Historia Ecclesiastica

ὡς γὰρ ἐν κρηπῖδι σκηνῆς ἀτάκτου, παῖδα τὴν ἄρρενα φύσιν ἐξαρνησάμενον καὶ τὴν γυναικείαν ποθήσαντα, στίβει τοὺς ὀφθαλμοὺς κατὰ τὸ γεγραμμένον διαχρισάμενον καὶ φύκει τὰς ὄψεις ἐρυθήναντα, ὡς τὰ παρ’ αὐτοῖς εἴδωλα, θηλυβόρφῳ τῷ σχήματι, ἐπ’ αὐτοῦ τοῦ θυσιαστηρίου ἔνθα κάθοδον τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐπικαλούμεθα, εὐκύκλῳ τῇ στροφῇ ὧδε κἀκεῖσε τὼ χεῖρε σχηματιζόμενον, ὀρχεῖσθαι παρεσκεύασαν, πλατὺ μὲν γελῶντες, ἀθέσμους δὲ ἐπαφιέντες φωνάς.

οἱ δὲ πάλιν καὶ τοῦτο πρὸς ἀταξίαν ἡγησάμενοι καὶ τὰ παρωχηκότα εὐπρεπῆ μᾶλλον ἤπερ ἄθεσμα λογισάμενοι, ἐξ αὐτῶν ἕνα γνωριμώτατον ἐν αἰσχρότητι, ὁμοῦ τὴν ἐσθῆτα καὶ τὴν αἰδῶ γυμνωσάμενον ὡς ἡ φύσις ἔχει ὀχήματος, τῷ [*](9/10 Joel 1, 2 — 13 Jerem. 4, 30 — 14 vgl. Sap. Sal. 13, 14) [*](B V2 F HN (n) + GS (s) = r AL (y) W) [*](1 βίαιον BV2 βιαίαν FW violentmn Cass. βιαίως ry ι 2 nach κατὰ + τῆς V2 ι 3 τῆ ὁσία παραδίδοσθαι V2ny τῆ ὁσία παραδίδοσθαι ταφὴ sW τῆ ὁσία παραδίδοσθαι ///////// F solemni scpulturae tradi Cass. τῆ ταφῆ παραδίδοσθαι B. s. unten S. 258, 19 ι πολλὰ οὖν] καὶπολλῶν V2, multa deniqiie Cass. ι 6 ἐνβραδύνω B I 7 θαυμάσητε V2 ι ἀχανεῖς οὑν ἡμ[ν ~ y, Cass. wie im Text 9 μήτε1] μὴ B ι 13 στοιβῆ στοιβὴ nGy στίμει V2 στιμῆ F μάμμη SW ι τοὺς ὀφθαλμοὺσ κατὰ τὸ γεγραμμένον B κατὰ τὸ γεγραμμένον τοὺς ὀφθαλμοὺς V2F ryW, vgl. Jer. στίβι τοὺς ὀφθαλμούς ι 14 φυκί“ ω ι ἐρηθύνοντα F ἐρυθήσαντα S ἐρυθίαντα 6 ι εἰδώλοις s ι 15 τῷ > s ι θυσιαστηρίου BV2FW Cass. ἀγίου θυσιαστηρίου ry ι 18 δὲ1 > B ι 19 εὐταξίαν aus ἀταξίαν mit Con- jectur Lc, vgl. Cass.: qui rursus hoc parvum iudicantes πρὸς ἀταξίαν nicht übersetzt), als ob er μικρὸν nach τοῦτο gelesen ätte; den Text ärt Noesselt: »omnem hanc petulantiam quasi ἐν κρηπῖδι σκηνῆς ἀτάκτου actam esse modo dixerat Petrus, quare nunc narrat eosdem nebulones iterum fecisse quod πρὸς ἀταξίαν idoueum «; ob τοῦτ’ #x003E; πρὸς ἀταξίαν? ülicher ι 20 ἑαυτῶν B)

ἀντὶ γὰρ θείων ῥημάτων αἰσχρότητα προὐβάλλετο, ἀντὶ σεμνῶν λόγων ἀσέλγειαν, ἀντ’ εὐσεβείας ἀσέβειαν, ἀντὶ ἐγκραἀντὶ τείας πορνείαν, μοιχείαν, ἀρσενοκοιτίαν, κλοπήν, πόσιν καὶ βρῶσιν τῷ βίῳ πρὸς τοῖς ἄλλοις εἰσηγούμενος εἶναι χρήσιμα.

Τούτων δὲ οὕτως ἐχόντων κἀμοῦ τῆς ἐκκλησίας ὑπαναχωρήσαν- τος πῶς γὰρ οὐχί, ὅπου στρατιωτῶν ἔφοδοι, ὅπου δῆμος πρὸς ἀτα- ξίαν ἀργυρώνητος, ὅπου φιλοτιμίαι χρημάτων καὶ ἐθνικῶν πλήθη μετὰ μεγίστων ὑποσχέσεων;) ἡμέτερος δῆθεν ἀποστέλλεται διάδοχος. χρυσίῳ τὴν ἐπισκοπὴν ὡς ἀξίωμα κοσμικὸν ἡγησάμενος, Λούκιός ἧις. λύκου τὴν πονηρίαν καὶ τὰς πράξεις ἔχειν ἐσπουδακώς, οὐκ ἐπισκόπων ὀρθοδόξων συνόδῳ, οὐ ψήφῳ κληρικῶν ἀληθινῶν. οὐκ αἰτήσει λαῶν, ὡς οἱ τῆς ἐκκλησίας διαγορεύουσι θεσμοί.

τῷ δὴ τοιύτῳ συνῆσαν ἁπλῇ γὰρ εἰσόδῳ τῆς πόλεως ἐπιβαίνειν οὐκ ἠδύ- νατο) οὐκ ἐπισκόπων τινές, οὐ πρεσβυτέρων, οὐ διακόνων, οὐ λαῶν πλήθη, οὐ προῆγον τοῦτον μονάζοντες ὕμνους ἐκ γραφῶν ἀναμέλ- ποντες, ἀλλ’ Εὐζώϊος ἦν, ὁ πρώην μὲν σὺν Ἀρείῳ καθαιρεθείς, διά κονος ὢν τῆς καθ’ ἡμὰς Ἀλεξανδρείας, ἐν τῇ κατὰ Νικαίαν ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ συνόδῳ, ἄρτι δὲ προστασίᾳ τὴν Ἀντιοχέων λυμαινόμενος, καὶ ὁ τῶν κομητατησίων δὲ λαργιτιόνων κόμης, στρατιωτῶν ἐπαγό- μενος ἄμετρον πληθύν, ὁ ἐν πάσῃ ἀσεβείᾳ ἀεὶ γνωριζόμενος Μάγνος τοὔνομα· ὃς ἐν τοῖς Ἰουλιανοῦ καιροῖς τὴν Βηρυτίων ἐκκλησίαν ἐμπρήσας Φοινίκων δ’ αὕτη πόλις ἐπιφανής), ἐπὶ τοῖς τοῦ τῆς [*](4 vgl. I Kor. 6, 4 f. Röm. 14, 17) [*](B v2 F HN (n) + GS (s) = r AL (y) W) [*](1 ἐπιβηβάσαντεσ Bs τα G), βι aus βῆ corr. V2 ι Χριστοῦ = Cass.] τοῦ θῦ’ V2 ι 2 προσηγόρεισαν H, προσαγορεύσαντες V2FNsyW προσαγορεύοντες B, vielleicht als echte Lesart προσαγορεύονται aus B herzustellen; doch den Aorist bezeugt Cass.: concionatorem — elevaverunt ι γὰρ = enim Cass.] μὲν μὲν V2 προυβἀλλεται Bs, proferebat Cass. ι 4 πόσιν καὶ βρῶσιν βρῶσιν βρῶσιν καὶ πόσιν Fry cibuvi, potiim Cass. ι 5 εἰσηγούμενοι B \ χρήσιμον B, utilia Cass. 6 κἀμοῦ = et me Cass.] ἐμοῦ B ι 7/8 ἀταξίαν BV2nW seditione Cass. ἀταζίασ Fsy I 9 μεγίστων] μεγάλων B Cass. ι 10 χρυσίω B χρυσίου die übr. HSS HSS ἡγησάμενος] ὠνησάμενος H, vgl. Cass.: aut pfo episcopatu (sie) quasi mundanam comparans dignitatem ι 12/13 οὐκ αἰτήσει λαῶν Π non petitione populorum electus Cass., ein Wort ausgefallen? ι 14/15 ἠδύναντο n ι 20 κομετατησίων ι λαργητιόνων ENGL, vgl. S. 259, 18 ι 21 πλῆθος B ι ἀεὶ > BCass. ι 23 ἐμπρήσας = incendetis Cass.] ἐμπλήσασ’ B ι ἐπὶ τοῖσ’ τοῦ Hs τοῖσ’ ἐπὶ τοῦ V2 ἐν τοῖσ’ ἐπὶ τοῦ FW τοῖσ’ ἐπὶ B ἐπὶ τοῦ Ny)

Ἀναλογίσασθαι τοίνυν ἐκ τούτου τὸν ὑμέτερον ζῆλον προσήκει ὃν διεγερθῆναι πρὸς ἐκδικίαν τῶν γενομένων παρακαλῶ οἱα καὶ ἡλίκα τὰ πλημμεληθέντα κατὰ τῆς τοῦ θεοῦ ἐκκλησίας, τοιούτου τυράννου τοῦ προειρημένου καθ’ ἡμῶν ἐπαναστάντος.

ἅμα γὰρ ὁ παρὰ τῆς ὑμετέρας θεοσεβείας καὶ τῶν ἁπανταχοῦ ὀρθοδόξων ἔπι σκόπων πολλάκις ἀπαγορευθεὶς Λούκιος τῆς πρὸς αὐτὸν ἀπεχθῶς διακειμένης ἐπ’ εὐλόγοις ταῖς προφάσεσιν ἐπέστη πόλεως.

οὐ γὰρ μόνον, ὡς ὁ δύσφημος ἐν Ψαλμοῖς ἄφρων, λέγει· οὐκ ἔστι θεὸς« ἀληθινὸς ὁ Χριστός, ἀλλὰ καὶ τοῖς ἐπιτηδεύμασι διεφθάρη καὶ διέφθειρε, χαίρων ἐπὶ ταῖς κατὰ τοῦ σωτῆρος πεμπομέναις βλασφη- μίαις παρατῶν τῇ κτίσει λατρευόντων παρὰ τὸν κτίσαντα«. πῶς γὰρ οὐχί; ὅπου γε παραπλήσιον Ἓλλησιν ἔχων τὸ φρόνημα πρόσ- φατον τολμᾷ ὁ ἀλιτήριος σέβειν θεόν.