De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

78 χολὴ πᾶσα ἀποτίθεται τούτῳ τῷ τρόπῳ· λαβὼν τὴν πρόσφατον καὶ ἀποδήσας τὸ στόμα αὐτῆς λίνῳ κάθες εἰς ὕδωρ ζέον διαλιπὼν χρόνον τοσοῦτον, ὅσον ἄν τις τριῶν σταδίων δρόμον ἀνύσειεν· εἶτα ἐξελὼν ξήραινε ἐν τόπῳ σκιερῷ καὶ ἀνοτίστῳ. τὰς δὲ εἰς τὰ ὀφθαλμικὰ λίνῳ ἀποδήσας βάλε εἰς βῖκον ὑελοῦν ἔχοντα μέλι, καὶ τὴν ἀρχὴν τοῦ λίνου περιδήσας τῷ στόματι τοῦ βίκου πωμάσας ἀπόθου.

εἰσὶ δὲ πᾶσα ι αἱ χολαὶ δριμεῖαι, θερμαντικαί, τῷ μᾶλλόν 2 τε καὶ ἧττον κατὰ δύναμιν ἀλλήλων διαφέρουσαι. δοκοῦσι δὲ ἐπιτετάσθαι ἥ τε τοῦ θαλασσίου σκορπίου καὶ ἰχθύος τοῦ λεγομένου καλλιωνύμου, χελώνης τε θαλασσίας καὶ ὑαίνης, ἔτι δὲ πέρδικος καὶ ἀετοῦ καὶ ἀλεκτορίδος λευκῆς καὶ αἰγὸς ἀγρίας, ἰδίως ἁρμόζουσα πρὸς ἀρχομένας ὑποχύσεις καὶ ἀχλῦς, ἄργεμά τε καὶ τραχέα βλέφαρα. τῆς δὲ τοῦ προβάτου καὶ τοῦ τράγου καὶ τοῦ συὸς ἔτι δὲ ἄρκου ἐμπρακτικωτάτη ἐστὶν ἡ ταυρεία. [*](8 SΙM. Ρl. ΧΧΙΙΙ 146 — Pl. XXΙΙ 37. XΧΙX 123; D. eup. I 41 (113).) [*](8 EXC. 0rib. XII s. v.(χολὴ — ἀπόθου); Gal. XII 275sq. (unde Aet. II 106. Paul. Aeg. VII 3 s. v).) [*](1 διυλισθεὶς Orib. V 75 ὡσαύτως τε 0rib. V 75 ἄχρι ἂν οὗ FE: ἀχρις ἂν οὗ Orib. XI: ἄχρις ἂν HDi0rib.V 75 2 post τακεὶς add. ἀπηθηθῆ E ἀπολημφθείοης E (ἀνα superscr. E2): ἀναληφθείσης 0rib.: ἐπαναληφθείσης Di: ἀρθείσης Orib. V 75 3 ὑλισθείσης vel διυλιοθείσης Οrib. post τὸ del. πλυθῆναι καὶ Ε2 4 καινῷ ἀγγίῳ Orib. E ἀποξυομένης Orib. E 5 ἀθεράπεντον post βούλει colloc. E ἀποθέσθαι Orib.E 6 ὥσπερ E 7 ὑπεδείξαμεν om. 0rib.) [*](8 num. cap. σζ QDi: πζ E χολὴ δὲ E τρόπω τόδε E: τρόπῳ τούτῳ (τούτῳ add. pr. m.) Οrib. 9 λίνῳ om. E κάθες Orib.: καθεὶς E: κάθεσο reliqui 10 ξέον ὕδωρ 0rib. καὶ διαλιπὼν E 11 ἀναλύσειεν Q: ἀνα- λώσειεν reliqui: corr. nescio quis εἶτα] καὶ E ξήρανε E 12 βάλλε F0rib. (βάλλε — ὑελοῦν om. mg. add. Orib) 13 βικίον Di: ἀγγεἶον H ἔχον HDi περιυλίσας E 14 ἀποτίθεσο 0rib.E 15 δριμεῖαι καὶ E τῷ E: τὸ reli- qui 16 τε om. E διαφέρουσαι ἀλλήλων E 17 καλουμένου E 19 ἀλεκτορίδων λευκῶν corr. E2, ad rem cf. Pl. XXIX 123 20 ἁρμόζουσαι H ἐπιχύσεις E: corr. E2 21 βλέφαρα τραχέα E τοῦ (pr) om. E προβατήου E τοῦ (alt.)] τῆς E τραγίου E 22 τοῦ om. E ἄρκου E: ἄρκτου reli- qui ἐμπρακτοτάτη QDi)

160
πᾶσαι δὲ προθυμίαν πρὸς διαχώρησιν ἐργάζονται, καὶ μᾶλλον ἐπὶ παιδίων, εἴ τις κροκύδα βάψας προσθείη τῷ δακτυλίῳ.

3 ἡ δὲ ταυρεία ἰδίως ἐπὶ συναγχικῶν διαχρίεται σὺν μέλιτι, ἀποθεραπεύει τε τὰ ἐν δακτυλίῳ μέχρι οὐλῆς, πυορροοῦντά τε ὦτα καὶ τὰς ἐπʼ αὐτῶν ῥήξεις σὺν γάλακτι αἰγείῳ ἢ γυναικείῳ ἐνσταζομένη. πρὸς δὲ συριγμοὺς σὺν πράσου χυλῷ ποιεῖ, εἴς τε τάς τραυματικὰς ἐμπλάστρους ἀφλεγμάντους μειγνυμένη καὶ θηριακὰς περιχρίστους· καὶ πρὸς φαγεδαινικὰ δʼ ἕλκη καὶ ἀδύνας αἰδοίου καὶ ὀσχέου σὺν μέλιτι, πρὸς δὲ λέπρας καὶ πίτυρα σὺν νίτρῳ ἢ γῇ κιμωλίᾳ σμῆγμα κράτιστον. καὶ ἡ προβατε ία δὲ πρὸς τὰ αὑτὰ καὶ ἡ ἀρκεία, ἐνδεέστεραι δὲ τυγχάνουσιν.

4 ἐκλειχομένη δὲ ἡ ἀρκεία ἐπιλημπτικοὺς ὠφελεῖ, ἡ δὲ τῆς χελώνης πρὸς συνάγχας καὶ τὰς ἐπὶ τῶν παιδίων νομὰς ἐν στόματι καὶ ἐπιλημπτικοὺς ἐντεθεῖσα ταῖς ῥισίν, αἰ γὸς δὲ ἀγρίας ἰδίως νυκτάλωπας θεραπεύει ἐγχρισθεῖσα. καὶ ἡ τοῦ τράγου δὲ τὸ αὐτὸ ποιεῖ, θύμιά τε αἴρει καὶ τὰς ἐπὶ τῶν ἐλεφαντιώντων ὑπεροχὰς καταχριομένη στέλλει. ἡ δὲ ὐ ε ία πρὸς τὰ ἐν ὠσὶν ἕλκη καὶ πρὸς τὰ λοιπὰ πάντα ὠφελίμως παραλαμβάνεται.

79 αἷμα χηνὸς καὶ ἐρίφου καὶ νήσσης ἀντιδότοις χρησίμως μείγνυται, φάσσης δὲ καὶ τρυγόνος καὶ περιστερᾶς καὶ πέρδικος πρόσφ ατον πρὸς ὀρθαλμῶν τρώσεις, καὶ ὑποδρομὰς αἵματος [*](3 SIH. Pl. XXVIII 189; D. eup. 1 88 (137)— Pl. XXVIII 216 — eup I 60 (124) I 58 (122) Pl. XXVIII 173 — Pl. XXVlII 241 — Pl. XXVIII 186 — Pl. XXXII 37 eup. I 88 (137)— Pl. XXXII 37 — Pl. XXXII 37 eup. I 18 (104)— eup. I 88 (137) — Pl. XXVIII 187 — eup. I 205 (200) — Pl. XXVIII 173.) [*](15 TEST. Ruf. 533 (ed. R.): dixerunt Ruffus et Dyascorides: fel hircinum tollit verrucas.) [*](19 SIM. Pl. XXIX 04. 161 — D. eup. I 44 (114) Pl. XXIX 126 — Pl. XXX 112 — Pl. XXVIII 202 eup. II 49 (261)— Pl. XXVIII 161 eup. II 139 (328)— 1Pl. XXIX 58 — Pl. XXXII 112 eup. I 18 (103).) [*](19 EXC. Gal. XII 258 sq. Paul. Aeg. VII s s. v.) [*](2 ἐπὶ addidi ex E κροκύδα E: κροκίδα reliqui 4 τε (pr.)] δὲ E δακτύλῳ QDi μέχρις HDi 5 αἰγείῳ ἢ om. E: lacte mulierum aut caprinum Dl 6 σύριγγας E ποιεῖ addidi 7 τὰς om. E ἐμπλάστρους om. mg. add. F ἀφλεγμάντους om. HDi: φλεγμάντους F : correxi coll. Dl medicaminibus trau- maticis id est unlnerum utiliter iungitur et sine tumore unlnera servat 8 δ᾿  addidi 10 ἢ γῇ] καὶ E 11 ἐνδεέστεραι E (ι del. E2) 13 παιδίων E: παίδων reliqui 14 ἐπιληπτικοὺε in ἐπιλήπτους corr. E2: ἐπιληπτικοῖε (ut videtur) reli- qui ταῖς ὁισὶν ἐντεθεἶσα E 15 νυκτάλωπα E καὶ om. E ἡ δὲ Ε 16 τὰ αὐτὰ θυμιώμεγα δὲ Η 17 καὶ καταστέλλειν χριδμενος H κατσστέλλει] Di) [*](19 num. cap. ση QDi: πη E tit. περὶ ἀνειδότων (sic) F 20 φἀττης E 21 πρόσφατα E: πρόσφαται F : πρόσφατος H: εἰς προσφάτους ἀχθαλμῶν τρώ σεις Di)

161
ματος καὶ νυκτάλωπας ἐγχρίεται. ἰδίως δὲ τὸ τῆς περιστερᾶς αἱμορραγίας τὰς ἐκ μηνίγγων ἐπέχει. τὸ δὲ τοῦ τράγου καὶ αἰγὸς καὶ ἐλάφου καὶ λαγωοῦ ὀπτὸν ἀπὸ τηγάνου λαμβανόμενον δυσεντερίας καὶ κοιλιακὰς ῥύσεις ἐφίστησι, μετʼ οἴνου δὲ ποθὲν πρὸς τὰ τοξικὰ ποιεῖ, τὸ δὲ τῶν λαγωῶν θερμὸν καταχριόμενον ἐφηλίδας καὶ φακούς θεραπεύει, καὶ τὸ ἀπὸ τῶν κυνῶν δὲ ποθὲν λυσσοδήκτοις καὶ τοξικὸν πεπωκόσιν ἁρμόζει.

τὸ δὲ τῆς χερσαίας χελώνης ποθὲν ἐπιλημπτικοῖς 2 ἱστορεῖται ἁρμόζειν, θαλα σκίας δὲ χελώ νης σὺν οἴνῳ καὶ πιτύᾳ λαγωοῦ καὶ κυμίνῳ πινόμενον ἁρμόζει πρὸς θηριοδήγματα καὶ φρύνου πόσιν. ταύρου δὲ αἷμα διαφορεῖ καὶ μαλάσσει σκληρίας καταπλασσόμενον μετὰ ἀλφίτων. τὸ δὲ τῶν ὀχε υτῶν ἵππων σηπταῖς μείγνυται, τὸ δὲ τοῦ χαμαιλέοντος τρίχας ψιλοῦν ἐπὶ τῶν βλεφάρων πεπίστευται, καὶ τὸ τῶν χλωρῶν βατράχων ὁμοίαως. γυναικὸς δὲ τὸ ἐπιμήνιον περιαλειφόμενον καὶ ὑπερβαινόμενον ἀσυλλήμπτους δοκεῖ ποιεῖν γυναῖκας, ποδαγρικὰς δὲ ἀδύνας καὶ ἐρυσιπέλατα κουφίζει καταχριόμενον.