On Enclitics
Aelius Herodianus
Grammatici Graeci, Vol. IΙI.1.1. Lentz, August, editor. Leipzig: Teubner, 1867.
Καὶ τὸ δυϊκὸν δέ ἐϲτόν ἐγκλίνεται
οἵ μοι ϲκυζομένῳ περ Ἀχαιῶν φίλτατοί ἐϲτον. (Ι 198) καὶ τὰ πληθυντικά
ἄνθρωποί ἐϲμεν, ἄνθρωποί ἐϲτε, οὗτοί εἰϲι.
Ἐκ δὲ μετοχῶν οὐχ οἷόν τέ ἐϲτιν ἐγκλιτικὸν μόριον. ἀεὶ γὰρ ταῦτα ἐκ θέματοϲ ἀνάγεται, εἴγε μεταλήψειϲ ῥημάτων εἰϲίν. ἀλλ’ οὐδὲ ἐξ ἄρθρου. τῇ γὰρ ϲυντάξει ἡ παράθεϲιϲ τῶν ἄρθρων μάχεται· ἅπαντα γὰρ ταῦτα προτακτικά ἐϲτιν, ἀρκτικώτερα ὄντα τῶν καλουμένων προτακτικῶν, ᾗ κατάρχει ὅλου λόγου
ἣ μυρί’ Ἀχαιοῖϲ ἄλγε’ ἔθηκενκαὶ
ὃϲ μάλα πολλὰ πλάγχθη. διὰ τοῦτο καὶ ἰδίῳ ῥήματι κατακλείεται, πρὸ αὐτοῦ τε πίπτουϲιν αἱ ϲτιγμαί. καὶ ἐξ ἁπάντων τῶν ὄντων οὐ πολλά ἐϲτι μόρια εὑρεῖν, ἃ εἰϲ τὴν προκειμένην ϲύνταξιν ὑπάγεται.
Ἐκ δὲ ἀντωνυμιῶν αἱ μὲν ἐγείρουϲαι τὴν ὀξεῖαν τὴν πρὸ αὑτῶν ἐγκλιματικαὶ καλοῦνται, αἱ δὲ μὴ ἐγείρουϲαι ὀρθοτονούμεναι.
Τῶν ἀντωνυμιῶν αἱ μὲν κτητικαὶ οὐδέποτε ἐγκλίνονται, ἀλλ’ οὐδὲ αἱ εὐθεῖαι τῶν πρωτοτύπων. αἱ δὲ τῶν πρωτοτύπων πτώϲειϲ χωρὶϲ τῆϲ κλητικῆϲ ἐγκλίνονται, ἡ γενικὴ καὶ δοτικὴ καὶ αἰτιατική. ἀλλ’ αἱ μὲν τοῦ πρώτου προϲώπου ἐγκλινόμεναι καὶ τὸ κατ’ ἀρχὴν ε̅ ἀποβάλλουϲιν.
ἤκουϲάϲ μου, ἔδωκάϲ μοι, ἐδίδαξάϲ με. αἱ δὲ τοῦ δευτέρου
ἤκουϲά ϲου, ἔδωκά ϲοι, ἐδίδαξά ϲε
καί οἱ ἐπευχόμενοϲ(Π 829)
καί ἑ νέον πόλεϲιν
καί μιν φωνήϲαϲ(Π 6).
Αἱ μὲν οὖν ἀεὶ ἐγείρουϲαι τὴν πρὸ αὑτῶν ὀξεῖάν εἰϲιν αἵδε, μεῦ μοῦ, μοί τοί, μέ μίν, ϲφίν ϲφέ ϲφωέ. τούτων παραδείγματα τῆϲ μὲν μεῦ
κλῦθί μευ ἀργυροτόξε(Α 37), μοί
οὐ γάρ μοί ποτε βωμόϲ(Δ 4, Ω 69), τοί
καί τοι ἐγὼ ϲυνέριθοϲ(ζ 32), με
καί με φίληϲεν ὡϲ εἴτε πατήρ(ρ 111), μίν
καί μιν φωνήϲαϲ ἔπεα πτερόεντα προϲηύδα(Π 6), ϲφίν
καί ϲφιν ἅμ’ ἐϲτὶ Μέδων(Π 252), ϲφε
γιγνώϲκων· καὶ γάρ ϲφε πάροϲ(Λ 111).
Αἱ δὲ ποτὲ μὲν ἐγείρουϲαι τὴν πρὸ αὑτῶν ποτὲ δὲ μή, ϲεῦ ϲέο ϲοῦ ϲοί ϲέ, εὗ οἷ ἕθεν, ϲφί ϲφώ, ϲφίϲι ϲφέαϲ. ὅτε μὲν οὖν ἀπολελυμενωϲ λέγονται καὶ οὐχὶ πρὸϲ ἕτερον πρόϲωπον ἀντιδιαϲτέλλονται, ἐγείρουϲι τὴν πρὸ αὑτῶν ὀξεῖαν· ὅτε δὲ κατὰ τὴν πρόϲ τι ἕτερον διαϲτοληὴν ἐκφέρονται, ὀρθοτονοῦνται· οἷον ἀπολελυμένωϲ, ϲεῦ
ἀλλά ϲευ ἀκάματοϲ, ὀρθοτονουμένωϲ
ϲεῦ δ’ ἐπεὶ ἐξέλετο ψυχήν(Ω 754), ϲέο, ἀπολελυμένωϲ
ὥϲ ϲεο νῦν ἔραμαι(Γ 446), ὀρθοτονουμένωϲ δὲ
ὡϲ ϲέο νῦν ἔραμαι(Ξ 328), ϲέ ἀπολελυμένωϲ
ἐπεί ϲε πρῶτον ἔθηκα(Ζ 355), ὀρθοτονουμένωϲ δὲ
μὴ ϲέγ᾽ ἐν ἀμφιάλῳ Ἰθάκῃ(α 386).