ ἕκητι posui μεγάροιϲ ἀέκητι. 289 initio ἡ διπλῆ ὅτι quae seclusit L. omisi.)

ϲυνδέϲμου παρὰ τῷ ποιητῇ κατὰ ταύτην τὴν ϲύνταξιν ἀποβάλλουϲα τὸ ε «Ἕκτορ ἐπεί με κατ᾿ αἶϲαν (Il. Γ 59), «ἐπεί μ᾿ ἀφέλεϲθέ γε δόντεϲ» (Il. A 299). τούτῳ τοίνυν τῷ λόγῳ πιθανὸν ἂν εἴη κατακολουθήϲαωταϲ ἡμᾶϲ ἀναγινώϲκειν ἐγκλιτικῶϲ ἐπεί ϲε μάλιϲτα». AB.

357. οἶϲιν ἐπὶ Ζεὺϲ θῆκε κακὸν μόρον: ὁ Ἀϲκαλωνίτηϲ ἀναϲτρέφει, ἵν᾿ ᾖ ἐφ᾿ οἷϲ. δύναται δὲ τὸ ἑξῆϲ εἶναι ἐπέθηκεν· οὕτωϲ γὰρ βούλονται καὶ οἱ περὶ Ἡρακλέωνα· ἢ περιϲϲὴν λαμβάνειν τὴν ἐπί, ἥτιϲ πάλιν οὐκ ἀναϲτραφήϲεται, δι᾿ ὃν εἴπομεν λόγον· τοῦτο γὰρ βούλεται καὶ ὁ Ἀλεξίων. οὐδὲν μέντοι κεκώλυκε καὶ τὸ τοῦ Ἀϲκαλωνίτου, ἐπεὶ οὐχ ὁρῶ τινα λόγον ἀναγκαϲτικόν. A.

362. Τρώεϲϲ᾿ : τὸ τέλειον Τρώεϲϲι· διὸ προπαροξύνεται. A. ποθήν: ὡϲ κριτήν. A.

367. ἔτι ϲφιν: οὕτωϲ ἔτι ϲφιν. εἷϲ τόνοϲ, καίτοι ἐχρῆν δύο διὰ τὸ ἐπιφέρεϲθαι ἀντωνυμίαν ἀπὸ τοῦ ϲφ ἀρχομένην, ὁμοίωϲ τῷ «ὅθί ϲφιϲι πέφραδ᾿ Ἀχιλλεύϲ (Il. ψ 138), «ἦρχε δ᾿ ἄρά ϲφιν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων» (Il. Ξ 134). ϲεϲημείωται οὖν αὕτη ἡ ἀνάγνωϲιϲ μόνη, ὡϲ ἐν ἄλλοιϲ ὁ Ἡρωδιανὸϲ λέγει. A.

414. ἀμόν: Δημήτριόϲ φηϲιν ἀντὶ τοῦ ἐμόν. διὸ καὶ ἄντικρυϲ ψιλοῖ. πιθανώτερον δέ ἐϲτι Δωρικώτερον εἶναι, ἀντὶ τοῦ ἡμέτερον ἁμόν. οὕτωϲ Ἀπολλώνιοϲ. (V. pron. 142. 144.) Α.

422. ἰῷ: ὡϲ ϲοφῷ Ἀρίϲταρχοϲ· καὶ ἐπεκράτηϲεν αὐτοῦ ἡ ἀνάγνωϲιϲ. ἐκεῖνο μέντοι ἀναγκαῖον προϲθεῖναι, ὅτι τὸ ἴα βαρυτόνωϲ ἀνέγνω ὁ ἀνήρ καὶ τὸ μία· «οὐδ᾿ ἴα γῆρυϲ» (ll. Δ 437) καὶ «μία δ᾿ οἴη (Ιl. ( 565) τὰϲ μέντοι δοτικὰϲ περιέϲπαϲεν «ἰῇ ἄρα γινόμεθ᾿ αἴϲῃ» (Ιl. x 477) καὶ «ἰῇ δ᾿ ἐν νυκτὶ γένοιτο (ll. Ϲ 251). καί φαϲί γε τὸ τοιοῦτο Ἰώνων εἶναι. τινὲϲ δὲ ἐτόλμηϲαν λέγειν αὐτὸ Ἀττικόν, λέγω δὲ τὸ ἐπὶ τῶν τοιούτων θηλυκῶν καταβιβαϲμὸν γίνεϲθαι τόνου. οὕτωϲ οὖν καὶ «μέϲην ἐϲ ἄγυιαν» (ΙΙ. Υ 254) ἀνέγνω· «ἐϋκτιμέναϲ» δὲ «κατ᾿ ἀγυιάϲ» (381). μήποτ᾿ οὖν, ἐπεὶ καὶ τὸ ἰῇ ἐπὶ τῆϲ δοτικῆϲ περιέϲπαϲε, ϲυνεξομοιῶν τῷ τοῦ θηλυκοῦ τόνῳ κατὰ τὴν αὐτὴν πτῶϲιν καὶ τὸ οὐδέτερον οὕτωϲ ἀνέγνω ὁμοτόνωϲ. A.

439. ἢ — ἢ: διὰ τὸ πού καὶ νύ τὸν ἤ ὀξυτονητέον, ὃϲ δύναται εἶναι διαζευκτικὸϲ ἢ καὶ παραδιαζευκτικόϲ. A.

465. πρίν γ᾿ ἔτι: Διονύϲιοϲ ὁ Ϲιδώνιοϲ τόν γέ ἐκ πλήρουϲ ποιεῖ· οὕτωϲ καὶ Ἀλεξίων καὶ οἱ περὶ Ἡρακλέωνα· οὐ γὰρ πιθανὸν ἐγκεῖϲθαι τὸ ἔτι· οὐ γὰρ δή γε καὶ πρότερον ϲυνέβη ταῦτα τῇ Ἀνδρομάχῃ. ἔϲτιν οὖν τὸ τί κοθ᾿ ὕπαρξίν τινα λεγόμενον, ἢ καὶ παρελκόμενον, ὁμοίωϲ τῷ «ἤ νύ τοι οὔτι μέλει Τρώων πόνοϲ» (Ιl. X 11) καὶ «μήτι φόβον δ᾿ [*](357 τὸ τοῦ Ἀϲκαλωνίτου Lebrs scr. pro ὁ τοῦ. 414 pro ἀμόν scr. L. ἁμόν et confert N 96. 422 hoc scholion valde decurtatum esse observavit L., nam etiam de aliis vocabulis accentum mutantibus hic tractatum esse petere ex Schol. B 592 (de αἰπύ) et ex Schol. Θ 108 (de τοῦδε τώδε). cf. Eust. ad h. l.)

ἀγόρευε» (Il. 252) κοὶ «μή τί μευ ἠΰτε παιδὸϲ» (Il. 235). οὐχ ὑγιῶϲ οὖν ὁ Πτολεμαῖοϲ οἴεται ϲυναλοιφὴν εἶναι. A.

489. τὰ πρῶτα: τινεϲ πρωτά, ὡϲ γνωτά, ἵν᾿ ᾖ τὰ πεπρωμένα, οὐχ ὑγιῶϲ. A.

518. ἠθεῖε: Ἀρίϲταρχοϲ προπεριϲπᾷ ὡϲ οἰκεῖε. καὶ ἴϲωϲ παρὰ τὸ θεῖοϲ, λέγω δὲ τὸ ϲημαντικὸν τοῦ ἐπαίνου, κατὰ πλεοναϲμὸν τοῦ η ἐγένετο, εἰ καὶ νεωτέρου ἐϲτὶ πρὸϲ πρεϲβύτερον ἀδελφὸν ἔχουϲα ϲεβαϲμὸν προϲφώνηϲιϲ. οὐκ ἀγνοῶ δὲ ὅτι ϲυγχεῖται ἐν τοῖϲ μεθ᾿ Ὅμηρον. A.