De constructione

Apollonius Dyscolus

Apollonius Dyscolus. Apollonii Dyscoli Quae supersunt. Vol. 1.2. (Grammatici Graeci, Volume 2.2). Uhlig, Gustav, editors Leipzig: Teubner, 1910.

Μετὰ τὰϲ τῶν ῥημάτων ϲυντάξειϲ, ᾶϲ ἐν τῷ πρὸ τούτου ἀνεπλπηρώϲαμεν, [*](c.I.303 b) ὄντι τρίτῳ τῆϲ ὅληϲ πραγματείαϲ, μέτιμεν κὶ ἐπὶ τὸϲ τῶν [*](298s) προθέϲεων ϲυντάξειϲ, δεομέναϲ ἀποδείξεωϲ πάνυ ἀκριβεϲτάτηϲ, καθὸ δοκεῖ τὰ μόρια οἰϲ μὲν μέρεϲι τοῦ λόγου δόκηϲιν παρέχειν ϲυνθέϲεωϲ, οἰϲ δὲ παραθέϲεωϲ, ἔϲΘ’ ὅτε οὐ βοηθούμενα τόνων ἰδιώμαϲι, καθάπερ τὰ πλεῖϲτα τῶν μερῶν τοῦ λόγου διὰ τῆϲ ἑνώϲεωϲ τοῦ τόνου τὸ μοναδικὸν τῆϲ λέξεωϲ ὑπαγορεύει, τουτέϲτι τὸ ἕν μέροϲ λόγου ἢ διὰ τῆϲ μονῆϲ τῆϲ καθ’ ἕκαϲτον μόριον τὸ διϲϲὸν ἐμφαίνει τῶν λέξεων.

Τὸ γὰρ Διὸϲ κόροϲ παροξυνόμενον μὲν τὴν γενικὴν· ἔχει ἰδίᾳ νοουμένην, ὅμοιον ὸν τῷ Διὸϲ υἱόϲ, προπαροξυνόμενον δὲ ὅμοιόν ἐϲτιν τῷ Διόγνητοϲ, Διόδοτοϲ· τό τε εὖ νοῶ δύο ἔχον περι- [*](364 b) ϲπωμέναϲ ὁμολογεῖ τὴν ἐξ ἐπιρρήματοϲ καὶ ῥήματοϲ παράθεϲιν, καὶ τὸ Ἕλληϲ πόντοϲ κατὰ τὴν ἀρχὴν ἔχον τὴν ὀξεῖαν, καὶ τὸ ἐμοῦ αὐτοῦ [*](299s) δὶϲ ἔχον τὴν περιϲπωμένην. ταῦτα γὰρ καὶ τὰ τούτοιϲ ὅμοια, ἄπειρα [*](ARGVM. § 1. Postquam verborum constructiones absolvimus, transeamus ad praepositionum syntaxim quae accuratissima eget demonstratione, quia praepositiones videntur cum aliis vocibus compositae, eliis appositae esse, nec accentuum auxilio ubique synthesis et patatbesis praepositionum discerni poscunt, sicut. plerasque voces simplex accentus ostendit simplices esse, duplex duplices.) [*](ARGVM § 2. Exempli gratia si in Διὸϲ κόροϲ paenultima acuto tenore profertur, genetivus separatim cogitatur sin antepaenultima, in unam nomen genetinus et nominatvns coslnerunt. item duae voces sunt εὖ νοῶ, si et ευ et ω circumfexo accentu pronuntiamus, et Ἕλληϲ πόντοϲ, si duplici acuto utimur. omnia huiuosmodi siconiuncta et contracta ex compositionis lege sunt, etiam accentu proferuntur uno sin non sunt contracta, ne tenores quidem in unum coeunt.) [*](rssnm. ET ADN. EXEG. 8 τῆϲ μονῆϲ, scil τοῦ τόνου. cfr pag subseq. lin. 3.) [*](ADN. CRIT., DISCR. SCR. IN A CBb A in fol 80r a prima manu habet απολλωινιου περι ϲυνταξεωϲ βιβλιον τεταρτον κεφαλαιον α′ et supra βιβλίον additum περι προθεϲεων ab eadem msmu. deinde sequuntur in eadem pagna index capitom et initiam libri quarti usque ad μερῶν lin. 66 || 2 A mg περι προθεϲεων μέτιμεν] ι in ras A2, A ει exaraverat |καὶ om CB || 5 οὐ om B 6 τοῦ λόγου] fol 80v A | Schoemann* fugitat aut ante διὰ aut μὲν post διὰ | 8 ἤ διὸ] ῇ τὰ Hlebode || 9 κοῦροϲ B 10 ἔχει om Ϲ, post νοcυμένην ponit B ἰδίαν B || 11 Διόδοτοϲ. codd. et b ante δ inserunt ϲ, quod eiecit Higsrd)

435
ὄντα, ϲυνελθόντα μὲν κατὰ τὸν λόγον τῆϲ ϲυνθέϲεωϲ ἔχει καὶ τὸν τόνον ϲυνρημένον, οὐχ οὕτωϲ δὲ ἔχοντα καὶ τὰ τοῦ τόνου ἔχει ἀϲυνέλευϲτα, καθάπερ δὲ επομεν, ἐν τῇ κοθ’ ἑκαϲτον μόριον μονῇ τοῦ τόνου τὸ κατὰ παράθεϲιν ὁμολογεῖ. —

Τὸ δὲ καταγράφω εἶτε δύο μέρη λόγου ἐϲτὶν εἶτε καὶ ἕν, οὐκ ἐνδείκνυται διὰ τῆϲ τάϲεωϲ. καὶ τὰ τούτοιϲ ὅμοια, τὸ ἀποίκου, καταφέροντοϲ, ἅπαντα τὰ τοιαῦτα, τῆϲ αὐτῆϲ ἔχεται ἀμφιβολίαϲ· ἀποψέ, ἀποδίϲ, καὶ ἐπὶ ϲυνδέϲμων καθότι, διότι (δεδείξεται γὰρ ὅτι ἔγκεινται αmἱ προθέϲειϲ), ἄλλα πλεῖϲτα. ὑπὲρ ὦν τῆϲ ἀκριβείαϲ προεθέμεθα ἐκθέϲθαι. ἀλλ’ ἤδη καὶ ἐπ’ ἐνίων μορίων οὐκ ἔνεϲτιν ὑπὲρ τῶν τοιούτων μορίων ἐπιϲτῆϲαι, τῶν προθέϲεων μήτε κατὰ παράθεϲιν προθετικῶν οὐϲῶν μήτε κατὰ ϲύνθεϲιν, ὡϲ ἐπ’ ἀντωνυμιῶν τῶν τῆϲ εὐθείαϲ ἁπαϲῶν, ὦν καὶ τὸ ατιον τῆϲ ἀϲυνταξίαϲ παραθηϲόμεθα κατὰ τὸν προϲήκοντα λόγον.

Πρὸ μέντοι τῆϲ κατὰ μέροϲ αὐτῶν ϲυντάξεωϲ οὐκ ἄκαιρον ὑπὸ [*](Sed priusequam de praeposiltionum parathesiet synthesi exponamus, aptum  videtnr earam anastrophen illustrare.) [*](305 b) λαμβάνω ἐκθέϲθαι περὶ τῶν ἠπορημένων ἐν τοῖϲ μορίοιϲ. «Oὑ γάρ», φαϲί, εδεόντωϲ τὰ τοῦ τόνου ἀμείβεται εἰϲ βαρεῖαν τάϲιν, ἐπὰν τὰ τῆϲ ϲυντάξεωϲ ἐναλλαγό. τουτέϲτιν ἐπὰν προθέειϲ οὗϲαι μὴ ἀναδέξωνται [*](300s 5) τὸ προκεῖϲθαι κατὰ τὰϲ ϲυντάξειϲ· οὐδὲ γὰρ τὰ ἄλλα μέρη τοῦ λόγου [*](ARGVM. § 3. Sed καταγραφω utrum duae voces sint an una, tenore non indicatur, nec minus ambigua sunt ἀποίκου, καταφέροντοϲ, ἀποψέ, καθότι, muts. alis, de quibοus diligentisnime disseremus. sunt autem etiam voces, ubi huiusmodi inquisitio locum numquam habeat, quippe quibus praepositiones nec appensntur, nec compositione adiungantur, velut nominativi pronominum.) [*](ARGVM § 4. Sed priusquam singula de praepositionum constructione exponamus, haud alienum videtur es explicare, quae in hac orationis pete dubitationem moverunt. sunt enim qui dicant, cum ratione illud pugnare, quod oxytonesis praepositionum bisyllabarum in barytonesin convertetur et paenultims.) [*](TESTIM. ET ADN. EXEG. 3 εἶπομεν: lin. 8 pag antecedentis. — 5 οὐκ ἐνδείκνυται δ.τ. τ., quia κατὰ γράφω non aliter sonat atque καταγράφω: utrobique posterior praepositionis syllaba grai accentu pronuntiatur. — ad pluralem τούτοιϲ cfr de adv. 179, 5: ὡϲ ἔχει τὸ οἰκον δέ καὶ τὰ τούτοιϲ ὅμοια. —7 ἀποψέ cfr 336,5. — ἀποδίϲ. cfr 235,25. 636,24. 389,14. — 8 δεδείξεται: 318,14 seqq. — 9—10 τὰ τοιαῦτα μόρια praepositiones sunt, ἔνια μόρια aliquot voces alierum orationis partium. ἔπιϲτῆϲαι cum ὑπέρ praepositione etiam de pron. 38, 7. — 13 παραθηϲόμεθα: haec expositio nencdeest —17 et 18 ϲύντοξιϲ de conlocatione.) [*](ADN. CRIT., DISCR SCR. IN A CBb 1 λόγον] τόνον C 2 ϲυνηρτημένον CΒ | οὕτω CBb || 4 δὲ] δη A. μερ A. 1, η add A || 5 εἰϲν B | prius καὶ om CB || 6 καί, quod ante απαντα scripserat A, erasum est || 7 post ἐπὶ add τῶν CB 9 προυθέμεθα A2 CBb || 9 —11 ἐθέϲθαι —ϲύνθεϲιν. Portus coniecerat: ἐκθέϲθαι καὶ ὑπὲρ ἐνίων μορίων. ἀλλ’ ἤδη οὐκ ἔνεϲτιν ὑπὲρ τῶν τοιούτων μορίων ἐπιϲτῆϲαι, μήτε κατὰ παράθεϲιν προθετικῶν ὄντων, μήτε κατὰ ϲύνθεϲν. HSehneider quoque in his ἐπ’ ἐνίων μορίων —ὑπὲρ τῶν τοιούτων μορίων ita ofendit. ut coniciat pro posteriore μορίων scribendum esse ἀποριῶν vide A gum. et Adn. exeg. || 12 καὶ om B  || 16 βαρεῖαν] ὀξεαν B ||  18 κατὰ τὰϲ ϲυντάξειϲ A b, καὶ τὰ τῆϲ ϲυντόξεωϲ CB |oὐδὲ] fol 81r A. δὲ om CBb post γὰρ add δὴ Cb. δῆτα B)

436
ἀμείψαντα τὴν τάξιν ἀμείβει καὶ τὴν τάϲιν, πρὸϲ τῷ μηδὲ ἐξωμαλίϲθαι τὰ τῆϲ ἀναϲτροφῆϲ, εἴγε οὐχ ἅπαϲαι μετατεθεῖϲαι τῆϲ τάξεωϲ μετατίθενται καὶ τοῦ τόνου. τί δὲ μᾶλλον αὗταί εἰϲιν αἱ μετατιθέμεναι ἦπερ τὰ μόρια ἅ πρὸϲ αὐτὰϲ ρτηντο; τὸ γὰρ
  • ἔπτυϲε πουλὺ κάτα {Calimachi? OSehneider II 752}
  • ἀπαιτεῖ τὸ κατέπτυϲεν ἐν καταλληλότητι, καὶ οὐ μᾶλλον ἡ πρόθεϲιϲ μετατίθεται περ τὸ ῥῆμα·
  • Ἰθάκην κάτα κοιρανέουϲιν {α 24},
  • τὰ τούτοιϲ ὅμοια.»

    [*](De praepositionum traleetione.)

    Καὶ πρὸϲ μὲν τὸ τοιοῦτον ἁπλῆ ἡ ὑπάτηϲιϲ, ὡϲ ἤδη ὁμόλογόν ἐϲτιν, καθάπερ καὶ ἐν τοῖϲ προκειμένοιϲ ἀπεδείξαμεν, ὡϲ τὰ προκείμενα μόρια διὰ τῆϲ ἐξαιρέτου ϲυντάξεωϲ, λέγω τῆϲ προθετικῆϲ, τὴν ὀνομαϲίαν ἀπηνέγκατο. ἔνθεν γὰρ καὶ οἱ ἀπὸ τῆϲ Ϲτοᾶϲ προθετικοὺϲ ἐκάλουν ϲυνδέϲμουϲ τὰϲ προθέϲειϲ, ἄμεινον ἡγηϲάμενοι ἀπὸ τῆϲ ἐξαιρέτου ϲυν- [*](custur, quandocumque earum conlocstio mutetuz nec iam praeponsnttα voces. nam ceteras orations partes numqu8m tenorem cum loco mutere. et aceedere quod ne nbique quidem vεleat lex enastrophaε. deinde intellegi non posse, cur non illae voces, quae trsiectione priorem locum acceperint, trsiectae existimentur appelenturque, sed praepositiones postpositas.) [*](ARGVM. 5. Atque contra hemc alteram vituperationem respondendum est, praepositiones nomen sunm accepisse ex praepositiva conlocatione, quae eis praecipue accidit. qaproptez Stoici eas vocaverunt coniunctiones praepoeitis nec appellatione ex sensu vocularum petita utebsmtur (id quod fecerunt in nuncu-) [*](ESTIM. ET ADN. EXEG —6 cfr Herodiani pros. II. ad ε 283 in schol ALV Townl. (II 50, 27 Ltz): τῷ δ’ ἐπὶ μακρὸν ὅῦϲε οὐκ ἀναϲτρεπτέον τὴν πρόθεϲιν πρὸϲ γὰρ τὸ ἄϋϲε φέρεται. ἀλλ’οὐδ’εἰ πρὸϲ τὸ ἄρθρον δὲ ϲυνετάττετο, ἀνεϲτρέφετο, δι’ δν προείπομεν πολλάκιϲ λόγον, ὡϲ ὅτι ἐὰν μεταξὺ πέϲῃ μέροϲ λόγου, οὐ γίνεται ἀναϲτροφὴ τῆϲ προθέϲεωϲ, ἐὰν μὴ τελευταία ϲτίχου τεθ, ὡϲ τὸ « εἔπτυϲε πολὺ κάτα». Ιo. Alexandrinus 27, 20, Herod. cathol.  I. 484, 8 Ltz: εἰ μέντοι ἐν τέλει ϲτίχου εἴη (scil praepositio postposita) ἁπλῶϲ ἐν τέλει ὀνόματοϲ, μεθ’ ἣν τίθεται ϲτιγμή, ἀναϲτρέφεται πάντωϲ, οόν ἐϲτι «τῶν πάντων δ’ ἔπτυϲε πολὺ κάτα». ἀναϲτρέφομεν γὰρ τὴν πρόθεϲιν, τοῦ ἐξῆϲ ὄντοϲ κατέπτυϲε, κἆν μεϲοϲυλλαβῇ τινα μόρια (cod. Han. μεϲοϲυλλαβῆϲαι, sed ϲαι expunctum). Ιoannem descripsit Moschopulus περὶ ϲχεδῶν 36 Ϲallimachi verba esse GDindor coniscit in Thes l. gr. lV 1195 B. consensere Bergk et CDithey De Cydippa 44, qui ragmentum huic elegiae ascripsit. —6 ἐν καταλληλότητι. eqitimus ordo restituitur.— 11 ἀπεδείξαμεν: 17, 20. — 13 — 437, 2 cfr infra 319, 12 et de coni. 214, 8: πιϲτούμενοϲ (Pomidonius), ὅτι ἕν μέροϲ λόγου ῆ τε πρό-) [*](ADN. CRIT., DISCR. IN ACBb. 1 τῶ Ellebode et b, τὸ codd., cfr ad πρὸϲ τῷ cum infinitivo = praeterquam quod 228.14. de pron. 97,18 μηδὲ ξωμολίϲθαι Ab, μὴ διεξωμαλίθαι Ϲ, διεξωμαλίϲθαι B ||  3 δὲ] δα B |ἤπερ] επερ A CB 4 ὃ om A CB, add b cum mg s. Soph. voluit ἤπερ ἃ μόρια πρὸϲ || 5 πολὺ ACBb ;ut exitus pentametri evaderet, eindorf Bergk, elii scsipserunt πουλὺ, quod exhibet Moschopulns loco supra indicato libri περὶ ϲχεδῶν || 7 ειπερ A. || 8 κυρανεουϲιν A, sed v finale eranum, quod om CBb || 9 ante τὰ add καὶ B || 10 ἀπάντηϲιϲ CB 13 A mg ϲη οἱ απο τηϲ ϲτοαϲ ||  14 ἐξαιρέτου] αιρετ in res A2)

    437
    τάξεωϲ τὴν ὀνομαϲίαν θέϲθαι ἤπερ ἀπὸ τῆϲ δυνάμεωϲ, καθάπερ οἵ τε ϲυναπτικοὶ καὶ ϲυμπλεκτικοὶ καὶ οἱ ὑπόλοιποι. οὐ δὴ οὖν τὰ ἄλλα [*](306 b) μέρη τοῦ λόγου ἐξαιρέτου ϲυντάξεωϲ ἔτυχεν, ἵνα πρὸϲ τὸ μετατιθέμενον κατηγορῇ καὶ τῆϲ μεταθέϲεωϲ.

    (τὰ γοῦν θέϲιν εἰληχότα μοναδικὴν οὐδὲ μετατίθεται τῆϲ τάξεωϲ, ἵνα καὶ τῆϲ ἀμφιβολίαϲ ἐπικοινωνήϲῃ, ὡϲ [*](301 s) ἐπὶ ϲυνδέϲμων μὲν ὁ ἤτοι προτακτικὸϲ καὶ οὔποτε ὑποτακτικόϲ, ἐπὶ δὲ ῥημάτων τὰ καλούμενα ὑποτακτικὰ ῥήματα οὔποτε χωρὶϲ ὑποταγῆϲ ἐϲτι τῆϲ τάξεωϲ τῶν ἐπιζευκτικῶν ϲυνδέϲμων. ἀλλ’ οὐδὲ αἱ καλούμεναι ἐγκλιτικαὶ ἀντωνυμίαι δίχα μορίων λέγονται τῶν πρὸϲ ἃ ἐγκεκλιμέναι εἰϲίν, τίμηϲόν με, δόϲ μοι. οὐδὲ γὰρ παραδεκτέοϲ ἐκεῖνοϲ ὁ λόγοϲ, [*](pendis coniunctionibοus condicionalibδus, copulativis). ceterae autem orationis psutes praecipuam posifionem nactae non sunt itaone ne transpositionem quidem testifcari possunt. [ergo non mirum, quod proepoetuomes solae traposae putantur et dicuutur.]) [*](ARGVM. § 6. (eae vero voces, quae unica positione utuntur, carent ambiguitate, cui praepositiones obnoniae sunt [de guιbus nonnumquam duatari potest, num tranpoetae sint]. eius generis sunt ἤτοι coniumctio, quae semper priore, numquam altero loco ponitumα, et coniunctivi verborum modi, qui semper post coninctiones adiunctivas collocantur, et pronomina enclitica, quae ubδique post eas) [*](θεϲιϲ καὶ ὁ ϲύνδεϲμοϲ. Schol. Londin. in Dionys. Thr 519, 26 H.: τὴν πρόθεϲιν καὶ τὸν ϲύνδεϲμον ϲυνάπτουϲι (Stoici), καλοῦντεϲ τὰϲ προέϲειϲ προθετικοὺϲ ϲυνδέϲμουιϲ, τοὺϲ δὲ ϲυνδέϲμουϲ ἁπλῶϲ ϲυνδέϲμουϲ. ἔnπειδὴ γὰρ ἄκλιτοί εἰϲιν αἰ προθέϲειϲ καὶ οἴ ϲύνδεϲμοι, διὰ τοῦτο ϲυνάπτουϲιν εἰϲ ἕν . . .καλοῦϲι δὲ προθετικοὺϲ ϲυνδέϲμουϲ τὰϲ προθέϲειϲ, ὅτι ὀεὶ προτίθενται, χωρίϲ εἰ μὴ ἀναϲτρέφοιντο. Prisc. II 17 54. 20 H. et XIV § 18, 34, 23 H.: non bene tamen Stoεci pra pestionem inter comtuneiomes pemebant, proepospvam coniunctionem eam nomtnemtes, cum coniusctio et omgmtbms et verbis et omnibus declinabilibus quom indeclinabilibus per appositionem sdoleat adiungi nec solum praeponitur, sed etiam subiungitur tam apud poetas quam αpsd sine metris scribentes prueposto vero, ut saepe dictum est, et praeponi vult semper, cum recto ordine ponitur, et verbis ceterisque partibus indeclinabilibus nisi in compositione non admgtur. RSchmidt de Stoicorum grammatica 47.) [*](TESTiM. ET ADN. EXEG 3 ad hunc ἵνα vocis usum consecutivum cfr Adn. ex. ad 388,15 huius ed. subiectum κατηγορῇ verbi sent τὰ ἄλλα μέρη τοῦ λόγου. πρὸϲ τὸ μετατιθέμενον sigmifcat, ad id, quod transponitur, attinere illam. denontiationem μεταθέϲεωϲ. — 4— 438., 10 excursus est de vοcibus, quae unam fixamque conlocutionem habent. — 5 ἵνα hic eandem vim habet quam lin. 3. — 6 ὁ ἤτοι. de coni. 220, 28: 5 τοι μόνωϲ προτακτικόϲ· οὐ γὰρ ἄν ποτε φήϲαιμεν ἡμέρα ἐϲτὶν τοι νόξ ἐϲτιν. 8 τῶν ἐπιζευκτικῶν ϲυνδέϲμων. cfr Adn. exeg. ad initium β 137 libr BI et ad totam sententiam 266, 6 -10 et quae disserit Ap. de coniunctivi usu imperativo, quem ὁποθετικῆϲ ἐγκλίϲεωϲ nomine deimat, 255,26 seqq.) [*](ADN. CRIT DISCR. SCR. IN A CBb. 4 κατηγορη A, posterius η in ras A καὶ om B Eayaer ci. ἵνᾷ Γπρὸϲ] τὸ ϲτοῦ τόνου) μετατιθέμενον κατηγορῇ καὶ. τῆϲ μεταθέϲεωϲ. vide Adn. exeg. | ἀμφιβολίαϲ] φι in ras A 6 A μg ὁ τοι προτακτικὸϲ 1 Β τῆϲ τάξεωϲ ut intolerabilem pleonssmum detexi vult Egenolt 9 A ng εγκλιτικαι || 10 μοι] μου B ἐκενοϲ post λόγοϲ polit B)

    438
    ὁ εἰρημένοϲ ἐν τῷ περὶ ἄρθρων Τρύφωνοϲ {p 25 Vels.}, ὡϲ τὰ ὑποτακτικά ποτε ἄρθρα προτακτικὰ γίνεται ἐν τῷ ὅϲ ἆν ἔλθῃ μεινάτω με· τίνοϲ γὰρ πτωτικοῦ προετάγη; πῶϲ δέ γε ὑποτακτικὸν τὸ τοιοῦτον ἄρθρον οὐκ ἀναπολοῦν τὸ προῦποκείμενον ὄνομα, τοὐναντίον δὲ ἀοριϲτούμενον κατ’ ἀρχὴν τῶν λόγων, οὐ μὴν μόνον ,--- ἀλλ’ οὐδ’ ἐν πτωτικῷ τὸ ὅϲτιϲ· ἐχρῆν γὰρ καὶ τῶν ἄλλων πτωτικῶν καὶ μὴ ἀοριϲτουμένων προτάϲϲεϲθαι, ἐν οἰϲ καὶ αὐτὸ ϲυναοριϲτοῦται πλέον τοῦ τίϲ, ὅπερ ἐναντιώτατόν ἐϲτιν τῶν ἄρθρων· τὰ γὰρ ἀοριϲτωδῶϲ ποτε νοούμενα ἡ τοῦ ἄρθρου παράθεϲιϲ ὑπὸ ὁριϲμὸν τοῦ προϲώπου ἄγει, ὁ ἄνθρωποϲ παρεγένετο, τὸν ποιητὴν ἐθαύμαϲα). —