Historia Ecclesiastica

ἐπ’ ὄψεσι γὰρ αὐτῶ τούτους τοὺς ἐπαίνους ἔπεμπον· »καλῶς ἦλθες, ἐπίσκοπε, υἱὸν μὴ λέγων· ὁ Σάραπίς σε φιλῶν εἰσήνεγκε«, τὸ πάτριον εἴδωλον ἑαυτῶν ὀνομά- ζοντες.

Αὐτίκα ῥοπῆς οὐδεμιᾶς παρελθούσης ὁ προειρημένος Μάγνος, ὁ τῆς ἀσεβείας αὐτοῦ κοινωνὸς ἀδιαίρετος καὶ δορυφόρος πικρὸς καὶ σατράπης ὠμότατος, συναθροίσας καὶ τὰ ὑπὸ τὴν ἑαυτοῦ φροντίδα ἐπανακείμενα πλήθη, πρεσβυτέρους καὶ διακόνους τὸν ἀριθμὸν ἐν- νεακαίδεκα συλλαβόμενος, ὧν τινες τὸ ὀγδοηκοστὸν ὑπερβεβήκασιν ἔτος, ὡς ἁλόντας ἐπὶ μυσαρῷ τινι καὶ νόμῳ Ῥωμαίων ἐχθρῷ, δη- [*](11—13 Psal. 13, 1 — 14 Röm. 1, 25 — 15/16 Psal. 80, 10) [*](B V2 F HN(n) + GS(s) = r AL (y) W) [*](1 ἰωβιανοῦ A ἰουβιανοῦ Ns ι 2 κατηναγκάσθη BFW κατηνάγκασται V-ry I ὀλίγω B 1 4 τοίνυν am Rand Ac ι τὸν — προσήκει > n ι 4/5 προσήκει ὃν] προσοικεῖον B, nicht übersetzt von Cass.: considerare siquidem haee vestrwn kelumj et ad vindictam excitari deposco ι 5 τῶν γενομένων παρακαλῶ > s ι 8 παρὰ > B ι πανταχοῦ B ι 8, /9 ἐπισκόπων ὀπθοδόξων ~ B, Cass. wie im Text 1 10 ἀπέστη B, astitit Cass. ι 11 ὁ > B ι ἄφρων ἐν ΨαλμοῖςV2 I 13 βλασφημίαις + ταῖσ vor κατὰ ~ FryW ι 15 γε] γὰρ B ι 15 16 πρόσφατον HS προσφάτῳ die übr. HSS ι 16 τολμᾶ] τόλμα B τόλμη, η corr., V2 ι nach σέβειν + τολμᾶ V2 ι θεόν BV2HS θεῶ FNGyW, vgl. Cass.: recentem praesumit crroneus colere deum und unten S. 255, 1 ι αὐτοῦ W ι 18 σέραπίσ y 20 αὐτίκα BV2Cass. αὐτίκα γὰρ FryW)

συγγνωμονήσει γὰρ ὑμῖν τὸ θεῖον, κἄν ἀληθῆ σέβητε θρησκείαν, οὐκ αὐθαιρέτως ἀλλὰ πρὸς ἀνάγκην τοῦτο πράξασι. τῇ μὲν γὰρ ἀνάγκῃ ἀπολογία περιλείπεται, τῷ δὲ αὐθαι- ρέτῳ ἀκολουθεῖ κατηγορία.

διὸ τοιούτους λογισμοὺς πρὸ ὀφθαλμῶν τιθέμενοι ἥκετε πρόθυμοι μελλησμὸν ἀποθέμενοι πάντα, τῷ Ἀρείου ὐπογράφοντες δόγματι, ὃ νῦν κηρύττει ὀνομαστὶ λέγων Λούκιος, εὖ εἰδότες ὡς πειθαρχοῦντες χρήματα καὶ πόρους καὶ γέρα παρὰ βα- σιλέως ἕξετε, ἀπαναιωόμενοι δὲ εἱρκτῆς καὶ στρεβλῶν καὶ βασάνων καὶ μαστίγων καὶ δαμαστηρίων λήψεσθε, χρημάτων ὁμοῦ καὶ κτημάτων στερηθέντες καὶ τῆς πατρίδος μεταναστάντες, εἰς χαλεποὺς οἰκῆσαι τόπους κατακριθήσεσθε«.

’Αλλ’ οὗτος μὲν ὁ γενναῖος, ἀπάτῃ τὴν ἀπειλὴν κεράσας, μετα- ναστῆναι τῆς εὐσεβοῦς τοὺς πάντας καὶ προὐτρέπετο καὶ κατηνάγκαζε γνώμης. οἱ δὲ πικρότερον βασάνου πάσης τὴν εἰς εὐσέβειαν προδοσίαν ἡγησάμενοι ἔχει γὰρ οὕτω), τοιοῖσδε πρὸς αὐτὸν ἀναγκαζόμενοι ἀπήντησαν ῥήμασιν, ἀρετῇ καὶ γενναίῳ φρονήματι ὁμοῦ τὴν ἀπάτην ναὶ τὰς ἀπειλὰς ὑποτάξαντες· »πέπαυσο λοιπόν, πέπαυσο τούτοις ἡμᾶς ἐκφοβῶν τοῖς ῥήμασιν· ἔπεχε εἰκαῖα προφέρειν ῥήματα·

ἡμεῖς [*](B V2 Ρ HN (n) + GSP [P von 21 μασιν ἀρετῇ an] (s) = r AL (y) W) [*](1 τῆς > n ι 2/3 διὰ τῶν πατέρων > L ι 4 βόλεντα y > n ι 5 und 6 πίσθητε B ι φωνὴ BFW βοῆ V2ry ι 7 σέβητε FHSW, η auf Rasur V2 σέβετε BNy σέβεσθε G, vgl. S. 255, 1; 1; 259, 11 ι 8 περιλείπεται] BN deest Cass. ι 10 ἥκετε πρόθυμοι = Cass. > B ι 11 ὃ] ὅν A ι λέγων λούκιοσ ΒV2 λέγων λέγων FryW ι 12/13 βασιλέως = Cass.] βασιλέων v 13 στρεβλῶν BV-FW στρεβλώσεων ry, s. unten S. 256, 2 ι 15 μεταστάντεσ L I χαλεπωτέρους V2, crudelia Cass. ι 17 ὁ γενναῖος — 18 πάντας am Rand Wr ι 18 πάντας καὶ] ἅπαντας B, vgl. S. 259, 21 ι 19 τὴν εἰσ’ εὐσέβειαν Y2FryW τῆς εὐσεβείας τὴν B, pielatis proditionem Cass. ι 20 ἔχε ι — ἀναγκαζόμενοι > F I nacli γὰρ + δὲ expungiert V2 ι 21/22 τἀς ἀπειλὰς καὶ τὴν ἀπάτην ~ L ι 23 ἐκφοβῶν ἡμᾶς ~ V2 nos terrere Cass. ι εἰκαῖα] εἰκαᾶ] B, rana (verba) Cass. I προσφέρειν L ι ῥήματα] ἐπιχειρήματα V2W ι nach ἡμεῖς + γὰρ FryW, fehlt bei Cass.)

εἰ γὰρ κτίσμα κατὰ τοὺς Ἀρειο- μανίτας ὁ υἱός, οὐχ ὑπάρχων πατρί εἰς τὸ εἶναι συστήσεται καὶ ὁ πατήρ, οὐχ ὑφεστῶτος τοῦ υἱοῦ οὐκ ὤν ποτε κατ’ αὐτοὺς πατήρ. εἰ δὲ ἀεὶ πατήρ ἐστιν, ὑφεστῶτος δηλονότι τοῦ ἐξ αὐτοῦ ἀληθινοῦ καὶ οὐ κατὰ ἀπόρροιαν γεννήματος ἀπαθὴς γὰρ ὁ θεός), πῶς οὐκ ἄφρων καὶ μανιώδης ὁ ὄιν ὅτε οὐκ ἠν« φρονῶν τὸν υἱόν, δι’ οὑ τὰ πάντα εἰς τὸ εἶναι κατὰ χάριν συνέστη; οἱ γοῦν ἡμέτεροι κατὰ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην πατέρες, ὧν ἐκπεσόντες οὗτοι εἰκότως ἀπάτορες γεγόνασι, ἐν Νικαίᾳ συνελθόντες, ἀναθεματίσαντες τὴν Ἀρείου κακοδοξίαν, ἦς ὁ νεώτερος οὗτος νῦν προίσταται, οὐχ ἑτεροούσιον, ὃ νῦν ἡμᾶς εἰΠεῖν καταναγκάζεις, τὸν υἱὸν εἰρήκασι τοῦ πατρός, ἀλλ’ ἐκ τῆς αὐτοῦ οὐσίας· ὃ καλῶς μετ’ εὐσεβοῦς διανοίας νοήσαντες, ἐκ πολλῆς τῶν θείων ῥημάτων συλλογῆς ὁμοούσιον ὠμολόγησαν.«