Odyssey
Homer
Homer. The Odyssey, Volume 1-2. Murray, A. T. (Augustus Taber), editor. London: William Heinmann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1919.
- ὣς ἐφάμην, οἱ δʼ αὐτίκʼ ἀπώμνυον, ὡς ἐκέλευον.
- αὐτὰρ ἐπεί ῥʼ ὄμοσάν τε τελεύτησάν τε τὸν ὅρκον,
- στήσαμεν ἐν λιμένι γλαφυρῷ ἐυεργέα νῆα
- ἄγχʼ ὕδατος γλυκεροῖο, καὶ ἐξαπέβησαν ἑταῖροι
- νηός, ἔπειτα δὲ δόρπον ἐπισταμένως τετύκοντο.
- αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,
- μνησάμενοι δὴ ἔπειτα φίλους ἔκλαιον ἑταίρους,
- οὓς ἔφαγε Σκύλλη γλαφυρῆς ἐκ νηὸς ἑλοῦσα·
- κλαιόντεσσι δὲ τοῖσιν ἐπήλυθε νήδυμος ὕπνος.
- ἦμος δὲ τρίχα νυκτὸς ἔην, μετὰ δʼ ἄστρα βεβήκει,
- ὦρσεν ἔπι ζαῆν ἄνεμον νεφεληγερέτα Ζεὺς
- λαίλαπι θεσπεσίῃ, σὺν δὲ νεφέεσσι κάλυψε
- γαῖαν ὁμοῦ καὶ πόντον· ὀρώρει δʼ οὐρανόθεν νύξ.
- ἦμος δʼ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,
- νῆα μὲν ὡρμίσαμεν κοῖλον σπέος εἰσερύσαντες.
- ἔνθα δʼ ἔσαν νυμφέων καλοὶ χοροὶ ἠδὲ θόωκοι·
- καὶ τότʼ ἐγὼν ἀγορὴν θέμενος μετὰ μῦθον ἔειπον·
- ὦ φίλοι, ἐν γὰρ νηὶ θοῇ βρῶσίς τε πόσις τε
- ἔστιν, τῶν δὲ βοῶν ἀπεχώμεθα, μή τι πάθωμεν·
- δεινοῦ γὰρ θεοῦ αἵδε βόες καὶ ἴφια μῆλα,
- Ἠελίου, ὃς πάντʼ ἐφορᾷ καὶ πάντʼ ἐπακούει.
- ὣς ἐφάμην, τοῖσιν δʼ ἐπεπείθετο θυμὸς ἀγήνωρ.
- μῆνα δὲ πάντʼ ἄλληκτος ἄη Νότος, οὐδέ τις ἄλλος
- γίγνετʼ ἔπειτʼ ἀνέμων εἰ μὴ Εὖρός τε Νότος τε.
- οἱ δʼ ἧος μὲν σῖτον ἔχον καὶ οἶνον ἐρυθρόν,
- τόφρα βοῶν ἀπέχοντο λιλαιόμενοι βιότοιο.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ νηὸς ἐξέφθιτο ἤια πάντα,
- καὶ δὴ ἄγρην ἐφέπεσκον ἀλητεύοντες ἀνάγκῃ,
- ἰχθῦς ὄρνιθάς τε, φίλας ὅ τι χεῖρας ἵκοιτο,
- γναμπτοῖς ἀγκίστροισιν, ἔτειρε δὲ γαστέρα λιμός·
- δὴ τότʼ ἐγὼν ἀνὰ νῆσον ἀπέστιχον, ὄφρα θεοῖσιν
- εὐξαίμην, εἴ τίς μοι ὁδὸν φήνειε νέεσθαι.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ διὰ νήσου ἰὼν ἤλυξα ἑταίρους,
- χεῖρας νιψάμενος, ὅθʼ ἐπὶ σκέπας ἦν ἀνέμοιο,
- ἠρώμην πάντεσσι θεοῖς οἳ Ὄλυμπον ἔχουσιν·
- οἱ δʼ ἄρα μοι γλυκὺν ὕπνον ἐπὶ βλεφάροισιν ἔχευαν.
- Εὐρύλοχος δʼ ἑτάροισι κακῆς ἐξήρχετο βουλῆς·
- κέκλυτέ μευ μύθων κακά περ πάσχοντες ἑταῖροι.
- πάντες μὲν στυγεροὶ θάνατοι δειλοῖσι βροτοῖσι,
- λιμῷ δʼ οἴκτιστον θανέειν καὶ πότμον ἐπισπεῖν.
- ἀλλʼ ἄγετʼ, Ἠελίοιο βοῶν ἐλάσαντες ἀρίστας
- ῥέξομεν ἀθανάτοισι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν.
- εἰ δέ κεν εἰς Ἰθάκην ἀφικοίμεθα, πατρίδα γαῖαν,
- αἶψά κεν Ἠελίῳ Ὑπερίονι πίονα νηὸν
- τεύξομεν, ἐν δέ κε θεῖμεν ἀγάλματα πολλὰ καὶ ἐσθλά.
- εἰ δὲ χολωσάμενός τι βοῶν ὀρθοκραιράων
- νῆʼ ἐθέλῃ ὀλέσαι, ἐπὶ δʼ ἕσπωνται θεοὶ ἄλλοι,
- βούλομʼ ἅπαξ πρὸς κῦμα χανὼν ἀπὸ θυμὸν ὀλέσσαι,
- ἢ δηθὰ στρεύγεσθαι ἐὼν ἐν νήσῳ ἐρήμῃ.
- ὣς ἔφατʼ Εὐρύλοχος, ἐπὶ δʼ ᾔνεον ἄλλοι ἑταῖροι.
- αὐτίκα δʼ Ἠελίοιο βοῶν ἐλάσαντες ἀρίστας
- ἐγγύθεν, οὐ γὰρ τῆλε νεὸς κυανοπρῴροιο
- βοσκέσκονθʼ ἕλικες καλαὶ βόες εὐρυμέτωποι·
- τὰς δὲ περίστησάν τε καὶ εὐχετόωντο θεοῖσιν,
- φύλλα δρεψάμενοι τέρενα δρυὸς ὑψικόμοιο·
- οὐ γὰρ ἔχον κρῖ λευκὸν ἐυσσέλμου ἐπὶ νηός.
- αὐτὰρ ἐπεί ῥʼ εὔξαντο καὶ ἔσφαξαν καὶ ἔδειραν,
- μηρούς τʼ ἐξέταμον κατά τε κνίσῃ ἐκάλυψαν
- δίπτυχα ποιήσαντες, ἐπʼ αὐτῶν δʼ ὠμοθέτησαν.
- οὐδʼ εἶχον μέθυ λεῖψαι ἐπʼ αἰθομένοις ἱεροῖσιν,
- ἀλλʼ ὕδατι σπένδοντες ἐπώπτων ἔγκατα πάντα.
- αὐτὰρ ἐπεὶ κατὰ μῆρʼ ἐκάη καὶ σπλάγχνα πάσαντο,
- μίστυλλόν τʼ ἄρα τἆλλα καὶ ἀμφʼ ὀβελοῖσιν ἔπειραν.
- καὶ τότε μοι βλεφάρων ἐξέσσυτο νήδυμος ὕπνος,
- βῆν δʼ ἰέναι ἐπὶ νῆα θοὴν καὶ θῖνα θαλάσσης.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦα κιὼν νεὸς ἀμφιελίσσης,
- καὶ τότε με κνίσης ἀμφήλυθεν ἡδὺς ἀυτμή.
- οἰμώξας δὲ θεοῖσι μέγʼ ἀθανάτοισι γεγώνευν·
- Ζεῦ πάτερ ἠδʼ ἄλλοι μάκαρες θεοὶ αἰὲν ἐόντες,
- ἦ με μάλʼ εἰς ἄτην κοιμήσατε νηλέι ὕπνῳ.
- οἱ δʼ ἕταροι μέγα ἔργον ἐμητίσαντο μένοντες.
- ὠκέα δʼ Ἠελίῳ Ὑπερίονι ἄγγελος ἦλθε
- Λαμπετίη τανύπεπλος, ὅ οἱ βόας ἔκταμεν ἡμεῖς.
- αὐτίκα δʼ ἀθανάτοισι μετηύδα χωόμενος κῆρ·
- Ζεῦ πάτερ ἠδʼ ἄλλοι μάκαρες θεοὶ αἰὲν ἐόντες,
- τῖσαι δὴ ἑτάρους Λαερτιάδεω Ὀδυσῆος,
- οἵ μευ βοῦς ἔκτειναν ὑπέρβιον, ᾗσιν ἐγώ γε
- χαίρεσκον μὲν ἰὼν εἰς οὐρανὸν ἀστερόεντα,
- ἠδʼ ὁπότʼ ἂψ ἐπὶ γαῖαν ἀπʼ οὐρανόθεν προτραποίμην.
- εἰ δέ μοι οὐ τίσουσι βοῶν ἐπιεικέʼ ἀμοιβήν,
- δύσομαι εἰς Ἀίδαο καὶ ἐν νεκύεσσι φαείνω.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·
- Ἠέλιʼ, ἦ τοι μὲν σὺ μετʼ ἀθανάτοισι φάεινε
- καὶ θνητοῖσι βροτοῖσιν ἐπὶ ζείδωρον ἄρουραν·
- τῶν δέ κʼ ἐγὼ τάχα νῆα θοὴν ἀργῆτι κεραυνῷ
- τυτθὰ βαλὼν κεάσαιμι μέσῳ ἐνὶ οἴνοπι πόντῳ.
- ταῦτα δʼ ἐγὼν ἤκουσα Καλυψοῦς ἠυκόμοιο·
- ἡ δʼ ἔφη Ἑρμείαο διακτόρου αὐτὴ ἀκοῦσαι.
- αὐτὰρ ἐπεί ῥʼ ἐπὶ νῆα κατήλυθον ἠδὲ θάλασσαν,
- νείκεον ἄλλοθεν ἄλλον ἐπισταδόν, οὐδέ τι μῆχος
- εὑρέμεναι δυνάμεσθα, βόες δʼ ἀποτέθνασαν ἤδη.
- τοῖσιν δʼ αὐτίκʼ ἔπειτα θεοὶ τέραα προύφαινον·
- εἷρπον μὲν ῥινοί, κρέα δʼ ἀμφʼ ὀβελοῖσι μεμύκει,
- ὀπταλέα τε καὶ ὠμά, βοῶν δʼ ὣς γίγνετο φωνή.
- ἑξῆμαρ μὲν ἔπειτα ἐμοὶ ἐρίηρες ἑταῖροι
- δαίνυντʼ Ἠελίοιο βοῶν ἐλάσαντες ἀρίστας·
- ἀλλʼ ὅτε δὴ ἕβδομον ἦμαρ ἐπὶ Ζεὺς θῆκε Κρονίων,
- καὶ τότʼ ἔπειτʼ ἄνεμος μὲν ἐπαύσατο λαίλαπι θύων,
- ἡμεῖς δʼ αἶψʼ ἀναβάντες ἐνήκαμεν εὐρέι πόντῳ,
- ἱστὸν στησάμενοι ἀνά θʼ ἱστία λεύκʼ ἐρύσαντες.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ τὴν νῆσον ἐλείπομεν, οὐδέ τις ἄλλη
- φαίνετο γαιάων, ἀλλʼ οὐρανὸς ἠδὲ θάλασσα,
- δὴ τότε κυανέην νεφέλην ἔστησε Κρονίων
- νηὸς ὕπερ γλαφυρῆς, ἤχλυσε δὲ πόντος ὑπʼ αὐτῆς.
- ἡ δʼ ἔθει οὐ μάλα πολλὸν ἐπὶ χρόνον· αἶψα γὰρ ἦλθε
- κεκληγὼς Ζέφυρος μεγάλῃ σὺν λαίλαπι θύων,
- ἱστοῦ δὲ προτόνους ἔρρηξʼ ἀνέμοιο θύελλα
- ἀμφοτέρους· ἱστὸς δʼ ὀπίσω πέσεν, ὅπλα τε πάντα
- εἰς ἄντλον κατέχυνθʼ. ὁ δʼ ἄρα πρυμνῇ ἐνὶ νηὶ
- πλῆξε κυβερνήτεω κεφαλήν, σὺν δʼ ὀστέʼ ἄραξε
- πάντʼ ἄμυδις κεφαλῆς· ὁ δʼ ἄρʼ ἀρνευτῆρι ἐοικὼς
- κάππεσʼ ἀπʼ ἰκριόφιν, λίπε δʼ ὀστέα θυμὸς ἀγήνωρ.
- Ζεὺς δʼ ἄμυδις βρόντησε καὶ ἔμβαλε νηὶ κεραυνόν·
- ἡ δʼ ἐλελίχθη πᾶσα Διὸς πληγεῖσα κεραυνῷ,
- ἐν δὲ θεείου πλῆτο, πέσον δʼ ἐκ νηὸς ἑταῖροι.
- οἱ δὲ κορώνῃσιν ἴκελοι περὶ νῆα μέλαιναν
- κύμασιν ἐμφορέοντο, θεὸς δʼ ἀποαίνυτο νόστον.
- αὐτὰρ ἐγὼ διὰ νηὸς ἐφοίτων, ὄφρʼ ἀπὸ τοίχους
- λῦσε κλύδων τρόπιος, τὴν δὲ ψιλὴν φέρε κῦμα,
- ἐκ δέ οἱ ἱστὸν ἄραξε ποτὶ τρόπιν. αὐτὰρ ἐπʼ αὐτῷ
- ἐπίτονος βέβλητο, βοὸς ῥινοῖο τετευχώς·
- τῷ ῥʼ ἄμφω συνέεργον, ὁμοῦ τρόπιν ἠδὲ καὶ ἱστόν,
- ἑζόμενος δʼ ἐπὶ τοῖς φερόμην ὀλοοῖς ἀνέμοισιν.
- ἔνθʼ ἦ τοι Ζέφυρος μὲν ἐπαύσατο λαίλαπι θύων,
- ἦλθε δʼ ἐπὶ Νότος ὦκα, φέρων ἐμῷ ἄλγεα θυμῷ,
- ὄφρʼ ἔτι τὴν ὀλοὴν ἀναμετρήσαιμι Χάρυβδιν.
- παννύχιος φερόμην, ἅμα δʼ ἠελίῳ ἀνιόντι
- ἦλθον ἐπὶ Σκύλλης σκόπελον δεινήν τε Χάρυβδιν.
- ἡ μὲν ἀνερροίβδησε θαλάσσης ἁλμυρὸν ὕδωρ·
- αὐτὰρ ἐγὼ ποτὶ μακρὸν ἐρινεὸν ὑψόσʼ ἀερθείς,
- τῷ προσφὺς ἐχόμην ὡς νυκτερίς. οὐδέ πῃ εἶχον
- οὔτε στηρίξαι ποσὶν ἔμπεδον οὔτʼ ἐπιβῆναι·
- ῥίζαι γὰρ ἑκὰς εἶχον, ἀπήωροι δʼ ἔσαν ὄζοι,
- μακροί τε μεγάλοι τε, κατεσκίαον δὲ Χάρυβδιν.
- νωλεμέως δʼ ἐχόμην, ὄφρʼ ἐξεμέσειεν ὀπίσσω
- ἱστὸν καὶ τρόπιν αὖτις· ἐελδομένῳ δέ μοι ἦλθον
- ὄψʼ· ἦμος δʼ ἐπὶ δόρπον ἀνὴρ ἀγορῆθεν ἀνέστη
- κρίνων νείκεα πολλὰ δικαζομένων αἰζηῶν,
- τῆμος δὴ τά γε δοῦρα Χαρύβδιος ἐξεφαάνθη.
- ἧκα δʼ ἐγὼ καθύπερθε πόδας καὶ χεῖρε φέρεσθαι,
- μέσσῳ δʼ ἐνδούπησα παρὲξ περιμήκεα δοῦρα,
- ἑζόμενος δʼ ἐπὶ τοῖσι διήρεσα χερσὶν ἐμῇσι.
- Σκύλλην δʼ οὐκέτʼ ἔασε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε
- εἰσιδέειν· οὐ γάρ κεν ὑπέκφυγον αἰπὺν ὄλεθρον.
- ἔνθεν δʼ ἐννῆμαρ φερόμην, δεκάτῃ δέ με νυκτὶ
- νῆσον ἐς Ὠγυγίην πέλασαν θεοί, ἔνθα Καλυψὼ
- ναίει ἐυπλόκαμος, δεινὴ θεὸς αὐδήεσσα,
- ἥ μʼ ἐφίλει τʼ ἐκόμει τε. τί τοι τάδε μυθολογεύω;
- ἤδη γάρ τοι χθιζὸς ἐμυθεόμην ἐνὶ οἴκῳ
- σοί τε καὶ ἰφθίμῃ ἀλόχῳ· ἐχθρὸν δέ μοί ἐστιν
- αὖτις ἀριζήλως εἰρημένα μυθολογεύειν.
- ὣς ἔφαθʼ, οἱ δʼ ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ,
- κηληθμῷ δʼ ἔσχοντο κατὰ μέγαρα σκιόεντα.
- τὸν δʼ αὖτʼ Ἀλκίνοος ἀπαμείβετο φώνησέν τε·
- ὦ Ὀδυσεῦ, ἐπεὶ ἵκευ ἐμὸν ποτὶ χαλκοβατὲς δῶ,
- ὑψερεφές, τῷ σʼ οὔ τι παλιμπλαγχθέντα γʼ ὀΐω
- ἂψ ἀπονοστήσειν, εἰ καὶ μάλα πολλὰ πέπονθας.
- ὑμέων δʼ ἀνδρὶ ἑκάστῳ ἐφιέμενος τάδε εἴρω,
- ὅσσοι ἐνὶ μεγάροισι γερούσιον αἴθοπα οἶνον
- αἰεὶ πίνετʼ ἐμοῖσιν, ἀκουάζεσθε δʼ ἀοιδοῦ.
- εἵματα μὲν δὴ ξείνῳ ἐϋξέστῃ ἐνὶ χηλῷ
- κεῖται καὶ χρυσὸς πολυδαίδαλος ἄλλα τε πάντα
- δῶρʼ, ὅσα Φαιήκων βουληφόροι ἐνθάδʼ ἔνεικαν·
- ἀλλʼ ἄγε οἱ δῶμεν τρίποδα μέγαν ἠδὲ λέβητα
- ἀνδρακάς· ἡμεῖς δʼ αὖτε ἀγειρόμενοι κατὰ δῆμον
- τισόμεθʼ· ἀργαλέον γὰρ ἕνα προικὸς χαρίσασθαι.
- ὣς ἔφατʼ Ἀλκίνοος, τοῖσιν δʼ ἐπιὴνδανε μῦθος.
- οἱ μὲν κακκείοντες ἔβαν οἶκόνδε ἕκαστος,
- ἦμος δʼ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,
- νῆάδʼ ἐπεσσεύοντο, φέρον δʼ εὐήνορα χαλκόν.
- καὶ τὰ μὲν εὖ κατέθηχʼ ἱερὸν μένος Ἀλκινόοιο,
- αὐτὸς ἰὼν διὰ νηὸς ὑπὸ ζυγά, μή τινʼ ἑταίρων
- βλάπτοι ἐλαυνόντων, ὁπότε σπερχοίατʼ ἐρετμοῖς.
- οἱ δʼ εἰς Ἀλκινόοιο κίον καὶ δαῖτʼ ἀλέγυνον.
- τοῖσι δὲ βοῦν ἱέρευσʼ ἱερὸν μένος Ἀλκινόοιο
- Ζηνὶ κελαινεφέϊ Κρονίδῃ, ὃς πᾶσιν ἀνάσσει.
- μῆρα δὲ κήαντες δαίνυντʼ ἐρικυδέα δαῖτα
- τερπόμενοι· μετὰ δέ σφιν ἐμέλπετο θεῖος ἀοιδός,
- Δημόδοκος, λαοῖσι τετιμένος. αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς
- πολλὰ πρὸς ἠέλιον κεφαλὴν τρέπε παμφανόωντα,
- δῦναι ἐπειγόμενος· δὴ γὰρ μενέαινε νέεσθαι.
- ὡς δʼ ὅτʼ ἀνὴρ δόρποιο λιλαίεται, ᾧ τε πανῆμαρ
- νειὸν ἀνʼ ἕλκητον βόε οἴνοπε πηκτὸν ἄροτρον·
- ἀσπασίως δʼ ἄρα τῷ κατέδυ φάος ἠελίοιο
- δόρπον ἐποίχεσθαι, βλάβεται δέ τε γούνατʼ ἰόντι·
- ὣς Ὀδυσῆʼ ἀσπαστὸν ἔδυ φάος ἠελίοιο.
- αἶψα δὲ Φαιήκεσσι φιληρέτμοισι μετηύδα,
- Ἀλκινόῳ δὲ μάλιστα πιφαυσκόμενος φάτο μῦθον·
- Ἀλκίνοε κρεῖον, πάντων ἀριδείκετε λαῶν,
- πέμπετέ με σπείσαντες ἀπήμονα, χαίρετε δʼ αὐτοί·
- ἤδη γὰρ τετέλεσται ἅ μοι φίλος ἤθελε θυμός,
- πομπὴ καὶ φίλα δῶρα, τά μοι θεοὶ Οὐρανίωνες
- ὄλβια ποιήσειαν· ἀμύμονα δʼ οἴκοι ἄκοιτιν
- νοστήσας εὕροιμι σὺν ἀρτεμέεσσι φίλοισιν.
- ὑμεῖς δʼ αὖθι μένοντες ἐϋφραίνοιτε γυναῖκας
- κουριδίας καὶ τέκνα· θεοὶ δʼ ἀρετὴν ὀπάσειαν
- παντοίην, καὶ μή τι κακὸν μεταδήμιον εἴη.
- ὣς ἔφαθʼ, οἱ δʼ ἄρα πάντες ἐπῄνεον ἠδʼ ἐκέλευον
- πεμπέμεναι τὸν ξεῖνον, ἐπεὶ κατὰ μοῖραν ἔειπεν.
- καὶ τότε κήρυκα προσέφη μένος Ἀλκινόοιο·
- Ποντόνοε, κρητῆρα κερασσάμενος μέθυ νεῖμον
- πᾶσιν ἀνὰ μέγαρον, ὄφρʼ εὐξάμενοι Διὶ πατρὶ
- τὸν ξεῖνον πέμπωμεν ἑὴν ἐς πατρίδα γαῖαν.
- ὣς φάτο, Ποντόνοος δὲ μελίφρονα οἶνον ἐκίρνα,
- νώμησεν δʼ ἄρα πᾶσιν ἐπισταδόν· οἱ δὲ θεοῖσιν
- ἔσπεισαν μακάρεσσι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν,
- αὐτόθεν ἐξ ἑδρέων. ἀνὰ δʼ ἵστατο δῖος Ὀδυσσεύς,
- Ἀρήτῃ δʼ ἐν χειρὶ τίθει δέπας ἀμφικύπελλον,
- καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
- χαῖρέ μοι, ὦ βασίλεια, διαμπερές, εἰς ὅ κε γῆρας
- ἔλθῃ καὶ θάνατος, τά τʼ ἐπʼ ἀνθρώποισι πέλονται.
- αὐτὰρ ἐγὼ νέομαι· σὺ δὲ τέρπεο τῷδʼ ἐνὶ οἴκῳ
- παισί τε καὶ λαοῖσι καὶ Ἀλκινόῳ βασιλῆϊ.
- ὣς εἰπὼν ὑπὲρ οὐδὸν ἐβήσετο δῖος Ὀδυσσεύς,
- τῷ δʼ ἅμα κήρυκα προΐει μένος Ἀλκινόοιο,
- ἡγεῖσθαι ἐπὶ νῆα θοὴν καὶ θῖνα θαλάσσης·
- Ἀρήτη δʼ ἄρα οἱ δμῳὰς ἅμʼ ἔπεμπε γυναῖκας,
- τὴν μὲν φᾶρος ἔχουσαν ἐϋπλυνὲς ἠδὲ χιτῶνα,
- τὴν δʼ ἑτέρην χηλὸν πυκινὴν ἅμʼ ὄπασσε κομίζειν·
- ἡ δʼ ἄλλη σῖτόν τʼ ἔφερεν καὶ οἶνον ἐρυθρόν.
- αὐτὰρ ἐπεί ῥʼ ἐπὶ νῆα κατήλυθον ἠδὲ θάλασσαν,
- αἶψα τά γʼ ἐν νηῒ γλαφυρῇ πομπῆες ἀγαυοὶ
- δεξάμενοι κατέθεντο, πόσιν καὶ βρῶσιν ἅπασαν·
- κὰδ δʼ ἄρʼ Ὀδυσσῆϊ στόρεσαν ῥῆγός τε λίνον τε
- νηὸς ἐπʼ ἰκριόφιν γλαφυρῆς, ἵνα νήγρετον εὕδοι,
- πρυμνῆς· ἂν δὲ καὶ αὐτὸς ἐβήσετο καὶ κατέλεκτο
- σιγῇ· τοὶ δὲ καθῖζον ἐπὶ κληῗσιν ἕκαστοι
- κόσμῳ, πεῖσμα δʼ ἔλυσαν ἀπὸ τρητοῖο λίθοιο.
- εὖθʼ οἱ ἀνακλινθέντες ἀνερρίπτουν ἅλα πηδῷ,
- καὶ τῷ νήδυμος ὕπνος ἐπὶ βλεφάροισιν ἔπιπτε,
- νήγρετος, ἥδιστος, θανάτῳ ἄγχιστα ἐοικώς.
- ἡ δʼ, ὥς τʼ ἐν πεδίῳ τετράοροι ἄρσενες ἵπποι,
- πάντες ἅμʼ ὁρμηθέντες ὑπὸ πληγῇσιν ἱμάσθλης,
- ὑψόσʼ ἀειρόμενοι ῥίμφα πρήσσουσι κέλευθον,
- ὣς ἄρα τῆς πρύμνη μὲν ἀείρετο, κῦμα δʼ ὄπισθε
- πορφύρεον μέγα θῦε πολυφλοίσβοιο θαλάσσης.
- ἡ δὲ μάλʼ ἀσφαλέως θέεν ἔμπεδον· οὐδέ κεν ἴρηξ
- κίρκος ὁμαρτήσειεν, ἐλαφρότατος πετεηνῶν.
- ὣς ἡ ῥίμφα θέουσα θαλάσσης κύματʼ ἔταμνεν,
- ἄνδρα φέρουσα θεοῖς ἐναλίγκια μήδεʼ ἔχοντα·
- ὃς πρὶν μὲν μάλα πολλὰ πάθʼ ἄλγεα ὃν κατὰ θυμὸν
- ἀνδρῶν τε πτολέμους ἀλεγεινά τε κύματα πείρων,
- δὴ τότε γʼ ἀτρέμας εὗδε, λελασμένος ὅσσʼ ἐπεπόνθει.
- εὖτʼ ἀστὴρ ὑπερέσχε φαάντατος, ὅς τε μάλιστα
- ἔρχεται ἀγγέλλων φάος Ἠοῦς ἠριγενείης,
- τῆμος δὴ νήσῳ προσεπίλνατο ποντοπόρος νηῦς.
- Φόρκυνος δέ τίς ἐστι λιμήν, ἁλίοιο γέροντος,
- ἐν δήμῳ Ἰθάκης· δύο δὲ προβλῆτες ἐν αὐτῷ
- ἀκταὶ ἀπορρῶγες, λιμένος ποτιπεπτηυῖαι,
- αἵ τʼ ἀνέμων σκεπόωσι δυσαήων μέγα κῦμα
- ἔκτοθεν· ἔντοσθεν δέ τʼ ἄνευ δεσμοῖο μένουσι
- νῆες ἐΰσσελμοι, ὅτʼ ἂν ὅρμου μέτρον ἵκωνται.
- αὐτὰρ ἐπὶ κρατὸς λιμένος τανύφυλλος ἐλαίη,
- ἀγχόθι δʼ αὐτῆς ἄντρον ἐπήρατον ἠεροειδές,
- ἱρὸν νυμφάων αἱ νηϊάδες καλέονται.
- ἐν δὲ κρητῆρές τε καὶ ἀμφιφορῆες ἔασιν
- λάϊνοι· ἔνθα δʼ ἔπειτα τιθαιβώσσουσι μέλισσαι.
- ἐν δʼ ἱστοὶ λίθεοι περιμήκεες, ἔνθα τε νύμφαι
- φάρεʼ ὑφαίνουσιν ἁλιπόρφυρα, θαῦμα ἰδέσθαι·
- ἐν δʼ ὕδατʼ ἀενάοντα. δύω δέ τέ οἱ θύραι εἰσίν,
- αἱ μὲν πρὸς Βορέαο καταιβαταὶ ἀνθρώποισιν,
- αἱ δʼ αὖ πρὸς Νότου εἰσὶ θεώτεραι· οὐδέ τι κείνῃ
- ἄνδρες ἐσέρχονται, ἀλλʼ ἀθανάτων ὁδός ἐστιν.
- ἔνθʼ οἵ γʼ εἰσέλασαν, πρὶν εἰδότες· ἡ μὲν ἔπειτα
- ἠπείρῳ ἐπέκελσεν, ὅσον τʼ ἐπὶ ἥμισυ πάσης,
- σπερχομένη· τοῖον γὰρ ἐπείγετο χέρσʼ ἐρετάων·
- οἱ δʼ ἐκ νηὸς βάντες ἐϋζύγου ἤπειρόνδε
- πρῶτον Ὀδυσσῆα γλαφυρῆς ἐκ νηὸς ἄειραν
- αὐτῷ σύν τε λίνῳ καὶ ῥήγεϊ σιγαλόεντι,
- κὰδ δʼ ἄρʼ ἐπὶ ψαμάθῳ ἔθεσαν δεδμημένον ὕπνῳ,
- ἐκ δὲ κτήματʼ ἄειραν, ἅ οἱ Φαίηκες ἀγαυοὶ
- ὤπασαν οἴκαδʼ ἰόντι διὰ μεγάθυμον Ἀθήνην.
- καὶ τὰ μὲν οὖν παρὰ πυθμένʼ ἐλαίης ἀθρόα θῆκαν
- ἐκτὸς ὁδοῦ, μή πώς τις ὁδιτάων ἀνθρώπων,
- πρίν γʼ Ὀδυσῆʼ ἔγρεσθαι, ἐπελθὼν δηλήσαιτο·
- αὐτοὶ δʼ αὖτʼ οἶκόνδε πάλιν κίον. οὐδʼ ἐνοσίχθων
- λήθετʼ ἀπειλάων, τὰς ἀντιθέῳ Ὀδυσῆϊ
- πρῶτον ἐπηπείλησε, Διὸς δʼ ἐξείρετο βουλήν·
- Ζεῦ πάτερ, οὐκέτʼ ἐγώ γε μετʼ ἀθανάτοισι θεοῖσι
- τιμήεις ἔσομαι, ὅτε με βροτοὶ οὔ τι τίουσιν,
- Φαίηκες, τοί πέρ τοι ἐμῆς ἔξ εἰσι γενέθλης.
- καὶ γὰρ νῦν Ὀδυσῆʼ ἐφάμην κακὰ πολλὰ παθόντα
- οἴκαδʼ ἐλεύσεσθαι· νόστον δέ οἱ οὔ ποτʼ ἀπηύρων
- πάγχυ, ἐπεὶ σὺ πρῶτον ὑπέσχεο καὶ κατένευσας.
- οἱ δʼ εὕδοντʼ ἐν νηῒ θοῇ ἐπὶ πόντον ἄγοντες
- κάτθεσαν εἰν Ἰθάκῃ, ἔδοσαν δέ οἱ ἄσπετα δῶρα,
- χαλκόν τε χρυσόν τε ἅλις ἐσθῆτά θʼ ὑφαντήν,
- πόλλʼ, ὅσʼ ἂν οὐδέ ποτε Τροίης ἐξήρατʼ Ὀδυσσεύς,
- εἴ περ ἀπήμων ἦλθε, λαχὼν ἀπὸ ληΐδος αἶσαν.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεὺς·
- ὢ πόποι, ἐννοσίγαιʼ εὐρυσθενές, οἷον ἔειπες.
- οὔ τί σʼ ἀτιμάζουσι θεοί· χαλεπὸν δέ κεν εἴη
- πρεσβύτατον καὶ ἄριστον ἀτιμίῃσιν ἰάλλειν.
- ἀνδρῶν δʼ εἴ πέρ τίς σε βίῃ καὶ κάρτεϊ εἴκων
- οὔ τι τίει. σοὶ δʼ ἐστὶ καὶ ἐξοπίσω τίσις αἰεί.
- ἔρξον ὅπως ἐθέλεις καί τοι φίλον ἔπλετο θυμῷ.
- τὸν δʼ ἠμείβετʼ ἔπειτα Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
- αἶψά κʼ ἐγὼν ἔρξαιμι, κελαινεφές, ὡς ἀγορεύεις·
- ἀλλὰ σὸν αἰεὶ θυμὸν ὀπίζομαι ἠδʼ ἀλεείνω.
- νῦν αὖ Φαιήκων ἐθέλω περικαλλέα νῆα,
- ἐκ πομπῆς ἀνιοῦσαν, ἐν ἠεροειδέϊ πόντῳ
- ῥαῖσαι, ἵνʼ ἤδη σχῶνται, ἀπολλήξωσι δὲ πομπῆς
- ἀνθρώπων, μέγα δέ σφιν ὄρος πόλει ἀμφικαλύψαι.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·
- ὢ πέπον, ὡς μὲν ἐμῷ θυμῷ δοκεῖ εἶναι ἄριστα,
- ὁππότε κεν δὴ πάντες ἐλαυνομένην προΐδωνται
- λαοὶ ἀπὸ πτόλιος, θεῖναι λίθον ἐγγύθι γαίης
- νηῒ θοῇ ἴκελον, ἵνα θαυμάζωσιν ἅπαντες
- ἄνθρωποι, μέγα δέ σφιν ὄρος πόλει ἀμφικαλύψαι.
- αὐτὰρ ἐπεὶ τό γʼ ἄκουσε Ποσειδάων ἐνοσίχθων,
- βῆ ῥʼ ἴμεν ἐς Σχερίην, ὅθι Φαίηκες γεγάασιν.
- ἔνθʼ ἔμενʼ· ἡ δὲ μάλα σχεδὸν ἤλυθε ποντοπόρος νηῦς
- ῥίμφα διωκομένη· τῆς δὲ σχεδὸν ἦλθʼ ἐνοσίχθων,
- ὅς μιν λᾶαν ἔθηκε καὶ ἐρρίζωσεν ἔνερθε
- χειρὶ καταπρηνεῖ ἐλάσας· ὁ δὲ νόσφι βεβήκει.
- οἱ δὲ πρὸς ἀλλήλους ἔπεα πτερόεντʼ ἀγόρευον
- Φαίηκες δολιχήρετμοι, ναυσίκλυτοι ἄνδρες.
- ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον·
- ὤ μοι, τίς δὴ νῆα θοὴν ἐπέδησʼ ἐνὶ πόντῳ
- οἴκαδʼ ἐλαυνομένην; καὶ δὴ προὐφαίνετο πᾶσα.
- ὣς ἄρα τις εἴπεσκε· τὰ δʼ οὐκ ἴσαν ὡς ἐτέτυκτο.
- τοῖσιν δʼ Ἀλκίνοος ἀγορήσατο καὶ μετέειπεν·
- ὢ πόποι, ἦ μάλα δή με παλαίφατα θέσφαθʼ ἱκάνει
- πατρὸς ἐμοῦ, ὃς ἔφασκε Ποσειδάωνʼ ἀγάσασθαι
- ἡμῖν, οὕνεκα πομποὶ ἀπήμονές εἰμεν ἁπάντων.
- φῆ ποτὲ Φαιήκων ἀνδρῶν περικαλλέα, νῆα,
- ἐκ πομπῆς ἀνιοῦσαν, ἐν ἠεροειδέϊ πόντῳ
- ῥαισέμεναι, μέγα δʼ ἧμιν ὄρος πόλει ἀμφικαλύψειν.
- ὣς ἀγόρευʼ ὁ γέρων· τὰ δὲ δὴ νῦν πάντα τελεῖται.
- ἀλλʼ ἄγεθʼ, ὡς ἂν ἐγὼ εἴπω, πειθώμεθα πάντες·
- πομπῆς μὲν παύσασθε βροτῶν, ὅτε κέν τις ἵκηται
- ἡμέτερον προτὶ ἄστυ· Ποσειδάωνι δὲ ταύρους
- δώδεκα κεκριμένους ἱερεύσομεν, αἴ κʼ ἐλεήσῃ,
- μηδʼ ἡμῖν περίμηκες ὄρος πόλει ἀμφικαλύψῃ.
- ὣς ἔφαθʼ, οἱ δʼ ἔδεισαν, ἑτοιμάσσαντο δὲ ταύρους.
- ὣς οἱ μέν ῥʼ εὔχοντο Ποσειδάωνι ἄνακτι
- δήμου Φαιήκων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες,
- ἑσταότες περὶ βωμόν. ὁ δʼ ἔγρετο δῖος Ὀδυσσεὺς
- εὕδων ἐν γαίῃ πατρωΐῃ, οὐδέ μιν ἔγνω,
- ἤδη δὴν ἀπεών· περὶ γὰρ θεὸς ἠέρα χεῦε
- Παλλὰς Ἀθηναίη, κούρη Διός, ὄφρα μιν αὐτὸν
- ἄγνωστον τεύξειεν ἕκαστά τε μυθήσαιτο,
- μή μιν πρὶν ἄλοχος γνοίη ἀστοί τε φίλοι τε,
- πρὶν πᾶσαν μνηστῆρας ὑπερβασίην ἀποτῖσαι.
- τοὔνεκʼ ἄρʼ ἀλλοειδέα φαινέσκετο πάντα ἄνακτι,
- ἀτραπιτοί τε διηνεκέες λιμένες τε πάνορμοι
- πέτραι τʼ ἠλίβατοι καὶ δένδρεα τηλεθόωντα.
- στῆ δʼ ἄρʼ ἀναΐξας καί ῥʼ εἴσιδε πατρίδα γαῖαν·
- ᾤμωξέν τʼ ἄρ ἔπειτα καὶ ὣ πεπλήγετο μηρὼ
- χερσὶ καταπρηνέσσʼ, ὀλοφυρόμενος δʼ ἔπος ηὔδα·
- ὤ μοι ἐγώ, τέων αὖτε βροτῶν ἐς γαῖαν ἱκάνω;
- ἦ ῥʼ οἵ γʼ ὑβρισταί τε καὶ ἄγριοι οὐδὲ δίκαιοι,
- ἦε φιλόξεινοι, καί σφιν νόος ἐστὶ θεουδής;
- πῇ δὴ χρήματα πολλὰ φέρω τάδε; πῇ τε καὶ αὐτὸς
- πλάζομαι; αἴθʼ ὄφελον μεῖναι παρὰ Φαιήκεσσιν
- αὐτοῦ· ἐγὼ δέ κεν ἄλλον ὑπερμενέων βασιλήων
- ἐξικόμην, ὅς κέν μʼ ἐφίλει καὶ ἔπεμπε νέεσθαι.
- νῦν δʼ οὔτʼ ἄρ πῃ θέσθαι ἐπίσταμαι, οὐδὲ μὲν αὐτοῦ
- καλλείψω, μή πώς μοι ἕλωρ ἄλλοισι γένηται.
- ὢ πόποι, οὐκ ἄρα πάντα νοήμονες οὐδὲ δίκαιοι
- ἦσαν Φαιήκων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες,
- οἵ μʼ εἰς ἄλλην γαῖαν ἀπήγαγον, ἦ τέ μʼ ἔφαντο
- ἄξειν εἰς Ἰθάκην εὐδείελον, οὐδʼ ἐτέλεσσαν.
- Ζεὺς σφέας τίσαιτο ἱκετήσιος, ὅς τε καὶ ἄλλους
- ἀνθρώπους ἐφορᾷ καὶ τίνυται ὅς τις ἁμάρτῃ.
- ἀλλʼ ἄγε δὴ τὰ χρήματʼ ἀριθμήσω καὶ ἴδωμαι,
- μή τί μοι οἴχωνται κοίλης ἐπὶ νηὸς ἄγοντες.
- ὣς εἰπὼν τρίποδας περικαλλέας ἠδὲ λέβητας
- ἠρίθμει καὶ χρυσὸν ὑφαντά τε εἵματα καλά.
- τῶν μὲν ἄρʼ ὀύ τι πόθει· ὁ δʼ ὀδύρετο πατρίδα γαῖαν
- ἑρπύζων παρὰ θῖνα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης,
- πόλλʼ ὀλοφυρόμενος. σχεδόθεν δέ οἱ ἦλθεν Ἀθήνη,
- ἀνδρὶ δέμας εἰκυῖα νέῳ, ἐπιβώτορι μήλων,
- παναπάλῳ, οἷοί τε ἀνάκτων παῖδες ἔασι,
- δίπτυχον ἀμφʼ ὤμοισιν ἔχουσʼ εὐεργέα λώπην·
- ποσσὶ δʼ ὑπὸ λιπαροῖσι πέδιλʼ ἔχε, χερσὶ δʼ ἄκοντα.
- τὴν δʼ Ὀδυσεὺς γήθησεν ἰδὼν καὶ ἐναντίος ἦλθε,
- καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
- ὦ φίλʼ, ἐπεί σε πρῶτα κιχάνω τῷδʼ ἐνὶ χώρῳ,
- χαῖρέ τε καὶ μή μοί τι κακῷ νόῳ ἀντιβολήσαις,
- ἀλλὰ σάω μὲν ταῦτα, σάω δʼ ἐμέ· σοὶ γὰρ ἐγώ γε
- εὔχομαι ὥς τε θεῷ καί σευ φίλα γούναθʼ ἱκάνω.
- καί μοι τοῦτʼ ἀγόρευσον ἐτήτυμον, ὄφρʼ ἐῢ εἰδῶ·
- τίς γῆ, τίς δῆμος, τίνες ἀνέρες ἐγγεγάασιν;
- ἦ πού τις νήσων εὐδείελος, ἦέ τις ἀκτὴ
- κεῖθʼ ἁλὶ κεκλιμένη ἐριβώλακος ἠπείροιο;
- τὸν δʼ αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
- νήπιός εἰς, ὦ ξεῖνʼ, ἢ τηλόθεν εἰλήλουθας,
- εἰ δὴ τήνδε τε γαῖαν ἀνείρεαι. οὐδέ τι λίην
- οὕτω νώνυμός ἐστιν· ἴσασι δέ μιν μάλα πολλοί,
- ἠμὲν ὅσοι ναίουσι πρὸς ἠῶ τʼ ἠέλιόν τε,
- ἠδʼ ὅσσοι μετόπισθε ποτὶ ζόφον ἠερόεντα.
- ἦ τοι μὲν τρηχεῖα καὶ οὐχ ἱππήλατός ἐστιν,
- οὐδὲ λίην λυπρή, ἀτὰρ οὐδʼ εὐρεῖα τέτυκται.
- ἐν μὲν γάρ οἱ σῖτος ἀθέσφατος, ἐν δέ τε οἶνος
- γίγνεται· αἰεὶ δʼ ὄμβρος ἔχει τεθαλυῖά τʼ ἐέρση·
- αἰγίβοτος δʼ ἀγαθὴ καὶ βούβοτος· ἔστι μὲν ὕλη
- παντοίη, ἐν δʼ ἀρδμοὶ ἐπηετανοὶ παρέασι.
- τῷ τοι, ξεῖνʼ, Ἰθάκης γε καὶ ἐς Τροίην ὄνομʼ ἵκει,
- τήν περ τηλοῦ φασὶν Ἀχαιΐδος ἔμμεναι αἴης.
- ὣς φάτο, γήθησεν δὲ πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,
- χαίρων ᾗ γαίῃ πατρωΐῃ, ὥς οἱ ἔειπε
- Παλλὰς Ἀθηναίη, κούρη Διὸς, αἰγιόχοιο·
- καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
- οὐδʼ ὅ γʼ ἀληθέα εἶπε, πάλιν δʼ ὅ γε λάζετο μῦθον,
- αἰεὶ ἐνὶ στήθεσσι νόον πολυκερδέα νωμῶν·
- πυνθανόμην Ἰθάκης γε καὶ ἐν Κρήτῃ εὐρείῃ,
- τηλοῦ ὑπὲρ πόντου· νῦν δʼ εἰλήλουθα καὶ αὐτὸς
- χρήμασι σὺν τοίσδεσσι· λιπὼν δʼ ἔτι παισὶ τοσαῦτα
- φεύγω, ἐπεὶ φίλον υἷα κατέκτανον Ἰδομενῆος,
- Ὀρσίλοχον πόδας ὠκύν, ὃς ἐν Κρήτῃ εὐρείῃ
- ἀνέρας ἀλφηστὰς νίκα ταχέεσσι πόδεσσιν,
- οὕνεκά με στερέσαι τῆς ληΐδος ἤθελε πάσης
- Τρωϊάδος, τῆς εἵνεκʼ ἐγὼ πάθον ἄλγεα θυμῷ,
- ἀνδρῶν τε πτολέμους ἀλεγεινά τε κύματα πείρων,
- οὕνεκʼ ἄρʼ οὐχ ᾧ πατρὶ χαριζόμενος θεράπευον
- δήμῳ ἔνι Τρώων, ἀλλʼ ἄλλων ἦρχον ἑταίρων.
- τὸν μὲν ἐγὼ κατιόντα βάλον χαλκήρεϊ δουρὶ
- ἀγρόθεν, ἐγγὺς ὁδοῖο λοχησάμενος σὺν ἑταίρῳ·
- νὺξ δὲ μάλα δνοφερὴ κάτεχʼ οὐρανόν, οὐδέ τις ἡμέας
- ἀνθρώπων ἐνόησε, λάθον δέ ἑ θυμὸν ἀπούρας.
- αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ τόν γε κατέκτανον ὀξέϊ χαλκῷ,
- αὐτίκʼ ἐγὼν ἐπὶ νῆα κιὼν Φοίνικας ἀγαυοὺς
- ἐλλισάμην, καί σφιν μενοεικέα ληΐδα δῶκα·
- τούς μʼ ἐκέλευσα Πύλονδε καταστῆσαι καὶ ἐφέσσαι
- ἢ εἰς Ἤλιδα δῖαν, ὅθι κρατέουσιν Ἐπειοί.
- ἀλλʼ ἦ τοι σφέας κεῖθεν ἀπώσατο ἲς ἀνέμοιο
- πόλλʼ ἀεκαζομένους, οὐδʼ ἤθελον ἐξαπατῆσαι.
- κεῖθεν δὲ πλαγχθέντες ἱκάνομεν ἐνθάδε νυκτός.
- σπουδῇ δʼ ἐς λιμένα προερέσσαμεν, οὐδέ τις ἡμῖν
- δόρπου μνῆστις ἔην, μάλα περ χατέουσιν ἑλέσθαι,
- ἀλλʼ αὔτως ἀποβάντες ἐκείμεθα νηὸς ἅπαντες.
- ἔνθʼ ἐμὲ μὲν γλυκὺς ὕπνος ἐπήλυθε κεκμηῶτα,
- οἱ δὲ χρήματʼ ἐμὰ γλαφυρῆς ἐκ νηὸς ἑλόντες
- κάτθεσαν, ἔνθα περ αὐτὸς ἐπὶ ψαμάθοισιν ἐκείμην.
- οἱ δʼ ἐς Σιδονίην εὖ ναιομένην ἀναβάντες
- ᾤχοντʼ· αὐτὰρ ἐγὼ λιπόμην ἀκαχήμενος ἦτορ.
- ὣς φάτο, μείδησεν δὲ θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη,
- χειρί τέ μιν κατέρεξε· δέμας δʼ ἤϊκτο γυναικὶ
- καλῇ τε μεγάλῃ τε καὶ ἀγλαὰ ἔργα ἰδυίῃ·
- καί μιν φωνήσασʼ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
- κερδαλέος κʼ εἴη καὶ ἐπίκλοπος ὅς σε παρέλθοι
- ἐν πάντεσσι δόλοισι, καὶ εἰ θεὸς ἀντιάσειε.
- σχέτλιε, ποικιλομῆτα, δόλων ἆτʼ, οὐκ ἄρʼ ἔμελλες,
- οὐδʼ ἐν σῇ περ ἐὼν γαίῃ, λήξειν ἀπατάων
- μύθων τε κλοπίων, οἵ τοι πεδόθεν φίλοι εἰσίν.
- ἀλλʼ ἄγε, μηκέτι ταῦτα λεγώμεθα, εἰδότες ἄμφω
- κέρδεʼ, ἐπεὶ σὺ μέν ἐσσι βροτῶν ὄχʼ ἄριστος ἁπάντων
- βουλῇ καὶ μύθοισιν, ἐγὼ δʼ ἐν πᾶσι θεοῖσι
- μήτι τε κλέομαι καὶ κέρδεσιν· οὐδὲ σύ γʼ ἔγνως
- Παλλάδʼ Ἀθηναίην, κούρην Διός, ἥ τέ τοι αἰεὶ
- ἐν πάντεσσι πόνοισι παρίσταμαι ἠδὲ φυλάσσω,
- καὶ δέ σε Φαιήκεσσι φίλον πάντεσσιν ἔθηκα,
- νῦν αὖ δεῦρʼ ἱκόμην, ἵνα τοι σὺν μῆτιν ὑφήνω
- χρήματά τε κρύψω, ὅσα τοι Φαίηκες ἀγαυοὶ
- ὤπασαν οἴκαδʼ ἰόντι ἐμῇ βουλῇ τε νόῳ τε,
- εἴπω θʼ ὅσσα τοι αἶσα δόμοις ἔνι ποιητοῖσι
- κήδεʼ ἀνασχέσθαι· σὺ δὲ τετλάμεναι καὶ ἀνάγκῃ,
- μηδέ τῳ ἐκφάσθαι μήτʼ ἀνδρῶν μήτε γυναικῶν,
- πάντων, οὕνεκʼ ἄρʼ ἦλθες ἀλώμενος, ἀλλὰ σιωπῇ
- πάσχειν ἄλγεα πολλά, βίας ὑποδέγμενος ἀνδρῶν.
- τὴν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·
- ἀργαλέον σε, θεά, γνῶναι βροτῷ ἀντιάσαντι,
- καὶ μάλʼ ἐπισταμένῳ· σὲ γὰρ αὐτὴν παντὶ ἐΐσκεις.
- τοῦτο δʼ ἐγὼν εὖ οἶδʼ, ὅτι μοι πάρος ἠπίη ἦσθα,
- ἧος ἐνὶ Τροίῃ πολεμίζομεν υἷες Ἀχαιῶν.
- αὐτὰρ ἐπεὶ Πριάμοιο πόλιν διεπέρσαμεν αἰπήν,
- βῆμεν δʼ ἐν νήεσσι, θεὸς δʼ ἐκέδασσεν Ἀχαιούς,
- οὔ σέ γʼ ἔπειτα ἴδον, κούρη Διός, οὐδʼ ἐνόησα
- νηὸς ἐμῆς ἐπιβᾶσαν, ὅπως τί μοι ἄλγος ἀλάλκοις.
- ἀλλʼ αἰεὶ φρεσὶν ᾗσιν ἔχων δεδαϊγμένον ἦτορ
- ἠλώμην, ἧός με θεοὶ κακότητος ἔλυσαν·
- πρίν γʼ ὅτε Φαιήκων ἀνδρῶν ἐν πίονι δήμῳ
- θάρσυνάς τε ἔπεσσι καὶ ἐς πόλιν ἤγαγες αὐτή.
- νῦν δέ σε πρὸς πατρὸς γουνάζομαι—οὐ γὰρ ὀΐω
- ἥκειν εἰς Ἰθάκην εὐδείελον, ἀλλά τινʼ ἄλλην
- γαῖαν ἀναστρέφομαι· σὲ δὲ κερτομέουσαν ὀΐω
- ταῦτʼ ἀγορευέμεναι, ἵνʼ ἐμὰς φρένας ἠπεροπεύσῃς—
- εἰπέ μοι εἰ ἐτεόν γε φίλην ἐς πατρίδʼ ἱκάνω.
- τὸν δʼ ἠμείβετʼ ἔπειτα θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
- αἰεί τοι τοιοῦτον ἐνὶ στήθεσσι νόημα·
- τῷ σε καὶ οὐ δύναμαι προλιπεῖν δύστηνον ἐόντα,
- οὕνεκʼ ἐπητής ἐσσι καὶ ἀγχίνοος καὶ ἐχέφρων.
- ἀσπασίως γάρ κʼ ἄλλος ἀνὴρ ἀλαλήμενος ἐλθὼν
- ἵετʼ ἐνὶ μεγάροις ἰδέειν παῖδάς τʼ ἄλοχόν τε·
- σοὶ δʼ οὔ πω φίλον ἐστὶ δαήμεναι οὐδὲ πυθέσθαι,
- πρίν γʼ ἔτι σῆς ἀλόχου πειρήσεαι, ἥ τέ τοι αὔτως
- ἧσται ἐνὶ μεγάροισιν, ὀϊζυραὶ δέ οἱ αἰεὶ
- φθίνουσιν νύκτες τε καὶ ἤματα δάκρυ χεούσῃ.
- αὐτὰρ ἐγὼ τὸ μὲν οὔ ποτʼ ἀπίστεον, ἀλλʼ ἐνὶ θυμῷ
- ᾔδεʼ, ὃ νοστήσεις ὀλέσας ἄπο πάντας ἑταίρους·
- ἀλλά τοι οὐκ ἐθέλησα Ποσειδάωνι μάχεσθαι
- πατροκασιγνήτῳ, ὅς τοι κότον ἔνθετο θυμῷ,
- χωόμενος ὅτι οἱ υἱὸν φίλον ἐξαλάωσας.
- ἀλλʼ ἄγε τοι δείξω Ἰθάκης ἕδος, ὄφρα πεποίθῃς.
- Φόρκυνος μὲν ὅδʼ ἐστὶ λιμήν, ἁλίοιο γέροντος,
- ἥδε δʼ ἐπὶ κρατὸς λιμένος τανύφυλλος ἐλαίη·
- ἀγχόθι δʼ αὐτῆς ἄντρον ἐπήρατον ἠεροειδές,
- ἱρὸν νυμφάων, αἳ νηϊάδες καλέονται·
- τοῦτο δέ τοι σπέος ἐστὶ κατηρεφές, ἔνθα σὺ πολλὰς
- ἔρδεσκες νύμφῃσι τεληέσσας ἑκατόμβας·
- τοῦτο δὲ Νήριτόν ἐστιν ὄρος καταειμένον ὕλῃ.
- ὣς εἰποῦσα θεὰ σκέδασʼ ἠέρα, εἴσατο δὲ χθών·
- γήθησέν τʼ ἄρʼ ἔπειτα πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,
- χαίρων ᾗ γαίῃ, κύσε δὲ ζείδωρον ἄρουραν.
- αὐτίκα δὲ νύμφῃς ἠρήσατο, χεῖρας ἀνασχών·
- νύμφαι νηϊάδες, κοῦραι Διός, οὔ ποτʼ ἐγώ γε
- ὄψεσθʼ ὔμμʼ ἐφάμην· νῦν δʼ εὐχωλῇς ἀγανῇσι
- χαίρετʼ· ἀτὰρ καὶ δῶρα διδώσομεν, ὡς τὸ πάρος περ,
- αἴ κεν ἐᾷ πρόφρων με Διὸς θυγάτηρ ἀγελείη
- αὐτόν τε ζώειν καί μοι φίλον υἱὸν ἀέξῃ.
- τὸν δʼ αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
- θάρσει, μή τοι ταῦτα μετὰ φρεσὶ σῇσι μελόντων.
- ἀλλὰ χρήματα μὲν μυχῷ ἄντρου θεσπεσίοιο
- θείμεν αὐτίκα νῦν, ἵνα περ τάδε τοι σόα μίμνῃ·
- αὐτοὶ δὲ φραζώμεθʼ ὅπως ὄχʼ ἄριστα γένηται.
- ὣς εἰποῦσα θεὰ δῦνε σπέος ἠεροειδές,
- μαιομένη κευθμῶνας ἀνὰ σπέος· αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς
- ἆσσον πάντʼ ἐφόρει, χρυσὸν καὶ ἀτειρέα χαλκὸν
- εἵματά τʼ εὐποίητα, τά οἱ Φαίηκες ἔδωκαν.
- καὶ τὰ μὲν εὖ κατέθηκε, λίθον δʼ ἐπέθηκε θύρῃσι
- Παλλὰς Ἀθηναίη, κούρη Διὸς αἰγιόχοιο.
- τὼ δὲ καθεζομένω ἱερῆς παρὰ πυθμένʼ ἐλαίης
- φραζέσθην μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισιν ὄλεθρον.
- τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
- διογενὲς Λαερτιάδη, πολυμήχανʼ Ὀδυσσεῦ,
- φράζευ ὅπως μνηστῆρσιν ἀναιδέσι χεῖρας ἐφήσεις,
- οἳ δή τοι τρίετες μέγαρον κάτα κοιρανέουσι,
- μνώμενοι ἀντιθέην ἄλοχον καὶ ἕδνα διδόντες·
- ἡ δὲ σὸν αἰεὶ νόστον ὀδυρομένη κατὰ θυμὸν
- πάντας μέν ῥʼ ἔλπει καὶ ὑπίσχεται ἀνδρὶ ἑκάστῳ,
- ἀγγελίας προϊεῖσα, νόος δέ οἱ ἄλλα μενοινᾷ.
- τὴν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·
- ὢ πόποι, ἦ μάλα δὴ Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο
- φθίσεσθαι κακὸν οἶτον ἐνὶ μεγάροισιν ἔμελλον,
- εἰ μή μοι σὺ ἕκαστα, θεά, κατὰ μοῖραν ἔειπες.
- ἀλλʼ ἄγε μῆτιν ὕφηνον, ὅπως ἀποτίσομαι αὐτούς·
- πὰρ δέ μοι αὐτὴ στῆθι, μένος πολυθαρσὲς ἐνεῖσα,
- οἷον ὅτε Τροίης λύομεν λιπαρὰ κρήδεμνα.
- αἴ κέ μοι ὣς μεμαυῖα παρασταίης, γλαυκῶπι,
- καί κε τριηκοσίοισιν ἐγὼν ἄνδρεσσι μαχοίμην
- σὺν σοί, πότνα θεά, ὅτε μοι πρόφρασσʼ ἐπαρήγοις.
- τὸν δʼ ἠμείβετʼ ἔπειτα θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
- καὶ λίην τοι ἐγώ γε παρέσσομαι, οὐδέ με λήσεις,
- ὁππότε κεν δὴ ταῦτα πενώμεθα· καί τινʼ ὀΐω
- αἵματί τʼ ἐγκεφάλῳ τε παλαξέμεν ἄσπετον οὖδας
- ἀνδρῶν μνηστήρων, οἵ τοι βίοτον κατέδουσιν.
- ἀλλʼ ἄγε σʼ ἄγνωστον τεύξω πάντεσσι βροτοῖσι·
- κάρψω μὲν χρόα καλὸν ἐνὶ γναμπτοῖσι μέλεσσι,
- ξανθὰς δʼ ἐκ κεφαλῆς ὀλέσω τρίχας, ἀμφὶ δὲ λαῖφος
- ἕσσω ὅ κε στυγέῃσιν ἰδὼν ἄνθρωπον ἔχοντα,
- κνυζώσω δέ τοι ὄσσε πάρος περικαλλέʼ ἐόντε,
- ὡς ἂν ἀεικέλιος πᾶσι μνηστῆρσι φανήῃς
- σῇ τʼ ἀλόχῳ καὶ παιδί, τὸν ἐν μεγάροισιν ἔλειπες.
- αὐτὸς δὲ πρώτιστα συβώτην εἰσαφικέσθαι,
- ὅς τοι ὑῶν ἐπίουρος, ὁμῶς δέ τοι ἤπια οἶδε,
- παῖδά τε σὸν φιλέει καὶ ἐχέφρονα Πηνελόπειαν.
- δήεις τόν γε σύεσσι παρήμενον· αἱ δὲ νέμονται
- πὰρ Κόρακος πέτρῃ ἐπί τε κρήνῃ Ἀρεθούσῃ,
- ἔσθουσαι βάλανον μενοεικέα καὶ μέλαν ὕδωρ
- πίνουσαι, τά θʼ ὕεσσι τρέφει τεθαλυῖαν ἀλοιφήν.
- ἔνθα μένειν καὶ πάντα παρήμενος ἐξερέεσθαι,
- ὄφρʼ ἂν ἐγὼν ἔλθω Σπάρτην ἐς καλλιγύναικα
- Τηλέμαχον καλέουσα, τεὸν φίλον υἱόν, Ὀδυσσεῦ·
- ὅς τοι ἐς εὐρύχορον Λακεδαίμονα πὰρ Μενέλαον
- ᾤχετο πευσόμενος μετὰ σὸν κλέος, εἴ που ἔτʼ εἴης.
- τὴν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·
- τίπτε τʼ ἄρʼ οὔ οἱ ἔειπες, ἐνὶ φρεσὶ πάντα ἰδυῖα;
- ἦ ἵνα που καὶ κεῖνος ἀλώμενος ἄλγεα πάσχῃ
- πόντον ἐπʼ ἀτρύγετον· βίοτον δέ οἱ ἄλλοι ἔδουσι;
- τὸν δʼ ἠμείβετʼ ἔπειτα θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
- μὴ δή τοι κεῖνός γε λίην ἐνθύμιος ἔστω.
- αὐτή μιν πόμπευον, ἵνα κλέος ἐσθλὸν ἄροιτο
- κεῖσʼ ἐλθών· ἀτὰρ οὔ τινʼ ἔχει πόνον, ἀλλὰ ἕκηλος
- ἧσται ἐν Ἀτρεΐδαο δόμοις, παρὰ δʼ ἄσπετα κεῖται.
- ἦ μέν μιν λοχόωσι νέοι σὺν νηῒ μελαίνῃ,
- ἱέμενοι κτεῖναι, πρὶν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι·
- ἀλλὰ τά γʼ οὐκ ὀΐω, πρὶν καί τινα γαῖα καθέξει
- ἀνδρῶν μνηστήρων, οἵ τοι βίοτον κατέδουσιν.
- ὣς ἄρα μιν φαμένη ῥάβδῳ ἐπεμάσσατʼ Ἀθήνη.
- κάρψεν μὲν χρόα καλὸν ἐνὶ γναμπτοῖσι μέλεσσι,
- ξανθὰς δʼ ἐκ κεφαλῆς ὄλεσε τρίχας, ἀμφὶ δὲ δέρμα
- πάντεσσιν μελέεσσι παλαιοῦ θῆκε γέροντος,
- κνύζωσεν δέ οἱ ὄσσε πάρος περικαλλέʼ ἐόντε·
- ἀμφὶ δέ μιν ῥάκος ἄλλο κακὸν βάλεν ἠδὲ χιτῶνα,
- ῥωγαλέα ῥυπόωντα, κακῷ μεμορυγμένα καπνῷ·
- ἀμφὶ δέ μιν μέγα δέρμα ταχείης ἕσσʼ ἐλάφοιο,
- ψιλόν· δῶκε δέ οἱ σκῆπτρον καὶ ἀεικέα πήρην,
- πυκνὰ ῥωγαλέην· ἐν δὲ στρόφος ἦεν ἀορτήρ.
- τώ γʼ ὣς βουλεύσαντε διέτμαγεν. ἡ μὲν ἔπειτα
- ἐς Λακεδαίμονα δῖαν ἔβη μετὰ παῖδʼ Ὀδυσῆος.
- αὐτὰρ ὁ ἐκ λιμένος προσέβη τρηχεῖαν ἀταρπὸν
- χῶρον ἀνʼ ὑλήεντα διʼ ἄκριας, ᾗ οἱ Ἀθήνη
- πέφραδε δῖον ὑφορβόν, ὅ οἱ βιότοιο μάλιστα
- κήδετο οἰκήων, οὓς κτήσατο δῖος Ὀδυσσεύς.
- τὸν δʼ ἄρʼ ἐνὶ προδόμῳ εὗρʼ ἥμενον, ἔνθα οἱ αὐλὴ
- ὑψηλὴ δέδμητο, περισκέπτῳ ἐνὶ χώρῳ,
- καλή τε μεγάλη τε, περίδρομος· ἥν ῥα συβώτης
- αὐτὸς δείμαθʼ ὕεσσιν ἀποιχομένοιο ἄνακτος,
- νόσφιν δεσποίνης καὶ Λαέρταο γέροντος,
- ῥυτοῖσιν λάεσσι καὶ ἐθρίγκωσεν ἀχέρδῳ·
- σταυροὺς δʼ ἐκτὸς ἔλασσε διαμπερὲς ἔνθα καὶ ἔνθα,
- πυκνοὺς καὶ θαμέας, τὸ μέλαν δρυὸς ἀμφικεάσσας·
- ἔντοσθεν δʼ αὐλῆς συφεοὺς δυοκαίδεκα ποίει
- πλησίον ἀλλήλων, εὐνὰς συσίν· ἐν δὲ ἑκάστῳ
- πεντήκοντα σύες χαμαιευνάδες ἐρχατόωντο,
- θήλειαι τοκάδες· τοὶ δʼ ἄρσενες ἐκτὸς ἴαυον,
- πολλὸν παυρότεροι· τοὺς γὰρ μινύθεσκον ἔδοντες
- ἀντίθεοι μνηστῆρες, ἐπεὶ προΐαλλε συβώτης
- αἰεὶ ζατρεφέων σιάλων τὸν ἄριστον ἁπάντων·
- οἱ δὲ τριηκόσιοί τε καὶ ἑξήκοντα πέλοντο.
- πὰρ δὲ κύνες, θήρεσσιν ἐοικότες αἰὲν ἴαυον
- τέσσαρες, οὓς ἔθρεψε συβώτης, ὄρχαμος ἀνδρῶν.
- αὐτὸς δʼ ἀμφὶ πόδεσσιν ἑοῖς ἀράρισκε πέδιλα,
- τάμνων δέρμα βόειον ἐϋχροές· οἱ δὲ δὴ ἄλλοι
- ᾤχοντʼ ἄλλυδις ἄλλος ἅμʼ ἀγρομένοισι σύεσσιν,
- οἱ τρεῖς· τὸν δὲ τέταρτον ἀποπροέηκε πόλινδε
- σῦν ἀγέμεν μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισιν ἀνάγκῃ,
- ὄφρʼ ἱερεύσαντες κρειῶν κορεσαίατο θυμόν.
- ἐξαπίνης δʼ Ὀδυσῆα ἴδον κύνες ὑλακόμωροι.
- οἱ μὲν κεκλήγοντες ἐπέδραμον· αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς
- ἕζετο κερδοσύνη, σκῆπτρον δέ οἱ ἔκπεσε χειρός.
- ἔνθα κεν ᾧ πὰρ σταθμῷ ἀεικέλιον πάθεν ἄλγος·
- ἀλλὰ συβώτης ὦκα ποσὶ κραιπνοῖσι μετασπὼν
- ἔσσυτʼ ἀνὰ πρόθυρον, σκῦτος δέ οἱ ἔκπεσε χειρός.
- τοὺς μὲν ὁμοκλήσας σεῦεν κύνας ἄλλυδις ἄλλον
- πυκνῇσιν λιθάδεσσιν· ὁ δὲ προσέειπεν ἄνακτα·
- ὦ γέρον, ἦ ὀλίγου σε κύνες διεδηλήσαντο
- ἐξαπίνης, καί κέν μοι ἐλεγχείην κατέχευας.
- καὶ δέ μοι ἄλλα θεοὶ δόσαν ἄλγεά τε στοναχάς τε·
- ἀντιθέου γὰρ ἄνακτος ὀδυρόμενος καὶ ἀχεύων
- ἧμαι, ἄλλοισιν δὲ σύας σιάλους ἀτιτάλλω
- ἔδμεναι· αὐτὰρ κεῖνος ἐελδόμενός που ἐδωδῆς
- πλάζετʼ ἐπʼ ἀλλοθρόων ἀνδρῶν δῆμόν τε πόλιν τε,
- εἴ που ἔτι ζώει καὶ ὁρᾷ φάος ἠελίοιο.
- ἀλλʼ ἕπεο, κλισίηνδʼ ἴομεν, γέρον, ὄφρα καὶ αὐτός,
- σίτου καὶ οἴνοιο κορεσσάμενος κατὰ θυμόν,
- εἴπῃς ὁππόθεν ἐσσὶ καὶ ὁππόσα κήδεʼ ἀνέτλης.
- ὣς εἰπὼν κλισίηνδʼ ἡγήσατο δῖος ὑφορβός,
- εἷσεν δʼ εἰσαγαγών, ῥῶπας δʼ ὑπέχευε δασείας,
- ἐστόρεσεν δʼ ἐπὶ δέρμα ἰονθάδος ἀγρίου αἰγός,
- αὐτοῦ ἐνεύναιον, μέγα καὶ δασύ. χαῖρε δʼ Ὀδυσσεὺς
- ὅττι μιν ὣς ὑπέδεκτο, ἔπος τʼ ἔφατʼ ἔκ τʼ ὀνόμαζεν·
- Ζεύς τοι δοίη, ξεῖνε, καὶ ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι
- ὅττι μάλιστʼ ἐθέλεις, ὅτι με πρόφρων ὑπέδεξο.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·
- ξεῖνʼ, οὔ μοι θέμις ἔστʼ, οὐδʼ εἰ κακίων σέθεν ἔλθοι,
- ξεῖνον ἀτιμῆσαι· πρὸς γὰρ Διός εἰσιν ἅπαντες
- ξεῖνοί τε πτωχοί τε· δόσις δʼ ὀλίγη τε φίλη τε
- γίγνεται ἡμετέρη· ἡ γὰρ δμώων δίκη ἐστὶν
- αἰεὶ δειδιότων, ὅτʼ ἐπικρατέωσιν ἄνακτες
- οἱ νέοι. ἦ γὰρ τοῦ γε θεοὶ κατὰ νόστον ἔδησαν,
- ὅς κεν ἔμʼ ἐνδυκέως ἐφίλει καὶ κτῆσιν ὄπασσεν,
- οἶκόν τε κλῆρόν τε πολυμνήστην τε γυναῖκα,
- οἷά τε ᾧ οἰκῆϊ ἄναξ εὔθυμος ἔδωκεν,
- ὅς οἱ πολλὰ κάμῃσι, θεὸς δʼ ἐπὶ ἔργον ἀέξῃ,
- ὡς καὶ ἐμοὶ τόδε ἔργον ἀέξεται, ᾧ ἐπιμίμνω.
- τῷ κέ με πόλλʼ ὤνησεν ἄναξ, εἰ αὐτόθʼ ἐγήρα·
- ἀλλʼ ὄλεθʼ—ὡς ὤφελλʼ Ἑλένης ἀπὸ φῦλον ὀλέσθαι
- πρόχνυ, ἐπεὶ πολλῶν ἀνδρῶν ὑπὸ γούνατʼ ἔλυσε·
- καὶ γὰρ κεῖνος ἔβη Ἀγαμέμνονος εἵνεκα τιμῆς
- Ἴλιον εἰς εὔπωλον, ἵνα Τρώεσσι μάχοιτο.
- ὣς εἰπὼν ζωστῆρι θοῶς συνέεργε χιτῶνα,
- βῆ δʼ ἴμεν ἐς συφεούς, ὅθι ἔθνεα ἔρχατο χοίρων.
- ἔνθεν ἑλὼν δύʼ ἔνεικε καὶ ἀμφοτέρους ἱέρευσεν,
- εὗσέ τε μίστυλλέν τε καὶ ἀμφʼ ὀβελοῖσιν ἔπειρεν.
- ὀπτήσας δʼ ἄρα πάντα φέρων παρέθηκʼ Ὀδυσῆϊ
- θέρμʼ αὐτοῖς ὀβελοῖσιν· ὁ δʼ ἄλφιτα λευκὰ πάλυνεν·
- ἐν δʼ ἄρα κισσυβίῳ κίρνη μελιηδέα οἶνον,
- αὐτὸς δʼ ἀντίον ἷζεν, ἐποτρύνων δὲ προσηύδα·
- ἔσθιε νῦν, ὦ ξεῖνε, τά τε δμώεσσι πάρεστι,
- χοίρεʼ· ἀτὰρ σιάλους γε σύας μνηστῆρες ἔδουσιν,
- οὐκ ὄπιδα φρονέοντες ἐνὶ φρεσὶν οὐδʼ ἐλεητύν.
- οὐ μὲν σχέτλια ἔργα θεοὶ μάκαρες φιλέουσιν,
- ἀλλὰ δίκην τίουσι καὶ αἴσιμα ἔργʼ ἀνθρώπων.
- καὶ μὲν δυσμενέες καὶ ἀνάρσιοι, οἵ τʼ ἐπὶ γαίης
- ἀλλοτρίης βῶσιν καί σφι Ζεὺς ληΐδα δώῃ,
- πλησάμενοι δέ τε νῆας ἔβαν οἶκόνδε νέεσθαι,
- καὶ μὲν τοῖς ὄπιδος κρατερὸν δέος ἐν φρεσὶ πίπτει.
- οἵδε δὲ καί τι ἴσασι, θεοῦ δέ τινʼ ἔκλυον αὐδήν,
- κείνου λυγρὸν ὄλεθρον, ὅτʼ οὐκ ἐθέλουσι δικαίως
- μνᾶσθαι οὐδὲ νέεσθαι ἐπὶ σφέτερʼ, ἀλλὰ ἕκηλοι
- κτήματα δαρδάπτουσιν ὑπέρβιον, οὐδʼ ἔπι φειδώ.
- ὅσσαι γὰρ νύκτες τε καὶ ἡμέραι ἐκ Διός εἰσιν,
- οὔ ποθʼ ἓν ἱρεύουσʼ ἱερήϊον, οὐδὲ δύʼ οἴω·
- οἶνον δὲ φθινύθουσιν ὑπέρβιον ἐξαφύοντες.
- ἦ γάρ οἱ ζωή γʼ ἦν ἄσπετος· οὔ τινι τόσση
- ἀνδρῶν ἡρώων, οὔτʼ ἠπείροιο μελαίνης
- οὔτʼ αὐτῆς Ἰθάκης· οὐδὲ ξυνεείκοσι φωτῶν
- ἔστʼ ἄφενος τοσσοῦτον· ἐγὼ δέ κέ τοι καταλέξω.
- δώδεκʼ ἐν ἠπείρῳ ἀγέλαι· τόσα πώεα οἰῶν,
- τόσσα συῶν συβόσια, τόσʼ αἰπόλια πλατέʼ αἰγῶν
- βόσκουσι ξεῖνοί τε καὶ αὐτοῦ βώτορες ἄνδρες.
- ἐνθάδε δʼ αἰπόλια πλατέʼ αἰγῶν ἕνδεκα πάντα
- ἐσχατιῇ βόσκοντʼ, ἐπὶ δʼ ἀνέρες ἐσθλοὶ ὄρονται.
- τῶν αἰεί σφιν ἕκαστος ἐπʼ ἤματι μῆλον ἀγινεῖ,
- ζατρεφέων αἰγῶν ὅς τις φαίνηται ἄριστος.
- αὐτὰρ ἐγὼ σῦς τάσδε φυλάσσω τε ῥύομαί τε,
- καί σφι συῶν τὸν ἄριστον ἐῢ κρίνας ἀποπέμπω.
- ὣς φάθʼ, ὁ δʼ ἐνδυκέως κρέα τʼ ἤσθιε πῖνέ τε οἶνον
- ἁρπαλέως ἀκέων, κακὰ δὲ μνηστῆρσι φύτευεν.
- αὐτὰρ ἐπεὶ δείπνησε καὶ ἤραρε θυμὸν ἐδωδῇ,
- καί οἱ πλησάμενος δῶκε σκύφον, ᾧ περ ἔπινεν,
- οἴνου ἐνίπλειον· ὁ δʼ ἐδέξατο, χαῖρε δὲ θυμῷ,
- καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
- ὦ φίλε, τίς γάρ σε πρίατο κτεάτεσσιν ἑοῖσιν,
- ὧδε μάλʼ ἀφνειὸς καὶ καρτερὸς ὡς ἀγορεύεις;
- φῆς δʼ αὐτὸν φθίσθαι Ἀγαμέμνονος εἵνεκα τιμῆς.
- εἰπέ μοι, αἴ κέ ποθι γνώω τοιοῦτον ἐόντα.
- Ζεὺς γάρ που τό γε οἶδε καὶ ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι,
- εἴ κέ μιν ἀγγείλαιμι ἰδών· ἐπὶ πολλὰ δʼ ἀλήθην.
- τὸν δʼ ἠμείβετʼ ἔπειτα συβώτης, ὄρχαμος ἀνδρῶν·
- ὦ γέρον, οὔ τις κεῖνον ἀνὴρ ἀλαλήμενος ἐλθὼν
- ἀγγέλλων πείσειε γυναῖκά τε καὶ φίλον υἱόν,
- ἀλλʼ ἄλλως κομιδῆς κεχρημένοι ἄνδρες ἀλῆται
- ψεύδοντʼ, οὐδʼ ἐθέλουσιν ἀληθέα μυθήσασθαι.
- ὃς δέ κʼ ἀλητεύων Ἰθάκης ἐς δῆμον ἵκηται,
- ἐλθὼν ἐς δέσποιναν ἐμὴν ἀπατήλια βάζει·
- ἡ δʼ εὖ δεξαμένη φιλέει καὶ ἕκαστα μεταλλᾷ,
- καί οἱ ὀδυρομένῃ βλεφάρων ἄπο δάκρυα πίπτει,
- ἣ θέμις ἐστὶ γυναικός, ἐπὴν πόσις ἄλλοθʼ ὄληται.
- αἶψά κε καὶ σύ, γεραιέ, ἔπος παρατεκτήναιο.
- εἴ τίς τοι χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα δοίη.
- τοῦ δʼ ἤδη μέλλουσι κύνες ταχέες τʼ οἰωνοὶ
- ῥινὸν ἀπʼ ὀστεόφιν ἐρύσαι, ψυχὴ δὲ λέλοιπεν·
- ἢ τόν γʼ ἐν πόντῳ φάγον ἰχθύες, ὀστέα δʼ αὐτοῦ
- κεῖται ἐπʼ ἠπείρου ψαμάθῳ εἰλυμένα πολλῇ.
- ὣς ὁ μὲν ἔνθʼ ἀπόλωλε, φίλοισι δὲ κήδεʼ ὀπίσσω
- πᾶσιν, ἐμοὶ δὲ μάλιστα, τετεύχαται· οὐ γὰρ ἔτʼ ἄλλον
- ἤπιον ὧδε ἄνακτα κιχήσομαι, ὁππόσʼ ἐπέλθω,
- οὐδʼ εἴ κεν πατρὸς καὶ μητέρος αὖτις ἵκωμαι
- οἶκον, ὅθι πρῶτον γενόμην καί μʼ ἔτρεφον αὐτοί.
- οὐδέ νυ τῶν ἔτι τόσσον ὀδύρομαι, ἱέμενός περ
- ὀφθαλμοῖσιν ἰδέσθαι ἐὼν ἐν πατρίδι γαίῃ·
- ἀλλά μʼ Ὀδυσσῆος πόθος αἴνυται οἰχομένοιο.
- τὸν μὲν ἐγών, ὦ ξεῖνε, καὶ οὐ παρεόντʼ ὀνομάζειν
- αἰδέομαι· πέρι γάρ μʼ ἐφίλει καὶ κήδετο θυμῷ·
- ἀλλά μιν ἠθεῖον καλέω καὶ νόσφιν ἐόντα.
- τὸν δʼ αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·
- ὦ φίλʼ, ἐπειδὴ πάμπαν ἀναίνεαι, οὐδʼ ἔτι φῇσθα
- κεῖνον ἐλεύσεσθαι, θυμὸς δέ τοι αἰὲν ἄπιστος·
- ἀλλʼ ἐγὼ οὐκ αὔτως μυθήσομαι, ἀλλὰ σὺν ὅρκῳ,
- ὡς νεῖται Ὀδυσεύς· εὐαγγέλιον δέ μοι ἔστω
- αὐτίκʼ, ἐπεί κεν κεῖνος ἰὼν τὰ ἃ δώμαθʼ ἵκηται·
- ἕσσαι με χλαῖνάν τε χιτῶνά τε, εἵματα καλά·
- πρὶν δέ κε, καὶ μάλα περ κεχρημένος, οὔ τι δεχοίμην.
- ἐχθρὸς γάρ μοι κεῖνος ὁμῶς Ἀΐδαο πύλῃσι
- γίγνεται, ὃς πενίῃ εἴκων ἀπατήλια βάζει.
- ἴστω νῦν Ζεὺς πρῶτα θεῶν, ξενίη τε τράπεζα,
- ἱστίη τʼ Ὀδυσῆος ἀμύμονος, ἣν ἀφικάνω·
- ἦ μέν τοι τάδε πάντα τελείεται ὡς ἀγορεύω.
- τοῦδʼ αὐτοῦ λυκάβαντος ἐλεύσεται ἐνθάδʼ Ὀδυσσεύς.
- τοῦ μὲν φθίνοντος μηνός, τοῦ δʼ ἱσταμένοιο,
- οἴκαδε νοστήσει, καὶ τίσεται ὅς τις ἐκείνου
- ἐνθάδʼ ἀτιμάζει ἄλοχον καὶ φαίδιμον υἱόν.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·
- ὦ γέρον, οὔτʼ ἄρʼ ἐγὼν εὐαγγέλιον τόδε τίσω,
- οὔτʼ Ὀδυσεὺς ἔτι οἶκον ἐλεύσεται· ἀλλὰ ἕκηλος
- πῖνε, καὶ ἄλλα παρὲξ μεμνώμεθα, μηδέ με τούτων
- μίμνησκʼ· ἦ γὰρ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἐμοῖσιν
- ἄχνυται, ὁππότε τις μνήσῃ κεδνοῖο ἄνακτος.
- ἀλλʼ ἦ τοι ὅρκον μὲν ἐάσομεν, αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς
- ἔλθοι ὅπως μιν ἐγώ γʼ ἐθέλω καὶ Πηνελόπεια
- Λαέρτης θʼ ὁ γέρων καὶ Τηλέμαχος θεοειδής.
- νῦν αὖ παιδὸς ἄλαστον ὀδύρομαι, ὃν τέκʼ Ὀδυσσεύς,
- Τηλεμάχου· τὸν ἐπεὶ θρέψαν θεοὶ ἔρνεϊ ἶσον,
- καί μιν ἔφην ἔσσεσθαι ἐν ἀνδράσιν οὔ τι χέρηα
- πατρὸς ἑοῖο φίλοιο, δέμας καὶ εἶδος ἀγητόν,
- τὸν δέ τις ἀθανάτων βλάψε φρένας ἔνδον ἐΐσας
- ἠέ τις ἀνθρώπων· ὁ δʼ ἔβη μετὰ πατρὸς ἀκουὴν
- ἐς Πύλον ἠγαθέην· τὸν δὲ μνηστῆρες ἀγαυοὶ
- οἴκαδʼ ἰόντα λοχῶσιν, ὅπως ἀπὸ φῦλον ὄληται
- νώνυμον ἐξ Ἰθάκης Ἀρκεισίου ἀντιθέοιο.
- ἀλλʼ ἦ τοι κεῖνον μὲν ἐάσομεν, ἤ κεν ἁλώῃ
- ἦ κε φύγῃ καί κέν οἱ ὑπέρσχῃ χεῖρα Κρονίων.
- ἀλλʼ ἄγε μοι σύ, γεραιέ, τὰ σʼ αὐτοῦ κήδεʼ ἐνίσπες
- καί μοι τοῦτʼ ἀγόρευσον ἐτήτυμον, ὄφρʼ ἐῢ εἰδῶ·
- τίς πόθεν εἶς ἀνδρῶν; πόθι τοι πόλις ἠδὲ τοκῆες;
- ὁπποίης τʼ ἐπὶ νηὸς ἀφίκεο· πῶς δέ σε ναῦται
- ἤγαγον εἰς Ἰθάκην; τίνες ἔμμεναι εὐχετόωντο;
- οὐ μὲν γάρ τί σε πεζὸν ὀΐομαι ἐνθάδʼ ἱκέσθαι.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς
- τοιγὰρ ἐγώ τοι ταῦτα μάλʼ ἀτρεκέως ἀγορεύσω.
- εἴη μὲν νῦν νῶϊν ἐπὶ χρόνον ἠμὲν ἐδωδὴ
- ἠδὲ μέθυ γλυκερὸν κλισίης ἔντοσθεν ἐοῦσι,
- δαίνυσθαι ἀκέοντʼ, ἄλλοι δʼ ἐπὶ ἔργον ἕποιεν·
- ῥηϊδίως κεν ἔπειτα καὶ εἰς ἐνιαυτὸν ἅπαντα
- οὔ τι διαπρήξαιμι λέγων ἐμὰ κήδεα θυμοῦ,
- ὅσσα γε δὴ ξύμπαντα θεῶν ἰότητι μόγησα.
- ἐκ μὲν Κρητάων γένος εὔχομαι εὐρειάων,
- ἀνέρος ἀφνειοῖο πάϊς· πολλοὶ δὲ καὶ ἄλλοι
- υἱέες ἐν μεγάρῳ ἠμὲν τράφεν ἠδʼ ἐγένοντο
- γνήσιοι ἐξ ἀλόχου· ἐμὲ δʼ ὠνητὴ τέκε μήτηρ
- παλλακίς, ἀλλά με ἶσον ἰθαιγενέεσσιν ἐτίμα
- Κάστωρ Ὑλακίδης, τοῦ ἐγὼ γένος εὔχομαι εἶναι
- ὃς τότʼ ἐνὶ Κρήτεσσι θεὸς ὣς τίετο δήμῳ
- ὄλβῳ τε πλούτῳ τε καὶ υἱάσι κυδαλίμοισιν.
- ἀλλʼ ἦ τοι τὸν κῆρες ἔβαν θανάτοιο φέρουσαι
- εἰς Ἀΐδαο δόμους· τοὶ δὲ ζωὴν ἐδάσαντο
- παῖδες ὑπέρθυμοι καὶ ἐπὶ κλήρους ἐβάλοντο,
- αὐτὰρ ἐμοὶ μάλα παῦρα δόσαν καὶ οἰκίʼ ἔνειμαν.
- ἠγαγόμην δὲ γυναῖκα πολυκλήρων ἀνθρώπων
- εἵνεκʼ ἐμῆς ἀρετῆς, ἐπεὶ οὐκ ἀποφώλιος ἦα
- οὐδὲ φυγοπτόλεμος· νῦν δʼ ἤδη πάντα λέλοιπεν
- ἀλλʼ ἔμπης καλάμην γέ σʼ ὀΐομαι εἰσορόωντα
- γιγνώσκειν· ἦ γάρ με δύη ἔχει ἤλιθα πολλή.
- ἦ μὲν δὴ θάρσος μοι Ἄρης τʼ ἔδοσαν καὶ Ἀθήνη
- καὶ ῥηξηνορίην· ὁπότε κρίνοιμι λόχονδε
- ἄνδρας ἀριστῆας, κακὰ δυσμενέεσσι φυτεύων,
- οὔ ποτέ μοι θάνατον προτιόσσετο θυμὸς ἀγήνωρ,
- ἀλλὰ πολὺ πρώτιστος ἐπάλμενος ἔγχει ἕλεσκον
- ἀνδρῶν δυσμενέων ὅ τέ μοι εἴξειε πόδεσσιν.
- τοῖος ἔα ἐν πολέμῳ· ἔργον δέ μοι οὐ φίλον ἔσκεν
- οὐδʼ οἰκωφελίη, ἥ τε τρέφει ἀγλαὰ τέκνα,
- ἀλλά μοι αἰεὶ νῆες ἐπήρετμοι φίλαι ἦσαν
- καὶ πόλεμοι καὶ ἄκοντες ἐΰξεστοι καὶ ὀϊστοί,
- λυγρά, τά τʼ ἄλλοισίν γε καταριγηλὰ πέλονται.
- αὐτὰρ ἐμοὶ τὰ φίλʼ ἔσκε τά που θεὸς ἐν φρεσὶ θῆκεν·
- ἄλλος γάρ τʼ ἄλλοισιν ἀνὴρ ἐπιτέρπεται ἔργοις.
- πρὶν μὲν γὰρ Τροίης ἐπιβήμεναι υἷας Ἀχαιῶν
- εἰνάκις ἀνδράσιν ἦρξα καὶ ὠκυπόροισι νέεσσιν
- ἄνδρας ἐς ἀλλοδαπούς, καί μοι μάλα τύγχανε πολλά.
- τῶν ἐξαιρεύμην μενοεικέα, πολλὰ δʼ ὀπίσσω
- λάγχανον· αἶψα δὲ οἶκος ὀφέλλετο, καί ῥα ἔπειτα
- δεινός τʼ αἰδοῖός τε μετὰ Κρήτεσσι τετύγμην.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ τήν γε στυγερὴν ὁδὸν εὐρύοπα Ζεὺς
- ἐφράσαθʼ, ἣ πολλῶν ἀνδρῶν ὑπὸ γούνατʼ ἔλυσε,
- δὴ τότʼ ἔμʼ ἤνωγον καὶ ἀγακλυτὸν Ἰδομενῆα
- νήεσσʼ ἡγήσασθαι ἐς Ἴλιον· οὐδέ τι μῆχος
- ἦεν ἀνήνασθαι, χαλεπὴ δʼ ἔχε δήμου φῆμις.
- ἔνθα μὲν εἰνάετες πολεμίζομεν υἷες Ἀχαιῶν,
- τῷ δεκάτῳ δὲ πόλιν Πριάμου πέρσαντες ἔβημεν
- οἴκαδε σὺν νήεσσι, θεὸς δʼ ἐκέδασσεν Ἀχαιούς.
- αὐτὰρ ἐμοὶ δειλῷ κακὰ μήδετο μητίετα Ζεύς·
- μῆνα γὰρ οἶον ἔμεινα τεταρπόμενος τεκέεσσιν
- κουριδίῃ τʼ ἀλόχῳ καὶ κτήμασιν· αὐτὰρ ἔπειτα
- Αἴγυπτόνδε με θυμὸς ἀνώγει ναυτίλλεσθαι,
- νῆας ἐῢ στείλαντα σὺν ἀντιθέοις ἑτάροισιν.
- ἐννέα νῆας στεῖλα, θοῶς δʼ ἐσαγείρατο λαός.
- ἑξῆμαρ μὲν ἔπειτα ἐμοὶ ἐρίηρες ἑταῖροι
- δαίνυντʼ· αὐτὰρ ἐγὼν ἱερήϊα πολλὰ παρεῖχον
- θεοῖσίν τε ῥέζειν αὐτοῖσί τε δαῖτα πένεσθαι.
- ἑβδομάτῃ δʼ ἀναβάντες ἀπὸ Κρήτης εὐρείης
- ἐπλέομεν Βορέῃ ἀνέμῳ ἀκραέϊ καλῷ
- ῥηϊδίως, ὡς εἴ τε κατὰ ῥόον· οὐδέ τις οὖν μοι
- νηῶν πημάνθη, ἀλλʼ ἀσκηθέες καὶ ἄνουσοι
- ἥμεθα, τὰς δʼ ἄνεμός τε κυβερνῆταί τʼ ἴθυνον.
- πεμπταῖοι δʼ Αἴγυπτον ἐϋρρείτην ἱκόμεσθα,
- στῆσα δʼ ἐν Αἰγύπτῳ ποταμῷ νέας ἀμφιελίσσας.
- ἔνθʼ ἦ τοι μὲν ἐγὼ κελόμην ἐρίηρας ἑταίρους
- αὐτοῦ πὰρ νήεσσι μένειν καὶ νῆας ἔρυσθαι,
- ὀπτῆρας δὲ κατὰ σκοπιὰς ὤτρυνα νέεσθαι·
- οἱ δʼ ὕβρει εἴξαντες, ἐπισπόμενοι μένεϊ σφῷ,
- αἶψα μάλʼ Αἰγυπτίων ἀνδρῶν περικαλλέας ἀγροὺς
- πόρθεον, ἐκ δὲ γυναῖκας ἄγον καὶ νήπια τέκνα,
- αὐτούς τʼ ἔκτεινον· τάχα δʼ ἐς πόλιν ἵκετʼ ἀϋτή.
- οἱ δὲ βοῆς ἀΐοντες ἅμʼ ἠοῖ φαινομένηφιν
- ἦλθον· πλῆτο δὲ πᾶν πεδίον πεζῶν τε καὶ ἵππων
- χαλκοῦ τε στεροπῆς· ἐν δὲ Ζεὺς τερπικέραυνος
- φύζαν ἐμοῖς ἑτάροισι κακὴν βάλεν, οὐδέ τις ἔτλη
- μεῖναι ἐναντίβιον· περὶ γὰρ κακὰ πάντοθεν ἔστη.
- ἔνθʼ ἡμέων πολλοὺς μὲν ἀπέκτανον ὀξέϊ χαλκῷ,
- τοὺς δʼ ἄναγον ζωούς, σφίσιν ἐργάζεσθαι ἀνάγκῃ.
- αὐτὰρ ἐμοὶ Ζεὺς αὐτὸς ἐνὶ φρεσὶν ὧδε νόημα
- ποίησʼ—ὡς ὄφελον θανέειν καὶ πότμον ἐπισπεῖν
- αὐτοῦ ἐν Αἰγύπτῳ· ἔτι γάρ νύ με πῆμʼ ὑπέδεκτο—
- αὐτίκʼ ἀπὸ κρατὸς κυνέην εὔτυκτον ἔθηκα
- καὶ σάκος ὤμοιϊν, δόρυ δʼ ἔκβαλον ἔκτοσε χειρός·
- αὐτὰρ ἐγὼ βασιλῆος ἐναντίον ἤλυθον ἵππων
- καὶ κύσα γούναθʼ ἑλών· ὁδʼ ἐρύσατο καί μʼ ἐλέησεν,
- ἐς δίφρον δέ μʼ ἕσας ἄγεν οἴκαδε δάκρυ χέοντα.
- ἦ μέν μοι μάλα πολλοὶ ἐπήϊσσον μελίῃσιν,
- ἱέμενοι κτεῖναι—δὴ γὰρ κεχολώατο λίην—
- ἀλλʼ ἀπὸ κεῖνος ἔρυκε, Διὸς δʼ ὠπίζετο μῆνιν
- ξεινίου, ὅς τε μάλιστα νεμεσσᾶται κακὰ ἔργα.
- ἔνθα μὲν ἑπτάετες μένον αὐτόθι, πολλὰ δʼ ἄγειρα
- χρήματʼ ἀνʼ Αἰγυπτίους ἄνδρας· δίδοσαν γὰρ ἅπαντες.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ ὄγδοόν μοι ἐπιπλόμενον ἔτος ἦλθεν,
- δὴ τότε Φοῖνιξ ἦλθεν ἀνὴρ ἀπατήλια εἰδώς,
- τρώκτης, ὃς δὴ πολλὰ κάκʼ ἀνθρώποισιν ἐώργει·
- ὅς μʼ ἄγε παρπεπιθὼν ᾗσι φρεσίν, ὄφρʼ ἱκόμεσθα
- Φοινίκην, ὅθι τοῦ γε δόμοι καὶ κτήματʼ ἔκειτο.
- ἔνθα παρʼ αὐτῷ μεῖνα τελεσφόρον εἰς ἐνιαυτόν.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ μῆνές τε καὶ ἡμέραι ἐξετελεῦντο
- ἄψ περιτελλομένου ἔτεος καὶ ἐπήλυθον ὧραι,
- ἐς Λιβύην μʼ ἐπὶ νηὸς ἐέσσατο ποντοπόροιο
- ψεύδεα βουλεύσας, ἵνα οἱ σὺν φόρτον ἄγοιμι,
- κεῖθι δέ μʼ ὡς περάσειε καὶ ἄσπετον ὦνον ἕλοιτο.
- τῷ ἑπόμην ἐπὶ νηός, ὀϊόμενός περ, ἀνάγκῃ.
- ἡ δʼ ἔθεεν Βορέῃ ἀνέμῳ ἀκραέϊ καλῷ,
- μέσσον ὑπὲρ Κρήτης· Ζεὺς δέ σφισι μήδετʼ ὄλεθρον.
- ἀλλʼ ὅτε δὴ Κρήτην μὲν ἐλείπομεν, οὐδέ τις ἄλλη
- φαίνετο γαιάων, ἀλλʼ οὐρανὸς ἠδὲ θάλασσα,
- δὴ τότε κυανέην νεφέλην ἔστησε Κρονίων
- νηὸς ὕπερ γλαφυρῆς, ἤχλυσε δὲ πόντος ὑπʼ αὐτῆς.
- Ζεὺς δʼ ἄμυδις βρόντησε καὶ ἔμβαλε νηῒ κεραυνόν·
- ἡ δʼ ἐλελίχθη πᾶσα Διὸς πληγεῖσα κεραυνῷ,
- ἐν δὲ θεείου πλῆτο· πέσον δʼ ἐκ νηὸς ἅπαντες.
- οἱ δὲ κορώνῃσιν ἴκελοι περὶ νῆα μέλαιναν
- κύμασιν ἐμφορέοντο· θεὸς δʼ ἀποαίνυτο νόστον.
- αὐτὰρ ἐμοὶ Ζεὺς αὐτός, ἔχοντί περ ἄλγεα θυμῷ,
- ἱστὸν ἀμαιμάκετον νηὸς κυανοπρῴροιο
- ἐν χείρεσσιν ἔθηκεν, ὅπως ἔτι πῆμα φύγοιμι.
- τῷ ῥα περιπλεχθεὶς φερόμην ὀλοοῖς ἀνέμοισιν.
- ἐννῆμαρ φερόμην, δεκάτῃ δέ με νυκτὶ μελαίνῃ
- γαίῃ Θεσπρωτῶν πέλασεν μέγα κῦμα κυλίνδον.
- ἔνθα με Θεσπρωτῶν βασιλεὺς ἐκομίσσατο Φείδων
- ἥρως ἀπριάτην· τοῦ γὰρ φίλος υἱὸς ἐπελθὼν
- αἴθρῳ καὶ καμάτῳ δεδμημένον ἦγεν ἐς οἶκον,
- χειρὸς ἀναστήσας, ὄφρʼ ἵκετο δώματα πατρός·
- ἀμφὶ δέ με χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα ἕσσεν.
- ἔνθʼ Ὀδυσῆος ἐγὼ πυθόμην· κεῖνος γὰρ ἔφασκε
- ξεινίσαι ἠδὲ φιλῆσαι ἰόντʼ ἐς πατρίδα γαῖαν,
- καί μοι κτήματʼ ἔδειξεν ὅσα ξυναγείρατʼ Ὀδυσσεύς,
- χαλκόν τε χρυσόν τε πολύκμητόν τε σίδηρον.
- καί νύ ἐς δεκάτην γενεὴν ἕτερόν γʼ ἔτι βόσκοι·
- τόσσα οἱ ἐν μεγάροις κειμήλια κεῖτο ἄνακτος.
- τὸν δʼ ἐς Δωδώνην φάτο βήμεναι, ὄφρα θεοῖο
- ἐκ δρυὸς ὑψικόμοιο Διὸς βουλὴν ἐπακούσαι,
- ὅππως νοστήσειʼ Ἰθάκης ἐς πίονα δῆμον
- ἤδη δὴν ἀπεών, ἢ ἀμφαδὸν ἦε κρυφηδόν.
- ὤμοσε δὲ πρὸς ἔμʼ αὐτόν, ἀποσπένδων ἐνὶ οἴκῳ,
- νῆα κατειρύσθαι καὶ ἐπαρτέας ἔμμεν ἑταίρους,
- οἳ δή μιν πέμψουσι φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν.
- ἀλλʼ ἐμὲ πρὶν ἀπέπεμψε· τύχησε γὰρ ἐρχομένη νηῦς
- ἀνδρῶν Θεσπρωτῶν ἐς Δουλίχιον πολύπυρον.
- ἔνθʼ ὅ γέ μʼ ἠνώγει πέμψαι βασιλῆϊ Ἀκάστῳ
- ἐνδυκέως· τοῖσιν δὲ κακὴ φρεσὶν ἥνδανε βουλὴ
- ἀμφʼ ἐμοί, ὄφρʼ ἔτι πάγχυ δύης ἐπὶ πῆμα γενοίμην.
- ἀλλʼ ὅτε γαίης πολλὸν ἀπέπλω ποντοπόρος νηῦς,
- αὐτίκα δούλιον ἦμαρ ἐμοὶ περιμηχανόωντο.
- ἐκ μέν με χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματʼ ἔδυσαν,
- ἀμφὶ δέ μοι ῥάκος ἄλλο κακὸν βάλον ἠδὲ χιτῶνα,
- ῥωγαλέα, τὰ καὶ αὐτὸς ἐν ὀφθαλμοῖσιν ὅρηαι·
- ἑσπέριοι δʼ Ἰθάκης εὐδειέλου ἔργʼ ἀφίκοντο.
- ἔνθʼ ἐμὲ μὲν κατέδησαν ἐϋσσέλμῳ ἐνὶ νηῒ
- ὅπλῳ ἐϋστρεφέϊ στερεῶς, αὐτοὶ δʼ ἀποβάντες
- ἐσσυμένως παρὰ θῖνα θαλάσσης δόρπον ἕλοντο.
- αὐτὰρ ἐμοὶ δεσμὸν μὲν ἀνέγναμψαν θεοὶ αὐτοὶ
- ῥηϊδίως· κεφαλῇ δὲ κατὰ ῥάκος ἀμφικαλύψας,
- ξεστὸν ἐφόλκαιον καταβὰς ἐπέλασσα θαλάσσῃ
- στῆθος, ἔπειτα δὲ χερσὶ διήρεσσʼ ἀμφοτέρῃσι
- νηχόμενος, μάλα δʼ ὦκα θύρηθʼ ἔα ἀμφὶς ἐκείνων.
- ἔνθʼ ἀναβάς, ὅθι τε δρίος ἦν πολυανθέος ὕλης,
- κείμην πεπτηώς. οἱ δὲ μεγάλα στενάχοντες
- φοίτων· ἀλλʼ οὐ γάρ σφιν ἐφαίνετο κέρδιον εἶναι
- μαίεσθαι προτέρω, τοὶ μὲν πάλιν αὖτις ἔβαινον
- νηὸς ἔπι γλαφυρῆς· ἐμὲ δʼ ἔκρυψαν θεοὶ αὐτοὶ
- ῥηϊδίως, καί με σταθμῷ ἐπέλασσαν ἄγοντες
- ἀνδρὸς ἐπισταμένου· ἔτι γάρ νύ μοι αἶσα βιῶναι.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·
- ἆ δειλὲ ξείνων, ἦ μοι μάλα θυμὸν ὄρινας
- ταῦτα ἕκαστα λέγων, ὅσα δὴ πάθες ἠδʼ ὅσʼ ἀλήθης.
- ἀλλὰ τά γʼ οὐ κατὰ κόσμον ὀΐομαι, οὐδέ με πείσεις
- εἰπὼν ἀμφʼ Ὀδυσῆϊ· τί σε χρὴ τοῖον ἐόντα
- μαψιδίως ψεύδεσθαι; ἐγὼ δʼ εὖ οἶδα καὶ αὐτὸς
- νόστον ἐμοῖο ἄνακτος, ὅ τʼ ἤχθετο πᾶσι θεοῖσι
- πάγχυ μάλʼ, ὅττι μιν οὔ τι μετὰ Τρώεσσι δάμασσαν
- ἠὲ φίλων ἐν χερσίν, ἐπεὶ πόλεμον τολύπευσε.
- τῷ κέν οἱ τύμβον μὲν ἐποίησαν Παναχαιοί,
- ἠδέ κε καὶ ᾧ παιδὶ μέγα κλέος ἤρατʼ ὀπίσσω
- νῦν δέ μιν ἀκλειῶς ἅρπυιαι ἀνηρείψαντο.
- αὐτὰρ ἐγὼ παρʼ ὕεσσιν ἀπότροπος· οὐδὲ πόλινδε
- ἔρχομαι, εἰ μή πού τι περίφρων Πηνελόπεια
- ἐλθέμεν ὀτρύνῃσιν, ὅτʼ ἀγγελίη ποθὲν ἔλθῃ.
- ἀλλʼ οἱ μὲν τὰ ἕκαστα παρήμενοι ἐξερέουσιν,
- ἠμὲν οἳ ἄχνυνται δὴν οἰχομένοιο ἄνακτος,
- ἠδʼ οἳ χαίρουσιν βίοτον νήποινον ἔδοντες·
- ἀλλʼ ἐμοὶ οὐ φίλον ἐστὶ μεταλλῆσαι καὶ ἐρέσθαι,
- ἐξ οὗ δή μʼ Αἰτωλὸς ἀνὴρ ἐξήπαφε μύθῳ,
- ὅς ῥʼ ἄνδρα κτείνας, πολλὴν ἐπὶ γαῖαν ἀληθείς,
- ἦλθεν ἐμὰ πρὸς δώματʼ· ἐγὼ δέ μιν ἀμφαγάπαζον.
- φῆ δέ μιν ἐν Κρήτεσσι παρʼ Ἰδομενῆϊ ἰδέσθαι
- νῆας ἀκειόμενον, τάς οἱ ξυνέαξαν ἄελλαι·
- καὶ φάτʼ ἐλεύσεσθαι ἢ ἐς θέρος ἢ ἐς ὀπώρην,
- πολλὰ χρήματʼ ἄγοντα, σὺν ἀντιθέοις ἑτάροισι.
- καὶ σύ, γέρον πολυπενθές, ἐπεί σέ μοι ἤγαγε δαίμων,
- μήτε τί μοι ψεύδεσσι χαρίζεο μήτε τι θέλγε·
- οὐ γὰρ τοὔνεκʼ ἐγώ σʼ αἰδέσσομαι οὐδὲ φιλήσω,
- ἀλλὰ Δία ξένιον δείσας αὐτόν τʼ ἐλεαίρων.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς
- ἦ μάλα τίς τοι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἄπιστος,
- οἷόν σʼ οὐδʼ ὀμόσας περ ἐπήγαγον οὐδέ σε πείθω.
- ἀλλʼ ἄγε νῦν ῥήτρην ποιησόμεθʼ· αὐτὰρ ὄπισθε
- μάρτυροι ἀμφοτέροισι θεοί, τοὶ Ὄλυμπον ἔχουσιν.
- εἰ μέν κεν νοστήσῃ ἄναξ τεὸς ἐς τόδε δῶμα,
- ἕσσας με χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα πέμψαι
- Δουλίχιόνδʼ ἰέναι, ὅθι μοι φίλον ἔπλετο θυμῷ·
- εἰ δέ κε μὴ ἔλθῃσιν ἄναξ τεὸς ὡς ἀγορεύω,
- δμῶας ἐπισσεύας βαλέειν μεγάλης κατὰ πέτρης,
- ὄφρα καὶ ἄλλος πτωχὸς ἀλεύεται ἠπεροπεύειν.
- τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσεφώνεε δῖος ὑφορβός·
- ξεῖνʼ, οὕτω γάρ κέν μοι ἐϋκλείη τʼ ἀρετή τε
- εἴη ἐπʼ ἀνθρώπους ἅμα τʼ αὐτίκα καὶ μετέπειτα,
- ὅς σʼ ἐπεὶ ἐς κλισίην ἄγαγον καὶ ξείνια δῶκα,
- αὖτις δὲ κτείναιμι φίλον τʼ ἀπὸ θυμὸν ἑλοίμην·
- πρόφρων κεν δὴ ἔπειτα Δία Κρονίωνα λιτοίμην.
- νῦν δʼ ὥρη δόρποιο· τάχιστά μοι ἔνδον ἑταῖροι
- εἶεν, ἵνʼ ἐν κλισίῃ λαρὸν τετυκοίμεθα δόρπον.
- ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,
- ἀγχίμολον δὲ σύες τε καὶ ἀνέρες ἦλθον ὑφορβοί.
- τὰς μὲν ἄρα ἔρξαν κατὰ ἤθεα κοιμηθῆναι,
- κλαγγὴ δʼ ἄσπετος ὦρτο συῶν αὐλιζομενάων
- αὐτὰρ ὁ οἷς ἑτάροισιν ἐκέκλετο δῖος ὑφορβός·
- ἄξεθʼ ὑῶν τὸν ἄριστον, ἵνα ξείνῳ ἱερεύσω
- τηλεδαπῷ· πρὸς δʼ αὐτοὶ ὀνησόμεθʼ, οἵ περ ὀϊζὺν
- δὴν ἔχομεν πάσχοντες ὑῶν ἕνεκʼ ἀργιοδόντων·
- ἄλλοι δʼ ἡμέτερον κάματον νήποινον ἔδουσιν.
- ὣς ἄρα φωνήσας κέασε ξύλα νηλέϊ χαλκῷ,
- οἱ δʼ ὗν εἰσῆγον μάλα πίονα πενταέτηρον.
- τὸν μὲν ἔπειτʼ ἔστησαν ἐπʼ ἐσχάρῃ· οὐδὲ συβώτης
- λήθετʼ ἄρʼ ἀθανάτων· φρεσὶ γὰρ κέχρητʼ ἀγαθῇσιν·
- ἀλλʼ ὅγʼ ἀπαρχόμενος κεφαλῆς τρίχας ἐν πυρὶ βάλλεν
- ἀργιόδοντος ὑός, καὶ ἐπεύχετο πᾶσι θεοῖσιν
- νοστῆσαι Ὀδυσῆα πολύφρονα ὅνδε δόμονδε.
- κόψε δʼ ἀνασχόμενος σχίζῃ δρυός, ἣν λίπε κείων·
- τὸν δʼ ἔλιπε ψυχή. τοὶ δʼ ἔσφαξάν τε καὶ εὗσαν·
- αἶψα δέ μιν διέχευαν· ὁ δʼ ὠμοθετεῖτο συβώτης,
- πάντων ἀρχόμενος μελέων, ἐς πίονα δημόν,
- καὶ τὰ μὲν ἐν πυρὶ βάλλε, παλύνας ἀλφίτου ἀκτῇ,