Historia Ecclesiastica

εἰ γοῦν τις ἐπὶ τούτοις συμπαθὼν ἐκώλυεν παραινέσεως χρώμενος λόγοις, τραυματίας ἀπελύετο ἀλλὰ φεῦ τῶν συμφορῶν, [*](4 Ephes. 5, 12 — 11/12 Rom. 9, 22) [*](B V2 F HN (n) + GS (s) = r AL (y) W) [*](1 ἐπήφιον Fry W ἐπίφιον B ἐπηφίουν, aber der Accent über η ausradiert und οὐ aus ο corr., V2 ι 2 ἀσέμνως B, turpes Cass. = Σ ι 3 τοῦ > V2 ι 4 γλῶσσα s ι αἰσχρὸν γάρ ἐστι καὶ λέγειν II, nicht übersetzt von Cass. 5 ταῦτα B talia Cass. = Σ ταύτας V2FryW ι 9 ἀσέλγειαν BV2FrW turpitidinem Cass. Σ ἀσέβειαν y ι εὐύποιστοσ V2FrW εὐυπγστοσB ἐγύποιστοσ y ι 10 τυγχάνει Β 1 Χριστοῦ Σ Σ] θݲυ V2 I 10/11 διδάγματα = Σ] δόγματα B, doctrinae culius Cass. ι 11/12 κατηρτισμένα r Rom. κατηρτισ [. . . . ] ein Strich, wie es scheint, von α noch leserlich B, ἇί perditionem facta Cass. κατηρτισμένοι Y2FyW I 13 ἀπὸ1 Y2FW de Cass. ἁ? [. . . . ] B διὰ ry ι 13/14 κρο[ . . . . . . . ] χέον τεσ B ι 14 διέρησσον By ι τοῦ > ly, s. Z. 3 ι 15 ἀγίων ἀγγέλων Christ. sanctorum — angelorum Cass. ἀγίων II; Σ las ἀνθρώπων πρώτων, oder, mit Correctur im Syr., ἀνθρώπων ἀγίων; vgl. 247, 19 ι 16 γυμνὰς ἀνὰ τῆ πόλιν vermutet Val., vgl, διὰ τῆς πόλεως περιῆγον Theophan. ι διαπαίζοντές + τε V2 I 17 ὅλως] ὅμως F ι 18 nach γενόμενα + γυμνοῦτεσ δημοσία περιῆγον FW im Text, aus einer Randglosse zu γυμνὰς — ἐθριάμβευον ι ἐπὶ τούτοισ’ συμπαθῶ (sie) Σ eos tunc compatiendo Cass. συμπαθῶς ἐπὶ τοίτοισ ry ι ἐκώλυεν BFW prohiberet Cass. = Σ ἐκώλυσε V2ry)

Ἀλλὰ τί τὰ μικρὰ πρὸς τὰ μεγάλα διεξέρχομαι; τί δὲ τούτοις ἐμβραδύνω καὶ μὴ σφοδρῶς ἐπὶ τὰ κατεπείγοντα βαίνω; ἐφ’ οἷς εὑ οἶδ’ ὅτι θαυμάσετε καὶ μενεῖτε ἐπὶ πολὺ σὺν ἡμῖν ἀχανεῖς, ἐξιστάμενοι τῆς φιλανθρωπίας τὸν κύριον ὅτι μὴ ἄρδην τὸ ὅλον συνέστειλεν. ἃ γὰρ κατὰ τὸ γεγραμμένον μήτε γέγονε μήτε ἠκούσθη ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν ταῦτα ἐπ’ αὐτοῦ τοῦ θυσιαστηρίου ἐπετέλουν οἱ δυσσεβεῖς.

ὡς γὰρ ἐν κρηπῖδι σκηνῆς ἀτάκτου, παῖδα τὴν ἄρρενα φύσιν ἐξαρνησάμενον καὶ τὴν γυναικείαν ποθήσαντα, στίβει τοὺς ὀφθαλμοὺς κατὰ τὸ γεγραμμένον διαχρισάμενον καὶ φύκει τὰς ὄψεις ἐρυθήναντα, ὡς τὰ παρ’ αὐτοῖς εἴδωλα, θηλυβόρφῳ τῷ σχήματι, ἐπ’ αὐτοῦ τοῦ θυσιαστηρίου ἔνθα κάθοδον τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐπικαλούμεθα, εὐκύκλῳ τῇ στροφῇ ὧδε κἀκεῖσε τὼ χεῖρε σχηματιζόμενον, ὀρχεῖσθαι παρεσκεύασαν, πλατὺ μὲν γελῶντες, ἀθέσμους δὲ ἐπαφιέντες φωνάς.

οἱ δὲ πάλιν καὶ τοῦτο πρὸς ἀταξίαν ἡγησάμενοι καὶ τὰ παρωχηκότα εὐπρεπῆ μᾶλλον ἤπερ ἄθεσμα λογισάμενοι, ἐξ αὐτῶν ἕνα γνωριμώτατον ἐν αἰσχρότητι, ὁμοῦ τὴν ἐσθῆτα καὶ τὴν αἰδῶ γυμνωσάμενον ὡς ἡ φύσις ἔχει ὀχήματος, τῷ [*](9/10 Joel 1, 2 — 13 Jerem. 4, 30 — 14 vgl. Sap. Sal. 13, 14) [*](B V2 F HN (n) + GS (s) = r AL (y) W) [*](1 βίαιον BV2 βιαίαν FW violentmn Cass. βιαίως ry ι 2 nach κατὰ + τῆς V2 ι 3 τῆ ὁσία παραδίδοσθαι V2ny τῆ ὁσία παραδίδοσθαι ταφὴ sW τῆ ὁσία παραδίδοσθαι ///////// F solemni scpulturae tradi Cass. τῆ ταφῆ παραδίδοσθαι B. s. unten S. 258, 19 ι πολλὰ οὖν] καὶπολλῶν V2, multa deniqiie Cass. ι 6 ἐνβραδύνω B I 7 θαυμάσητε V2 ι ἀχανεῖς οὑν ἡμ[ν ~ y, Cass. wie im Text 9 μήτε1] μὴ B ι 13 στοιβῆ στοιβὴ nGy στίμει V2 στιμῆ F μάμμη SW ι τοὺς ὀφθαλμοὺσ κατὰ τὸ γεγραμμένον B κατὰ τὸ γεγραμμένον τοὺς ὀφθαλμοὺς V2F ryW, vgl. Jer. στίβι τοὺς ὀφθαλμούς ι 14 φυκί“ ω ι ἐρηθύνοντα F ἐρυθήσαντα S ἐρυθίαντα 6 ι εἰδώλοις s ι 15 τῷ > s ι θυσιαστηρίου BV2FW Cass. ἀγίου θυσιαστηρίου ry ι 18 δὲ1 > B ι 19 εὐταξίαν aus ἀταξίαν mit Con- jectur Lc, vgl. Cass.: qui rursus hoc parvum iudicantes πρὸς ἀταξίαν nicht übersetzt), als ob er μικρὸν nach τοῦτο gelesen ätte; den Text ärt Noesselt: »omnem hanc petulantiam quasi ἐν κρηπῖδι σκηνῆς ἀτάκτου actam esse modo dixerat Petrus, quare nunc narrat eosdem nebulones iterum fecisse quod πρὸς ἀταξίαν idoueum «; ob τοῦτ’ #x003E; πρὸς ἀταξίαν? ülicher ι 20 ἑαυτῶν B)

ἀντὶ γὰρ θείων ῥημάτων αἰσχρότητα προὐβάλλετο, ἀντὶ σεμνῶν λόγων ἀσέλγειαν, ἀντ’ εὐσεβείας ἀσέβειαν, ἀντὶ ἐγκραἀντὶ τείας πορνείαν, μοιχείαν, ἀρσενοκοιτίαν, κλοπήν, πόσιν καὶ βρῶσιν τῷ βίῳ πρὸς τοῖς ἄλλοις εἰσηγούμενος εἶναι χρήσιμα.

Τούτων δὲ οὕτως ἐχόντων κἀμοῦ τῆς ἐκκλησίας ὑπαναχωρήσαν- τος πῶς γὰρ οὐχί, ὅπου στρατιωτῶν ἔφοδοι, ὅπου δῆμος πρὸς ἀτα- ξίαν ἀργυρώνητος, ὅπου φιλοτιμίαι χρημάτων καὶ ἐθνικῶν πλήθη μετὰ μεγίστων ὑποσχέσεων;) ἡμέτερος δῆθεν ἀποστέλλεται διάδοχος. χρυσίῳ τὴν ἐπισκοπὴν ὡς ἀξίωμα κοσμικὸν ἡγησάμενος, Λούκιός ἧις. λύκου τὴν πονηρίαν καὶ τὰς πράξεις ἔχειν ἐσπουδακώς, οὐκ ἐπισκόπων ὀρθοδόξων συνόδῳ, οὐ ψήφῳ κληρικῶν ἀληθινῶν. οὐκ αἰτήσει λαῶν, ὡς οἱ τῆς ἐκκλησίας διαγορεύουσι θεσμοί.

τῷ δὴ τοιύτῳ συνῆσαν ἁπλῇ γὰρ εἰσόδῳ τῆς πόλεως ἐπιβαίνειν οὐκ ἠδύ- νατο) οὐκ ἐπισκόπων τινές, οὐ πρεσβυτέρων, οὐ διακόνων, οὐ λαῶν πλήθη, οὐ προῆγον τοῦτον μονάζοντες ὕμνους ἐκ γραφῶν ἀναμέλ- ποντες, ἀλλ’ Εὐζώϊος ἦν, ὁ πρώην μὲν σὺν Ἀρείῳ καθαιρεθείς, διά κονος ὢν τῆς καθ’ ἡμὰς Ἀλεξανδρείας, ἐν τῇ κατὰ Νικαίαν ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ συνόδῳ, ἄρτι δὲ προστασίᾳ τὴν Ἀντιοχέων λυμαινόμενος, καὶ ὁ τῶν κομητατησίων δὲ λαργιτιόνων κόμης, στρατιωτῶν ἐπαγό- μενος ἄμετρον πληθύν, ὁ ἐν πάσῃ ἀσεβείᾳ ἀεὶ γνωριζόμενος Μάγνος τοὔνομα· ὃς ἐν τοῖς Ἰουλιανοῦ καιροῖς τὴν Βηρυτίων ἐκκλησίαν ἐμπρήσας Φοινίκων δ’ αὕτη πόλις ἐπιφανής), ἐπὶ τοῖς τοῦ τῆς [*](4 vgl. I Kor. 6, 4 f. Röm. 14, 17) [*](B v2 F HN (n) + GS (s) = r AL (y) W) [*](1 ἐπιβηβάσαντεσ Bs τα G), βι aus βῆ corr. V2 ι Χριστοῦ = Cass.] τοῦ θῦ’ V2 ι 2 προσηγόρεισαν H, προσαγορεύσαντες V2FNsyW προσαγορεύοντες B, vielleicht als echte Lesart προσαγορεύονται aus B herzustellen; doch den Aorist bezeugt Cass.: concionatorem — elevaverunt ι γὰρ = enim Cass.] μὲν μὲν V2 προυβἀλλεται Bs, proferebat Cass. ι 4 πόσιν καὶ βρῶσιν βρῶσιν βρῶσιν καὶ πόσιν Fry cibuvi, potiim Cass. ι 5 εἰσηγούμενοι B \ χρήσιμον B, utilia Cass. 6 κἀμοῦ = et me Cass.] ἐμοῦ B ι 7/8 ἀταξίαν BV2nW seditione Cass. ἀταζίασ Fsy I 9 μεγίστων] μεγάλων B Cass. ι 10 χρυσίω B χρυσίου die übr. HSS HSS ἡγησάμενος] ὠνησάμενος H, vgl. Cass.: aut pfo episcopatu (sie) quasi mundanam comparans dignitatem ι 12/13 οὐκ αἰτήσει λαῶν Π non petitione populorum electus Cass., ein Wort ausgefallen? ι 14/15 ἠδύναντο n ι 20 κομετατησίων ι λαργητιόνων ENGL, vgl. S. 259, 18 ι 21 πλῆθος B ι ἀεὶ > BCass. ι 23 ἐμπρήσας = incendetis Cass.] ἐμπλήσασ’ B ι ἐπὶ τοῖσ’ τοῦ Hs τοῖσ’ ἐπὶ τοῦ V2 ἐν τοῖσ’ ἐπὶ τοῦ FW τοῖσ’ ἐπὶ B ἐπὶ τοῦ Ny)

Ἀναλογίσασθαι τοίνυν ἐκ τούτου τὸν ὑμέτερον ζῆλον προσήκει ὃν διεγερθῆναι πρὸς ἐκδικίαν τῶν γενομένων παρακαλῶ οἱα καὶ ἡλίκα τὰ πλημμεληθέντα κατὰ τῆς τοῦ θεοῦ ἐκκλησίας, τοιούτου τυράννου τοῦ προειρημένου καθ’ ἡμῶν ἐπαναστάντος.

ἅμα γὰρ ὁ παρὰ τῆς ὑμετέρας θεοσεβείας καὶ τῶν ἁπανταχοῦ ὀρθοδόξων ἔπι σκόπων πολλάκις ἀπαγορευθεὶς Λούκιος τῆς πρὸς αὐτὸν ἀπεχθῶς διακειμένης ἐπ’ εὐλόγοις ταῖς προφάσεσιν ἐπέστη πόλεως.

οὐ γὰρ μόνον, ὡς ὁ δύσφημος ἐν Ψαλμοῖς ἄφρων, λέγει· οὐκ ἔστι θεὸς« ἀληθινὸς ὁ Χριστός, ἀλλὰ καὶ τοῖς ἐπιτηδεύμασι διεφθάρη καὶ διέφθειρε, χαίρων ἐπὶ ταῖς κατὰ τοῦ σωτῆρος πεμπομέναις βλασφη- μίαις παρατῶν τῇ κτίσει λατρευόντων παρὰ τὸν κτίσαντα«. πῶς γὰρ οὐχί; ὅπου γε παραπλήσιον Ἓλλησιν ἔχων τὸ φρόνημα πρόσ- φατον τολμᾷ ὁ ἀλιτήριος σέβειν θεόν.

ἐπ’ ὄψεσι γὰρ αὐτῶ τούτους τοὺς ἐπαίνους ἔπεμπον· »καλῶς ἦλθες, ἐπίσκοπε, υἱὸν μὴ λέγων· ὁ Σάραπίς σε φιλῶν εἰσήνεγκε«, τὸ πάτριον εἴδωλον ἑαυτῶν ὀνομά- ζοντες.

Αὐτίκα ῥοπῆς οὐδεμιᾶς παρελθούσης ὁ προειρημένος Μάγνος, ὁ τῆς ἀσεβείας αὐτοῦ κοινωνὸς ἀδιαίρετος καὶ δορυφόρος πικρὸς καὶ σατράπης ὠμότατος, συναθροίσας καὶ τὰ ὑπὸ τὴν ἑαυτοῦ φροντίδα ἐπανακείμενα πλήθη, πρεσβυτέρους καὶ διακόνους τὸν ἀριθμὸν ἐν- νεακαίδεκα συλλαβόμενος, ὧν τινες τὸ ὀγδοηκοστὸν ὑπερβεβήκασιν ἔτος, ὡς ἁλόντας ἐπὶ μυσαρῷ τινι καὶ νόμῳ Ῥωμαίων ἐχθρῷ, δη- [*](11—13 Psal. 13, 1 — 14 Röm. 1, 25 — 15/16 Psal. 80, 10) [*](B V2 F HN(n) + GS(s) = r AL (y) W) [*](1 ἰωβιανοῦ A ἰουβιανοῦ Ns ι 2 κατηναγκάσθη BFW κατηνάγκασται V-ry I ὀλίγω B 1 4 τοίνυν am Rand Ac ι τὸν — προσήκει > n ι 4/5 προσήκει ὃν] προσοικεῖον B, nicht übersetzt von Cass.: considerare siquidem haee vestrwn kelumj et ad vindictam excitari deposco ι 5 τῶν γενομένων παρακαλῶ > s ι 8 παρὰ > B ι πανταχοῦ B ι 8, /9 ἐπισκόπων ὀπθοδόξων ~ B, Cass. wie im Text 1 10 ἀπέστη B, astitit Cass. ι 11 ὁ > B ι ἄφρων ἐν ΨαλμοῖςV2 I 13 βλασφημίαις + ταῖσ vor κατὰ ~ FryW ι 15 γε] γὰρ B ι 15 16 πρόσφατον HS προσφάτῳ die übr. HSS ι 16 τολμᾶ] τόλμα B τόλμη, η corr., V2 ι nach σέβειν + τολμᾶ V2 ι θεόν BV2HS θεῶ FNGyW, vgl. Cass.: recentem praesumit crroneus colere deum und unten S. 255, 1 ι αὐτοῦ W ι 18 σέραπίσ y 20 αὐτίκα BV2Cass. αὐτίκα γὰρ FryW)

συγγνωμονήσει γὰρ ὑμῖν τὸ θεῖον, κἄν ἀληθῆ σέβητε θρησκείαν, οὐκ αὐθαιρέτως ἀλλὰ πρὸς ἀνάγκην τοῦτο πράξασι. τῇ μὲν γὰρ ἀνάγκῃ ἀπολογία περιλείπεται, τῷ δὲ αὐθαι- ρέτῳ ἀκολουθεῖ κατηγορία.

διὸ τοιούτους λογισμοὺς πρὸ ὀφθαλμῶν τιθέμενοι ἥκετε πρόθυμοι μελλησμὸν ἀποθέμενοι πάντα, τῷ Ἀρείου ὐπογράφοντες δόγματι, ὃ νῦν κηρύττει ὀνομαστὶ λέγων Λούκιος, εὖ εἰδότες ὡς πειθαρχοῦντες χρήματα καὶ πόρους καὶ γέρα παρὰ βα- σιλέως ἕξετε, ἀπαναιωόμενοι δὲ εἱρκτῆς καὶ στρεβλῶν καὶ βασάνων καὶ μαστίγων καὶ δαμαστηρίων λήψεσθε, χρημάτων ὁμοῦ καὶ κτημάτων στερηθέντες καὶ τῆς πατρίδος μεταναστάντες, εἰς χαλεποὺς οἰκῆσαι τόπους κατακριθήσεσθε«.

’Αλλ’ οὗτος μὲν ὁ γενναῖος, ἀπάτῃ τὴν ἀπειλὴν κεράσας, μετα- ναστῆναι τῆς εὐσεβοῦς τοὺς πάντας καὶ προὐτρέπετο καὶ κατηνάγκαζε γνώμης. οἱ δὲ πικρότερον βασάνου πάσης τὴν εἰς εὐσέβειαν προδοσίαν ἡγησάμενοι ἔχει γὰρ οὕτω), τοιοῖσδε πρὸς αὐτὸν ἀναγκαζόμενοι ἀπήντησαν ῥήμασιν, ἀρετῇ καὶ γενναίῳ φρονήματι ὁμοῦ τὴν ἀπάτην ναὶ τὰς ἀπειλὰς ὑποτάξαντες· »πέπαυσο λοιπόν, πέπαυσο τούτοις ἡμᾶς ἐκφοβῶν τοῖς ῥήμασιν· ἔπεχε εἰκαῖα προφέρειν ῥήματα·

ἡμεῖς [*](B V2 Ρ HN (n) + GSP [P von 21 μασιν ἀρετῇ an] (s) = r AL (y) W) [*](1 τῆς > n ι 2/3 διὰ τῶν πατέρων > L ι 4 βόλεντα y > n ι 5 und 6 πίσθητε B ι φωνὴ BFW βοῆ V2ry ι 7 σέβητε FHSW, η auf Rasur V2 σέβετε BNy σέβεσθε G, vgl. S. 255, 1; 1; 259, 11 ι 8 περιλείπεται] BN deest Cass. ι 10 ἥκετε πρόθυμοι = Cass. > B ι 11 ὃ] ὅν A ι λέγων λούκιοσ ΒV2 λέγων λέγων FryW ι 12/13 βασιλέως = Cass.] βασιλέων v 13 στρεβλῶν BV-FW στρεβλώσεων ry, s. unten S. 256, 2 ι 15 μεταστάντεσ L I χαλεπωτέρους V2, crudelia Cass. ι 17 ὁ γενναῖος — 18 πάντας am Rand Wr ι 18 πάντας καὶ] ἅπαντας B, vgl. S. 259, 21 ι 19 τὴν εἰσ’ εὐσέβειαν Y2FryW τῆς εὐσεβείας τὴν B, pielatis proditionem Cass. ι 20 ἔχε ι — ἀναγκαζόμενοι > F I nacli γὰρ + δὲ expungiert V2 ι 21/22 τἀς ἀπειλὰς καὶ τὴν ἀπάτην ~ L ι 23 ἐκφοβῶν ἡμᾶς ~ V2 nos terrere Cass. ι εἰκαῖα] εἰκαᾶ] B, rana (verba) Cass. I προσφέρειν L ι ῥήματα] ἐπιχειρήματα V2W ι nach ἡμεῖς + γὰρ FryW, fehlt bei Cass.)

εἰ γὰρ κτίσμα κατὰ τοὺς Ἀρειο- μανίτας ὁ υἱός, οὐχ ὑπάρχων πατρί εἰς τὸ εἶναι συστήσεται καὶ ὁ πατήρ, οὐχ ὑφεστῶτος τοῦ υἱοῦ οὐκ ὤν ποτε κατ’ αὐτοὺς πατήρ. εἰ δὲ ἀεὶ πατήρ ἐστιν, ὑφεστῶτος δηλονότι τοῦ ἐξ αὐτοῦ ἀληθινοῦ καὶ οὐ κατὰ ἀπόρροιαν γεννήματος ἀπαθὴς γὰρ ὁ θεός), πῶς οὐκ ἄφρων καὶ μανιώδης ὁ ὄιν ὅτε οὐκ ἠν« φρονῶν τὸν υἱόν, δι’ οὑ τὰ πάντα εἰς τὸ εἶναι κατὰ χάριν συνέστη; οἱ γοῦν ἡμέτεροι κατὰ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην πατέρες, ὧν ἐκπεσόντες οὗτοι εἰκότως ἀπάτορες γεγόνασι, ἐν Νικαίᾳ συνελθόντες, ἀναθεματίσαντες τὴν Ἀρείου κακοδοξίαν, ἦς ὁ νεώτερος οὗτος νῦν προίσταται, οὐχ ἑτεροούσιον, ὃ νῦν ἡμᾶς εἰΠεῖν καταναγκάζεις, τὸν υἱὸν εἰρήκασι τοῦ πατρός, ἀλλ’ ἐκ τῆς αὐτοῦ οὐσίας· ὃ καλῶς μετ’ εὐσεβοῦς διανοίας νοήσαντες, ἐκ πολλῆς τῶν θείων ῥημάτων συλλογῆς ὁμοούσιον ὠμολόγησαν.«

Τὰ δὴ τοιαῦτα καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια λέγοντας καθεῖρξεν ὴμερῶν πολλῶν οἰόμενος τῆς εὐσεβοῦς μετακινήσειν γνώμης. οἱ δὲ ψάλλον, ὥσπερ ἐν σταδίῳ τῶν ἀθλητῶν οἱ γενναιότατοι, δειλίαν πᾶσαν ἀποσβέσαντες, ἐπαλείφοντες ἑαυτοὺς τοῖς τῶν πατέρων διὰ [*](1 Psal. 80, 10) [*](B V2 F HN (n) + GSP (s) = r AL (y) W) [*](1 οὔτε νέηλυν > Ρ I σέβοντες] σέβομεν H colimus Cass. ι ἐπαφρίζεισ ΒG ι 2 προσρήσσεισ BN προσρήσεις V2 ι 3 ἐνπολιτευόμεθα B ι 5 Ἀρειανόν] ἄρειον F ἄριον B Arii Cass. ι 6 nach γὰρ + Λαὶ P ι 6/7 ἀρειανοὺσ L ι 7 ὁ1] ἴσθ’ ὁ V2 ι ὁ va, οὐχ ὑπάρχων ’πι εἰσ’ τὸ εἶναι συστήσεται BV2FW ὁ va, οὐχ ὑπάρχων ’πι ὁμοούσιος εἰσ’ τὸ μὴ εἶναι συστήσεται mit Interpolation ry, am Rand ’Wi, ὁμοούσιος fehlt auch bei Cass.; der Sinn ist: »si enim creatura ... est filius, non existens patri (ob οὐχ ὑπάρχων <ἀεὶ σὺν> oder <ἀεὶ vgl. verwandte Stellen Hahn, Bibliothek der Symbole 309, 10 f. 353, 25 f, Marcells Fragm. 129, S. 215, 5 ed. Klostermann und oben S. 114, 1 f), ita ut sit creabitur etiam pater« ι 7, 8. 15 οὐχ] οὐκ B ι 8 ὑπεστώτοσ B ι τοῦ > y ι ποτε κατ’ αὐτοὺς πατήρ] πατὴρ κατὰ τούτους ποτέ V2 ι 9 ἐστιν > B, est Cass. 11 ὁ] τὸ B ι 11/12 τὰ πάντα εἰς τὸ εἶναι] τὸ εἶναι τὰ πάντα B, omnia ut sint — constituta sunt Cass. ι 14 ἀναθεματίζοντες GS ι 16 εἰπεῖν nach καταναγκάζεις ~ GS > B, fateri nos cogis Cass. ι 17 ὃ > V2 quod Cass. 18 nach πολλῆς + τῆς V2 ι 19 τὰ2 > V2FPL ι καθῆρξεν B)

οὕτω τοίνυν ἀγωνιζομένων καὶ θέατρον‘ ὡς ὁ μακάριος ἀπόστολος γράφει γενομένων καὶ ἀγγέλοις καὶ ἀνθρώπος«, ἐπέτρεχεν ἡ πολις ἅπασα, ἀθλητὰς θεασαμένη Χριστοῦ καρτερίᾳ τοῦ βασανίζοντος άσεβείας νικῶντας τὰς μάστιγας καὶ τρόπαια δί’ ὑπομονῆς κατὰ άσεβείας ἐπαίροντας καὶ θριάμβους κατὰ Ἀρειανῶν ἐπιδεικνυμένους· οὃς ὑποτάξας ὁ πικρὸς οὗτος πολέμιος δι’ ἀπειλῶν καὶ ἀπάτης τοῖς εἰς Χριστὸν ἀσεβοῦσιν ἐκδώσειν ἐνόμιζεν.