De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

80 ἀπόπα τος βοὸς νομάδος πρόσφατος ἐπιτεθεῖσα φλεγμονάς τάς ἐκ τραυμάτων πραύνει· ἐνειλεῖται δὲ φύλλοις καὶ θερμαίνεται ἐν θερμοσποδιά καὶ οὕτως ἐπιτίθεται, καὶ ἰσχιάδος δὲ πυρία πραυντικὴ ἡτοιαύτη ἐπίθεσις. σὺν ὄξει δὲ καταπλασθεῖσα χοιράδας καὶ σκληρώματα διαλύει καὶ φύγεθλα. ἰδίως δὲ ἄρρενορς βοὸς βόλβιτον ὑστέραν προπεπτωκυῖαν [*](9 SIM. Apollod. (Gal. XIV 184);  Nic. Th. 710sq. Pl. XXXII 33. D. e eup. II 115 315): Nic. Al. 585 (ex Apoll); D. eup. II 157 (334) — Pl. XXVIII 217 — Pl. XXIII 174 — Pl. XXXII 136 — D. eup. II 95 299);  Pl. XXVII 80;  D. eup. I 235 (215).) [*](19 SIM. Pl. XXVIII 242 — Pl. XXVIII 199 D. eup. I 241 (222) — Pl. XXVIII 191 eup. I 15 (172?). — Pl. XXVIII 234 — Pl. XXVIII 253 eup. II 69 (284) — eup. II 133 (325) — eup. II 56 (267) — eup. II 76 (287).) [*](19 EXC. Gal. XII 290 sq.) [*](2 καὶ αἱμορραγίας E τῶν μηνίγγων E 3 καὶ ἐλάφου om. H 4 καὶ om. E κοιλίας ῥύσιν E 5 τὰ addidi ex E 8 ἐπιλημπικοὺε ἱστορῆται θεραπεύειν E 9 nov. cap. (πθ) incip. E θαλαττίας E 10 λαγωοῦ πιτήα (υ superscr) E πινόμενα E fort. θηρίων δήγματα 11 πρὸς φρύνου E 14 τῶν om. E 15 τὸ ἐκ καταμηνίων περιχριόμενον Ε 17 ποιεῖν δοκεῖ Ε) [*](19 num. cap. σθ QDi: ϥ E ἐπιτεθεὶς libri: correxi 20 τὰς φλεγ- μυνὰς H 21 ἐπὶ libri: correxi coll. D. eup. 241 (222) 22 δὲ (pr)] τε E (corr. E2) πυρίας H: πυρίᾳ Spr. πρακτικὴ E ἐπιτεθῆσα E 23 σκληρίας καὶ χοιράδας Di post φύγεθλα add. καὶ φύματα E)

162
ὑπομιώμενον ἀποκαθίστησι, διώκει δὲ καὶ κώνωπας θυμιαθέν. σἰγῶν δὲ σπύραθοι, μάλιστα ὀρεινῶν πινόμεναι σὺν οἴνῳ ἴκτερον ἀποκαθαίρουσι, σύν ἀρώματι δὲ ποθεῖσαι ἔμμηνα κινοῦσι καὶ ἔμβρυα ἐκβάλλουσι.

2 ξηραὶ δὲ λεῖαι σὺν λιβανωτῷ προστεθεῖσαι ἐν ἐρίῳ ῥοῦν γυναικεῖον ἐπέχουσι, καὶ τὰς ἄλλας δὲ αἱμορραγίας σῦν ὄξει στέλλουσι· καεῖσαι δὲ ἀλωπεκίας θεραπεύουσι μετʼ ὄξους ἢ ὀξυμέλιτος καταχριόμεναι, σὺν ὀξυγγίῳ δὲ καταπλασσόμεναι ποδαγρικοὺς ὠφελοῦσιν. ἑψηθεῖσαι δὲ μετʼ ὄξους ἢ οἴνου ἐπιτίθενται πρὸς ἑρπετῶν δήγματα καὶ ἕρπητας καὶ ἐρυσιπέλατα καὶ παρωτίδας. καὶ ἐπὶ ἰσχιαδικῶν δὲ ἡ διʼ αὐτῶν καῦσις ὠφελίμως παραλαμβάνεται τοῦτον τὸν τρόπον· ἐπὶ τὸ μεταξὺ μέρος τοῦ (λιχανοῦ καὶ τοῦ〉 ἀντίχειρος, συνεγγίζον δὲ τῷ καρπῷ κοῖλον, προυποθεὶς ἔριον ἐλαίῳ βεβρεγμένον, ἐπιτίθει κατά μίαν σπύραθον πυρῶν, ἄχρι οὗ ἂν ἡ αἴσθησις διὰ τοῦ βραχίονος ἐπὶ τὸ ἰσχίον ἔλθῃ καὶ παύῃ· καλεῖται δὲ τοιαύτη καῦσις Ἀραβική.

ἡ προβάτων δὲ ἀχοδος σῦν ὄξει καταπλασθεῖσα ἐπινυκτίδας, ἥλους, θύμους, ἀκροχορδόνας ἰᾶται, πυρίκαυτα δὲ κηρωτῇ ῥοδίνῃ ἀναλημφ θεῖσα. ὑὸς δὲ ἀγρίου ξηρὰ μεθʼ ὕδατος ἢ οἴνου ποθεῖσα αἵματος ἀναγωγὴν ἴσχει καὶ χρόνιον ἄλγημα πλευράς πραύνει, ῥήγματα δὲ καὶ σπάσματα μετʼ ὄξους στρέμματα δὲ θεραπεύει ἀναλημρ θεῖσα κηρωτῇ [*](4 SIM. Pl.. xxvIII2 255 D.e eup. l 83 294)— Pl. XXVIII 239 — Pl. xxvIII 166 eup. I 95 (140)— Pl. XXVIII 220 eup. I 235 (215)— Pl. XXVIII 153 eup. II 117 (317: — Pl. XXVIII 241 eup. I 170 182)— Pl. XXVIII 77 — Pl. XXVIII 220 eup. I 242 (222) — Pl. XXX 114 eup. I 171 (183) — Pl. XX 80 — Pl. XXX 81 eup. I 177 186)— Pl. XXX 109 eup. I 178 (188) — Pl. XXVIII 264 — D. eup. II 85 (247) — eup. II 34 246) — Pl. XXVIII 234 eup. I 226 (210) — Pl. XXVIII 239 eup. I 208 (202).) [*](10 EXC. Aet. XII 3.) [*](1 ὑποθυμιώμενον προπεπτωκυῖαν E θυμιαθέν] ὐποθυμιαθὲν Ε 2 μάλιστα σὺν ὀρειγάνφ πινόμεναι καὶ οἴνῳ E, at cf. D. eup. II 56 (267) σπύραθοι αἰγῶν καὶ μάλιστα ἀγρίων μετʼ οἴνου καθ᾿  ἑαυτὰς καὶ σὺν ἀρώματι 4 κτέννουσιν ἐμβρυα E 5 ἐν ὀθονίφ E, at cf. D. eup. II 83 (294) ἀπάπατος αἰγὸς σὺν λιβανωτῷ (sc. ῥοῦν ἵστησι)· δεῖ δὲ ἐνειλεῖν ἐρίῳ καὶ προστιθέναι 6 δὲ addidi ex E δὲ (alt.)] τε E 7 καὶ μὲλιτος E ἀξουγγίω E 8 ποδαγρικῶν εἰσιν κατάπλασμα E 9 ἐπιτεθέντα 10 καὶ ἐρυσιπέλατα om. E ἰσχιάδων Ε 11 ὠφέλιμος· παραλαμβάνεται δὲ Ε τὸν τρόπον τοῦτον E 12 μεταξὺ τῶν μερῶν (ut videtur) E: corr. E2, cf. D. eup. I 242 (222) λιχανοῦ καὶ τοῦ addidi coll. Aet. XII 3 (17 K.) 13 συνεγγίζων F προυποτεθεὶς E 14 πυριῶν libri: correxi ἄχρι ἂν οὔ E: ἄχρι οὔ ἄν F : ἄχρις ἂν HDi 16 ἡ delevi: om. E 17 καταχρεισθεῖσα E 18 δὲ (pr.)] τε H ῥοδίνῃ κηρωτῇ E 20 πραύνει] κατίσχει E (corr. E2) σπάσματ δὲ καὶ δήγματα E 21 post ὄξους add. πινομένη HDi θεραπεύει post ὁοδίνῃ colloc. E)

163
ῥοδίνῃ. ὀνὶς δὲ καὶ ἡ τῶν ἵππων ἄφοδος αἱμορραγίας ἱστησιν ὠμή τε καὶ κεκαυμένη ὄξει μιγεῖσα. ἡ δὲ τοῦ ἐξ ἀγέλης ὄνου ποηφάγου ἄφοδος ξηρά χυλισθεῖσα ἐν οἴνῳ καὶ ποθεῖσα σκορπιοπλήκτοις σφόδρα βοηθεῖ.

περιστερᾶς δὲ θερμαντικωτέρα 4 καὶ καυστικωτέρα χρησίμως ὠμῇ λύσει μειγνυμένη, σύν ὄξει δὲ χοιράδας διαφορεῖ, ἄνθρακάς τε περιρρήττει σύν μέλιτι καὶ λινοσπέρμῳ, καὶ σὺν ἐλαίῳ λεανθεῖσα πυρίκαυτα θεραπεύει. καὶ ἡ τῶν ἀλεκτορίδων δὲ ταὐτὰ ποιεῖ, ἐνδεέστερον μέντοι, πλὴν ἰδίως πρὸς μύκητας θανασίμους καὶ κόλου ἀλγήματα ἁρμόζει μετʼ ὄξους ἢ οἴνου πινομένη. πελαργοῦ δὲ σῦν ὕδατι ποθεῖσα ἐπιλημπτικοῖς ἁρμόζειν πεπίστευται, γυπὸς δὲ ὑποθυμιαθεῖσα ἔμβρυα ἐκτινάσσειν παραδέδοται.

μυῶν δὲ λεία 5 σὺν ὄξει ἀλωπεκίας καταχριομένη θεραπεύει, σὺν λιβανωτῷ δὲ καὶ οἰνομέλιτι πινομένη λίθους ἐκκρίνει. προστιθέμενα δὲ παιδίοις τὰ μυόχοδᾶ κοιλίαν πρὸς ἔκκρισιν ἐρεθίζει. κυνὸς δὲ ἡ ἐν τοῖς ὑπὸ κύνα καύμασι λημφθεῖσα, ξηρὰ πινομένη μεθʼ ὕδατος ἢ οἴνου, κοιλίαν ἐφίστησιν. ἡ δὲ τῶν ἀνθρώπων πρόσφατος μὲν καταπλασθεῖσα ἀφλέγμαντα μετὰ τοῦ παρακολλᾶν φυλάττει τὰ τραύματα, ξηρὰ δὲ μετὰ μέλιτος διαχριομένη ἐπὶ συναγχικῶν βοηθεῖν παραδέδοται.

ἡ δὲ τοῦ χερσαίου κροκοδείλου 6 ἁρμόζει ἐπὶ τῶν γυναικῶν πρὸς εὔχροιαν καὶ στίλβωσιν τοῦ προσώπου. καλλίστη δέ ἐστιν ἡ λευκοτάτη καὶ εὐθρυβής, κούφη τε ὥσπερ ἄμυλον ταχέως τε χυλουμένη ὑπὸ ὑγροῦ, διατριβεῖσά [*](5 SIM. Pl. XXX 38 — D. eup. I 198 (196) — Pl. XXX 109 eup. I 175 (188) — Pl. XXIX 103 eup. II 160 (336) — eup. I 44 (257) — eup. I 18 (102) — Pl. XXIX 106. 110 eup. I 95 (140) — Pl. XXX 35 — eup. II 46. 47 (258)— Pl. XXVIII 14 — eup. I 109 (148).) [*](1 ῥοδίνῃ κηρωτῇ E ὄνὶο F: ὄνιος corr. E2 (de E non constat): ὄνων reliqui ἄφοδος addidi αἱμορραγίαν E 2 ὄνου] ὄντος HDi: ὄντος οὐ F (varia lectio, in arch. ὄντος superscr. ου) 3 σὺν οἴνῳ E 4 ἡ θερμαν- τικωτάτη E 5 καὶ om, F: καὶ καυστικ. om. H καυστικωτάτη E χρήσι- μος ὠμαῖς λύσεσιν μιγνυμένη E 6 τε] δὲ Ε περιχρισθεῖσα περιρρήττει E verba σῦν μέλιτι καὶ λινοσπέρμῳ ad insequentia trahit Dl, at cf. D, eup. I 198 (196) περιστερᾶς ἄφοδος μετὰ λινοσπέρμου καὶ μέλιτος (sc. ἄνθρακας περιρρήττει) 7 σὺν add. ex E coll. D. eup. I 178 (188) περιστερᾶς κόπρος καεῖσα ἐν ὁθονίῳ καὶ σὺν ἐλαίῳ λεανθεἵσα (sc. πυρίκαυτα ὠφελεῖ) τυρίκαυτά τε HDi 9 ἄλγημα E 10 ἡ τοῦ πελαργοῦ δὲ E 11 ἡ τοῦ γυπὸς E δὲ addidi ex E ἐπι θυμιαθεἴσα H 12 ἡ τῶν μυῶν E δὲ addidi ex E σὺν ὄξει λεία κατα- χρισθεῖσα E 15 ἡ om. E 16 μετὰ οἴνου ἢ ὅδατος E 17 ἵοτησιν E 20 κροκοδίλλου ἂφοδος καλουμένη δὲ κροκοδιλαία E 21 τῶν om. H 22 λεπτο- τάτη HDi εὔθρυπτος E 23 τε (pr)] δὲ E ἄμυλος E τε (alt)] δὲ E)

164
τε ὕποξυς καὶ ζυμίζουσα τὴν ὀσμήν. δολίζουσι δὲ αὐτὴν ψᾶρας ὀρύζῃ τρέφοντες καὶ τὴν ἄφοδον ὁμοίαν οὖσαν πωλοῦντες· οἱ δὲ ἄμυλον γῇ κιμωλίᾳ φυρῶντες καὶ χροίζοντες ἐπʼ ὀλίγον ἀγχούσῃ διʼ ἀραιοῦ κοσκίνου εἰς σανίδας ἀπηθοῦσι, καὶ ξηράναντες τὰ σκωλήκια πωλοῦσιν ἀντὶ ταύτης.