Scholia in Iliadem

493. γάνυται] χαίρει· μάλιστα γὰρ αὐτὰ πιαίνει ποτὸν, δοκεῖ τε μᾶλλον ὑγιαίνειν τὰ ζῷα ὅταν ὀρέγηται ποτοῦ· ὅθεν θέρους οἱ ποιμένες ἀλοτροφοῦσιν αὐτά. πῶς δὲ τοὺς τοσούτους ἡγεμόνας ἑνὶ κτίλῳ εἴκασεν ὅτι πάντων ἡγεμονικώτατος ἦν Αἰνείας.

502. εἰ αὐτοσχεδὸν ὡρμήθησαν, πῶς ἀκοντίζει: ὑποκεχωρήκει γὰρ Ἰδομενεὺς ὡς πόρρωθεν ἀγωνιούμενος.

506. Ἰδομενεὺς δʼ ἄρα] θαυμασίως ἀμφοτέρους μὲν ἀποτυγχά- νοντας ἀλλήλων εἰσήγαγεν, ἀλλὰ τὸν μὲν καθάπαξ μάτην ἀφιέντα τὸ δόρυ ἐπὶ, τὴν γῆν, τὸν δὲ τοῦ μὲν Αἰνείου ἀποτυγχάνοντα, ἄλλον δέ τινα ἀναιροῦντα. τὸ δὲ ἐξαίρετον ἐνταῦθα παραφυλακτέον, ὅτι κατὰ τὸ ῥητὸν οὐκ εἶπεν ὁ ποιητὴς τὴν ἄφεσιν τὴν ἀπὸ τοῦ Ἰδο- μενέως καὶ τὴν ἀποτυχίαν, ἀλλʼ ἀπλῶς ἔφη βεβλῆσθαι τὸν Οἰνό- μαον· καίτοι οὐ τοῦτο προκείμενον τῷ Ἲδομενεῖ, ἀλλʼ ἀποτυχίᾳ τοῦ Αἰνείου τοῦτον βάλλει· ὁ δὲ ὡς προηγουμένως τούτου κατεστοχα- σμένου πεπίηται τὸν λόγον.

507. ῥῆξε] διέτεμεν, ὥστε διῃρῆσθαι τὴν σύμφυσιν· διὰ γὰρ τὴν ὑγρότητα, καὶ διὰ τὸ ἀεὶ ἐν τῇ εὐρνχωρίᾳ πνεῦμα ἔχειν, καὶ διὰ τὸ τῷ μεσεντερίῳ λαγαρῶς προσδεδέσθαι ἄτακτον ἔχοντα τὴν κίνησιν, ῥᾳδίως προπίπτειν πέφυκε. γύαλον δὲ τὸ κύτος.

512. ἔμπεδα] τὰ μὴ ὑπὸ δειλίας σαλευόμενα. ποδῶν δὲ γυῖα μερικῶς οἱ πόδες.

513. οὔτʼ ἄρʼ ἐπαῖξαι μεθʼ ἑὸν βέλος] οὕτε ὁρμῆσαι ἐπὶ τὸ ἴδιον βέλος. τοῦτο δὲ καθολικώτερον εἶπε διὰ τὴν ἡλικίαν, ἐπεὶ καὶ τοῦ Οἰνομάου ἐξέσπασε τὸ δόρυ καὶ τοῦ Ὀθρυονέως.

515. τρέσσαι δʼ οὐκέτι] εἰκότως οὖν καὶ ἔμπροσθεν συῒ αὐτὸν εἴκασε, τῷ διʼ ὑπομονῆς ἑδραίας, οὐ διʼ εὐκινησίας ἀμυνομένῳ τοὺς ἐπιόντας. δείκνυσι δὲ ὅτι οἱ πόδες φέρουσιν, οὐ φέρονται.

519. υἱὸν Ἐνυαλίοιο] Ἀσκάλαφος παρὰ τὸ ἀσκελὲς τῆς ἁρῆς, ἤτοι ὁ λίαν σκληρός.

521. βριήπυος] παρεξηλλαγμένον ἐστὶ τοῦ βοὴν ἀγαθὸς, ὡς ποδάρκης καὶ ποδήνεμος. ἢ διὰ τοὺς βρυγμοὺς τῶν πολεμίων. ἀν- θρωποπαθεῖς δὲ οἱ Ὁμηρικοὶ θεοί. ὅρα γὰρ οἷος ἔσται Ἄρης ὁπλιζό- μενος ἐπὶ τοὺς αὐθέντας τοῦ παιδὸς, δηλαδὴ ἐπὶ τοὺς φίλους Τρῶας.

*ἐζήτηται δὲ πῶς θεὸς ὢν ὁ Ἄρης οὐκ ἤδει περὶ τοῦ υἱοῦ. ῥητέον οὖν ὅτι παρὰ τῷ ποιητῇ οἱ θεοὶ σωματικῶς λαμβανόμενοι ἀνθρωποειτ δῶς ἐφίστανται, ἀθανασίᾳ γὰρ διαφέροντες μόνον ἀνθρώπων, τοῖς αὐτοῖς ἐνέχονται πάθεσιν.

527. Δηΐφοβος μέν] ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ σκυλεύοντες εὑρίσκονται οἱ Ἕλληνες· ἐνταῦθα δὲ ὁ Δηΐφοβος ὥσπερ κλοπῇ κέχρηται καὶ ὀξυ- λαβείᾳ. καὶ ὅρα τὸ ῥῆμα· οὐ γὰρ ἐσκύλευσεν ἔφη, ἀλλʼ ἥρπασε τὴν πήληκα. πλὴν οὐδὲ οὕτως ἀποφέρεται τὸ σκῦλον οὗτος, ἀλλὰ τρωθεὶς ἀφίησιν αὐτό.

532. πρυμνοῖο] ἄκρου, τοῦ πρὸς τὸν ὦμον, ὡς νεαίρην γαστέρα, καὶ ἁπαλοῖο αὐχένος, ἔνθα μάλιστα ἁπαλὸς ὁ αὐχήν.

536. μάχης ἠδὲ πτολέμοιο] καὶ τῶν μαχομένων καὶ πολεμούντων. πολλὰς δὲ τροπὰς τῆς μάχης λαμβανούσης, ἐμποδισθέντες ἀπηνέχ- θησαν εἵ τινα τόπον.

541. ὥσπερ Ἑρμέας, οὕτως Αἰνέας, καθὼς Ἡρωδιανῷ δοκεῖ.

543. ἑάφθη] ἐπηκολούθησε καὶ συνέπεσε, παρὰ τὸ ἕπω, ὃ δηλοῖ τὸ ἀκολουθῶ· ὅθεν καὶ δασύνεται.

547. ἥ τʼ ἀνὰ νῶτα] οἶδε καὶ τὴν ἀνατομὴν ὁ ποιητής. λέγει δὲ τὴν καλουμένην κοίλην φλέβα, τὴν ἐκ δεξιῶν τῆς ῥάχεως ἀνερχο- μένην ἀπὸ τοῦ ἥπατος, καὶ κατὰ τὸ διάφραγμα χωροῦσαν ἐπὶ τὴν καρδίαν καὶ ἀπὸ ταύτης ἐπὶ τὸν τράχηλον.

548. ὀρθῶς ἐπὶ τὴν πληγὴν ἐποίησε πίπτοντα· τῆς φλεβὸς γὰρ διακοπείσης καὶ μηδεμιᾶς ἀντισχέσεως γενομένης ἐπʼ αὐτὸ τὸ ἀλ- γοῦν ἠνέχθη.

554. Ποσειδάων] ἅμα μὲν ἐπεὶ πρόγονος, ὥς φασιν, αὐτοῦ ἐστίν· ὅθεν καὶ ἐν Ὀδυσσείᾳ (3, 43) τούτῳ θύοντες φαίνονται· άμα δὲ ἔγκειται καὶ τὸ παιδευτικὸν, ὅτι τῶν θεοφιλῶν οἱ παῖδες διασώ- ζονται· ἐπάγει γὰρ ὅτι παῖς ἦν Νέστορος.

558. τιτύσκετο δὲ φρεσὶν ᾗσιν] πᾶσα προσοχὴ παρὰ τούτῳ εὑρί- σκεται, καίτοι νέῳ ὄντι καὶ οὐχ ὑπερέχοντι τὸ σῶμα, ἀλλὰ διὰ σύνεσιν κατορθοῦντι.

562. ἀμενήνωσεν] μεταφορικῶς ἀπὸ τοῦ βαλόντος, ἀνίσχυρον εἰργάσατο· ἡ γὰρ αἰχμὴ μένος οὐκ ἔχει.

563. βιότοιο μεγήρας] φθονήσας Ἀδάμαντι μὴ τὸν βίον Ἀντι- λόχου ἀφέληται· ἢ φθονήσας Ἀδάμαντι τοῦ βίου καὶ ποιήσας αὐτὸν ἀναιρεθῆναι.