Declamatio 44

Libanius

Libanius, Declamatio 44, Libanii Opera, Vol 7, Declamationes XXXI-LI, Foerster, Teubner, 1913

20. τῶν ἀδικημάτων, ὦ ἄνδρες, τὰ μὲν αὐτοῦ [*](6 ἐργασία ἀπὸ τοῦ ἐλάττονος L rubr ἐπιχείρημα ἀπ’ ἐλάσ- σονος La n) [*](1 τούτῳ — 9 κακῶς; citat lo. Doxap. 1. 1. Vat. fol. 261 v. Bar. 123 v Ι τοῦτο BVa Doxap 3 ἄξιον Doxap | δειχθῆναι θανάτου BVa sed in hoc θανάτου in marg inser m 2 Ι τὸν ante τετολμηκότα Doxap 4 ταῖς inserui e MLaViBVa Doxap om LCl edd 7 εἰ γὰρ κακηγορίας om Doxap | κατηγορίας Μ sed τ in κ corr m 2, BVa | καὶ τότε δικαίως Μ 8 ἤκου- σας BVa Ι τίνος παρόντος scripsi e MLaVi Doxap ἐπὶ τίνος LClBVa edd 9 ὄτ’ Μ Ι σὺ — p. 497, 9 μηδένα prae- missis verbis εἶτα ἐνθύμημα· εἶτα ἐπὶ μικροτέροις μὲν εἰ ἔκρι- νές με, οὐκ ἂν ἐπιστεύου ἄνευ μαρτύρων κατηγορῶν citat lo. Doxap. 1. 1. cod. Vat. fol. 261 v. Bar. 123 v | σύ δὲ τὸ] τὸ δὲ Doxap) [*](10 ὃ Μ sed ex ὧ corr m 2, La sed in ὧ corr i Ι ἐν om L Ferr Mor | ἐναντία L sed γρ τὰ ἀνθρώποις in marg, ClBVa sed in hoc ἀντία in ras m 2 11 παρέρχονται Μ sed ον in ε corr m 2, LaVi Ι τί — 12 γραφὴν om Doxap 12 δὴ om Cl 13 προφέρων scripsi e Doxap περιφέρων MLaVi παρα- φέρων LClBVa sed in hoc γρ παραγράφων in marg m 2 edd) [*](14 ἄνδρες δικασταί L edd δικασταί MBVa Doxap cf. ad p. 480, 8 I αὐτὰ Cl | δεῖται μόνου Bcripsi e MLaViBVa Doxap μόνου δεῖται LCl edd)

493
μόνου τοῦ κακουργοῦντος, τὰ δὲ ἐν κοινωνίᾳ πλήθους ἔχει τὴν ἰσχύν. οἷον ἐπεβούλευσέ τις ἀποκτεῖναι τὸν ἐχθρὸν ἐσπέρας ἀπιόντα ἀπὸ τοῦ δείπνου. τοῦτο καὶ μόνος πράξειεν ἂν καὶ οὐδὲν δέοιτο πρὸς τὸν φόνον συνεργοὺς παρακαλεῖν οὐδὲ προλέγειν ὅ δράσει τού- τοῖς ὧν οὐκ ἂν δέοιτο. πάλιν ἰατρὸς φαρμάκῳ τὸν δεῖνα διέφθειρεν ἢ μισῶν αὐτὸς ἢ μισθὸν τοῦ φόνου λαβών. οὗτος οὐκ ἂν ἐξ εἰκότων κρινόμενος εἰκότως ἀγανακτοίη φάσκων παρεῖναι δεῖν τὸν καταμαρτυροῦν- τα. διὰ τί; ὅτι ἤρκουν εἰς τὸ ἀδίκημα αἱ χεῖρες αὐτῷ 10 καὶ ἡ τέχνη, ὥσπερ ἐκείνῳ Ι τῷ τὸν ἐχθρὸν ἀπο- [*](RIV 485) σφάξαντι μετὰ τῶν χειρῶν ἤρκει τὸ ξίφος.

καίτοι κἀκείνους ὁρῶμεν βοῶντας· ἄνευ μαρτύρων οὗν ἀπολλύμεθα; καὶ πολλοῖς γε δοκοῦντας εἰκότως ἀγα- νακτεῖν. ἀλλ’ οὐχ ἡ τυραννὶς τοιοῦτον, ἀλλὰ καὶ τὸν ἐρῶντα τοῦ πράγματος πολλοῖς ἀνάγκη κοινῶσαι τὴν διάνοιαν. καὶ τὸν συνειδότα, ὦ ἄνδρες, μετὰ πολ- λῶν ἀνάγκη συνειδέναι, τὸν δὲ δὴ στρατηγὸν τῷ [*](2 τὸν ἐχθρὸν ἀποκτεῖναι Doxap 3 ἐπιόντα Cl Ι ἀπὸ τοῦ δείπνου ἀπιόντος Doxap Ι τοῦ inserui e MLaVi Doxap om LClBVa edd 4 συνεργοὺς πρὸς τὸν φόνον BVa 5 παρακαλεῖν La sed α (1 et 2) in ras i | προλέγων Doxap Ι δράσοι MLaVi 6 γὰρ post ἰατρὸς Doxap 7 αὐτὸν LaVi ClBVa Doxap 9 ἀγανακτεῖ Va sed οίη supra εῖ m 2 | δεῖ MCl 10 διατί ViClB Ι οὐκ ante ἤρκουν Doxap | αὐτοῦ BVa Doxap 12 καίτοι — 14 ἀγανακτεῖν om Doxap 14 ἀπολύμεθα LaVi ἀπολούμεθα L ἀπολούμεθα BVa | πολλοῖς Cl sed οῖς in ras m 2 15 οὐχὶ Doxap 16 κοινῶσαι scripsi e Doxap coll t. I 523, 4 κοινωνῆσαι libri edd | τῆς διανοίας coni Gasda 11 ἄνδρες δικασταί LCl edd δικασταί MBVa Doxap ἢ συνεῖναι cf. ad p. 480, 8 | ras —3 litt ante μετὰ Va 18 συνειδέναι L συνεῖναι MLaViClBVa Doxap et in marg Wolf | τὸν L sed γρ τὸ δὲ δὴ τὸν στρατηγὸν in marg τὸ MLa sed in hoc ὁ in ὸν corr f, ViBVa sed in hoc ὁ ex ὸν corr | δὲ] „malim δὴ“ Re Ι δὴ inserui e MLaViClBVa om L sed γρ in marg, edd Ι τὸν ante στρατηγὸν ViB et inser Laf Va | τῷ om La sed in ras 1 — 2 litt, ViBVa sed in hoc ras 2 litt τὸ Cl et coni Mor)

494
μὲν συνειδέναι, τοὺς δ’ ἄλλους ὅτι σύνοιδε λανθάνειν πάντων μάλιστα ἀμήχανον.

σκοπεῖτε γάρ· ἐκεῖνος ἐμοὶ φράζων ἃ ποιεῖν ἐγνώκει καὶ τὴν ἐπιθυμίαν ἐκ- φέρων οὐ τοῦτ’ αὐτὸ νομίζων αὑτῷ λυσιτελεῖν τὸ μη- ’δεν ἐμὲ τῶν πραττομένων ἀγνοεῖν προὔλεγεν ἄν, ἀλλ’ ὠνούμενος τὸ μηδὲν αὑτῷ κώλυμα παρὰ τῶν ὑπ’ ἐμοὶ τεταγμένων, εἴ τις αἴσθησις συμβαίη, γενέσθαι.

οὐκ- οῦν ἐχρῆν τὸν ἐκείνῳ συμπράττοντα στρατηγὸν μά- λιστα μὲν ὅλῃ τῇ δυνάμει περὶ τοῦ δεῖν ἐᾶν τὸν δεῖ- να καταλύειν τοὺς νόμους διαλέγεσθαι καὶ διδάσκειν ὡς ἀρέσκει μοι τὸ τόλμημα, εἰ δὲ μὴ τοῦτο, τοῖς τα- ξιάρχοις, τοῖς φυλάρχοις, τοῖς ἄλλοις δι’ ὧν ἂν ἦν τοὺς στρατιώτας ἐν ἀκμῇ τῶν καιρῶν κατέχειν. εἰ δὲ ἐγὼ μὲν ᾔδειν, οἱ δὲ ἠγνόουν καὶ διεκώλυον ἄν, εἴπερ ᾐσθάνοντο, τί πλέον ἂν ἦν τῷ τυράννῳ τῆς ἐμῆς κοι- νωνίας ἄνευ τῆς τῶν ὑπ’ ἐμοῦ στρατηγουμένων;

24. Τοῦ χάριν δὴ ταῦτα διῆλθον; ἴν ὑμῖν, ὠ ἄνδρες, γένηται φανερὸν ὧς, εἴπερ ἦν τι τούτων ἀληθές, [*](1 δὲ Doxap Ι λαθεῖν La 2 ἀμήχανον scripsi e MLaVi ClBVa Doxap ἀδύνατον L sed ἀμήχανον in marg, edd 4 ἐκ τοῦ καθ’ αὐτὸν Doxap | αὐτὸν Β | αὐτῷ LMLaClBVa edd om Doxap Ι ἀγνοεῖν Β 5 ἐμὲ om LaVi | ἄλλω Doxap 6 ἐννοούμενος L sed γρ ὠνούμενος suprascr, Β Ferr Mor ἐνο- ούμενος Va νοούμενος Doxap Ι πρὸς ante τὸ Cl | αὐτῷ libri Doxap edd Ι περὶ La sed ερὶ in ras f, Vi et in ras Va 2 Ι ἐμοῦ Μ sed ῦ eras et ἑ corr m 2, LaViCl 7 ὑποτεταγμένων ἐμοὶ Doxap Ι τεταγμένων Va | συμβαίνει Cl Ι οὐκ οὖν La 8 χρὴ MLaViClBVa 11 ταξιάρχαις BVa 15 τί] τὸ Doxap Ι ἂν om Cl 16 τῆς inser Va 2 om Μ Doxap 17 δὴ om BVa | διεξῆλθεν Doxap Ι ἴνα ἡμῖν Doxap 18 δικασταί BVa Doxap cf. ad p. 480,8 Ι γένηται scripsi e MLaVi Doxap γένοιτο L ClBVa edd)

495
αὐτὴ τοῦ πράγματος ἡ φύσις πολλοὺς ἂν τούτῳ | [*](RIV 486) παρέσχε τοὺς μάρτυρας, οἴ, εἰ καὶ τότε ἐσίγων, τὴν λαμπρότητα καὶ τὸ τιμᾶσθαί με παρ’ ὑμῶν ὐφορώμε- νοι νῦν ἐν τῇ κρίσει καὶ ταῖς βλασφημίαις ἐπέθεντ’ ἂν ὑπὸ τοῦ καιροῦ παρακληθέντες. λυπηρὸν δὲ ὁ στρα- τηγὸς πολλαχῆ τοῖς ἀκολουθοῦσι πονεῖν ἐπιτάττων, μεμφόμενος τοῖς ὀκνοῦσιν ἐν ταῖς μάχαις, ἐν ταῖς διανο- μαῖς τοὺς τοιούτους ἀνιῶν.

τούτων δή τινας ἐχρῆν τούτῳ παρεστάναι καὶ μαρτυρεῖν ὡς τἀληθῆ γέγραπται καί, νὴ Δία γε, καὶ τῶν ἐμῶν οἰκετῶν οὐκ ὀλίγους. ὅτι μὲν γὰρ πρᾶγμα τοσοῦτον πολλῶν μὲν ἂν ἐδεήθη λόγων, πολλοῦ δὲ χρόνου καὶ καθ’ ἑκάστην ἡμέραν ἢ συνιόντας αὐτοὺς ἔδει κοινολογεῖσθαι καὶ σκοπεῖν ἢ δι’ ἑτέρων ἀλλήλοις διαλέγεσθαι καὶ ῥήματα περὶ τοῦ πράγματος πέμπειν τε καὶ δέχεσθαι δῆλον οἶμαι πᾶσι· τοὺς δὲ ταῦτα διακονοῦντας, εἰ μὲν τῶν οἰκετῶν εἷ- ναί τινάς φησι, τί μὴ τούτ’ οὑς καλεῖ; εἰ δὲ τῶν ἐπι- τηδείων, τί μὴ τούτοις χρῆται;

ὁρᾶτε τοὺς συγκα- τασχόντας τῷ τυράννῳ τὴν ἀρχήν, ὧν οἱ μὲν αὐτῷ τὸ σῶμα ἐφύλαττον, οἱ δὲ τὴν ἀκρόπολιν ἐφρούρουν, [*](1 τούτου Doxap 2 οἷον Doxap | τοῦτο Doxap Ι καὶ ante τὴν Doxap 3 μὲν Doxap 5 παρακληθέντα Doxap 7 τοῖς del L om MLaViCl Doxap | ἐν(1) — 8 ἀνιῶν om Doxap I μάχαις — διανομαῖς L sed γρ ἐν ταῖς τοῦ πολέμου ἐργασίαις τοὺς τοιούτους ἀνιῶν τοῦ πολέμου ἐργασίαις MLa sed in hoc in lac 4 — 5 litt inser p et τιμῶν τοὺς προθύμους in marg s, Vi | ταῖς(1) L sed del | ἐν ταῖς διανομαῖς in lac 25 fere litt Cl 3 | ἐν ταῖς inser Va 2 8 οὐ ante τοιούτους LaVi 9 τούτῳ om MLaVi τούτων Cl τούτοις Doxap | ὡσ Va sed σ inser m 2 ὥστ’ LaVi | τἀληθῆ scripsi e Doxap ἀληθῆ libri edd 10 καὶ(2) om Va Ι ὀλίγα Doxap 11 καὶ ante πρᾶγμα BVa I μὲν om Μ Ferr Mor 12 καθεκάστην ClVa 16 δια- κονοῦντας Va sed κον in ras 1 litt m 2 17 φήσει LaViCl φασι Doxap 19 τὴν ἀρχὴν τῷ τυράννῳ MBVa | αὐτὸς Cl αὐτῶν Doxap)

496
οἱ δ’ ὅ τι κελεύσειεν ὑπούργουν; τούτους ἂν ἔρησθε περὶ ἀλλήλων εἰ πρὸ τῆς τυραννίδος ἀλλήλους ᾔδεσαν, φήσουσιν ὡς ᾔδεσαν. οὐ γὰρ ἂν ἕκαστος μὴ βλέπειν ἔχων εἰς συνεργοὺς ἐτόλμα.

οὐκοῦν εἴπερ καὶ αὐ- τὸς ἐν τοῖς κοινωνοῦσιν ἦν καὶ τοῦτ’ ᾔδεσαν ὥσπερ ἀλλήλους, τί οὖν μή, ὧς καὶ τῶν ἄλλων, καὶ τούτων εὐπορεῖς; ὅτι, ὦ ἄνδρες, τὰ μὴ πεπραγμένα μάρτυρας οὐκ ἂν ἔχοι. τοῦτο δὲ τῷ διώκοντι μὲν οὐκ εἶναι θαυ- μαστὸν οὐδέν, ἐμὲ δὲ ἀπαιτεῖν εὔλογον, ὑμᾶς δὲ μετὰ μὲν ἐμοῦ ζητεῖν, τὸν δὲ ἀναγκάζειν παρέχεσθαι. ἐμὲ μὲν γὰρ ἡ περὶ τοὺς μάρτυρας σπουδὴ διασώσει, τῆς δὲ ἀρᾶς ὑμᾶς ἐξαιρήσεται.

φέρε, εἴ τισιν ἀργύριον [*](RIV 487) οὑτοσὶ I δοὺς ἔπειθεν ἐνταυθοῖ βοᾶν ὡς συν- ῄδειν, ὡς ἐκοινώνουν, ἆρ’ ἂν ὑμῖν ἐξήρκει καὶ καταγινώσκειν ᾤεσθε δεῖν; ἀλλ’ οὐκ ἂν ἐσκέπτεσθε τίνες ὄντες ταῦτα λέγουσιν; εἰ δυσμενεῖς ἐμοὶ πολλά- κις τῷ τὰ ψευδῆ μαρτυρεῖν; εἶθ’ οἱ μάρτυσιν ἀπιστή- [*](1 οἳ Re I δέ τι Doxap | ὅτι ViVa Ι κελεύσει BVa κελεύσειας Doxap 2 ἢ Doxap | ἀλλήλους ᾔδεσαν in marg Cl 2 om LaVi ᾔδεσαν ἀλλήλους Μ συνῄδεσαν ταύτην ἀλλήλοις Doxap 3 οὐδὲ Β | ἂν in marg inser Va 2 Ι οὐ γὰρ ἂν ἦν ὅστις coni Gasda 5 τοῦτο BVa sed in hoc ν post ο eras τοῦτον Cl Doxap 6 γοῦν Doxap Ι εἰ ante μὴ Μ sed eras, LaViClBVa Doxap | post ἄλλων lac fere 25 litt Cl | καὶ ὧς BVa | καὶ τούτων in marg Va 2 Ι καὶ] οὐ Cl Doxap 7 εὐπορεῖν· Doxap | δικασταί B Va Doxap cf. ad p. 480,8 Ι μὴ om Cl Ι μάρτυρα LaViCl Doxap) [*](8 τούτους Gasda | διώκτῃ Cl 9 οὐδέν om Μ οὐδὲ LaVi | δὲ om LaVi | τὰ LaVi 10 δὲ om Cl Ι ἀναγκάζειν Va sed ν (2) add m 2 11 μὲν om Β 12 ὑμᾶς om Doxap | ἐξαεριήσεται Va 13 δοὺς scripsi e LMLaViClB διδοὺς Va Doxap edd Ι ἐνταῦθα MLaVi 14 ἆρα Doxap Ι ἂν inserui e MLaViB Va om LCl Doxap edd | καὶ om Doxap 16 εἰ ante πολλά- κις et ἐχρῶντο post μαρτυρεῖν excidisse coni Gasda „aliquid excidisse apparet: sensus esse debet: si suspecti ob id, quod saepe falsa testimonia“ lacobs Lect 17 μάρτυρες Doxap | ἀπιστήσαντες ἂν παροῦσιν scripsi e MLaViClBVa Doxap παρ- ῶσι) ἂν παροῦσιν ἀπιστήσαντες L edd)

497
σαντες ἂν παροῦσιν τούτων ἀπόντων τοῖς ῥήμασι τοῦ διώκοντος πιστεύσετε;

πολλὴν ἄρα ἀφθονίαν ποι- ήσετε τῶν ἐθελόντων συκοφαντεῖν, οἳ νῦν μὲν τῷ δεῖν εἰσιέναι μετὰ μαρτύρων ἢ δοκεῖν φλυαρεῖν ἔσθ’ ὅτε καὶ ἀποκνήσουσιν, εἰ δὲ γνοῖεν ὧς οὐδὲν ἐλέγχων δεῖ, ταῖς δ’ αἰτίαις ἡ τιμωρία προσκείσεται, τῶν πολιτῶν ἀεί τις ἀπολεῖται. ῥᾷστον γὰρ ἀπάντων γραψάμενον ἀναισχυντῆσαι. λοιπὸν οὖν τοῖς μὲν ἐγκαλεῖν, ὑμῖν δὲ καταψηφίζεσθαι, τῶν δὲ φευγόντων ἀποφεύγειν μηδένα.

30. Ἤδη τοίνυν τις ἀπορῶν μαρτύρων ἐπὶ τὴν γνώμην τοῦ. κρινομένου τραπόμενος καὶ δείξας δεχο- μένην τὰς μέμψεις ἔδοξέ τι λέγειν. αὕτη δὲ νῦν λύει μᾶλλον ἢ βεβαιοῖ τὴν γραφὴν καὶ διχόθεν ἀφεῖμαι τῆς αἰτίας τῷ τε τοῦτον ἀπορεῖν μαρτύρων καὶ τῷ [*](10 ἡ βούλησις L rubr) [*](1 ἀπάντων Doxap | ῥήμασιν La 2 ἐπιστεύσατε ClBVa πιστεύετε Doxap | πολλοῖς Doxap 3 οἷον Doxap Ι τῷ scripsi e MLa sed in hoc ῶ ex ὁ corr p, ViCl sed in hoc w ex ὸ corr, Doxap, ut coni Mor τὸ LBVa edd sed „probo Morelli coniec- turam τῷ aut alias leg. διὰ τὸ δεῖω“ Re | δεῖν] νῦν Doxap 4 προσιέναι Doxap | ὅτι καὶ ἀποθνήσκουσιν Cl 6 δὲ BVa Doxap I προκείσεται Doxap 7 ἀπάντων scripsi e MLaViVa πάντων LClB Doxap edd 8 δ’ οὖν L 9 τὸν La sed ὸν in ῶν corr p 10 Ἤδη — 498, 5 βελτίους; praemissis verbis τὸ δ’ αὐτὸ τοῦτο καὶ ἐπὶ τῆς βουλήσεως πεποίηκεν· ἐπειδὴ γὰρ καὶ αὐτὴν αὐτοῦ οὐχ ὁ ἀντίδικος εἰσαγαγεῖν ἔμελλεν, αὐτὸς γάρ, οὐχ ὁ ἀντίδικος ὑπὸ ταύτης ἐβοηθεῖτο, ἀπλῶς εἰσήγαγεν εἰπών citat lo. Doxap. 1. 1. cod. Vat. fol. 256 v Bar. fol. 114 et — p. 499, 15 πολιτικοῦ; praemissis verbis ὧς ἔστιν ἰδεῖν καὶ παρὰ τῷ λιβα- νίῳ ἐν τῷ τοῦ στρατηγοῦ ζητήματι idem cod. Vat. fol. 263 v. Bar. fol. 127 v ad p. 113, 20 καὶ ἐπὶ τῆς — 114, 5 ἔχων ed. Walz. = p. 214, 8 — 13 ed. Speng. | ἤιδη La sed ι inser f | ἀπορῶν τις Μ 11 κρινομένου in ras Va 2 12 αὐτὴ ClBVa 13 ἀφί- εμαι LaVi 14 τε om Doxap)

498
προσήκειν ἐκ τῶν εἰκότων εὔνουν εἶναί με τῇ πόλει. τίς γὰρ οὐκ οἶδεν ὧς οὗτοι κινοῦσι τὴν οὖσαν πολι- τείαν καὶ τῆς ἀπούσης ἐπιθυμοῦσιν, οἵτινες ἐν μὲν τῇ καθεστώσῃ φέρονται χεῖρον, ἐλπίδας δὲ ἔχουσιν ἐν τῇ μεταβολῇ βελτίους;

οἷον ὁ τυραννουμένης πό- λεως ἀπερριμμένος ποθεῖ τοὺς νόμους καὶ τὴν ἰσηγο- ρίαν καὶ ταῦτα ἐπανάγειν πειρᾶται. πάλιν ὅτῳ τοὺς νόμους ἰσχύειν οὐ συμφέρει, λύειν ἐπιχειρεῖ τοὺς νό- μους. τίνες οὖν οἱ πολεμοῦντες τοῖς νόμοις; ὧν οἱ πατέρες κατ’ ἐκείνους ἐκολάσθησαν, οἶς ὀφλήματα πρὸς τὸ δημόσιόν ἐστιν, ὧν ἀτιμία κατέγνωσται, οὓς ἐξείργει [*](RIV 488) τὰ βεβιωμένα τοῦ βήματος, | ὅσοι πολλὰ κεκα- κουργηκότες ἴσασιν ὧς μενόντων τῶν νόμων οὐκ ἔστι μὴ δίκην ὑποσχεῖν.

32. Ποῦ τοίνυν με τίθης, ὦ συκοφάντα; τί με πεποίηκεν ἐχθρὸν τῇ πολιτείᾳ; τὸ δεσμωτήριον ᾤκουν; ἐν τοῖς ὀφείλουσιν ἦν; ψήφῳ τῆς παρρησίας ἐστερή- μην; δεδήμευτό μοι τὰ ὄντα; πονηρὸς εἰλήμμην καὶ [*](12 cf. p. 500, 17; 516, 6. Dem. cor. p. 315, 5) [*](3 τοῖς ἀποῦσιν Doxap Ι οἵτινες] ὅταν MViClVa ὅτ ἂν La om Doxap 4 φέρωνται MLaViClBVa Ι ἔχωσιν LaViCl) [*](5 γενέσθαι post βελτίους Doxap Vat. fol. 263 v. Bar. 127 v | οἷον om Doxap Vat. fol. 263 v. Bar. 127 v οἶος Re Ι δὲ post ὁ Doxap) [*](7 πάλιν δὲ vel καὶ πάλιν Gasda Ι οὕτω Va sed υ eras, Doxap 8 ἰσχύοντας Doxap Ι οὐ συμφέρει et τοὺς νόμους om Doxap 9 οὖν om Doxap 11 ὧν — κατέγνωσται om Doxap) [*](12 πολλοὺς BVa Ι κεκακουργηκότες MLa sed κε antepos Μ Lap 13 μὲν ὄντων Doxap μελλόντων Cl 14 δίκην scripsi e libris Doxap δίκης edd sed „aut δίκην aut δίκας leg.“ Re 15 τιθεῖς La sed ῆ suprascr p τιθεῖς Va τιθεὶς Β τίθησιν Doxap Ι τί inser Cl 2 | με om Cl 16 πόλει Doxap 17 ὀφείλουσιν scripsi e BVa Doxap ὠφληκόσιν LMLaViCl edd Ι ἐστερήμην La sed ε(2) in ras f 18 δεδήμευτό — ὄντα citat Planudes fol 38 Ι δεδήμευτό scripsi e LaViBVa δεδήμευταί LMCl Plan edd δεδήμωταί Doxap | πονηρὸν Doxap | εἰλήμμην La sed η(2) in ras f)

499
τὸ πείσεσθαί τι δεινὸν ἐνῆγε πάντα κινεῖν; ἢ τοιοῦτον μὲν οὐδέν, χρηστὸς δὲ ὢν ἐν ἀγνώμοσιν ἐπεδεικνύμην τὸν τρόπον; οὐκ ἐπῃνούμην; οὐκ ἐθαυμαζόμην; οὐ τοῖς ὅπλοις ἐφειστήκειν; οὐ τῶν δυνάμεων ἦρχον; οὐ ζη- λωτὸς ἦν, οὐκ εὐδαίμων; οὐ παρ’ ὑμῖν λαμπρός; οὐ τοῖς ἐχθροῖς φοβερός;

ἔστιν οὖν ὅστις ἂν τοσού- των αὑτὸν ἀγαθῶν ἀποστεροίη; νὴ Δία, ὅ γε οὐκ ὢν αὐτοῦ. διὰ τί γὰρ ἂν σωφρονῶν; τί ζητῶν ἀντὶ τῶν ὄντων; ἐγὼ στρατηγίας παρ’ ὑμῶν ἠξιωμένος ἐπῆγον τῇ πολιτείᾳ δεσπότην ἐν ᾗ τοσοῦτος ἐγεγόνειν; καὶ ὅπως ἄλλος ἐξουσίαν ἄδικον κτήσαιτο, πάντα ποιεῖν ἕτοιμος ᾑρούμην καὶ γενέσθαι καὶ νομισθῆναι;

εἰ γὰρ αὐτὸς ἔμελλον τυραννήσειν, ἐδεξάμην ἂν τύραννος ἀντὶ στρατηγοῦ καταστῆναι, πρᾶγμα δυσσεβὲς ἀντ’ ἐν- νόμου καὶ πολιτικοῦ; τίνος ἐπιθυμῶν; τοῦ τιμᾶσθαι; καὶ τί κάλλιον τῶν παρὰ τοῦ δήμου τιμῶν, ὧν ἄπ- εστιν ἀνάγκη, ἃς μόνας ἄξιον τιμὰς προσειπεῖν; τύραν- νος δὲ κολακεύεται μέν, τιμᾶται δὲ ἥκιστα. ᾧ γὰρ ὁ προσκυνῶν καταρᾶται, ποῦ τοῦτον ἐν τοῖς τιμωμένοις [*](1 τί Cl γε Μ | πάντας Cl Ι τοιοῦτο ViCl 2 ἐπεδεικνύμην La sed ε(2) ex ι corr p 6 αὐτὸν τοσούτων Β Va | τούτων τῶν ἀγαθῶν Doxap 7 αὑτὸν om Doxap ἑαυτὸν LaVi αὐ- τὸν Cl Ι δι’ Vi | ὅ om Μ ὅσγε LaVi 8 αὐτοῦ L sed ῾ e’ corr αὐτοῦ La sed ’ in ῾ corr p, Cl Doxap ἐν αὑτοῦ Cobet Misc 146 Ι διατί ViCl 9 στρατηγίας — ἠξιωμένος om Doxap) [*](10 πόλει Μ Doxap qui δεσπότην τῇ πόλει praebet cf. p. 513, 4 Ι ἐν — ἐγεγόνειν om Doxap Ι ἐγενόμην BVa 12 ἕτοιμος scripsi e MLaViClBVa ἑτοίμως L edd ἄδικον Doxap Ι ἠρού- μην Vi Doxap | κακός post νομισθῆναι L edd delevi 14 ἐν- νόμου La sed ν(2) inser p, Cl sed ου corr m 2 15 πολιτικοῦ Cl sed λιτικοῦ in ras m 2 16 παρὰ La sed α (1 et 2) in ras f I ἄπεστιν La sed ex ἀποτίναι corr f, Va sed γρ ἀπέστην in marg ἀπέστην Cl 18 δὲ(1)] γὰρ BVa | ὃν Cl 19 ἂν post τοῦτον inserendum coni Gasda Ι τοῖς inserui e LaViClVa om LMB edd)

500
θήσει τις; ἀλλ’ ὅπως ἐξείη μοι τρυφᾶν καὶ γυναῖκας ὑβρίζειν καὶ χρήματα ἁρπάζειν; ἀλλ’ οὐκ ἐν τούτοις ἐτράφην τοῖς ἤθεσιν οὐδ’ ἐπαιδεύθην τοιούτων κακῶν ἐρᾶν.

μάρτυρες δ’ ὑμεῖς διὰ τῆς στρατηγίας. ἐνὶ γὰρ δὴ τούτῳ χρηστόν τε εἶναι καὶ ἐκ τοιούτων καὶ κρείττονα ἡδονῶν καὶ διὰ πάντων ἀρετὴν ἠσκηκέναι καὶ ταῖς καλλίσταις ἐσχολακέναι μελέταις καὶ πάντα ἅ τις ἂν αὑτῷ συνεύξαιτο καὶ παισὶν ἐμαρτυρεῖτε. τοῦ μὲν οὖν ἐκ παιδὸς ἐπιτηδεύειν με τὰ βελτίω σύμβολον [*](RIV 489) | εὐμέγεθες ἡ στρατηγία, ταύτην δὲ τίς ἤδη ἔχων καὶ τοῖς μεγίστοις τετιμημένος ἐξ αὐτῶν ἂν τῶν μισθῶν τῆς ἀρετῆς εἰς τὸ κακὸς εἶναι μετέστη καὶ τὰ ἆθλα τῆς καλοκἀγαθίας ἀρχὴν ἐποιήσατο πονηρίας; ἀλλ’ οὐ ταῦτα ποιεῖν αἱ τιμαὶ πεφύκασιν, ἀλλὰ μᾶλλον ἂν τοὺς φαύλους ἀποφήνειαν ἀγαθοὺς ἢ τρέψειαν ἐπὶ θάτερα τὸν βελτίω.

οὕτως ἡ στρατηγία τῶν τε ἔμπροσθεν βεβιωμένων ἆθλον ἦν καὶ παράκλησις τοῦ μᾶλλον ἔχεσθαι τῆς ἀρετῆς. ὁ δὴ τυραννεῖν αὐτὸς οὐκ [*](5 Plat. Phaedr. p. 246 A 8 cf. t. IV 470, 5; V 51, 5) [*](1 θήσει scripsi e LaViCl θείη LMBVa edd Ι τίς MLaVi BVa edd Ι ἂν post τίς inser Μ 2 | ἐξῄει BVa 3 οὐδὲ BVa) [*](4 δὲ BVa | ἐμοὶ ViVa sed in hoc οὶ ex ὸν corr m 2 et ἐνὶ suprascr m2 5 δὴ om Cl | τούτῳ Cl sed τῳ in ras m2 τοῦ LaVi 7 ἃ τίς ViBVa 8 ἂν om BVa | αὐτῶ LLaViClB edd I παισὶν scripsi cum Cobeto Misc 151 coll 11. 11. πᾶσιν libri edd 9 μετὰ La sed in με τὰ corr f, Vi Mor | σύμβολον Cl sed ο(2) in ras 2 litt m 2 10 δὲ τίς scripsi δέ τίς La δέ τις reliqui libri edd 11 τετιμημένος Cl sed ς in ras m2) [*](12 κακῶς Va 13 ποιήσαιτο Β | τῆς ante πονηρίας L edd delevi 14 ποιεῖν Cl sed ειν in ras m 2 15 τοὺς om Vi | ἢ Μ sed η in ras m 2 16 τὰ βελτίω La sed γρ τοὺς βελ- τίους in marg n, Vi 17 ras 3 — 4 litt ante βεβιωμένων Va | τοῦ Va sed οῦ in ras m 2 18 ὁ — 501, 2 ἑλέσθαι praemissis verbis εἶτα ἐνθύμημα συγκρῖνον τὴν ἐργασίαν πρὸς τὸ ἐπιχείρη- μα καὶ τὸ μᾶλλον ἀπονέμων (corr ἀπονέμον) τῷ ἐπιχειρήματι citat lo. Doxap. l. l. cod. Vat. fol. 264. Bar. fol. 128 | δὴ scripsi e MLaViVa Doxap δὲ ClB δὲ καὶ L edd)

501
ἂν δεξάμενος ἐν ἐφολκίου μοίρᾳ τυράννῳ προσκεῖσθαι δοκεῖ ποτ’ ἂν ἑλέσθαι; καὶ πότερον κρεῖττον ἦν ἡγεῖ- σθαι τοσούτων γενναίων ἢ δουλεύειν ἐνὶ διεφθαρμένῳ; καὶ στεφανοῦσθαι μετὰ νίκας ἤ πληροῦν αἰσχρὰς ἡδο- νὰς ἀνθρώπῳ μεθύοντι; καὶ κηρυγμάτων τυγχάνειν ἢ προκυλινδεῖσθαι εἷσθαι δεσπότου;

σὺ δέ, ὦ ῥᾳδίως τοὺς ἄλλους κρίνων, ἆρ’ ἂν ὧνπερ ἐγὼ παρὰ τοῦ δήμου τετυχηκὼς ἐξήμαρτες εἰς τούτους ἃ φῄς ἐμέ; καλῶς γε ποιῶν ἐδυσχέρανας τὸ ῥῆμα. μὴ τοίνυν σαυτῷ μὲν οἴου προσήκειν εἶναι δικαίῳ περὶ τοὺς τετιμηκότας, ἐμὲ δὲ ἐν μέσαις ταῖς τιμαῖς τοὺς πιστεύσαντας προ- δεδωκέναι.

38. Ἠκούετε τοίνυν αὐτοῦ πάντων εὐηθέστατον λέγοντος λόγον ὡς πλείστου τὴν ἐμὴν προσθήκην [*](1 cf. ad p. 108, 8 6 cf. ad t. ΙΙΙ 134, 6; 291, 5 14 cf. t. IV 694, 17 R) [*](8 παρεπιγραφή· νοεῖται γὰρ ὅτι πρὸς τὴν ἐρώτησιν ἐδυσχέ- ρανεν ὁ διώκων M2) [*](1 προσκεῖσθαι scripsi e MViClVa Doxap cum lacobsio Lect et Gasda coll l. 14 et p. 503, 6 προκεῖσθαι LLaB edd 2 δοκεῖ om Cl δοκῆ Vi | πότ’ LaViClVa | εἱλόμην in ras Cl 2 | καὶ — 9 ῥῆμα praemissis verbis εἶτα ἐπαναλαμβάνει πάλιν τὸ ἀπὸ τοῦ πράγματος ἐπιχείρημα λέγων οὕτως· ἀντὶ πολλῶν ἀγαθῶν οὐκ ἂν φαῦλον πρᾶγμα εἱλόμην καὶ κατ’ κατασκευάξει πάλιν αὐτὸ ἐργασία ἀπὸ τοῦ ἴσου καὶ ἐνθυμήματι ἔστι δὲ τὸ μὲν ἐπαναληφθὲν ἐπιχείρημα τοῦτο· citat lo. Doxap. l. l. cod. Vat. fol. 264. Bar. fol. 128 v 3 τούτων Doxap 4 νίκης Cl I πληροῦν — ἡδονὰς respicit Planudes fol. 38 ἐκεῖνος τὰ πάντα κατ’ ἐπιθυμίαν ὧν τῷ δεῖνι τἀς αἰσχρὰς ἦν αὐτῷ πληρῶν ἡδονάς) [*](6 δεσπότῃ Doxap 7 ἆρα MLaCl Doxap Ι ὧν Β | περὶ La sed ερὶ in ras f, Vi 8 εἰ Doxap Ι οὓς coni Mor Ι φὴς La φὴς reliqui libri Ι ἀφεὶς ἐμὲ Doxap | γε Cl sed γ in ras m2) [*](11 ταῖς om Vi 13 Ἠκούετε scripsi e LaViCl cum Gasda ἠκούσατε ΒVa ἀκούετε LM edd | τοῦ Cl)

502
ἐπρίατ’ ἂν ὁ τύραννος καὶ ὡς ἦν μοι δύναμις βουλο- μένω συνάρασθαι. τίς γὰρ οὐκ οἶδεν ὅτι πάντες οἶ πολεμοῦντες οἱστισινοῦν πρίαιντ’ ἂν ἡδέως τοὺς τῶν ἐναντίων στρατηγούς; ἆρ’ οὖν πάντες οἱ στρατηγοὶ διὰ τοῦτο προδόται, πάντες δωροδόκοι, πάντες τοὺς οἰκείους προδιδόντες; οὐκ ἔστιν, ἀλλ’ οἱ μὲν φύσει πονηροὶ πωλοῦσιν αὑτούς, τὰς δὲ τῶν ἀγαθῶν γνώμας οἱ διαφθείραντες ἂν ἡδέως οὐ μεταβάλλουσιν, ἀλλ’ οἶ μὲν εὔχονται γενέσθαι χείρονας, οἱ δὲ μένουσιν ἐπὶ τοῦ κρείττονος.

καὶ οὐ δήπου τὴν ἐκείνων βούλη- σιν ἐν ἐλέγχῳ δεῖ λαμβάνειν κατὰ τῶν ἀγαθῶν. εἴ τις, ὅτε πρὸς τοὺς ἐχθροὺς παρεταττόμην ἀμέμπτως, αὐτο- [*](RIV 490) μόλους ἐκεῖθεν παράγων | ἔκρινέ με προδοσίας εἰδέναι λέγων τοὺς αὐτομόλους πολλάκις τοῦτο παρὰ τοῖς αὑτῶν εἰρημένον· τὸν στρατηγὸν τῶν ἐναν- τίων εἴ τις ἔπεισε γενέσθαι προδότην, ἑτοίμως [*](1 βούλησις δύναμις La s) [*](1 ἐπρίετ’ Μ sed ε(2) in α corr m2, La ἐπρίαιτ᾿ Vi 2 συναρέσθαι Vi 3 οἷστισιν οὖν La οἷστισιν οὖν Va sed in οἵςτισινοῦν corr m2 Ι ἂν om Cl 5 πᾶσι πρὸ τῶν οἰκείων οὐ διδόντες LaVi πᾶσι πρὸ τῶν οἰκείων οἱ διδόντες Cl sed οἱ in ras m2, BVa 7 αὐτοὺς MLaViClVa sed in hoc ’ e ῾ corr 8 διαφθείροντες MLaVi | ἡδέως scripsi e LaViClBVa ῥᾳδίως LM edd 10 ἐκείνου MClVa 11 ἐν ἐλέγχῳ Va sed γρ ἔλεγ- χον in marg m2 ἔλεγχον Cl ἐπ’ ἐλέγχῳ Gasda coll t. II 533, 6 | δὴ Cl 13 ἐγὼ post παράγων L sed inser, edd sed „malim “ Re delevi εἶτα lacobs Lect | ras 3 litt καὶ?) ante ἔκρινέ L 14 τὴν προδοσίαν post αὐτομόλους L edd sed locum ὃ ἐρεῖ mutilum videri adnotavit Mor delevi Ι τοῦτο L Ι παρὰ Cl sed αρὰ corr m2 περὶ La sed ερὶ in ras p 15 αὑτῶν scripsi αὐτῶν L sed πολίταις ἢ ἄρχουσιν in marg, MCl sed in hoc ῶν in ras m2 BVa edd αὐτοῖς LaVi αὐτῶν ἄρχουσιν coni Re I εἰρημένον Cl sed εἰ in ras m2 | ἀκούσαντας ὅτι post εἰρημένον inserendum et τῶν ἐναντίων delenda coni Re 16 προδότην γενέσθαι ἑτοίμως, τὸν πόλεμον ῥᾳδίως ἄν ἤνεγκαν coniRe | ἕτοι- ἑτοίμως μον Cl ἕτοιμον Va)

503
ἂν ἤνεγκεν, εἰ ταῦτα λέγων ἠξίου με δοῦναι δίκην, ἔστιν ὅντινα ἔπειθεν ἄν; οὐχ οὕτω γέ τις ἀνόητος.