De Sacrificiis Abelis Et Caini

τὸ δὲ „παντὸς διανοίγοντος μήτραν τὰ [*](1 φέρ’ οὑν Pap, φέρε οὖν UF: φέρε δ’ οὑν ceteri 2 ὦν] ὧνπερ P1 ἀπάντων] ἀπὸ τῶν UF, τῶν P1 4 ἀγηρία καὶ ἀθανασία Η ευγηρεια Pap 5 ἀνθρωπίνων L οὐδετέρου F, οὐδ’ ἑτέρου U: οὔθ’ ἑτέρου MAG, οὐθετέρου HP 6 καὶ τί] καίτοι P ἀγένητον Pap HP: ἀγέννητον ceteri γενητῶν Pap, γεννητῶν U, γεννητὸν F : om. ceteri 7 τὸ γεννώμενον αὐτῶ Α 8 ἰδὼν Pap, εἰδῶν UF: εἰδέων P, ἰδεῶν ceteri ἁ UF (Pap?): ἅς ceteri οὐ μεταποιεῖται coni. 9 οὐ om. Pap et codd., add. Turn. ἁμιλλήσοιντ᾿ ἄν GHP, ἀμελήσοιντ᾿ ἄν MA 10 τοῖς om. UF ἁρμόττει ἑτέροις transp. UF ἀλλ’ αἱ μὲν γυνάνδρων Pap UF: ἀλλὰ μὲν γυναικῶν γυναιξὶ πρὸς ἀνδρῶν M, ἀλλ’ ἆ μὲν ἀλλὰ μὲν P-) γυναῖκες γυναιξὶ πρὸς ἀνδρῶν AP2, ἀλλὰ γυναῖκες γυναιξὶ πρὸς ἀνδρῶν GHP1 11 ζηλώσαιε U γυναικῶν — δύσκλειαν (12) om. U ἐπιθοῖντο F, ἐπιθεῖντο G corr., επιτιθοιντο Pap 12 δυσκολίαν οἴσονται F, λίαν οἴσονται U ante ἡ φύσις add. οὖ MAGP, οὐκ Η οὐτῶ G 13 μήδ’ AUF ἐξ om. UF ἐπιτηδεύσω F 14 κατὰ MGHP κατ’ ἀρετὴν] κατ’ ἐξαίρετον coni. Wendl. ἰδίων P 14. 15 τοῦτό γε] τόπον U, τόποτε F 15 ἀγαθὸν Pap UH: ἀγαθῶν ceteri ἀνδρὸς Pap UF: ἀνδρῶν ceteri 16 φύσις] σύστασις UF ὥστ’ UF τὸ „ὡς ἄνθρωπος“ Wendl.: τὰ ὅσα ὡς ἄνθρωπος F, τὰ ὅσα ὡς ἄνθρωποι U, τὰ ὅσα ἀνθρώποις ceteri 17 ἐστιν παρηγοροῦσαν Pap 18 ἀφέλοις P ὦ om. Α γεννητὸν AGHU 19 τοῦ om. MUF ἀγεννήτου AGHU καὶ ἀφθάρτου καὶ ἀτρέπτου om. Pap 20 πᾶν διανοῖγον G τὰ om. UF)

τῶν δὲ ἀποκυουμένων ἐννοημάτων τὰ μὲν ἄρρενα, τὰ δὲ θήλεα, καθάπερ ἐπὶ ζῴων εἶναι συμβέβηκε· θῆλυ μὲν οὖν ἔγγονον ψυχῆς ἐστι κακία καὶ πάθος, οἷς καθ’ ἕκαστον τῶν ἐπιτηδευμάτων ἐκθηλυνόμεθα, ἄρρεν δὲ εὐπάθεια καὶ ἀρετή, ὑφ’ ὧν ἐγειρόμεθα καὶ ῥωννύμεθα. τούτων δὲ τὴν μὲν ἀνδρωνῖτιν ἑστίαν πᾶσαν ἀνιερωτέον θεῷ, τὴν δὲ γυναικωνῖτιν ἀπονεμητέον ἑαυτοῖς· διὸ καὶ προστέτακται· „πᾶν διανοῖγον μήτραν, τὰ ἀρσενικά, τῷ κυρίῳ.“

ἀλλὰ καὶ „παντὸς“ φησί „διανοίγοντος μήτραν ἐκ τῶν βουκολίων ἐν τοῖς κτήνεσιν ὅσα ἂν γένηταί σοι τὰ ἀρσενικὰ τῷ κυρίῳ“ (Exod. 13, 12). εἰπὼν περὶ τῶν τοῦ ἡγεμονικοῦ γεννημάτων ἄρχεται διδάσκειν [*](1 φυσικώτατα ἔχει Pap UF: φυσικώτατα θύει MAG, φυσικώτατον θύειν HP 2 οκειωτατων Pap ἔδωκεν Pap G 3 οὕτω MAGHP πρὸς om. UF 4 δ’ AUF ἀποκυομένων HP, ἀποκεκυημένων G ἐννοημάτων Pap F: νοημάτων ceteri; γεννημάτων coni. Mang. 5 θήλεια UH συμβέβηκεν Pap G G ἐστιν Pap 7 ἄρρεν — ῥωννύμεθα (8) om. U δ’ F, δὲ καὶ P ἀπάθεια H 8. 9 ἑστίαν πᾶσαν Pap UFL2: ἅπασαν (om. ἑστίαν) ceteri 9 ἀφϊερωτέον Η 11 φησιν Pap διανοίγοντος φησὶ transp. UF 12 κτήνεσι Pap ἐὰν UF γένηταί σοι Pap U F: γένωνταί σοι AGH, γεννῶνταί σοι P, γένωνταί σοι ἡ καὶ γεννῶνταί σοι M τὰ ἀρσενικά τῶ κυρίω add. Pap UF: om. ceteri 13 γενημάτων MG) [*](1 sqq. Ambros. l. l. I 10,47 . . . et sicut feminis dedit vulvam natura, in qua uniuscuiusque auimautis generatio per menstruas formatur aetates, ita est quaedam virtus animae, que velut quodam vulvae genitalis secreto cogitationum nostrarum suscipere semina, conceptus fovere, partus solet edere. . . . harum generationum quaedam femineae sunt, malitia petulantia luxuries . . . aliaque huiusmodi vitia, quibus animi nostri quaedam enervatur virilitas; masculinae sunt castitas patientia prudentia temperantia fortitudo iustitia, quibus mens nostra et caro ipsa firmatur et ad obeunda impigre munia virtutis erigitur. 13 sqq. Ambros. 1. 1. 11 1,3 Dixerat de principalibus generationibus hoc est plenis capacibusque rationis. addidit et de gregalibus, hoc est reliquis velut plebeiis sensibus, qui inationalibus comparautur iumentis; quae tamen cum a rectore aliquo gubernantur, facile mansuescunt. . . . non ita illae ferae vel illa armenta equorum vel genus omne pecudum, quae sine rectore vagantur ullo et omni domitoris gubernaculo destituta exasperantur; et ideo appositi sunt armentarii opiliones ceterique pastores, cjuidam magistri gregum officia sua singulis animantium sibi commissorum condicione formautes. § 4 Videtur ergo et sensuum nostrorum quoddam genus aliud domitum et mansuetum, aliud indomitum, quod urmentario quodam motu meutis velut)

θρεμμάτων δὲ ὅσα ἐν βουκολίοις ἀνατρέφεται τιθασὰ καὶ χειροήθη, ἅτε ὑπὸ ἐπιστάτου φροντίδος ἀγόμενα βουκόλου· τὰ μὲν γὰρ ἄφετα καὶ ἀπελευθεριάζοντα ἐρημίᾳ τοῦ πραΰνοντος ἐξαγριαίνεται, ὧν δὲ ἡγεμόνες αἰπόλοι βουκόλοι νομεῖς, τῶν καθ’ ἕκαστον εἶδος ἐπιστάται ζῴων, ταῦτ’ ἐξ ἀνάγκης ἡμεροῦται. πέφυκεν οὖν καὶ τὸ αἰσθήσεων γένος τῇ μὲν ἀτίθασον τῇ δ’ εἶναι χειρόηθες· ἀτίθασον μὲν ὅταν ἀφηνιάσαν ὥσπερ βουκόλου τοῦ νοῦ φέρηται πρὸς τὰ ἐκτὸς ἀλόγως αἰσθητά, ἥμερον δὲ ὅταν ὑπεῖξαν πειθηνίως τῷ τοῦ συγκρίματος ἡγεμόνι λογισμῷ κυβερνᾶταί τε καὶ ἡνιοχῆται πρὸς αὐτοῦ.

ὅσα μὲν οὖν ἂν ἴδῃ ἢ ἀκούσῃ ἢ συνόλως αἴσθηται κατὰ τὴν ἐπικέλευσιν τοῦ νοῦ, πάντα ἐστὶν ἄρρενα καὶ τέλεια, προσγίνεται γὰρ ἑκάστῳ τὸ εὖ· ὅσα δ’ ἂν χωρὶς ἡγεμόνος, ὑπὸ ἀναρχίας ὥσπερ πόλιν τὸ σῶμα ἡμῶν διόλλυσι. πάλιν οὖν καὶ τῶν αἰσθήσεων τὰς μὲν ἑπομένας τῷ νῷ κινήσεις, αἵπερ ἐξ ἀνάγκης ἀμείνους εἰσίν, ὁμολογητέον κατὰ θεὸν συμβαίνειν, τὰς δὲ ἀφηνιαζούσας ἀναθετέον ἑαυτοῖς ἀλόγως ὑπὸ τῆς τῶν ἐκτὸς αἰσθητῶν φορᾶς ἀγομένοις.

ἀλλ’ οὐ μόνον ἀπὸ τούτων, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοῦ φυράματος ὅλου προστέταχεν ἀφαιρεῖν. [*](1 ὧπερ U κτήνεσιν] καὶ Α 2 ἀπείκαζε Pap θρέμμασι τῶν P, θρεμμά(??)των Η ’δε ὅσα Pap, δ’ ὅσα F: δὲ om. ceteri τιθασὰ Pap MP: τιθασσὰ ceteri 3 τοῦ βουκόλου UF 4 ἀπελευθεριάζοντα Pap U, ἀπελευθερίζοντα F: ἐλευθεριάζοντα ceteri πραύναντος Η 5 δ’ AUF νομῆς Pap 6 αἰσθήσεως U 7 ἀτίθασσον AGPF δ’ Pap: δὲ codd. εἶναι τῆ δὲ transp. F, εἶναι om. U ἀτίθασσον AGPF μὲν Pap UF: μὲν οὑν ceteri 8 ὥσπερ om. A 9 δὲ om. F πειθηνίω Pap U, πειθανίως P τῷ] τὸ M τοῦ om. UF 10 τε] ’δε Pap ἡνιοχεῖται AHPF, ηνιοχανται Pap 1 1 ἄν] ἐὰν codd. et Pap, om. H εἰδῆι Pap 12 ἄρρενα] ἀρσενικὰ UF 13 δ’ ἂν F, δ’ αὖ U: δὲ ceteri ὑπ’ Α ὑπὸ ἀναρχίας ὥσπερ om. UF 14 πόλιν] πάλιν UF διόλλυσιν Pap μὲν om. Pap UF 15 ἅπερ Pap ὁμολογητέον UF, ομολογιστεον Pap: λογιστέον ceteri 16 δ’ AUF ἑαυτοῖς Pap UF: αὑτοῖς AH ὄις corr., αὐτοῖς MGP 17 αἰσθητῶν Pap UF: αἰσθήσεων ceteri ἀγομένας P, αγομενους Pap) [*](deside atque resoluto proruat ad irrationabiles delectationes corporis, mansuetum autem, quod velut duci cuidam moderationi mentts se subiiciat et subdat. quaecunque ergo eius naturae reguntur, ea sunt masculina atque perfecta, quaecunque autem sine duce ullo plebeia praesumptione quadam dominantur, velut civitatis alicuius quae regis optimatumque consilio privata sit, ita corporis sui OHinem statum et virilem vigorem muliebri quadam dissolutione effeminant.)

τὸ τοίνυν φύραμα κυρίως, εἰ χρὴ τἀληθὲς εἰπεῖν, ἡμεῖς ἐσμεν αὐτοί, συμπεφορημένων καὶ συγκεκριμένων πλείστων οὐσιῶν, ἵνα ἀποτελεσθῶμεν· ψυχρὸν γὰρ θερμῷ καὶ ξηρὸν ὑγρῷ, δυνάμεις ἐναντίας, ἀναμίξας καὶ ἀνακερασάμενος ὁ ζῳοπλάστης ἓν ἐκ πασῶν ἕκαστον ἡμῶν ἀπειργάζετο συμφόρημα, ἀφ’ οὗ καὶ φύραμα εἴρηται. τούτου τοῦ συμφορήματος, ὃ ψυχὴ καὶ σῶμα δύο τὰ ἀνωτάτω τμήματα κεκλήρωται, τὰς ἀπαρχὰς ἀνιερωτέον.

ἀπαρχαὶ δέ εἰσιν ἅγιαι κινήσεις αἱ κατ’ ἀρετὴν ἑκατέρου, διὸ καὶ ἅλῳ παραβέβληται· καθάπερ οὖν ἐν ταῖς ἅλωσι πυροὶ καὶ κριθαὶ καὶ ὅσα τοιαῦτα καθ’ ἑαυτὰ χωρίζεται, ἀθέρες δὲ καὶ ἄχυρα καὶ εἴ τις ἄλλος φορυτὸς ἑτέρωσε σκίδναται, οὕτως καὶ παρ’ ἡμῖν τὰ μέν ἐστιν ἄριστα καὶ ὠφέλιμα καὶ τὰς ἀληθεῖς τροφὰς παρέχοντα, δι’ ὧν ὁ ὀρθὸς ἀποτελεῖται βίος, ἅπερ [*](1 ἐστιν Pap ἔσται] ἔστω Pap ἄρτων Pap UF: καρπῶν ceteri 2 ἀφελεῖτε ἀφαίρεμα] ἀφαιρεῖται ἀφαιρετὰ Pap τῶ κυρίω Pap UF: τῷ om. ceteri ἀπαρχῆς MGHP 3 ἄρτον Pap U: ἄρτων ceteri ἀφαίρεμα ἀφελεῖτε αὐτόν om. UF ἀφελεῖτε] ἀφοριεῖτε Pap αὐτόν Pap G: αὐτῶ Η, αὐτό ceteri ἀπὸ oin. MAGHP 4 ἀφαιρεῖτε Pap, ἀφελεῖτε UF: ἀφελεῖτε αὐτό GHP, ἀφελεῖτε αὐτό ποτε MA τὸ om. M 5 εἰπεῖν Pap F: λέγειν ceteri ἐσμεν om. G αὐτοί ἐσμεν transp. F συγκεκρυμμένων Α, συγκεκραμένων P 6 ἶν’ Α γὰρ om. Α 7 αναμειξας Pap, ἀναμίξας UF: μίξας ceteri 8 ἡμῶν ἕκαστον trausp. F, ἕκαστον om. U ἀπειργάζετο Pap UF: ἀπειργάσατο ceteri 9 ὃ] ὧ Α, om. Pap ψυχὴν Markland καὶ om. Pap 10 aute τὰς add. ὧν MAGHP ἀπαρχαὶ] ἀπάρχεται Pap εἰσιν om. Pap UF ἅγιαι] ἀν’ αἰ Pap, αἱ ἅγιαι UF 1 1 κινήσεις] γενέσεις coni. Mang. κατὰ MF ἅλῳ] ἄλλω AF, ἄλλο P 12 ταῖς ἅλωσι Wendl.: τις ἄλης εἰσιν Pap, ταῖς ἁλούσαις U, ταῖς ἀλοήσεσι F, τῆ ἅλω εἰσὶ Η, τῆ ἅλω ἐστὶ ceteri 13 δὲ om. Pap φορητὸς Η 14 οὕτως — ἄριστα om. U 15 ἀληθείας Pap ὁ om. Pap UF) [*](1 sqq. ibid. § 6 Et ideo Dominus dicit: Cum intraveritis in terram in quam induco, vos, et cum manducare coeperitis de panibus terrae illius, offeretis oblationem separatam Domino, primitias conspersionis vestrae, panem sicut oblationem de area: sic offeretis primitias confusionum vestrarum et dabitis Domino. confusio nos sumus, diversorum elementorum quadam commixtione compositi, si quidem frigidum calido et humidum sicco miscetur in nobis. . . . cuius conspcrsionis primitiae spiritales sunt, hoc est inventiones et generationes nerationes sensuum qui ej vigore animae procedunt. sed uon omnes primitivi sensus, nisi qui malitiae et improbitatis atque omnis erroris exsortes sunt.)

εἰσὶ δὲ δυνάμεις ἀμιγεῖς κακίας ὅλαι δι’ ὅλων, ἃς οὐ θέμις ἀκρωτηριάζειν διαιροῦντας, αἱ ἐοικυῖαι ταῖς ἀμερίστοις θυσίαις, ὁλοκαυτώμασιν, ὧν ἐναργὲς παράδειγμα ὁ Ἰσαάκ, ὃν ἱερείου τρόπον ἀνάγειν προστέτακται μηδενὸς πάθους φθοροποιοῦ μεμοιραμένον.

λέγεται δὲ καὶ δι’ ἑτέρων· „τὰ δῶρά μου, δόματά μου, καρπώματά μου διατηρήσετε προσφέρειν ἐμοὶ ἐν ταῖς ἑορταῖς μου“ (Num. 28, 2), οὐκ ἀφαιροῦντες οὐδὲ διανέμοντες, ἀλλ’ ἔμπλεα καὶ ὁλόκληρα καὶ τέλεια προσάγοντες· ἑορτὴ γὰρ ψυχῆς ἡ ἐν ἀρεταῖς εὐφροσύνη τελείαις, τέλειαι δὲ αἱ κηρῶν ἀμέτοχοι, ὅσας τὸ ἀνθρώπειον γένος χωρεῖ. μόνος δὲ ἑορτάζει τὴν τοιαύτην ἑορτὴν ὁ σοφός, τῶν δὲ ἄλλων οὐδὲ εἷς· ἄγευστον γὰρ παθῶν ἢ κακιῶν [*](1 δὲ Pap MG: δ’ ceteri ὑπολειπτέον UG: ὑποληπτέον ceteri 2 οὑν om. Pap τούτων] τῆς τῶν τόπων AP, τῶν τοιούτων Mang. εἰσιν Pap δὲ om. Pap 3 ὅλα (sic) δι’ ὅλων post θέμις transp. Pap ἅς om. Pap 4 αἱ add. Pap: om. codd. αμερισταις Pap 5 ὁ Ἰσαάκ Pap M: ὁ om. ceteri 6 μεμοιραμένον] λελωβημένον AGH 7 δόγματά (sic) μου δῶρά μου transp. H διατηρήσατε Α 8 μου om. GHP ἀφαιροῦντες — διανέμοντες — προσάγοντες Mang. : ἀφαιροῦντας — διανέμοντας — προσάγοντας codd. et Pap 9 ἔκπλεα UF 10 τελείαις Pap D: τελεία codd. τέλειαι] τέλεια F δὲ om. Pap κηρῶν] κηλίδων D (Mang.) ὅσας] ἃς Pap 11 ἀνθρώπειον Pap UF: ἀνθρώπινον ceteri 12 δ’ AHUF, δὲ om. P οὐδὲ εἷς Pap UF: οὐδείς ceteri) [*](4—6 ibid. . . . cuius rei manifestum et evidens exemplum est oblatio patriarchae quem sacrificii modo obtulit pater . . . mundam offerens Deo hostiam vacuamque formidinis et corporeae cupiditatis immunem. 6 sqq. ibid. II 2,8 . . . cum fidem habuerimus, elaboremus ut opera nostra perfecta sint, siquidem hoc plenum est et perfectum sacrificium, sicut ipse Dominus docet nos dicens: De donis et datis meis observabitis offere mihi in diebus festis meis, nihil detrahentes neque dispertientes, sed plena et integia et perfecta offerentes. festus autem dies Domini est, ubi perfectarum virtutum gratia est, quae tunc perfectae sunt, si . . . animus delinimenta voluptatis excludat. . . . solus itaque sapiens hanc celebrat sollemnitatem, nullus alius; iramunem enim huiusmodi passionum animam reperire difficile est. divide ergo secundum rationem animae principalia et obedientia, et tunc quid masculinum quidve femininum sit deprehendes. nulla enim sine labore virtus, quia labor processus virtutis est. quod etiam legis ipsius verba significant, quae dicit: Omne quod aperit vulvam asinae, mutabis ove. ... quod asina laboriosum sit animal, ovis fructuosum . . . omnem laborem tuum, omnem industriam puro et simplici commendabis affectu. 9—12 DC fol. 170r Φίλωνος ἐκ τοῦ εἰς τὸν Αβελ) DR fol. 162v Φίλωνος) ψυχῆς — οὐδείς. 12—248,1 DC fol. 46v DR fol. 67v Φίλωνος ἐκ τοῦ περὶ Αβελ: ἄγευστον— σπανιώτατον.)

ψυχὴν εὑρεῖν σπανιώτατον. ἀποδοὺς οὖν τὸν περὶ τῶν μερῶν τῆς ψυχῆς λόγον ἡγεμονικοῦ τε καὶ ὑπηκόου καὶ τί ἐστιν ἐν ἑκατέρῳ τὸ ἄρρεν ἢ θῆλυ, μετὰ ταῦτα περὶ τῶν ἀκολούθων ἐκδιδάσκει. σαφῶς γὰρ εἰδὼς ὅτι δίχα πόνου καὶ ἐπιμελείας οὐχ οἷόν τε γενεᾶς τῆς ἄρρενος ἐπιλαχεῖν, φησὶν ἑξῆς· „πᾶν διανοῖγον μήτραν ὄνου ἀλλάξεις προβάτῳ“ (Exod. 13, 13), ἴσον τῷ πάντα πόνον ἀντικαταλλάττου προκοπῆς· πόνου μὲν γὰρ ὄνος — τλητικὸν γὰρ τὸ ζῷον —, προκοπῆς δὲ πρόβατον, ὡς καὶ αὐτὸ δηλοῖ τοὔνομα, σύμβολον.

ἴθι οὖν ἐπὶ τὴν τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιτηδευμάτων καὶ τῶν ἄλλων ὅσα διδακτὰ μελέτην, μὴ ὀλιγώρως μηδὲ ῥᾳθύμως ἀλλὰ μετὰ φροντίδος τῆς πάσης παρεσκευακὼς τὴν σαυτοῦ διάνοιαν ὑποστῆναι καρτερῶς πάντα κάματον, καὶ σπούδαζε μὴ ὑπὸ ἀτελοῦς κατασχεθῆναι πόνου, προκοπὴν δὲ καὶ βελτίωσιν ἐπὶ τὸ εὐκλεέστατον ἄγοντα τέλος εὑρέσθαι· προκοπῆς γὰρ χάριν οἰστὸς ὁ πόνος.

ἐὰν δὲ ἄρα σὺ μὲν ἀναδέχῃ τὸν ἐκ τοῦ πονεῖν κάματον, ἡ δὲ φύσις μηδὲν ἐπιδιδῷ πρὸς τὸ ἄμεινον ἐναντιουμένη ταῖς ἐκ προκοπῆς βελτιώσεσι, μετατραπόμενος ἠρέμει· χαλεπὸν γάρ ἐναντιοῦσθαι φύσει. διὸ καὶ προστίθησιν· „ἐὰν δὲ” φησί „μὴ ἀλλάξῃς, [*](1 εὑρεῖν ψυχήν transp. PDR τὼ] τῶν M τῆς om. F 2 λόγον post ψυχῆς habent Pap UF: post ὑπηκόου transp. ceteri 3 τὸ ἄρρεν Pap UF: τὸ om. ceteri περὶ τῶν ἀκολούθων Pap UF: περὶ σώματος ἀκολούθως ceteri 5 φησὶν] φυγεῖν F ὤνου M ἀλλ’ ἄξης Α 6 προβάτου Pap τῳ] τὸ F 7 πόνος Pap ὦνος M τὸ om. UF προκοπη Pap 8 ἴθι οὑν Pap: ποιοῦν MAGP, τί οὖν UF, τι ὃν in ras. H τὴν Pap U: om. F, τῆς ceteri 9 τῶν τέχνων καὶ τῶν ἄλλων ἐπιτηδευμάτων Pap μελέτην Pap UF: μελέτης ceteri 10. 11 παρεσκευακὼς codd.: παρεσκευακότα v 11 κάματον] πόνον Α 12 σπούδαζε codd.: σπουδάσαι v ἀτελοῦς Pap UF: ἀμελοῦς ceteri 13 ἀκλεέστατον AP, εὐκταιότατον UF ἀγαγόντα F, ἀγωγὰ Pap εὕρασθαι MAP 14 δ’ UF σὺ] σοι Pap 15 ἐπιδῶ UF, διδῷ D 16 βελτειωσεσιν Pap μετατραπόμενος Pap F: μετατρεπόμενος ceteri χαλεπὸν— προστίθησιν (17) om. A 17 καὶ — δὲ om. HP, add. mgH προστιθησει Pap φησί om. UF μὴ ἀλλάξῃς] μεταλλάξης U) [*](13 — 17 DR fol. 274v τοῦ αὐτοῦ Φίλωνος): προκοπῆς χάριν οὗτος (sic) ὁ πόνος· ἐὰν δὲ σὺ — ἐναντιοῦσθαι φύσει. 17 sqq. Amhros. l. l. 112,9 Si autem non mutabis, inquit, redi mes. . . . intellectus profundior liberandam animam tiiam docet, ut desistat ab iis quae fructum non habent: qui enim redimit se, iiberat et quodam exuit debito. relinquenda sunt opera, quae veruin fructum bonosque processus babere non possunt; qualia sunt ista mundana, quofum usus non potest esse diuturnus. . . . ea enim quae servitutem animae inferunt, inutilia sunt omnia, etsi non desit effectus.)

λέγω δὲ ταῦτα οὐ περὶ τῶν ἀρετῶν ἀλλὰ περὶ τῶν μέσων τεχνῶν καὶ ὧν ἄλλων ἀναγκαίων περί τε σώματος ἐπιμέλειαν καὶ τὴν τῶν ἐκτὸς περιουσίαν πραγματεύονται, ἐπεὶ ὅ γε περὶ ἀγαθῶν καὶ καλῶν τελείων πόνος, κἂν ὑστερίζῃ τοῦ τέλους, ἱκανὸς ἐξ ἑαυτοῦ προωφελῆσαι τοὺς χρωμένους, τὰ δὲ ὅσα ἐκτὸς ἀρετῆς, ἐὰν μὴ προσγένηται τὸ πέρας, ἀνωφελῆ πάντα· ὥσπερ ἐπὶ ζῴων, ἐὰν ἀφέλῃς κεφαλήν, οἴχεται τἆλλα· κεφαλὴ δὲ πραγμάτων ἐστὶ τὸ τέλος αὐτῶν, ἃ ζῇ μὲν τρόπον τινὰ ἐφαρμοζομένου, θνῄσκει δέ, ἐὰν ἐκτεμεῖν καὶ ἀκρωτηριάζειν ἐθέλῃς.

ὥστε καὶ ἀθληταὶ μὴ δυνάμενοι νικηφορεῖν, ἀεὶ δὲ ἡττώμενοι, καταλυέτωσαν· καὶ εἴ τις ἔμπορος ἢ ναύκληρος θαλαττεύων ἐπαλλήλοις κακοπραγίαις χρῆται, μετατραπόμενος ἠρεμείτω· ὅσοι τε τὰς μέσας ἐπιτηδεύσαντες τέχνας μηδὲν ἠδυνήθησαν διὰ σκληρότητα φύσεως μάθημα παραδέξασθαι, ἐπαινετοὶ καταλύοντες· οὐ γὰρ ἕνεκα ἀσκήσεως ἀσκεῖται τὰ τοιαῦτα, ἀλλὰ τοῦ πρὸς ὃν ἀναφέρεται σκοποῦ.

ἐὰν οὖν ἐμποδοστατῇ πρὸς τὰς ἀμείνους ἐπιδόσεις ἡ φύσις, μὴ ἀνόνητα ἀντιτείνωμεν, συμπραττούσης δὲ ἀπαρχαῖς καὶ τιμαῖς γεραίρωμεν τὸ θεῖον, αἳ λύτρα τῆς ἡμετέρας ψυχῆς εἰσι, δεσποτῶν ἀνημέρων αὐτὴν ἀπαλλάττουσαι καὶ εἰς ἐλευθερίαν ἐξαιρούμεναι.

καὶ γὰρ τοὺς Λευίτας ὁμολογεῖ Μωυσῆς τοὺς ἀντὶ τῶν πρωτοτόκων γενομένους θεραπευτὰς [*](1 ἔαν μὴ Pap: ἐὰν δὲ μὴ codd. δυνηθῆς Pap UF: δύνῃ ceteri 2 μέθες] μετάθες UF 5 ὧν Pap UF: τῶν ceteri ἄλλα UF ἀναγκαίων om. Pap UF 6 τῶν om. F πραγματεύονται Pap UF: ὅσα πραγματεύονται ceteri ἐπεὶ MAUFD (Pap?): ἐπεὶ δ’ GHP 7 ἑαυτοῦ UFD: αὐτοῦ MAH, αὐτοῦ GP 8 προσωφελῆσαι UF δ’ AUF ἐὰν] εἰ H 9 ανωφεληται Pap 10 οἴχεται Pap UF: οἰχήσεται ceteri τἄλλα Pap U: τὰ ἄλλα MGHP, πάντα τἆλλα F, τὰ πάντα Α ἐστιν Pap 12 ἀκρωτηριάσειν U ἐθέλῃς UF, θέλῃς Pap: ἐθελήσης ceteri καὶ om. Pap 13 δ’ UF 14 μετατραπόμενος Pap F: μετατρεπόμενος ceteri Ib ὅσοις Pap τε] δὲ Pap F ἐδυνήθησαν Pap 16 προσδέξασθαι U, ὑποδέξασθαι Α κατακλύοντες F 18 τὰς add. Pap UF: om. ceteri ἐπιδόσεις om. Pap. UF ἡ om. Pap 19 ἀντικινῶμεν UF γερέρωμεν F 20 λύτρον F ἡμετέρας om. L ἔσιν Pap 21 γὰρ om. Pap 22 Μώσης MAGHP γενομένας G θεραπευτὰς γιγνομένους UF) [*](4 — 8 D R fol. 274r (Φίλωνος): φημὶ δὲ ταῦτα οὐ περὶ τῶν μέσων τεχνῶν, ἐπεὶ ὅ γε περ ἀγαθῶν τελείων πόνος, κἄν ὑστερίζῃ τοῦ τέλους, ἱκανὸς ἐξ ἑαυτοῦ ὠφελῆσαι τοὺς χρωσμενους.)

ὁ καταπεφευγὼς ἐπὶ θεὸν καὶ ἱκέτης αὐτοῦ γεγονὼς λόγος ὀνομάζεται Λευίτης· τοῦτον ἐκ τοῦ μεσαιτάτου καὶ ἡγεμονικωτάτου τῆς ψυχῆς λαβών, τουτέστι προσλαβόμενος καὶ προσκληρώσας ἑαυτῷ, τῆς τῶν πρεσβείων ἠξίωσε μερίδος· ὥστε ἐνθένδε δῆλον εἶναι, ὅτι ὁ μὲν Ῥουβὴν τοῦ Ἰακώβ, ὁ δὲ Λευὶ τοῦ Ἰσραὴλ πρωτότοκός ἐστιν, ὁ μὲν τὰ χρόνου, ὁ δὲ τὰ ἀξιώματος καὶ δυνάμεως φερόμενος πρεσβεῖα·

πόνου μὲν γὰρ καὶ προκοπῆς, ὧν Ἰακὼβ σύμβολον, τὸ εὐφυὲς ἀρχή, καθ’ ὃ Ῥουβὴν καλεῖται, θεωρίας δὲ τῆς τοῦ μόνου σοφοῦ, καθ’ ἣν Ἰσραὴλ τέτακται, πηγὴ τὸ θεραπευτικῶς ἔχειν αὐτοῦ, θεραπείας δὲ ὁ Λευί ἐστι σημεῖον. καθάπερ οὖν τῶν Ἠσαῦ προτοτοκίων κληρονόμος Ἰακὼβ ἀνευρίσκεται, τῆς περὶ κακίαν σπουδῆς ἡττωμένης τοῦ πρὸς τὸ καλὸν πόνου, οὕτως καὶ τὰ Ῥουβὴν πρεσβεῖα τοῦ εὐφυοῦς ὁ κεχρημένος ἀρετῇ τελείᾳ Λευὶ οἴσεται· τῆς δὲ τελειότητος δεῖγμα ἐναργέστατον πρόσφυγα γενέσθαι [*]( λύτρον UF 2 τῶν addidi 3 ἀντὶ — Ἰσραήλ (4) om. G 4 αὐτῶ F ἐμοὶ prius] μοι UF 5 ἐν ᾖ — πρωτότοκον (6) om. UF ἐν ηι ημερα Pap: ἐν ἡμέρα ᾗ codd. 6 ἐν om. UFGL 6. 7 καταφεύγων Η, καταφυγὼν P, πεφευγὼς Mang. 7 θεὸν Pap UF: τὸν θεὸν ceteri 8 τουτέστιν MH 9 ἠξίωσεν Pap 10 ἐνθάδε Pap Ρουβην Pap: Ῥουβὶν MG, Ῥουβὶμ APUF, Ῥουββὶμ H 11 Λευις Pap Ἰσραὴλ] Ἰακὼβ Α 12 ἀξιώματα M δυνάμενος Pap 13 ὧν scripsi: ὢν codd. ὁ Ἰακὼβ UF τὸ εὐφυὲς Pap UF: τοῦ εὐφυοῦς ceteri ἄρχει MAG καθ’ ὃν MGHP Ρουβην Pap: Ῥουβὶν M, Ῥουβὶμ ceteri, ὁ Ῥουβὶν v 14 καλειται Pap: νοεῖται codd. 15 τὸ] τοῦ G δ’ UF Λευις Pap, Λευί UF: Λευίτης ceteri ἐστιν Pap 16 τῶ U 17 κακίας HP κακιασπουδης Pap τοῦ—πόνου πόνου] πρὸς τοῦ καλοῦ πόνου H 18 Ῥουβὶν MHP, Ῥουβὶμ AGUF Λευις Pap 19 δὲ om. UF ἐναργέστατον UF: ἐναργέστερον ceteri (Pap ?)) [*](2 sqq. Ambros. l. l. 112,7 ... scriptum est in Numeris: Ecce tuli Levitas de medio filiorum Israel pro omni primogenito qui aperit vulvam a filiis Israel, et erunt mihi Levitae: mihi enim omne primitivum. in qua die percussi omne primogenitum Aegypti, sanctificavi omne primogenitum Israel. . . . tulit ergo Dominus Deus de medio populi Isracl Levitas, quia uon humanarum eos consortes voiuit esse curarum, sed divinae religionis ministros.)