Acta Archelai

Hegemonius

Hegemonius. Acta Archelai. Beeson, Charles Henry. Leipzig: J.C. Hinrichs, 1906.

Thesaurus verus sive disputatio habita in Carcharis eiTitate Mesopotamiae Archelai episeopi adversus Manen, Judicantibus Manippo et Aegialeo et Clandio et Cleobolo. In qua urbe erat quidani vir Marcellus nomine qui vita et studiis et genere, prudentia quoque et honestate valde clanis habebatnr; faeultatibus etiam copiosus et quoii omnium maximiim est, religiosiasime deum timens, et his quae de Christo dicebantur semper cum timore auscultans, nec quicquam omnino honi erat quod illi viro deesset; unde et honore plurimo ab nniversa eivitate colebatnr plnrimisque ipse civitatem suam freqiienter largitionibus remunerabatur, paiiperibus tribuens, adfticts relevans, tribulatis auxilium ferens, Sed ne infirmitate verborum virtutibns viri derogemus potius quam digna proferamus, haec diitisse sufficiat; ad opus quod propositum est reniam. Qiiodam in tempore cum Archelao episcopo captivomm multitudo fuisset oblata a militibus qui ibi castra servabant, Septem milia numero et aeptingenti, non mediocris eum solHcitudo constrinxerat, eo quod pro salute ipsorum aurura a militibus posceretiir; quique cum dissimulare non posset, pro religiono et timore dei vehementer aestuabat et, tandem ad Mareellum properana, rei geatae negotium exponit. Verum ut baec audivit piissimus Marcellus, nihil omnino [*](CM) [*](1 Dispatatio archelay et manychei (rot) vel manee scripta ab emogenio presbytero mn xtrei SrkreUiem des XIV. Jahrhunderts geschriben C. Indpit Altercatdo Sancti Arcbelay episeopi mesopotAmie cum maledicto Manicbeo heratico abi didtur et de condicione et de doctrina et de flne ipsios maledicti manichei (rot) M | 2 carcharis] zu carchar durch Ras. corr. C charcharis M, vgl. vgl. 4; 4; auch bei den Griechen ist die Form dieses Wortes unsicher; bei Epiphanius findet die Formen Kaσχάρων und Καλχάρων, bei Photius Kαρχάρων, bei Oyrill und Socrates Kασχάρων, bei dem Auctor anonymus libelli synodici (s. Einleituny) Kαχάρων | 3 archelai eiiiscopi adveraus manen < C rielkicht mit Recht | adverans] uenns a Rae. M | 4 egealeo M; rgl. fiir diese Namen 23, 9–11 | cleobulo Μ | nach urbe + meBopotamie C | 6 abscaltana M | quicqaam] c a. Ras. w. e. sch. C | 11 remunerabat Μ Ι 13 nach sufBdat + ut M | 14 ueniamuB Μ | 18 qni C) [*](19 rei gestae] omne (aus omaem corr. M2) M | 20 ut vero M | nach audiuit + uir C)

moratns, iagreditur domam pnveparans pretia captiyorom qnantacnmque poposcissent qui dedaxerant Tinotoa, et contnuo, reseratis bonorum suorum thesauris, pietatis pretia militibas nee nnmero aliquo nee diacretione ulla diatinguit, ut magis dona qaam pretia viderentur. At Uli admirati et amplexi tarn inmenaam viri pietatem munificentiamque et facti stupore permoti esemplo miaericordiae commOTentar, ita ut plurimi ex ipais adducerentur ad fidem domini noatri leau Christi, derelicto militiae cingulo; alii rero, vix quarta pretionun portione suacepta, ad propria castm diacederent; ceteri autem parum omnino aliqnid quantam viatico sufGceret accipientes abirent.

His itaqiie gestia laetus erat valade Marcellus et, accito uno ex captivis Cortjnio nomine, perquirebat ab eo causam belli Tel quo caau ipsi inferiores exHterint ac vinculis captivitatia innexi sint. At ille, loquendi sibi potestate permissa, ita exoraus est: Noa, domine mi Marcelle, viventi deo credimns soli. Est antem nobis mos buiusmodi patrum nostrorum in nos traditione deacendeoB quique a nobis observatus est usque ad hunc diem, per annos singuloa extra urbem egressi una cum coniugibua ac liberis, supplicamua soli et ioviaibili deo, imbres ab eo satis nostris ac fragibua obaecrantes; quod cum tempore ac more solito celebraremus, inmorantea ieiimos vesper obtexit et gravabant nos duo omnium difficillima, ieiunium et vigiliae. Circa medium Tero noctis invidaa uobis et inportunns somnus obrepsit et, cerricibns degrayatis ac laxis, demisso capite, frontem genibus inlidit. Hoc antem factum est, quoniam tempus aderat ut dei iudicio poenas pro meritis penderemus; forsitai] enim peccantes ignorabamns aut etiam agnoscentes non desinebamus. In illa igitur hora aubito militnm nos multitudo circnmdat, ut aestimo, putantea noa pro insidiia conaedisse aut omnino usum vel Studium habere proeliorum; et nulla conveutus noatri causa penitus explorata, bellum nobia denuntiant, non sermone sed gladio, et homines, qui iniuriam facere cuiquam non didicimus, sine ulla misericordia missibilibus vulnerant, bastis confodiunt, mucronibus iugulant Et interfeceront quidem ex nobis ad mille trecentos viros, vulneraTemnt autem quingentos. Cum yero dies inclamit, qni superfuerant ex nobis hnc perduxemnt captivos, nee aic quidem aliquid nobis miaericordiae concedentes; agebant enim nos ante equos, baatilium yerberibus atirou- [*](CM) [*](8 pretium M | 4 at] quod 31 | 6 commonentar C | ita < C | 7 adderentur C | 8 vero] autem M | nach qaarta + parte Μ | 9 aatem] uero Μ | 12 cortynio nomine] contiano M | 15 credidimaa. Solie autem est M | 17 intra C | 20 ieiunos] nos ieionio M | 31 difScUia C | 28 latisis C | demerso C | elidit C | 26 militum nos ~ M | 83 inclinanit M | 34 perduiere Μ)

latos et equornm frontibus inpulsos. Et perduravit qnidem si cui vires fnenmt toleraudi, plarimi yero aoie ora dominorum cnideltum cooci- dentes, antmas exhalabant; pendentes aberibus parrulos snos matres, defatigatis ac denussis onere bracbiis, bumi decidere sinebaDt, agitatae inseqaentium minis; omnis vero BenUia aetas victa laboribas ac resoluta per inediam corniebat in terram. Saperbi vero milites hoc tarn cniento conlabentium spectaculo tamquam voluptate aliqua frnebaDtur, cum alios deficientea aterni solo cernerent, in aliis sitis ardoribna fatigatis intuerentur etiam vocis meatum, arescente lingnae glutino, praepediri; alios Tero viderent, converais poat terga oculis, eipiruitiuin parv nlomiu suomm ingemiscentes exifciis, cum illi infelicissimaa matres Tagitibus inclamarent, illae vero praedonum acerbitatibus agitate, quibos solis libere uti licebat, gemitibus responderent: qnarnm si quae tenerius propriis indulserunt verceribus, interitns softem sponte sibi parem cum filiis praesuiopserant; si quae vero habere aliqmd tolenntiae potaemnt, captivae buc uaque perductae sunt. Triduo itaqne exacto, cum ne noctibus quidem aliquam requiem cepissemua, ad locom hunc perdu- cimur, in quo poat haec iam quid gestom sit melius ipse tu nosti.

His auditis piissimus Marcellus plurimum in lacrimas profnaus est, miaeratua tantos et tarn varios casus; sed nihil moratos, cibos prae- parat, fatigatis per semetipsum ministeria exbibens, imitatua patrem nostrum Abraham patriarcbam, qui quondam angelia a se hospitio suseeptis, non Temaculis inperarit vitulum deferre de gregibus; sed ipse senior inpositum humeris pertulit ac per semet praeparatos cibos ·Γ’ propriis manibus angelis adposuit. Simili et Marcellus fnnctus officio, denos praecepit per conrivia recUnari, septingentisque omoibos extructia menais, cum ingenti laetitia reficiebat universos, ita ut qui anperesse potuerant obliTionem caperent laborum ac totius mali efticerentur in- memores. Cum fiutem quintua decimus transigeretur dies, Marcello cuDCta adfatim ministrante captivis, placuit eis onmibus remeandi ad propria tribui facnltatem, praeter eos quos Tiilnemm suorum cura reti- nebat, quibus conpetenti adhibita medela, ad sua ceteros abire praecepit. [*](22 Qen. 18) [*](CM) [*](1 eipalsOB M I 2 faere M | S eiBlabaut M Ι 4 dimiBaifl C Ι b victa) ata aita durch übergesch. c corr. C2 | 9 arescentis M | 10 tergum M Ι 11 exitus M | It respondebant M | 14 iadalgerODt indulgerent induleere M | 18 gesti Μ | tu C Ι 19 nach auditie + uir C Ι plarimnm in lacrimas] plorimas lacrimas M Ι 21 minibterio pareoB M | 28 de < Μ | 84 se Μ | 26 apponit M | 28 potuerunt M | obliuione C Ι 29 transgrederetiir M Ι 80 cuncta < Μ | miniBtranti Routh | 81 raoram < C Ι 82 competens C | adtiibitaj d aus t corr. C2 | medella stM a. Ras. von etua neun Buchst., das zueite | durckatrickai C Ι ceterot ad vaa M)

Sed his omnibus maiora addidit Marcellos pietatis officia; cum plurima namqae suonim manu progresBue est ad sepelienda corpora in itinere peremptorum et omnia qnaecamque invenire potuit, ut dignum erat, tradidit sepultume: quo munere inpleto, rursum ad Carcharam rediit atque exinde recnperata eanitate vulneratos ad patriam lemeare permittit, largissimo ad iter Tiatico praeparato. At vero facti hnius opinio ad reliqaa MarcelU bene gesta inmensum cumulum contulit; per universam enim regionem illam ingens fama discurrit de pietate Mareelli, ita ut plurimi ex diversiB arbibus videndi atque agnoscendi viri cupiditate flagrarent, et maxime hi quibus ferre penuriam usus ante non fuerat, quibus omnibus vir egregius indulgentisaime ministrabat, Marcelli reteris imitatus exempla, ita nt omnes dicerent hoc viro nullum pietate praestantiorem. Sed et viduae universae in domino credentes ad eum concurrebant; inbeccilli qnoque anxilium sibi de eo certiasimum praesumebant nec non et orphani omnea ab ipso nutriebantur. Et quid amplius dieam? Amator paupernm Marcellus cognominatns est domusque eius peregrinprum et panpenim bospitium dicebatur; super omnia vero fidei curamegregie ac singulariter retbebat, aedificans cor suum super inmobilem petram.

Igitar cum diversis in locis de eo fama saepissime spargeretnr, etiam Stranga fluvio superato, Persanim in regione enm pertulit admirandum in qua demorabatur Manes quidam, qui ad se huinscemodi viri opinione perlata, plurimnm ipse secnm ToWebat quemadmodum eum doctrinae suae posset laqueis iuretire, sperans adsertorem dogmatis sui fieri posse Marcellum. Praesumebat enim universam se posse occupare provinciam, si prius talem Timm sibimet aubdere potnisset; in quo

duplici cogitatione animus aestuabat utrunmam ipse ad eum pergeret an titteris enm primo temptaret adoriri; verebatur esim ne forte inproviso et subito ingressu malum sibi aliquod nasceretur: ad ultimum versDtioribus consiliis pareus, scribere decrerit, accitumque unnm ex discipulis Adda Turbonem nomine, qai per Addam fuerat instructus, tradita epistula, abire iubet ac perferre Marcello; quiqae aceeptam eam bmc cui a Mane praeoeptum fuerat pertulit, omni itinere diebus quinque transacto. Veloci etenim usus est cursu, in quo plurimum sapradictus Turbo laboris et molestiae pertulit; si quando enim ad Tesperam Telut peregrinans ad bospitium pervenisset, quae quidem ipsa diversoria hospitalissimus Marcellus inatruzerat, cum a serratoribus bospitiorum interrogaretur unde et quis vel a quo missus esset, aiebat: Sum quidem Mesopotamenus, de Persida autem venio, a Manichaeo magistro Cbristianorum missus. At illi ignotum sibi nomen noa libenter amplexi, Turbonem etiam ipsis hospitiis detnidebant, ne aqnae quidem ipsius ad bibendum facultate concessa; quae cum singula cotidie atque horum nequiora perferret ab bis qui per singula loca mansionibus atque hospitiis praeerant, nisi ad ultimum Marcello se portare litteraw indicasset, peregrinus Turbo mortis pertulisset exitia.