Declamatio 34

Libanius

Libanius, Declamatio 34, Libanii Opera, Vol 7, Declamationes XXXI-LI, Foerster, Teubner, 1913

ἦν ἄρα, ὡς ἔοικεν, ἐπιτυχεῖν ὑγείας, ὦ δικά- ζοντες, παντὸς ὧς εἰπεῖν θανάτου χαλεπωτέρας, ὅπερ μοι συμβέβηκε τὰ νῦν διὰ τὸν χρηστὸν υἱὸν τουτονὶ τὴν ἀμείνω νόσον ἀντὶ κακῆς ὑγείας ἀλλάξασθαι. οὐ μὴν ἀλλ’, ἐπεὶ τῷ πλείονι τέθνηκα λογισμῷ καὶ δοκῶ μὲν περιεῖναι, οἴχομαι δὲ τῷ τοῦ ταλάντου πόθῳ, παρ’ ὑμᾶς ἀπήντηκα ἀπελάσασθαι τοῦτον τῆς οἰκίας ἐθέλων, καθάπερ οὗτος ἐμοῦ τὸ τάλαντον. καὶ δέομαι, τὴν χάριν ἐπινεύσατε, ἵνα μὴ πρὸς λύπῃ ζημίαν <λάβω> ἔνα μὴ καὶ ταύτην δυστυχήσω τὴν ἐπήρειαν τουτονὶ τρέφειν ἀναγκαζόμενος.

ὁ μὲν οὖν θεὸς ἀπὸ τῶν ἡμετέρων πλούσιος, ἐγὼ δὲ καινότερα δυστυχῶν περι- ορῶμαι πρὸ τελευτῆς κληρονομούμενος. ὃν γὰρ εἶχον κλῆρον περιών, τοῦτον ὧς τεθνηκὼς ἀπολώλεκα τῷ τῆς εὐχῆς τρόπῳ. ἐπειδὴ δὲ τούτων αἴτιος οὗτος, ἀκουσάτω μετὰ παρρησίας <μου λέγοντος> | ὡς οὐκ ἔστι μοι [*](RIV 656) [*](2 τὸ προοίμιον ἐκ περιουσίας M) [*](1 Ἡ μελέτη om B Φιλάργυρος ἀποκηρύττων Mor Re 2 ὑγείας scripsi e VaB ὑγιείας OrRVMLa edd cf. 1. 5; p. 120,7 et 19; 128,9; 129,10 et 11 et 13 et 17; 130, 1 et 3 et 7 et 12; 131,7; 135,8 et 10 et 13 et 18; 136,3; 137,1 | γρ δικασταὶ in marg Mor 4 τανῦν CrVMVaB edd 5 τῆς ante κακῆς M edd | ὑγείας La sed εἰ ex ἴ’ corr f ὑγιείας CrHVM edd 6 πλέονι CrHVM edd 7 ὂν ante περιεῖναι La | πόθῳ scripsi πάθει libri sed γρ πόθῳ in marg Fa, edd 8 τοῦτον ante τῆς inserui e B, ante ἐθέλων M edd om CrHVVaLa 10 τῆ λοιπὴ Β I λάβω inserui coll Dem. p. 155, 13 om libri edd aed „videtur ἀπενέγκωμαι vel tale quid deesse“ a Re λάβωμαι Lect 134 Not. crit. ad Lib. apol. p. 29 11 ἴνα μὴ om B | καὶ om M | δυστυχήσω τὴν om La 15 περιιὼν M 16 „num ἀτόπῳ?“ Re | ἐπεὶ MVaB | ἀκούσατε B 17 μου λέγοντος in- serui, ut λέγοντος ἐμοῦ aut saltim λέγοντος inserendum coni Re ἀκούσατω καὶ μου Lect) τὰ τῆς (om Not) ἀπορρήσιος lacobs Lect Not l. l. | οὐκ ἔστι scripsi e CrHLaB et γρ in marg Mor οὐκέτι VMVa edd)

120
παῖς, ἐπειδὴ μηδὲ τὸ τάλαντον. συναπώλεσα γὰρ τῷ τα- λάντῳ τὸν παῖδα.

οἶ μὲν οὖν ἄλλοι πάντες ὅσοι τὴν οἰκουμένην οἰκοῦσιν ἄνθρωποι ἀπὸ τῶν κρειττόνων τὴν εὐτυχίαν ἔχουσι καὶ δέονται τῶν θεῶν τὴν ἀμείνω τύχην ἐλπίζοντες, ἐγὼ δὲ ὁ δείλαιος καὶ τῶν ἐμαυτοῦ δι’ αὐτοὺς ἀπεστέρημαι· γεγένημαι γὰρ ἀντὶ πλουσίου πένης. ἤδη τὴν ὑγείαν μέμφομαι καὶ ποθῶ τὴν νόσον. ἐν ἐκείνῃ μὲν γὰρ εὐδαίμων ἦν, νῦν δὲ δὴ νοσεῖν ἄρχομαι. οὐδὲν γάρ μοι τῶν κατὰ τὴν οἰκίαν σώζεται.

4. οὐ μὴν ἀλλ’ ἐπεὶ τὰ χείρω δυστυχεῖν ἄρχομαι δυσ- καταμαχήτῳ νόσῳ πενίᾳ μαχόμενος, υἱὸς δέ μοι μόνος φιλοπάτωρ λείπεται, τοῦτον ἀπελάσων ἀπήντηκα, ἔνα μοι μὴ βαρυτέραν ποιῇ τὴν πενίαν φαινόμενος. μόλις γὰρ ἂν ἐμαυτῷ πρὸς τὸ παρὸν ἀρκέσω.

εἰ μὲν οὖν ἐβούλετό τι χρηστόν, τάχ’ ἂν τὴν ἀποκήρυξιν προὔ- λαβεν. οὐ γὰρ τῶν τυχόντων ἐμέ τε καὶ αὑτὸν σεσύ- ληκε. τίς γὰρ μείζων ἀνθρώποις ζημία χρημάτων; ἐπειδὴ δὲ δυσχεραίνειν ἄρχεται τὴν ἀποκήρυξιν καὶ τὴν ὑγείαν ἡμῖν προβάλλεται, μικρὸν ἄνωθεν ἀκού- [*](1 μὴ δὲ HVaLa 4 ἔχουσι scripsi e CrHVLaB ut e Par 3017 scribendum coni Bast ep. crit. 105 ἄγουσι MVa edd sed „malim αἰτοῦσι“ Re 6 ἐστέρημαι M 7 ὑγίειαν La sed post ι(1) ras 2 litt 8 ἦν scripsi ἔτι libri edd sed ἦν ἔτι scribendum coni Re | δὴ om B 9 οὐδὲν — 10 ἄρχομαι om B) [*](10 ἐπὶ Va 11 νόσῳ om Fa 13 μοι inserui e CrHVB ut e Par 3017 iDserendum coni Boissonade Pachym 144 not 6, post βαρυτέραν La om MVa edd | ποιῇ τὴν πενίαν scripsi e CrH ποιητὴν πενίαν La πενίαν ποιῇ VMVaB edd | τὴν om La 14 ἂν] δὴ Cobetus Coll 298 at cf. p. 121, 1; 126, 16 15 ἐβουλεύετο H scriptura in Cr incerta | τάχ’ reposui e libris τάχα edd | προέλαβεν VaB 16 αὐτὸν HVLaB 17 τί γὰρ μεῖζον HV 18 ἐπεὶ B | καὶ om Ferr 19 ὑγίειαν La I ὑμῖν M)

121
σατε. οὕτω γὰρ ἂν καὶ τὸ μέγιστον τοῦ ἀδικήματος γνώσεσθε καὶ ὧς οὐκ ἐπὶ τοῖς τυχοῦσιν ἐκβάλλεται.

6. Ἐμοὶ βίος ἦν εὐδαίμων, (5 ἄνδρες, οὐκ εἰκῆ δαπανώμενος, ἀλλὰ ταῖς καθ’ ἡμέραν ἐπινοίαις αὐξα- νόμενος. διὰ ταῦτα καὶ τὴν ἀπὸ τοῦ γάμου πολιορκίαν ὑπέμεινα καὶ γυναῖκα ἠγαγόμην οὐχ ὥρᾳ κάλλους περί- βλεπτον, ἀλλ’ εὖ κτημάτων ἔχουσαν. τί γὰρ ἀπὸ τοῦ κάλλους ἀνθρώποις ὄφελος; οὐ γὰρ οἶδεν ὁ κλῆρος ἐκ τούτων αὔξεσθαι. διὰ ταῦτα γοῦν ἐπειθόμην γα- μεῖν, οὐχ ἔνα μοι πονηρὸς γένοιτο παῖς, ἀλλ’ ἵνα τοῖς τοῦ πατρὸς ἀκολουθήσῃ τρόποις συνευπορῶν | [*](RIV 657) ἐμοὶ καὶ συναύξων τὸν κλῆρον.

πόσας οἴεσθέ με παρῃτῆσθαι γυναῖκας; τῷ δεῖνι, φησί, θυγάτηρ ἐστὶ κάλλει καὶ γένει περίβλεπτος. τί οὖν ἐμοὶ τοῦ γένους αὐτῆς ἢ ἢ τῆς τοῦ κάλλους ὥρας μέλει; ἄλλος ἄλλην πάλιν ἐθαύμαζε καλὴν μέν, ἀλλ’ οὐκ εὔπορον. τότε μὲν οὐδὲ ἀκούειν ἐδόκουν τοῦ λέγοντος.

καὶ τίς ποθεν ἀνεφαίνετο τῶν πάνυ γνωρίμων ἐμοὶ γυναικὸς μνήμην ποιούμενος καὶ πάνυ γε, ὧς ἔφη, λαμπρᾶς. οὐκ ἐπείσθην οὐδὲ ἀπέβλεψα. ὁ δὲ πάλιν [*](1 ἂν] δὴ Cobet l. l. at cf. ad p. 120,14 | μέγεθος Cobet | τοῦ insenii e CrHVMVaLa om B edd 2 γνώσησθε La | ὧς om Ferr Mor 3 μὲν post ἐμοὶ B | εὐδαίμων, ὦ ἄνδρες scripsi e CrHVLaB m ἄνδρες εὐδαίμων MVa edd 4 καθημέραν H Va 5 διαταῦτα B 6 ἠγόμην M et γρ in marg Mor 7 τί — 9 αὔξεσθαι praemissis verbis τῆς μελέτης ἐν ᾖ φιλάρ- γυρος ἀποκηρύττει τὸν παῖδα ὅτι νοσοῦντος αὐτοῦ ὁ παῖς τῷ Ἀσκληπιῷ τάλαντον ηὔξατο citat Macarius Chrysocephalus fol 80 v τί γὰρ ἀπὸ] οὐδὲν Macar 8 οὐ γὰρ] ἐπείπερ οὐκ Macar) [*](9 τούτου Macar | διαταῦτα B | γαμεῖν ἐπειθόμην B) [*](10 γένηται B 12 συναθξάνων B | μοι HV scriptura in Cr incerta 13 παραιτεῖσθαι B 14 γένει καὶ κάλλει B 15 τῆς om HVLa scriptura in Cr incerta | μέλλει HMVa sed in hoc λ(2) eras scriptura in Cr incerta 19 καὶ om B | ἔφην La 20 οὐδ’ La)

122
ἐθαύμαζε πλείονα τοῦ κάλλους λόγον ποιούμενος. καὶ σιωπῶντος ἐμοῦ πάλιν τῆς ὥρας ἐμέμνητο. τέλος δ’ οὖν πρὸς αὐτόν, ἀναχώρησον, ἔφην, ἄνθρωπε. οὔπω τὸν ἐμὸν γινώσκεις τρόπον; οὔκ εἰμι κάλ- λους, ἀλλὰ κτημάτων ἐραστής. εὐπορεῖ; κέκτη- ται πλείονα; οἰκέτας ἔχει μισθοφορεῖν δυνα- μένους; τοῦτο ἔστιν ὃ ποθοῦμεν κάλλος ἡμεῖς.

9. μόλις δ’ οὖν τοιαύτης τυχεῖν ἠδυνήθημεν. οὔπω τὴν γυναῖκα θεασάμενος ἦν καὶ πολὺ ἤδη τάλαντον ἔφθαρτο. μικροῦ καὶ τοῦτον ἠρνησάμην τὸν γάμον. πανταχόθεν γὰρ ἡμᾶς διηνώχλουν ἄλλος ἄλλο τι λαμ- βάνειν ἐθέλοντες. οἱ μὲν γὰρ ᾀσμάτων μισθὸν ἀπῄτουν, οἱ δὲ τὸν ὑμέναιον, φασίν, ἐκροτήσαμεν. οὐ γὰρ ἤρκει μόνον αὐτοῖς ἡ μέθη.

τὸ δὲ πάντων χαλε- πώτατον, τὰ τῶν ὀψοποιῶν καὶ οἰνοχόων δράματα. τί, φησίν, ἄνθρωπε, τί δαπανήσομεν; τί τῶν ἀπὸ γῆς καὶ θαλάττης οἴσομεν; φέρειν γάρ, ἔφην, τι καὶ τῶν πρὸς τρυφὴν οἶδεν ἡ θάλαττα ἧς μηδὲ τὸ ὕδωρ χρηστόν;

πάλιν οἱ τῶν λαμπτή- ρων ἐπιμελούμενοι πόσας, οἴεσθε, δᾷδας ἀπώλεσαν; [*](3 ἔφην. ἄνθρωπε scripsi e CrHVVaLaB ἄνθρωπε ἔφην M edd 4 γιγνώσκεις VM edd scriptura in Cr incerta 5 χρημάτων CrHV cf. p. 121, 7 | εὐπορεῖς V 6 πλείονας La I signum interrogationis post οἰκέτας inser Laf 9 θεάμενος Va sed in τεθεαμένος corr m 2 | πολύν La 10 ἔφθαρτο scripsi eCrHVLa διέφθαρτο MVaB edd 11 διενώχλουν H scrip- tura in Cr incerta 12 γὰρ om HVVaB scriptura in Cr in- certa | ᾀσμάτων μισθὸν scripsi e CrHVLa μισθὸν ᾀσμάτων M VaB edd 13 φησὶν HVMLaB Ferr scriptura in Cr incerta) [*](14 χαλεπώτατον scripsi e La χαλεπώτερον reliqui libri edd) [*](16 φασίν HVVa scriptura in Cr incerta | δαπανήσωμεν Va) [*](17 καὶ θαλάττης scripsi ex HVaB καὶ θαλάσσης V ἢ θα- λάσσης MLa edd scriptura in Cr incerta 18 καί τι lacobs Lect | τί libri edd | θάλασσα VMLa edd scriptura in Cr in- certa 19 μὴ δὲ HVaB Ferr 20 ἐπώλεσαν Cr διώλεσαν La)

123
ἐγὼ μὲν γὰρ ἤδη καὶ ὑπὲρ τῆς οἰκίας ἐδεδοίκειν μὴ καὶ ταύτην ἡμῖν ἐμπρήσῃ τὸ πῦρ, ἐπειδὴ ἅπτειν καὶ λύχνους παρεκελεύοντο. καί τις ἧκε λύχνον ἔχων οὐ κατὰ τοὺς εἰωθότας δή, ἀλλ’ ἐξοχὰς εἰς κύκλον ἔχοντα καὶ πανταχόθεν ἐπιζητοῦντα τὸ πῦρ. τοσαύτην ἠφίει φλόγα ὡς καὶ πυρκαιὰς | αὐτὰς μιμεῖσθαι τῷ [*](RIV 658) φωτί. τοῦτον ἡμῖν ἐμπλῆσαι παρεκελεύετο.

ἐμοὶ δὲ τὸ πολὺ τοῦ φωτὸς νὺξ ἦν. σκότος γὰρ ἀντεδίδου τῶν λαμπτήρων τὸ πλῆθος. τότε μὲν οὖν ἐμαυτὸν ἐβουλόμην ἐπιδοῦναι τῷ πυρί, ἔν ἀντὶ τοῦ ἐλαίου τῷ λύχνῳ γένωμαι, ἐπέσχον δέ με τῶν περιεστηκότων οἶ φίλοι ἤδη τούτων ἀπαλλαγήσεσθαι λέγοντες. καὶ ἅμα τὴν προῖκα τῆς γυναικὸς κατέλεγον. ἐγὼ δὲ τὰ μὲν ἡδόμενος, τὰ δὲ ἀνιώμενος ἐκαρτέρουν. τὰ μὲν γὰρ ἀπὸ τῆς προικὸς ἔμελλεν ἀγαθά, τὰ δὲ τῆς ζημίας ἐν ὀφθαλμοῖς ἦν. τότε τοίνυν οἱ μὲν εἰς κύκλον ἐχόρευον, οἱ δὲ ἐνετρύφων, οἱ δὲ τὸν ἄκρατον ἐνεφοροῦντο. ἐγὼ δὲ ὁ κακοδαίμων περιεσκόπουν ἅπαντα, οὐδεὶς δὲ ἦν τῶν παρόντων φιλάνθρωπος, ἀλλὰ πᾶς πανταχόθεν ἐλυμαίνετο, καὶ ὁ τυχὼν ἀπλῶς.

πολλὰ μὲν οὖν τῷ νομοθέτῃ κατηρασάμην τοῦ γάμου. οὐ γὰρ πανή- [*](2 ὑμῖν Mor I ἐπεὶ δὲ B 3 λύχνους scripsi e LaB λύχνον HVMVa edd scriptura in Cr incerta 7 οὖν post τοῦτον Va I ἡμῖν ἐμπλῆσαι scripsi e CrHVVaLaB ἐμπλῆσαι ἡμῖν M edd I παρεκελεύοντο Va 9 ἐμαυτὸν ἐβουλόμην scripsi e CrH VVa ἐμαυτὸν ἐβουλευόμην LaB ἐβουλόμην ἐμαυτὸν M edd) [*](10 ἴνα B | τοῦ inserui e CrHVLa om MVaB edd) [*](11 οἱ περιεστηκότες τῶν φίλων ὅσον B 12 καὶ — 13 κατέλε- γον inserui e LaB sed in hoc in marg om CrHVMVa 17 „fort. οἱ δὲ βρώμασιν (vel simile quid) ἐνετρύφων“ Re at cf. p. 124.19 I οἱ δὲ τὸν — ἐνεφοροῦντο praemissis verbis ἐμφοροῦ- μαι ἐπ’) πόματος Λιβάνιος citat Andr. Lopad. lex. Vind. p. 56, 1 ed. Nauck 20 „videtur ἄπληστος “ Re)

124
γυριν, ἀλλὰ πόλεμον ἐνομοθέτησε. τί ταῦτα, ὦ μά- ταιε, οὐκ οἶδας ὡς σεμνὸν ὁ γάμος; σὺ δ’ οὐκ εἰς μυστήριον, ἀλλ’ εἰς θέατρον τὸν Ὑμέναιον ἤγαγες. οὐκ ἦς ἄρα νομοθέτης ἔμφρων. ἔκδοτον γὰρ ἀφῆκας τὴν κόρην τοῖς βουλομένοις εἰς θέαν, ἢν τῷ γεγαμηκότι μόνον ὁρᾶν ἦν θέμις. νυνὶ δὲ πρὶν ἢ πλησιάσαι τῷ λαχόντι πολλοὶ ταύτην περιεργάζονται. ἀλλ’ οὔπω τοῦτο δει- νόν, νυνὶ δέ, εἰ μὴ πάντα τῷ γαμοῦντι διαφθα- ρήσεται, οὐκ ἔσται νυμφίος.

14. Τότε μὲν οὖν ἀπηλλαττόμην πολλὰ τοῖς θεοῖς εὐξάμενος, ἐπεὶ δὲ καὶ ὁ φιλοπάτωρ οὗτος ἐγένετο παῖς, ὧς εἴθε μήποτε, ὑπεκθεῖναι τοῦτον εὐθὺς ἐβου- λόμην ἐννοῶν τὸ δαπανηρὸν τῶν τόκων καὶ τὴν ἀνα- τροφὴν ἐνθυμούμενος. ἔτι γὰρ τῆς γυναικὸς ὠδινούσης καὶ οὔπω τεκούσης ὁλόκληρον, ἀλλ’ ἔτι κινδύνου προσδοκωμένου συνῄεσαν μὲν πανταχόθεν οἱ τῷ γένει προσήκοντες, ἑορτὴν δὲ τὸν τόκον ἑαυτοῖς ἐψηφίζοντο [*](RIV 659) καὶ πίνειν ἔδει καὶ | τρυφᾶν. καὶ οὐ μέχρι τού- τῶν ἦν, ἀλλ’ ἤδη καὶ τὰ τῶν γειτόνων πανταχόθεν [*](1 ἐνομοθέτησεν CrH edd 2 σὺ — 4 ἤγαγες ad versus comoediae Atticae οὐ γὰρ εἰς μυστήριον | ἀλλ’ εἰς θέατρον τὸν ὑμέναιον ἤγαγες revocabat Kockius Com. Att. fr. III 673 3 θά- νατον Va 4 ἢν B cf. t. VI 259, 8 5 τοῖς τὴν κόρην Va | βουλομένοις om Va 6 μόνω (sed ω ex ον corr) ἦν θέμέμις ὁρᾶν B 7 πρινὴ Va 9 νῦν B 10 ἔσται reposui e libris ἔστι edd sed γρ ἔσται in marg Mor 12 ἐπεὶ — 13 ἐβουλό- μην praemissis verbis ὑπεκθεῖναι ἐπὶ κρυφίᾳ ῥίψει παιδὸς λέ- γεται. Λιβάνιος citat Andr. Lopad. lex Vind. p. 180, 8 ed. Nauck | ἐπειδὴ CrH Lopad | δὲ om Lopad | καὶ om B 13 ἥθε La | ὑπαχθῆναι HV | ἐβουλόμην scripsi e CrHVVa Lo- pad ἠβουλόμην MLaB edd 14 τε ante τὸ V | num τοῦ τό- κου? cf. l. 18 et p. 125,4 | τέκνων B 15 τῆς] καὶ Va 17 συ- νῄεσαν scripsi auctore Re συνῆσαν Cobet Misc 155 Coll 299 συνῆσαν libri edd 20 „fortasse ἔστη“ lacobs Lect coll p. 134,9)

125
συνέρρει.

λογισάμενος δ’ ἐκ τῆς γυναικὸς εἶναι τὴν πρόφασιν τῷ μὴ τὰς ὠδῖνας ἠρέμα καρτερεῖν, ἀλλὰ βοᾶν καὶ κεκραγέναι, τὸ μὲν πρῶτον παρεκάλουν αὐτὴν τίκτειν ἡσυχῆ, ὧς δὲ μεῖζον παρακλήσεως ὁ τό- κος ἴσχυε καὶ καρτερεῖν οὐκ ἦν τῷ γυναίῳ, ἐπέσχον προσδραμὼν τὸ στόμα.

ἐπειδὴ δέ ποτε καὶ τὸ βρέφος ἐξέθορε, τοσοῦτον οἱ παρόντες ὠλόλυξαν ὥστε με φοβηθέντα τὸν θόρυβον ὑπ’ ἐκπλήξεως ἐμβεβρον- τῆσθαι. οἱ δὲ ἀπεκάλουν μακάριον καὶ τὸ βρέφος ἄμα ἐδείκνυον. ἐγὼ δέ, τί ταῦτα; ἔφην, ἐμοὶ μόνῳ παι- δίον ἐστίν; οὐκ ἔξιτε; οὐ φθαρήσεσθε; ποσάκις τὸν ἐμὸν οἶκον διολέσετε; οὐ μικροῦ γαμοῦντα πρῴην διεσπάσατε; πάλιν ἥκετε; εἰ δὲ καὶ ἕτε- ρόν μοι παιδίον ἔσται, πάλιν ὁ παρ’ ὑμῶν μοι γενήσεται πόλεμος;

ἐγὼ μὲν ταῦτα λέγων δυσ- ωπεῖν ἐνόμιζον, οἱ δὲ καὶ θύειν τοῖς θεοῖς παρεκε- λεύοντο. καὶ τὸ βρέφος ἁρπάσας θύειν ἐσπούδαζον, ἀφῆκε δέ με οὐδεὶς ταῦρον ἢ κάπρον προσάγειν ἀνα- [*](1 συνερεῖ Cr συνέρρεε HVVaLa sed ρ(2) inser f, Β sed ε(3) in ras 3 τὸ — 4 ἡσυχῆ praemissis verbis παρακαλῶ ἀντὶ τοῦ καθικετεύω Λιβάνιος citat Lopad. lex. Vind. p. 148, 13 ed. Nauck | τομεν πρῶτον Β 4 τίκτειν αὐτὴν Β | ἡσυχῆ scripsi e CrMVaLaB Lopad ἠσυχὶ HV ἡσύχως edd | μεῖζον scripsi e M μικρὸν CrHVVaLaB et γρ in marg Mor μείζων edd 6 ποτε om VaB 7 καὶ ante οἱ La 10 μόνῳ scripsi e CrHVM sed in hoc ὢ ex ὂν corr y, LaB cum lacobsio Lect μόνον Va edd 12 διολέσατε Va διωλέσατε B διωλέσεται La διολέσατε Ferr Mor 13 πρώην libri edd | τί πάλιν ἥκετε; coni lacobs Lect 134 Not ad Lib. apoL 23 | νῦν ante ἥκετε La) [*](14 μοι(2) om CrHB 15 οὖν post μὲν La 17 „imo vero θυμιατήριον thuribulum“ a Re cui oblocutus est lacobs Pal. III 550 coll epigr. IX 390 18 ἀφῆκε — ἀναπείσαντες praemissis verbis ἀνατείνας ἀντὶ τοῦ προτρέπων. Λιβάνιος citat Lopad. lex Vind. p. 31,4 ed. Nauck | προσαγαγεῖν B | ἀνατεί- ναντες Lopad.)

126
πείσαντες. ἐγὼ δὲ σχοινίον ἐνενόουν καὶ πάτταλον τί τούτοις, λέγων, τοσοῦτον τῶν ἡμετέρων μέλει; ὅμως δ’ οὖν ἀπηλλαττόμην ὀλίγον ἐπιθεὶς τοῦ λιβα- νωτοῦ. καὶ πρὸς τὴν γυναῖκα ἔφην βούλει τὸν παῖδα εἰς ἐρημίαν θείημεν; ἡ δ’ οὐκ εὖ φρονοῦσα μετέ- πειθε, κοινωνὸς ἔσται σου γὰρ τῆς ἐπιθυμίας καί σου δυνήσεται τῶν ἰχνῶν ἐχόμενος αὐξῆσαι τὸν κλῆρον.

18. Ἐπὶ ταύταις αὐτόν, ὦ ἄνδρες, ταῖς ἐλπίσιν ἐτρέφομεν πολλὰς ὑπομείναντες πρότερον δαπάνας. πό- [*](RIV 660) σοὺς | οἴεσθέ με λόγους πρὸς αὐτὸν εἰρηκέναι; κακόν, ὦ παῖ, ἔλεγον, ἡ πενία, ὁ πλοῦτος ἀγαθόν, καὶ τοῖς κεκτημένοις αὐτὸν πάντες προστρέ- χουσι καθάπερ τοῖς θεοῖς καὶ ὅλως ἐγκώμια πλού- του διεξῄειν παιδοτριβῶν ἐπὶ τοὐμὸν ἦθος αὐτόν, ἐξ ὧν ἄν τις γενήσεται κατ’ ἀλέγων πλούσιος.

ἀρρω- στήσας δ’ ἔναγχος καὶ νόσῳ τινὶ χρησάμενος, τίς γὰρ ἀνθρώπων νόσου κρείττων ἢ συμφορᾶς; ἄλλος [*](12 cf. p. 107, 10 sq.) [*](1 ἐγὼ — πάτταλον ad versuin comoediae Atticae ἐγὼ δ’ ἐνενόουν σχοινίον καὶ πάτταλον revocabat Kockius Com. Att. ὀλίγον fr. III 673 2 λέγων τούτοις M | τοσοῦτον Va 5 θείημεν scripsi e CrHVVaLaB ἐκθείημεν M edd | ἡ δ’ scripsi ἥδ’ libri edd 6 γὰρ post σου insenii e CrHVVaLa coU p. 127,1, post κοινωνὸς edd om MB | σοι LaB | λέγουσα post ἐπιθυ- μίας B 9 ὦ ἄνδρες αὐτὸν B 10 πολλὰς — πόσους inserui e LaB om CrHVMVa edd sed „post ἐτρέφομεν videtur καὶ ποίους “ Re, τίνας δὲ οἴεσθε lacobs Lect | ὑπ᾿ εμείναντες La | πρότερον om B | δαπάνας om La 11 λόγους inser My om Va 12 co παῖ, ἔλεγον scripsi ὦ παῖ λέγων CrHVLaB λέγων ὦ παῖ MVa edd sed deesse aliquid aut ἔλεγον esse scriben- dum coni Re | ἡ inserui e libris sed scriptura in Cr incerta om edd) [*](13 προστρέχουσιν ὥσπερ B 15 διεξείην CrH 17 τίς — 127, 2 πταίσματα citat Macarius fol 80 v | τίς γὰρ] οὐδεὶς Macar) [*](18 ἀνθρώπων scripsi e CrHVLaB Macar ἄνθρωπος MVa edd | ἀλλ’ ante ἄλλος Macar | ἄλλος — 127, 2 πταίσματα ad versus comoediae Atticae ἄλλος κατ’ ἄλλην γὰρ μερίζεται τύχην· | πολύτροπα γὰρ τὰ πταίσματ’ revocabat Kockius Com. Att. fr. III 673)

127
κατ’ ἄλλην γὰρ δαιμονίζεται τύχην. πολύτροπα γὰρ τὰ πταίσματα, ἐκείμην καὶ αὐτὸς ταύτην ἐννοῶν τὴν τύχην. εἴπω τι, βούλεσθε, τῶν ἀπορρήτων; ἔφερέ μοι καὶ κέρδος ἡ νόσος. οὐ γὰρ εἰς κόρον ἐδείπνουν οὐδὲ παντοίοις ὄψοις ἐχρώμην οὐδ’ ἀναλίσκειν ἐχρῆν.

τί δεῖ τὰ πολλὰ λέγειν; θεῶν δωρεὰν τὴν νόσον ὑπελάμβανον. ἐβόων κατ’ ἐμαυτὸν πολλάκις· εὐδαι- μονέστεροι τῶν ὑγιαινόντων οἶ κάμνοντες. οἱ μὲν γὰρ ταῖς ἀγοραῖς παραβάλλουσιν, ὠνοῦν- ται πλέονα, ἐγὼ δὲ οἴκοι μένω οὐδὲν ὑπ’ οὐδε- νὸς ἐνοχλούμενος, ὀλίγα προσομιλῶν μόνον τοῖς δεομένοις χρυσίου. μίαν εἶχον φιλονεικίαν ἀεὶ ἐπιθεῖναί τι πλέον ἐφιλονείκουν] τῷ τόκῳ.